Onde wɛ mbetawɔka ekimanyielo ka Jehowa?
‘Jehowa mbele okimanyedi ami; haloke wɔma.’—HEBERU 13:6.
1, 2. Lande na kele ekɔ ohomba dia sho mbetawɔ ekimanyielo ndo ɛlɔmbwɛlɔ ka Jehowa lo nsɛnɔ yaso?
OHƆSA dia wɛ ekɔ lo tadɛ lo dikona dimɔtshi diele ndo l’abanga. Wɛ kema wɛmɛ, dikambo wakakosha ɔnɔmbɔdi ɔmɔtshi dia nde ntshɔ layɛ ndo nde ekɔ ɔnɔmbɔdi woleki dimɛna. Nde koleka mbeya mboka kakɔ dimɛna ndo nde koleka wolo wa lo demba, koko la lotutsha tshɛ nde ekɔ lo ndjakɛndakɛnda suke la yɛ. Nde ambɛna dia wɛ ekɔ lo ndjatakana mbala efula. Oko wayakiyanyande dikambo dia lɔsɛnɔ layɛ nde ambokotshuma lonya dia kokimanyiya lo dihole dioleki wâle. Onde wɛ ayotona ekimanyielo kande? Ndooko, nɛ dia lɔsɛnɔ layɛ lekɔ lo wâle.
2 Oko weso Akristo, tekɔ lo tayele mboka ka pâ efula. Onde sho pombaka kɛndakɛnda lo mboka ka mpika kɛsɔ shoamɛ? (Mateu 7:14) Ndoko, nɛ dia Bible mɛnyaka dia ɔnɔmbɔdi woleki dimɛna wahatakoke tana ndoko dihole, mbut’ate Jehowa Nzambi mbetawɔka di’anto kɛndakɛnda la nde. (Etatelu 5:24; 6:9) Onde Jehowa ekɔ lo kimanyiya ekambi ande lam’atawakɛndakɛnda? Nde mbutaka ate: “Dimi keli [Jehowa], [Nzambi k]aye, latukukimelaka lu lunya laye la pami. Dimi latukutelaka nti: Tukaki woma, layukukimanyia.” (Isaya 41:13) Oko ɔnɔmbɔdi wa l’ɛnyɛlɔ kaso, la kɛtshi tshɛ Jehowa mbishaka ekimanyielo kande le wanɛ wayanga dia kɛndakɛnda la nde ndo nde mbalɔmbaka dia vɔ mbɔtɔ la nde ɔngɛnyi. Lo mɛtɛ, ndoko onto l’atei aso lakombola tona ekimanyielo kande!
3. Wembola akɔna wayangaso sɛdingola lo sawo nɛ?
3 Lo sawo diakete, takasɛdingola toho tɔnɛi takakimanyiyaka Jehowa ekambi ande lo nshi y’edjedja. Onde nde ekɔ lo kimanyiya ekambi ande woho akɔ wâmɛ ɛlɔ kɛnɛ? Ndo ngande wakokaso mɛnya ɔnɛ tekɔ lo mbetawɔ weho w’ekimanyielo ka ngasɔ? Nyɛsɔ tɔsɛdingole wembola ɛsɔ. Lo sɛdingola wembola ɛsɔ, tayokoka monga l’eshikikelo k’efula ɔnɛ Jehowa ekɔ mɛtɛ Okimanyedi aso.—Heberu 13:6.
Ekimanyielo k’oma le andjelo
4. Lande na kakoka ekambi waki Nzambi wa nshi nyɛ monga l’eshikikelo ɔnɛ andjelo wekɔ lo mbasukɛ?
4 Onde andjelo wekɔ lo kimanyiya ekambi waki Jehowa wa nshi nyɛ? Eelo, vɔ wekɔ lo mbakimanyiya. Ekɔ mɛtɛ dia nshi nyɛ, vɔ hawoye lo yoho yɛnama dia tshungola atɛmɔdi wa mɛtɛ oma lo wâle. Kânga lo nshi yakafundamaka Bible, andjelo wakatshungolaka atɛmɔdi wa mɛtɛ lo yoho yɛnama paka lo pai. Akambo efula wakawatshe kɔmɛnama lo washo w’anto, ndo ɔsɔku mbasalemadiɔ ɛlɔ kɛnɛ. Koko, ekambi waki Nzambi wakakeketshamaka efula lam’akaweyaka ɔnɛ andjelo mbakasukɛka. (2 Khumi ya Dikanga 6:14-17) Tekɔ l’ɛkɔkɔ wa shikaa wa ndjaoka woho akɔ wâmɛ.
5. Ngande wɛnya Bible ɔnɛ andjelo mbishaka lonya l’olimu w’esambishelo ɛlɔ kɛnɛ?
5 Andjelo waki Jehowa ndjashaka efula djekoleko l’olimu w’ohomba efula wakambaso. Olimu akɔna ɔsɔ na? Sho tanaka okadimwelo lo Enyelo 14:6: “Dimi lakenyi ondjelo ukina afumbo l’ulungu, aki la lukumu l’ololo la pundju, lakandatelaka wa la kete, ndu wedja tshe ndu wauhu tshe ndu eteketa tshe, ndu antu tshe.” “Lukumu l’ololo la pundju” lɔsɔ kakatana dimɛna la “lukumu l’ololo lone la diulelu,” lakatatshi Yeso ɔnɛ: “Layusambishama lu kete tshe, uku omenyi le wedja tshe” la ntondo k’ekomelo ka dikongɛ nɛ di’akambo. (Mateu 24:14) Ekɔ mɛtɛ dia andjelo hawosambisha lo yoho yɛnama. Yeso akasha anto ɔkɛndɛ w’ohomba efula ɔsɔ. (Mateu 28:19, 20) Onde kema ekeketshelo dia mbeya ɔnɛ lam’akotshaso ɔkɛndɛ ɔsɔ, sho kimanyiyamaka oma le andjelo w’ekila, mbut’ate oma le ditongami dia lo nyuma diele la lomba ndo la nkudu?
6, 7. a) Kakɔna kɛnya ɔnɛ andjelo wekɔ lo sukɛ olimu aso w’esambishelo? b) Ngande wakokaso ndjashikikɛ dia nongola osukɔ wa andjelo waki Jehowa?
6 Tekɔ la tolembetelo efula tashikikɛ woho wasukɛ andjelo olimu aso. Ɛnyɛlɔ, sho mbokaka mbala efula dia lam’ewɔ l’olimu awɔ w’esambishelo, Ɛmɛnyi wa Jehowa pomanaka l’onto ɔmɔtshi lele oma la nɔmba Nzambi dia nde mbokimanyiya dia mbishola akambo wa mɛtɛ. Sho mbokaka bɛnyɛlɔ dia ngasɔ mbala efula ndo diɔ hadiohombe mbɔsama oko ahoma w’anyanya. Oma l’ekimanyielo ka ngasɔ k’oma le andjelo, anto efula mbekaka dia sala kɛnɛ kata ‘ondjelo watafumbɔ l’atei w’olongo’ ɔnɛ: “Nyuki [Nzambi] woma, nyûtumbuli.”—Enyelo 14:7.
7 Onde wɛ kombolaka kondja osukɔ waki andjelo woludi tɔɔ la nkudu waki Jehowa? Naka eelo, kete sala kɛnɛ tshɛ kakokayɛ sala dia ndjasha tshɛ l’olimu ayɛ. (1 Koreto 15:58) Naka sho ndjasha tshɛ l’olimu w’ohomba efula ɔsɔ w’oma le Jehowa, kete sho kokaka ndjashikikɛ dia kondja ekimanyielo ka andjelo ande.
Ekimanyielo k’oma le Owandji wa andjelo
8. Yeso ekɔ la dihole diakɔna dia woke l’olongo, ndo lande na kele dui sɔ tokeketshaka?
8 Jehowa toshaka nto woho okina w’ekimanyielo k’oma le andjelo. Enyelo 10:1 tɛkɛtaka dikambo dia “ondjelo a wulu” wele “elundji kandi kaki uku unya.” Ondjelo ɔsɔ wakɛnama lo ɛnɛlɔ nembetshiyaka Yeso Kristo lakalongola lotombo lo diolelo dia l’olongo. (Enyelo 1:13, 16) Onde Yeso ekɔ mɛtɛ ondjelo ɔmɔtshi? Lo yoho mɔtshi, ɔsɔku mbediɔ, nɛ dia nde ekɔ arkandjelo. (1 Tesalonika 4:16) Arkandjelo kɛdikɛdi na? Tshɛkɛta shɔ nembetshiyaka “ondjelo a woke,” kana “owandji wa andjelo.” Yeso ndeka ana akina tshɛ wa lo nyuma waki Jehowa wolo. Jehowa akawosha ɔkɛndɛ wa nɔmbɔla elui ande tshɛ wa andjelo. Arkandjelo ɔsɔ ekɔ mɛtɛ kiɔkɔ ya wolo y’ekimanyielo. Lo toho takɔna?
9, 10. a) Ngande wakamba Yeso oko “oteketedi” aso lam’asalaso pɛkato? b) Ekimanyielo kakɔna kakokaso kondja oma l’ɛnyɛlɔ ka Yeso?
9 Ɔpɔstɔlɔ w’osombe Joani akafunde ate: “Naka untu ayutsha kolo, shu teko la oteketedi lasuki la Shesu, ndi keli Jesu Kristu, kanga akambu w’ololo.” (1 Joani 2:1) Lande na kata Joani ɔnɛ Yeso ekɔ “oteketedi” djekoleko ‘lam’asalaso pɛkato’? Ekɔ nɛ dia sho tshaka kɔlɔ lushi la lushi, ndo kɔlɔ tɔlaka lo nyɔi. (Undaki 7:20; Romo 6:23) Koko, Yeso akakimɔ lɔsɛnɔ lande oko olambo dikambo dia pɛkato yaso. Ndo nde ekɔ lo lokondo laki Shɛso ka kɛtshi dia tɔtɛkɛtɛ. Onto tshɛ l’atei aso ekɔ l’ohomba w’ekimanyielo kɛsɔ. Ngande wakokaso kietawɔ na? Sho pombaka ndjatshumoya oma lo pɛkato yaso ndo nyanga edimanyelo oma l’olambo waki Yeso. Sho pombaka mbewɔ nto di’aha kalolɛka pɛkato yaso.
10 Lâdiko dia nde mvɔ lo wahɔ aso, Yeso akatotshikɛ ɛnyɛlɔ ka kokele. (1 Petero 2:21) Ɛnyɛlɔ kande tɔlɔmbɔlaka, tokimanyiyaka dia sho sɛdingola yoho yaso ya lɔsɛnɔ woho wa sho mbeya mbewɔ pɛkato ya weke ndo ngɛnyangɛnya Jehowa Nzambi. Onde hatɔngɛnangɛna dia monga l’ekimanyielo ka ngasɔ? Yeso akalake ambeki ande dia vɔ wayolongola okimanyedi okina.
Ekimanyielo ka nyuma k’ekila
11, 12. Nyuma ka Jehowa kɛdikɛdi na, tɔ kekɔ la wolo wa ngande ndo lande na keso l’ohomba atɔ ɛlɔ kɛnɛ?
11 Yeso akalake ate: “Dimi layolomba Papa, ku ndi ayunyusha Ukimanyidi ukina, one layuyala la nyu pundju, nyuma ka mete. Keli wa la kete haweyi mbulungula.” (Joani 14:16, 17) “Nyuma ka mete” kɛsɔ kana nyuma k’ekila, kema onto koko tɔ kekɔ wolo waki Jehowa wakamba olimu. Tɔ kekɔ la wolo wele kema l’elelo. Tɔ kekɔ wolo wakakambe la Jehowa dia tonga diangɔ tshɛ, dia sala ahindo wa diambo ndo dia mbisha waɛnɛlɔ wendana la lolango lande. Lam’ele Jehowa hayokamba la nyuma kande lo toho ta shikaa ɛlɔ kɛnɛ, onde lâsɔ dui sɔ nembetshiyaka ɔnɛ taya bu l’ohomba atɔ?
12 Ndooko! Lo ‘tena dia pâ ndo dia wolo mbikikɛ nɛ,’ tekɔ l’ohomba woleki wa nyuma ka Jehowa. (2 Timote 3:1) Tɔ tokeketshaka dia sho mbikikɛ ehemba. Tɔ tokimanyiyaka dia sho monga la waonga w’ohomba efula watosukanya la Jehowa ndo la anangɛso l’akadiyɛso wa lo nyuma. (Ngalatiya 5:22, 23) Lâsɔ, ngande wakokaso kondja wahɔ oma l’ekimanyielo ka diambo k’oma le Jehowa kɛsɔ?
13, 14. a) Lande na kakokaso ndjashikikɛ ɔnɛ la lolango tshɛ Jehowa mbishaka ekambi ande nyuma kande k’ekila? b) Oma lo ditshelo diakɔna diakokaso mɛnya ɔnɛ hatetawɔ mɛtɛ woshasha wa nyuma k’ekila?
13 Ntondotondo, sho pombaka nɔmba dia kondja nyuma k’ekila. Yeso akate ate: “Okone, naka nyu, antu wa kolo, mbeyaka mbisha an’anyu eshasha w’ololo, Shenyu le l’ulungu huleka mbisha wane wôlomba [“nyuma k’ekila,” NW]?” (Luka 11:13) Eelo, Jehowa ekɔ Shɛsɔ koleki tshɛ dimɛna. Naka sho mbɔlɔmba nyuma k’ekila la mbetawɔ tshɛ, kete mɛtɛ nde ayotosha woshasha ɔsɔ. Lâsɔ wombola wambwama vɔ ɔnɛ: Onde sho nɔmbaka nyuma kakɔ? Tekɔ l’ɛkɔkɔ wa shikaa wa mbidjaka dui sɔ l’alɔmbɛlɔ aso lushi la lusehi.
14 Dui dia hende, sho mbetawɔka woshasha ɔsɔ lam’akambaso olimu lo yoho yɔtɔnganɛ lawɔ. Tɔ̂shi ɛnyɛlɔ kɛnɛ: Ohɔsa dia Okristo ɔmɔtshi ekɔ lo ndɔshana la mbekelo ka mendaka awui wa mindo lo vidɛo. Nde ambɔlɔmbaka dia nyuma k’ekila mbokimanyiya dia nde shika ekolo la ntondo ka mbekelo ka kɔlɔ kɛsɔ. Nde amboyangaka alako oma le dikumanyi di’Akristo, ndo vɔ wambowolakaka dia nde mbɔsa yɛdikɔ y’oshika, dia ndjâkimɛ di’aha tshɔka dia tenda awui asɔ wa kɔlɔ. (Mateu 5:29) Kakɔna kayotomba naka nde mɔnyɔla alako asɔ ndo ekɔ lo tetemala la ntshɔ dia tenda awui wa mindo asɔ? Onde nde ekɔ lo nsɛna lo yoho yɔtɔnɛ la dɔmbɛlɔ diande dia nyuma k’ekila mbokimanyiya? Kema nde koka monga lo wâle wa nyangiya nyuma k’ekila kaki Nzambi ndo shisha woshasha ɔsɔ? (Efeso 4:30) Lo mɛtɛ, sho tshɛ tekɔ l’ohomba wa sala kɛnɛ tshɛ kakokaso sala dia sho ndjashikikɛ ɔnɛ tekɔ lo tetemala la nongola ekimanyielo ka diambo kɛsɔ k’oma le Jehowa.
Ekimanyielo k’oma l’ɔtɛkɛta wa Nzambi
15. Ngande wakokaso mɛnya ɔnɛ hatɔshi Bible la nɛmɔ?
15 Bible akonge kiɔkɔ y’ekimanyielo le ekambi waki Jehowa wa kɔlamelo l’edja ka ntambe efula. Lo dihole dia mbɔsa Afundelo w’ekila oko buku di’anyanya, sho pombaka namaka lo timba taso dia tɔ kekɔ kiɔkɔ ya wolo y’ekimanyielo. Pombaka mbidja welo dia mbetawɔ ekimanyielo katɔ. Sho pombaka sala dia wadielo wa Bible monga l’ekongelo kaso ka mbala la mbala.
16, 17. a) Ngande walembetshiya Osambu 1:2, 3 ɛlɔlɔ waya oma lo wadielo w’ɛlɛmbɛ wa Nzambi? b) Ngande wɛnya Osambu 1:3 olimu wa wolo wahombaso kamba?
16 Osambu 1:2, 3 tɛkɛtaka di’onto langɛnyangɛnya Nzambi ɔnɛ: “Ndi atongenangenaka lu elembe wa [Jehowa]; atukanaka yimba dia elembe ako ndu la yanyi ndu l’utshu. Ndi eli uku utamba wakawune lasuki l’ekedi w’ashi, watotokaka elua awo lu deku diawo. Nduku dikatshi diawo diatolengelaka. Lu akambu tshe watshandi, ndi atongonaka.” Onde wɛ ambɛna lokanyi loleki ohomba lo avɛsa anɛ? Bu wolo dia mbadia ɛtɛkɛta ɛsɔ ndo dia mbuta ɔnɛ lanɛ wekɔ lo tɛkɛta di’otamba ɔmɔtshi w’olangala wele lo dihole dia ntshitshi yɔɔ, otamba washa dɛdi wayole la suke l’ɛkɛdi w’ashi. Ande dimɛna mumuya la dikɔlɔ dimɔtshi la tshina dia dɛdi dia ngasɔ lee! Koko osambo ɔsɔ hatɔlɔmbɛ dia sho kanyiya dikambo dia mumuya. Vɔ wekɔ lo mbisha ɛnɛlɔ ka dui dikina, mbut’ate wekɔ lo tɛkɛta dikambo di’olimu wa l’etete wahombaso kamba. Woho akɔna?
17 Lembetɛ dia otamba watawɔ lanɛ kema tsho otamba washa dɛdi wodi vɔamɛ suke l’ɔkɛdi w’ashi. Koko vɔ wekɔ otamba watɔ elowa ‘wakonɛma’ lo dihole diakasɔnwama, mbut’ate “lasuki l’ekedi w’ashi.” Ngande wakakokaka otamba mbola la suke l’ɛkɛdi w’ashi? Lo ekambɔ kɔlɔngɔswami dimɛna k’etamba w’elowa, kangatɔ akakokaka mbata ewoka dia mbɔtshiya ashi oya l’ekambɔ dikambo di’etamba ɛsɔ. Ee, wonya ɔnɛ tambomana dikambo sɔ fundo! Naka lo yoho ya lo nyuma sho tambɔngɔna oko otamba ɔsɔ, kete teye dia onto ɔmɔtshi akasale olimu efula dia tokimanyiya. Tekɔ l’atei w’ɔlɔngɔswamelo watosha ashi wa pudipudi, mbut’ate akambo wa mɛtɛ, koko sho pombaka mbidja welo dia mbɔsa ashi asɔ. Sho pombaka ndjatshutshuya shamɛ dia kondja wahɔ oma l’ashi w’ohomba efula asɔ, lo kana yimba ndo lo salaka eyangelo wahombama l’oyango wa kakatshiya akambo wa mɛtɛ wa l’Ɔtɛkɛta wa Nzambi lo yimba ndo l’otema aso. Lo yoho shɔ, sho lawɔ tayɔtɔ elowa efula.
18. Kakɔna kele ohomba dia sho kondja ekadimwelo wa lo Bible wa wembola aso?
18 Bible hatonga ndoko la ekimanyielo le so naka tayokitshikaka paka lo madimadi aha la kifola. Ndo tɔ bu dibuku dia wɛ ndiha washo ko wɛ mbifola ko nongamɛ dia okadimwelo wa wembola ayɛ tanema l’akatshi wofudiyɛ. Lam’alangaso mbɔsa tɛdikɔ, sho pombaka tshima dia kondja ‘ewo ka Nzambi’ oko watowotshimaka dia kondja mbɔkɔ y’akɛsɔ yoshami. (Tukedi 2:1-5) Dia tana alako w’oma l’Afundelo wendana l’ehomba aso wa lânde, ekɔ mbala efula ohomba sala eyangelo wa l’etete ndo wa la yambalo tshɛ. Tekɔ l’ekanda efula walembetshiya Bible watokimanyiya lo eyangelo aso. Lam’akambaso la wɔ dia tshima dia kondja lomba l’oma l’Ɔtɛkɛta wa Nzambi, sho kondjaka mɛtɛ ekimanyielo katosha Jehowa.
Ekimanyielo k’oma le asekaso ambetawudi
19. a) Lande na kele asawo wa lo Tshoto y’Etangelo ndo wa lo Réveillez-vous! mbɔsamaka oko ekimanyielo kashama oma le asekaso ambetawudi? b) Ngande wakayakimanyiyama oma lo sawo dimɔtshi dia lânde dia lo periodikɛ yaso?
19 Mbala tshɛ ekambi waki Jehowa wokongaka kiɔkɔ y’ekimanyielo lam’asawɔ. Onde Jehowa ambotshikitana lo dikambo sɔ? Ndooko yema. Aha la tâmu onto tshɛ l’atei aso kokaka kanyiya mbala yakandalongola ekimanyielo kakinde latɔ ohomba l’etena ka shikaa oma le asekaso ambetawudi. Oko ɛnyɛlɔ, onde wɛ akakoke mbohɔ asawo amɔtshi wa lo Tshoto y’Etangelo kana Réveillez-vous! wakakokeketsha etena kakiyɛ l’ohomba w’ekimanyielo ndo wakakokimanyiya dia kandola okakatanu ɔmɔtshi kana dia ndɔshana l’ohemba ɔmɔtshi wendana la mbetawɔ kayɛ? Jehowa akakosha ekimanyielo kɛsɔ oma lo tshimbo ‘y’ɔhɔmbɔ wa kɔlamelo ndo wa kɛsɔ’ wakandasha ɔkɛndɛ wa toshaka “mbu ya nde yawo lo tena diayo.”—Mateu 24:45-47.
20. Lo toho takɔna tɛnya dikumanyi di’Akristo dia vɔ wekɔ ‘apami wele oko w’eshasha’?
20 Mbala efula, ekimanyielo kalongolaso oma lo tshimbo y’asekaso ambetawudi ndeka ndja mbala kakɔ ɔtɔi. Ekumanyi kɛmɔtshi k’Okristo ambosha sawo diananda etema aso, kana nde ambosala wendelo ɔmɔtshi wambotokimanyiya l’etena kɛmɔtshi ka wolo, kana ambotosha dako dioludi la ngandji diambotokimanyiya dia mbishola ndo nɛndja wɔdu ɔmɔtshi wa demba. Okristo ɔmɔtshi waki la lowando akafunde lo kɛnɛ kendana l’ekimanyielo kakawosha ekumanyi kɛmɔtshi ate: “L’olimu w’esambishelo, nde akakeketsha dia dimi tɛkɛta kana mbisha tokanyi tami. L’otsho wa la ntondo ka lushi lɔsɔ, dimi lakalɔmbɛ Jehowa dia nde mbishami onto ɔmɔtshi layokoka sawola lami. La wedi a pindju, ɔnangɛsɔ ɔsɔ akakeketsha la kɛtshi tshɛ. Nde akakimanyiya dia dimi mɛna woho wakakimanyiya Jehowa ɛnɔnyi efula. Dimi kaloyaka Jehowa losaka lo woho wakandatome ekumanyi kɛsɔ oya le mi.” Lo toho tɔsɔ tshɛ, dikumanyi di’Akristo mɛnyaka dia vɔ wekɔ ‘apami wele oko w’eshasha,’ wakawatosha oma le Jehowa lo tshimbo ya Yeso Kristo dia tokimanyiya woho wa sho tetemala lo mboka k’otsha lo lɔsɛnɔ.—Efeso 4:8.
21, 22. a) Kakɔna katomba etena kakamba ase etshumanelo la dako diele lo Filipi 2:4? b) Lande na kele kânga ekimanyielo ka yema tshitshɛ kekɔ ohomba?
21 Lâdiko wa dikumanyi, Okristo tshɛ wa kɔlamelo kombolaka kamba la didjango diata di’aha ‘menda paka wahɔ ande oto, koko ndo wahɔ w’anto akina.’ (Filipi 2:4) Etena kakamba Akristo wa l’etshumanelo olimu la dako sɔ, vɔ mongaka suke dia salɛ anto akina akambo w’ɔlɔlɔ. Oko ɛnyɛlɔ, mpokoso kɛmɔtshi kakakomɛ nkumbo kɛmɔtshi la shashimoya. Papa kɛmɔtshi akatshu nde la ɔnande ɔmɔtshi la womoto otsha lo lobingu. Lam’akawayakalolaka, vɔ waki l’etei ka mutuka ɔmɔtshi wakasale aksida. Ɔna womoto akavu ndo papa kande akahomɔ woho w’anyanya. Lam’akandatombe oma lo lopitadi, ntondotondo nde komonga kânga l’akoka wa tsha kânga dikambo ɔtɔi ndamɛ. Wadɛnde aki la lonyangu woho w’anyanya woho ɔnɛ wele nde kokoka mbokokɛ ndamɛ. Ɔnkɔnɛ, atshukanyi amɔtshi wa l’etshumanelo wakawaɔsɛ wakatshu la wɔ lakawɔ ndo wakâkokɛ l’edja ka mingu efula.
22 Lo mɛtɛ, onto koka mboka onto okina kɛtshi kana monga la yimba ya ndjahombia aha paka l’etena katomba mpokoso ka woho ɔsɔ. Dikimanyielo dimɔtshi dialongolaso diekɔ dia yema tshitshɛ. Koko oyadi ekimanyielo kekɔ tshitshɛ, shi sho kingɛnangɛnaka? Onde wɛ koka kanyiya tena dimɔtshi diakakotondjɛ ɔnanyɔ kana kadiyɛ kɛmɔtshi ɛtɛkɛta w’ɔlɔlɔ kana kosalɛ dui dimɔtshi di’ɔlɔlɔ diakiyɛ l’ohomba? Mbala efula Jehowa toshaka ekimanyielo lo toho ta ngasɔ.—Tukedi 17:17; 18:24.
23. Ngande wɔsa Jehowa woho wayatshutshuyaso dia kimanyiyana lam’asaso?
23 Onde wɛ kombolaka dia Jehowa kamba layɛ oko ehomɔ dia kimanyiya anto akina? Diɛsɛ sɔ diekɔ la ntondo kayɛ. Lo mɛtɛ, Jehowa mandolaka welo wa ngasɔ wadjayɛ. Ɔtɛkɛta ande mbutaka ɔnɛ: “One latukaka usi wula ketshi, atosondjaka [Jehowa] diango, ndi ako layûfuta uku ololo wakandatshi.” (Tukedi 19:17) Ɔngɛnɔngɛnɔ w’efula ndjaka woho wayashaso le anangɛso l’akadiyɛso. (Etsha 20:35) Koko ɔngɛnɔngɛnɔ waya oma lo mbisha ekimanyielo ka ngasɔ kana wakilongola honge le wanɛ wayakakitola l’anto akina. (Tukedi 18:1) Omalɔkɔ, nyɛsɔ tosanganake la kɔlamelo tshɛ lo nsanganya yaso dia sho mbeya keketshanyaka lam’asaso.—Heberu 10:24, 25.
24. Lande kahatahombe ndjakɔmɔla otema l’ɔtɛ w’ɔnɛ sho kɔmɛna ahindo wa diambo wakasale Jehowa lo nshi yakete?
24 Onde kema dui di’ɔngɛnɔngɛnɔ dia mɛna toho tɔnɛ tatokimanyiya Jehowa? Kânga mbahatasɛnɛ l’etena kakasalaka Jehowa ahindo dia kotsha sangwelo diande, sho hatohombe ndjakɔmɔla otema. Kɛnɛ kele mɛtɛ ohomba ele Jehowa toshaka sho tshɛ ekimanyielo keso latɔ ohomba dia sho tshikala la kɔlamelo. Ndo naka sho tetemala kâmɛ lo mbetawɔ, kete tayotshikala la lɔsɛnɔ dia ndjɛna etsha waki Jehowa wa diambo ndo wa lotombo wele anto watɛnaka ndoko lushi l’ɔkɔndɔ w’anto! Nyɛsɔ tɔshi yɛdikɔ ya mbetawɔ ndo kamba dimɛna l’ekimanyielo koludi la ngandji kaki Jehowa dia sho mɛnya ɔnɛ sho mbetawɔka ɛtɛkɛta wa lo divɛsa diaso di’ɔnɔnyi 2005 diata ɔnɛ: “Ekimanyelu kami katuyakaka uma le [Jehowa].”—Osambu 121:2.
Akanyiyayɛ na?
Ngande watosha Jehowa ekimanyielo keso latɔ ohomba ɛlɔ kɛnɛ—
• oma lo tshimbo ya andjelo?
• oma lo tshimbo ya nyuma k’ekila?
• l’ekimanyielo k’Ɔtɛkɛta ande?
• oma lo tshimbo y’asekaso ambetawudi?
[Osato wa lo lɛkɛ 15]
Ekɔ ekeketshelo dia mbeya ɔnɛ andjelo wekɔ lo tosukɛ l’olimu w’esambishelo
[Osato wa lo lɛkɛ 17]
Jehowa mbeyaka kamba l’osekaso ombetawudi ɔmɔtshi dia tosha ekeketshelo keso latɔ ohomba