Diolelo diaki Nzambi diekɔ lo nɔmbɔla ɛlɔ kɛnɛ

“Ngande wakoka wedja efula wele l’andja ɔnɛ wele la mbekelo ndo l’ehamelo wotshikitanyi mbetawɔ dikambo sɔ? Anto wakate ɔnɛ ta di’oma lo planɛtɛ kekina mbayoyosala dia dioho di’anto monga kâmɛ.”​—Jurunalɛ The Age, ya l’Australie.

TA DI’OMA lo planɛtɛ kekina? Oyadi Kânga mbahateye dia kana ta sɔ diayosala di’anto wa wedja tshɛ wa la nkɛtɛ monga kâmɛ kana bu, prɔfɛsiya ya lo Bible tɛkɛtaka dikambo dia mpokoso kɛmɔtshi kalɛndalɛnda kayokonya dia wedja tshɛ wa l’andja monga kâmɛ. Lo mɛtɛ, welo kana alembe wele aha lanɛ la nkɛtɛ mbewɔ mbayela mpokoso kɛsɔ.

Nkumekanga Davidi ka l’Isariyɛlɛ w’edjedja akate l’ɛtɛkɛta wa prɔfɛsiya lo kɛnɛ kendana la dui sɔ diayotomba l’andja ɔnɛ. L’ekimanyielo ka nyuma k’ekila nde akafunde ate: “Khumi ya dikanga ya la kete wambuyashikike, ndu embuledi wambudja sheki kame la wo, dia nsemanela la [Jehowa] ndu la one lakandakiti iso, vati: Tuhimbuli molola awo, tuyatshunguli uma l’ekodi awo.” (Osambu 2:2, 3; Etsha 4:25, 26) Tolembete dia emboledi wa la nkɛtɛ wayosanganyema kâmɛ oko onto ɔtɔi dia ndɔshana la Jehowa, Otungi w’andja, nde la okitami ande w’esɔ, mbut’ate Yeso Kristo, Nkumekanga kakasɔnama. Ngande wayosalema dui sɔ?

Lo ndjela ɔlɔngɛlɔ wa tena dia lo Bible ndo ekotshamelo ka prɔfɛsiya, l’ɔnɔnyi 1914, Diolelo diaki Nzambi diakashikikɛma l’olongo la Yeso Kristo oko Nkumekanga.a L’etena kɛsɔ wedja wa la nkɛtɛ wakayala la kanyi ɔtɔi. Lo dihole dia vɔ ndjakitshakitsha l’ɛse ka lowandji la Diolelo diaki Nzambi diakotɔ, vɔ wakayatambiya lo ta dia kondja lowandji, mbut’ate Ta dia Woke, kana Ta dia Ntondo di’Andja w’Otondo.

Ngande wɔsa Jehowa kɛnɛ kasala emboledi w’ana w’anto na? “[Nde] one ludjashi l’ulungu ayuwaola, Khumesu ayuwaonyola. Ndi ayuwateketela la kele, ayahenyahenya l’ududu andi.” Oma lâsɔ, Jehowa ayotɛ Ɔnande, Nkumekanga k’okitami w’esɔ ka Diolelo ate: “Onombe, ku dimi layukusha wedja ukito, kuma ya kete yayuyala yaye. We ayuwaulela la ukalimba wa luwulu, ayahandjula uku puki k’ukingi.”​—Osambu 2:4, 5, 8, 9. 

Elanyelo k’ekomelo kɛsɔ kayondolanya wedja walɔshana la nde l’okalemba a lowolo kayosalema lo Aramangɛdɔna, kana Armagɛdɔ. Dibuku di’ekomelo dia lo Bible dielɛwɔ Enyelo, mbelɛka ekambokambo kɛsɔ ɔnɛ ‘ta dia woke dia Nzambi Kanga-Wolo-Tshɛ,’ ta diele ‘nkumi ya dikanga ya la nkɛtɛ’ yekɔ lo tshumana kâmɛ dia ndɔsha. (Enyelo 16:14, 16) Oma lo shɛngiya y’ɛdiɛngɛ, wedja wa la nkɛtɛ wayosanganyema kâmɛ wele l’oyango akɔ ɔtɔi, oyango akɔ ko: ndɔshana la Nzambi Kanga-Wolo-Tshɛ.

Etena kayotshumana anto kâmɛ dia ndɔshana la lowandji laki Nzambi kekɔ lo ndjasukana efula. Lo yoho yotshikitanyi, “kâmɛ” kawɔ howaela ndoko wahɔ ɔtɔi. Koko, kɛnɛ kayowosala ayoyala mbɔtwɛlɔ k’otsha lo wɔladi wambokongɛ anto tshɛ edja efula. Lo woho akɔna? Nɛ dia lo ta di’ekomelo sɔ, Diolelo diaki Nzambi “diayulanya waulelu ako tshe [wa l’andja], diayâshila ushiki, ku dio diame diayushikikala pundju.” (Danyele 2:44) Diolelo diaki Nzambi, koko aha ɔlɔngɔswamelo ɔmɔtshi w’ana w’anto, mbele lowandji lɔnɛ layoyokotsha nsaki kele l’anto ka nsɛna l’andja wa wɔladi.

Owandji wa lo ɛlɔmbwɛlɔ ka Diolelo

Diolelo diaki Nzambi mbele Diolelo nɛ dialɔmba anto efula wele l’etema w’ɔlɔlɔ, lam’atawɔ ɔnɛ: “Diulelu diaye diayi. Lulangu laye latshami la kete uku atshamalo l’ulungu.” (Mateu 6:10) Diolelo diaki Nzambi kema eongelo kahɛnama k’otema, koko diɔ diekɔ lowandji la shikaa lambosala akambo wa diambo efula tatɛ lam’akadiatatɛ la mbolɛ l’olongo lo 1914. Nyɛsɔ tɔsɛdingole akambo amɔtshi w’ohomba wɛnya dia Diolelo diaki Nzambi ekɔ Diolelo dia shikaa diele lo kamba olimu ɛlɔ kɛnɛ.

Ntondotondo, diɔ diekɔ ɔlɔngɔswamelo wa wolo ndo wakoka wele Yeso Kristo, Nkumekanga kakahenyama l’okudi mbele lâdiko di’ɔlɔngɔswamelo akɔ. L’ɔnɔnyi 33 lo tena diaso (T.D.), Jehowa Nzambi akakitsha Yeso Kristo Ɔtɛ w’etshumanelo k’Akristo. (Efeso 1:22) Tatɛ oma k’etena kɛsɔ, Yeso ekɔ lo kamba olimu oko owandji, lo mɛnya akoka wele lande wa nɔmbɔla. Ɛnyɛlɔ, lam’akayala ndjala ka wolo la Judiya lo ntambe ka ntondo, etshumanelo k’Akristo akɔshi yɛdikɔ mbala kakɔ ɔtɔi dia kimanyiya anto wa lɔkɔ. Olimu w’ekimanyielo wakalɔngɔswama, ndo Baranaba nde la Saulo wakatomama oma l’Atiyɔka dia tosha ekimanyielo.​—Etsha 11:27-30.

Sho koka nongamɛ akambo efula oma le Yeso Kristo, etena kɛnɛ kele Diolelo diamboshikikɛmaka ndo diekɔ lo kamba olimu adiɔ. Lam’atomba mpokoso ka woho akɔna tshɛ, ɛnyɛlɔ, adidimu wa nkɛtɛ, ndjala, ndola, ngembe ya wolo, mpɛpɛ ya wolo, okamwelo wa vɔlka, etshumanelo k’Akristo k’Ɛmɛnyi wa Jehowa mbishaka ekimanyielo esadi eto dia kotsha ehomba w’asekawɔ ambetawudi ndo w’anto akina wa lo dihole diotombi mpokoso. Ɛnyɛlɔ, etena kakasalema didimu dia nkɛtɛ dia wolo efula la El Salvador lo Ngɔndɔ ka Ntondo ndo ka Hende 2001, elimu w’ekimanyielo wakalɔngɔswama lo bɛtshi dia nkɛtɛ tshɛ dia wodja ɔsɔ, ndo elui w’Ɛmɛnyi wa Jehowa w’oma lo Canada, Guatemala, ndo w’oma l’États-Unis wakasha ekimanyielo. Ahole awɔ asato w’ɔtɛmwɛlɔ ndo mvudu ndekana 500 yakakama esadi eto lo tshanda ya tshitshɛ tsho.

Wanɛ wayɔsɛna l’ɛlɔmbwɛlɔ ka Diolelo diaki Nzambi

Tatɛ lam’akashikikɛma Diolelo diaki Nzambi l’olongo 1914, diɔ diakatatɛ tshumanya ambolami adiɔ oma l’atei w’anto wa l’andja w’otondo ndo diakatatɛ la mbakongɛ akambo. Dui sɔ diakakotsha prɔfɛsiya kɛmɔtshi ka diambo kakafundama oma le Isaya ɔnɛ: “Lu nshi yayayi, ukungu wa luudu la [Jehowa] [“ɔtɛmwɛlɔ ande wambodiyama,” NW] ayushikikala ladiku di’ekungu. Vo wayediama ladiku dia akuna. Ku wedja tshe wayokelaka utsha leko.” Prɔfɛsiya mɛnyaka ɔnɛ “wedja tshe” wayɔkɛlaka otsha l’okongo ndo wayetawɔ wetshelo la ɛlɛmbɛ wa Jehowa.​—Isaya 2:2, 3.

Ɛlɔ kɛnɛ, olimu ɔsɔ wambotshumanya nyemba y’anto, mbut’ate nkumbo k’andja w’otondo kele l’Akristo ndekana 6 000 000 wa lo wedja ndekana 230 wa lanɛ la nkɛtɛ ndo vɔ wekɔ l’eyango ɛmɔtshi. Lo nsanganya ya weke ya wedja efula y’Ɛmɛnyi wa Jehowa, wanɛ wasɛdingola woho weta akambo mambaka mbala efula lo mɛna ngandji, ki, ndo kâmɛ kele l’atei w’olui w’anto wambotondoya wekamu wonga lam’asa anto wele bu wodja ɔtɔi, wele bu la mbekelo yâmɛ ndo wahatɛkɛta ɔtɛkɛta ɔtɔi. (Etsha 10:34, 35) Onde wɛ hetawɔ ɔnɛ dia lowandji lɔmɔtshi monga l’akoka wa nsanganya waoho w’anto nkama lo ki ndo lo kâmɛ, lɔ pombaka monga lowandji lakamba olimu ndo lele shikaa, mbuta ate lowandji la mɛtɛ?

Diolelo Diaki Nzambi ndo wetshelo

Lowandji tshɛ lekɔ l’ɛlɛmbɛ alɔ wele anto wa lɔkɔ pombaka mbakotsha, ndo onto tshɛ lalanga nsɛna l’ɛlɔmbwɛlɔ ka lowandji lɔsɔ pombaka kotsha ɛlɛmbɛ akɔ. Woho akɔ wâmɛ mbele, Diolelo diaki Nzambi diekɔ l’ɛlɛmbɛ wele onto tshɛ lalanga monga lɔkɔ la dia mbakotsha. Koko, dia kimanyiya anto efula w’oma lo waoho wotshikitanyi dia mbetawɔ ndo ndjaɔtɔnganyiya l’ɛlɛmbɛ akɔ wâmɛ ekɔ mɛtɛ olimu wa diambo. Dikambo dikina diashikikɛ ɔnɛ Diolelo diaki Nzambi diekɔ dui dia mɛtɛ ele ekongelo katɔ ka wetshelo kananda ndo katshikitanya timba ndo etema w’anto.

Ngande wakotsha lowandji la Diolelo olimu wa wolo ɔsɔ na? Ekɔ oma lo yoho yakasambishaka apɔstɔlɔ lo “luudu la luudu” ndo lo mbetsha onto l’onto Ɔtɛkɛta wa Nzambi. (Etsha 5:42; 20:20) Shɛngiya yakɔna yele la woho wa wetshelo ɔsɔ na? Jacques Johnson, ɔlɔmbɛdi ɔmɔtshi w’aseka Mupɛ akafunde lo jurunalɛ mɔtshi y’ase Canada yatomba lomingu tshɛ lo kɛnɛ kendana la welo wakandadje dia shimba womoto ɔmɔtshi di’aha nde mbeka l’Ɛmɛnyi wa Jehowa. Nde akate ate: “Dimi lakatshimbe wɔɔngɔ ndo lakeye dia lakalɔshaka ta diahamakoke mbidja otshumba. Dimi lakatatɛ mɛna dia l’ɔkɔngɔ wa ngɔndɔ efula Ɛmɛnyi wa Jehowa wa wamato asɔ wakonge la lɔngɛnyi la dimɛna efula la mama kɛnɛ kaki kokokaka tomba l’andja. Vɔ wakokana la nde lo mbokimanyiyaka, lo ndjasha l’otema ɔtɔi le nde ndo wakonge la dimama di’oshika lam’asawɔ la nde. Nde akakome esadi eto onto ɔmɔtshi la l’ɔtɛmwɛlɔ awɔ laki l’ohetoheto ndo dimi kokoka sala kânga dui ɔtɔi dia mboshimba di’aha nde mbɔtɔ l’ɔtɛmwɛlɔ awɔ.” Oko wakanandema otema waki oseka Mupɛ ɔsɔ la losango l’oma lo Bible lakawetsha Ɛmɛnyi wa Jehowa ndo oma lo lɔkɛwɔ lawɔ l’Okristo, mbanandema ndo etema wa miliyɔ y’anto wa l’andja w’otondo.

Yoho shɔ ya wetshelo, mbut’ate wetshelo wendana l’awui wa Diolelo watomba oma lo Bible, sukɛka atɔndɔ atɔ ndo ɛlɛmbɛ atɔ wendana la lɔkɛwɔ. Tɔ mbetshaka anto dia mbokana ngandji ndo nɛmiyana lam’asawɔ oyadi otshikitanu wele lam’asawɔ. (Joani 13:34, 35) Tɔ nto kimanyiyaka anto dia vɔ mbetawɔ leeta lɔnɛ: “Tanyuyafanyaki l’akambu wa la kete nye. Keli nyuhilwami lu yimba y’uyuyu, kanyeyi okone weli lulangu la [Nzambi] l’ololo latôngenyangenyaka, ndu l’uluwanyi.” (Romo 12:2) Lo tshika yoho yawɔ ya lɔsɛnɔ l’edjedja ndo lo ndjaɔtɔnganyiya l’ɔngɛnɔngɛnɔ tshɛ l’ɛlɛmbɛ ndo l’atɔndɔ wa lowandji la Diolelo, miliyɔ y’anto waya kakianɛ lo wɔladi, l’ɔngɛnɔngɛnɔ ndo l’elongamelo ka nshi yayaye ya dimɛna efula.​—Kolosai 3:9-11.

Periodikɛ kɛnɛ, mbut’ate Tshoto y’Etangelo, yambokimanyiya efula dia kâmɛ ka l’andja w’otondo kɛsɔ monga. Oma l’okambelo wa dimɛna wa toho takadimola ndo oma l’okambelo wa la dihole diakimanyiya dia ndjitondja l’ɛtɛkɛta efula, asawo w’ohomba wa Tshoto y’Etangelo wekɔ lo tomba mbala kakɔ ɔtɔi l’ɛtɛkɛta 135, ndo ndekana pursa 95 y’ambadi wa l’andja w’otondo kokaka mbeka awui wa lɔkɔ l’ɛtɛkɛta awɔ hita l’etena kakɔ kâmɛ.

Ofundji ɔmɔtshi wa l’ɔtɛmwɛlɔ welɛwɔ mormon akasale listɛ l’akambo woleki amɛna wendana l’olimu wa misiɔnɛrɛ wakasalema l’andja w’ɔtɛmwɛlɔ ande hita. Nde akatɛkɛta dia Tshoto y’Etangelo ndo Réveillez-vous !, periodikɛ yatondjama oma le Ɛmɛnyi wa Jehowa dia yɔ mbele periodikɛ yoleki amɛna lo kɛnɛ kendana l’olimu w’esambishelo, ndo akate ate: “Ndoko onto lakoka pondjo mbuta dia Tshoto y’Etangelo ndo Réveillez-vous !, hawodje yimba l’akambo weta, nɛ dia periodikɛ shɔ sɛnaka wolo otshikitanyi la periodikɛ ya l’ɛtɛmwɛlɔ ekina. Tshoto y’Etangelo ndo Réveillez-vous ! wekɔ lo tɛkɛta akambo wakeketsha, akambo wa mɛtɛ ndo akambo wa shikaa weta l’andja ɔnɛ.”

Tolembetelo mɛnyaka hwe dia Diolelo diaki Nzambi diekɔ lo kamba mɛtɛ olimu. L’ɔngɛnɔngɛnɔ ndo la waasaso tshɛ Ɛmɛnyi wa Jehowa wekɔ lo sambisha asekawɔ “lukumu l’ololo lone la diulelu” lo mbaelɛ dia monga ambolami adiɔ. (Mateu 24:14) Onde elongamelo kɛsɔ kɔngɛnyangɛnyaka? Wɛ kokaka kondja ɛtshɔkɔ waya oma lo mbekesanɛ la wanɛ wambetshama ndo wayatshutshuya dia nsɛna lo yoho yɔtɔnɛ l’ɛlɛmbɛ wa Diolelo diakɔ. Kɛnɛ koleki tshɛ ele wɛ kokaka monga l’elongamelo ka ndjɔsɛna l’ɛlɔmbwɛlɔ ka Diolelo l’andja w’oyoyo wakalakema “lene udjashi akambu w’ololo.”​—2 Petero 3:13.

[Nɔtɛ ka l’ɛse ka dikatshi]

[Osato wa lo lɛkɛ 5]

Lo 1914 wedja wakayatambiya lo ta dimɔtshi di’andja w’otondo

[Osato wa lo lɛkɛ 6]

Olimu wa la lolango wekɔ djembetelo ya ngandji k’Akristo kɛnama l’etsha

[Osato wa lo lɛkɛ 7]

Ɛmɛnyi wa Jehowa wa l’andja w’otondo kondjaka wahɔ oma l’ekongelo ka wetshelo ka woho wâmɛ