BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ wa Watchtower
Watchtower
BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ
Ɔtɛtɛla
  • BIBLE
  • EKANDA
  • NSANGANYA
  • w09 10/15 lk. 13-17
  • “Engenyi ami mbenyu”

Ndooko vidɛo yele lo kɛnɛ kɔsɔnyiyɛ.

Otokimwe, munga kakongi etena kakayatelesharjɛki vidɛo.

  • “Engenyi ami mbenyu”
  • Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2009
  • Ɛtɛ w'awui wahɔnyi
  • Awui wa woho akɔ
  • Ɛnyɛlɔ kaki Yeso kendana la monga ɔngɛnyi w’ɔlɔlɔ
  • Ngande wakɔsaka ambeki lɔngɛnyi laki lam’asawɔ la Yeso?
  • Lɔngɛnyi lasaso la Kristo ɛlɔ kɛnɛ
  • Lɛnɛ akokaso tana angɛnyi w’ɛlɔlɔ
  • “Dimi lambonyelɛ angɛnyi”
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa (wekelo)—2020
  • Woho wa nama lɔngɛnyi lo andja ɔnɛ wahokana anto ngandji
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2009
  • Sɔna angɛnyi woka Nzambi ngandji
    Woho wa ntshikala lo ngandji ka Nzambi
  • Tokoya Yeso ndo totshikale lo wɔladi
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa (wekelo)—2019
Enda awui akina
Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2009
w09 10/15 lk. 13-17

“Engenyi ami mbenyu”

“Naka nyu nyambutsha uku anyutelami, keti engenyi ami mbenyu.”​—JOA. 15:14.

1, 2. a) Angɛnyi waki Yeso waki la nsɛnɔ yotshikitanyi ya woho akɔna? b) Lande na kele ekɔ ohomba dia sho monga angɛnyi waki Yeso?

APAMI wakadjasɛ lo luudu la la diko vɔ la Yeso waki la nsɛnɔ yotshikitanyi. Petero la Andɛlɛ w’ɔnango waki amundji wa nse. Mateo aki onongodi w’elambo, woho w’olimu waki konangemaka oma le ase Juda. Amɔtshi, ɛnyɛlɔ Jakɔba nde la Joani wakeyaka Yeso oma ko dikɛnda diande. Akina, ɛnyɛlɔ Natanyɛlɛ, akeye Yeso ondo l’edja k’ɛnɔnyi engana eto. (Joa. 1:43-50) Koko wanɛ tshɛ wakikɔ la dikɔlɔ dia woke dia Pasaka sɔ la Jerusalɛma waketawɔka dia Yeso aki Mɛsiya wakalakema, Ɔna Nzambi kasɛna. (Joa. 6:68, 69) Etema awɔ wakasalangana lam’akawoke nde awatɛ ɔnɛ: “Dimi lambunyeta nti: Engenyi, ne dia lambunyewuya akambu tshe wakamuki le Papa.”​—Joa. 15:15.

2 Ɛtɛkɛta wakatɛ Yeso apɔstɔlɔ ande wa kɔlamelo mendanaka lo yoho ya lânde la Akristo tshɛ w’akitami ɛlɔ kɛnɛ ndo la anyawɔ “ekoko ekina.” (Joa. 10:16) Oyadi lɔsɛnɔ la ngande lele la so, sho kokaka monga la diɛsɛ dia monga angɛnyi waki Yeso. Lɔngɛnyi lasaso la nde ndeka ohomba nɛ dia monga angɛnyi ande tokonyaka dia sho monga ndo angɛnyi wa Jehowa. Lo mɛtɛ, onto hakoke ndjasukanya la Jehowa aha la nde ndjasukanya la Kristo. (Adia Joani 14:6, 21.) Lâsɔ, ahombaso sala dia monga ndo tshikala angɛnyi waki Yeso? Ntondo ka sho kɛtshanya dikambo di’ohomba sɔ, nyɛsɔ tɔsɛdingole ɛnyɛlɔ kakatotshikɛ Yeso kendana la monga ɔngɛnyi w’ɔlɔlɔ ko tayɛna wetshelo wakokaso kondja oma lo woho wakɔsaka ambeki ande lɔngɛnyi laki lam’asawɔ la nde.

Ɛnyɛlɔ kaki Yeso kendana la monga ɔngɛnyi w’ɔlɔlɔ

3. Yeso akeyamaka oko na?

3 Sɔlɔmɔna, nkumekanga ka lomba akafunde ate: “Kanga ongonyi atuyalaka la engenyi efula.” (Tuk. 14:20) Ɛtɛkɛta ɛsɔ mɛnyaka lo tshena pe mbekelo kele la anto wele kema kokele ka mbɔtɔ lɔngɛnyi lohikami lo kɛnɛ kakokawɔ nongola lo dihole dia kɛnɛ kakokawɔ mbisha. Koko Yeso komonga la wɔdu wa ngasɔ. Nde kɔsɛngiyama la falanga kana dihole diele la onto lo tshunda. Lo mɛtɛ, Yeso akoke ɔlɔngɔ a pami waki owandji w’ɔngɔnyi ngandji ndo akawelɛ dia nde monga ombeki ande. Koko Yeso akatɛ ɔlɔngɔ a pami ɔsɔ dia sondja kɛnɛ kaki la nde dia mbisha ase wola. (Mako 10:17-22; Luka 18:18, 23) Yeso akeyamaka aha oko onto lakɔtɔnɛka la akanga w’ɛngɔnyi ndo wa lokumu, koko oko ɔngɛnyi w’ase wola ndo w’anto wakɔnywamaka.​—Mat. 11:19.

4. Lande na kakokaso mbuta ɔnɛ ambeki waki Yeso waki la wandja?

4 Lo mɛtɛ, angɛnyi waki Yeso waki la wandja. Lo diaaso dimɔtshi, Petero kɔmɛna akambo lo yoho ya lo nyuma. (Mat. 16:21-23) Jakɔba nde la Joani wakɛnya nsaki kawɔ ka lowandji etena kakawalɔmbɛ Yeso dia nde mbasha ahole wa lâdiko lo Diolelo. Kɛnɛ kakawasale kakotsha apɔstɔlɔ akina nkɛlɛ ndo etombelo wakonge lo woho wakawayange ahole wa lâdiko ele dui sɔ diakayotondjaka ewanu w’etshaka wenya. Koko la lotutsha tshɛ, Yeso akahembe dia nɔngɔsɔla ekanelo ka yimba kaki la ambeki ande ndo nde kombaomalɛka esadi esadi.​—Mat. 20:20-28.

5, 6. a) Lande na kakatetemala Yeso monga la lɔngɛnyi la apɔstɔlɔ efula? b) Lande na kakahembola Yeso lɔngɛnyi laki lam’asande la Judasɛ?

5 Yeso konama lɔngɛnyi laki lam’asande l’apami asɔ waki komonga kokele l’ɔtɛ w’ɔnɛ nde akadihaka washo lo munga yawɔ. Lo dihole dia nde sala ngasɔ, nde akakaka washo lo eyango ndo waonga awɔ w’ɛlɔlɔ. Ɛnyɛlɔ, Petero, Jakɔba la Joani wakalale djɔ lo dihole dia vɔ sukɛ Yeso la ntondo k’okakatanu wa wolo. Woho wakanyange ambeki asato asɔ mbakandanyange ndo nde. Kânga mbakidiɔ ɔsɔku, nde akɛnyi dia vɔ waki la eyango w’amɛna lo mbuta ate: “[Yimba] nangaka, keli dimba mbeli wodu.”​—Mat. 26:41.

6 Koko Yeso akahembola lɔngɛnyi laki lam’asande la Judasɛ Isakariyɔtɛ. Kânga mbakadiɛnamaka dia Judasɛ akatetemala monga ɔngɛnyi ande, Yeso akôtone nɛ dia ɔngɛnyi ande ɔsɔ aketawɔ di’otema ande minganyiyama. Lam’ele Judasɛ akayokoma ɔngɛnyi w’andja ɔnɛ, nde akayaetɛ ndamɛ otunyi waki Nzambi. (Jak. 4:4) Ɔnkɔnɛ, Yeso akashile mbitshanya Judasɛ etena kakandayoshikikɛ apɔstɔlɔ ande wa kɔlamelo 11 wakatshikala lɔngɛnyi laki lam’asawɔ.​—Joa. 13:21-35.

7, 8. Ngande wakɛnya Yeso ngandji kakandokaka ambeki ande?

7 Yeso kombikaka washo lo wandja wa angɛnyi ande wa kɔlamelo ndo nde akâsalɛka akambo w’amɛna. Ɛnyɛlɔ, nde akalɔmbɛ She dia nde mbakokɛ etena kakiwɔ l’ehemba. (Adia Joani 17:11.) Yeso akeyaka elelo wa lo demba waki la wɔ. (Mako 6:30-32) Ndo nde akayashaka le wɔ aha tsho lo mbatɛ kɛnɛ kakandakanyiyaka, koko nde akahokamɛka ndo akashihodiaka kɛnɛ kakawakanyiyaka vɔ lawɔ.​—Mat. 16:13-16; 17:24-26.

8 Yeso akakimɔ lɔsɛnɔ lande ndo akavu lo wahɔ wa angɛnyi ande. Lo mɛtɛ, nde akeyaka dia nde akahombe nkimɔ lɔsɛnɔ lande oko kɛnɛ kakalɔmbamaka lo ɛlɛmbɛ dia nde kitanyiya ɛlɛmbɛ wosembwe waki She. (Mat. 26:27, 28; Heb. 9:22, 28) Koko Yeso akakimɔ lɔsɛnɔ lande oko djembetelo ya ngandji. Yeso akate ate: “Nduku untu la ngandji kuleki kene ka mvwela engenyi andi.”​—Joani 15:13.

Ngande wakɔsaka ambeki lɔngɛnyi laki lam’asawɔ la Yeso?

9, 10. Lo menda lokaho laki la Yeso, kakɔna kakasale anto?

9 Yeso akɛnyaka woho wakinde la lokaho lo nkimɔ wenya ande, ngandji kande ndo diangɔ diaki la nde. Etombelo waki la dui sɔ ele, anto wakayasukanya suke la nde ndo waki la ɔngɛnɔngɛnɔ wa mbosha nde lawɔ. (Luka 8:1-3) Oma lo kɛnɛ kakokomɛ, Yeso akakoke mbuta ate: “Nyusha antu, ku wayunyusha. Wayunyusha yediko y’ololo, yokokomadi, yushikishami, yatshulotshulo lu tulu yanyu; ne dia wayunyedikela la yediko yakanyawaedikela.”​—Luka 6:38.

10 Oma lɔkɔ mbele, anto amɔtshi wakahembe dia mbekesanɛ la Yeso paka l’ɔtɛ wa kɛnɛ kakawakoke kondja oma le nde. Angɛnyi wa kashi asɔ wakayɔsɛka Yeso etena kakiwɔ koshihodia dui dimɔtshi diakandate. Lo dihole dia vɔ ndjaɛkɛ le Yeso etena kakiwɔ koshihodia dui diakɔ, vɔ wakɔshi yɛdikɔ ya kɔlɔ ko wakokanɛ kɔlɔ ndo wakawoke ɔkɔngɔ. Otshikitanyi la anto asɔ, apɔstɔlɔ waki la kɔlamelo. Lɔngɛnyi laki lam’asawɔ la Kristo lakadjamaka mbala efula l’ohemba, koko vɔ wakasale kɛnɛ tshɛ kakiwɔ l’akoka wa sala dia mbosukɛ oyadi lo tena di’ɔlɔlɔ kana dia kɔlɔ. (Adia Joani 6:26, 56, 60, 66-68.) L’otsho w’ekomelo wakinde la nkɛtɛ oko onto, Yeso akandola angɛnyi ande lo mbatɛ ɔnɛ: “Nyu nyambutshikala la mi l’ehimba ami.”​—Luka 22:28.

11, 12. Kakɔna kakanyomoyoshikikɛ Yeso ambeki ande, ndo kakɔna kakawasale?

11 Yema tshitshɛ l’ɔkɔngɔ wa Yeso mandola ambeki ande l’ɔtɛ wa kɔlamelo yawɔ, ambeki akɔ wakotshike. Lo tshanda mɔtshi, vɔ waketawɔ dia wɔma w’onto mbahemɛ ngandji kakawokaka Kristo. Mbala kɛsɔ nto, Yeso akâdimanyiya. L’ɔkɔngɔ wa nyɔi ndo wa eolwelo kande, nde akɛnama le wɔ ndo akâshikikɛ dia lɔngɛnyi laki lam’asande la wɔ. Ndo nto, nde akawasha olimu w’ekila wa mbetɛ ‘anto wa lo wedja tshɛ’ ambeki ndo wa sambisha awui wendana la nde ‘polo ndo lo tokoma ta nkɛtɛ.’ (Mat. 28:19; Etsha 1:8) Kakɔna kakawasale na?

12 Vɔ wakayasha l’anima awɔ tshɛ dia dianganya losango la Diolelo. Kombeta edja, la ekimanyielo ka nyuma k’ekila ka Jehowa, vɔ wakalodia Jerusalɛma la wetshelo awɔ. (Etsha 5:27-29) Kânga wâle wa nyɔi kokoka mbashimba dia vɔ kitanyiya didjango diaki Yeso dia mbetɛ anto ambeki. Ɛnɔnyi akumi engana eto l’ɔkɔngɔ wa vɔ nongola didjango diaki Yeso, ɔpɔstɔlɔ Paulo akakoke funda ɔnɛ lokumu l’ɔlɔlɔ lambosambishama ‘le etongelo tshɛ ka l’ɛse olongo.’ (Kol. 1:23) Ande woho wakɛnya ambeki asɔ lowando lawɔ lo lɔngɛnyi lasawɔ la Yeso lee!

13. Lo toho takɔna taketawɔ ambeki waki Yeso dia wetshelo ande monga la shɛngiya le wɔ?

13 Wanɛ wakakome ambeki waki Yeso waketawɔ dia wetshelo ande monga la shɛngiya lo nsɛnɔ yawɔ. Le efula kawɔ, dui sɔ diakalɔmbaka dia sala etshikitanu wa weke lo lɔkɛwɔ ndo lo lonto lawɔ. Ambeki amɔtshi w’eyoyo wakayashaka ntondo lo dieyanelo dia pami la pami, waki amonanyi, ambidjɔki a wanu ndo wevi. (1 Kor. 6:9-11) Akina wakahombe tshikitanya dionga diawɔ otsha le anto waki komonga la wɔ lokoho la demba ɔtɔi. (Etsha 10:25-28) Koko, vɔ wakakitanyiyaka Yeso. Vɔ wakakolola lonto lawɔ l’edjedja ndo wakalɔtɛ lonto l’oyoyo. (Ef. 4:20-24) Vɔ wakayoshihodiaka “yimba ya Kristu” ndo wakayokoyaka yoho yande ya kana yimba ndo ya sala akambo.​—1 Kor. 2:16.

Lɔngɛnyi lasaso la Kristo ɛlɔ kɛnɛ

14. Kakɔna kakalake Yeso dia sala ‘l’ekomelo ka dikongɛ nɛ di’akambo’?

14 Akristo efula wa lo ntambe ka ntondo wakeye Yeso kana wakayowɛna l’ɔkɔngɔ wa eolwelo kande. Mbokɛmaka hwe dia sho kokondja diɛsɛ dia lânde sɔ. Ko ngande wakokaso monga angɛnyi wa Kristo? Yoho mɔtshi ele lo ndjela ɛlɔmbwɛlɔ katosha olui w’ɔhɔmbɔ wa kɔlamelo ndo wa kɛsɔ wokengami la anango Kristo w’akitami wele la lɔsɛnɔ lanɛ la nkɛtɛ. Yeso akalake dia ‘l’ekomelo ka dikongɛ nɛ di’akambo,’ nde ayokitsha ɔhɔmbɔ ɔsɔ “ladiku dia diango diandi tshe.” (Mat. 24:3, 45-47) Ɛlɔ kɛnɛ, efula ka wanɛ wayanga dia monga angɛnyi wa Kristo kema l’atei w’olui w’ɔhɔmbɔ ɔsɔ. Ko ngande wele woho wetawɔwɔ ɛlɔmbwɛlɔ kalongolawɔ oma le olui w’ɔhɔmbɔ wa kɔlamelo ndo wa kɛsɔ la shɛngiya lo lɔngɛnyi lasawɔ la Kristo?

15. Kakɔna kashikikɛ dia kana onto ayɔsama oko ɔkɔkɔ kana mbudi?

15 Adia Mateu 25:31-40. Yeso akelɛ wanɛ wakahombe ndjokenga olui w’ɔhɔmbɔ wa kɔlamelo ɔnɛ anango. Lo wɛɛla ande wendana la okakitwelo wa ɛkɔkɔ la mbudi, Yeso akate hwe dia nde mbɔsaka kɛnɛ kasalɛso anango oko nde mbasalɛso. Lo mɛtɛ, nde akate dia kɛnɛ kayoshikikɛ dia onto ekɔ ɔkɔkɔ kana mbudi ele kɛnɛ kayondosalɛ ‘wanɛ woleki tshitshɛ l’atei w’anangɛnde anɛ.’ Ɔnkɔnɛ, yoho ya ntondo yɛnya wanɛ wele l’elongamelo ka nsɛna la nkɛtɛ nsaki kawɔ ka monga angɛnyi wa Kristo ele lo sukɛ olui w’ɔhɔmbɔ wa kɔlamelo.

16, 17. Ngande wakokaso mɛnya lɔngɛnyi lasaso l’anango Kristo?

16 Naka wɛ ekɔ l’elongamelo ka ndjɔsɛna la nkɛtɛ lo ɛlɔmbwɛlɔ ka Diolelo diaki Nzambi, ngande wakokayɛ mɛnya lɔngɛnyi lasayɛ l’anango Kristo? Nyɛsɔ tɔsɛdingole toho tosato toto takokaso mɛnya dikambo sɔ. Yoho ya ntondo ele lo kamba olimu w’esambishelo l’otema aso tshɛ. Kristo akadjangɛ anango dia vɔ sambisha lokumu l’ɔlɔlɔ l’andja w’otondo. (Mat. 24:14) Koko atshikadi w’anango Kristo weke la nkɛtɛ ɛlɔ kɛnɛ koka monga la okakatanu dia kotsha ɔkɛndɛ ɔsɔ aha l’ekimanyielo k’anangɛwɔ, mbuta ate ɛkɔkɔ ekina. Lo mɛtɛ, etena tshɛ kayasha ɛkɔkɔ ekina l’olimu w’esambishelo, vɔ kimanyiyaka anango Kristo dia kotsha olimu awɔ w’ekila. Olui w’ɔhɔmbɔ wa kɔlamelo ndo wa kɛsɔ mandolaka lɔngɛnyi lɔsɔ oko wakaliandolaka Kristo.

17 Yoho ya hende yakoka ɛkɔkɔ ekina kimanyiya anango Kristo ele, lo sukɛ olimu w’esambishelo la falanga yawɔ. Yeso akakeketsha ambeki dia ndjayangɛ angɛnyi lo tshimbo ya ‘ekundji w’akambo wa kɔlɔ.’ (Luka 16:9) Hatokoke somba lɔngɛnyi lasaso la Yeso kana la Jehowa. Koko lo kamba la lomombo laso la l’emunyi dia tɔla wahɔ wa Diolelo otsha la ntondo, sho mɛnyaka lɔngɛnyi ndo ngandji kaso aha tsho l’ɛtɛkɛta, koko ndo “lu ditshelu la lu akambu wa mete.” (1 Joa. 3:16-18) Sho sukɛka olimu ɔsɔ la falanga yaso etena kakimɔso falanga yakɔ lo dikambo dia wokelo kana di’ɔlɔngɔswɛlɔ w’ahole aso w’ɔtɛmwɛlɔ ndo etena kakimɔso weshasha aso wendana la olimu w’esambishelo wa l’andja w’otondo. Oyadi falanga yakimɔso yekɔ tshitshɛ kana efula, Jehowa nde la Yeso ngɛnangɛnaka kɛnɛ kakimɔso l’ɔngɛnɔngɛnɔ.​—2 Kor. 9:7.

18. Lande na kahombaso ndjela ɛlɔmbwɛlɔ k’oma lo Bible katosha dikumanyi dia l’etshumanelo?

18 Yoho ya sato yɛnyaso sho tshɛ dia tekɔ angɛnyi wa Kristo ele, lo ndjela ɛlɔmbwɛlɔ katosha dikumanyi dia l’etshumanelo. Apami asɔ sɔnamaka oma le nyuma k’ekila lo tshimbo y’ɛlɔmbwɛlɔ ka Kristo. (Ef. 5:23) Ɔpɔstɔlɔ Paulo akafunde ate: “Nyukitanyia aui w’elombodi anyu, nyuyali l’okongo awo.” (Heb. 13:17) Lo tena dimɔtshi, sho mbeyaka monga l’okakatanu dia ndjela ɛlɔmbwɛlɔ k’oma lo Bible katosha dikumanyi dia l’etshumanelo. Ondo sho mbeyaka wandja awɔ ndo dui sɔ kokaka tokonya dia mbɔsa alako awɔ lo yoho ya kɔlɔ. Koko, Kristo, Ɔtɛ w’etshumanelo, ngɛnangɛnaka kamba l’apami asɔ wele kema kokele. Ɔnkɔnɛ, yoho yɔsaso lowandji lele la wɔ ekɔ la shɛngiya lo lɔngɛnyi lasaso la Kristo. Etena kanyaso yimba oma lo wandja wa dikumanyi ndo kayelaso ɛlɔmbwɛlɔ kawɔ l’ɔngɛnɔngɛnɔ tshɛ, sho mɛnyaka ngandji kokaso Kristo.

Lɛnɛ akokaso tana angɛnyi w’ɛlɔlɔ

19, 20. Kakɔna kakokaso tana l’atei w’etshumanelo, ndo kakɔna kayotɔsɛdingola lo sawo diayela?

19 Yeso tetemalaka kotsha ehomba aso aha tsho lo tshimbo ya alami watoka ngandji, koko ndo lo tosha ambutshi wa wamato, anangɛso ndo akadiyɛso wa lo nyuma l’atei w’etshumanelo. (Adia Mako 10:29, 30.) Etena kakayatatɛ ndjaekesanyiya l’okongamelo wa Jehowa, kakɔna kakasale ewotɔ ayɛ? Diɛsɛ ko, vɔ wakasukɛ welo ayɛ dia wɛ ndjasukanya la Nzambi ndo la Kristo. Koko Yeso akasha ɔhɛmwɛlɔ w’ɔnɛ tena dimɔtshi “wane weli lu luudu wayuyala atunyi wa kanga luudu.” (Mat. 10:36) Ande ekeketshelo kakondjaso lo mbeya dia l’atei w’etshumanelo sho kokaka tana wanɛ wayokoka ndjasukanya la so oleki anangɛso wa lo demba lee!​—Tuk. 18:24.

20 Oko wakadiɛnya mɔyɔ wakatomɛ Paulo anyande Akristo l’ekomelo ka mukanda wakandafundɛ etshumanelo ka la Rɔma, nde aki l’angɛnyi efula w’eshika. (Romo 16:8-16) Ɔpɔstɔlɔ Joani akakomiya mukanda ande wa sato l’ɛtɛkɛta ɛnɛ: “Usha engenyi moyo, untu l’untu l’atei awo.” (3 Joa. 14) Mbokɛmaka hwe dia nde lawɔ aki l’angɛnyi efula. Ngande wakokaso mbokoya ɛnyɛlɔ kakeketsha kaki Yeso ndo k’ambeki ande wa ntondo lo namaka lɔngɛnyi l’oshika lasaso l’anangɛso ndo l’akadiyɛso? Tayɔsɛdingola dimbola sɔ lo sawo diaso diayela.

Ngande wayoyokadimola?

• Ɛnyɛlɔ kakɔna kakatotshikɛ Yeso kendana la monga ɔngɛnyi w’ɔlɔlɔ?

• Ngande wakɔsaka ambeki lɔngɛnyi laki lam’asawɔ la Yeso?

• Ngande wakokaso mɛnya dia tekɔ angɛnyi wa Kristo?

[Osato wa lo lɛkɛ 14]

Yeso akayashaka lo kɛnɛ kakakanyiyaka angɛnyi ande ndo lo woho wakawayaokaka

[Osato wa lo lɛkɛ 16]

Ngande wakokaso mɛnya nsaki kaso ka monga angɛnyi wa Kristo?

    Ekanda wa l’Ɔtɛtɛla (1983-2025)
    Tomba
    Ɔtɔ
    • Ɔtɛtɛla
    • Kahana l'onto
    • Nango
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ɛlɛmbɛ w'okambelo
    • Awui wa sheke
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Ɔtɔ
    Kahana l'onto