BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ wa Watchtower
Watchtower
BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ
Ɔtɛtɛla
  • BIBLE
  • EKANDA
  • NSANGANYA
  • w97 9/1 lk. 14
  • Wembola W’oma Le Ambadi

Ndooko vidɛo yele lo kɛnɛ kɔsɔnyiyɛ.

Otokimwe, munga kakongi etena kakayatelesharjɛki vidɛo.

  • Wembola W’oma Le Ambadi
  • Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—1997
  • Ɛtɛ w'awui wahɔnyi
  • Awui wa woho akɔ
  • Onde Tetragramɛ (alɛta anɛi wa lo Hɛbɛru wa lokombo la Nzambi) tanemaka lo efundelo wa Mateo wa lo Hɛbɛru wakayosangɔmaka oma le Shem-Tob ben Isaac Ibn Shaprut, onganga w’Ose Juda wa l’eleko ka 14?
  • Oyelo Wa Yeso Kana Wôngelo Wa Yeso?
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—1996
  • A4 Lokombo laki Nzambi lo Afundelo wa lo Hɛbɛru
    Bible—Ekadimwelo k’andja w’oyoyo
Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—1997
w97 9/1 lk. 14

Wembola W’oma Le Ambadi

Onde Tetragramɛ (alɛta anɛi wa lo Hɛbɛru wa lokombo la Nzambi) tanemaka lo efundelo wa Mateo wa lo Hɛbɛru wakayosangɔmaka oma le Shem-Tob ben Isaac Ibn Shaprut, onganga w’Ose Juda wa l’eleko ka 14?

Kema, aha ngasɔ. Koko, l’atei w’efundelo ɛsɔ wa Mateo, tshɛkɛta hash·Shem’ (l’otondo kana lokanga) fundama mbala 19, oko wɛnyamidiɔ lo Tshoto y’Etangelo ya Ngɔndɔ ka Divua 1, 1996.

Tshɛkɛta ya lo Hɛbɛru y’ɔnɛ hash·Shem’ nembetshiyaka ɔnɛ “Lokombo,” ndo yɔ mɛtɛ mendanaka la lokombo la Nzambi. Ɛnyɛlɔ: l’atei w’efundelo waki Shem-Tob, tshɛkɛta hash·Shem’ lo lokanga tanemaka lo Mateo 3:​3, ndo Mateo akɔshi ɛtɛkɛta wa lo divɛsa sɔ oma l’Isaya 40:⁠3. Sunganaka sho mbuta ɔnɛ etena kakɔsaka Mateo ɛtɛkɛta wa divɛsa dimɔtshi oma l’Afundelo wa lo Hɛbɛru, lɛnɛ akatanemaka Tetragramɛ, nde akadjaka lokombo la Nzambi l’atei w’Evanjiliyɔ ande. Ɔnkɔnɛ, kânga mbele efundelo wa lo Hɛbɛru wakatondja Shem-Tom bu la Tetragramɛ, woho wofundami tshɛkɛta “Lokombo” lɔkɔ, ɛnyɛlɔ oko lo Mateo 3:​3, mɛnyaka ɔnɛ ekɔ dimɛna fundaka “Jehowa” l’atei w’Afundelo wa Grɛkɛ w’Akristo.

Shem-Tob akasangola efundelo wakafunde Mateo lo Hɛbɛru l’atei wa dibuku dimɔtshi diakandafunde dia sukɛ lokanyi lɔmɔtshi, dibuku sɔ vɔ dielɛka ɔnɛ: ʼEʹven boʹchan. Ko oma lende akɔsama efundelo ɛsɔ wa lo Hɛbɛru na? Prɔfɛsɛrɛ George Howard, ɔnɛ lakasale eyangelo efula lo dikambo sɔ, ekɔ lo mbuta ɔnɛ “Efundelo wa lo Hɛbɛru wakafunde Mateo ko Shem-Tob ndjosangola wakatɔngɔ otsha l’ɔnɔnyi ɔmɔtshi wa l’asa eleko ka ntondo la eleko ka nɛi lo tena diaso nɛ di’Akristo.”a Akina mbeyaka mbidja tamu lo ɛtɛkɛta ande ɛsɔ.

Howard ekɔ lo mbuta ate: “Dibuku dia Mateo diakafundama lo Hɛbɛru diakawayodjaka l’atei w’efundelo ɛnɛ [waki Shem-Tob] tshikitana efula la dibuku dia Mateu diakafundama lo Grɛkɛ, dibuku diashikikɛwɔ ɔnɛ diakasambiyama oma le Nzambi.” Ɛnyɛlɔ, lo ndjela efundelo waki Shem-Tob, Yeso akate lo dikambo dia Joani ɔnɛ: “Mɛtɛ kanyotɛmi nte: l’atei w’anto tshɛ wakotɔ oma le amato, ndoko ɔnɛ lakatombe ko ndeka Joani Obatizanyi woke.” Efundelo ɛsɔ bu l’ɛtɛkɛta wakayotaka Yeso oma lâsɔ ɔnɛ: “Koko ɔnɛ loleki tshitshɛ lo diolelo dia l’elongo mboleka woke.” (Mateo 11:​11, NW) Lo yoho yakɔ yâmɛ mbele ndo etshikitanu efula l’asa efundelo wa Hɛbɛru wa nshi nyɛ w’Afundelo wa lo Hɛbɛru la woho wofundami efundelo akɔ wâmɛ lo ekadimwelo ka lo Grɛkɛ kelɛwɔ ɔnɛ Septante. Kânga mbetawɔso ɔnɛ etshikitanu ɛsɔ wekɔ, efundelo ɛsɔ w’edjedja wekɔ ohomba lo wekelo wa mbɛdikaka efundelo dia menda ahole wɔfɔnyiwɔ la wotshikitanyiwɔ.

Oko wakataditshi la ntondo, l’atei w’efundelo wa Mateo wakayosangolaka Shem-Tob, vɔ funda tshɛkɛta “Lokombo” l’ahole wasungana onto mbetawɔ ɔnɛ Mateu mɛtɛ akafunde Tetragramɛ. Ɔnkɔnɛ, tatɛ oma lo 1950, efundelo waki Shem-Tob wekɔ lo mbɔsama oko djembetelo dia mɛnya ɔnɛ ekɔ dimɛna fundaka lokombo la Nzambi l’atei w’Afundelo wa lo Grɛkɛ w’Akristo; polo ndo ɛlɔ kɛnɛ, Les Saintes Écritures ​—⁠ Traduction du monde nouveau ​—⁠ avec notes et références.b

[Footnotes]

a Enda ndo New Testament Studies, etenyi ka 43, numɛlɔ ka 1, Ngɔndɔ ka Ntondo 1997, lɛkɛ 58-71.

b Ekadimwelo kakɔ kakatondjama l’ɔnɔnyi wa 1984 l’Angɛlɛ (lo Falase lo 1995) oma le Watch Tower Bible and Tract Society of pennsylvania.

[Caption]

[Footnotes]

    Ekanda wa l’Ɔtɛtɛla (1983-2025)
    Tomba
    Ɔtɔ
    • Ɔtɛtɛla
    • Kahana l'onto
    • Nango
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ɛlɛmbɛ w'okambelo
    • Awui wa sheke
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Ɔtɔ
    Kahana l'onto