BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ wa Watchtower
Watchtower
BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ
Ɔtɛtɛla
  • BIBLE
  • EKANDA
  • NSANGANYA
  • w10 1/1 lk. 4-6
  • Elɛwɔ nyuma k’ekila?

Ndooko vidɛo yele lo kɛnɛ kɔsɔnyiyɛ.

Otokimwe, munga kakongi etena kakayatelesharjɛki vidɛo.

  • Elɛwɔ nyuma k’ekila?
  • Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2010
  • Ɛtɛ w'awui wahɔnyi
  • Awui wa woho akɔ
  • “Wulu wa Khum’ulungu”
  • “Nyuma ka Khumadiondjo kambumbahema”
  • Nyuma kaki Nzambi kakalɔmbɔlaka Akristo wa lo ntambe ka ntondo ndo kekɔ lo tɔlɔmbɔla ɛlɔ kɛnɛ
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2011
  • Nyuma K’ekila—wolo A Nzambi Wakamba Olimu
    Onde wɛ pombaka mbetawɔ Losato l’osato?
  • Nyuma k’ekila kɛdikɛdi na?
    Ekadimwelo lo ambola w’oma lo Bible
  • Tɔkɛndɛkɛndɛ la nyuma ndo tɔsɛnɛ lo yoho yɔtɔnɛ la ndjakimɔ kaso
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2010
Enda awui akina
Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2010
w10 1/1 lk. 4-6

Elɛwɔ nyuma k’ekila?

YESO akambola ambeki ande mbala kɛmɔtshi ate: “Untu akona l’atei anyu lele umbutshi a pami, lam’ayolomba on’andi la pami lusi, ku ndi mbusha ului lu dihuli dia lusi? Kana ndi ayôlomba ukeli, ku ndi mbusha kutu?” (Luka 11:11, 12) Ana w’ase Ngalileya wakangɛnangɛnaka ndɛ ekele la nse; vɔ wakeyaka weho wa mbo ya ndɛ yakawalangaka ndɛ.

Yeso akate dia sho la dia ntetemala nɔmba la etete dia nkondja nyuma k’ekila, oko atɔlɔmbaka ɔna lele la ndjala mbo ya ndɛ. (Luka 11:9, 13) Naka sho nshihodia ele nyuma k’ekila, kete dui sɔ diayotokimanyiya dia sho mbeya ohomba wa monga la tɔ lo nsɛnɔ yaso. Ɔnkɔnɛ, ɛsɔ tɔsɛdingole ntondotondo kɛnɛ ketsha Bible lo dikambo dia nyuma k’ekila.

“Wulu wa Khum’ulungu”

Afundelo mɛnyaka hwe dia nyuma k’ekila kekɔ wolo wakamba la Nzambi dia nkotsha sangwelo diande. Etena kakewoya ondjelo Ngabiriyɛlɛ Mariya dia nde ayôta ɔna kânga mbakinde eke emuma, ondjelo akawotɛ ate: “Nyuma [k’ekila] ayuya le ye. Wulu wa Khum’ulungu wayukukhukhume la dedi diandi. Okone vo wayole ona layuto vati: L’Ekila, ona [Nzambi].” (Luka 1:35) Lo ndjela ɛtɛkɛta waki Ngabiriyɛlɛ, diɔtɔnganelo diekɔ lam’asa nyuma k’ekila la “wulu wa Khum’ulungu.”

Kanyi yakɔ yâmɛ shɔ tanemaka l’avɛsa akina wa lo Bible. Ɔprɔfɛta Mika akate ate: “Keli le mi, dimi lambuludiama la wulu, la nyuma ka [Jehowa].” (Mika 3:8) Yeso akalake ambeki ande ate: “Keli nyu nyayulungula wulu lam’ayuya nyuma [k’ekila] le nyu.” (Etsha 1:8) Ndo ɔpɔstɔlɔ Paulo akatɛkɛta dia “wulu wa nyuma [k’ekila].”—Romo 15:13, 19.

Lâsɔ, kakɔna kakokaso mbuta lo ndjela awui wɔtɛkɛtami la diko ango? Vɔ mɛnyaka dia diɔtɔnganelo di’efula diekɔ lam’asa nyuma k’ekila la wolo waki Nzambi. Nyuma k’ekila kekɔ ehomɔ kakamba Jehowa la tɔ dia nkɛnɛmɔla wolo ande. Lo tshena pe, nyuma k’ekila kekɔ wolo waki Nzambi wakamba olimu. Tɔ mɛtɛ kekɔ wolo wa mamba! Hatokoke nshihodia wolo waki ohomba dia andja ɔnɛ w’otondo ntongama. Lo tshimbo yaki ɔprɔfɛta Isaya, Jehowa tɔlɔmbaka dia sho nkana yimba la ɛtɛkɛta wayela ɛnɛ: “Nyedia ashu anyu utsha l’ulungu, nyendi one lakatungi diango ne, latuditundjaka l’elui adio. Ndi atudietaka dio tshe kumbu. Uma lu wuki wa wulu andi, ndu uma lu khudu kandi k’utamanya, mbakidio kumpumbama nduku otoi.”—Is. 40:26.

Eelo, Bible mɛnyaka dia andja ɔnɛ la kɛnɛ tshɛ kele lɔkɔ kekɔ oma lo “wuki wa wulu andi,” kana nkudu kaki Nzambi Kanga-Wolo-Tshɛ. Mbokɛmaka hwe dia, wolo waki Nzambi wakamba olimu wekɔ woke efula, ndo lɔsɛnɔ laso nemanɛka la wolo ɔsɔ.—Enda kiombo yele l’ɔtɛ a dui ɔnɛ: “Nyuma k’ekila kekɔ lo nkamba olimu.”

Jehowa koka nkamba la nyuma kande k’ekila lo yɛdikɔ y’efula, oko wakandakambe la tɔ dia ntonga andja ɔnɛ. Koko nde koka nkamba la tɔ nto lo wahɔ wa anto. Bible ndola tɔɔ la bɛnyɛlɔ diɛnya woho wakalodiama ekambi waki Nzambi la nkudu lo tshimbo ya wolo ande wakamba olimu.

“Nyuma ka Khumadiondjo kambumbahema”

Olimu waki Yeso tɛnyaka lo yoho ya diambo dia nyuma k’ekila kaki Nzambi koka mbisha ekambi ande nkudu. Yeso akatɛ ase Nazarɛta ate: “Nyuma ka Khumadiondjo kambumbahema.” (Luka 4:18) Kakɔna kakasale Yeso oma lo “wulu a nyuma”? (Luka 4:14) Nde akakɔnɔla weho tshɛ wa hemɔ, akɔladia mpɛpɛ ya welo ya lo ndjale, akalesha anto nunu la mapa engana eto ndo la tosese tongana toto ndo akolola ndo edo. Ɔpɔstɔlɔ Petero akɛnya dia Yeso ekɔ oko “untu lakanyulimbitshiya [Nzambi] uma lu etsha a wulu la akambu wa mamba, ndu tulimbitelu takatshi [Nzambi] uma le ndi.”—Etsha 2:22.

Kânga mbele nyuma k’ekila hayosala ahindo wa ngasɔ nshi nyɛ, tɔ koka tosalɛ akambo efula wa diambo. Jehowa mbishaka atɛmɔdi ande nyuma k’ekila, oko wakashikikɛ Yeso ambeki ande. (Luka 11:13) Diakɔ diele, ɔpɔstɔlɔ Paulo akakoke mbuta ate: “Dimi mbeyaka ntsha akambu tshe la wulu wa one latunkikitshaka.” (Filipi 4:13) Ko onde nyuma k’ekila koka monga la shɛngiya ya ngasɔ lo lɔsɛnɔ layɛ? Sawo diayela diayokadimola lo dimbola sɔ.

[Kiombo/​Osato wa lo lɛkɛ 5]

Ɛkɔkɔ wɛnya dia nyuma k’ekila kema onto

Bible mbɛdikaka nyuma k’ekila l’ashi. Etena kakandalake ekambi ande dia mbatshɔkɔla lo nshi yayaye, Nzambi akate ate: “Dimi layutshulula ashi lu kete yambuma, layutunga ekedi lu kete y’ufumbu. Dimi layutshulwela diuhu diaye [nyuma k]ami, la tukanula taye otshoko ami.”—Isaya 44:3.

Etena kakatshulwɛ Nzambi ekambi ande nyuma kande, vɔ ‘wakalole la nyuma k’ekila,’ kana ‘wakalodiama la nyuma k’ekila.’ Bible mbutaka dia Yeso, Joani Obatizanyi, Petero, Paulo, Baranaba ndo ambeki wakatshumana kâmɛ lushi la Pɛntɛkɔsta 33 T.D. wakalole kana wakalodiama la nyuma k’ekila.—Luka 1:15; 4:1; Etsha 4:8; 9:17; 11:22, 24; 13:9.

Tɔsɛdingole dui nɛ: Onde onto ɔmɔtshi kokaka ‘ntshulwama’ le anto efula wotshikitanyi? Onde wɛ kokaka mbuta dia lemba l’anto kokaka ‘ndodiama’ la onto ɔtɔi? Dikambo sɔ hadiokoke nsalema. Bible nembetshiyaka dia anto wakalodiama la lomba, la shɛnɔdi kana la ewo k’oshika, koko tɔ hate dia lemba l’anto wakalodiama la onto ɔtɔi.—Etumbelu 28:3; 1 Khumi ya Dikanga 7:14; Luka 2:40; Kolosai 1:9.

Tshɛkɛta ya lo Grɛkɛ pneuʹma, yokadimɔmi ɔnɛ “nyuma” mbelaka kanyi ya wolo ɔmɔtshi wahɛnama. Lo ndjela diksiɔnɛrɛ dimɔtshi diaki yɔnɛ Vine (Expository Dictionary of New Testament Words), tshɛkɛta pneuʹma nembetshiyaka “ntondotondo lɔpɛpɛ . . ., ndo nto loowe, djekoleko nyuma kele oko lɔpɛpɛ, kahɛnama la washo, kele kema la demba koko kele la nkudu efula.”

Ɔnkɔnɛ, mbokɛmaka hwe dia nyuma k’ekila kema onto.a

[Nɔte ka l’ɛse ka dikatshi]

a Dia mbeya awui efula lo kɛnɛ kendana la nyuma k’ekila, enda ɔtɛ a dui: “Mɛtɛ lo dikambo dia Papa, Ɔna la nyuma k’ekila,” lɛkɛ 201-204, lo dibuku Bible etshatɔ mɛtɛ? diakatondjama oma le Ɛmɛnyi wa Jehowa.

    Ekanda wa l’Ɔtɛtɛla (1983-2025)
    Tomba
    Ɔtɔ
    • Ɔtɛtɛla
    • Kahana l'onto
    • Nango
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ɛlɛmbɛ w'okambelo
    • Awui wa sheke
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Ɔtɔ
    Kahana l'onto