Dikambo kona batizama?

“Nyutshu, nyete wedja tshe ambeki, nyâbatiza.”​—MATEU 28:19.

1, 2. (a) Kakɔna kakatshutshuya woshelo wa batismu mɔtshi? (b) Wembola akɔna wambɔma lo dikambo dia batismu?

NKUMEKANGA Charlemagne Frank akatshutshuya wa Saxons wakandalɛndja dia vɔ tshɛ batizama l’ɔnɔnyi wa 775-777 T.D. John Lord, ombewi ɔmɔtshi w’ɛkɔndɔ akafunde ate: “Nde akâtshutshuya la wolo dia vɔ kadimɔ lo kɛnɛ kakawasɛmaka ɔnɛ ekɔ Lokristo.” Woho akɔ wamɛ, l’ɔkɔngɔ wa nde tshuka ɔna owandji ɔmɔtshi laki l’ɔtɛmwɛlɔ w’Ɔrtɔdɔksɛ w’ase Ngirika, lo 987 T.D. nkumekanga Vladimir I ka la Russie nde lawɔ akɔshi yɛdikɔ dia anto ande pombaka koma Akristo wa l’ɛlɔmɔ. Nde akadjangɛ anto ande tshɛ dia vɔ batizama, ndo wanɛ wakatone wakanemɛ dia ndjakema!

² Onde weho wa batismu ɛsɔ wakasunganaka? Onde yɔ yaki l’oyango w’oshika? Onde onto tshɛ pombaka batizama?

Ngande wahomba onto batizama?

3, 4. Lande na kele batismu ka mɔnga kana mbutɛ onto apɔpɔ w’ashi l’ɔtɛ hasungana le Akristo?

³ Lam’akatshutshuya Charlemagne nde la Vladimir I anto dia vɔ batizama la wolo, ewandji ɛsɔ kondjela kɛnɛ kalɔmba Ɔtɛkɛta wa Nzambi. Ɔnkɔnɛ, batismu ka mbutɛ anto apɔpɔ w’ashi l’ɔtɛ kana ka mbatambiya l’ashi aha la vɔ mbetshama akambo wa mɛtɛ wa l’Afundelo bu kânga la wahɔ ɔtɔi.

⁴ Tende kɛnɛ kakatombe lam’akatshu Yeso y’ose Nazarɛtɛ le Joani Obatizanyi l’ɔnɔnyi wa 29 T.D. Joani akabatizaka anto l’Ɔkɛdi wa Jɔrɔdana. Vɔ wakayaka la lolango lawɔ le nde dia ndjobatizama. Onde nde akawatɛka dia vɔ memala tsho lo Jɔrɔdana ko nde mbatɛ têma t’ashi t’oma l’ɔkɛdi l’ɛtɛ awɔ kana mbamɔnga apɔpɔ w’ashi? Kakɔna kakatombe lam’akabatiza Joani Yeso? Mateo mbutaka dia l’ɔkɔngɔ wa nde batizama “kem’edja [Yeso] akatumbi uma l’ashi.” (Mateu 3:16) Nde akɔtɔ l’ashi, ko vɔ mbodindja la tshondo l’Ɔkɛdi wa Jɔrɔdana. Woho akɔ wamɛ mbele ɔlɛnga w’ose Etiyɔpiya wakayakimɔ akabatizama ‘l’oduwa ɔmɔtshi.’ Eduwa w’ashi wa ngasɔ waki ohomba nɛ dia batismu ka Yeso ndo k’ambeki ande akalɔmbaka di’onto dindjama la tshondo tshɛ.​—Etsha 8:36.

5. Akristo wa ntondo ngande wakawabatizaka anto?

⁵ Tshɛkɛta ya lo Grɛkɛ yokadimɔmi ɔnɛ “batiza,” “batismu,” ndo tokina nembetshiyaka odindjelo, otshuhelo, kana otambiyelo wa l’ashi. Diksiɔnɛrɛ dimɔtshi di’awui wa Bible (Smith’s Bible Dictionary) mbutaka ɔnɛ: “Batismu nembetshiyaka lo yoho yasungana ndo ya mɛtɛ ɔnɛ dindja onto la tshondo l’ashi.” Dikadimwelo dimɔtshi dia Bible mbutaka ɔnɛ “Joani Odindjanyi” ndo ɔnɛ “Joani Otshuhanyi.” (Mateu 3:1, Rotherham; Diaglott interlinear) Dibuku diaki yɔnɛ Augustus Neander diele l’ɔtɛ ɔnɛ Ɔkɔndɔ w’Ɔtɛmwɛlɔ ndo w’Ɛkɛlɛzia w’Akristo, lo Ntambe Shato ya Ntondo (lo Angɛlɛ), mbutaka ɔnɛ: “Lo nshi ya ntondo batismu akashamaka lo dindja onto la tshondo l’ashi.” Dibuku dimɔtshi dieyama efula dia lo Falase dielɛwɔ Larousse du XX^e siècle (Paris, 1928) mbutaka ɔnɛ: “Akristo wa ntondo wakabatizamaka lo dindjama la tshondo l’ashi lo dihole tshɛ diakakokaka ashi tanema.” Ndo dibuku Nouvelle encyclopédie Catholique mbutaka ɔnɛ: “Mɛnamaka dia l’Ɛkɛlɛzia wa ntondo Batismu kakashamaka lo dindja onto la tshondo l’ashi.” (1967, Vɔlimɛ II, lɛkɛ 56) Ɔnkɔnɛ, ɛlɔ kɛnɛ, batizama dia monga Ɔmɛnyi wa Jehowa ekɔ nna diatakola onto la lolango lande ndo dikambo sɔ nɔmbaka dia nde dindjama la tshondo tshɛ l’ashi.

Ɔkɔkɔ ɔmɔtshi w’oyoyo wa batismu

6, 7. (a) L’oyango akɔna wakalongoyaka Joani anto batismu? (b) Kakɔna kaki oyoyo lo kɛnɛ kendana la batismu kakalongoyaka ambeki waki Yeso?

⁶ Oyango wa batismu yakalongoyaka Joani anto tshikitana la wa nyɛ yakalongoyaka ambeki waki Yeso. (Joani 4:1, 2) Joani akabatizaka anto oko djembetelo ya ndjatshumuya kawɔ lo pɛkato yakawasalɛ Ɛlɛmbɛ.a (Luka 3:3) Koko dikambo dimɔtshi di’oyoyo diakendanaka la batismu kakalongoyaka ambeki wa Yeso. Lo Pɛntɛkɔsta ka l’ɔnɔnyi wa 33 T.D., ɔpɔstɔlɔ Petero akakeketsha ampokami ande ate: “Nyukadimuli etema, nyubatizami nyu tshe untu l’untu lu lukumbu la Jesu Kristu, ne dia edimanyelu ka kolo yanyu.” (Etsha 2:37-41) Kânga mbele ase Juda l’ase wedja mbakandatɛka ɛtɛkɛta ɛsɔ, Petero kɔtɛkɛtaka dia batismu oko djembetelo ya ndjatshumoya oma lo pɛkato yakawasalɛ Ɛlɛmbɛ, ndo nde kɔmɛnya dia batizama lo lokombo la Yeso nembetshiyaka mbɛdiama oma lo pɛkato.​—Etsha 2:10.

⁷ Lo diaaso sɔ, Petero akakambe la sapi ka ntondo ka l’atei wa “sapi ya diulelu.” L’oyango akɔna na? L’oyango wa ndiholɛ ampokami ande ewo kendana la diaaso diele lawɔ dia mbɔtɔ lo Diolelo dia l’olongo. (Mateu 16:19) Lam’ele ase Juda wakatone Yeso oko Mɛsiya, ndjatshumoya ndo monga la mbetawɔ le nde aki dikambo di’oyoyo ndo di’ohomba dia nyanga ndo kondja edimanyielo oma le Nzambi. Vɔ wakakoke mɛnya mbetawɔ kɛsɔ lo sɛkɛ lo dindjama la tshondo l’ashi lo lokombo la Yeso Kristo. Lo yoho shɔ mbakawahombe mɛnya djembetelo ya ndjakimɔ kawɔ le Nzambi lo tshimbo ya Kristo. Wanɛ tshɛ walanga mbetawɔma le Nzambi ɛlɔ kɛnɛ pombaka monga la woho wamɛ wa mbetawɔ kɛsɔ, ndjakimɔ vamɛ le Jehowa Nzambi, ndo nongola batismu k’Okristo oko djembetelo ya ndjakimɔ kawɔ ka la tshondo le Nzambi Nkum’Olongo.

Ewo k’oshika kekɔ ohomba

8. Lande na kele batismu k’Okristo kema dikambo di’onto tshɛ?

⁸ Batismu k’Okristo kema dikambo di’anto tshɛ. Yeso akadjangɛ ambeki ande ate: “Nyutshu, nyete wedja tshe ambeki, nyâbatiza lu lukumbu la Papa ndu l’Ona ndu la [nyuma k’ekila]. Nyuwaetshaki dia ntsha akambu tshe wamumunyutela. Nyulungi, dimi leko la nyu nshi tshe, edja ndu ekumelu k’andja.” (Mateu 28:19, 20) La ntondo k’anto batizama, vɔ pombaka ‘mbetshama dia ntsha akambo tshɛ wakadjangɛ Yeso ambeki ande.’ Ɔnkɔnɛ, tshutshuya anto la wolo dia vɔ batizama naka mbetawɔ kawɔ hatombi oma l’ewo k’oshika k’Ɔtɛkɛta wa Nzambi kema ndoko la wahɔ ndo dikambo sɔ hadiɔtɔnɛ la didjango diakadjangɛ Yeso ambeki ande wa mɛtɛ.​—Heberu 11:6.

9. Kakɔna kalembetshiya batizama “lu lukumbu la Papa”?

⁹ Kakɔna kalembetshiya batizama “lu lukumbu la Papa”? Dui sɔ nembetshiya di’onto lalanga batizama mbetawɔka dihole ndo lowandji lele la Shɛso lele l’olongo. Mbut’ate mbetawɔ Jehowa Nzambi oko Otungi aso, ‘Nkum’Olongo lo nkɛtɛ k’otondo,’ ndo Omboledi w’Andja w’Otondo.​—Osambu 83:18; Isaya 40:28; Etsha 4:24.

10. Batizama ‘lo lokombo l’Ɔna’ kɛdikɛdi na?

¹⁰ Batizama ‘lo lokombo l’Ɔna’ nembetshiyaka mbetawɔ dihole ndo lowandji laki Yeso oko wende Ɔna ɛtɔi laki Nzambi lakandote. (1 Joani 4:9) Wanɛ wakoka batizama mbetawɔka Yeso oko onto lele, oma lo tshimbo yande mbakakimɔ Nzambi ‘tshungo dikambo di’anto efula.’ (Mateu 20:28; 1 Timote 2:5, 6) Waa kadinda ya batismu pombaka nto mbetawɔ ‘dihole dia lâdiko’ diakasha Nzambi Ɔnande.​—Filipi 2:8-11; Enyelo 19:16.

11. Kakɔna kalembetshiya batizama ‘lo lokombo la nyuma k’ekila’ na?

¹¹ Kakɔna kalembetshiya batizama ‘lo lokombo la nyuma k’ekila’? Kɛsɔ mɛnyaka di’ɔnɛ wanɛ walanga dia batizama mbetawɔka dia nyuma k’ekila ekɔ wolo waki Jehowa wakamba olimu, wele nde kambaka lawɔ lo toho totshikitanyi tɔtɔnɛ la sangwelo diande. (Etatelu 1:2; 2 Samuele 23:1, 2; 2 Petero 1:21) Wanɛ wonga l’akoka wa batizama mbetawɔka dia nyuma k’ekila mbakimanyiyaka dia vɔ shihodia ‘akambo woshami etale waki Nzambi,’ dia tetemala l’olimu w’esambishelo ka Diolelo, ndo mbakimanyiyaka dia kɛnɛmɔla elowa wa nyuma wele “ngandji, ongenongeno, ki, ndjakimela, ketshi, ololo, kolamelu, memakana, ndjaenda.”​—1 Koreto 2:10; Ngalatiya 5:22, 23; Joele 2:28, 29.

Ohomba wa ndjatshumoya ndo w’okadimwelo w’otema

12. Ngande wokakatanyi batismu k’Okristo la ndjatshumoya?

¹² Naka sho minya Yeso ɔnɛ laki kotsha ndoko pɛkato, kete batismu ekɔ djembetelo yɛnya dia Nzambi ambetawɔ onto ndo ya ndjatshumoya. Lam’ayatshumoyaso, sho ndjalaka la lonyangu kana l’ɔkɛyi w’efula l’ɔtɛ wa dikambo dimɔtshi diakatasale kana diakiso kosala. Ase Juda wa lo ntambe ka ntondo wakalange ngɛnyangɛnya Nzambi wakahombe ndjatshumoya oma lo pɛkato yakawatshela Kristo. (Etsha 3:11-19) Ambetawudi amɔtshi w’ase Wedja wa la Kɔrɛtɔ wakayatshumoya oma lo monanyi, ɔtɛmwɛlɔ wa dikishi, wovi ndo oma lo pɛkato kina ya weke. L’ɔtɛ wa ndjatshumoya kawɔ, vɔ ‘wakɛdiama’ la dikila dia Yeso; ‘wakonge ekila,’ kana wakakitshama lânde dikambo di’olimu wa Nzambi; ndo ‘wakayidjama’ lo lokombo la Kristo ndo la nyuma ka Nzambi. (1 Koreto 6:9-11) Ndjatshumoya ekɔ nna dimɔtshi di’ohomba efula diakimanyiya onto dia nde monga la nkum’otema k’ɔlɔlɔ ndo tshungɔ oma l’onongo wa pɛkato l’ekimanyielo ka Nzambi.​—1 Petero 3:21.

13. Lo kɛnɛ kendana la batismu, kakɔna kalɔmba okadimwelo w’otema?

¹³ La ntondo ka sho batizama oko Ɛmɛnyi wa Jehowa sho pombaka takadimudi etema. Okadimwelo w’otema ekɔ dikambo diatsha onto la lolango lande ndamɛ, naka nde ambɔsa yɛdikɔ l’otema ɔtɔi dia ndjela Yeso Kristo. Anto wa ngasɔ mbikadjaka lɔkɛwɔ la kɔlɔ laki lawɔ ntondo ndo mbɔsaka yɛdikɔ ya sala kɛnɛ kele ɔlɔlɔ lo washo wa Nzambi. L’Afundelo, totshelo ta lo Hɛbɛru ndo ta lo Grɛkɛ tɔtɔnɛ la tshelo y’okadimwelo w’otema tekɔ la kanyi ya kawola kana sekesɔ. Tshelo nyɛ nembetshiyaka kawola kana sekesɔ otsha le Nzambi l’ɔkɔngɔ wa tshika mboka ka kɔlɔ. (1 Khumi ya Dikanga 8:33, 34) Okadimwelo mɛnamaka oma ‘l’etsha wɛnya ndjatshumoya.’ (Etsha 26:20) Dui sɔ tɔlɔmbaka dia sho tomba oma l’ɛtɛmwɛlɔ wa kashi ko sala awui wɔtɔnɛ la adjango waki Nzambi, ndo mamema Jehowa la tshondo yaso tshɛ. (Euhwelu k’Elembe 30:2, 8-10; 1 Samuele 7:3) Okadimwelo w’otema nɔmbaka dia sho tshikitanya ekanelo kaso ka yimba, eyango ndo lonto laso. (Ezekiyele 18:31) Sho ‘sekesɔka’ etena katshikaso waonga wa kɔlɔ ko ndɔta lonto l’oyoyo.​—Etsha 3:19; Efeso 4:20-24; Kolosai 3:5-14.

Ekɔ ohomba ndjakimɔ l’otema ɔtɔi

14. Kakɔna kalembetshiya ndjakimɔ k’ambeki wa Yeso?

¹⁴ La ntondo k’ambeki wa Yeso batizama, vɔ pombaka tayakimwe l’otema ɔtɔi le Nzambi. Ndjakimɔ nembetshiyaka ndjakitsha lânde dikambo di’oyango ɔmɔtshi w’ekila. Ɔsɔ ekɔ nna di’ohomba efula nɛ dia l’etena kɛsɔ mbahombaso mbutɛ Jehowa lo dɔmbɛlɔ dia yɛdikɔ yaso ya mbomamema la tshondo yaso tshɛ pondjo pondjo. (Euhwelu k’Elembe 5:9) Lo mɛtɛ, hatoyakimɔ l’olimu ɔmɔtshi wa lânde kana le onto ɔmɔtshi koko le Nzambi ndamɛ.

15. Bonde kahomba wa kadinda ya batismu dindjama la tshondo l’ashi?

¹⁵ Lam’ayakimɔso shamɛ le Nzambi oma lo tshimbo ya Kristo, sho mɛnyaka yɛdikɔ yambotɔsa ya kamba la lɔsɛnɔ laso dia salaka lolango laki Nzambi oko wɛnyamilɔ l’Afundelo. Oko djembetelo ya ndjakimɔ kawɔ, wanɛ wahomba batizama tambiyamaka la tshondo l’ashi. Kânga Yeso akabatizama l’Ɔkɛdi wa Jɔrɔdɔna dia mɛnya dia nde amboyakimɔ ndamɛ le Nzambi. (Mateu 3:13) Akasungana mɛtɛ dia Yeso nɔmba lo diaaso sɔ di’ohomba efula.​—Luka 3:21, 22.

16. Ngande wakokaso mɛnya ɔngɛnɔngɛnɔ aso lo yoho yasungana lam’ɛnaso anto wabatizama?

¹⁶ Batismu ka Yeso aki dikambo dia woke ndo di’ɔngɛnɔngɛnɔ. Ɔsɔku mbele ndo batismu kalongola Akristo nshi nyɛ. Etena kɛnaso woho wayakimɔ anto le Nzambi, sho koka mɛnya ɔngɛnɔngɛnɔ aso lo mbida nsaka la dilɛmiyɛlɔ tshɛ ndo lo mbawandola la wangasanu tshɛ. Koko pombaka mbewɔ dia mbida nsaka ya la tɔɔla ndo ekoko la ponge kana sala weho w’akambo akina wa ngasɔ lo menda ekila kele la tshelo shɔ yɛnya ɔkɛnɛmwɛlɔ wa mbetawɔ. Sho mɛnyaka ɔngɛnɔngɛnɔ aso lo yoho yoludi la kɛnɛmɔ.

17, 18. Kakɔna kakimanyiya dia ndjashikikɛ dia kana anto wambokoka batizama?

¹⁷ Otshikitanyi la wanɛ watɛ ana tɔpɔpɔ t’ashi kana watshutshuya anto wahatakondja ewo k’oma l’Afundelo dia batizama la wolo, ndoko lushi lakatshutshuya Ɛmɛnyi wa Jehowa kânga onto ɔtɔi la wolo dia batizama. Ɔnkɔnɛ, vɔ hawobatiza wanɛ wele bu l’akoka wa lo nyuma wahombama. La ntondo k’onto koma kânga osambisha wa lokumu l’ɔlɔlɔ wahatabatizama, dikumanyi di’Akristo salaka woho wa ndjashikikɛ dia kana nde shihodiaka atshina wa wetshelo wa lo Bible, ndo kana nde ɔsɛna yoho ya lɔsɛnɔ yɔtɔnɛ la wetshelo akɔ ndo kana nde kadimolaka ɔnɛ eelo lo wombola ɔnɛ wata ɔnɛ: “Onde wɛ nangaka mɛtɛ monga Ɔmɛnyi wa Jehowa?”

¹⁸ Mbala efula, naka anto woyasha efula l’olimu w’esambishelo ka Diolelo ndo wɛnya nsaki kawɔ ka batizama, kete dikumanyi di’Akristo wayosawola la wɔ woho wa vɔ ndjashikikɛ dia kana anto asɔ wekɔ ambetawudi wamboyakimɔ le Jehowa ndo wakotsha kɛnɛ kalɔmbama dikambo dia batizama. (Etsha 4:4; 18:8) Ekadimwelo washa onto ndamɛ lo wembola ndekana 100 wendana la wetshelo wa lo Bible kimanyiyaka dikumanyi dia ndjashikikɛ dia kana wanɛ wakadimola kotshaka kɛnɛ kalɔmba Afundelo di’onto dindjama la tshondo l’ashi. Anto amɔtshi hawokotsha kɛnɛ kalɔmbama ndo hawetawɔma dia nongola batismu k’Okristo.

Onde ekɔ dikambo dimɔtshi diakoshimba?

19. Lo ndjela Joani 6:44, waa na wayonga ekitɔ kamɛ la Yeso?

¹⁹ Wakatɛ efula k’elui w’anto wakawatshutshuya la wolo dia batizama ɔnɛ wayotshɔ l’olongo l’ɔkɔngɔ wa nyɔi kawɔ. Koko Yeso akatɛ ambeki ande wakayelaka wanya ande ate: “Nduku untu leya ndja le mi, tshikima Papa lakantumi kûkutudi.” (Joani 6:44) Jehowa akakotola anto 144 000 oya le Kristo dia vɔ tolɛ la Yeso oko ekitɔ wa Diolelo dia l’olongo. Batismu ka la wolo hakoke pondjo kidia ndoko onto dia tshɔ lo dihole dia lotombo diakalɔngɔsɔla Nzambi sɔ.​—Romo 8:14-17; 2 Tesalonika 2:13; Enyelo 14:1.

20. Kakɔna kakoka kimanyiya anto amɔtshi wahatabatizama na?

²⁰ Lo yoho ya lânde, tatɛ oma l’ɔnɔnyi wa 1935, nyemba y’anto yele l’elongamelo ka panda lo ‘fɔnu ka woke’ ndo ka sɛna pondjo pondjo la nkɛtɛ wakɔtɔ l’ɔnɔngɔ w’‘ɛkɔkɔ ekina’ waki Yeso. (Enyelo 7:9, 14; Joani 10:16) Vɔ wakakoke batizama nɛ dia vɔ wakɔtɔnganyiya nsɛnɔ yawɔ l’Ɔtɛkɛta wa Nzambi ndo wakolange ‘l’otema awɔ tshɛ, l’anima awɔ tshɛ, la wolo awɔ tshɛ, ndo la yimba yawɔ tshɛ.’ (Luka 10:25-28) Kânga mbele anto amɔtshi mbetawɔka di’Ɛmɛnyi wa Jehowa ‘tɛmɔlaka Nzambi lo nyuma ndo lo mɛtɛ,’ polo ndo kakiye vɔ hawoyele ɛnyɛlɔ kaki Yeso ndo hawɛnya ngandji ka mɛtɛ lo sɛkɛ ndo ndjakimɔ kawɔ le Jehowa lo batizama. (Joani 4:23, 24; Euhwelu k’Elembe 4:24; Mako 1:9-11) Dɔmbɛlɔ dia l’otema ɔtɔi ndo dia shikaa diendana la nna sɔ di’ohomba koka mbasha wolo ndo dihonga dia vɔ ndeka ndjaɔtɔnganyiya l’Ɔtɛkɛta wa Nzambi woho wa vɔ ndjakimɔ la tshondo le Jehowa Nzambi, ndo batizama.

21, 22. L’ɔtɛ w’ɛkɔkɔ akɔna wele anto amɔtshi tonaka dia ndjakimɔ ndo batizama?

²¹ Amɔtshi mbokaka wolo ndjakimɔ ndo batizama nɛ dia vɔ ndjashaka tshɛ l’awui wa l’andja ɔnɛ kana l’eyango wa lomombo, ɔnkɔnɛ vɔ bu l’etena efula ka ndjasha l’awui wa lo nyuma. (Mateu 13:22; 1 Joani 2:15-17) Ayonga ɔngɛnɔngɛnɔ w’efula naka vɔ tshikitanya tokanyi ndo eyango awɔ! Ndjasukanya le Jehowa ayowangɔnya efula lo nyuma, ayowatshungola oma l’ekiyanu, ndo ayowaela wɔladi ndo ɔngɛnɔngɛnɔ wonga l’anto etena kasalawɔ lolango la Nzambi.​—Osambu 16:11; 40:8; Tukedi 10:22; Filipi 4:6, 7.

²² Akina mbutaka dia vɔ nangaka Jehowa koko hawoyakimɔ le nde kana batizama nɛ dia vɔ fɔnyaka dia lo sala ngasɔ, vɔ hawotonga l’akambo wa ndjokoya la Nzambi. Koko onto tshɛ l’atei aso pombaka ndjokoya la Nzambi. Sho mongaka l’ɔkɛndɛ etena kokaso ɔtɛkɛta wa Jehowa. (Ezekiyele 33:7-9; Romo 14:12) Oko wakiwɔ ‘anto wakasɔnama,’ ase Isariyɛlɛ w’edjedja wakotɔ lo wodja wakayakimɔ le Jehowa ndo vɔ waki l’ɔkɛndɛ wa mbokambɛ la kɔlamelo tshɛ lo ndjela adjango ande. (Euhwelu k’Elembe 7:6, 11) Ɛlɔ kɛnɛ, ndoko ɔnɛ lotɔ la ndjakimɔ oma l’otema, koko naka takalongola wetshelo w’oshika w’oma l’Afundelo, kete sho la dia kamba la wetshelo akɔ la mbetawɔ.

23, 24. Wɔma akɔna wahahombe shimba anto dia batizama?

²³ Wɔma w’ɔnɛ vɔ bu l’ewo kahombama koka shimba anto amɔtshi dia batizama. Koko, sho tshɛ tekɔ l’awui efula wa mbeka nɛ dia ‘anto hawoshihodiaki pondjo olimu wakakambe Nzambi ka mɛtɛ oma l’etatelo polo l’ekomelo.’ (Undaki 3:11) Tɔshi ɛnyɛlɔ k’ɔlɛnga w’ose Etiyɔpiya. Oko wakinde ombetawudi w’ose wodja, nde aki l’ewo k’akambo amɔtshi wa l’Afundelo, koko nde kokoka kadimola wembola tshɛ wendana l’asangwelo waki Nzambi. Koko, l’ɔkɔngɔ wa nde mbeka tɛdikɔ takɔshi Jehowa dikambo dia panda lo tshimbo y’olambo wa Yeso, ɔlɛnga ɔsɔ akalongola batismu ka l’ashi ko wonya akɔ.​—Etsha 8:26-38.

²⁴ Amɔtshi mengengaka dia ndjakimɔ le Nzambi la wɔma w’ɔnɛ watokoyɔkɔ l’ɔkɔngɔ wa ndjakimɔ kawɔ. Monique, osekaseka ɔmɔtshi w’ɛnɔnyi 17 akate ate: “Lakengengaka dia batizama nɛ dia lakokaka wɔma nte halotokotsha akambo wendana la ndjakimɔ kami.” Koko, naka sho ndjaɛkɛ le Jehowa l’otema aso tshɛ, kete ‘nde ayosembola mboka yaso tɔɔ.’ Nde ayotokimanyiya dia sho ‘kɛndakɛnda lo mboka k’akambo wa mɛtɛ’ oko weso ekambi wamboyakimɔka le nde.​—Tukedi 3:5, 6; 3 Joani 4.

25. Wombola akɔna wasungana sɛdingɔma?

²⁵ L’ɔtɛ wayaɛkɛwɔ tshɛ le Jehowa ndo wolangawɔ l’otema ɔtɔi, ɔnɔnyi tshɛ nunu di’anto tshutshuyamaka dia ndjakimɔ le nde ndo batizama. Lo mɛtɛ, ekambi tshɛ wamboyakimɔ le Nzambi kombolaka monga la kɔlamelo otsha le nde. Koko, tekɔ lo sɛna lo tena dia wolo ndo sho pomanaka l’ehemba efula wa mbetawɔ. (2 Timote 3:1-5) Kakɔna kakokaso sala dia kotsha kɛnɛ kendana la ndjakimɔ kaso le Jehowa? Kɛsɔ mbayotɔsɛdingola lo sawo diayela.

[Nɔtɛ ka l’ɛse ka dikatshi]

Onde wɛ akohɔ?

• Ngande washama batismu k’Akristo?

• Ewo kakɔna kahomba onto monga latɔ dia batizama?

• Wanya akɔna wakonya lo batismu k’Akristo wa mɛtɛ?

• Bonde koka anto amɔtshi wɔma batizama, ko ngande wakokawɔ kimanyiyama?

[Esato wa lo lɛkɛ 24]

Onde wɛ mbeyaka kɛnɛ kalembetshiya batizama ‘lo lokombo la Papa, l’Ɔna, ndo la nyuma k’ekila’?