Ngande wahombaso mbɔsa anto oko wayasukana lushi la Jehowa?

‘Jehowa bu ɔkɔkɛ lo kɛnɛ kendana la daka diande,. . . kele nd’ekɔ la memakana le nyu nɛ dia nde halange di’onto ɔmɔtshi la l’atei anyu ndanyema, kele nde nangaka di’anto tshɛ kadimola etema.’​—2 PETERO 3:9.

1, 2. (a) Ngande wɔsa Jehowa anto ɛlɔ kɛnɛ? (b) Wembola akɔna wakokaso ndjambola?

EKAMBI waki Jehowa wekɔ l’ɔkɛndɛ wa ‘mbetɛ anto wa lo wedja tshɛ ambeki.’ (Mateu 28:19) Etena kakambaso olimu ɔsɔ ndo kakongɛso “lushi la wuki la [Jehowa],” sho la dia mbɔsa anto akina woho wawaɔsande. (Zefaniya 1:14) Ko ngande wɔsa Jehowa anto na? Ɔpɔstɔlɔ Petero akate ate: ‘Jehowa bu ɔkɔkɛ lo kɛnɛ kendana la daka diande oko wafɔnya amɔtshi, kele nd’ekɔ la memakana lenyu nɛ dia nde halange di’onto ɔmɔtshi la l’atei anyu ndanyema, kele nde nangaka di’anto tshɛ kadimola etema.’ (2 Petero 3:9) Nzambi mbɔsaka anto oko wanɛ wakoka ndjoyatshumoya lushi lɔmɔtshi. Nde “nangaka antu tshe nshimbamela ndu nkuma lu ewu ka mete.” (1 Timote 2:4) Jehowa ngɛnangɛnaka efula etena ‘katshika kanga kɔlɔ mboka yande ya kɔlɔ dia nde tshikala la lɔsɛnɔ’!​—Ezekiyele 33:11.

² Onde onto l’onto l’atei aso mbɔsaka anto akina woho wawaɔsa Jehowa? L’ɛnyɛlɔ kande, onde sho mbɔsaka anto wa weho wa koho tshɛ ndo wa lo wedja tshɛ oko anto wayokoma “ekoko watunduleshaka”? (Osambu 100:3; Etsha 10:34, 35) Nyɛsɔ tɔsɛdingole bɛnyɛlɔ dihende diɛnya ohomba wa mbɔsa anto woho wawaɔsa Nzambi. Lo bɛnyɛlɔ diakɔ dihende, elanyelo kaki suke efula, ndo Jehowa akewoya ekambi ande dui sɔ la ntondo. Bɛnyɛlɔ sɔ diekɔ ohomba efula etena kakongɛso lushi la woke la Jehowa.

Abarahama akɔsaka anto woho wakawaɔsaka Jehowa

3. Ngande wakɔsaka Jehowa anto wakadjasɛka la Sɔdɔmɔ la Ngɔmɔra?

³ Ɛnyɛlɔ ka ntondo mendanaka l’owandji wa nkumbo wa kɔlamelo Abarahama ndo esomba wa kɔlɔ wa Sɔdɔmɔ la Ngɔmɔra. Lam’akoke Jehowa ‘ekoko wa lonyangu lo kɛnɛ kendana la Sɔdɔma la Ngɔmɔra,’ nde kondanya esomba ɛsɔ ndo anto tshɛ wa lɔkɔ mbala ɔtɔi. Ntondo, nde akatokoyanga mbeya mɛtɛ ka dikambo sɔ. (Etatelu 18:20, 21) Nde akatome andjelo ahende la Sɔdɔmɔ, lɛkɔ vɔ wakatohanga laka Lɔta, pami kaki onto ɔlɔlɔ. L’otsho wakakome andjelo, “apami tshe wa l’usumba . . . wakandingi luudu lako. Wudja w’utundu wakamote laawo,” wayanga dia sala l’andjelo dieyanelo dia lam’asa apami l’apami. Aha la tâmu, osomba ɔsɔ wakasunganaka ndanyema l’ɔtɛ w’awui wa mindo wakasalaka anto wa lɔkɔ. Koko andjelo wakatɛ Lɔta vate: “Wana weki la ye lane ntu? Akilu aye w’apami, ana apami, ana amantu, la wane weli la ye l’usumba, umo la wo uma lu dihuli ne.” Jehowa akɔshi yɛdikɔ yakakoke mbisha anto amɔtshi wa l’osomba ɔsɔ diaaso dia vɔ mbika, koko l’ekomelo, paka Lɔta nde l’anande ahende wa wamato ato mbakake l’elanyelo kɛsɔ.​—Etatelu 19:4, 5, 12, 16, 23-26.

4, 5. Lande na kakasɛngasɛnga Abarahama Nzambi lo dikambo di’ase Sɔdɔmɔ, ndo onde woho wakandɔsaka anto ɔsɔ akɔtɔnganɛka la woho wakawaɔsaka Jehowa?

⁴ Kakianɛ, tokalole l’etena kakewoya Jehowa kanyi yande ya mbeya kɛnɛ kaketaka l’osomba wa Sɔdɔmɔ la Ngɔmɔra. L’etena kɛsɔ mbakambola Abarahama ate: “Ku naka antu w’ololo akumi atanu weko l’usumba, we ayulanya usumba ako? We hashimbela usumba ne dia antu w’ololo akumi atanu weli loko? We ayetawo ndjaka antu w’ololo kame la antu wa kolo? Dikambo ne tadiuyalaki le ye dia ntshela untu ololo uku untu a kolo. Umbadi wa kete tshe hatalaka la dialelu di’ololo uka?” Abarahama akakambe l’etelo k’ɔnɛ “dikambo ne tadiuyalaki le ye.” Oma l’awui wambondɛnaka, Abarahama akeye dia Jehowa hatolanya anto w’ɔlɔlɔ kâmɛ l’anto wa kɔlɔ. Lam’akate Jehowa dia nde hatolanya Sɔdɔma naka nde tana ‘anto w’ɔlɔlɔ akumi atanu lɔkɔ,’ Abarahama akayaholoyaka lofulo polo ndo nde koma l’anto dikumi ato.​—Etatelu 18:22-33.

⁵ Onde Jehowa otohokamɛ kɛnɛ kakɔlɔmbɛ Abarahama otondonga dikambo sɔ kɔmbɔtɔnɛka la kanyi yande hita? Ndooko. Oko ‘wakinde ɔngɛnyi wa Jehowa,’ ondo Abarahama akeyaka kanyi Yaki Jehowa lo dikambo sɔ ndo nde lawɔ aki la kanyi yakɔ. (Jakoba 2:23) Etena kakakotola Jehowa yambalo yande lo dikambo dia Sɔdɔmɔ la Ngɔmɔra, nde aketawɔ dia sala kɛnɛ kakɔlɔmbɛ Abarahama. Lande na? Nɛ dia Shɛso lele l’olongo “halangi nduku omotshi nshisho, keli ndi nangaka tshe wakadimuli etema.”

Woho wakɔsaka Jɔna anto akatshikitana la woho wakawaɔsaka Jehowa

6. Kakɔna kakasale ase Niniva l’ɔkɔngɔ w’esambishelo ka Jɔna?

⁶ Kakianɛ, aya sho sɛdingolaka ɛnyɛlɔ ka hende, mbut’ate ɛnyɛlɔ kaki Jɔna. L’ɛnyɛlɔ kɛnɛ, osomba wa Niniva mbakahombe nanyema. Omvutshi Jɔna akahombe mbewoya ase Niniva dia kɔlɔ k’osomba awɔ ‘kambokoma polo la ntondo ka Jehowa.’ (Jona 1:2) Mbidja ndo tongelongelo taki l’emamu w’osomba ɔsɔ, Niniva aki osomba wa woke efula, “waki la yediko ya lokendo la nshi shatu.” Etena kakayetawɔka Jɔna dia ntshɔ lɛnɛ akôtome Nzambi ndo kakandakome la Niniva, nde akatetemala la mbewoya ate: “Nshi akumi anei tshu mbambutshikala dia Niniva nanyema.” Lo dikambo sɔ, “ase Niniva waketawo [Nzambi]. Vo tshe, wa waki ndu wa tshitshe, wakakili mbu ya nde, wakalote akutu.” Kânga nkumekanga ka Niniva akayatshumoya.​—Jona 3:1-6.

7. Ngande wakɔshi Jehowa dionga dia ndjatshumoya diaki l’ase Niniva?

⁷ Kɛnɛ kakasale ase Niniva kɛsɔ akatshikitana efula la kɛnɛ kakasale ase Sɔdɔmɔ! Kanyi yakɔna yaki la Jehowa otsha le ase Niniva wakayatshumoya? Jona 3:10 mbutaka ɔnɛ: “[Nzambi ka mɛtɛ] akalembe utema lu kolo kakakandati dia mbatshela, ndi kunkitsha.” Jehowa “akalembe utema” lo woho ɔnɛ wele nde akatshikitanya kɛnɛ kakandalange salɛ ase Niniva nɛ dia vɔ wakatshikitanya yoho yawɔ ya lɔsɛnɔ. Ɛlɛmbɛ waki Nzambi hawotshikitana, koko Jehowa akatshikitanya yɛdikɔ yakandɔshi lam’akandɛnyi di’ase Niniva wamboyatshumoya.​—Malaki 3:6.

8. Lande na kak’omala Jɔna?

⁸ Etena kakɛnyi Jɔna di’osomba wa Niniva hawotolanyema, onde nde akonge kanyi ɔtɔi nde la Jehowa lo dikambo sɔ? Ndoko, nɛ dia Bible mbutaka ɔnɛ: “Dikambu so diakanyangia Jona utamanya. Ku ndi akuki kele.” Kakɔna kakasale Jɔna nto na? Ɔkɔndɔ ɔsɔ mbutaka ɔnɛ: “Ndi akalombe [Jehowa] ate: [Jehowa] li, ulungi, aha dikambu ne mbakamatakutedi lam’akimi lo kete yasu? Uma lo dikambu diako mbakamasamanya dia ndawo utsha la Tarashishi. Dimi lakeyi nti: We eli [Nzambi], kanga ngandji ka mamba, lahatukaka kele esadi, luludi too la ngandji ka shikaa, latolembaka utema, diaha ntshela antu kolo.” (Jona 4:1, 2) Jɔna akeyaka waonga waki Jehowa. Koko l’etena kɛsɔ, omvutshi Jɔna akomala ndo nde kɔmbɔsa ase Niniva wakayatshumoya asɔ woho wakawaɔsaka Nzambi.

9, 10. (a) Wetshelo akɔna wakasha Jehowa Jɔna? (b) Lande na kakokaso mbuta dia Jɔna akayɔsaka ase Niniva woho wakawaɔsaka Jehowa?

⁹ Jɔna akatombe oma l’osomba wa Niniva, akatoka tshombotombo, ndo akadjasɛ lɔkɔ “edja ndu [lam’ayond]ena kene kayuyala l’usumba.” Jehowa akatondja dambo dia seka diakole woho wa Jɔna momuyaka lo dɛdi diadɔ wonya wa yanyi. Koko la wedi a pindju dambo dia seka sɔ diakalɛngɛ. Lam’akomala Jɔna lo dikambo sɔ, Jehowa akawotɛ ate: “We ambuka [seka] diakiye kumune kuyanga mbudia ngandji, diakatumbi l’utshu ndu diakalana l’utshu. Taki ololo dimi mbuka usumba a wuki uku wa Niniva ngandji, weli la antu ndeka nunu lukama la akumi ahendi, waheyi ntshikitanya lunya lawo la pami kana lunya lawo la lomoso, ndu dungalunga efula?” (Jona 4:5-11) Jɔna akakondja mɛtɛ wetshelo lo kɛnɛ kendana la woho wɔsa Jehowa anto!

¹⁰ Bible hatɛkɛta kɛnɛ kakasale Jɔna lam’akawotɛ Jehowa dia nde amboka ase Niniva kɛtshi. Koko, ekɔ mɛtɛ di’omvutshi ɔsɔ akatshikitanya kanyi yande otsha le ase Niniva wakayatshumoya. Sho koka mbuta ngasɔ lo woho ɔnɛ wele Jehowa akakambe la nde dia funda ɔkɔndɔ wakasambiyama ɔsɔ.

Dionga dia ngande diele la yɛ?

11. Ngande wotɔsa Abarahama anto wasɛna ɛlɔ kɛnɛ?

¹¹ Ɛlɔ kɛnɛ, elanyelo kekina kekɔ lo nɛndalɛnda, mbut’ate elanyelo ka dikongɛ di’akambo dia kɔlɔ nɛ lo lushi la woke la Jehowa. (Luka 17:26-30; Ngalatiya 1:4; 2 Petero 3:10) Otondonga Abarahama ekɔ la lɔsɛnɔ ɛlɔ kɛnɛ, ngande wotondɔsa anto wasɛna l’andja ɔnɛ wayanga nanyema? Ondo nde otoyakiyanya dikambo di’anto wele watoke “lukumu l’ololo lone la diulelu.” (Mateu 24:14) Abarahama akasɛngasɛnga Nzambi mbala efula lo dikambo di’anto w’ɔlɔlɔ wakakoke tanema la Sɔdɔmɔ. Onde sho tshɛ ndjakiyanyaka onto l’onto dikambo di’anto wakoka tona yoho ya lɔsɛnɔ y’ase andja ɔnɛ wele lo wolo waki Satana ɔnɛ naka vɔ kondja diaaso dia ndjatshumoya ndo dia kambɛ Nzambi?​—1 Joani 5:19; Enyelo 18:2-4.

12. Lande na kele ekɔ wɔdu dia sho monga la dionga diele oko nɛ diaki la Jɔna otsha le anto wasambishaso, ndo kakɔna kakokaso sala lo dikambo sɔ?

¹² Bu kɔlɔ sho kombola ekomelo k’akambo wa kɔlɔ. (Habakuka 1:2, 3) Koko, onto koka esadi eto monga la dionga diele oko nɛ diaki la Jɔna, mbut’ate, monga anto wahayakiyanya dikambo di’ɔlɔlɔ w’anto wakoka ndjatshumoya. Dui sɔ diekɔ mɛtɛ djekoleko naka tekɔ lo pomana l’anto wele la wendjudi, la lohetsho ndo ngala etena kâsambishaso losango la Diolelo. Sho koka ndjohɛ anto wele Jehowa ayowatondja oma lo dikongɛ nɛ di’akambo dia kɔlɔ. (Romo 2:4) Naka l’ɔkɔngɔ wa sho ndjasɛdingola dimɛna dimɛna, tambɛna dia tekɔ la dionga diafɔna kânga yema tshitshɛ la nɛ diaki la Jɔna ntondo otsha le ase Niniva, kete sho koka nɔmba dia kondja ekimanyielo dia sho mbɔsa anto woho wawaɔsa Jehowa.

13. Bonde kakokaso mbuta dia Jehowa ndjakiyanyaka lo dikambo di’anto ɛlɔ kɛnɛ?

¹³ Jehowa ndjakiyanyaka dikambo di’anto wele watakome ekambi ande, ndo nde pokamɛka alɔmbɛlɔ w’ekambi ande. (Mateu 10:11) Ɛnyɛlɔ, dia kadimola l’alɔmbɛlɔ awɔ, ‘nde ayosala di’akambo salema la losembwe.’ (Luka 18:7, 8) Ndo nto, Jehowa ayokotsha alaka ndo asangwelo ande tshɛ l’etena kakandashikikɛ. (Habakuka 2:3) L’ɔnɔngɔ w’alaka asɔ mbayonga ndo wonyelo w’awui wa kɔlɔ tshɛ lo nkɛtɛ k’otondo, woho wakandayolanyaka osomba wa Niniva lam’akayoyashaka anto wa lɔkɔ nto l’awui wa kɔlɔ.​—Nahuma 3:5-7.

14. Kakɔna kahombaso salaka etena kakongɛso lushi la woke la Jehowa?

¹⁴ Polo lam’ayolanyema dikongɛ nɛ di’akambo dia kɔlɔ lo lushi la woke la Jehowa, onde sho tayokongaka la solo dia lotutsha, lo ndeka ndjasha dia salaka lolango lande? Sho hateye polo lo yɛdikɔ yakɔna yakahombe olimu w’esambishelo kambema la ntondo ka lushi la Jehowa ndja, koko sho mbeyaka dia lokumu l’ɔlɔlɔ la Diolelo layosambishama lo nkɛtɛ k’otondo lo yɛdikɔ yayɔngɛnangɛna Nzambi la ntondo k’ekomelo ndja. Ndo aha la tâmu, sho pombaka ndjakiyanya dikambo dia “diango di’ushinga a wulu” diakahombe Jehowa mbela oko watetemalande la ndodja luudu lande la lotombo.​—Hangai 2:7.

Woho wɔsaso anto mɛnamaka oma l’etsha aso

15. Kakɔna kakoka pamia lowando laso l’olimu w’esambishelo?

¹⁵ Ondo tekɔ lo sɛna lo dihole diele anto hawɔngɛnangɛna olimu w’esambishelo, koko sho bu l’akoka ndo la diaaso dia monɔ l’ahole wele ohomba efula w’apandjudi wa Diolelo. Tɔshi di’anto dikumi koka tanema lo mbilo kaso la ntondo k’ekomelo ndja. Onde sho mbɔsaka di’anto asɔ dikumi wekɔ mɛtɛ anto wasungana mbayanga? Yeso ‘akoke elui w’anto kɛtshi nɛ dia vɔ wakahɛnyahɛnyamaka, ndo kondjala la ekimanyielo, oko ɛkɔkɔ waha l’olami.’ (Mateu 9:36) Lo mbeka Bible ndo lo mbadiaka dimɛna dimɛna Tshoto y’Etangelo la Réveillez-vous !, sho koka nyomoleka shihodia eongelo k’ase andja ɔnɛ. Dui sɔ koka tokimanyiya dia sho mɛna ohomba w’efula wa sambisha lokumu l’ɔlɔlɔ. Ndo nto, okambelo wa dimɛna wa l’ekanda walembetshiya Bible watondja ‘ɔhɔmbɔ wa kɔlamelo ndo wa kɛsɔ’ koka nyomotosha akoka wa sho nyomoleka mbeya mbetawoya anto lam’asambishaso l’ɛtshi ka nkɛtɛ kakindjakindjama efula.​—Mateu 24:45-47; 2 Timote 3:14-17.

16. Ngande wakokaso nyomoleka kamba dimɛna olimu aso w’esambishelo?

¹⁶ Woho wayakiyanyaso dikambo di’anto wakakoke mbetawɔ losango lele lo Bible lasha lɔsɛnɔ totshutshuyaka dia tshikitanya wenya ndo toho taso ta sambisha anto. Onde sho mɛnaka di’anto efula bu lawakawɔ wonya watshɔso tâsambisha? Naka ngasɔ, kete tayokoka nyomolowanya olimu aso w’esambishelo lo tshikitanya wenya ndo ahole wa sambisha. Amundji wa nse kambaka olimu awɔ wonya weyawɔ ɔnɛ vɔ koka munda nse. Onde sho koka sala woho akɔ wâmɛ l’olimu aso wa wondelo wa nse wa lo nyuma? (Mako 1:16-18) Bonde kahatahembe esambishelo ka l’akɔlɔ kana ka lo telefɔnɛ, lɛnɛ akoka dikambo sɔ salema? Anto amɔtshi wakɛnyi dia lo waa parkingɛ, l’ahole wemala mituka, l’ahole wasondjawɔ esasɛ kana mazoto, l’abongo wa masuwa ndo lo waa makashinyi ekɔ ‘ahole w’amɛna efula wa munda nse.’ Tayɔkɛnɛmɔla nto woho wa dionga diaki l’Abarahama otsha le anto akina lo kambaka la waaso tshɛ wakondjaso dia sambisha lo tshakitudi.

17. Lo toho takɔna takokaso keketsha wa misiɔnɛrɛ ndo ekambi ekina wakamba lo wedja wele bu wedja awɔ wa lotɔ?

¹⁷ Anto efula watoke losango la Diolelo. Lâdiko di’esambishelo kaso, onde sho koka ndjakiyanya dikambo di’anto asɔ aha la tshika mvudu yaso? Onde sho mbeyaka waa misiɔnɛrɛ kana ekambi wa lo tena tshɛ wakamba lo wedja ekina? Naka ngasɔ, kete tayokoka mbakimanyiya efula lo mbafundɛka mikanda wɛnya lowando lele laso l’olimu awɔ. Ngande wakoka dikambo sɔ mɛnya dia sho ndjakiyanyaka dikambo di’anto lo tshɛ kawɔ? Mikanda aso w’ekeketshelo ndo wa lowando koka keketsha waa misiɔnɛrɛ dia vɔ tshikala l’ahole wakawatome, woho wa vɔ nyomoleka kimanyiya anto efula dia kondja ewo k’akambo wa mɛtɛ. (Embadi 11:40) Sho koka nto nɔmba Nzambi dikambo dia wa misiɔnɛrɛ ndo dikambo di’anto wele la ndjala k’akambo wa mɛtɛ lo wedja ekina. (Efeso 6:18-20) Yoho kina ya mɛnya dia sho ndjakiyanyaka dikambo di’anto akina ele lo kimɔka weshasha wa falanga dia sukɛ olimu wakamba Ɛmɛnyi wa Jehowa l’andja w’otondo.​—2 Koreto 8:13, 14; 9:6, 7.

Onde wɛ ayokoka monɔ?

18. Kakɔna kakasale Akristo amɔtshi dia pamia wahɔ wa Diolelo lo wedja wodjashiwɔ?

¹⁸ Wanɛ wakonɔ l’ahole wele ohomba efula w’apandjudi wa Diolelo wakakondja ɛtshɔkɔ efula oma lo welo wa lânde wakawadje. Koko kânga mbewɔ lo wedja awɔ wa lotɔ, Ɛmɛnyi wa Jehowa ekina wakeke ɔtɛkɛta okina woho wa vɔ kimanyiyaka angɛndangɛnda waya lo wodja awɔ lo nyuma. Eelo, welo wa ngasɔ wakatondja mɛtɛ etombelo w’amɛna. Ɛnyɛlɔ, Ɛmɛnyi wa Jehowa esambele wakimanyiya ase Chine l’osomba wa Texas, l’États-Unis, wakasangana l’anto 114 dia sala Dambo dia Dikɔlɔ dia Nkumadiɔndjɔ lo 2001. Anto wakimanyiya elui w’anto asɔ wakɛnyi di’elowa wa lo dikambo diawɔ wambɛla.​—Mateu 9:37, 38.

19. Kakɔna kele ohomba sala naka wɛ kombolaka dia monɔ lo wodja okina dia tofudia olimu w’esambishelo ka Diolelo lekɔ?

¹⁹ Ondo wɛ la nkumbo kayɛ mɛnaka dia nyu koka monɔ dia ntshɔ lo dihole diele ohomba efula w’apandjudi wa Diolelo. Ekɔ mɛtɛ dia ntondotondo, ekɔ ohomba efula ‘mbidjasɛ dia mbɛdika kɛnɛ kalɔmbama.’ (Luka 14:28) Dikambo sɔ diekɔ mɛtɛ djekoleko naka onto nangaka monɔ dia ntshɔ lo wodja okina. Onto tshɛ lakombola sala dikambo sɔ koka ndjambola wembola ɛnɛ: ‘Onde layonga l’akoka wa kotshaka ehomba w’ase nkumbo kami? Onde layokoka kondja viza ka dimɛna? Onde dimi mbeyaka ɔtɛkɛta wa lo wodja ɔsɔ, kana onde dimi nangaka mbeka ɔtɛkɛta akɔ? Onde lambokanaka yimba dia mbeya kana lɛkɔ ekɔ tshitshi kana yanyi efula ndo onde dimi mbeyaka mbekelo yele l’anto wa lɛkɔ? Onde dimi layotonga mɛtɛ ‘ekimanyielo kakeketsha’ ndo hatotɛndja anangɛso l’akadiyɛso wa lo wodja ɔsɔ wotsho?’ (Kolosai 4:10, 11) Dia mbeya ohomba wa ngande wele lo wodja walangayɛ monɔ, ekɔ ohomba fundɛ biro ka filialɛ k’Ɛmɛnyi wa Jehowa kenda olimu w’esambishelo l’ɛtshi ka nkɛtɛ kɛsɔ.a

20. Ngande wakayasha ɔlɔngɔlɔngɔ ɔmɔtshi w’Okristo dikambo dia wahɔ w’asekande ambetawudi wa lo wodja okina?

²⁰ Okristo ɔmɔtshi wakashaka lonya l’olimu wa wokelo wa Mbalasa ya Diolelo la Japon akoke dia wekɔ l’ohomba w’anto wele la diewo dia tokisha dihole di’ɔtɛmwɛlɔ lo wodja wa Paraguay. Oko wakinde onyemba ndo la wolo w’ɔlɔngɔlɔngɔ, nde akonɔ lo wodja ɔsɔ ndo akakambe ngɔndɔ enanɛi oko ɔtɔi ɔmɔtshi w’okambi wa lo tena tshɛ l’olimu wa wokelo ɔsɔ. Etena kakinde lekɔ, nde akeke ɔtɛkɛta w’espagnol ndo akekaka l’anto Bible. Nde akakoke mɛna di’ohomba w’apandjudi wakikɔ lo wodja ɔsɔ. Kânga mbakandakalola la Japon, nde kosala edja, nde akatshu nto la Paraguay ndo akasha lonya l’otshumanyelo w’anto lo Mbalasa ka Diolelo kakandasha lonya lo wokelo atɔ.

21. Lo dikambo diakɔna diahombaso ndeka ndjasha lɔkɔ ndo kanyi yakɔna yahombaso monga layɔ etena kakongaso lushi la woke la Jehowa?

²¹ Nzambi ndamɛ ayɛna di’olimu w’esambishelo wambokambema efula, lo yɛdikɔ yɔtɔnɛ la lolango lande. Nde ekɔ lo samanyisha ɛlɔ kɛnɛ olimu w’ekomelo wa dinela dia lo nyuma. (Isaya 60:22) Ɔnkɔnɛ, oko wakongɛso lushi la Jehowa, nyɛsɔ toyasha l’ohetoheto tshɛ l’olimu wa dinela ndo tɔshi anto woho wawaɔsa Nzambi kaso ka ngandji.

[Nɔtɛ ya l’ɛse ka dikatshi]

Onde Wɛ Akohɔ?

• Ngande wahombaso mbɔsa anto etena kakongɛso lushi la Jehowa?

• Naa kanyi yaki l’Abarahama lo dikambo di’anto w’ɔlɔlɔ wakakoke tanema l’osomba wa Sɔdɔmɔ?

• Jɔna ngande wakandɔsaka ase Niniva wakayoyatshumoyaka?

• Ngande wakokaso mɛnya dia sho mbɔsaka anto wele watoke lokumu l’ɔlɔlɔ woho wawaɔsa Jehowa?

[Osato wa lo lɛkɛ 16]

Abarahama akɔsaka anto woho wakawaɔsaka Jehowa

[Osato wa lo lɛkɛ 17]

Jɔna akayokoma lo mbɔsa ase Niniva wakayatshumoya woho wakawaɔsaka Jehowa

[Esato wa lo lɛkɛ 18]

Woho wayakiyanyaso dikambo di’anto totshutshuyaka dia mbidja yimba lo wenya ndo lo toho totshikitanyi ta sambisha lokumu l’ɔlɔlɔ