BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ wa Watchtower
Watchtower
BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ
Ɔtɛtɛla
  • BIBLE
  • EKANDA
  • NSANGANYA
  • w03 4/1 lk. 13-18
  • Akristo wa ntondo ndo ɛlɛmbɛ wa Mɔsɛ

Ndooko vidɛo yele lo kɛnɛ kɔsɔnyiyɛ.

Otokimwe, munga kakongi etena kakayatelesharjɛki vidɛo.

  • Akristo wa ntondo ndo ɛlɛmbɛ wa Mɔsɛ
  • Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2003
  • Ɛtɛ w'awui wahɔnyi
  • Awui wa woho akɔ
  • Eokelo k’oyoyo ka wetshelo w’Akristo
  • Akristo amɔtshi w’ase Juda wakatetemalaka ndjela “umbetsha”
  • Kâmɛ kakayongaka l’ɔkɔngɔ w’ewanu ɛsɔ!
  • Kayotota dikambo di’Akristo w’ase Juda?
  • Akristo w’ase Juda koshihodia esadi dia waya bu l’ɛse k’ɛlɛmbɛ
  • Tokambe la wetshelo wambotokondja ɔsɔ ɛlɔ kɛnɛ
  • Olembetshiyelo Wele l’Ɛlɛmbɛ wa Mɔsɛ le Yɛ
    Tambosangana kâmɛ lʼɔtɛmwɛlɔ wa Nzambi ɔtɔi ka mɛtɛ
  • ‘L’ɔkɔngɔ wa mbidjana taamu ta wolo’
    ‘Sambisha dimɛna dimɛna’ akambo wendana la Diolelo dia Nzambi
  • Ambola w’oma le ambadi
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa (wekelo)—2021
  • Ɛlɛmbɛ Waki La Ntondo Ka Kristo
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—1996
Enda awui akina
Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2003
w03 4/1 lk. 13-18

Akristo wa ntondo ndo ɛlɛmbɛ wa Mɔsɛ

“Okone Elembe wakayala umbetsha asu utsha le Kristu.”​—NGALATIYA 3:24.

1, 2. Naa ɛlɔlɔ ɛmɔtshi wakakondjaka ase Isariyɛlɛ wakakitanyiyaka Ɛlɛmbɛ wa Mɔsɛ la yambalo tshɛ?

JEHOWA akasha ase Isariyɛlɛ Ɛlɛmbɛ l’ɔnɔnyi 1513 N.T.D. Nde akawatɛ dia naka vɔ kitanyiya dui diande, kete nde ayowatshɔkɔla ndo vɔ wayonga la lɔsɛnɔ l’ɔngɛnɔngɛnɔ ndo la dimɛna.​—Etumbelu 19:5, 6.

2 Ɛlɛmbɛ ɛsɔ wakelamɛka ɔnɛ Ɛlɛmbɛ wa Mɔsɛ kana tsho ɔnɛ “Elembe,” waki “ekila ololo la uluwanyi.” (Romo 7:12) Vɔ wakakeketshaka anto dia monga la waonga w’ɔlɔlɔ wele oko ngandji, losembwe, lɔkɛwɔ l’ɔlɔlɔ, ndo woho w’ɔlɔlɔ wa mbidjasɛ l’asukanyi. (Etumbelu 23:4, 5; Akambu w’Ase Lewi 19:14; Euhwelu k’Elembe 15:13-15; 22:10, 22) Ndo Ɛlɛmbɛ akɔ wakakeketshaka ase Juda dia vɔ monga la ngandji lam’asawɔ. (Akambu w’Ase Lewi 19:18) Ndo nto, wakasekɛka ase Juda dia tshuka wamato w’ase Wedja wanɛ waki komonga l’ɛse k’Ɛlɛmbɛ. (Euhwelu k’Elembe 7:3, 4) Oko “ehele” kakakakitolaka ase Juda l’ase Wedja, Ɛlɛmbɛ wa Mɔsɛ wakalamaka ekambi waki Nzambi di’aha vɔ ndjadja mindo la tokanyi ndo la ditshelo di’ase Wedja.​—Efeso 2:14, 15; Joani 18:28.

3. Shɛngiya yakɔna yaki l’Ɛlɛmbɛ kânga mbele ndooko onto lakakoke mbakitanyiya lo yoho ya kokele?

3 Koko, kânga ase Juda wanɛ wakasalaka tshɛ dia mbakitanyiya kokokaka kitanyiya Ɛlɛmbɛ waki Nzambi tshɛ lo tshɛ, mbut’ate lo yoho ya kokele. Onde Jehowa akalongamɛka le wɔ dia vɔ sala kɛnɛ kakiwɔ komonga l’akoka wa sala? Ndooko. Ɔkɔkɔ ɔmɔtshi wakawasha ase Isariyɛlɛ Ɛlɛmbɛ aki dia ‘todja kɔlɔ sɛkɛ.’ (Ngalatiya 3:19) Ɛlɛmbɛ wakɛnya ase Juda dia vɔ wekɔ l’ohomba w’efula w’Otshungodi ɔmɔtshi. Lam’akaye Otshungodi ɔsɔ, ase Juda waki la kɔlamelo wakangɛnangɛna. Etshungwelo kawɔ oma lo pɛkato la nyɔi kaki suke!​—Joani 1:29.

4. Lo woho akɔna waki Ɛlɛmbɛ “umbetsha asu utsha le Kristu”?

4 Ɛlɛmbɛ wa Mɔsɛ wakahombe kamba lo tshanda mɔtshi tsho. Lam’akandafundɛ asekande Akristo, ɔpɔstɔlɔ Paulo akate di’Ɛlɛmbɛ wekɔ “umbetsha asu utsha le Kristu.” (Ngalatiya 3:24) Lo nshi y’edjedja, ombetsha watɛkɛtama lanɛ aki onto lakatshindɛka ana otsha lo kalasa kana oma lɛkɔ. Mbala efula nde kombetshaka ana, koko nde akâtshindɛka tsho otsha lo kalasa. Woho akɔ wamɛ, Ɛlɛmbɛ wa Mɔsɛ waki l’oyango wa nɔmbɔla ase Juda wakokaka Nzambi wɔma otsha le Kristo. Yeso akalake dia nde ayongaka l’ambeki ande “nshi tshe, edja ndu ekumelu k’andja.” (Mateu 28:20) Lam’akakengama etshumanelo k’Akristo, olimu w’“umbetsha” mbut’ate, Ɛlɛmbɛ komonga nto l’oyango okina. (Romo 10:4; Ngalatiya 3:25) Akristo amɔtshi w’ase Juda koshihodia akambo wa mɛtɛ w’ohomba asɔ mbala kakɔ ɔtɔi. Diɔ diakɔ diakawatetemala la kitanyiya awui amɔtshi wa l’Ɛlɛmbɛ kânga l’ɔkɔngɔ w’eolwelo kaki Yeso. Koko akina wakashihodia dia tâkawahombe tetemala la kitanyiya akambo wa l’Ɛlɛmbɛ. Lo sala ngasɔ, vɔ wakatotshikɛ sho wanɛ wasɛna nshi nyɛ ɛnyɛlɔ ka dimɛna efula. Nyɛsɔ tɔsɛdingole dikambo sɔ.

Eokelo k’oyoyo ka wetshelo w’Akristo

5. Awui akɔna wakawatɛ Petero l’ɛnɛlɔ, ndo lande na kakandanyange heyama na?

5 L’ɔnɔnyi 36 T.D., ɔpɔstɔlɔ Petero akɛnyi ɛnɛlɔ ka diambo efula. Nde akoke dui di’oma l’olongo diawotɛ dia nde ndjaka ndo ndɛ tofudu ndo nyama yakawɔsaka oko bu pudipudi lo ndjela Ɛlɛmbɛ. Petero akanyange heyama! Nde atadjaka l’onyɔ ande ‘ɛngɔ tshɛ kambodjama mindo kana kele bu pudipudi.’ Koko dui diakɔ diakawotɛ ɔnɛ: “Kɛnɛ koci [Nzambi] ate ɔlɔɔlɔ, wɛɛ tɛɛmbake kɛɛna kɔɔlɔ ondee? Tokɛɛnake!” (Antomami 10:9-15, Dyookaneelo Dy’Oyooyo) Lo dihole dia nde tshininala lo kɛnɛ kata Ɛlɛmbɛ, Petero akatshikitanya kanyi yande. Dui sɔ diakayokonya dia nde mɛna ekotshamelo ka diambo kendana l’asangwelo waki Nzambi.

6, 7. Kakɔna kakakimanyiya Petero dia nde shikikɛ ate nde ambokoka kakianɛ sambisha ase Wedja, ndo naa akambo akina wele ondo nde akayâshihodiaka?

6 Kɛnɛ kakatombe tɔ kɛnɛ. Apami asato wakaye lɛnɛ akadjasɛka Petero, ndo wakɔlɔmbɛ dia nde tshɔ la wɔ laka Kɔnɛliyo, ose Wodja ɔmɔtshi lakokaka Nzambi wɔma laki kombahema ohekele. Petero akâlɔmbɛ dia vɔ mbɔtɔ lo luudu ndo nde akahangiya lɔkɔ. L’ɔkɔngɔ wa nde shihodia kitshimudi y’ɛnɛlɔ kɛsɔ, Petero aketawɔ dia tshɔ l’apami asato asɔ la wedi a pindju laka Kɔnɛliyo. Lɛkɔ, Petero akasambisha akambo efula wendana la Yeso Kristo. L’etena kɛsɔ Petero akate ate: “Mete, dimi lambeya nti: [Nzambi] kema la shonodi y’antu. Keli ndi mbetawoka wa lu wedja tshe, wane wawuka woma la watsha akambu w’ololo.” Kɔnɛliyo nde l’ewotɔ ande kâmɛ ndo angɛnyi ande wakonge la mbetawɔ le Yeso, ko ‘nyuma k’ekila kakaholwela anto tshɛ wakoke dui.’ Lam’akandɛnyi di’akambo asɔ wambosalema lo wolo wa Jehowa, Petero ‘akawadjangela dia vɔ batizama lo lokombo la Yeso Kristo.’​—Etsha 10:17-48.

7 Kakɔna kakakimanyiya Petero dia nde shikikɛ ɔnɛ ase Wedja waki komonga l’ɛse k’Ɛlɛmbɛ wa Mɔsɛ wambokoka kakianɛ koma ambeki waki Yeso Kristo na? Nde aki la shɛnɔdi ya lo nyuma. Lam’ele Nzambi akɛnya woho wakandetawɔ ase Wedja waki kombahema ohekele lo mbatshulwela nyuma kande k’ekila, Petero akɛnyi dia vɔ kokaka batizama. L’etena kakɔ kâmɛ, Petero akɛnyi ondo dia Nzambi konongamɛ di’Akristo w’ase Wedja ndjela Ɛlɛmbɛ waki Mɔsɛ dia vɔ batizama. Otondonga wɛ akasɛnaka l’etena kɛsɔ, onde wɛ otetawɔ dia tshikitanya kanyi yayɛ lo kɛnɛ kendana l’Ɛlɛmbɛ oko wakasale Petero?

Akristo amɔtshi w’ase Juda wakatetemalaka ndjela “umbetsha”

8. Naa kanyi yendana la wahemelo w’ohekele yaki l’Akristo amɔtshi wakadjasɛka la Jerusalɛma, yakatshikitana la nyɛ yaki la Petero ndo lande na?

8 Lam’akandamɔ oma laka Kɔnɛliyo, Petero akatshu otsha la Jerusalɛma. Losango l’ɔnɛ ase Wedja amɔtshi ‘wakalongola Ɔtɛkɛta wa Nzambi’ ndo l’ɔnɛ Petero aketawɔ dia vɔ batizama lakakome l’etshumanelo ka lɛkɔ, ndo ambeki amɔtshi w’ase Juda kɔngɛnangɛna dikambo sɔ. (Etsha 11:1-3) Kânga mbakawetawɔka di’ase Wedja koka koma ambeki waki Yeso, ‘wanɛ wakasukɛka wahemelo w’ohekele’ wakatɛtɛ ɔnɛ Akristo w’ase Wedja asɔ pombaka ndjela Ɛlɛmbɛ dia vɔ kondja panda. Lo wedi okina, l’ahole waki ase Wedja efula ko Akristo w’ase Juda yema tshitshɛ, wahemelo w’ohekele komonga dikambo dia vɔ kakatana. Tokanyi tɔsɔ tohende takatetemala yɛdikɔ y’ɛnɔnyi oko 13. (1 Koreto 1:10) Ɔsɔ aki mɛtɛ ohemba wa mbetawɔ le Akristo wa ntondo asɔ, djekoleko w’ase Wedja wakadjasɛka l’ahole waki ase Juda efula!

9. Lande na aki ohomba dia dikambo diendana la wahemelo w’ohekele kandɔma?

9 Dikambo sɔ diakakome lo kondoko l’ɔnɔnyi 49 T.D. etena kakaye Akristo w’oma la Jerusalɛma l’Atiyɔka wa l’Asuriya lɛnɛ akasambishaka Paulo. Vɔ wakatatɛ sambisha ɔnɛ ase Wedja wanɛ wakakadimolaka etema pombaka mbahema ohekele lo ndjela kɛnɛ kata Ɛlɛmbɛ. Diatɔnelo ndo owanu wa mamba wakatombe lam’asawɔ la Paulo nde la Baranaba! Otondonga dikambo sɔ kokandɔma, tshike diɔ diakatakanya Akristo amɔtshi, oyadi oma l’atei w’ase Juda kana w’ase Wedja. Ɔnkɔnɛ, tɛdikɔ takɔsama dia Paulo nde l’anto amɔtshi tshɔ otsha la Jerusalɛma dia nɔmba olui-walɔmbɔla w’Akristo dia kandola dikambo sɔ mbala kak’ɔtɔi lo pondjo.​—Etsha 15:1, 2, 24.

Kâmɛ kakayongaka l’ɔkɔngɔ w’ewanu ɛsɔ!

10. Naa akambo amɔtshi wakasɛdingola olui-walɔmbɔla la ntondo ka vɔ ndjɔsa yɛdikɔ lo kɛnɛ kendana la woho wakahombe ase Wedja mbɔsama?

10 Lo losanganya lɔmɔtshi lakawɔtɔ, ondo anto amɔtshi wakamɛ dikambo dia wahemelo w’ohekele, etena kele akina wakɛnya dia dikambo sɔ pombaka komɛ. Koko vɔ tshɛ kombetawɔ dia nsaki yawɔ mbawahemɛ. L’ɔkɔngɔ w’anto l’anto mbidɔdɔ la nkɛlɛ, ɔpɔstɔlɔ Petero nde la Paulo wakakɔndɔla akambo wakasale Jehowa l’atei w’ambetawudi waki kombahema ohekele. Vɔ wakâlembetshiya dia Nzambi akatshulwɛ ase Wedja waki kombahema ohekele nyuma kande k’ekila. Ɔnkɔnɛ, vɔ wakambola ɔnɛ: ‘Onde etshumanelo k’Akristo kokaka mɛtɛ mbikadja anto wambetawɔma oma le Nzambi?’ Oma lâsɔ, ombeki Jakɔba akadia divɛsa dimɔtshi di’oma l’Afundelo diakakimanyiya anto tshɛ waki lo losanganya lɔsɔ dia vɔ sɛdingola lolango laki Jehowa lo dikambo sɔ.​—Etsha 15:4-17.

11. Akambo akɔna waki olui-walɔmbɔla kombidja yimba lam’akawɔsaka yɛdikɔ yendana la wahemelo w’ohekele, ndo kakɔna kɛnya dia Jehowa aketawɔ yɛdikɔ yakɔsama shɔ?

11 Anto tshɛ wakakotola yambalo yawɔ otsha le olui-walɔmbɔla. Onde woho wakiwɔ ase Juda akakoke mbatshutshuya dia vɔ mbuta ɔnɛ anto pombaka tetemala mbahema ohekele? Ndooko. Apami waki la kɔlamelo asɔ wakayashikikɛ dia ndjela Afundelo ndo ɛlɔmbwɛlɔ ka nyuma k’ekila kaki Nzambi. L’ɔkɔngɔ wa vɔ mpokamɛ dimɛna dimɛna woho wakakɔndɔlaka anto kɛnɛ kakatombe, olui-walɔmbɔla wakenyi dia ndooko ohomba wa paka Akristo w’ase Wedja mbahema ohekele ndo kitanyiya Ɛlɛmbɛ wa Mɔsɛ. Lam’akoke anangɛso yɛdikɔ shɔ, vɔ wakangɛnangɛna, ndo etshumanelo kakatatɛ ‘pama lushi la lushi.’ Akristo wanɛ waketawɔ ɛlɔmbwɛlɔ ka dimɛna ka teokrasi wakakondja okadimwelo w’oshika w’oma l’Afundelo. (Etsha 15:19-23, 28, 29; 16:1-5) Koko, dimbola dimɔtshi di’ohomba diakahombe kadimɔma.

Kayotota dikambo di’Akristo w’ase Juda?

12. Naa wombola waki kokadimɔma?

12 Olui-walɔmbɔla akɛnya hwe di’Akristo w’ase Wedja tâkawahombe mbahema ohekele. Ko kayotota dikambo di’Akristo w’ase Juda na? Yɛdikɔ yakɔshi olui-walɔmbɔla kɔmɛnya shikaa dia kana vɔ pombaka tetemala mbahema ohekele kana bu.

13. Bonde kele komonga ɔlɔlɔ mbuta ɔnɛ dia kondja panda paka onto kitanyiya Ɛlɛmbɛ wa Mɔsɛ?

13 Akristo amɔtshi w’ase Juda “waki la saki k’elembe” wakatetemalaka mbahenya anawɔ ohekele ndo ndjela akambo amɔtshi wa l’Ɛlɛmbɛ. (Etsha 21:20) Akina wakakome polo ndo lo mbuta la wolo tshɛ vate ekɔ ohomba di’Akristo w’ase Juda kitanyiya Ɛlɛmbɛ dia vɔ kondja panda. Lo dikambo sɔ, vɔ wakayakesaka mɛtɛ. Ɛnyɛlɔ, ngande wakakoke Okristo nambola olambo wa nyama dia edimanyielo ka pɛkato etena kɛnɛ kele olambo wa Kristo waketɛ elambo wa nyama anyanya na? Ko kayotota lo kɛnɛ kakataka Ɛlɛmbɛ di’Akristo w’ase Juda pombaka mbewɔ dia mbɔtɔnganɛ l’ase Wedja na? Otonga wolo efula le esambisha w’Akristo waki l’ohetoheto dia tetemala kitanyiya awui wa l’Ɛlɛmbɛ asɔ ko tetemala nto la mbetsha ase Wedja akambo tshɛ waketsha Yeso. (Mateu 28:19, 20; Etsha 1:8; 10:28)a Ndooko kɛnɛ kɛnya dia dikambo sɔ diakatɛkɛtama hwe lo losanganya lɔmɔtshi l’olui-walɔmbɔla. Koko, etshumanelo kakayokondjaka ekimanyielo lo dikambo sɔ.

14. Ɛlɔmbwɛlɔ kakɔna kendana l’Ɛlɛmbɛ kakashama lo mikanda wakasambiyama waki Paulo?

14 Etshumanelo kakakondja ɛlɔmbwɛlɔ aha oma lo mukanda w’oma le olui-walɔmbɔla, koko l’ekanda ekina wakasambiyama wakafunde apɔstɔlɔ. Ɛnyɛlɔ, ɔpɔstɔlɔ Paulo akatomɛ ase Juda ndo ase Wedja waki la Rɔma mukanda waki la tokanyi t’eshika ndo tashidiya tâmu tshɛ. Lo mukanda ande ɔsɔ, nde akalembetshiya di’ose Juda la mɛtɛ ele ‘ɔnɛ lele ose Juda l’etei k’otema ndo lele otema ande ambahema ohekele oma le nyuma.’ (Romo 2:28, 29) Lo mukanda akɔ wamɛ ɔsɔ, Paulo akakambe l’ɛnyɛlɔ kɛmɔtshi dia mɛnya di’Akristo waya bu nto l’ɛse k’Ɛlɛmbɛ. Nde akate dia womoto hakoke tshukana l’apami ahende etena kakɔ kamɛ. Koko, naka omende ambovɔ nde ekɔ la lotshungɔ la tshukana nto. L’ɔkɔngɔ diko Paulo akalembetshiya ɛnyɛlɔ kɛsɔ, lo mɛnya di’Akristo w’akitami w’esɔ hawokoke monga l’ɛse k’Ɛlɛmbɛ wa Mɔsɛ ko l’etena kakɔ kâmɛ wele anto wa Kristo. Vɔ ‘wakavu lo Ɛlɛmbɛ’ dia vɔ monga kâmɛ la Kristo.​—Romo 7:1-5.

Akristo w’ase Juda koshihodia esadi dia waya bu l’ɛse k’ɛlɛmbɛ

15, 16. Lande na kele Akristo amɔtshi w’ase Juda koshihodiaka dia vɔ takiwɔ nto l’ɛse k’Ɛlɛmbɛ, ndo kakɔna kɛnya dikambo sɔ lo kɛnɛ kendana l’ohomba wa mambalɛka lo nyuma?

15 Kɛnɛ kakatɛkɛta Paulo lo dikambo di’Ɛlɛmbɛ kakokɛma atui akɔ ahende. Ko ngande wele Akristo amɔtshi w’ase Juda koshihodia dia vɔ waya bu nto l’ɛse k’Ɛlɛmbɛ na? Ɔkɔkɔ ɔmɔtshi ele vɔ takiwɔ la shɛnɔdi ya lo nyuma. Ɛnyɛlɔ, vɔ wakanyaka yimba oma lo mbo ya ndɛ ya wolo ya lo nyuma. (Heberu 5:11-14) Vɔ kɔmbɔtɔka mbala la mbala lo nsanganya y’Akristo. (Heberu 10:23-25) Ɔkɔkɔ okina wakiwɔ koshihodiaka dikambo sɔ akendanaka l’oyango w’Ɛlɛmbɛ ɛsɔ. Ɛlɛmbɛ wa Mɔsɛ wakendanaka la diangɔ diɛnama la washo, diakokawɔ mboka solo ndo kimɛ, oko tɛmpɛlɔ ndo dioho di’ɛlɔmbɛdi. Komonga wolo le onto laki komonga la lonyuma la dimɛna dia nde mbetawɔ ndjela Ɛlɛmbɛ lo dihole dia kamba l’atɔndɔ wa Lokristo wakendanaka l’akambo wa mɛtɛ wahɛnama la washo.​—2 Koreto 4:18.

16 Ɔkɔkɔ okina wele anto wakayataka vate Akristo mbewɔ wakayelaka Ɛlɛmbɛ mɛnyama lo mukanda wakafundɛ Paulo ase Ngalatiya. Nde akalembetshiya di’anto asɔ wakalangaka mbɔsama oko anto walɛmiyama, oko anto wele l’ɔtɛmwɛlɔ wayela ndo wetawɔ anto efula. Lo dihole dia vɔ mbetawɔ dia mbɔsama oko Akristo wasɛna lo tshunda di’anto, vɔ wakalangaka ndjafɔnya l’anto akina wa lo tshunda. Vɔ wakaleke nanga dia mbetawɔma le anto lo dihole dia nanga mbetawɔma le Nzambi.​—Ngalatiya 6:12.

17. Etena kakɔna kakayokɛmaka hwe kanyi ya dimɛna lo kɛnɛ kendana l’okitanyielo w’Ɛlɛmbɛ?

17 Akristo waki la shɛnɔdi wanɛ wakekaka dimɛna ekanda waki Paulo ndo w’anto akina wakasambiyama oma le Nzambi wakayoshihodiaka akambo dimɛna lo kɛnɛ kendana l’Ɛlɛmbɛ. Koko, paka l’ɔnɔnyi 70 T.D. mbakayoshihodiaka Akristo tshɛ w’ase Juda dimɛna akambo wendana l’Ɛlɛmbɛ wa Mɔsɛ. Dikambo sɔ diakasalema lam’aketawɔ Nzambi dia Jerusalɛma, tɛmpɛlɔ kayɔ ndo abuku w’ɛkɔndɔ wendana la dioho di’ɛlɔmbɛdi ndanyema. Oma lâsɔ, ndooko onto lakakoke kitanyiya nto awui tshɛ wa l’Ɛlɛmbɛ.

Tokambe la wetshelo wambotokondja ɔsɔ ɛlɔ kɛnɛ

18, 19. (a) Dia sho monga la lonyuma la dimɛna, waonga akɔna wahombaso monga lawɔ ndo waonga akɔna wahombaso mbewɔ? (b) Wetshelo akɔna wakondjaso oma l’ɛnyɛlɔ kaki Paulo lo kɛnɛ kendana la ndjela ɛlɔmbwɛlɔ k’oma le anangɛso wele l’ɛkɛndɛ? (Enda lo kiombo ya lo lɛkɛ 16.)

18 L’ɔkɔngɔ wa sho sɛdingola akambo wakete l’edjedja asɔ, ondo wɛ mbeyaka ndjambola wate: ‘Otondonga dimi lakasɛnaka lo nshi shɔ, ngande wotomosala lam’akayashɔmaka lolango laki Nzambi yema yema? Onde dimi lototshininala dia ndjela Ɛlɛmbɛ? Kana onde dimi lotonga la solo dia lotutsha edja ndo dikambo diendana l’Ɛlɛmbɛ diambɔkɛnɛmɔma dimɛna? Ndo lam’otɔkɛnɛmɔma akambo wendana l’Ɛlɛmbɛ, onde dimi lotasukɛ l’otema ɔtɔi?’

19 Ekɔ mɛtɛ dia sho hatokoke mbeya shikaa woho wototosala otondonga takasɛnaka l’etena kɛsɔ. Koko sho mbeyaka ndjambola ɔnɛ: ‘Ngande wasalami etena kaya dilembetshiyelo dimɔtshi diendana l’eokelo ka Bible ɛlɔ kɛnɛ na? (Mateu 24:45) Lam’atoshawɔ ɛlɔmbwɛlɔ kɛmɔtshi k’oma l’Afundelo, onde dimi kambaka la tɔ, lo sɛdingola oyango w’ɛlɔmbwɛlɔ kakɔ? (1 Koreto 14:20) Onde dimi mendɛka la solo dia lotutsha le Jehowa naka latakondja okadimwelo lo wembola ami ɛmɔtshi?’ Ekɔ ohomba efula sho kamba dimɛna la mbo ya ndɛ ya lo nyuma yalongolaso ɛlɔ kɛnɛ ‘di’aha sho ndjotakɔ mboka.’ (Heberu 2:1) Nyɛsɔ toyelake la yambalo tshɛ ɛlɔmbwɛlɔ katosha Jehowa oma lo tshimbo y’Ɔtɛkɛta ande, ya nyuma kande ndo y’ɔlɔngɔswamelo ande wa lanɛ la nkɛtɛ. Naka sho sala ɔsɔku, kete Jehowa ayotɔtshɔkɔla lo tosha lɔsɛnɔ la pondjo l’ɔngɛnɔngɛnɔ ndo la dimɛna efula.

[Nɔte ka l’ɛse ka dikatshi]

a Lam’akatshu Petero tembola as’Atiyɔka wa l’Asuriya, nde akangɛnangɛna dia monga kâmɛ l’ambetawudi w’ase Wedja. Koko, lam’akaye Akristo w’ase Juda la Jerusalɛma, Petero “akamo, akangana uma le wo, ne dia ndi akuki ambahemi w’ehekeli woma.” Sho kokaka kanyiya pâ kakoke ambetawudi w’ase Wedja asɔ etena kakatone ɔpɔstɔlɔ wakalɛmiyamaka efula ɔsɔ dia ndɛ la wɔ kâmɛ.​—Ngalatiya 2:11-13.

Ngande wayoyokadimola?

• Lo woho akɔna waki Ɛlɛmbɛ wa Mɔsɛ oko “umbetsha asu utsha le Kristu”?

• Ngande wakokayɛ nembetshiya otshikitanu wele lam’asa woho wakatshe Petero la ntondo ka eokelo k’oyoyo k’akambo wa mɛtɛ kakandakondja la woho wakatshe ‘wanɛ wakasukɛka wahemelo w’ohekele’ na?

• Kakɔna kamboyeka lo kɛnɛ kendana la woho watosholɛ Jehowa akambo wa mɛtɛ ɛlɔ kɛnɛ?

[Kiombo/Osato wa lo lɛkɛ 18]

La ndjâkitshakitsha tshɛ Paulo ambotondoya ohemba

L’ɔkɔngɔ wa nde shidiya dimɛna lɔkɛndɔ lande la misiɔnɛrɛ, Paulo akakome la Jerusalɛma l’ɔnɔnyi 56 T.D. Ohemba ɔmɔtshi wakokongɛka lɛkɔ. Losango lakandasambishaka ɔnɛ Ɛlɛmbɛ wambeta loowe lakakome l’etshumanelo ka la Jerusalɛma. Dikumanyi wakokaka wɔma ɔnɛ Akristo w’eyoyo w’ase Juda wakakadimolaka etema wayotakana lo woho wakɛnya Paulo hwe di’Ɛlɛmbɛ wambokomɛ ndo ɔnɛ vɔ mbeyaka ndjota ɔnɛ Akristo hawɔlɛnya tɛdikɔ taki Jehowa. Etshumanelo kɛsɔ aki l’Akristo anɛi w’ase Juda wakatshike dɔkɔlɔkɔ, ondo dia monga Akidiami. Vɔ wakahombaka tshɔ lo tɛmpɛlɔ dia tokotsha awui amɔtshi wendana la dɔkɔlɔkɔ diawɔ.

Dikumanyi wakalɔmbɛ Paulo dia tshindɛ Akristo anɛi asɔ otsha lo tɛmpɛlɔ ndo dia mbakimanyiya lo adepasɛ awɔ. Paulo akafunde lo mikanda ande ehende ɔnɛ dia kondja panda, aya kema nto ohomba sɛdingola awui wa l’Ɛlɛmbɛ. Koko nde akalɛnyaka nkum’otema k’anto akina. Nde akashile la funda ate: ‘Le wanɛ waki l’ɛse k’ɛlɛmbɛ, dimi lakayala oko onto lele l’ɛse k’ɛlɛmbɛ dia dimi kondja wanɛ wele l’ɛse k’ɛlɛmbɛ.’ (1 Koreto 9:20-23) Kânga mbele ndooko lushi lakandɔnyɔla atɔndɔ w’ohomba wa l’Afundelo, Paulo aketawɔ kɛnɛ kakɔlɔmbɛ dikumanyi. (Etsha 21:15-26) Ndooko kɔlɔ kakikɔ dia nde sala dikambo sɔ. Ndooko dikambo diahɔtɔnɛ l’Afundelo diakikɔ lo kɛnɛ kendana la dɔkɔlɔkɔ, ndo tɛmpɛlɔ aki dihole di’ɔtɛmwɛlɔ wa pudipudi, koko aha wa dikishi. Di’aha nde takanya kânga onto ɔtɔi, Paulo akasale kɛnɛ kakɔlɔmbɛ dikumanyi. (1 Koreto 8:13) Aha la tâmu, Paulo akahombe monga la ndjâkitshakitsha k’efula dia nde mbetawɔ sala dikambo sɔ ndo kɛnɛ kakandasale kɛsɔ totshutshuyaka dia mbɔ̂sa la nɛmɔ di’efula.

[Osato wa lo lɛkɛ 16, 17]

L’edja k’ɛnɔnyi ɛmɔtshi, Akristo wakatetemala monga la tokanyi totshikitanyi lo dikambo di’Ɛlɛmbɛ wa Mɔsɛ

    Ekanda wa l’Ɔtɛtɛla (1983-2025)
    Tomba
    Ɔtɔ
    • Ɔtɛtɛla
    • Kahana l'onto
    • Nango
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ɛlɛmbɛ w'okambelo
    • Awui wa sheke
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Ɔtɔ
    Kahana l'onto