Toyale ambadi wa dibuku di’ɛnyɛlɔ wele l’ɔngɛnɔngɛnɔ
“Ɔlɔ le ɔnɛ ladia la dui dia wolo ndo le wanɛ walonga ɛtɛkɛta wa prɔfɛsiya kɛnɛ, ndo wanɛ wakitanyiya akambo wofundami lɔkɔ.”—ƐNYƐLƆ 1:3, NW.
1. Lɔsɛnɔ lakɔna lakasɛnaka ɔpɔstɔlɔ Joani etena kakandafundaka dibuku di’Enyelo, ndo l’oyango akɔna wakafundama waɛnɛlɔ wakandɛnyi?
‘DIMI Joani . . . lakayotanema lo disɛnga dia Patmɔsɛ l’ɔtɛ wakamatɛkɛtaka dikambo dia Nzambi ndo wakamasanyaka awui wa Yeso.’ (Enyelo 1:9) Lo yoho ya lɔsɛnɔ la ngasɔ mbakafunde ɔpɔstɔlɔ Joani dibuku di’Enyelo, kana Oshweelo. Fɔnyamaka dia nde akatɔlama la Patmɔsɛ lo nshi yakolɛka Nkumekanga Domitien k’Ose Rɔmɔ (81-96 T.D.). Owandji ɔsɔ akayoleka keketsha anto dia vɔ tɛmɔlaka nkumekanga ka wodja ndo akayɔhɛnyahɛnyaka Akristo woho w’anyanya. Lam’akinde la Patmɔsɛ, Joani akalongola waɛnɛlɔ wakandayofunda lofunda. Nde kɔkɔndɔla waɛnɛlɔ akɔ dia mbokiya Akristo wa lo nshi ya ntondo wɔma, koko dia mbâkeketsha, mbâsamba ndo mbasha wolo lo menda ehemba wakahomanaka lawɔ ndo wɛnɛ wakâkongɛka.—Etsha 28:22; Enyelo 1:4; 2:3, 9, 10, 13.
2. Lande na kele lɔsɛnɔ lakasɛnaka Joani nde l’asekande Akristo ndo awui waketaka lo nshi yawɔ ohomba le Akristo wasɛna nshi nyɛ?
2 Akambo waketaka lo nshi yakafundamaka dibuku sɔ dia lo Bible wekɔ ohomba efula le Akristo wasɛna nshi nyɛ. Joani akasoyamaka dikambo nde aki ɔmɛnyi wakatɛkɛtaka awui wendana la Jehowa ndo l’Ɔnande Yeso Kristo. Nde la anyande Akristo wakasɛnaka l’atei wa lohetsho la mamba l’oma le anto, nɛ dia kânga mbakawasalaka tshɛ dia monga anto w’ɛlɔlɔ wa lo ngelo, vɔ kokokaka tɛmɔla nkumekanga. (Luka 4:8) Lo wedja ɛmɔtshi, Akristo wa mɛtɛ wekɔ lo pomana la dui diakɔ diamɛ, nɛ dia Lɛɛta mbɔsaka ɔkɛndɛ wa shikikɛ kɛnɛ kele ɔlɔlɔ lo akambo w’ɔtɛmwɛlɔ. Lâsɔ mɛtɛ, ɛtɛkɛta ɛnɛ watanema lo mbɔtwɛlɔ ka dibuku di’Enyelo mbishaka esambelo k’efula: “Ɔlɔ le ɔnɛ ladia la dui dia wolo ndo le wanɛ walonga ɛtɛkɛta wa prɔfɛsiya kɛnɛ, ndo wanɛ wakitanyiya akambo wofundami lɔkɔ.” (Ɛnyɛlɔ 1:3, NW) Eelo mɛtɛ, wanɛ wâdia la yambalo tshɛ ndo wakitanyiya awui wofundami lo dibuku di’Enyelo kokaka monga l’ɔngɛnɔngɛnɔ wa mɛtɛ ndo kondja ɛtshɔkɔ w’efula ka mamba.
3. Akɔna ele Kiɔkɔ y’Enyelo kakawɛnya Joani?
3 Akɔna ele Kiɔkɔ ya ntondo ya dibuku di’Enyelo, ndo ehomɔ kakɔna kakakambe la nde dia disambiya na? Divɛsa dia mbɔtwɛlɔ totɛka ɔnɛ: “Enyelo ka Jesu Kristu, kakawusha [Nzambi] dia menya ekambi andi akambu waya ka ndja. Ndi akakitumi le ondjelo andi dia nkienya ukambi andi Joani.” (Enyelo 1:1) Lo mbuta lo tshena pe, Kiɔkɔ ya mɛtɛ ya Enyelo ele Jehowa Nzambi, nde mbakakisha Yeso, ko Yeso ndjokisambiyɛ Joani lo tshimbo y’ondjelo ɔmɔtshi. Naka sho nyomenda ɔlɔlɔ nto kete tayɛna ɔnɛ Yeso akakambe ndo la nyuma k’ekila dia tomɛ tshumanelo nsango ndo mbisha Joani waɛnɛlɔ.—Enyelo 2:7, 11, 17, 29; 3:6, 13, 22; 4:2; 17:3; 21:10; enda lo Etsha 2:33.
4. Dihomɔ diakɔna diakamba la Jehowa polo ndo nshi nyɛ dia nɔmbɔla ekambi ande lanɛ laa nkɛtɛ?
4 Jehowa atetemalakɔ kamba l’Ɔnande, lele ‘ɔtɛ w’etshumanelo,’ dia ndakanya ekambi ande wa lanɛ laa nkɛtɛ. (Efeso 5:23; Isaya 54:13; Joani 6:45) Jehowa kambaka nto ndo la nyuma kande dia ndakanya anto ande. (Joani 15:26; 1 Koreto 2:10) Oko ɔnkɔnɛ wakakambe Yeso la ‘okambi ande Joani’ dia sambiyɛ tshumanelo dia lo ntambe ka ntondo mbo ya ndɛ ya lo nyuma, woho akɔ wâmɛ mbakambande la ‘ɔhɔmbɔ wa kɔlamelo ndo wa kɛsɔ,’ mbut’ate olui w’‘anango’ w’akitami w’esɔ wa laa nkɛtɛ, dia mbisha wa lo luudu lande la asekawɔ ‘mbo ya ndɛ [ya lo nyuma] lo tena diakoka.’ (Mateu 24:45-47; 25:40) Diɛsɛ le wanɛ walɛmiya Kiɔkɔ ya ‘weshasha w’ɛlɔlɔ’ walongolaso oko mma dia lo nyuma la ehomɔ kakamba la Nde.—Jakoba 1:17.
Tshumanelo dialɔmbwama oma le Kristo
5. (a) Tshumanelo di’Akristo la emendji adiɔ diambɛdikama la na? (b) Kânga mbeso anto wele bu kokele, kakɔna kayotokimanyiya dia monga l’ɔngɛnɔngɛnɔ?
5 Lo totshapita ta mbɔtwɛlɔ ta lo dibuku di’Enyelo, tshumanelo di’Akristo mbɛdikama la dikundji di’atala. Emendji adiɔ mbɛdikama la andjelo (akɛndji) ndo la tɔɔtɔ. (Enyelo 1:20)a Lo dikambo diande ndamɛ, Kristo akatɛ Joani dia nde funda ate: “Aui wa one latukimelaka toto esambeli lu lunya landi la pami, latokendakendaka l’atei a dikitshelu dia paunyi esambeli di’atala ane.” (Enyelo 2:1) Nsango esambele yakatomama le tshumanelo esambele dia l’Asiya mɛnyaka ɔnɛ lo ntambe ka ntondo ka nshi yaso nyɛ, tshumanelo la dikumanyi diadiɔ waki la waonga amɔtshi w’ɛlɔlɔ ndo la dikɔmɔ kana wɛɔdu ɛmɔtshi. Ngasɔ mbele ndo tshumanelo la dikumanyi dia nshi nyɛ. Lâsɔ, tayoleka ngɛnangɛna naka sho mbohɔka nshi tshɛ ɔnɛ Kristo, Owandji aso, ekɔ l’atei wa tshumanelo. Nde mbeyaka kɛnɛ tshɛ keeta. Emendji wekɔ lo yoho ya didjidji lo “lu lunya landi la pami,” mbut’ate wekɔ lo mendama ndo nɔmbwama oma le nde ndo wayoyokoya la nde lo woho walamawɔ tshumanelo.—Etsha 20:28; Heberu 13:17.
6. Kakɔna kɛnya ɔnɛ aha paka emendji vamɛ ato mbayokoya la Kristo?
6 Koko, tayoyakesa shamɛ naka sho fɔnyaka ɔnɛ paka emendji vamɛ ato mbayoyoyâtɛkɛtɛ le Kristo l’ɔtɛ w’etsha wakiwɔ. Lo losango lande lɔmɔtshi, Kristo akate ate: “Ekelizia tshe kaweyi vati: Dim’ako katushishimaka ashu w’ekongo ndu etema, ku layunyufuta untu l’untu uku etsha anyu.” (Enyelo 2:23) Ɛtɛkɛta ɛsɔ mbewolaka ndo keketshaka anto mbala kakɔ ɔtɔi: vɔ têwolaka ɔnɛ Kristo mbeyaka nsaki ya l’otema aso, ndo tokeketshaka lo toshikikɛ ɔnɛ Kristo mɛnaka wolo wadjasho ndo ayotɔtshɔkɔla naka sho ntsha kɛnɛ kakokaso ntsha.—Mako 14:6-9; Luka 21:3, 4.
7. Akristo wa la Filadɛlɛfiya ngande ‘akawakitanyiya ɔtɛkɛta wendana la ekikelo ka Yeso’?
7 Lo losango lakatomɛ Kristo etshumanelo ka l’osomba wa Ludiya kelɛwɔ Filadɛlɛfiya, nde hatshumola kana manya ase etshumanelo kɛsɔ, koko ekɔ lo mbasha daka dimɔtshi diahomba monga ohomba efula le so. “Ne dia we akakitanyia diui di’etetemalu kami, dimi layukulama uma lu unya uku w’ehimba, wayuyala le wa la kete tshe, ne dia mpimba wane wudjashi la kete.” (Enyelo 3:10) Ɛtɛkɛta wa lo Grɛkɛ wokadimwami ɔnɛ “akakitanyia diui di’etetemalu [kana ekikelo] kami” kokaka nembetshiya nto ɔnɛ “akakitanyiya ɔtɛkɛta ami wendana la ekikelo.” Divɛsa 8 mɛnyaka ɔnɛ Akristo wa la Filadɛlɛfiya kokitanyiyaka adjango wa Kristo ato koko wakayelaka ndo dako diande diata dia mbikikɛ la kɔlamelo tshɛ.—Mateu 10:22; Luka 21:19.
8. (a) Daka diakɔna diakasha Yeso Akristo w’Ase Filadɛlɛfiya? (b) Nshi yaso nyɛ, ‘wonya w’ehemba’ komɛka waa na?
8 Yeso akayota nto ɔnɛ nde ayowaomba lo ‘wonya w’ehemba.’ Hateye mɛtɛ ehemba akɔna ɛsɔ waki l’Akristo wa l’osomba ɔsɔ. Koyanga mbele etena ka tshitshɛ kakayeta aha l’Akristo pɛnyahɛnyama l’ɔkɔngɔ wa nyɔi ka Nkumekanga Domitien l’ɔnɔnyi wa 96 wa lo tena diaso nɛ, ɔhɛnyɛhɛnyɛlɔ okina wa mamba wakayotatɛ lo nshi ya lowandji laki Trajan (98-117 T.D.), ko ehemba ekina wakayoya mɛtɛ. Koko ‘wonya w’ehemba’ woleki weke wakayala lo “lushi la Khumadiondjo,” l’edja ka “etena k’ekumelu” kasɛnaso nshi nyɛ. (Enyelo 1:10; Danyele 12:4) Akristo w’akitami w’esɔ wakɔtɔ lo etena k’ehemba wa mamba lo nshi yakalɔmaka Ta dia Ntondo di’Andja w’Otondo ndo yema l’ɔkɔngɔ wa ta sɔ. Koko, ‘wonya w’ehemba’ wekekɔ. Ehemba ɛsɔ ndjaka le ‘wanɛ wodjashi lo nkɛtɛ k’otondo,’ oyadi kânga le miliyɔ y’anto wakenga lemba la woke, wanɛ wele l’elongamelo ka pandɔ lo fɔnu ka woke. (Enyelo 3:10; 7:9, 14) Tayoyala l’ɔngɛnɔngɛnɔ naka sho ‘kitanyiya kɛnɛ kakate Yeso lo dikambo di’ekikelo,’ mbut’ate ɛtɛkɛta ande w’ɔnɛ: “Ɔnɛ layokikɛ polo ndo lo nkomeelo, nde ayoka.”—Mateyo 24:13, Dyookaneelo dy’Oyooyo.
Toyakitshakitsha l’ɔngɛnɔngɛnɔ l’ɛse ka lowandji la Jehowa
9, 10. (a) Ɛnɛlɔ k’okudi wa Jehowa pombaka monga la shɛngiya yakɔna le so? (b) Wadielo aso wa dibuku di’Enyelo kokaka tosha ɔngɛnɔngɛnɔ lo yoho yakɔna?
9 Ɛnɛlɔ ka l’Enyelo tshapita ya 4 la ya 5 katɛkɛta dia okudi wa Jehowa la sɛkɛ diande dia l’olongo pombaka tôtsha wɔma w’efula. Etema aso pombaka munandema la diambo efula lo mboka ɛtɛkɛta wa lotombo w’oma ka tshina di’otema watɛkɛta ditongami dia nkudu dia l’olongo lam’ayakitshakitshawɔ l’ɔngɛnɔngɛnɔ tshɛ l’ɛse ka lowandji la losembwe laki Jehowa. (Enyelo 4:8-11) Awui aso pombaka mbokɛma l’atei a wanɛ wata ɔnɛ: “Otshoko, la kenemo, la lutumbu, la diulelu, wayali le one ludjashi lu kiti ka diulelu, ndu le Ona-Okoko pundju pundju!”—Enyelo 5:13.
10 Kɛsɔ mɛnyaka lâsɔ ɔnɛ sho pombaka nɛmbɛlɛmbɛ lolango la Jehowa l’ɔngɛnɔngɛnɔ lo akambo tshɛ. Ɔpɔstɔlɔ Paulo akafunde ate: “Akambu tshe watanyu la watshanyu, nyutshi tshe lu lukumbu la Khumadiondjo Jesu. Nyuki [Nzambi] Shesu lusaka dia dikambu diandi.” (Kolosai 3:17) Wadielo aso wa dibuku di’Enyelo wayotosha ɔngɛnɔngɛnɔ wa mɛtɛ naka lo timba taso ndo la tshina di’etema aso sho mbetawɔka lowandji la Jehowa ndo mbidjaka lolango lande yimba lo akambo tshɛ wa lo lɔsɛnɔ laso.
11, 12. (a) Ngande wayosutshasutshama ndo wayolanyema tshunda dia Satana dia laa nkɛtɛ? (b) Lo ndjela Enyelo tshapita 7, akɔna ‘ayokoka memala’ l’etena kɛsɔ?
11 Ndjâkitshakitsha l’ɔngɛnɔngɛnɔ tshɛ l’ɛse ka lowandji la Jehowa mbele dui diahombama di’onto l’onto ndo di’andja w’otondo monga l’ɔngɛnɔngɛnɔ. Kem’edja nto, didimu dia nkɛtɛ dia didjidji diayosutshasutsha andja wa Satana polo ndo l’atshina awɔ ko mbohandjola vwa. Ndooko dihole di’eshamelo le anto watona ndjâkitshakitsha l’ɛse k’ɛlɔmbwɛlɔ ka l’olongo kaki Kristo, ɛlɔmbwɛlɔ kele ɛnyɛlɔ ka lowandji lasungana laki Nzambi. Prɔfɛsiya mbutaka ɔnɛ: “Khumi ya dikanga ya la kete, ndu antu a waki, ndu embuledi w’alimbi, ndu akanga w’engonyi, ndu akanga a wulu, ndu fumbi tshe, ndu wu[ya]djasedi tshe, wakashama lu weuku w’ave wa l’ukungu; watela ekungu la ave vati: Nyutukungweli, nyutushe uma lu ashu wa one latudjaseka lu kiti ka diulelu, ndu uma lu kele ka Ona-Okoko, ne dia lushi la wuki la kele kawo lambukuka. Akona eya memala?”—Enyelo 6:12, 15-17.
12 Lo kɛnɛ kendana la dimbola sɔ, lo tshapita yahɔnyi, ɔpɔstɔlɔ Joani ekɔ lo kɔndɔla wanɛ wakenga lemba la woke, wanɛ woye oma lo fɔnu ka woke, ɔnɛ vɔ ‘memala la ntondo ka kiti ka diolelo ndo la ntondo k’Ɔn’ɔkɔkɔ.’ (Enyelo 7:9, 14, 15) Wemalelo awɔ la ntondo k’okudi wa Nzambi mɛnyaka ɔnɛ vɔ mbetawɔka okudi ɔsɔ ndo ndjâkitshakitshaka tshɛ l’ɛse ka lowandji la Jehowa. Ɔnkɔnɛ, vɔ memala oko anto wambetawɔma.
13. (a) Efula k’anto wodjashi laa nkɛtɛ atɛmɔlawɔ, ndo djembetelo ya lo fumu kana l’anya awɔ mɛnyaka na? (b) Lâsɔ lande na kayonga ekikelo kana etetemalo ohomba?
13 Lo wedi okina, tshapita ya 13 kɔndɔlaka anto akina wodjashi laa nkɛtɛ, ɔnɛ wekɔ lo tɛmɔla atshunda wa pɔlitikɛ waki Satana wolembetshiyami lo didjidji oko nyama ka pango. Vɔ mbidjamaka djembetelo lo “fumu” kana lo “lunya,” dia mɛnya ɔnɛ vɔ sukɛka atshunda asɔ la yimba yawɔ ndo l’etondo awɔ. (Enyelo 13:1-8, 16, 17) Oma lâsɔ, tshapita ya 14 mbutaka ɔnɛ: “Naka untu ayotemola nyama kako la efanelu kato, ndu ayulungula djimbitelu lu fumu kana lu lunya landi, ndi ayono ndu wanu wa kele ka [Nzambi], wakawalongosola lu dikoho dia kele kandi aha la diango dikina. . . . Lan’eli etetemalu k’ekilami, wane watukitanyiaka elembe a [Nzambi] la mbetawo ka Jesu.” (Enyelo 14:9, 10, 12) Lam’ayotetaka nshi, dimbola nɛ diayotalekaka mumbɔma: Akɔna asukɛyɛ? Jehowa la lowandji lande kana atshunda wa pɔlitikɛ wɔnyɔla Nzambi wolembetshiyami lo didjidji oko nyama ka pango? Wanɛ wewɔ di’aha nongola djembetelo ya nyama ka pango ndo wanɛ wakikɛ la kɔlamelo tshɛ lo ndjâkitshakitsha l’ɛse ka lowandji la Jehowa wayonga l’ɔngɛnɔngɛnɔ.
14, 15. Losango lakɔna lamboyohembola ɔkɔndwɛlɔ w’Aramangɛdɔna lo dibuku di’Enyelo, ndo naa ohomba wa losango lakɔ le so?
14 Emboledi ‘wa nkɛtɛ k’otondo’ wambɛlɛ otsha lo ta, dia vɔ ndɔ la Jehowa dia mbeya akɔna mɛtɛ akoka monga la lowandji. Wayɔlɔshana l’Aramangɛdɔna, ‘ta dia lushi la woke la Nzambi Nkanga nkudu tshɛ.’ (Enyelo 16:14, 16) Ɛtɛkɛta ɛmɔtshi wa lo diɛta wakotola yimba tanemaka l’atei w’ɛtɛkɛta wɛnya nganɛ wayotshumana emboledi wa laa nkɛtɛ dia ndjɔlɔsha Jehowa. Yeso ndamɛ akatokoyohembola ɛnɛlɔ ko ndjota ate: “Nyulungi, dimi layuya uku atuyaka uvi. Untu lasena, latulamaka ahondo andi, ne dia atukokendakenda utakataka, ne dia watukena sonyi kandi, eko la otshoko!” (Enyelo 16:15) Ɛtɛkɛta ɛsɔ mbeyaka mendana la Ase Lɛwi wanɛ wakalamaka tɛmpɛlɔ, wanɛ wakawakololaka ahɔndɔ ndo wakawashaka sɔnyi lo sɛkɛ naka wambonda onto alala djɔ l’olimu ande wa djamu.
15 Losango lalangawɔ mbuta lâsɔ lekɔ lo mbokɛma hwe: Naka sho nangaka mbika l’Aramangɛdɔna, kete sho pombaka mambalɛka kana sungukalaka lo nyuma ndo nama ahɔndɔ aso wa didjidji, ahɔndɔ watotshikitanya sho Ɛmɛnyi wa Jehowa Nzambi wa kɔlamelo l’anto akina. Tayonga l’ɔngɛnɔngɛnɔ naka sho mbewɔ nyingɔnyingɔ djɔ lo nyuma ndo monga la tshete tsho l’olimu wa dianganya “lukumu l’ololo la pundju” la Diolelo dia Nzambi diambotatɛka mbolɛ.—Enyelo 14:6.
‘Diɛsɛ le onto tshɛ lakitanyiya ɛtɛkɛta ɛnɛ’
16. Lande na kele toshapita ta komelo ta lo dibuku di’Enyelo tekɔ kiɔkɔ ya lânde y’ɔngɛnɔngɛnɔ?
16 Ambadi wa dibuku di’Enyelo wele l’ɔngɛnɔngɛnɔ pombaka mboka ɔlɔ wa mamba lam’adiawɔ totshapita ta komelo talembetshiya elongamelo kaso ka dimɛna efula: olongo w’oyoyo la nkɛtɛ k’oyoyo, mbut’ate ɛlɔmbwɛlɔ ka losembwe ka Diolelo dia l’olongo diayolɛ tshunda di’anto di’oyoyo ndo diambɛdiama, tshɛ kɛsɔ ele dia lotombo la ‘Jehowa Nzambi Nkanga nkudu tshɛ.’ (Enyelo 21:22) L’ekomelo ka waɛnɛlɔ asɔ w’amɛna efula, ondjelo wakatomama oko ɔkɛndji akatɛ Joani ate: “Aui ane weko wa kolamelu la wa mete. Khumadiondjo, [Nzambi ka] nyuma ya amvutshi, akatumi ondjelo andi dia menya ekambi andi akambu waya ka ndja. Nyulungi, dimi layuya esadi. One latulamaka aui w’akambu wahatayi wa lu buku ne eko la otshoko.”—Enyelo 22:6, 7.
17. (a) Eshikikelo kakɔna katoshawɔ l’Enyelo 22:6? (b) Kakɔna kahombaso mbidjaka yimba dia mbewɔ?
17 Ambadi wa dibuku di’Enyelo wele l’ɔngɛnɔngɛnɔ wayohɔ ɔnɛ ɛtɛkɛta wa ngasɔ tanemaka l’etatelo ka “buku” diakɔ. (Enyelo 1:1, 3) Ɛtɛkɛta ɛsɔ toshikikɛka ɔnɛ “akambu” tshɛ wakatatami lo dibuku nɛ dia komelo dia lo Bible ‘wayanga ntshama.’ Tambɔnyɔngɔmɛ etale lo etena k’ekomelo. Lâsɔ, akambo wendana la etena kakɔ wakatatami lo dibuku di’Enyelo pombaka ntshama kem’edja nto, ndo wayotahɔnaka esadi esadi. Ɔnkɔnɛ, oyadi andja ɔnɛ wa Satana kɛnamaka lo woho ɔmɔtshi di’oko wamboshikimala, sho hatohombe ndala djɔ. Ombadi wele la yambalo ayohɔ nganɛ wakawatewola lo nsango yakatomama le tshumanelo esambele dia l’Asiya ndo ayewɔ dia tala lo djonga ya nsaki ka lomombo, ɔtɛmwɛlɔ wa dikishi, monga djungudungu ndo tɔlɔkɔ lo monga la yimba ya diatɔnelo.
18, 19. (a) Lande na kahomba Yeso nyomoya, ndo elongamelo kakɔna kaki la Joani kele la so ndo sho lawɔ? (b) Dia ndjosala na ahomba Jehowa ‘ndja’?
18 Lo dibuku di’Enyelo, Yeso ekɔ lo mbewoya mbala ko mbala ɔnɛ: ‘Lekɔ lo ndjaye esadi.’ (Enyelo 2:16; 3:11; 22:7, 20a) Nde pombaka nyomoya dia ndjolanya Babilɔna ka Woke, atshunda wa pɔlitikɛ wa Satana ndo anto tshɛ wahalange ndjâkitshakitsha l’ɛse ka lowandji la Jehowa, lowandji lakamba olimu nshi nyɛ lo tshimbo ya Diolelo dia Mɛsiya. Tekɔ lo sanganya awui aso la dui di’ɔpɔstɔlɔ Joani, ɔnɛ lakate ate: “Ayali osoku! Khumadiondjo Jesu, uyi!”—Enyelo 22:20b.
19 Jehowa ndamɛ ekɔ lo mbuta ate: “Nyulungi, dimi [loyaye] esadi, leko lundjayi ndu la difutu diami dia nfuta untu tshe, uku eli etsha andi.” (Enyelo 22:12) L’etena kɛnɛ kakongɛso difuto dia dimɛna efula dia lɔsɛnɔ lahakomɛki pondjo oyadi l’‘olongo w’oyoyo’ kana lo ‘nkɛtɛ k’oyoyo,’ nyɛsɔ todje lokolo l’ohetoheto tshɛ l’olimu wa tadianganyaka leeta lɔnɛ le anto tshɛ wele l’etema w’ɛlɔlɔ: “Yaka! One luka ati ati: Yaka! One leli la pusa ayi! One lalanga ose ashi a lumu wososa.” (Enyelo 22:17) Sho kombolaka dia ndo vɔ lawɔ monga l’ɔngɛnɔngɛnɔ lo mbadiaka dibuku di’Enyelo, dibuku diakasambiyama oma le Nzambi ndo diahɛtshahɛtsha otema!
[Footnote]
a Enda lo La Révélation : le grand dénouement est proche !, lɛkɛ 28-29, 136 (nɔtɛ ka l’ɛse ka dikatshi).
[Caption]
[Footnote]
[Caption]
Wembola w’ovuswelo
◻ Lo tshimbo yakɔna yakasambiya Jehowa Enyelo, ndo wetshelo akɔna wakokaso mbɔsa oma lo dui sɔ?
◻ Lande na kahombaso monga l’ɔngɛnɔngɛnɔ dia mbadia nsango yakawatomɛ tshumanelo esambele dia l’Asiya?
◻ Ngande wakokaso namema lo ‘wonya w’ehemba’?
◻ Ɔngɛnɔngɛnɔ akɔna wayotokondjaka naka sho kitanyiyaka ɛtɛkɛta wa lo dibuku di’Enyelo?
[Caption]
[Study Questions]
[Caption on page 27]
[Picture on page 27]
Diɛsɛ le wanɛ walɛmiya Kiɔkɔ ya nsango y’ɔngɛnɔngɛnɔ
[Caption on page 31]
[Picture on page 31]
Diɛsɛ le ɔnɛ lahalale djɔ