BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ wa Watchtower
Watchtower
BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ
Ɔtɛtɛla
  • BIBLE
  • EKANDA
  • NSANGANYA
  • w95 6/1 lk. 27-32
  • Esambelo k’oma le “Nzambi k’esambelo tshɛ”

Ndooko vidɛo yele lo kɛnɛ kɔsɔnyiyɛ.

Otokimwe, munga kakongi etena kakayatelesharjɛki vidɛo.

  • Esambelo k’oma le “Nzambi k’esambelo tshɛ”
  • Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—1995
  • Ɛtɛ w'awui wahɔnyi
  • Awui wa woho akɔ
  • Jehowa​—⁠Nzambi k’Esambelo
  • Yeso Nde la Paulo ​—⁠Wakasambaka Anto la Kɛtshi Tshɛ
  • Woho Wakokaso Samba Wanɛ Wanyanga
  • Kɛnɛ Kahombaso Mbewɔ
  • Avɛsa Washa Esambelo
  • “Nyolele la wanɛ walela”
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa (wekelo)—2017
  • Tosambe wanɛ walela
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2003
  • Tosambake “antu tshe walela”
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2011
  • Woho watosamba Nzambi
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa (Numɛlɔ k’anto tshɛ)—2016
Enda awui akina
Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—1995
w95 6/1 lk. 27-32

Esambelo k’oma le “Nzambi k’esambelo tshɛ”

“Lutumbu layali le [Nzambi, “NW”] Shi Khumesu Jesu Kristu, Shesu ka ketshi, [Nzambi k’esambelo tshɛ, latosamba, “NW”] lu asui tshe.”​—⁠2 KORETO 1:​3, 4.

1, 2. Wanɛ wanyanga wekɔ l’ohomba w’esambelo ka woho akɔna?

WANƐ wanyanga wekɔ l’ohomba w’esambelo k’oshika​—⁠vɔ kema l’ohomba w’ɛtɛkɛta w’anyanya kana wokɔtɛkɛtamaka mbala la mbala. Sho tshɛ tambokaka yokedi y’ɔnɛ: ‘edjedja ka wonya nyukolaka lokelekele,’ ko onde, onto akɔna mɛtɛ lele oma la mvusha onto ɔmɔtshi lakoka sambema la lokanyi lɔsɔ na? Akristo mbeyaka ɔnɛ Nzambi akalake dia mbolola anto, koko dikambo sɔ hadionya kandji ka l’asolo kana ekiyanu wa lo tokanyi woye oma l’oshishelo w’onto la shashimuya. Mɛtɛ, naka wɛ akavusha ɔn’ayɛ ɔmɔtshi, kete ana akina wotshikadi hawokoke mbɔsa dihole diaki ɔn’ayɛ la ngandji lakavu.

2 Etena kavɔ onto ɔmɔtshi lalangaso, sho tolekaka kimanyiyama oma l’esambelo k’oshika, esambelo kele l’etshina ka shikaa l’alaka wa Nzambi. Ndo nto, sho mongaka l’ohomba w’anto akina tôka kɛtshi. Dikambo sɔ diakɛnama mɛtɛ le ase Rwanda, djekoleko le kama ya nkumbo y’Ɛmɛnyi wa Jehowa, wanɛ wakashisha wakiwɔ wa ngandji l’odiakanelo wa kɔlɔ efula wa l’asa kabila la kabila. Oma le na akoka wanɛ wanyanga kondja esambelo?

Jehowa​—⁠Nzambi k’Esambelo

3. Woho akɔna wakatosha Jehowa ɛnyɛlɔ lo kɛnɛ k’endana la samba anto?

3 Jehowa toshaka ɛnyɛlɔ k’ɔlɔlɔ lam’atosambande sho tshɛ. Nde akatome Ɔn’ande ɛtɔi, Yeso Kristo, lanɛ la kɛtɛ dia ndjotosamba ndo dia ndjotosha elongamelo ka pondjo. Yeso aketsha anto ate: “[Nzambi, NW] akalangi wa la kete utamanya, mbakandawasha On’andi etoi lakanduti, dia untu tshe lawetawo, tavokaki, keli ayali la lumu la pundju.” (Joani 3:16) Nde akatɛ ambeki ande nto ate: “Nduku untu la ngandji kuleki kene ka mvwela engenyi andi.” (Joani 15:13) L’etena kekina, nde akate ate: “On’a untu, kundja dia antu mbukambela ulimu, keli akayi dia mbakambela ulimu, la dia mbakimwela lumu landi uku etshungwelu ka antu efula.” (Mateu 20:28) Ndo Paulo akate ate: “[Nzambi, NW] akatenya ngandji kandi ne dia Kristu akatuvwela lam’akisu antu wa kolo.” (Romo 5:⁠8) Oma lo tshimbo y’avɛsa asɔ ndo y’avɛsa akina efula, sho shihodiaka ngandji ka Nzambi la ka Kristo Yeso.

4. Lande na kele ɔpɔstɔlɔ Paulo aki la dibasa le Jehowa lo yoho ya lânde?

4 Ɔpɔstɔlɔ Paulo akɛnyi ngandji ka mamba kaki Jehowa lo yoho ya lânde. Nde akatshungɔ oma lo nyɔi ka lo nyuma, oma lo woho wakandahɛnyahɛnyaka ambeki wa Kristo ɔtɛkɔya dia ndjoyala Okristo wahɛnyahɛnyama. (Efeso 2:​1-5) Nde ekɔ lo kɔndɔla kɛnɛ kakokomɛ ɔnkɔnɛ: “Dimi lambuleka atumami tshe tshitshe, dimi hakuki ololo dia mbetama ati: Utumami, ne dia lakasuyaka ekelizia wa [Nzambi, NW]. Keli ne dia ngandji ka mamba ka [Nzambi, NW], mbemi uku wemi one; ngandji ka mamba kandi kakandambisha, [komonga, NW] anyanya. Keli dimi lakâleki tshe ntsha ulimu efula, aha dime, keli ngandji ka mamba ka [Nzambi, NW] kaki la mi.”​—⁠1 Koreto 15:​9, 10.

5. Kakɔna kakafunde Paulo lo dikambo di’esambelo k’oma le Nzambi?

5 L’ɔkɔngɔ diko, Paulo akayofunda l’ɔlɔlɔ tshɛ ate: “Lutumbu layali le [Nzambi, NW] Shi Khumesu Jesu Kristu, Shesu ka ketshi, [Nzambi k’esambelo tshɛ, latosamba, NW] lu asui tshe, dia shu mbeya [samba, NW] akina lu asui awo [oma lo tshimbo y’esambelo kambotosambema oma le Nzambi, NW]. Ne dia uku atutuyalaka la asui efula le Kristu, mbatutuyalaka la [esambelo, NW] efula uma le Kristu. Naka shu tambusuyama, oso eli ne dia [esambelo, NW] kanyu la panda kanyu. Naka shu [tambosambema, NW], oso eli ne dia [esambelo, NW] kanyu, katutungaka eshikikelu ka eteti l’asui watusuyawo. Elungamelu kasu le nyu kambushikikala, ne dia shu mbeyaka shati: Uku ambunyusuyama la su, [woho akɔ wâmɛ mbayonyosambema kâmɛ, NW] la su.”​—⁠2 Koreto 1:​3-7.

6. Tshɛkɛta ya lo Grɛkɛ yokadimwami ɔnɛ: “esambelo” mɛnyaka dikambo diakɔna?

6 Ande ɛtɛkɛta w’ekeketshelo lee! Tshɛkɛta ya lo Grɛkɛ yokadimwami ɔnɛ “esambelo” mbɔtɔnɛka la “leeta la monga suke suke l’onto.” Omalɔkɔ, “ɔsɔ ekɔ dikambo dia monga suke suke l’onto dia mbokeketsha etena kende l’atei w’ohemba a wolo.” (A Linguistic Key to the Greek New Testament) Nomb’ewo kɛmɔtshi k’akambo wa lo Bible akafunde ate: “Tshɛkɛta shɔ . . . nembetshiyaka tokanyi efula oleki ndo ɔlɔlɔ watutsha asolo. . . . Esambelo k’Okristo kekɔ esambelo kasha ekeketshelo, esambelo kakimanyiya onto dia nde ndɔshana l’ekakatanu tshɛ wa lo lɔsɛnɔ.” Dikambo sɔ mbidjaka ndo ɛtɛkɛta w’ekeketshelo wotumbi oma lo daka ndo oma l’elongamelo k’oshika​—⁠elongamelo k’eolwelo ka wanɛ wakavu.

Yeso Nde la Paulo ​—⁠Wakasambaka Anto la Kɛtshi Tshɛ

7. Woho akɔna wakasambaka Paulo anango w’Akristo?

7 Ande ɛnyɛlɔ ka dimɛna efula kakatotshikɛ Paulo lo kɛnɛ k’endana la samba anto lee! Nde akakoke fundɛ anango w’ase Tɛsalɔnika ate: “Shu taki la memakana l’atei anyu, uku atûmbaka wali an’andi. Shu takaleki nyulanga, taki la ongenongeno, aha dia nyusha lukumu l’ololo la [Nzambi, NW] lutu, keli takalangi ndu nyusha nyumu yasu, ne dia nyakayala elangimi asu a wulu. Nyu mbeyaka uku akatanyutshela untu l’untu, uku atutshelaka shi an’andi. Shu takanyosengasengaka, [takanyosambaka, NW], takanyutelaka diui.” Oko ambutshi wa ngandji ndo w’ɛlɔlɔ, sho tshɛ kokaka mɛnya ohetoheto aso ndo ɔlɔlɔ aso le anto akina lo tena diewɔ l’ohomba.​—⁠1 Tesalonika 2:​7, 8, 11.

8. Lande na kele wetshelo waki Yeso wekɔ esambelo le wanɛ wanyanga?

8 Lam’akandɛnyaka woho wakandakanɛka anto ndo ɔlɔlɔ ande, Paulo akokoyaka paka Yeso, Ɛnyɛlɔ kande ka woke. Ohotokohɔ leeta la kɛtshi lakelɛ Yeso anto tshɛ oko wofundamilɔ lo Mateu 11:​28-30: “Nyuyi le mi, nyu tshe watukambaka ndu weli la wetshu wa wulu, ku dimi layunyusha mumuya. Nyembe lokoho lami, nyeki akambu uma le mi. Ne dia dimi la memakana la ndjakitshakitsha l’utema, ku nyu nyayutana mumuya l’etema anyu, ne dia lokoho lami leko ololo, la ushiko ami weko usadi.” Eelo, wetshelo waki Yeso mbɔladjaka asolo nɛ dia wetshelo akɔ mbishaka elongamelo la daka​—⁠daka di’eolwelo. Ɔsɔ mbele elongamelo la daka diatatasha anto, ɛnyɛlɔ, lam’atatawasha biukubuku Quand la mort frappe un être aimé. Elongamelo kɛsɔ kokaka tokimanyiya sho tshɛ, oyadi kânga lonyangu laso laya edja efula.

Woho Wakokaso Samba Wanɛ Wanyanga

9. Lande na kahombaso monga la lotutsha le wanɛ wanyanga?

9 Lonyangu haloshile esadi eto l’etena ka tshitshɛ kayelana la nyɔi k’onto ɔmɔtshi lalangaso. Anto amɔtshi tashinganaka la lonyangu l’edja ka lɔsɛnɔ lawɔ l’otondo, djekoleko wanɛ wakavusha ana. Akristo amɔtshi wa kɔlamelo, wadi l’omi, wa lo wodja w’Espagne, wakavusha ɔn’awɔ la pami laki l’ɛnɔnyi dikumi l’ɔtɔi l’ɔnɔnyi 1963 la hemɔ ka méningite. Polo ndo ɛlɔ kɛnɛ, vɔ kɛdiaka asɔi etena kasawolawɔ dikambo diaki Paquito. Eohwelo ka nshi ya lôtɔ, wa fɔtɔ, diangɔ diaki ɔnɛ lakavu kana suvɛnirɛ, kokaka mbohola anto akambo wa kandji efula. Omalɔkɔ, hatohombe nsasɛ ɔnɛ awui walowane esadi eto ndo kanyiya ɔnɛ anto akina wotohomba nɛmbia lonyangu lawɔ kakianɛ. Onganga ɔmɔtshi wa lokumu ekɔ lo suya ate: “Okiyanu wa lo tokanyi la otshikitanelo wa eongelo k’onto kokaka tshikala edja k’ɛnɔnyi efula.” Ɔnkɔnɛ, ohɔ dia, oko wakoka mfo ya lo demba tshikala l’edja ka lɔsɛnɔ laso l’otondo, woho akɔ wâmɛ mbakoka ndo mfo ya lo tokanyi tshikala.

10. Kakɔna kahombaso sala dia kimanyiya wanɛ wanyanga?

10 Naa awui amɔtshi wasungana wakokaso sala dia samba wanɛ wanyanga l’atei w’etshumanelo kaso? Sho kokaka mbutɛ ɔnangɛso kana kadiyɛso kɛmɔtshi oma ka tshina di’otema ɔnɛ: “Naka dikambo dimɔtshi diakokami sala diekɔ, ombute.” Ko tena dingana diatotelɛka wanɛ wanyanga dia ndjototɛ ɔnɛ: “Lakakanyi dikambo dimɔtshi diakokayɛ kimanyiyami”? Mɛtɛ, sho pombaka mbɔsa tɛdikɔ tasungana naka sho nangaka samba ɔnɛ lambovusha onto ɔmɔtshi. Ko lâsɔ, kakɔna kakokaso sala lo yoho yakoka mbokimanyiya? Alako amɔtshi wasungana vɔanɛ.

11. Woho akɔna wakokaso samba anto akina lam’ayotahokamɛka?

11 Hokamɛ: Dikambo dimɔtshi di’ohomba efula diakokayɛ salɛ ɔnɛ lambovusha dia wɛ kahana lande kandji kande ele mbohokamɛ. Wɛ kokaka mombola wate: “Onde wɛ nangaka sho sawola dikambo sɔ?” Tshikɛ onto dihole ɔ̂sɛ tɛdikɔ. Okristo ɔmɔtshi ekɔ lo mbohɔ etena kakavu she ate: “Etena kakamumbolaka anto akina kɛnɛ kakatumbi ndo kakawapokamɛka l’ɔlɔlɔ tshɛ, dikambo sɔ diakakimanyiya efula mɛtɛ.” Oko wakadilake Jakɔba, hokamɛka esadi. (Jakoba 1:19) Hokamɛ onto la lotutsha tshɛ ndo la kɛtshi. Romo 12:15 tokeketshaka ɔnɛ: “Nyuleli la wane walela.” Ohɔ dia Yeso akalele nde la Mata la Mariya.​—⁠Joani 11:⁠35.

12. Ekeketshelo kakɔna kakokaso mbisha wanɛ wele lo delo?

12 Keketsha onto: Lama lo yimba yayɛ wate: ɔnɛ lambovusha onto kokaka ndjaoka ntondo dia nde ambokongola onongo, lam’akanyiyande ɔnɛ ondo nde otokoka sala akambo akina efula. Ɛnyande dia nde akasale kɛnɛ tshɛ kakandakoke sala (kana dikambo dikina tshɛ dieyayɛ ɔnɛ diekɔ mɛtɛ kana diakoka mbokeketsha). Keketshande ɔnɛ kɛnɛ kokande mbôka ndo anto akina tshɛ. Tɛ̂nde dikambo di’anto akina weyayɛ wakatondoya lonyangu lawɔ oma l’ovushelo wa ngasɔ. Kɛdikɛdi, onga la shase ndo la kɛtshi. Ekimanyielo kaso koludi la ngandji kokaka nembetshiya efula! Sɔlɔmɔna akafunde ate: “Diui diutami shikaa lu dikambu, dieli uku elua wa paunyi lu asangu wa fesa.”​—⁠Tukedi 16:24; 25:11; 1 Tesalonika 5:​11, 14.

13. Naka sho ndjâtshungwɛ etena dia tanemaka lâwɔ, woho akɔna wakoka dikambo sɔ mbakimanyiya?

13 Yâtshungwɛ etena: Yâtshungwɛ etena dia mongaka lâwɔ, aha paka lo nshi mɔtshi y’oma l’etatelo yeke angɛnyi kana ase nkumbo lâwɔ, koko kânga lo ngɔndɔ yayelana l’ɔkɔngɔ diko naka ohomba wekɔ, etena kambonya akina alemba dia kalola l’elimu awɔ wa lushi la lushi. Etena ka lonyangu kokaka tshikitana efula lo ndjela onto l’onto. Ngandji kaso k’Akristo la kɛtshi kaso kokaka nembetshiya efula l’etena kele onto ɔmɔtshi l’ohomba w’ekimanyielo. Bible mbutaka ɔnɛ: “ongenyi omotshi ndeka onangu mbekesanela la untu.” Ɔnkɔnɛ, yokedi yata ɔnɛ: “Tshumba lôwo kele ɛnyi tshuka” ekɔ dikambo dia mɛtɛ diahombaso kitanyiyaka.​—⁠Tukedi 18:24; ɛdika la Etsha 28:⁠15.

14. Akambo akɔna wakokaso sawola dia samba ɔnɛ lambovusha?

14 Sawola dikambo dia waonga w’ɛlɔlɔ waki ɔnɛ lakavu: Ɔsɔ ekɔ ekimanyielo kekina ka woke kakoka mbishama l’etena kasungana. Kɔndɔla tɔkɔndɔkɔndɔ tɔmɔtshi t’ɛlɔlɔ tohɔyɛ lo dikambo di’onto akɔ. Tôkake wɔma dia tɛkɛta lokombo laki onto akɔ lakavu. Tosalake akambo dia mɛnya oko onto akɔ lakavu komonga ndoko lushi kana aki onto l’anyanya. Dibuku dimɔtshi di’oma lo kalasa kelɛwɔ Harvard Medical School mbishaka esambelo lam’atadiɔ ɔnɛ: “Yoho mɔtshi y’ɔkɔlɔnganelo salemaka lam’ayokokaka ɔnɛ lakavusha mbohɔ dikambo di’onto lakavu aha la ndjatshatsha la lonyangu . . . Lam’ele dikambo di’oyoyo diambeyama ndo diambekesanɛ l’onto, lonyangu ndjokadimɔka suvɛnirɛ y’ohomba.” “Suvɛnirɛ y’ohomba”​—⁠ande esambelo dia mbohɔ tena sɔ di’ohomba diakatayala kâmɛ la lakiso la ngandji lakavu lee! Ɔmɛnyi ɔmɔtshi wakavusha she ambeta ɛnɔnyi ɛmɔtshi akate ate: “Suvɛnirɛ koleki kôhɔmi ele walelo wa Bible dimi la Papa yema l’ɔkɔngɔ wa nde tatɛ la mbeka akambo wa mɛtɛ. Suvɛnirɛ kekina nto ele lam’akatadjasɛka l’omamu w’ashi dia sawola lo kɛnɛ k’endana l’akambo ami amɔtshi. Lakɛnanaka lande paka l’ɔkɔngɔ w’ɛnɔnyi esato kana ɛnɔnyi ɛnɛi tshɛ ndo ɔsɔ aki tena di’amɛna efula.”

15. Woho akɔna wakoka onto ɔmɔtshi mbɔsa tɛdikɔ dia mbisha ekimanyielo?

15 Ɔsa tɛdikɔ l’etena kasungana: Anto amɔtshi wanyanga mbeyaka sɛna la lonyangu lawɔ oleki anto akina. Omalɔkɔ, lo ndjela akambo w’onto l’onto, ɔsa tɛdikɔ tasungana dia wɛ mbisha ekimanyielo. Okristo ɔmɔtshi wa omoto waki la lonyangu akohɔ ate: “Efula wakataka ɔnɛ: ‘Naka dikambo dimɔtshi diakokami sala diekɔ, ombute.’ Koko kadiyɛso kɛmɔtshi k’Okristo komumbola. Nde akɔtɔ lo luudu la ndala, akâlola tange, ko akasole adala wa mindo. Okina akɔshi kati k’ashi ko akasole tapis lɛnɛ akatowɔ omɛmi. Anto asɔ waki angɛnyi wa mɛtɛ, ndo dimi hambaohɛki pondjo.” Ɔsa tɛdikɔ dia mbisha ekimanyielo lɛnɛ ɛnama ohomba w’ekimanyielo​—⁠ondo wɛ kokaka sala dikambo sɔ lam’ayoyâkatɛka diangɔ dia ndɛ, lam’ayoyowakimanyiya lo mɔmba luudu, kana lo mbasalɛka tolimulimu tɔmɔtshi. Mɛtɛ, sho pombaka ndjalama di’aha mbisanya ɔnɛ lakavusha etena kalangande monga ndamɛ. Ɔnkɔnɛ, sho pombaka mbidja ɛtɛkɛta waki Paulo ɛnɛ l’otema: “Ne dia nyu nyeko esonami wa [Nzambi, NW], la ekilami wa ngandji, osoku nyolote etema wa ketshi, la wa memakana, la wa ndjakitshakitsha, la wa kenemo, la wa kolamelu.” Ɔlɔlɔ, lotutsha, la ngandji hawokitaka tatala pondjo.​—⁠Kolosai 3:12; 1 Koreto 13:​4-8.

16. Lande na kakoka mukanda kana kartɛ kɛmɔtshi samba onto?

16 Funda mukanda kana toma kartɛ k’esambelo: Anto efula haweye ohomba wa mukanda w’esambelo kana kartɛ k’ekeketshelo. Naa wahɔ awɔ na? Vɔ kokaka mbalema mbala la mbala. Mukanda wa ngasɔ hahombe monga otale, koko vɔ pombaka mɛnya kɛtshi kokayɛ onto akɔ. Vɔ pombaka monga ndo la tokanyi tɔmɔtshi ta lo nyuma koko aha l’awui w’ɛtshɔlɔlɔ. Wɛ kokaka samba onto lam’ayoyofundɛ wate: “Tekɔ suke suke dia kokimanyiya.”

17. Woho akɔna wakoka dɔmbɛlɔ mbisha esambelo?

17 Lɔmba kâmɛ lawɔ: Eya dia alɔmbɛlɔ wasalayɛ kâmɛ lawɔ ndo lo dikambo dia anyayɛ Akristo wambovusha onto ɔmɔtshi wekɔ ohomba efula. Bible mbutaka lo Jakoba 5:16 ɔnɛ: “Elombelo k’untu ololo mbeyaka ntsha akambu a waki.” Ɛnyɛlɔ, lam’ayoka anto wanyanga talɔmba lo dikambo diawɔ, dikambo sɔ mbakimanyiyaka dia vɔ minya saki ya kɔlɔ yele lawɔ, ɛnyɛlɔ oko woho wayaokawɔ ɔnɛ wambokongola onongo. L’etena keso la wɔdu, kana kambotɔkɔmɔ, Satana pembaka dia tɔlɛmbia oma lo “kesu” yande kana ‘ditshelo diande dia lokeso.’ L’etena kɛsɔ mbeso l’ohomba w’esambelo ndo w’ekeketshelo ka dɔmbɛlɔ, oko wakadite Paulo ate: “Lu alombelo tshe la esengosengo, nyolombaki tena tshe le [n]yuma. Nyotetemali nsena, nyolombelaki ekilami tshe.”​—⁠Efeso 6:​11, 18; ɛdika la Jakoba 5:​13-15.

Kɛnɛ Kahombaso Mbewɔ

18, 19. Woho akɔna wakokaso mɛnya yewo yaso l’asawo wakiso?

18 Ekɔ awui amɔtshi wahatakoke mbuta kana sala l’etena kele onto ɔmɔtshi la lonyangu. Tukedi 12:18 tewolaka ɔnɛ: “Aui a wutata watuhumuyaka untu uku yombo. Keli lulimi la kanga yimba mbatôkonoyaka.” Mbala mɔtshi, aha la mbeya, sho totshaka akambo aha la yewo. Ɛnyɛlɔ, ondo sho mbeyaka mbuta ɔnɛ: “Dimi mbeyaka woho wokayɛ.” Ko onde dikambo sɔ diekɔ mɛtɛ? Onde wɛ akavusha onto lâmɛ la lovushishande? Ndo nto, asolo w’anto tshikitana lo dikambo sɔ. Ondo kɛnɛ kakayoke kema woho akɔ wâmɛ la kɛnɛ kôka onto lele la lonyangu. Ayoleka ɔlɔlɔ mbuta ɔnɛ: “Lekɔ lo kôka kɛtshi nɛ dia ndo dimi mbakahomɔ dikambo diakɔ diamɛ lam’akavu . . . ambeta tshanda mɔtshi.”

19 Sho pombaka mbewɔ dia tɛkɛta ɔnɛ onto lakavu ayolɔ kana hatolɔ. Anangɛso l’akadiyɛso amɔtshi wakanyange efula oma lo awui wakatɛkɛta anto akina dia mbeya kana wadi kana omi lele kema ombetawudi ayolɔ kana hatolɔ. Sho kema embadi a wanɛ wayolɔ kana wahatolɔ. Sho kokaka tutsha asolo lam’ayoteya ɔnɛ Jehowa, ɔnɛ lɛna etema aso, ayonga la kɛtshi k’efula kahongaki l’onto ɔmɔtshi la l’atei aso.​—⁠Osambu 86:15; Luka 6:​35-37.

Avɛsa Washa Esambelo

20, 21. Naa avɛsa amɔtshi wakoka samba ɔnɛ lambovusha?

20 Ekimanyielo kɛmɔtshi ka woke kakokaso mbisha ɔnɛ lambovusha, l’etena kasungana, ele lam’ayotɔsɛdingola lande alaka waki Jehowa w’endana la wanɛ wakavu. Tokanyi tɔsɔ t’oma lo Bible tayonga ohomba efula oyadi kânga ɔnɛ lambovusha amboyalaka Ɔmɛnyi kana ekɔ onto lohomanyi laso l’olimu w’esambishelo. Naa avɛsa amɔtshi asɔ na? Sho mbeyaka ɔnɛ Jehowa ekɔ Nzambi k’esambelo tshɛ, nɛ dia nde akate ate: “Dimi dime katu[nyu]sambaka.” Nde akate nto ɔnɛ: “Uku atusambaka nyangu on’andi, osoku mbayumunyusamba.”​—⁠Isaya 51:12; 66:⁠13.

21 Omembi w’esambu akafunde ate: “Dio mbeli esambelu kami lu asui ami, ne dia daka diaye mbatumbishaka lumu. [Jehowa] li, dimi latuhoka dumbwelu diaye dia nshi y’edjedja! Ku latuyasambaka. Dimi lambukosengasenga nti: Ngandji kaye ka shikaa kayali esambelu le mi, uku akayandaki, dimi ukambi aye.” Lembetɛ dia tshɛkɛta esambelo yekɔ lo tɛkɛtama mbala la mbala l’avɛsa asɔ. Eelo, sho kokaka ndjasamba shoamɛ ndo samba anto akina lam’ayotokadimɔka otsha lo Dui dia Jehowa l’etena keso l’ɔkɛi. Kâmɛ la ngandji ndo la kɛtshi k’anangɛso, dikambo sɔ kokaka tokimanyiya dia sho mbikikɛ kandji koye oma l’ovushelo ndo nyomolodja sɛnɔ yaso l’olimu w’ɔngɛnɔngɛnɔ l’atei w’olimu w’Akristo.​—⁠Osambu 119:​50, 52, 76.

22. Elongamelo kakɔna kele la ntondo kaso?

22 Sho kokaka nto tondoya lonyangu laso lo yɛdikɔ mɔtshi lam’ayotokimanyiyaka anto akina wele l’ekiyanu. Lam’ayotodjaka yimba dia kimanyiya anto akina wele l’ohomba w’esambelo, ndo sho lawɔ tayokondja ɔngɛnɔngɛnɔ wa mɛtɛ lam’ayotoshaka anto akina lo nyuma. (Etsha 20:35) Tokahane lawɔ ɛnɛlɔ ka lushi l’eolwelo etena kele anto wa lo wedja tshɛ, wa nɔnga la nɔnga, wayolongola wakiwɔ wa ngandji wambolɔ oma l’edo dia mbɔtɔ l’andja w’oyoyo. Ande elongamelo! Ande asɔi w’ɔngɛnɔngɛnɔ wayotɔkɛdia l’etena kɛsɔ lam’ayotohɔ ɔnɛ Jehowa mɛtɛ mbele Nzambi ‘katosambaka wanɛ wambokitshakitshama’ lee!​—⁠2 Koreto 7:⁠6.

Onde Wɛ Mbohɔka?

◻ Woho akɔna wele Jehowa “Nzambi k’esambelo tshɛ”?

◻ Woho akɔna wakasambaka Yeso nde la Paulo wanɛ wanyanga?

◻ Awui akɔna wakokaso sala dia samba wanɛ wanyanga?

◻ Naa awui amɔtshi wahombaso mbewɔ lam’asawolaso l’ɔnɛ lambovusha?

◻ Avɛsa akɔna walekayɛ nanga dia kamba lawɔ woho wa samba onto ɔmɔtshi lambovusha?

[Caption]

[Picture caption]

La yewo tshɛ, ɔsa tɛdikɔ dia kimanyiya wanɛ wanyanga

    Ekanda wa l’Ɔtɛtɛla (1983-2025)
    Tomba
    Ɔtɔ
    • Ɔtɛtɛla
    • Kahana l'onto
    • Nango
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ɛlɛmbɛ w'okambelo
    • Awui wa sheke
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Ɔtɔ
    Kahana l'onto