Ewɔ Embetsha wa Kashi!
‘Ndo embetsha wa kashi wayoyala l’atei anyu.’—2 PETERO 2:1.
ANDE kɔlɔ lɛ! L’atei w’etshumanelo k’Akristo wa l’eleko ka ntondo ko embetsha wa kashi monga! (Mateu 7:15; Etsha 20:29, 30) Judɛ y’ɔnango Yeso akeyaka dikambo sɔ. Nde akatɛ asekande ambetawudi ate: lakakane dia nyofundɛ ‘dikambo dia panda kele laso sho tshɛ,’ koko nde akayolembetshiya ate: ‘Lakayɛna ohomba nyofundɛ dia nyokeketsha dia nyu ndwɛ mbetawɔ ta dia wolo.’ Bonde kakayotshika Judɛ dikambo diakandalange mbafundɛ ko ndjokitɛ lo dikina na? Nɛ dia, lo ndjela ɛtɛkɛta ande, ‘anto amɔtshi wakɔtɔ lo tshumanelo lo woshɛshɛ . . . vɔ wakatshikitolaka ɔlɔlɔ w’ɔtɛkɔya wa Nzambi kaso dia vɔ mɛnya oko lɔsɛnɔ lawɔ l’ofutanu bu kɔlɔ.’—Jude 3, 4.
2 Mɛnamaka di’ondo Judɛ akayofunda mukanda ande yema l’ɔkɔngɔ wa Petero funda mukanda ande wa hende. Judɛ mɛtɛ akeyaka mukanda ɔsɔ dimɛna dimɛna. Lo mukanda wa wolo wakandafunde dia keketsha anango, nde mɛtɛ akadje tokanyi efula tɔfɔnyi la tɔnɛ ta lo mukanda wa Petero. Ɔnkɔnɛ, lam’ayangaso tasɛdingolaka 2 Petero tshapita 2, tayɛna nganɛ wɔfɔnyi tshapita shɔ la mukanda wa Jude.
Etombelo w’oma lo Wetshelo wa Kashi
3 L’ɔkɔngɔ wa Petero kɔkɔmiya anango dia vɔ mbidja yimba ɔlɔlɔ lo pɔlɔfɛsi, nde ambowatɛ ate: ‘Koko, amvutshi wa kashi wakatombe l’atei a wodja [w’Isariyɛlɛ w’edjedja], woho akɔ mbayotomba ndo embetsha wa kashi l’atei anyu.’ (2 Petero 1:14–2:1) Ekambi wa Nzambi wa lo nshi y’edjedja wakalongola pɔlɔfɛsi ya mɛtɛ, koko vɔ wakahombaka nto ndɔshana la wetshelo wa kɔlɔ wakayaka oma le amvutshi wa kashi. (Jeremiya 6:13, 14; 28:1-3, 15) Jeremiya akafunde ate: “Dimi lakenyi [akambo wa] wononyi ndu le amvutshi wa la Jerusalema. Vo watunanaka, watokendakendaka lu kashi.”—Jeremiya 23:14.
4 Dia nde kɔndɔla akambo wayoyotsha embetsha wa kashi l’atei w’etshumanelo k’Akristo, Petero ambota ate: ‘Anto asɔ wayɔtshiya elui w’elanyelo w’ambatɔmi lo woshɛshɛ ndo wayanguna kânga [Yeso Kristo,] ɔnɛ lakâsombe, ko wayoyaonɛ elanyelo k’esadi esadi.’ (2 Petero 2:1; Jude 4) L’ɔkɔngɔ diko, diatɔnelo sɔ dia l’eleko ka ntondo diakayotaka Lokristokristo oko walieyaso ɛlɔ kɛnɛ. Dia nde mɛnya lande na kele embetsha wa kashi sunganaka lo weho akɔ tshɛ dia nanyema, Petero ambota ate: “Anto efula wayoyela ditshelo diawɔ dia lɔsɛnɔ l’ofutanu, ko l’ɔtɛ awɔ, anto wayɔtɛkɛta kɔlɔ lo dikambo dia mboka k’akambo wa mɛtɛ.”—2 Petero 2:2, NW.
5 Ohotokokanyiya dikambo sɔ! Oma lo shɛngiya y’embetsha wa kashi, anto efula wa l’atei w’etshumanelo wayoyakimɔ lo lɔsɛnɔ l’ofutanu. Tshɛkɛta ya lo Grɛkɛ yokadimwami lanɛ ɔnɛ “lɔsɛnɔ l’ofutanu” mɛnyaka dionga diahɔtɔnɛ l’ɛlɛmbɛ wa lɔkɛwɔ l’ɔlɔlɔ, dionga di’onto lahayâmɔnya, akambo wa mindo, awui w’ɛsɛndji ndo akambo wa sɔnyi. Petero akate ntondo ɔnɛ Akristo wakashile ‘pandɔ oma l’ɛhɔndɛlɔ ka l’andja ɔnɛ koye oma lo mposa ya demba ya kɔlɔ.’ (2 Petero 1:4) Koko amɔtshi wakatakalolaka otsha l’ɛhɔndɛlɔ kɛsɔ, ndo embetsha wa kashi mbaki l’onongo wa woke l’ɔtɛ w’awui asɔ tshɛ! Ɔnkɔnɛ, anto wakayomɛ mɔnyɔla mboka k’akambo wa mɛtɛ. Ande lonyangu! Lo mɛtɛ, ɔsɔ ekɔ dikambo diahomba Ɛmɛnyi wa Jehowa tshɛ wa nshi nyɛ mbidja yimba ɔlɔlɔ. Hatokoke mbohɛ ɔnɛ, oma lo lɔkɛwɔ laso, sho kokaka mbisha Jehowa Nzambi la ekambi ande lokumu kana mbasha sɔnyi.—Tukedi 27:11; Romo 2:24.
Woho Wɔtshiyawɔ Wetshelo wa Kashi
6 Dia sho mɛnya ɔnɛ tekɔ la lomba, sho pombaka nembetɛ woho wɔtshiya embetsha wa kashi tokanyi tawɔ ta kɔlɔ. Ntondotondo, Petero ate: vɔ mbɔtshiyaka wetshelo awɔ lo woshɛshɛ, mbut’ate lo mayɛlɛ. Nde amboyota nto ate: “[“Oma l’ɔkɔmiya awɔ, vɔ wayonyokesa l’ɛtɛkɛta wa kashi,” NW].” Saki ka kondja wahɔ awɔ vamɛ mbatshutshuya embetsha wa kashi, ɔnkɔnɛ wɛnyamidiɔ hwe lo Bible de Jérusalem ɔnɛ: “Vɔ wayosala tshɛ dia nyosomba losomba l’ɛtɛkɛta wa nkashi.” Popo ndo ekadimwelo kaki James Moffat mbutaka nganɛ lo divɛsa diakɔ sɔ ɔnɛ: “Oma lo mposa kawɔ k’akambo wa mindo, vɔ wayonyokesa l’ɛtɛkɛta wa mayɛlɛ.” (2 Petero 2:1, 3) Ɛtɛkɛta watomba oma l’enyɔ w’embetsha wa kashi mbeyaka mbetawɔma le wanɛ wele bu la yambalo ya lo nyuma, ko tete ankeshi asɔ kolonganyaka ɛtɛkɛta wa mpɛ dia vɔ ‘somba’ anto, lo mbaɔnganya dia vɔ mbakotshɛ eyango awɔ vamɛ wa lokaki.
7 Aha la tamu, embetsha wa kashi wa l’eleko ka ntondo wakasɛngiyamaka la tokanyi t’ase andja ɔnɛ takekɔnɛ lo nshi shɔ. Oya l’etena kakafunde Petero mukanda ande, filozofi kɛmɔtshi kelɛwɔ ɔnɛ gnosticisme kakatadianganaka le anto efula. Wanɛ wakayelaka filozofi kɛsɔ wakafɔnyaka ɔnɛ akambo tshɛ wekɔ kɔlɔ, paka akambo wendana la yimba y’onto tsho mbele ɔlɔlɔ. Diɔ diakɔ diakataka amɔtshi wa l’atei awɔ ɔnɛ onto kokaka ntsha kɛnɛ tshɛ kalangande la demba diande di’emunyi, ɔsɔ ko dui diawenda ndamɛ. Vɔ wakataka ɔnɛ l’edjedja ka wonya, onto hatoyala la demba nɛ diɛnaso. Diɔ diakɔ diakiwɔ la kanyi y’ɔnɛ: pɛkato ya lo demba, oyadi loseka kana monanyi, kema kɔlɔ. Mbokɛmaka di’ondo tokanyi ta ngasɔ takayomɛ monga la shɛngiya mɔtshi le anto amɔtshi wakayaelɛka ɔnɛ Akristo.
8 Nomb’ewo kɛmɔtshi k’akambo wa lo Bible akate ɔnɛ: “L’atei w’Ɛkɛlɛsiya, aki anto amɔtshi wakasekesolaka wetshelo wa ngrasiya,” kana “ɔlɔlɔ w’ɔtɛkɔya” waki Nzambi. (Ɛfɛsɔ 1:5-7, NW) Lo ndjela nomb’ewo kɛsɔ, anto amɔtshi waki la tokanyi ta woho ɔnɛ: “Onde wɛ mbutaka wate: [ɔlɔlɔ w’ɔtɛkɔya] waki Nzambi wekɔ woke efula lo yɛdikɔ yakoka pɛkato tshɛ kombama? . . . Lâsɔ, nyɛsɔ totetemale la ntsha pɛkato, nɛ dia [ɔlɔlɔ w’ɔtɛkɔya] waki Nzambi kokaka minya pɛkato tshɛ. Lo mɛtɛ, naka sho ndeka ntsha pɛkato, kete [ɔlɔlɔ w’ɔtɛkɔya] waki Nzambi wayoleka monga la diaaso dia kamba olimu.” Onde wɛ ambokaka tokanyi ta wɛngɛngɛ toleki tɔsɔ?
9 Ɔpɔstɔlɔ Paulo akalɔsha tokanyi ta kɔlɔ lo dikambo dia kɛtshi ka Nzambi lam’akandambola ate: ‘Onde tayotetemala la ntsha pɛkato ɔnɛ kele ɔlɔlɔ w’ɔtɛkɔya [waki Nzambi] wafulane?’ Nde akambola nto ate: ‘Onde tayosalaka pɛkato dikambo sho bu l’ɛse k’ɛlɛmbɛ koko tekɔ l’ɛse k’ɔlɔlɔ w’ɔtɛkɔya [waki Nzambi]?’ Lo dimbola tshɛ, Paulo akakadimola l’eshikikelo tshɛ ate: ‘Bu, dikambo sɔ diatosalemake ndoko yema!’ (Romo 6:1, 2, 15) Lâsɔ mɛtɛ, oko wadita Judɛ, mbokɛmaka hwe ɔnɛ anto amɔtshi ‘wakatshikitolaka ɔlɔlɔ w’ɔtɛkɔya waki Nzambi kaso dia vɔ mɛnya oko lɔsɛnɔ lawɔ l’ofutanu bu kɔlɔ.’ Koko, Petero ekɔ lo mbuta ɔnɛ ‘elanyelo kayoya esadi’ le anto wa ngasɔ.—Jude 4; 2 Petero 2:3.
Bɛnyɛlɔ Diatewola
10 Dia nde nshikikɛ ɔnɛ Nzambi ayendana la wanɛ wasala kɔlɔ l’okonda, Petero amboshila bɛnyɛlɔ sato di’oma l’Afundelo diakoka tewola. Ntondotondo, nde ambota ate: ‘Nzambi kondjakimɛ dia mbisha andjelo wakasale pɛkato dilanya.’ Judɛ ate: Andjelo asɔ ‘kokongama lo dihole diawɔ di’oma l’etatelo koko wakasɛkɛ edjaselo kawɔ hita’ l’olongo. Vɔ wakaye oya lanɛ laa Nkɛtɛ la ntondo ka Mvula k’Elola ndɔ ko wakayɔlɔta alemba wa l’emunyi dia vɔ ndjeyana la ana wa amato. Dilanya diakawawasha l’ɔtɛ wa dikambo sɔ diahasungana ndo diaki kɔnɔngɔswama oma l’etatelo ele vɔ wakakadjema lo “Tartarɛ,” kana oko wata ɔkɔndɔ wa Judɛ, vɔ ‘wakalamema wokelekami ɛkɔdi wa pondjo lo wodjima wa tshududu polo ndo l’elombwelo ka lushi la woke.’—2 Petero 2:4, NW; Jude 6; Etatelu 6:1-3.
11 Oma lâsɔ, Petero ambɔtɛkɛta dikambo di’anto wa lo nshi ya Nɔa. (Etatelu 7:17-24) Nde ate: lo nshi ya Nɔa, Nzambi ‘kondjâkimɛ dia mbisha andja wa nshi ya ntondo dilanya . . . lam’akandalɔshɛ andja w’amɔnyɔdi wa Nzambi mvula k’elola.’ Dia nde shila ɛnyɛlɔ ka komelo, Petero ambota ate: Nzambi akasha ‘anto wawɔnyɔla ɛnyɛlɔ k’akambo wayaye’ ‘lam’akandatshumbe osomba wa Sɔdɔma la wa Ngɔmɔra oshiki.’ Judɛ ekɔ lo tewoya awui akina lo dikambo di’anto asɔ ate: vɔ ‘wakasalaka monanyi lo tshambandeko ndo wakayelaka nsaki ya demba dia vɔ sala awui wahasungana.’ (2 Petero 2:5, 6; Jude 7) Apami kokomɛ paka lo sala monanyi kana loseka vɔ la amato koko waki ndo la mposa ka mbeyana la anyawɔ apami, ondo waki ndo la saki ka mbeyana kânga la waa nyama yaha la yimba.—Etatelu 19:4, 5; Akambu w’Asi Lewi 18:22-25.
12 Koko l’etena kakɔ kâmɛ, Petero ekɔ lo mbuta ɔnɛ Jehowa ekɔ omfutshi a wanɛ wôkambɛ la kɔlamelo. Ɛnyɛlɔ, nde ekɔ lo kɔndɔla ɔnkɔnɛ ‘wakalame Nzambi Nɔa, osambisha w’akambo wa losembwe, nde l’anto akina esambele’ lam’akandalɔsha Mvula k’Elola. Nde ekɔ lo mbuta ndo woho wakatshungola Jehowa ‘Lɔta, kanga losembwe,’ lo nshi yaki osomba wa Sɔdɔma, ko nde ndjodihiya ate: ‘Jehowa mbeyaka tshungola anto wamamema le Nzambi oma l’ehemba ko nama anto wa kɔlɔ dia ndjâlanya lushi l’elombwelo.’—2 Petero 2:5, 7-9.
Ditshelo Diakoka Mbela Onto Dilanya
13 Petero ambɔsɔtɔla wanɛ wamboleka Nzambi nama dia ndjâlanya, mbut’ate: ‘wanɛ wayela nsaki ya demba la mposa ka didja mindo ndo wɔnyɔla lowandji.’ Sho kokaka mboka yɛnyi yakoke Petero lo menda kɛnɛ katande ɔnɛ: ‘Anto asɔ wekɔ akanga wa lotamanya, akanga w’ɛtɛ wolo, ndo hawodidima la ntondo k’akanga a lotombo koko tɛkɛtaka kɔlɔ lo lokombo lawɔ.’ Judɛ ate: ‘Anto asɔ, . . . ndjashaka lo alɔ ko mbidjaka demba mindo . . . ndo tɛkɛtaka kɔlɔ lo lokombo l’akanga a lotombo.’ (2 Petero 2:10; Jude 8) Ondo alɔ wakiwɔ wekɔ tokanyi t’anyanya t’akambo wa mindo tawakeketsha dia vɔ tawesaka ɛngɛnɔngɛnɔ wa l’akambo wa dieyanelo. Ko lo yoho yakɔna ‘yɔnyɔlawɔ lowandji’ ndo ‘yatɛkɛtawɔ kɔlɔ lo lokombo l’akanga a lotombo’ na?
14 Vɔ ‘mɔnyɔlaka lowandji’ ndo ‘tɛkɛtaka kɔlɔ lo lokombo l’akanga a lotombo’ lam’ɔnyɔlawɔ lowandji lakadje Nzambi. Lam’ele dikumanyi di’Akristo wekɔ lo dihole dia Jehowa Nzambi nde l’Ɔnande, akanga a lotombo, lâsɔ ndo vɔ lawɔ wakalongola yema ya lotombo. Vɔ mɛtɛ ntshaka munga, ɔnkɔnɛ wakasalaka Petero ndo nde lawɔ, koko Afundelo kɔkɔmiyaka ase etshumanelo dia vɔ ndjâkitshakitsha l’ɛse k’anto asɔ wele akanga a lotombo. (Heberu 13:17) Oyadi kânga vɔ wekɔ la dikɔmɔ, hatohombe mbatɛnga kana tɛkɛta kɔlɔ lo lokombo lawɔ. Petero ate: andjelo ‘hawofunde [embetsha ɛsɔ wa kashi] l’ɛtɛkɛta wa lɔtɛngɔ,’ kânga mbewɔ la shadiya ya ntsha ngasɔ. Petero ambotetemala mbuta ate: ‘Koko anto asɔ, wele oko waa nyama yaha la yimba, nyɛ yakatongama dia mbotɔ ko mundama dia ndjakema, wayolanyema lo akambo wahaweye ndo watɛkɛtawɔ kɔlɔ.’—2 Petero 2:10-13.
‘Lam’alɛwɔ la Nyu Alambo’
15 Kânga mbele anto asɔ wamboyalanya ‘mbokaka ɔlɔ lo tayangaka ɛngɛnɔngɛnɔ wa demba la yanyi ya tɛ’ ndo wekɔ oko ‘awadi la dikɔmɔ,’ vɔ wekɔ nto la mayɛlɛ efula. Vɔ ntshaka awui awɔ lo ‘woshɛshɛ,’ ndo ndjâka l’‘ɛtɛkɛta wa lokeso,’ oko wakatshi Petero la ntondo. (2 Petero 2:1, 3, 13) Ɔnkɔnɛ, mbeyaka monga ko vɔ hawamanɛ la dikumanyi lo sɛkɛ lam’ayatshutshuya dikumanyi diakɔ dia keketsha ɛlɛmbɛ wa Nzambi wendana la lɔkɛwɔ ndo hawowese ɛngɛnɔngɛnɔ awɔ wa l’akambo wa dieyanelo lo washo w’anto. Koko, Petero ekɔ lo mbuta ɔnɛ: vɔ ndjashaka ‘l’ɔngɛnɔngɛnɔ wa mamba lo wetshelo awɔ wa lokeso lam’alɛwɔ la nyu alambo.’ Judɛ ate: “Lo alambo anyu wa ngandji, anto asɔ wekɔ oko ave woshami l’ashi.” (Judɛ 12, NW) Eelo mɛtɛ, oko wakoka ave w’ɛsɔngɔ wa l’ashi tondola wâto oma l’ɛse ko anto wele lɔkɔ wele bu la yambalo mvɔ l’ashi, embetsha wa kashi wakalanyaka anto wele bu la yewo lo tena diakawasalaka “afɛstɔ wa ngandji”: wakasalaka la wɔ awui a mindo ko mbakesaka ɔnɛ: tekɔ lo nyôka ngandji.
16 Ondo ‘afɛstɔ asɔ wa ngandji’ aki tena diakatshumanaka Akristo wa l’eleko ka ntondo dia vɔ ndɛ, sawolaka ndo ndjângɛnyangɛnyaka. Lo nshi yaso nyɛ, Ɛmɛnyi wa Jehowa tshumanaka esangɔ ɛmɔtshi dia vɔ ndɛ, nɔ, ndo ndjângɛnyangɛnya, ɛnyɛlɔ oko lo afɛstɔ wa diwala, kana lo dambo dimɔtshi dia l’asa angɛnyi. Ngande wakoka anto wa kɔlɔ kamba la tena dia ngasɔ dia vɔ mɔnganya akina na? Petero ate: ‘Vɔ wekɔ la washo woludi tɔ la loseka . . . , ndo vɔ mɔngaka wanɛ wele bu nge.’ Vɔ mbahɛka ‘etema awɔ wambekɛ ɔkɔmiya’ le anto wele bu nge lo nyuma, wanɛ wahatayaɔtshiya la tshondo l’atei w’akambo wa mɛtɛ. Ɔnkɔnɛ, lam’ele wambotakewodi oma lo kɛnɛ kakasalemaka lo nshi ya Petero, yâlama ɔlɔlɔ! Onto kokotɛka ɔnɛ: yaka tosale awui w’ɛsɛndji, aha wɛ mbetawɔ! Tokesamake la dimɛna dia demba di’onto lakotɛ dia nyu ntsha akambo wa mindo!—2 Petero 2:14.
“Mbuka ka Balama”
17 Anto asɔ ‘wakadjama mananu’ waya yema y’edja l’atei w’etshumanelo. Anto mbeyaka mbaɛna di’oko vɔ wekɔ l’ohetoheto l’atei w’etshumanelo. Koko Petero ate: “Vo wakaseke mbuka k’ololo, wakanganela, wakayeli mbuka ka Balama, on’a Beore, lakalangi difutu di’akambu wa kolo.” (2 Petero 2:14, 15) Mboka k’omvutshi Balama aki dia ndaka Ase Mɔaba dia vɔ mɔnga Ase Isariyɛlɛ oya l’akambo wa mindo ɔnɛ kele kawoyowosha falanga. Nde akatɛ Balaka, Nkumekanga k’Ase Mɔaba, ɔnɛ Nzambi ayodja Isariyɛlɛ mananu naka vɔ kotwama oya lo monanyi. Kɛnɛ kakayotombaka oma lo dikambo sɔ ele: efula k’ekambi wa Nzambi wakakesama oma le amato w’Ase Mɔaba ko anto 24000 wakadiakema l’ɔtɛ w’akambo wa mindo wakawasale.—Walelu 25:1-9; 31:15, 16; Enyelo 2:14.
18 Petero ekɔ lo mɛnya ɔnɛ Balama akashimbama lam’akɔ̂tɛkɛtɛ ponda kande, koko lam’ele nde akaleke nanga ‘difuto di’akambo wa kɔlɔ,’ Balama akatetemala ntsha ‘akambo w’enginya’ kânga mbakɔ̂tɛkɛtɛ nyama. (2 Petero 2:15, 16) Nde mɛtɛ aki pami k’otema mindo! Mananu kayale le onto tshɛ lokoya Balama ko nyangaka dia nanya ekambi wa Nzambi lo mbaɔnga dia vɔ ntsha akambo wa mindo! Balama akayovɔ l’ɔtɛ wa kɔlɔ kakandatshe, ndo ɔsɔ ekɔ ɛnyɛlɔ ka kɛnɛ kayokomɛ wanɛ tshɛ wayela mboka kande.—Walelu 31:8.
Lɔɔngɔ Lawɔ Lele oko la Diabolo
19 Lo dikambo dia wanɛ wɔfɔnyi la Balama, Petero ate: ‘Anto asɔ wekɔ oko tɛkɔ [kana sapu] di’ashi diamboma bwa ndo oko loonge [kana wange] watatshindjiyama la lɔpɛpɛ la wolo.’ Le onto latɛngɔla l’oswe wa shɛnga ko amboka mposa k’ashi, ɛtɛkɔ kamboma bwa mbeyaka monga oko nyɔi kakinde. Diɔ diakɔ mɛtɛ diambowolamɛ anto wafɔna la diangɔ sɔ ‘wodjima wa tshududu’! Petero ambotetemala mbuta ate: ‘Nɛ dia vɔ tondjaka ɛtɛkɛta w’efunu ndo w’anyanya, ndo oma lo nsaki ya demba la oma lo mbekelo y’ofutanu, vɔ kesaka wanɛ weke kaa pandɔ oma le anto wele la lɔkɛwɔ loludi la munga.’ Petero ate: vɔ kesaka anto wahatakondja ewo efula lo ‘mbalaka lotshungɔ ko tete vamɛ wekɔ fumbe y’ɛhɔndɛlɔ.’—2 Petero 2:17-19; Ngalatiya 5:13.
20 Lɔɔngɔ l’embetsha ɛsɔ wa kɔlɔ fɔnaka la lɔɔngɔ la Diabolo. Ɛnyɛlɔ, vɔ mbeyaka mbuta ɔnɛ: ‘Nzambi mbeyaka ɔnɛ tekɔ wɔdu ndo sho mbokaka mposa ka sala akambo wa dieyanelo. Lâsɔ, naka sho ndjângɛnyangɛnya ndo mondoya mposa yaso ya dieyanelo kete Nzambi ayotoka kɛtshi. Naka sho mbishola pɛkato kaso, kete nde ayotokimwɛ ɔnkɔnɛ wakandatokimwɛ lam’akatamɛ mbɔtɔ l’atei w’akambo wa mɛtɛ.’ Ohɔ dia ɛtɛkɛta wa ngasɔ mbakaye la Diabolo oya le Eva, awolaka ɔnɛ: wɛ kokaka sala pɛkato ko hatokondja ndoko dilanya. Lo dikambo di’Eva, Satana akasɛmɛ ɔnɛ naka Eva salɛ Nzambi pɛkato kete yimba yande yayɔmbɔ ndo nde ayokondja lotshungɔ. (Etatelu 3:4, 5) Naka tambohomana l’onto la ngasɔ la kɔlɔ lushi lɔmɔtshi l’atei w’etshumanelo, kete sho pombaka ndjâkokɛ ndo kokɛ akina lo ntshɔ dia tofunda onto akɔ le wanɛ wele l’ɔkɛndɛ wa nɔmbɔla etshumanelo k’Akristo.—Akambu w’Asi Lewi 5:1.
Ewo k’Oshika Tokokɛka
21 Dia nde ndjihiya etenyi kɛnɛ ka mukanda wakinde, Petero ambolembetshiya mpokoso kakoka onto ndjohomɔ naka nde hakitanyiya ewo kakandate ntondo ɔnɛ kekɔ ohomba efula lo ‘lɔsɛnɔ ndo lo omamemelo wa le Nzambi.’ (2 Petero 1:2, 3, 8) Nde ate: “Lo mɛtɛ, naka l’ɔkɔngɔ wa vɔ pandɔ oma lo mindo ya l’andja ɔnɛ oma l’ekimanyielo k’ewo k’oshika ka Nkumadiɔndjɔ la Oshimbedi Yeso Kristo, ko vɔ wamboyokalola nto lo akambo akɔ ndo wambɔlɛmbiama, kete eongelo kawɔ ka komelo kamboleka ka ntondo kɔlɔ.” (2 Petero 2:20, NW) Ande kandji lee! Anto asɔ wa lo nshi ya Petero wakakasha elongamelo k’ohomba efula ka kondja lɔsɛnɔ la l’olongo lahakoke nanyema ko wakayasha lo ɛngɛnɔngɛnɔ wa lo tshenyi ya wonya tsho waya oma l’akambo wa dieyanelo.
22 Ɔnkɔnɛ, Petero ambota ate: “Utuleka ololo, utunduyala vo kumbeya mbuka k’akambu w’ololo, la lam’akawakieyi, dia vo mumo uma l’elembe w’ekila wakawalungula. Dio diambuyala uku wela a mete le wo ati: Fo ambukalula lu tuwoki yato, sumbu ambushila mboka, ambuyakitula lu loteke ntu.”—2 Petero 2:21, 22; Tukedi 26:11.
23 Dikambo dikina nto mɛtɛ diakatatɛ monga la shɛngiya le Akristo wa ntondo fɔnaka la nɛ diele la shɛngiya le amɔtshi lo nshi yaso nyɛ. Dikambo diakɔ sɔ ele woho wɛnawɔ oko wôngelo wa Kristo wakalakema wambotshimbatshimba. Ɛsɔ tênde woho wakatɛkɛta Petero dikambo sɔ.
[Study Questions]
1. Judɛ akandalange fundɛ anango, ko lande na kakandayotshika dikambo sɔ ko ndjâfundɛ dikina?
2. Lande na kele 2 Petero tshapita 2 fɔnaka efula la mukanda wa Jude?
3. Kakɔna kakasalema lo nshi yakete kata Petero ɔnɛ tɔ kayosalema nto?
4. Lande na kasungana embetsha wa kashi nanyema?
5. Embetsha wa kashi waki l’onongo wa dikambo diakɔna?
6. Embetsha wa kashi tshutshuyamaka la saki kakɔna ndo ngande wayangawɔ dia kondja kɛnɛ kalangawɔ?
7. Filozofi kakɔna kakekɔnɛ l’eleko ka ntondo?
8, 9. (a) Tokanyi takɔna ta wɛngɛngɛ taki la shɛngiya le Akristo amɔtshi wa l’eleko ka ntondo? (b) Lo ndjela kɛnɛ kata Judɛ, kakɔna kakasalaka anto amɔtshi wa l’atei wa tshumanelo?
10, 11. Naa bɛnyɛlɔ sato diambotosha Petero dia tewola?
12. Lo ndjela kɛnɛ kata Petero, ngande wayokondjaka onto difuto oma lo lɔkɛwɔ lande la losembwe?
13. Waa na woleki namema dia ndjolomboyama, ndo vɔ ndjashaka lo alɔ wa woho akɔna?
14. Embetsha wa kashi ‘mɔnyɔlaka lowandji’ ndo tɛkɛtaka ‘kɔlɔ lo lokombo l’akanga a lotombo’ lo yoho yakɔna?
15. Tosambo takɔna tele l’embetsha wa kashi, ndo l’ahole akɔna watowɔngaka anto?
16. (a) “Alambo wa ngandji” ngande wakiwɔ, ndo naa waaso wa woho ɔsɔ wakoka anto wa mindo ntsha akambo awɔ nshi nyɛ? (b) Embetsha wa kashi sɔmaka waa na, ndo anto akɔ asɔ ahombawɔ ntsha?
17. “Mbuka ka Balama” ngande wakitɔ, ndo ngande wakatwayala la shɛngiya le Ase Isariyɛlɛ 24000?
18. Balama ngande wakandadje ɔtɛ wolo, ndo kɛnɛ kakayôkomɛka ɛnyatɔ lo dikambo di’embetsha wa kashi?
19, 20. (a) Anto wɔfɔnyi la Balama wambɛdikama la diangɔ diakɔna, ndo lande na? (b) Anto akɔna wɔngawɔ, ndo ngande awaɔngawɔ? (c) Lande na kakokaso mbuta ɔnɛ lɔɔngɔ lawɔ lekɔ oko lɔɔngɔ la Diabolo, ndo ngande wakokaso ndjâkokɛ ndo kokɛ akina oma le wɔ?
21-23. (a) Kakɔna kakoka ndjotomba naka onto hayedi ewo k’oshika? (b) Naa dikambo dikina diatɛkɛta Petero diayotoyɔsɛdingola mbala kayaye?
[Caption]
[Questions]
[Caption on page 23]
[Review on page 23]
Onde Wɛ Mbohɔka?
◻ Naa bɛnyɛlɔ sato diatewola diamboshila Petero?
◻ Embetsha wa kashi ‘mɔnyɔlaka lowandji’ lo yoho yakɔna?
◻ Mboka ka Balama kɛdikɛdi na, ndo ngande wakoka wanɛ wakiyela pemba dia kesa akina?
◻ Kakɔna kakoka ndjotomba naka onto hayedi ewo k’oshika?
[Caption on page 25]
[Caption on page 25]
Balama ekɔ ɛnyɛlɔ katewola