BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ wa Watchtower
Watchtower
BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ
Ɔtɛtɛla
  • BIBLE
  • EKANDA
  • NSANGANYA
  • w95 9/1 lk. 3-4
  • Mboka k’Enanɔnanɔ Kema la Lotshungɔ Efula

Ndooko vidɛo yele lo kɛnɛ kɔsɔnyiyɛ.

Otokimwe, munga kakongi etena kakayatelesharjɛki vidɛo.

  • Mboka k’Enanɔnanɔ Kema la Lotshungɔ Efula
  • Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—1995
  • Ɛtɛ w'awui wahɔnyi
  • Awui wa woho akɔ
  • Otshikitanelo wa Lɔsɛnɔ
  • Ɔsɔ Mɛtɛ Ekɔ Mboka ka Woke
  • Mboka k’Enanɔnanɔ Tɔlaka Otsha l’Elanyelo
  • Mboka ka Mpika Tɔlaka Otsha lo Lotshungɔ
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—1995
  • Totetemale ‘mbohokamɛ’
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa (wekelo)—2021
  • Onde Ɛmɛnyi wa Jehowa mbetawɔka dia vɔ mbele lo ɔtɛmwɛlɔ ɔtɔi wa mɛtɛ?
    Ambola waleka anto ndjaoka
  • Kene Kahombaye Sala dia Monga la Loseno la Pondjo
    Kokaka We Monga la Loseno la Pondjo lo Paradiso ka la Kete
Enda awui akina
Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—1995
w95 9/1 lk. 3-4

Mboka k’Enanɔnanɔ Kema la Lotshungɔ Efula

Lo ngelo ka Sydney, osomba wa lo wodja wa Australie, nkumbo kɛmɔtshi k’anto asato: papa, mama la yana ya yimato waki lo luudu lawɔ ko dja yakatatɛ lilongoya. Vɔ wakahembe sala tshɛ dia fumbɔ oma l’adidishi, koko komonga ndoko woho nɛ dia tokengete ta mbolo takekami. Lam’ele tokengete ta mbolo tashimbɛ evi la wa patɔki takekami, koyanga wanɛ watoshimbɛka anto wonya walongola ema kɛmɔtshi la dja kokondja diaaso dia mbashimbela. Ombutshi wa omoto la wa pami wakavu la dinga ndo la kombe ya dja. Ɔna la omoto akatovɔ l’ɔkɔngɔ diko la lupitadi.

ANDE dikambo dia lonyangu dia nkumbo kɛsɔ shishɔka paka l’ɔtɛ wa tokengete ta mbolo takawadje l’adidishi takawasɛmaka ɔnɛ tɔ mbashimbɛ! Dikambo sɔ hadiendana tshikima la nkumbo kɛsɔ keto nɛ dia ekɔ nkumbo mɔtshi nshi nyɛ yayakokɛ la tokengete ta mbolo l’ekam’a dipole dia sapi. Anyaso efula wekɔ la wa mpango ya wolo yafɔna la longele. Na bonde na? Vɔ wekɔ lo tayange lotui tshitshi la wɔladi wa lo yimba. Ande woho wambolana tshunda diele la “lotshungɔ” nɛ dia anto ndjaokaka lo wɔladi paka lanɛ wodihamiwɔ oko ase lokanu lo mvudu yawɔ lee! Lo ahole efula wele suke laso, ana w’akɛnda hawoyokoka kɛnya lo wɔladi lo dihole dia tɔkɛnyɔ kana ndjatshwɛ vwamɛ otsha lo kalasa aha ambutshi kana ekumanyi kɛmɔtshi mbatshindɛ. Lo akambo efula wa lo lɔsɛnɔ, lotshungɔ lekɔ lo tashishɔ oko watokombɔka longe esadi esadi naka sase dia wonya dioyatombe.

Otshikitanelo wa Lɔsɛnɔ

Nshi yaki watshɛso yambotshikitana la nshi nyɛ. Lam’akiwɔ weke akɛnda, vɔ wakakokaka kɛnya lɛnɛ akawalangaka tshɛ aha la mboka wɔma. Lo dikumanyi diawɔ, vɔ takiwɔ l’ohomba w’ekama a dipole dia sapi koyanga tokengete ta mbolo dia monga lo wɔladi. Vɔ wakayaokaka lo lotshungɔ ndo l’akambo efula vɔ waki la lotshungɔ. Koko, lo lɔsɛnɔ lawɔ l’otondo watshɛso wakɛnyi woho wakayatshikitanaka eongelo k’anto. Lumu l’otako lakamɛ mbɔtɔ, akanga a nkaki wakafulanɛ; l’ahole efula ngandji k’osukanyi kakakadimɔ wɔma, wɔma akɔ mbele lo kiɔkɔ y’ekambokambo ka lonyangu kakatoki oma l’etatelo. Elanelo ka waonga w’ɛlɔlɔ w’anto kekɔ lo tahame kâmɛ l’ohombelo wa lotshungɔ. Olui w’anto wamboyasha lo ngandji ka woho wa lɔsɛnɔ lelɛwɔ ɔnɛ: “lokɛwɔ l’ɔlɔlɔ” koko lo mɛtɛ, aya wolo wɛ mɛna lɔkɛwɔ l’ɔlɔlɔ lo lɔsɛnɔ l’anto kakianɛ.

Ombetsha ɔmɔtshi wa nshi y’edjedja wa lo kalasa k’adidi ka lo Queensland, Yɔnɛ Rupert Goodman, akafunde ate: “Ɛlɔngɔlɔngɔ l’esekaseka wambokitshama kakianɛ la ntondo ka lɔsɛnɔ lotshikitanyi lele l’oyango w’ɔngɛnɔngɛnɔ ndo lɔsɛnɔ lele onto ndjakanɛka paka “ndamɛ”: mfumbe y’ɛngɛnɔngɛnɔ, ndjalanga, ekotshelo k’akambo tshɛ walanga otema, ndjayangela wahɔ w’onto ndamɛ.” Nde akate nto ate: “waonga w’ɛlɔlɔ wele oko: ndjakimɛ, ndjasɛka, kamba olimu w’efula, tshɛtɔ, dilɛmyɛlɔ dia lowandji, ngandji ndo dilɛmyɛlɔ dia ambutshi . . . aya akambo wele efula haweye.

Ɔsɔ Mɛtɛ Ekɔ Mboka ka Woke

Wanɛ weya pɔlɔfɛsi ya lo Bible hawambe dikambo di’endana la ndjâkana kɛnɛ kambokokanɛ l’ahole tshɛ, nɛ dia Yeso Kristo akewola ampokami ande ate: “Soko dya woke la mboka k’enanɔnanɔ ntɔlanaka o[tsh]a l’oshishweelo; ko lɔkɔ kaka anto efula ɛtɛ. Koko soko dya mpika la voka ya [tshitshɛ] mbatɔla o[tsh]a lo lɔsɛnɔ; ko angana atoo mbakiyela.” (Mateyo 7:​13, 14 Dyookaneelo Dy’oyooyo) Mboka ka ntondo, kele dihole dia woke diakoka amɛngɔdi efula mbɔtɔ lɔkɔ, kekɔ “enanɔnanɔ” nɛ dia tɔ hatosusami la adjango wele lo Bible wahomba nɔmbɔla lɔkɛwɔ lawɔ la lɔsɛnɔ lawɔ la lushi la lushi. Tɔ mɛnamaka dimɛna efula le wanɛ walanga kanaka akambo oko wele lolango lawɔ ndo sɛna oko walangawɔ aha mbidjamɛ ɛlɛmbɛ koyanga ɛkɛndɛ wa kotsha.

Mɛtɛ, efula ka wanɛ wakasɔnɔla mboka ka woke mbutaka di’ɔnɛ wekɔ lo ngɛnangɛna lotshungɔ lawɔ. Koko efula ka l’atei awɔ wekɔ lo tshindjiyama la lɔkɛwɔ la lokaki lambokokanɛ. Bible ekɔ lo mbuta ɔnɛ vɔ wekɔ lo nɔmbwama oma le “[Yimba,NW] [y]atukambiaka ana a pami w’uhedia.” Yimba shɔ mbatshutshuyɛka dia vɔ sɛna lo ‘tayelaka saki y’alimba . . . la tukanyi,’ oyadi loseka kana monanyi, ɔnwɛlɔ wa didjoyadjoya, kana oyangelo w’okundji waha pe, wa lokumu, koyanga wa lowandji.​—⁠Efeso 2:​2, 3.

Mboka k’Enanɔnanɔ Tɔlaka Otsha l’Elanyelo

Nyolembete dia wanɛ wele lo mboka ka woke wekɔ lo tshutshuyama dia sala oko “lu nsaki ya dimba.” Kɛsɔ mɛnyɛka ɔnɛ lo mɛtɛ vɔ kema la lotshungɔ​—⁠vɔ wekɔ la nkumɛwɔ. Vɔ wekɔ ɛhɔmbɔ wa demba. Ndo kambela owandji olimu mbeyaka tɔtɔla l’akambo efula​—⁠hemɔ efula yambosambiyama oma lo dieyanelo dia sɔnyi, ediakelo k’awala, hemɔ ya l’alemba la lo wɛɔngɔ dikambo dia ɔnwɛlɔ wa didjoyadjoya l’alɔfu wa wolo, ndo akambo akina efula. Oyadi akambo w’ɔtɔmbɔkwɛlɔ, ovelo, ndo dieyanelo dia la wolo l’amato, awui asɔ tshɛ wekɔ l’etshina oma lo tokanyi ta ndjalanga ta lo mboka k’enanɔnanɔ k’onto lam’alangande. Nto, lam’ele ‘mboka k’enanɔnanɔ ka ntɔlana otsha l’oshishwelo’ kekekɔ, elowa atɔ wayoleka monga kɔlɔ koleki tshɛ.​—⁠Tukedi 1:​22, 23; Ngalatiya 5:​19-21; 6:⁠7.

Tɔ̂sɛ diɛnyɛlɔ pende di’eshika dia lo lɔsɛnɔ oma lo Australie. Marie akakɔ l’ohemba, nde akanɔka didjoyadjoya lo tshambandeko ndo akasalaka loseka.a Koko nde kokondjɛ ɔngɛnɔngɛnɔ wakandalongamɛka kondjɛ. Koyanga oma l’ɔkɔngɔ wa nde mbota ana ahende, nde kɔmɛnaka lɔsɛnɔ lande oko ohomba. Lam’akandayeyaka ate nd’ekɔ la SIDA lâsɔ mbakakome lumu lande ko.

Tom nde lawɔ akayasalɛ kɔlɔ lo woho ɔmɔtshi. Nde akafunde ate: “Lakole l’ɔtɛmwɛlɔ wa lo misyɔ lo lɛkɛ la ngɛl’a nkushi la Queensland.” “Lakatatɛ nnɔ wanu woho w’anyanya oma l’ɛnɔnyi 16. Papa, wa nyɔmi pami, ndo angɛnyi ami tshɛ waki emunga wa wanu ato, ɔkɔnɛ dikambo sɔ akɛnamaka oko ngasɔ mbokodiongaka oma k’etatelo. Lakayokoma l’etena ka handjɔsɛka oseka ɛnɔnɔ kanga ɔtɔi, tatɛ malo abɔndɔ polo ndo lo sɛngisa. Lakatatɛ mbekekwanɛ la tahema wa mfalasa, tena dimɔtshi lakashishaka falanga yakamakondjaka oma l’olimu wa wolo. Aki falanga y’efula yakamakondjaka oma lo difuto di’ɔlɔlɔ dia tahembolɛ anto wɛngɛ lo dikambɔ diawɔ.

“L’ɔkɔngɔ diko lakayotshuka wadi ko sho ndjota ana. L’ɔtɛ wa mɛmba ɛkɛndɛ ami, lakasalaka woho wakatshaka angɛnyi ami​—⁠nnɔ, mbekekɔ, ndo talɔ ata. Wakambidjaka lo lokanu mbala la mbala. Koyanga mbele kɛsɔ komongaka ndoko dikambo ɔtɔi le mi. Lɔsɛnɔ lami lakatalanaka paka ndana tsho. Laki l’akambo tɔ.”

Eelo, oma lo ndjakimɔ lo saki ya kɔlɔ, Tom la Marie kondjasalɛ vwamɛ ato kɔlɔ koko wakasalɛ ndo nkumbo yawɔ kɔlɔ. Lonyangu ko, ɛlɔngɔlɔngɔ l’esekaseka wekɔ lo kesama lo dikambo di’endana la ndjayalɛ, yimba ya lokeso ya kondja lotshungɔ lele lo mboka k’enanɔnanɔ. Otondoyalaka ɛlɔngɔlɔngɔ l’esekaseka koka mɛna akambo weta lo mboka k’enanɔnanɔ​—⁠etombelo wa kɔlɔ wakomɛ wanɛ tshɛ weta lɔkɔ. Mɛtɛ, tɔ kekɔ enanɔnanɔ ndo kema mpika mbeta lɔkɔ. Mboka ka lomba ka ndjela ele mbidja l’atei w’otema dikambo diahakoke mbidjama tâmu diɔnɛ: “one latuneka lu dimba diandi, ayuna ehondelo uma lu dimba.”​—⁠Ngalatiya 6:⁠8.

Koko, ema koleki ɔlɔlɔ kasɔnɔla kekɔ. Mboka ka mpika. Ko ngande wele mboka kɛnɛ susama, mpika ndo tshitshɛ? Otsha lende atɔlatɔ na?

[Footnote]

a Wakatshikitanya nkombo.

    Ekanda wa l’Ɔtɛtɛla (1983-2025)
    Tomba
    Ɔtɔ
    • Ɔtɛtɛla
    • Kahana l'onto
    • Nango
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ɛlɛmbɛ w'okambelo
    • Awui wa sheke
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Ɔtɔ
    Kahana l'onto