Ɔtɛkɛta wa Jehowa wekɔ la lɔsɛnɔ

Akambo w’ohomba w’oma lo mukanda wa Romo

OYA lo 56 T.D., etena kakinde lo lɔkɛndɔ lande la sato la misiɔnɛrɛ, ɔpɔstɔlɔ Paulo akakome l’osomba wa Kɔrɛtɔ. Nde akayeya tokanyi totshikitanyi taki la Akristo w’ase Juda la Akristo w’ase Wedja wa la Rɔma. Oko wakandakombolaka dia vɔ monga kâmɛ le Kristo l’akambo tshɛ, Paulo akɔshi yɛdikɔ ya mbafundɛ mukanda ɔmɔtshi.

Lo mukanda wakandafundɛ ase Rɔma ɔsɔ, Paulo akalembetshiya woho wayindjama anto ndo yoho ya lɔsɛnɔ yahombawɔ nsɛna. Mukanda ɔsɔ pamiaka ewo kaso kendana la Nzambi ndo l’Ɔtɛkɛta ande ndo mbikaka epole ɔsɛkɛ lo ngandji kande k’otamanya ndo mɛnyaka nɛmɔ diele l’ɔkɛndɛ waki Kristo dikambo dia panda kaso.​—Heb. 4:12.

WAMBOYINDJAMA, LO WOHO AKƆNA?

(Romo 1:1–11:36)

Paulo akafunde ate: “Antu tshe wakatshi kolo, hawukumi lu yediko ya lutumbu la [Nzambi]. Vo wambuyindjama anyanya uma lu ngandji kandi ka mamba, uma l’etshungwelu keli le Kristu Jesu.” Nde akakotsha nto ate: “Untu atuyindjamaka uma lu mbetawo kandi, aha uma l’etsha w’elembe.” (Romo 3:23, 24, 28) Oma lo mbetawɔ ka “dikambu di’ololo otoi,” Akristo w’akitami ndo anto wa lo “ului a wuki” wa “ekoko ekina” kokaka “nyindjama,” mbuta ate Akristo w’akitami wayotshɔ l’olongo oko ekitɔ kâmɛ la Kristo ndo olui a woke wayokoma angɛnyi waki Nzambi wele la elongamelo ka ndjoka lo ‘fɔnu ka woke.’​—Romo 5:18; Eny. 7:9, 14; Joa. 10:16; Jak. 2:21-24; Mat. 25:46.

Paulo akambola ate: “Tayutsha akambu wa kolo ne dia shu kema la tshina di’elembe, keli teko la tshina dia ngandji ka mamba?” Nde akakadimola ate: “Aha osoku.” Nde akalembetshiya ate: “Nyu nyeli fumbi . . . y’akambu wa kolo utsha lu nyoi, kuyanga y’ukitanyia utsha lu akambu w’ololo.” (Romo 6:15, 16) Nde akate ate: “Naka nyu nyayudiaka etsha wa dimba la wulu wa nyuma, nyu nyayuyala la lumu.”​—Romo 8:13.

Ekadimwelo lo ambola w’oma l’Afundelo:

1:24-32​—Onde lɔkɛwɔ la kɔlɔ latɛkɛtama l’avɛsa anɛ mendanaka l’ase Juda kana l’ase Wedja? Kânga mbakoka olembetshiyelo ɔsɔ mendana l’anto wa lo elui akɔ ehende, Paulo akatɛkɛtaka lo yoho ya lânde dikambo dia waa apɔsta w’ase Isariyɛlɛ w’edjedja. Kânga mbakaweyaka atɔndɔ wosembwe waki Nzambi, ‘vɔ kombetawɔ dia monga anto waki Nzambi lo ndjela ewo k’oshika.’ Ɔnkɔnɛ, vɔ waki mɛtɛ l’onongo.

3:24, 25​—Ngande wakoka “etshungwelu keli le Kristu Jesu” komba “akambu wa kolo wakatshama ntundu” la ntondo ka tɔ futama? Prɔfɛsiya ka ntondo kendana la Mɛsiya kofundami lo Etatelu 3:15, kakakotshama lo 33 T.D. etena kakadiakema Yeso l’otamba w’asui. (Ngal. 3:13, 16) Koko etena kakate Jehowa prɔfɛsiya kɛsɔ, oshinga wa tshungo wakashile futama lo washo ande, nɛ dia ndoko ɛngɔ kakoka shimba asangwelo ande dia vɔ kotshama. Ɔnkɔnɛ, l’ekimanyielo k’olambo wakahombe Yeso ndjofuta lo nshi yayaye, Jehowa akakoke dimanyiya pɛkato ya tokanula t’Adama taki la mbetawɔ lo daka sɔ. L’ekimanyielo ka tshungo, wanɛ wakasɛnaka la ntondo ka Kristo mbotɔ kokaka mbolɔ.​—Etsha 24:15.

6:3-5​—Kakɔna kalembetshiya batizama lo Kristo Yeso ndo lo nyɔi kande? Etena kakita Jehowa ambeki wa Kristo nyuma k’ekila, vɔ mongaka kâmɛ la Yeso ndo komaka ase etshumanelo kele demba dia Kristo, ɔnɛ lele Ɔtɛ. (1 Kor. 12:12, 13, 27; Kol. 1:18) Kɛsɔ mbalembetshiya batizama lo Kristo Yeso. Akristo w’akitami ‘batizamaka nto lo nyɔi ka Kristo’ lo woho wasɛnawɔ lɔsɛnɔ la ndjahombia ndo watonawɔ elongamelo tshɛ ka monga la lɔsɛnɔ la pondjo lanɛ la nkɛtɛ. Ɔnkɔsɔ mbavɔwɔ nyɔi ka ndjahombia lo ɛnyɛlɔ ka Yeso, kânga mbele nyɔi kawɔ bu nyɔi ka tshungo. Batismu kabatizamawɔ lo nyɔi ka Kristo kɛsɔ shilaka etena kavɔwɔ ndo kolwamawɔ dia tɔsɛna l’olongo.

7:8-11​—Ngande ‘wakakondja pɛkato hiole oma l’ɛlɛmbɛ’? Ɛlɛmbɛ wakakimanyiyaka anto dia vɔ shihodia dimɛna dimɛna kɛnɛ kakelamɛka pɛkato, lo ndeka mbaetawoya ɔnɛ vɔ wekɔ atshi wa pɛkato. Etombelo wakayala ele, vɔ wakayaɔshi oko akanga wa pɛkato lo toho efula ndo anto efula wakɔsama oko atshi wa pɛkato. Ɔnkɔnɛ, akakokaka mbutama ɔnɛ pɛkato kakakondja hiole oma l’Ɛlɛmbɛ.

Wetshelo le so:

1:14, 15. Tekɔ l’ɛkɔkɔ efula watotshutshuya dia sambisha lokumu l’ɔlɔlɔ l’ohetoheto. Ɔkɔkɔ ɔmɔtshi ele nɛ dia sho kolama dibasa dia wanɛ wakasombama la dikila dia Yeso ndo sho pombaka mbâkimanyiya lo nyuma.

1:18-20. Anto wahoke Nzambi wɔma ndo wasala akambo wa kɔlɔ hawokoke “ndjayindja,” nɛ dia waonga waki Nzambi wahɛnama mɛnamaka oma lo diangɔ diakatongama.

2:28; 3:1, 2; 7:6, 7. L’ɔkɔngɔ wa nde mbuta akambo wakakokaka nyangiya ase Juda, Paulo ambowatɛ ɛtɛkɛta watutsha kɛnɛ kakandawatɛ. Nde akatotshikɛ ɛnyɛlɔ ka dimɛna lo woho wa kandola akambo wa wolo la ɔkɔmi ndo la yewo tshɛ.

3:4. Etena kalɔshana ɛtɛkɛta w’anto la kɛnɛ kata Nzambi l’Ɔtɛkɛta ande, sho ‘mbetawɔka dia Nzambi ekɔ kanga mɛtɛ’ lo ndjaɛkɛ lo losango la lo Bible ndo lo nsɛna lo yoho yɔtɔnɛ la lolango laki Nzambi. Lo ndjasha l’ohetoheto tshɛ l’olimu w’esambishelo ka Diolelo ndo wa mbetɛ anto ambeki, sho kokaka kimanyiya anto akina dia vɔ mɛna ɔnɛ Nzambi ekɔ kanga mɛtɛ.

4:9-12. Abarahama akayindjama oma lo mbetawɔ kande edja efula la ntondo ka nde ndjahema ohekele ele la ɛnɔnyi 99. (Etat. 12:4; 15:6; 16:3; 17:1, 9, 10) Lo yoho ya diambo shɔ, Nzambi akɛnya kɛnɛ kayindja onto dia nde mbetawɔma le nde.

4:18. Elongamelo kekɔ ohomba efula lo mbetawɔ kaso. Mbetawɔ kaso mbika etshina lo elongamelo.​—Heb. 11:1.

5:18, 19. Lo mɛnya dimɛna woho wakafɔnɛ Yeso la Adama, Paulo akalembetshiya lo tshena pe woho wakoka onto kimɔ “lumu landi uku etshungwelu ka antu efula.” (Mat. 20:28) Kana yimba lo yoho ya dimɛna ndo l’etena ka tshitshɛ keto ekɔ toho ta wetshelo t’amɛna efula tahombaso mbokoya.​—1 Kor. 4:17.

7:23. Tenyi di’alemba aso diele oko, anya, ekolo ndo lolemi kokaka ‘tetɛ fumbe y’ɔlɛmbɛ wa pɛkato,’ ɔnkɔnɛ sho pombaka mbewɔ dia kamba la diɔ lo yoho ya kɔlɔ.

8:26, 27. Etena kadiɛnɛso la ekakatanu wa wolo efula ko hatoyeya woho wakokaso nɔmba, ‘nyuma twamɛ katotɔlɔmbɛka.’ Oma lâsɔ, Jehowa ɔnɛ “Latukaka dombelo,” mbɔsaka alɔmbɛlɔ wasungana wakafundama lo Ɔtɛkɛta ande oko waso mbewɔ.​—Osam. 65:2.

8:38, 39. Mpokoso, ditongami dia lo nyuma dia kɔlɔ ndo mandji y’ana w’anto hayokoke shimba Jehowa dia nde tôka ngandji kana dia sho mbôka ngandji.

9:22-28; 11:1, 5, 17-26. Prɔfɛsiya efula yendana la wolwelo w’Isariyɛlɛ yakakotshama le etshumanelo k’Akristo w’akitami, kele anto wa lɔkɔ mbɔsama “aha paka uma l’atei w’asi Juda, keli ndu uma l’atei w’ase wedja.”

10:10, 13, 14. Ngandji kokaso Nzambi ndo asekaso anto kâmɛ la mbetawɔ ka wolo kele laso le Jehowa ndo l’alaka ande kokaka totshutshuya dia sho kamba olimu w’Okristo l’ohetoheto tshɛ.

11:16-24, 33. Ande woho wɛdinyama “ololo wa [Nzambi] ndu ngala kandi” lee! Eelo, “Dive dia wuki, ulimu andi weli uluwanyi; ne dia mbuka yandi tshe yeli sambu k’ololo.”​—Euh. 32:4.

TƆSƐNƐ LO YOHO YƆTƆNƐ LA OYINDJAMELO ASO

(Romo 12:1–16:27)

Paulo akate ate: “Anyasu, dimi lambunyosengasenga uma l’akambu wa ketshi wa [Nzambi] nti: Nyulambuli alimba anyu uku ulambu wa lumu, la w’ekila, la wa ngenyangenya [Nzambi].” (Romo 12:1) Lo woho wayindjama Akristo oma lo mbetawɔ kawɔ, akambo wayela anɛ pombaka monga la shɛngiya lo woho wɔsanawɔ, wɔsawɔ anto akina ndo ewandji wa lɛɛta.

Paulo akafunde ate: “Dimi lambunyutela nyu tshe nti: Untu tatamanyaki ndjakanela.” Nde akasha dako nɛ ate: “Ngandji [kanyu k]ayali ka mete.” (Romo 12:3, 9) “Untu tshe alembele embuledi andi.” (Romo 13:1) Nde akakeketsha Akristo ‘diaha vɔ nomboshana lam’asawɔ’ l’akambo wendana la nkum’otema.​—Rom. 14:13.

Ekadimwelo lo ambola w’oma l’Afundelo:

12:20​—Ngande ‘wahatanyaso akalanga wa dja wahɛta’ l’ɔtɛ w’otunyi? Lo nshi yakafundamaka Bible, fɛsa yakadjamaka lo nkuka ka dja ko vɔ kitsha akalanga lâdiko ndo l’ɛse ka yɔ. Lâladi la lâdiko lakakimanyiyaka dia ndɛlɔla lowolo ndo likakitola la mindo. Woho akɔ wâmɛ mbele, sho mbahatanyaka akalanga wa dja l’ɔtɛ w’otunyi aso lo mbosalɛ akambo w’ɛlɔlɔ dia nde tshika lɔkɛwɔ lande la kɔlɔ ndo dia waonga ande w’ɛlɔlɔ mɛnama.

12:21​—Ngande ‘watetemalaso nɛmbia akambo wa kɔlɔ oma l’akambo w’ɛlɔlɔ’? Yoho mɔtshi yasalaso dikambo sɔ ele lo mamema la dihonga tshɛ olimu w’esambishelo ka lokumu l’ɔlɔlɔ la Diolelo wakatosha Nzambi edja ndo lam’ayɛna Jehowa ate ambokoka.​—Mako 13:10.

13:1​—Lo yoho yakɔna yele ewandji wa lâdiko ‘wakakitshama l’ahole awɔ wele la elelo oma le Nzambi’? Ewandji wa lɛɛta ‘wakakitshama l’ahole awɔ wele la elelo oma le Nzambi’ lo yoho yolɛwɔ la dikimɔ diaki Nzambi ndo lo tena dimɔtshi Nzambi akatewoyisha lowandji lawɔ. Dikambo sɔ mɛnamaka hwe lo kɛnɛ kakate Bible lo dikambo dia ewandji ɛmɔtshi.

Wetshelo le so:

12:17, 19. Kawoya kɔlɔ lo kɔlɔ kɛdikɛdi sala kɛnɛ kele Jehowa ndamɛ mbele la lotshungɔ la kisala. Tayonga mɛtɛ la otako naka sho ‘kawoya kɔlɔ lo kɔlɔ’!

14:14, 15. Hatohombe nyangiya ɔnangɛso kana kadiyɛso kɛmɔtshi kana mbotakanya oma lo mbo ya ndɛ kana ya nnɔ yawoshaso.

14:17. Dia sho mbetawɔma le Nzambi, halemanɛ tsho la kɛnɛ kalɛso kana kanɔso kana kɛnɛ katonaso dia ndɛ kana dia nnɔ. Koko, tɔ mendanaka la losembwe, la ki ndo l’ɔngɛnɔngɛnɔ.

15:7. Sho pombaka nongola anto tshɛ wayasha l’akambo wa mɛtɛ l’otema ɔtɔi l’etshumanelo ndo sambisha wanɛ tshɛ wahomana la so losango la Diolelo.

[Esato wa lo lɛkɛ 31]

Onde tshungo kokaka mendana la pɛkato yakasalema la ntondo ka tɔ futama?