Teke dia mbeya mboka yaki Jehowa
‘Ombetsha mboka yayɛ dia dimi keya.’—ETUMBELU 33:13.
1, 2. a) Lande na kakasale Mɔsɛ kɛnɛ kakandatshe lam’akandɛnyi ose Edjibito ahɛnyahɛnya ose Hɛbɛru? b) Dia monga l’akoka wa kamba olimu wa Jehowa, kakɔna kakahombe Mɔsɛ mbeka?
MƆSƐ akodiama lo luudu laki Farawɔ ndo aketshama lomba lakɔsamaka la nɛmɔ oma le ɛlɔhɛ wa lo Edjibito. Koko, Mɔsɛ akeyaka dia nde komonga ose Edjibito. Nde akotɔ oma le ambutshi w’ase Hɛbɛru. Lam’akandakonya ɛnɔnyi 40, nde akatshu tenda anango, mbuta ate ana w’ase Isariyɛlɛ. Lam’akandɛnyi ose Edjibito ɔmɔtshi ahɛnyahɛnya ose Hɛbɛru, Mɔsɛ kombikikɛ solo. Nde akadiake ose Edjibito. Mɔsɛ akasɔnɛ dia mbeta lo wedi wa wodja waki Jehowa ndo akafɔnya dia Nzambi aki lo kamba la nde dia tshungola anango. (Etsha 7:21-25; Heberu 11:24, 25) Lam’akeyama dikambo sɔ, nkumbo ka ewandji ka lo Edjibito wakɔsɛ Mɔsɛ oko ɔtɔmbɔki, ndo nde akahombe ndawɔ dia mbitsha lɔsɛnɔ lande. (Etumbelu 2:11-15) Naka Nzambi akahombe kamba la Mɔsɛ, kete nde akahombe mbeya mboka ya Jehowa dimɛna. Onde Mɔsɛ aketawɔ mbetshama?—Osambu 25:9.
2 Lo ɛnɔnyi 40 wakayele, Mɔsɛ akasɛnɛ oko ose dawo ndo oko olami w’ɛkɔkɔ. Lo dihole dia nde monga la lonyangu nɛ dia anango w’ase Hɛbɛru kombɔsa la nɛmɔ, Mɔsɛ aketawɔ kɛnɛ kakatshike Nzambi dia tɔ mbokomɛ. Kânga mbakete ɛnɔnyi efula wakinde kombeyama, Mɔsɛ aketawɔ dia Jehowa mbokenga. Aha oko onto layatombola, koko oma lo shɛngiya ya nyuma k’ekila kaki Nzambi, nde akayofundaka l’ɔkɔngɔ diko ate: “Keli Mose aki untu kanga [okitshakitsha wa] wulu, ndeka antu tshe wa la kete.” (Walelu 12:3) Jehowa akakambe la Mɔsɛ lo toho ta diambo efula. Naka sho nyanga okitshakitsha, kete Jehowa ayotɔtshɔkɔla.—Zefaniya 2:3.
Akalongola ɔkɛndɛ
3, 4. a) Ɔkɛndɛ akɔna wakasha Jehowa Mɔsɛ? b) Okimanyedi akɔna wakawasha Mɔsɛ?
3 Lushi lɔmɔtshi, ondjelo wakatomama oma le Jehowa akatɛkɛta la Mɔsɛ suke la Dikona dia Hɔrɛbɛ l’ɛse ka Okongo wa Sinai. Nde akatɛ Mɔsɛ ɔnɛ: “Dimi lambena asui a wudja ami weli l’Edjibitu. Lambuka tukuku tawo t’alelu, dikambu dia embuledi watâsuyaka. Lambeya ndu toshoko tawo. Okone lambuhulo dia ndjâtshungula uma l’anya w’asi Edjibitu, la mbatundja uma lu kete ku, utsha lu kete y’ololo ya wuki, lu kete yuludi too l’awele la usanga.” (Etumbelu 3:2, 7, 8) Lo dikambo sɔ, Nzambi aki la olimu wa mbisha Mɔsɛ dia nde sala, koko olimu akɔ wakahombe kambema paka lo yoho yakɛnya Jehowa.
4 Ondjelo waki Jehowa akatetemala ate: “Yaka, keli ndjukutumi le Farayo, dia we ntutundja wudja ami, asi Isariyele, uma l’Edjibitu.” Mɔsɛ akengenga. Nde akɛnyi dia nde bu l’akoka wa kotsha ɔkɛndɛ ɔsɔ, ndo nde kokoka mbatshungola lo wolo ande hita. Koko, Jehowa akashikikɛ Mɔsɛ ate: “Dimi layuyala la ye.” (Etumbelu 3:10-12) Jehowa akasha Mɔsɛ wolo wa nde sala ahindo wakahombe monga tolembetelo tɛnya mɛtɛ ɔnɛ nde akatomama oma le Nzambi. Arɔna wa ɔnango Mɔsɛ, akatshu la nde ndo akonge oko ɔtɛkɛtshi ande. Jehowa akahombe mbaetsha kɛnɛ kakawahombe mbuta kana sala. (Etumbelu 4:1-17) Onde Mɔsɛ akakoke kotsha ɔkɛndɛ ɔsɔ la kɔlamelo tshɛ?
5. Lande na kele dionga dia ase Isariyɛlɛ diakikɔ tshondo ya ohemba le Mɔsɛ?
5 Ntondotondo, dinondo dia lo Isariyɛlɛ waketawɔ awui wa Mɔsɛ ndo wa Arɔna. (Etumbelu 4:29-31) Koko, kombeta edja, “tupita t’asi Isariyele” wakahangwɛ Mɔsɛ ndo ɔnango ɔnɛ: “Nyambutete atunyi” la ntondo ka Farawɔ ndo ka ekambi ande. (Etumbelu 5:19-21; 6:9) Etena kakatombe ase Isariyɛlɛ oma lo Edjibito, vɔ wakandama la wɔma lo mɛna pusupusu y’ase Edjibito yayayele. Lam’akawɛnyi Ndjale ka Beela la ntondo kawɔ ndo pusupusu ya ata l’ɔkɔngɔ awɔ, ase Isariyɛlɛ wakɛnyi ɔnɛ diakiwɔ diamboshila, ko vɔ wakahangwɛhangwɛ Mɔsɛ. Kakɔna kotoyosala na? Kânga mbele ase Isariyɛlɛ komonga la masuwa kana wato, oma lo ɛlɔmbwɛlɔ kaki Jehowa, Mɔsɛ akakeketsha anto dia vɔ ndjalɔngɔsɔla dia monɛ. Oma lâsɔ, Nzambi akâtola Ndjale ka Beela, ndo lɔkɔngɔ lakome ko ase Isariyɛlɛ wakakoke tenyanya.—Etumbelu 14:1-22.
Dikambo diakaleke etshungwelo ohomba
6. Dikambo diakɔna diakake Jehowa epole ɔsɛkɛ lam’akandasha Mɔsɛ ɔkɛndɛ?
6 Etena kakandasha Mɔsɛ ɔkɛndɛ, Jehowa akake epole ɔsɛkɛ lo ohomba wele la lokombo Lande. Nɛmiya lokombo lɔsɔ ndo kangalɔ aki dikambo di’ohomba. Lam’akandawombola lo dikambo dia lokombo lande, Jehowa akatɛ Mɔsɛ ate: ‘Dimi layoyala kɛnɛ kayomoyala.’ Lâdiko dia lâsɔ, Mɔsɛ akahombe totɛ ana w’ase Isariyɛlɛ ate: ‘Jehowa Nzambi ka washɛnyu, Nzambi ka Abarahama, Nzambi ka Isaka, Nzambi ka Jakɔbɔ, kotumi le nyu.’ Jehowa akate nto ate: ‘Ɔsɔ ele lokombo lami la pondjo, layombohɔka anto wa lo lɔlɔnga la lɔlɔnga.’ (Etumbelu 3:13-15) Jehowa mbele lokombo leyama Nzambi le ekambi ande wa lo nkɛtɛ k’otondo.—Isaya 12:4, 5; 43:10-12.
7. Nzambi akandakeketsha Mɔsɛ dia sala kânga mbaki Farawɔ la otako?
7 Lam’akawakome la ntondo ka Farawɔ, Mɔsɛ nde la Arɔna wakawewoya losango lawɔ lo lokombo la Jehowa. Koko Farawɔ akate la otako tshɛ ate: “Akona eli [Jehowa], ukukimi nkitanyia diui diandi la nkimo asi Isariyele dia vo ntsho? Dimi haleyi [Jehowa], dikambu dikina, halukimo asi Isariyele dia vo ntsho.” (Etumbelu 5:1,2) Farawɔ aki la otema wa lonyu ndo kanga lokeso, koko Jehowa akakeketsha Mɔsɛ dia nde mbewoya Farawɔ awui ande mbala ko mbala. (Etumbelu 7:14-16, 20-23; 8:1, 2, 20) Mɔsɛ akakokaka mɛna ɔnɛ Farawɔ ambomala. Onde dikambo dimɔtshi di’ɔlɔlɔ diakakoke tomba naka nde ntshɔ tɛnana la nde nto? Ase Isariyɛlɛ wakalomɔlomɔka dia tshungɔ. Koko, Farawɔ akatone la wolo tshɛ. Otondonga wɛ mbaki Mɔsɛ, otoyosala na?
8. Ɛlɔlɔ akɔna waya oma lo woho wakasalɛ Jehowa Farawɔ akambo, ndo ngande wakoka akambo asɔ monga la shɛngiya le so?
8 Mɔsɛ akewoya losango lokina nto, lo mbuta ate: “[Jehowa Nzambi k’]asi Heberu, kata ati: Ukimo wudja ami, watshu dia ntontemola.” Nzambi akate nto ate: “Utunduyala dimi lakasimbula lunya lami dia nkudiaka, we la wudja aye la lonyoi, tshiki we akashisho uma la kete. Keli dimi lakakutshiki la lumu dia nkenya wulu ami, la dia lukumbu lami nyangana lu kete tshe.” (Etumbelu 9:13-16) Oma lo kɛnɛ kakahombe komɛ Farawɔ kanga otema a lonyu, Jehowa akalange mɛnya wolo ande lo yoho yakahombe mbisha anto tshɛ wasɛmanɛ la nde ɔhɛmwɛlɔ. Kɛsɔ akahombe mendana ndo la Satana Diabolo, ɔnɛ lele Yeso Kristo akayowelɛka ɔnɛ: “Umbuledi a kete nye.” (Joani 14:30; Romo 9:17-24) Oko wakadiatama, lokombo la Jehowa lakewoyama lo nkɛtɛ k’otondo. Solo diande dia lotutsha akakokɛ ase Isariyɛlɛ efula ndo olui okina a woke w’anto wakasangana kâmɛ la wɔ dia mbɔtɛmɔla. (Etumbelu 9:20, 21; 12:37, 38) Tatɛ oma lo etena kɛsɔ, esambishelo kendana la lokombo laki Jehowa ambokondjɛ miliyɔ y’anto wamboyɔtɔ lo ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ wahɔ.
Akasɛnɛ la wodja w’ɛtɛ wolo
9. Ngande wakɛnya anto waki Mɔsɛ dia vɔ hawɔlɛmiya Jehowa?
9 Ase Hɛbɛru wakeyaka lokombo laki Nzambi. Mɔsɛ akakambe la lokombo lɔsɔ lam’akandatɛkɛtaka la wɔ, koko mbala tshɛ vɔ komongaka la dilɛmiɛlɔ di’oshika otsha le Kangalɔ. Yema tshitshɛ l’ɔkɔngɔ wa Jehowa tshungola ase Isariyɛlɛ lo dihindo oma lo Edjibito, kakɔna kakatombe kam’akawahombe ashi w’amɛna wa nnɔ na? Vɔ wakangunɛngunɛ Mɔsɛ. Oma lâsɔ, vɔ wakakiyana dikambo dia mbo ya ndɛ. Mɔsɛ akawaewola diaha nde la Arɔna mbakawangunɛngunɛka, koko Jehowa. (Etumbelu 15:22-24; 16:2-12) Lo Okongo wa Sinai, Jehowa akasha ase Isariyɛlɛ Ɛlɛmbɛ ndo vɔ wakayelana la akambo wahawatɛnaka. Koko, anto waki la wendjodi lo sala yana ya ngɔmbɛ ya paunyi dia tɛmɔla ndo wakate vate, ɔnɛ ekɔ “lushi la wuki [la Jehowa].”—Etumbelu 32:1-9.
10. Lande na kele dɔmbɛlɔ dia Mɔsɛ diofundami lo Etumbelu 33:13 diekɔ ohomba efula le emendji wa Akristo ɛlɔ kɛnɛ?
10 Ngande wakahombe Mɔsɛ nsɛna la wodja wele Jehowa ndamɛ akawaelɛ ɔnɛ wodja w’ɛtɛ wolo na? Mɔsɛ akalɔmbɛ Jehowa l’etete ate: “Naka dimi lakahumo lukulu l’olo lu ashu aye, omenya mbuka yaye kakiane, dia dimi nkeya la mpumo lukulu l’olo lu ashu aye.” (Etumbelu 33:13) Lo kokɛ Ɛmɛnyi wa Jehowa wa nshi nyɛ, emendji wa Akristo wekɔ lo nama ɛkɔkɔ wele la okitshakitsha efula oleki wodja wa Isariyɛlɛ. Koko vɔ lawɔ nɔmbaka ɔnɛ: “U[tole]mbitshiya esese aye, we [Jehowa]! U[t]etsha mbuka yaye.” (Osambu 25:4) Mbeya mboka ya Jehowa kimanyiyaka emendji dia vɔ kandola akambo lo yoho yɔtɔnganɛ la Ɔtɛkɛta waki Nzambi ndo la lonto lande.
Kɛnɛ kalongamɛ Jehowa oma le ekambi ande
11. Ɛlɛmbɛ akɔna wakasha Jehowa Mɔsɛ, ndo lande na kayashaso lɔkɔ?
11 Kɛnɛ kakalongamɛka Jehowa oma le ekambi ande kakatama l’onyɔ lo Okongo wa Sinai. L’ɔkɔngɔ diko, Mɔsɛ akayolongolaka pase pende di’ave diakafundama Ɛlɛmbɛ Dikumi lɔkɔ. Lam’akandaholɔ oma lo dikona, nde akɛnyi ase Isariyɛlɛ watɛmɔla yana ya ngɔmbɛ ko nde akahondja pase diakɔ pende di’ave la kɛlɛ tshɛ la nkɛtɛ, ko diɔ diakolɛ. Jehowa akayofundaka nto Ɛlɛmbɛ Dikumi lo pase di’ave diakasɛlɛ Mɔsɛ. (Etumbelu 32:19; 34:1) Ɛlɛmbɛ ɛsɔ kotshikitana la wɛnɛ wakawawosha ntondo. Mɔsɛ akahombe tsha akambo lo yoho yɔtɔnganɛ la ɛlɛmbɛ akɔ. Nzambi akalembetshiya Mɔsɛ dimɛna dimɛna woho w’onto wakinde ndo akɛnya Mɔsɛ woho wakandahombe ndjâlɔmbɔla ndamɛ oko onyimpala waki Jehowa. Akristo kema l’ɛse ka Ɛlɛmbɛ wa Mɔsɛ, koko kɛnɛ kakatɛ Jehowa Mɔsɛ kekɔ la atɔndɔ efula w’ohomba wahatshikitana ndo wakatetemala mendana la wanɛ tshɛ watɛmɔla Jehowa. (Romo 6:14; 13:8-10) Nyɛsɔ tɔsɛdingole atɔndɔ amɔtshi l’atei awɔ.
12. Woho wakalɔmbɛ Jehowa omamemelo wa la tshondo tshɛ akahombe monga la shɛngiya yakɔna le ase Isariyɛlɛ?
12 Tomameme Jehowa la tshondo tshɛ. Wodja wa Isariyɛlɛ wakikɔ etena kakataka Jehowa dia nde nɔmbaka omamemelo wa la tshondo tshɛ. (Etumbelu 20:2-5) Ase Isariyɛlɛ wakɛnyi tolembetelo efula takashikikɛ dia Jehowa mbele Nzambi ka mɛtɛ. (Euhwelu k’Elembe 4:33-35) Oyadi kakɔna kakasalaka wedja ekina, Jehowa akawaokiya hwe dia nde hatetawɔ weho tshɛ w’ɔtɛmwɛlɔ wa dikishi kana woho tshɛ wa diɔtɔnganelo dia la ɛdiɛngɛ l’atei a wodja ande. Omamemelo awɔ le nde takawahombe monga wa lâdiko di’ɛlɔmɔ. Vɔ tshɛ wakahombe nanga Jehowa la etema awɔ tshɛ, la anima awɔ tshɛ ndo la wolo awɔ tshɛ. (Euhwelu k’Elembe 6:5, 6) Dui sɔ diakahombe mendana la ɛtɛkɛta awɔ, dionga diawɔ, mbuta ate dikambo tshɛ dia lo nsɛnɔ yawɔ. (Akambu w’Asi Lewi 20:27; 24:15, 16; 26:1) Yeso Kristo nde lawɔ akɛnya hwe dia Jehowa nɔmbaka omamemelo wa la tshondo tshɛ.—Mako 12:28-30; Luka 4:8.
13. Lande na kakahombaka ase Isariyɛlɛ kitanyiya Jehowa lo kiambokambo tshɛ, ndo kakɔna kahomba totshutshuya dia mbôkitanyiya? (Undaki 12:13)
13 Tokitanyiya wadjango waki Jehowa lo kiambokambo tshɛ. Aki ohomba mboholaka ase Isariyɛlɛ dia etena kakawadje sheke la Jehowa, vɔ wakatshike dɔkɔlɔkɔ dia mbokitanyiyaka lo kiambokambo tshɛ. Vɔ wakikɔ la lotshungɔ l’efula, koko lo akambo wele Jehowa akawasha wadjango, vɔ wakahombaka monga la okitanyiya wa tshɛ. Okitanyiya awɔ otɛnya dia vɔ mbokaka Jehowa ngandji ndo vɔ la anawɔ wotokondja ɛtshɔkɔ efula nɛ dia kɛnɛ tshɛ kakalɔmbaka Jehowa aki dikambo dia ɔlɔlɔ awɔ.—Etumbelu 19:5-8; Euhwelu k’Elembe 5:27-33; 11:22, 23.
14. Ngande wakɛnya Nzambi ase Isariyɛlɛ ohomba wa efula wa mbetsha akambo wa lo nyuma lo dihole dia ntondo?
14 Tetsha awui wa lo nyuma lo dihole dia ntondo. Wodja wa Isariyɛlɛ takawahombe mbetawɔ dia ehomba awɔ wa l’emunyi mbeta la ntondo ka ehomba awɔ wa lo nyuma. Ase Isariyɛlɛ takawahombe kimɔ nsɛnɔ yawɔ paka lo eyango wa l’emunyi. Jehowa akasɔnɔla lomingu tshɛ tena diakɔsamaka oko ekila, tena diakawakambaka ladiɔ paka lo akambo wendana la ɔtɛmwɛlɔ wa Nzambi ka mɛtɛ. (Etumbelu 35:1-3; Walelu 15:32-36) Ɔnɔnyi tshɛ, tena dikina diakasɔnamaka lo dikambo dia nsanganya ya weke y’ekila. (Akambu w’Asi Lewi 23:4-44) Tena sɔ diakakokaka mbasha waaso wa vɔ tɛkɛta dikambo dia etsha wa diambo waki Jehowa, mbaohola mboka yande ndo vɔ mɛnya lowando lawɔ lo ɛlɔlɔ ande tshɛ. Etena kakamamemaka anto Jehowa, vɔ wakakokaka monga la wɔma ndo la ngandji ka efula otsha le nde ndo dui sɔ diakahombe mbakimanyiya dia kɛndakɛnda lo mboka yande. (Euhwelu k’Elembe 10:12, 13) Atɔndɔ w’ɔlɔlɔ wele lo wadjango asɔ wekɔ la wahɔ le ekambi waki Jehowa ɛlɔ kɛnɛ.—Heberu 10:24, 25.
Toshihodia ndo tândole waonga waki Jehowa
15. a) Lande na aki ohomba efula le Mɔsɛ dia nde shihodia ndo mandola waonga wa Jehowa? b) Ambola akɔna wakoka tokimanyiya dia sho kana yimba dimɛna lo kɛnɛ kendana la waonga tshɛ waki Jehowa?
15 Shihodia ndo mandola waonga waki Jehowa akahombe nto kimanyiya Mɔsɛ dia nde mbeya nsɛna la wodja. Etumbelu 34:5-7 mbutaka dia Nzambi akete la ntondo ka Mɔsɛ ko akate ate: “[Jehowa, Nzambi k]a ketshi ndu ngandji ka mamba, lahuki kele esadi, luludi too la ngandji ka shikaa la kolamelu; latukaka antu nunu nunu ngandji ka shikaa, latudimanyiaka wengiya, uhedia la kolo. Keli ndi huyindja kanga unungu nduku yema ndi atosomboyaka wengiya a washi le an’awo, ndu le ekana awo, edja ndu lolonga la satu kana lolonga la nei.” Yatshungwɛ etena dia kana yimba lo ɛtɛkɛta ɛsɔ. Yambola wate: ‘Kakɔna kalembetshiya dionga la dionga? Ngande wakakɛnɛmɔla Jehowa waonga asɔ? Ngande wakoka emendji wa Akristo kɛnɛmɔla waonga asɔ? Ngande wahomba waonga asɔ monga la shɛngiya lo kɛnɛ kasala ɔmɔmɔ la l’atei aso?’ Nyɛsɔ tɔsɛdingole bɛnyɛlɔ dingana to.
16. Ngande wakokaso nyomoleka shihodia kɛtshi ka Nzambi, ndo lande na kele ekɔ ohomba sala dikambo sɔ?
16 Jehowa ekɔ ‘Nzambi ka kɛtshi ndo koka anto kandji.’ Naka wɛ ekɔ la dibuku Étude perspicace des Écritures, bonde kahayadia kɛnɛ katama l’ɛse k’ɔtɛ a dui wata ɔnɛ: “ Miséricorde ,” mbuta ate kɛtshi? Kana sala eyangelo lo kɛnɛ kendana la dionga sɔ lo kamba la Index des publications de la Société Watch Tower kana prɔgramɛ ka lo ɔrdinatɛrɛ kelɛwɔ Watchtower Library (CD-ROM).a Kamba la Concordance kɛmɔtshi dia mbishola avɛsa watɛkɛta dikambo dia kɛtshi. Wɛ ayɛna dia mbala mɔtshi kɛtshi ka Jehowa halembetshiya tsho kitshakitsha dilanya, koko tɔ nembetshiyaka nto monga la kɛtshi k’efula. Tɔ kakatshutshuya Nzambi dia mbɔsa yɛdikɔ ya keketsha ekambi ande. Ɛnyɛlɔ, Nzambi akakotsha ehomba w’ase Isariyɛlɛ wa lo demba ndo wa lo nyuma lam’akawatatshɔka otsha lo Nkɛtɛ ya Daka. (Euhwelu k’Elembe 1:30-33, 8:4) Kɛtshi ka Jehowa akotshutshuya dia dimanyiya anto kɔlɔ. Nde akoke ekambi ande wa lo nshi y’edjedja kɛtshi. Ande woho wahomba ekambi ande wa nshi nyɛ mbokana kɛtshi lam’asawɔ lee!—Mateu 9:13; 18:21-35.
17. Ngande wakokaso tɔla ɔtɛmwɛlɔ waki Jehowa otsha la ntondo lo woho wambotoshihodia nganɛ woka Jehowa anto kandji?
17 Kɛtshi ka Jehowa kakatana la kandji kokande anto. Oko le yɛ, mboka onto kandji alembetshiyande? Ɛdika dikambo sɔ la avɛsa watɛkɛta dia Jehowa mbokanaka kandji. Bible mɛnyaka dia kandji koka Jehowa anto mendanaka ndo la woho wayakiyanyande la ngandji tshɛ lo dikambo dia wanɛ wele la lɔsɛnɔ la wolo efula l’atei w’ekambi ande. (Etumbelu 22:26, 27) Lo wodja tshɛ, angɛndangɛnda ndo anto akina mbeyaka ndjokoma la lɔsɛnɔ la wolo efula. Etena kakandetshaka wodja ande diaha vɔ monga la shɔnɔdi ndo mbokaka anto wa woho ɔsɔ kandji, Jehowa akawaohola dia ndo vɔ mbaki angɛndangɛnda lo Edjibito. (Euhwelu k’Elembe 24:17-22) Kayotota lo dikambo diaso oko weso ekambi waki Nzambi ɛlɔ kɛnɛ? Kandji kokanaso kimanyiyaka dia sho monga kâmɛ ndo kotolaka anto akina oya lo ɔtɛmwɛlɔ waki Jehowa.—Etsha 10:34, 35; Enyelo 7:9, 10.
18. Kakɔna kekaso lo woho wakadjangɛ Jehowa ase Isariyɛlɛ dia vɔ petsha ditshelo dia wedja wakâdinge?
18 Kɛtshi kaki la ase Isariyɛlɛ otsha le wedja ekina, kokoka monga lâdiko wa ngandji kawɔ otsha le Jehowa ndo otsha lo ɛlɛmbɛ ande wendana la lɔkɛwɔ. Ɔnkɔnɛ, ase Isariyɛlɛ waketshama diaha vɔ ndjela ditshelo dia wedja wakâdinge, diaha mbokoya mbekelo ya lo ɛtɛmwɛlɔ awɔ kana yoho yawɔ ya lɔsɛnɔ ya kɔlɔ. (Etumbelu 34:11-16; Euhwelu k’Elembe 7:1-4) Dikambo sɔ mendanaka ndo laso ɛlɔ kɛnɛ. Sho pombaka monga wodja w’ekila, oko wele Jehowa, Nzambi kaso ekila.—1 Petero 1:15, 16.
19. Ngande wele shihodia kanyi yaki Jehowa lo kɛnɛ kendana la kɔlɔ kokɛka ekambi ande?
19 Dia ndjashikikɛ ɔnɛ Mɔsɛ ayoshihodia mboka Yande, Jehowa akawokiya hwe dia kânga mbele nde hetawɔ pɛkato, nde hoke kɛlɛ esadi. Nde mbishaka anto etena ka vɔ mbeka kɛnɛ kalɔmbande ndo kitanyiya akambo akɔ. Naka anto wambokadimola etema, Jehowa dimanyiyaka pɛkato, koko nde mbishaka wanɛ wasala pɛkato ya weke dilanya. Nde akewola Mɔsɛ dia kɛnɛ kakasale ase Isariyɛlɛ kakakoke monga la shɛngiya y’ɔlɔlɔ kana ya kɔlɔ le nɔnga y’otsha la ntondo. Shihodia ndo mandola mboka ya Jehowa koka kokɛ ekambi waki Nzambi diaha mbosha onongo l’akambo wosadiwɔ vɔamɛ kana vɔ koma lo mbuta esadi eto ɔnɛ nde ekɔ ɔkɔkɛ.
20. Kakɔna kakoka tokimanyiya dia sho mbidjasɛ dimɛna la asekaso ambetawudi ndo la wanɛ wahomana laso l’olimu aso w’esambishelo? (Osambu 86:11)
20 Naka wɛ nangaka nyomeya Jehowa ndo mboka yande, kete tetemala sala eyangelo ndo kanaka yimba etena kadiayɛ Bible. Sɛdingola la yambalo tshɛ akambo wa mamba wendana la lonto la Jehowa. Sɛdingola lo dɔmbɛlɔ woho wakokayɛ mbokoya Nzambi ndo ɔtɔnganyiya dimɛna lɔsɛnɔ layɛ la sangwelo diande. Dikambo sɔ diayokokimanyiya dia wɛ mbewɔ tolonga, mbidjasɛ dimɛna la asekayɛ ambetawudi ndo kimanyiya anto akina dia vɔ mbeya ndo mboka Nzambi kaso ka diambo ngandji.
[Nɔtɛ ka l’ɛse ka dikatshi]
a Wakatondjama tshɛ oma le Ɛmɛnyi wa Jehowa.
Kakɔna kamboyeka?
• Lande na kele okitshakitsha akikɔ ohomba le Mɔsɛ, ndo lande na kewɔ ohomba le so ɛlɔ kɛnɛ?
• Dikambo diakɔna di’ɔlɔlɔ dia kakotshama oma lo woho wakawewoya Farawɔ awui wa Jehowa mbala ko mbala?
• Naa atɔndɔ amɔtshi w’ohomba wakawetsha Mɔsɛ wendana ndo laso?
• Ngande wakokaso pamia oshihodielo aso wa waonga wa Jehowa?
[Osato wa lo lɛkɛ 9]
La kɔlamelo tshɛ Mɔsɛ akewoya Farawɔ awui wa Jehowa
[Osato wa lo lɛkɛ 10]
Jehowa akasholɛ Mɔsɛ kɛnɛ kakandalɔmbaka
[Osato wa lo lɛkɛ 12]
Kana yimba la waonga waki Jehowa