Tambohetshama ohetshamahetshama
“Vo wakampetsha uhetshahetsha.”—JOANI 15:25.
1, 2. (a) Bonde kele anto amɔtshi hawoke lande na katɛkɛta anto kɔlɔ lo lokombo l’Akristo, ko lande na kele awui watɛkɛtawɔ asɔ hawotâmbiya na? (b) Naa kitshimudi ya tshɛkɛta “lohetsho” yayotɔsɛdingola lo sawo nɛ? (Enda nɔtɛ ka l’ɛse ka dikatshi.)
ƐMƐNYI WA JEHOWA salaka la wolo dia sɛna lo yoho yɔtɔnɛ l’atɔndɔ wele l’Ɔtɛkɛta wa Nzambi. Etombelo wele la dui sɔ ele anto tɛkɛtaka dimɛna lo dikambo diawɔ lo wedja efula. Koko tena dimɔtshi awui wa kashi mbutamaka lo lokombo lawɔ. Ɛnyɛlɔ, owandji ɔmɔtshi wa lɛɛta wa l’osomba wa St. Petersburg, lo wodja wa Russie, akate ate: “Anto wakatotɛka dia Ɛmɛnyi wa Jehowa wekɔ yato mɔtshi y’ɔtɛmwɛlɔ ya lo woshɛshɛ yasala akambo lo wodjima ndo yadakisha anawɔ ndo wayadiakisha.” Koko l’ɔkɔngɔ wa nde kamba kâmɛ la Ɛmɛnyi wa Jehowa lo losanganya lɔmɔtshi la wedja efula, owandji akɔ wâmɛ wa lɛɛta akate ate: “Kakianɛ lambɛna dia vɔ wekɔ anto w’eshika wele l’ɔngɛnɔngɛnɔ. . . Vɔ wekɔ anto wa wɔladi ndo wa ki, ndo vɔ mbokanaka ngandji k’efula lam’asawɔ.” Nde akakotsha nto ate: “Dimi haloke mɛtɛ lande na kata anto awui wa kashi lo lokombo lawɔ.”—1 Petero 3:16.
2 Ekambi waki Nzambi hawɔngɛnangɛna woho wamamatanyiya anto ɔnɛ wekɔ atshi wa kɔlɔ, koko vɔ hawambe etena katɛkɛta anto kɔlɔ lo lokombo lawɔ. Yeso akewola ambeki ande ate: “Naka wa la kete wambunyuhetsha, nyu mbeyaka nyati: Wakampetsha ntundu watanyuhetsha. . . . Keli dikambu so diambuyala, dia nshidiya diui diufundami lu elembe awo ati: Vo wakampetsha uhetshahetsha.”a (Joani 15:18-20, 25; Osambu 35:19; 69:4) Nde akatɛ ntondo ambeki ande ate: “Naka vo waketi kanga luudu vati: Belezebulu, hawuleki mbeta antu andi osoku uka?” (Mateu 10:25) Akristo mbeyaka dia woho wakikɛwɔ awui wa kɔlɔ wa ngasɔ ekɔ etenyi kɛmɔtshi ‘k’otamba w’asui’ wakawetawɔ mɛmba lam’akawakome ambeki waki Kristo.—Mateu 16:24.
3. Polo lo yɛdikɔ yakɔna yahɛnyahɛnyama atɛmɔdi wa mɛtɛ?
3 Ɔhɛnyɔhɛnyɔ w’atɛmɔdi wa mɛtɛ wakamɛ deko aha nɛ, vɔ wakatatɛ le “Abele untu ololo.” (Mateu 23:34, 35) Ɔhɛnyɔhɛnyɔ ɔsɔ hawokomɛ lo awui amɔtshi ato. Yeso akate di’ambeki ande ‘wayohetshama le anto tshɛ’ l’ɔtɛ wa lokombo la nde. (Mateu 10:22) Ndo nto, ɔpɔstɔlɔ Paulo akafunde dia ekambi waki Nzambi tshɛ, mbidja ndo ɔm’ɔmɔ la l’atei aso, ladia nongamɛ dia pɛnyahɛnyama. (2 Timote 3:12) L’ɔkɔkɔ akɔna wasowaso na?
Kiɔkɔ ya lohetsho l’ohetshahetsha
4. Ngande wɛnya Bible kiɔkɔ ya lohetsho l’ohetshamahetshama lahetshama atɛmɔdi wa mɛtɛ?
4 Ɔtɛkɛta wa Nzambi mɛnyaka dia oma ko etatelo, ekɔ onto ɔmɔtshi lahɛnama latshutshuya anto dia petsha atɛmɔdi wa mɛtɛ. Ohokanyiya nyɔi ka l’esehe kakadiakema Abɛlɛ laki pami ka ntondo ka kɔlamelo. Bible mbutaka dia Kɛna k’ɔnango lakôdiake, ‘akaye oma le kanga kɔlɔ,’ Satana Diabolo. (1 Joani 3:12) Kɛna akayele kanyi yaki Satana, ndo Diabolo akakambe lande dia kotsha eyango ande wa kɔlɔ. Bible tɛkɛtaka nto hwe lo kɛnɛ kakasale Satana lo asui wa wolo waki la Jɔbɔ ndo Yeso Kristo. (Jobo 1:12; 2:6, 7; Joani 8:37, 44; 13:27) Dibuku dia Enyelo kɛnɛmɔlaka ɔnɛ lele lo kiɔkɔ y’ɔhɛnyɔhɛnyɔ wadiɛnɛ ambeki waki Yeso lo mbuta ɔnɛ: ‘Diabolo ayotetemala la mbidja amɔtshi wa l’atei anyu lo lokanu dia nyohemba wolo.’ (Enyelo 2:10) Eelo, Satana mbele lo kiɔkɔ ya lohetsho lohetshamahetshama lahetshama ekambi waki Nzambi.
5. Kakɔna katshutshuya Satana dia petsha atɛmɔdi wa mɛtɛ?
5 Lo ɔkɔkɔ akɔna wahetsha Satana atɛmɔdi wa mɛtɛ? Oma l’ofunu wamboleka waki lande, Satana akayaetɛ ɔndɔshi wa Jehowa Nzambi “khum’ekanga ka pundju.” (1 Timote 1:17; 3:6) Nde akasɛmɛ ate Nzambi akadjɛ ditongami diande ɛlɛmbɛ wamboleka ndo ate ndoko onto lakambɛ Nzambi l’eyango w’amɛna, anto kambɛka Nzambi paka dia kondja wahɔ oma le nde. Satana akafune dia naka vɔ mbosha lotshungɔ la pemba anto, kete nde ayokoka minganyiya anto tshɛ di’aha vɔ kambɛ Nzambi. (Etatelu 3:1-6; Jobo 1:6-12; 2:1-7) Lam’akandɛnya dia Jehowa ekɔ ɔpɛnyɔdi, kanga kashi, ndo onto lambokita tatala, Satana akayange dia ndjakonya ndamɛ owandji wele oko Jehowa. Ɔnkɔnɛ, nkɛlɛ k’efula kele lande otsha le ekambi waki Nzambi ndja oma lo mposa kele lande ka vɔ mbɔ̂tɛmɔla. —Mateu 4:8, 9.
6. (a) Ngande wendanaso sho tshɛ la dikambo dia lowandji laki Jehowa? (b) Ngande watokimanyiya eokelo ka dikambo sɔ dia sho tetemala la nama kɔlamelo yaso? (Enda kiombo ya lo lɛkɛ 12.)
6 Onde wɛ mɛnaka woho wendana dui sɔ la lɔsɛnɔ layɛ? Oko weyɛ okambi waki Jehowa ondo wɛ ambɛna dia kânga mbele osalelo wa lolango laki Nzambi nɔmbaka dia mbidja welo efula, ɛlɔlɔ waya oma lo dui sɔ ndeka welo wadjaso. Ko ayoyosala naka awui wele layɛ lo lɔsɛnɔ wokosha okakatanu dia wɛ tetemala la kitanyiya ɛlɛmbɛ la atɔndɔ waki Jehowa na? Ndo kayoyosala naka wɛ ambɛna dia ndoko wahɔ wakondjayɛ lo kambɛ Nzambi? Onde wɛ ayota wate ndoko ohomba wa tetemala kambɛ Jehowa? Onde ngandji kokayɛ Jehowa ndo lowando l’efula lele layɛ lo waonga ande wa diambo ayokotshutshuya dia wɛ tetemala kɛndakɛnda lo mboka yande tshɛ? (Euhwelu k’Elembe 10:12, 13) Lo mbetawɔ dia Satana tɔhɛnyahɛnya, Jehowa toshaka diaaso dia sho mbisha okadimwelo lo tɔfwɛfwɛ taki Satana. —Tukedi 27:11.
“Lam’ayuwunyotenga”
7. Naa yoho mɔtshi yakamba la Diabolo dia tanganya la Jehowa?
7 Tonyomoleka sɛdingola kakianɛ dikambo dimɔtshi diakamba la Satana lo welo wasalande dia mɛnya mɛtɛ ka kɛnɛ kakandate lo lokombo laki Jehowa ndo di’ekambi ande, mbut’ate, woho wakambande la awui wa kashi walanya lokumu. Yeso akelɛ Satana ɔnɛ “shi kashi.” (Joani 8:44) Lokombo Diabolo, lalembetshiya “Omamatanyishi,” mɛnyaka dia nde mboleki mbuta kashi lo dikambo dia Nzambi, di’ɔtɛkɛta ande wele la wahɔ le anto, ndo dia lokombo lande l’ekila. Diabolo kambaka la tokanyi tele bu mɛtɛ, emamatanya, ndo awui wele tshɛ kashi lo dikambo dia lowandji la Jehowa, ndo nde kambaka la toho takɔ tâmɛ dia minganyiya ekambi waki Nzambi wa kɔlamelo. Etena katɛkɛtama awui wa kɔlɔ lo lokombo laki Ɛmɛnyi ɛsɔ, nde koka konya ohemba a wolo, wolo amboleka woho wele aya okakatanu le wɔ dia vɔ mbikikɛ.
8. Ngande wakate Satana awui wa kashi lo dikambo dia Jɔbɔ, ndo etombelo akɔna wakonge?
8 Tende kɛnɛ kakakomɛ Jɔbɔ lele lokombo lande nembetshiyaka “Onto Lambohetshama.” Lâdiko dia nde shishɛ Jɔbɔ diangɔ diande, anande, ndo ɔngɔnyi ande, Satana akasale dia Jɔbɔ mɛnama oko otshi wa pɛkato walongola dilanya oma le Nzambi. Kânga mbakandalɛnyamaka efula, Jɔbɔ akayohetshamaka oma le ewotɔ ndo oma le angɛnyi ande wa suke suke. (Jobo 19:13-19; 29:1, 2, 7-11) Ndo nto, oma lo tshimbo y’angɛnyi wa kashi wakaye dia ndjôsamba, Satana akone dia ‘mbatshatsha Jɔbɔ oma l’ɛtɛkɛta,’ nɛ dia ntondotondo wakohindɛ ɔnɛ nde akasale pɛkato kɛmɔtshi ka woke ndo wakawanya ɔnɛ nde ekɔ otshi wa kɔlɔ. (Jobo 4:6-9; 19:2; 22:5-10) Dikambo sɔ mɛtɛ diakasha Jɔbɔ pâ efula l’asolo!
9. Ngande wakɛnyama Yeso oko otshi wa kɔlɔ?
9 Oko wende onto laleka sukɛ lowandji laki Jehowa, Satana akahetsha Ɔna Nzambi lo yoho yoleki tshɛ. Lam’akaye Yeso lanɛ la nkɛtɛ, Satana akayange dia nanya lokumu lande lo nyuma lo mɛnya dia nde ekɔ otshi wa pɛkato oko wakandasale lo dikambo dia Jɔbɔ. (Isaya 53:2-4; Joani 9:24) Anto wakate vate Yeso ekɔ ɔnɔshi wa wanu la kanga deshi, ndo vate nde ‘ekɔ la ɔdiɛngɛ.’ (Mateu 11:18, 19; Joani 7:20; 8:48; 10:20) Wakohindɛ ɔnɛ nde ekɔ ɔtɛnganyi. (Mateu 9:2, 3; 26:63-66; Joani 10:33-36) Awui asɔ wakanyangiyaka Yeso, nɛ dia nde akeyaka ate awui asɔ wakashaka She sɔnyi. (Luka 22:41-44) L’ekomelo, wakayohanɛka Yeso l’otamba oko otshi wa kɔlɔ. (Mateu 27:38-44) Lo nama olowanyi wa kokele, Yeso akakikɛ awui efula waki “amonyodi wa kolo.”—Heberu 12:2, 3.
10. Ngande wasɔmana Satana la atshikadi w’akitami w’esɔ lo nshi nyɛ?
10 Woho akɔ wamɛ mbele, lo nshi nyɛ, Diabolo ekɔ la lohetsho otsha le atshikadi w’Akristo w’ambeki waki Yeso w’akitami w’esɔ. Satana mbɔsamaka oko ‘ɔsɔngwɛdi w’anango Kristo, latasɔngwɛka la yanyi ndo l’otsho la ntondo ka Nzambi kaso.’ (Enyelo 12:9, 10) Tatɛ lam’akandatshanyema oma l’olongo oya l’emamu wa nkɛtɛ, Satana ekɔ lo sala la wolo tshɛ dia nanya lokumu laki anango Kristo. (1 Koreto 4:13) Lo wedja ɛmɔtshi, vɔ mbâhindɛka ɔnɛ wekɔ yaato mɔtshi y’ɔtɛmwɛlɔ ya kɔlɔ oko wakasalema dui sɔ le Akristo wa lo ntambe ka ntondo. (Etsha 24:5, 14; 28:22) Oko wakatadiɛnyi l’etatelo, anto wekɔ lo tɛkɛta awui wa kashi efula lo lokombo lawɔ. Koko, oyadi “la lutumbu ndu la dionyo, la lukumu la kolo ndu la lukumu l’ololo,” anango Kristo w’akitami w’esɔ wakimanyiyama oma le “ekoko ekina” w’asekawɔ wekɔ lo sala la wolo la ndjakitshakitsha tshɛ dia ‘kitanyiya ɛlɛmbɛ waki Nzambi ndo dia kamba olimu wa sambisha dikambo dia Yeso.’—2 Koreto 6:8; Joani 10:16; Enyelo 12:17.
11, 12. (a) Kakɔna kakoka monga lo kiɔkɔ y’awui amɔtshi watɛkɛtawɔ kɔlɔ lo dikambo di’Akristo? (b) Lo toho takɔna takoka Okristo sowa aha la sala kanga dikambo l’ɔtɛ wa mbetawɔ kande?
11 Mɛtɛ, aha kɔlɔ tshɛ kakomɛ ekambi waki Nzambi monga l’ɔtɛ wa “akambu w’ololo.” (Mateu 5:10) Awui amɔtshi koka monga etombelo w’oma lo munga yakiso hita. Ndoko lotombo la lânde longa etena ‘kakikɛso awui wa kɔlɔ watosalɛwɔ l’ɔtɛ wa kɔlɔ yasalaso.’ Koko, naka Okristo ‘ayokikɛ awui wa kɔlɔ wosalɛwɔ ndo wosoyawɔ l’ɔtɛ wa nkum’otema kande le Nzambi, kete ɔsɔ ekɔ dui dia dimɛna’ lo washo wa Jehowa. (1 Petero 2:19, 20) Awui akɔna wakoka konya lo asui asɔ?
12 Amɔtshi wakasɔkishama l’ɔtɛ wakawatone ndjasha lo mbekelo y’otanda yahɔtɔnɛ l’Afundelo. (Euhwelu k’Elembe 14:1) Ɛmɛnyi weke akɛnda wekɔ lo tɛngama mbala la mbala lo woho wakitanyiyawɔ ɛlɛmbɛ waki Jehowa wendana la lɔkɛwɔ. (1 Petero 4:4) Wakamamatanyiya ambutshi amɔtshi w’Akristo ɔnɛ wekɔ akanga w’esehe kana hawodje ana yimba nɛ dia vɔ wakatone di’anawɔ sakemɛ lo mbakaloya dikila. (Etsha 15:29) Akristo wakahetshama oma le ase nkumbo kana asukanyi awɔ l’ɔtɛ wakawakome ekambi waki Jehowa. (Mateu 10:34-37) Akristo asɔ tshɛ ndjelaka lokolo l’amvutshi ndo la Yeso ndamɛ lakasowe aha la sala kanga dui dia kɔlɔ.—Mateu 5:11, 12; Jakoba 5:10; 1 Petero 2:21.
Wokikelo wa tɛngɔ
13. Kakɔna kakoka tokimanyiya dia nama wɛdimo aso wa lo nyuma etena kadiɛnɛso l’awui wa kɔlɔ wa wolo efula?
13 Etena katɛkɛtawɔ kɔlɔ efula l’ɔtɛ wa mbetawɔ kaso, sho koka kɔmɔ otema oko waki omvutshi Jeremiya, ndo sho mbeyaka mɛna dia hatoyokoka tetemala nto la kambɛ Nzambi. (Jeremiya 20:7-9) Kakɔna kakoka tokimanyiya dia nama wɛdimo aso wa lo nyuma na? Ele lo nyanga dia mbɔsa akambo woho wawaɔsa Jehowa. Nde mbɔsaka wanɛ wakikɛ ehemba la kɔlamelo oko ambidji w’otshumba, koko aha oko wanɛ wambɔlɛndjama. (Romo 8:37) Ohokanyiya dikambo diaki wanɛ wakasukɛ lowandji laki Jehowa kânga mbakânyɔkɔla Diabolo. Apami la wamato wele oko Abɛlɛ, Jɔbɔ, Mariya wa nyango Yeso ndo anto akina waki la mbetawɔ lo nshi y’edjedja, kâmɛ ndo asekaso wakambɛ Nzambi lo nshi nyɛ. (Heberu 11:35-37; 12:1) Ohokana yimba lo woho wakawatshikala la kɔlamelo. Olui wa woke w’anto wa kɔlamelo ɔsɔ wele oko dinge telɛka dia sho sangana kâmɛ la wɔ dia kondja difuto diayolongola wanɛ wadja andja otshumba.—1 Joani 5:4.
14. Ngande wakoka dɔmbɛlɔ di’etete tokeketsha dia tshikala la kɔlamelo?
14 Naka ‘tokanyi ta lonyangu taya efula l’otema aso,’ kete sho koka nɔmba Jehowa l’etete ko nde ayotosamba ndo ayotokeketsha. (Osambu 50:15; 94:19) Nde ayotosha lomba lele laso ohomba dia ndɔshana la ehemba ndo ayotokimanyiya dia tetemala la mbidja yimba paka lo dikambo dioleki woke diendana la lowandji laki Jehowa, diele lo kiɔkɔ ya lohetsho l’ohetshamahetshama lahetshama ekambi ande. (Jakoba 1:5) Jehowa koka nto tosha “ki [kande] kuleki yimba tshe.” (Filipi 4:6, 7) Ki k’oma le Nzambi kɛsɔ tokimanyiyaka dia monga la wɔladi ndo ndjashikikɛ di’aha ndjɛkayɛka kana mboka wɔma la ntondo k’ehemba woleki wolo. Lo tshimbo ya nyuma kande, Jehowa koka tosukɛ la ntondo ka kɛnɛ tshɛ katshikande dia tɔ tokomɛ. —1 Koreto 10:13.
15. Kakɔna kayotokimanyiya di’aha monga la nkɛlɛ etena kasoyamaso?
15 Kakɔna kakoka tokimanyiya di’aha sho monga la nkɛlɛ otsha le wanɛ watohetsha ohetshahetsha? Tatohɛke di’andɔshi aso woleki ele Satana la ɛdiɛngɛ. (Efeso 6:12) Kânga mbele anto amɔtshi tɔhɛnyahɛnyaka l’okonda ndo la lolango lawɔ, efula ka wanɛ walɔsha ekambi waki Nzambi salaka dui sɔ aha la vɔ mbeya kana oma lo shɛngiya y’anto akina. (Danyele 6:4-16; 1 Timote 1:12, 13) Jehowa nangaka dia “anto tshe” kondja diaaso dia “nshimbamela ndu nkuma lu ewu ka mete.” (1 Timote 2:4) Diakɔ diele, anto amɔtshi wakatɔlɔshaka ntondo waya kakianɛ Akristo w’anangɛso la akadiyɛso oma lo woho wakawɛnyi lɔkɛwɔ laso l’aha l’onongo. (1 Petero 2:12) Ndo nto, sho koka kondja wetshelo oma lo ɛnyɛlɔ kaki Yɔsɛfu y’ɔnaki Jakɔbɔ. Kânga mbakasowe Yɔsɛfu efula oma le anango, nde komonga la lohetsho otsha le wɔ. Lande na na? Nɛ dia nde akɛnyi dia Jehowa mbakasale akambo lo yoho shɔ dia kotsha sangwelo Diande. (Etatelu 45:4-8) Woho akɔ wâmɛ mbele Jehowa koka mbetawɔ dia sho sowa aha la sho sala kɔlɔ dia lokombo lande tombɔma. —1 Petero 4:16.
16, 17. Lande na kahatahombe ndjakiyanya otamanya lo dikambo dia welo wadja atunyi dia shimba olimu w’esambishelo?
16 Hatohombe ndjakiyanya amboleka naka ɛnama etena kɛmɔtshi dia atunyi wambotondoya dia shimba ohamelo wa lokumu l’ɔlɔlɔ. Ɛlɔ kɛnɛ Jehowa ekɔ lo sutshasutsha wedja la lokumu l’ɔlɔlɔ lasambishama l’andja w’otondo, ndo diangɔ di’oshinga wolo diekɔ lo ndja. (Hangai 2:7) Kristo Yeso lele Onami wa Dimɛna akate ate: “Ekoko ami watukaka diui diami. Dimi mbaeyaka, vo watundjelaka. Dimi mbashaka lumu la pundju. . . . Nduku untu ayuwahotola uma lu lunya lami.” (Joani 10:27-29, sho mbɛnganyisha alɛta ango.) Andjelo w’ekila lawɔ wekɔ lo kimanyiya l’olimu wa woke wa dinela dia lo nyuma. (Mateu 13:39, 41; Enyelo 14:6, 7) Ɔnkɔnɛ ndoko dikambo diakoka atunyi mbuta kana sala ko shimba lolango laki Nzambi.—Isaya 54:17; Etsha 5:38, 39.
17 Mbala efula welo wadja atunyi hatokotshaka oyango awɔ. Lo ngelo kɛmɔtshi ka l’Afrikɛ, awui wa kashi efula wakadianganyema lo lokombo l’Ɛmɛnyi wa Jehowa, amɔtshi wakakome polo ndo lo mbuta ɔnɛ vɔ wekɔ atɛmɔdi wa Diabolo. L’ɔtɛ wa dui sɔ, mbala tshɛ kakayaka Ɛmɛnyi dia ndjowenda, Grace akalawɔka toyashɛ l’otshimba wa luudu polo l’etena kakawakalolaka. Lushi lɔmɔtshi, Pastɛrɛ ka l’ɔtɛmwɛlɔ awɔ akawedia dibuku diaso dimɔtshi ndo akatɛ anto tshɛ waki lawɔ di’aha vɔ mbadia dibuku sɔ nɛ dia diɔ koka ndjakonya lo shisha mbetawɔ kawɔ. Dui sɔ diakakotola yambalo yaki Grace. Mbala kekina lam’akaye Ɛmɛnyi dia ndjowenda, lo dihole dia nde ndjashɛ, nde akatatɛ sawola la wɔ ndo akalongola dibuku sɔ. Wekelo wa Bible wakatatɛ, ndo l’ɔnɔnyi 1996 nde akabatizama. Kakianɛ Grace ekɔ lo kamba la wenya ande dia nyanga anto akina wakawewoya awui wa kashi lo dikambo di’Ɛmɛnyi wa Jehowa.
Keketsha mbetawɔ kayɛ kakianɛ
18. Lande na kele ekɔ ohomba keketsha mbetawɔ kaso la ntondo k’ehemba wa wolo tokomɛ, ndo ngande wakokaso sala dui sɔ?
18 Lam’ele Satana mbeyaka tɔlɔsha la shashimoya la lohetsho l’ohetshahetsha, ekɔ ohomba dia sho keketsha mbetawɔ kaso kakianɛ. Ngande wakokaso sala dui sɔ na? Alapɔlɔ ɔmɔtshi w’oma lo wodja wakahɛnyahɛnyama Ɛmɛnyi wa Jehowa mbutaka ɔnɛ: “Dikambo dimɔtshi diakɛnama hwe ele: Wanɛ waki la mbekelo y’amɛna ya lo nyuma ndo la lowando l’efula l’akambo wa mɛtɛ wa lo Bible komonga l’okakatanu dia tshikala nge etena kakakomɛka ehemba. Koko wanɛ waki la mbekelo ka mbetshaka sanganya, waki kosambishaka mbala la mbala ndo waki koshika tanga l’ehemba wa totshitshɛ ‘lo tena diaki komonga ɔlɔshamelo,’ koshika tanga lam’akaye ehemba wa ‘wolo.’ ” (2 Timote 4:2) Naka wɛ mɛnaka ahole wahombayɛ ndjalowanya, kete dja welo dia sala dui sɔ aha la tshimbatshimba. —Osambu 119:60.
19. Kakɔna kɛnya olowanyi w’ekambi waki Nzambi wahetshama ohetshamahetshama?
19 Olowanyi wele l’atɛmɔdi wa mɛtɛ etena kalɔshamawɔ l’ɔtɛ wa lohetsho laki Satana, ekɔ djembetelo y’oshika yɛnya lotshungɔ, dikoka, ndo wolo wa lowandji laki Jehowa. Kɔlamelo yakiwɔ ngɛnyangɛnyaka otema wa Nzambi. Kânga mbakoka anto tɛkɛta awui wa kɔlɔ efula lo lokombo lawɔ, ɔnɛ lele nɛmɔ diakinde mbahemɛ nkɛtɛ ndo olongo “hawaukela sonyi, dia vo mbêta vati: [Nzambi k]asu.” Diakɔ diakokaso mɛtɛ mbuta lo dikambo di’anto tshɛ wele la kɔlamelo ɔnɛ: “Wa la kete kombedima la wo ololo.”—Heberu 11:16, 38.
[Nɔtɛ ka l’ɛse ka dikatshi]
a Lo Afundelo, tshɛkɛta “lohetsho” yekɔ la tokitshimudi efula totshikitanyi yema. L’awui amɔtshi yɔ nembetshiyaka mboka onto ngandji ka yema tshitshɛ. (Euhwelu k’Elembe 21:15, 16) “Lohetsho” mbeyaka nto nembetshiya tona ɛngɔ kɛmɔtshi la wolo tshɛ aha la monga l’oyango wa kisalɛ kɔlɔ koko nyangaka dia kiewɔ nɛ dia onto hakingɛnangɛna. Lo wedi okina, tshɛkɛta “lohetsho” mbeyaka nto nembetshiya lotunu l’efula kana ɔlɔshɛlɔ wa l’etete watokonyaka mbala efula lo kɔlɔ. Olembetshiyelo wa lohetsho ɔsɔ mbatɛkɛtama lo sawo nɛ.
Onde wɛ koka nembetshiya?
• Kakɔna kele lo kiɔkɔ ya lohetsho l’ohetshamahetshama lahetshama atɛmɔdi wa mɛtɛ?
• Ngande wakadje Satana welo wa mamatanyɛ Jɔbɔ nde la Yeso awui wa kashi l’oyango wa nanya olowanyi awɔ?
• Ngande watokekeketsha Jehowa dia sho tshikala nge la ntondo ka lohetsho laki Satana?
[Kiombo/Osato wa lo lɛkɛ 12]
Vɔ Wakashihodia tshondo ya dikambo
Ɔmɛnyi wa Jehowa ɔmɔtshi wa lo wodja wa Ukraine, lɛnɛ akashimbe lɛɛta olimu w’esambishelo ka Diolelo l’edja k’ɛnɔnyi ndekana 50 akate ate: “Kɛnɛ kakomɛ Ɛmɛnyi wa Jehowa hahombe mbɛdikama tsho la akambo wâsalɛ anto. . . . Efula k’ewandji wa lɛɛta olimu awɔ mbakawakambaka. Etena kakatshikitana lowandji, kɔlamelo y’ewandji wa lɛɛta yakatshikitana, koko sho takatshikala paka woho akɔ wâmɛ. Tambɛna dia Bible ambɛnyaka kiɔkɔ ya mɛtɛ y’ɛhɛnyɔhɛnyɔ aso.
“Sho kondjaɔsaka tsho oko anto waha l’onongo wahɛnyahɛnyama oma le akanga w’esehe. Kɛnɛ kakatokimanyiya dia mbikikɛ ele eokelo k’ɔlɔlɔ ka dikambo diakonyiyama l’ekambɔ k’Ɛdɛna, mbut’ate dikambo diendana la lotshungɔ lele la Nzambi la mbolɛ. . . . Takasukɛ dikambo diahendana la wahɔ waki anto ato koko mendanaka ndo la wahɔ wa Nkum’Olongo. Sho takamane tshondo ya dikambo sɔ fundo dimɛna. Kɛsɔ akatokeketsha ndo akatosha akoka wa nama olowanyi aso kânga la ntondo k’awui woleki tshɛ wolo.”
[Osato]
Victor Popovych, akandama lo 1970
[Osato wa lo lɛkɛ 9]
Akɔna aki lo kiɔkɔ y’awui wa kashi wakatɛkɛtama lo lokombo laki Yeso?
[Esato wa lo lɛkɛ 15]
Jɔbɔ, Mariya, ndo ekambi waki Nzambi wa nshi nyɛ oko, Stanley Jones, wakasukɛ lowandji la Jehowa