BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ wa Watchtower
Watchtower
BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ
Ɔtɛtɛla
  • BIBLE
  • EKANDA
  • NSANGANYA
  • w08 10/1 lk. 13-15
  • Bonde kahombaso mɛnyaka lowando?

Ndooko vidɛo yele lo kɛnɛ kɔsɔnyiyɛ.

Otokimwe, munga kakongi etena kakayatelesharjɛki vidɛo.

  • Bonde kahombaso mɛnyaka lowando?
  • Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2008
  • Ɛtɛ w'awui wahɔnyi
  • Awui wa woho akɔ
  • Lo nkumbo
  • Kayotota dikambo di’angɛnyi l’asukanyi?
  • Bonde kahombaso mbishaka losaka etena kahasale anto akina dui sɔ?
  • Lande na kahombaso mɛnya lowando?
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa (wekelo)—2019
  • Tɛnya lowando
    Lɔsɛnɔ ndo olimu aso w’Okristo—Dikatshi dia losanganya—2018
  • Onde wɛ ayokamba la diaaso sɔ?
    Olimu aso wa Diolelo—2014
  • ‘Tonge la lowando’
    Olimu Aso wa Diolelo—2008
Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2008
w08 10/1 lk. 13-15

Bonde kahombaso mɛnyaka lowando?

“Ama Raquel, losaka efula lo woho weyɛ kiɔkɔ y’ekeketshelo le mi. Kânga mbele ondo wɛ heye dui sɔ, lonto layɛ ndo ɛtɛkɛta ayɛ keketshakami efula.”​—Jennifer.

ONDE wɛ ambolongolaka mukanda wa eokelo ka losaka aha la wɛ nongamɛ? Naka ngasɔ, kete aha la tâmu dui sɔ diakasalanganya otema ayɛ. Onto tshɛ nangaka vɔ mbɔsa la nɛmɔ ndo mbowandola.​—Mateu 25:19-23.

Eokelo ka losaka keketshaka lɔngɛnyi lele lam’asa onto lakaha ɛngɔ la ɔnɛ lalongola. Ndo nto, onto lɛnya lowando ndjelaka wanya wa Yeso Kristo lele mbala tshɛ akɛnaka etsha w’ɛlɔlɔ w’anto akina.​—Mako 14:3-9; Luka 21:1-4.

Lonyangu ko, anto hawoyoleka mbokana losaka oyadi l’onyɔ kana lofunda. Bible kakate dia lo “nshi y’ekumelu,” anto “hawukana lusaka.” (2 Timote 3:1, 2) Naka hatɔsɛnyi wolo, kete woho wele anto efula bu la lowando ɛlɔ kɛnɛ kokaka kitshakitsha nsaki kaso ka mɛnya lowando.

Wanya akɔna w’eshika wakoka takola ambutshi dia mbetsha anawɔ woho wa vɔ mɛnyaka lowando? Waa na wakokaso mbokaka losaka? Ndo lande na kahombaso mɛnya lowando kânga naka anto wotodingi hawoshana losaka?

Lo nkumbo

Ambutshi kambaka la wolo dia kotsha ehomba w’anawɔ. Koko tena dimɔtshi, ambutshi mbeyaka mɛna diele oko ana hawandola welo wadjawɔ. Kakɔna kokawɔ sala dia nɔngɔsɔla dikambo sɔ? Awui asato anɛ kokaka nyokimanyiya.

1) Ɛnyɛlɔ. Oko wediɔ lo akambo efula wendana la mbetsha ɔna, mbisha ɛnyɛlɔ k’ɔlɔlɔ ekɔ yoho ya dimɛna ya mbetsha. Lo kɛnɛ kendana la mama kakakambaka la wolo lo Isariyɛlɛ w’edjedja, Bible mbutaka ɔnɛ: “An’andi watunelaka, watûtumbulaka.” Lende akeke anasɔ dia mɛnya lowando? Etenyi kotshikadi ka divɛsa sɔ toshaka okadimwelo. Tɔ mbutaka ɔnɛ: “Umendi atuwandulaka.” (Tukedi 31:28) Ambutshi wɛnyanya lowando mɛnyaka anawɔ dia dui sɔ mbishaka ɔnɛ lashawɔ losaka ɔngɛnɔngɛnɔ, keketshaka diɔtɔnganelo dia lo nkumbo ndo ekɔ djembetelo yɛnya di’onto ambotshunda.

Papa kɛmɔtshi kelɛwɔ Stephen mbutaka ɔnɛ: “Dimi mbishaka anami ɛnyɛlɔ k’ɔlɔlɔ lo mbishaka wadɛmi losaka l’ɔkɔngɔ w’olelo.” Etombelo akɔna wakonge la dui sɔ? Stephen mbutaka ate: “Anami ahende wakalembetɛ dikambo sɔ ndo dui sɔ diakakimanyiya dia vɔ ndeka mbeya ohomba wa mbishana losaka.” Naka wɛ ambotshukana, onde wɛ mbishaka olonganyi ayɛ losaka mbala la mbala oyadi kânga lo tolimulimu ta totshitshɛ? Onde wɛ mbishaka anayɛ losaka oyadi kânga vɔ wakasadi kɛnɛ kakayâlɔmbi dia vɔ sala?

2) Wetshelo. Nsaki ka mbishana losaka ekɔ oko alɛmbɔlɛmbɔ. Vɔ wekɔ l’ohomba wa nɔngɔswamaka dia monga elangala. Ngande wakoka ambutshi kimanyiya anawɔ dia vɔ monga la lowando ndo liɛnyaka? Nkumekanga ka lomba Sɔlɔmɔna akɛnya dui dimɔtshi di’ohomba efula etena kakandafunde ate: “Kanga utema w’ololo atukanaka yimba dia nkaluya diui.”​—Tukedi 15:28.

Ambutshi le, onde nyu mbetshaka ananyu dia vɔ kana yimba lo welo wakadji ɔnɛ lanyosha woshasha ɔmɔtshi ndo lokaho lande? Woho w’okanelo wa yimba ɔsɔ ekɔ oko nkɛtɛ yahomba lowando tomba lɛkɔ. Maria, lakodia ana asato ndamɛ mbutaka ate: “Pombaka mbɔsa wenya dia mbidjasɛ kâmɛ la ana ndo mbalembetshiya kɛnɛ kalɔmbama etena kakosha onto ɔmɔtshi woshasha, mbuta ate kɛnɛ kakanyiya onto akɔ lo dikambo diayɛ ndo walangande mɛnya woho wayakiyanyande efula dikambo diayɛ. Koko, dimi mɛnaka dia welo wa ngasɔ kokaka mɛtɛ.” Asawo wa ngasɔ kimanyiyaka ana dia vɔ mbeka aha tsho kɛnɛ kahombawɔ mbuta etena kɛnyawɔ lowando lawɔ koko ndo lande na kahombawɔ sala ngasɔ.

Ambutshi wele la lomba kimanyiyaka anawɔ dia vɔ mbewɔ monga la tokanyi tɔnɛ diangɔ tshɛ di’ɛlɔlɔ diakondjawɔ ekɔ diangɔ diahombawɔ kondja.a Ɔhɛmwɛlɔ wele lo Tukedi 29:21 wendana la woho wa salɛ ekambi akambo mbɔtɔnɛka dimɛna efula ndo la ana. Divɛsa sɔ mbutaka ɔnɛ: ‘Naka onto ndanya okambi ande lo mbɔsɛngasɛngaka oma ko dikɛnda diande, kete l’opalanga ande nde hoyonga la lowando.’

Ngande wakoka ambutshi kimanyiya ana w’akɛnda dia vɔ mɛnyaka lowando? Linda, mama kɛmɔtshi kele l’ana asato mbutaka ate: “Dimi l’omɛmi keketshaka anaso dia vɔ mbisha lonya lo mikanda wa eokelo ka losaka wafundaso lo sanga osato ɔmɔtshi lɔkɔ kana lo funda nkombo yawɔ.” Mɛtɛ, sango sɔ mbeyaka monga sango di’anyanya kana kɛnɛ kafundama l’anya mbeyaka monga wolo mbadia, koko wetshelo wakondja ana oma lo dikambo sɔ wekɔ ohomba efula.

3) Etete. Sho tshɛ mbotɔka la nsaki ka monga la lokaki ndo nsaki kɛsɔ mbeyaka mbahemɛ nsaki ka mbokana losaka. (Etatelu 8:21; Mateu 15:19) Koko, Bible keketshaka ekambi waki Nzambi ɔnɛ: “Nyuyali la tumba t’eyuyu, nyolote untu uyuyu, lakatungama lu ololo la ekila ka mete le [Nzambi].”​—Efeso 4:23, 24.

Koko, ambutshi wa tomanamana mbeyaka dimɛna dia kimanyiya anawɔ dia ‘ndɔta lonto l’oyoyo’ bu dikambo dia tshitshɛ. Stephen, lakatatɛkɛtshi dikambo diande la diko mbutaka ɔnɛ: “Mbetsha anaso wa wamato dia vɔ mbishanaka losaka aha la onto mbatshutshuya akɛnama dia akɔshi etena k’otale.” Koko Stephen la wadɛnde kompekɔ. Nde tetemalaka mbuta ɔnɛ: “La etete k’efula, anaso wakayokondjaka wetshelo. Kakianɛ tekɔ l’ɔngɛnɔngɛnɔ lo woho wɛnyawɔ anto akina lowando.”

Kayotota dikambo di’angɛnyi l’asukanyi?

Etena kahatasha losaka, ondo sho mbeyaka mbohɛ koko aha ɔnɛ sho bu la lowando. Onde ekɔ mɛtɛ ohomba dia monga la lowando ndo likɛnɛmɔla? Dia kadimola lo dimbola sɔ, tende dikambo dimɔtshi diakete lam’asa Yeso la akanga a sudi amɔtshi.

Lam’akandatatshɔka otsha la Jerusalɛma, Yeso akahomana la apami dikumi waki la hemɔ ka sudi. Bible mbutaka ɔnɛ: “[Vɔ] wakûwelela vati: Jesu uwandji utuki ketshi! Lam’akandawaenyi, ndi akawatela ati: Nyutshu, nyutuyaenya le elombedi. Lam’akawatatshokaka, vo wakakono. Lam’akenyi otoi awo omotshi ati: Dimi lambokono, ndi akakalula, ayatumbula [Nzambi] la diui dia wulu. Ndi akayakosha l’ekulu wa Jesu, akawuki lusaka. Usi Samariya kakindi.”​—Luka 17:11-16.

Onde Yeso akanya yimba lo woho waki akanga a sudi akina asɔ kɔmɛnya lowando? Ɔkɔndɔ tetemalaka la mbuta ɔnɛ: “Jesu akûkaluya diui ati: Aha antu dikumi mbokonwe, keli, lend’eli divwa? Nduku untu ukina lukaludi dia ndjutumbula [Nzambi], tshikima ongendangenda one?”​—Luka 17:17, 18.

Akanga a sudi akina divwa komonga anto wa kɔlɔ. L’etatelo, vɔ wakɛnya lo sɛkɛ mbetawɔ kawɔ le Yeso ndo wakakitanyiya kɛnɛ kakandawatɛ kakendana la munda lɔkɛndɔ otsha la Jerusalɛma dia toyaɛnya le ɛlɔmbɛdi. Koko, kânga mbele aha la tâmu vɔ waki la lowando l’efula oma lo tshelo ya ngandji yakawasalɛ Yeso, vɔ kombɛnya lowando lawɔ. Kɛnɛ kakawasale kɔngɛnyangɛnya Kristo. Kakɔna kayotota dikambo diaso? Etena katosalɛ onto ɔmɔtshi dui dia dimɛna, onde sho mongaka suke dia mbosha losaka?

Bible mbutaka dia ngandji “hatshi akambu wa fumbosonyi, hayangi paka lulangu landi.” (1 Koreto 13:5) Omalɔkɔ, losaka l’oma k’ɛse otema ekɔ djembetelo ya mbekelo y’ɛlɔlɔ ndo ya ngandji. Oko watɛnya kɛnɛ kakatombe lo dikambo di’ase sudi, wanɛ walanga ngɛnyangɛnya Kristo mongaka la ngandji ka ngasɔ ndo mɛnyaka lowando le anto tshɛ oyadi wodja awɔ, lokoho lawɔ la demba kana ɔtɛmwɛlɔ awɔ.

Yambola wate: ‘Mbala kakɔna kakamakomɛ mbisha osukanyi ami, osekami la l’olimu, la la kalasa, ɔfɛlɛmɛ, onto ɔmɔtshi lakamba lo makashinyi kana onto okina tshɛ lakakimanyiya losaka?’ Lande na kahayɔshi kalupɛ ko wɛ funda mbala yashayɛ losaka lo lushi ɔtɔi kana nshi hiende? Funda ngasɔ mbeyaka kokimanyiya dia wɛ mbeya lɛnɛ ahombayɛ ndjalowanya lo kɛnɛ kendana la mbishana losaka.

Lo mɛtɛ, onto lahombaso mbisha losaka ele Jehowa Nzambi. Nde kele Ombishi wa “mboya tshe k’ololo la k’uluwanyi.” (Jakoba 1:17) Naa mbala k’ekomelo kakayasha Nzambi losaka l’otema ɔtɔi lo akambo amɔtshi shikaa wakandakosalɛ?​—1 Tesalonika 5:17, 18.

Bonde kahombaso mbishaka losaka etena kahasale anto akina dui sɔ?

Anto akina mbeyaka monga ko hawotosha losaka etena kasalɛso dui dimɔtshi. Ko lande na kahombaso mbishaka losaka etena kahasale anto akina dui sɔ? Tɔsɛdingole ɔkɔkɔ ɔmɔtshi.

Lo salɛka anto wele bu la lowando ɔlɔlɔ, tayokoya Jehowa Nzambi Otungi aso wa dimɛna. Woho wele anto efula bu la lowando lo ngandji kaki Jehowa hoshimbe dia nde mbasalɛ awui w’ɛlɔlɔ. (Romo 5:8; 1 Joani 4:9, 10) Nde “atuhutuyaka unya le antu wa kolo ndu le antu w’ololo, ndu atutumaka mvula le antu w’ololo ndu le antu wa kolo.” Naka sho sala la wolo dia mɛnyaka lowando kânga mbasɛnaso lo andja ɔnɛ wele anto hawokana losaka, kete tayɛnya dia tekɔ “ana wa She[so] le l’ulungu.”​—Mateu 5:45.

[Nɔte ka l’ɛse ka dikatshi]

a Ambutshi efula mbadiaka ndo kɛtshanyaka la anawɔ awui wele lo dibuku Etshama oma le Ombetsha a woke, diakatondjama oma le Ɛmɛnyi wa Jehowa. Tshapita 18 yekɔ l’ɔtɛ a dui ɔnɛ: “Onde wɛ mbohɔka dia mbisha losaka?”

[Efundelo wa l’etei w’odingɔ wa lo lɛkɛ 15]

Funda mbala yashayɛ losaka lo lushi ɔtɔi kana nshi hiende

[Osato wa lo lɛkɛ 15]

Kânga ana w’akɛnda kokaka mbeka dia mbishanaka losaka

[Osato wa lo lɛkɛ 15]

Nyosha ananyu ɛnyɛlɔ k’ɔlɔlɔ lo mbishanaka losaka

    Ekanda wa l’Ɔtɛtɛla (1983-2025)
    Tomba
    Ɔtɔ
    • Ɔtɛtɛla
    • Kahana l'onto
    • Nango
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ɛlɛmbɛ w'okambelo
    • Awui wa sheke
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Ɔtɔ
    Kahana l'onto