Natana akasukɛ ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ
Kema dui dia wɔdu dia mɛnya onto la ngala ɔnɛ yoho yande ya lɔsɛnɔ yekɔ kɔlɔ ndo ɔnɛ nde pombaka nsala etshikitanu. Onde wɛ kokaka towotɛ akambo hwe hwe naka wɛ mbeyaka wate nde ndjakanaka diaha lokombo lande mbishama sɔnyi?
Nkumekanga Davidi akasale loseka nde la Batɛ-shɛba, ko nde akatshu diemi. Dia mbishɛ pɛkato kawɔ, Davidi akadiake omɛnde ko akawɔshi oko wadi. Aha la tâmu, Davidi akashɛ pɛkato kande l’edja ka ngɔndɔ mɔtshi ndo nde akatetemala monga nkumekanga. Koko Jehowa kondjiha washo lo pɛkato kande. Nde akatome ɔprɔfɛta Natana dia tosawola la nde.
Ɔsɔ aki mɛtɛ ɔkɛndɛ wa wolo. Ohoyadja lo dihole diaki Natana. Oko wakinde la kɔlamelo ndo wakandamamemaka ɛlɛmbɛ waki Nzambi wosembwe, Natana akatshu tosawola la Davidi lo kɛnɛ kendana la pɛkato kande. Ko ngande wakandakoke nsala dui sɔ ndo mɛnya nkumekanga Davidi dia nde akahombe ndjatshumoya oma lo pɛkato kande?
NDE AKETSHAKA L’ƆKƆMI TSHƐ
Lam’alangɛ, ɔsa minitɛ mɔtshi dia mbadia 2 Samuele 12:1-25. Ohɔsa dia wɛ mbele Natana ndo wɛ ambotshɔ totɛ Davidi ɛtɛkɛta ɛnɛ: “L’usumba omotshi keli apami ahendi; omotshi kanga ongonyi la ukina usi wula. Kanga ongonyi aki la ekoko la ngombe efula. Keli usi wula kundjala la engo tshikima yana y’okoko ya wadi yame, yakandasumbi ndu yakandaleshaka. Yo yakuli lasuki landi, kame la an’andi. Yo yakalekaka ma diakandalekaka, yakanokaka lu dikoho diakandanokaka. Yo yaketamaka lu tulu kandi, yakayala le ndi uku on’andi a umuntu. Ku lushi lomotshi umbetshi a mbuka akayi laka kanga ongonyi. Kanga ongonyi kunanga munda okoko andi omotshi kana ngombe kandi kemotshi dia nkatela umbetshi a mbuka wakayi lakandi. Keli ndi akatosa yana y’okoko y’usi wula akayidiakela umbetshi a mbuka wakayi lakandi.”—2 Sam. 12:1-4.
Oko wakinde olami w’ɛkɔkɔ, nde akakoke nshihodia dui sɔ dimɛna. Nomb’ewo kɛmɔtshi mbutaka ɔnɛ: “Ondo Natana akatshɔka mbala la mbala le Davidi dia tɔtɛkɛtɛ anto wakawahindɛka awui wa kashi waki komonga l’onto lawakimanyiya ndo Davidi akafɔnyaka ɔnɛ kɛsɔ mbayangande nsala.” Oyadi ngasɔ mbakidiɔ kana bu, Natana akahombe monga la kɔlamelo ndo la dihonga dia tosawola la nkumekanga Davidi. Davidi akomala l’ɔtɛ wa kɛnɛ kakawotɛ Natana ndo nde akate ate: “Uku eli [Jehowa] la lumu! dieli la pami kakatshi dikambu so ndjakema.” Ko Natana akôhonwɛ ate: “We keli untu ako.”—2 Sam. 12:5-7.
Tende lande na kakatatshiya Natana sawo lo yoho shɔ. Kema dui dia wɔdu di’onto mbetawɔ munga kosadinde mbala kakɔ ɔtɔi. Sho tshɛ pembaka dia mbisha tɛkɛ nɛndɛ dia mɛnya ɔnɛ kɛnɛ kosadiso kema kɔlɔ. Koko wɛɛla wakasha Natana Davidi akôtshutshuya dia nde ndjânya l’etsha ande wa kɔlɔ aha la mbeya. Oma lo kɛnɛ kakawotɛ Natana, nkumekanga Davidi akɛnyi hwe dia kɛnɛ kakasale pami ka lo wɛɛla kɛsɔ komonga dimɛna. Koko paka l’ɔkɔngɔ wa Davidi manya lɔkɛwɔ la pami kɛsɔ mbakawohonwɛ dia wɛɛla ɔsɔ mendanaka la nde. L’etena kɛsɔ mbakayɛnaka Davidi woke woke wa pɛkato kande. Dui sɔ diakôtshutshuya dia nde mbetawɔ engwelo. Nde akasuya ɔnɛ nde ‘akɔnyɔla’ Jehowa l’ɔtɛ wakandasale loseka la Batɛ-shɛba ndo aketawɔ engwelo.—2 Sam. 12:9-14; Osam. 51.
Wetshelo akɔna wakondjaso oma l’ɔkɔndɔ ɔsɔ? Ombetsha w’Ɔtɛkɛta waki Nzambi pombaka monga l’oyango wa nkimanyiya ampokami ande dia vɔ mbeya tɛdikɔ tahombawɔ mbɔsa. Lam’ele Natana aki la dilɛmiɛlɔ otsha le Davidi, nde akasawola la nde l’ɔkɔmi tshɛ. Natana akeyaka ɔnɛ Davidi akalangaka losembwe l’otema ande tshɛ. Lo nkamba la wɛɛla ɔsɔ, ɔprɔfɛta Natana akananda otema ande. Sho lawɔ koka nkimanyiya anto wele l’etema w’ɛlɔlɔ dia nshihodia lolango laki Jehowa. Ngande wakokaso nsala dui sɔ? Lo mbaohola kɛnɛ kele ɔlɔlɔ aha la mɛnya ɔnɛ lɔkɛwɔ kana lonyuma laso ndeka lawɔ. Sho pombaka nkamba la Bible dia mbaɛnya kɛnɛ kele ɔlɔlɔ kana kɔlɔ, koko aha lo ndjela tokanyi taso hita.
Kɔlamelo yaki la nde le Nzambi mbakakimanyiya Natana dia mingola nkumekanga Davidi. (2 Sam. 12:1) Woho akɔ wâmɛ mbele, monga la kɔlamelo le Jehowa ayotokimanyiya dia monga la dihonga dia sho suke ɛlɛmbɛ ande wosembwe.
NDE AKASUKƐ ƆTƐMWƐLƆ WA MƐTƐ
Mɛnamaka dia Davidi nde la Natana wakikɔ angɛnyi w’eshika nɛ dia ɔnaki Davidi ɔmɔtshi lokombo lande laki Natana. (1 Ek. 3:1, 5) Mbala ka ntondo katɛkɛta Bible dikambo dia Natana, tɔ mɛnyaka dia nde aki kâmɛ la Davidi. Vɔ akɔ ahende wakokaka Jehowa ngandji. Mɛnamaka dia nkumekanga Davidi akɛkɛ otema le Natana nɛ dia nde akawoshwɛ nsaki kaki la nde ka mbikɛ Jehowa tɛmpɛlɔ. Davidi akawotɛ ate: “Enda, dimi lambudjase lu luudu l’etamba w’esasi, keli oshete a [Nzambi] weki lu luudu la dipema. Natana akûkaluya diui ati: Utshu, ututshi tshe keli l’utema aye ne dia [Jehowa] eli la ye.”—2 Sam. 7:2, 3.
Oko wakinde ɔtɛmɔdi wa Jehowa waki la kɔlamelo, Natana aketawɔ dia Davidi mbika tɛmpɛlɔ ka ntondo l’Isariyɛlɛ. Koko mɛnamaka dia lo diaaso sɔ, Natana akasha tokanyi tande hita lo dihole dia nde ntɛkɛta lo lokombo la Jehowa. L’otsho ɔsɔ, Nzambi akadjangɛ ɔprɔfɛta Natana dia totɛ Davidi ɔnɛ aha nde mbayowokɛ tɛmpɛlɔ. Ɔnaki Davidi ɔmɔtshi mbakahombe ndjosala dui sɔ. Koko Natana akatɛ Davidi dia Nzambi ambodja la nde sheke ɔnɛ nde “ayushikike kiti kandi ka diulelu pundju.”—2 Sam. 7:4-16.
Kanyi yakasha Natana lo kɛnɛ kendana la wokelo wa tɛmpɛlɔ kɔmbɔtɔnɛ la lolango laki Nzambi. Koko aha la ngunanguna, ɔprɔfɛta waki l’okitshakitsha ɔsɔ aketawɔ sangwelo diaki Jehowa ndo akasha lonya dia diɔ kotshama. Shi ɔsɔ ekɔ mɛtɛ ɛnyɛlɔ ka dimɛna kakokaso ndjela etena katongola Nzambi? Kɛnɛ kakayosala Natana l’ɔkɔngɔ kakɛnya dia nde aketawɔmaka le Nzambi. Ondo Jehowa akasambiya Natana nde la Ngada ɔmɛnyi w’akambo wahataye dia nɔmbɔla Davidi woho wa nde nkongɛ eyaka 4 000 l’olimu wa lo tɛmpɛlɔ.—1 Ek. 23:1-5; 2 Ek. 29:25.
NDE AKAKIMANYIYA SƆLƆMƆNA DIA MONGA NKUMEKANGA
Natana akeyaka dia Sɔlɔmɔna mbakahombe ndjɔhɛna Davidi oko nkumekanga. Ɔnkɔnɛ, nde akɔshi yɛdikɔ etena kakahembe Adɔnidja mbahola Davidi oma l’okudi. Mbala kɛsɔ nto nde akasale akambo l’ɔkɔmi ndo la kɔlamelo tshɛ. Ntondotondo, nde akakeketsha Batɛ-shɛba dia mbohola Davidi dɔkɔlɔkɔ diakandatshike dia mbetɛ Sɔlɔmɔna nkumekanga. Oma lâsɔ, Natana ndamɛ akayotshɔka le Davidi dia towombola dia kana nde mbakasha Adɔnidja lotshungɔ la mbɔhɛna. Lam’akandoke di’akambo waya ngasɔ, Davidi akatɛ Natana ndo ekambi ande wa kɔlamelo dia nkita Sɔlɔmɔna esɔ dia nde monga nkumekanga. Ɔnkɔnɛ, Adɔnidja akambe diefu dia womamba.—1 Khum. 1:5-53.
NDE AKI L’OKITSHAKITSHA
Anto efula mbutaka ɔnɛ Natana nde la Ngada mbakafunde 1 Samuele tshapita 25 polo 31 ndo 2 Samuele 1-24. Ɛkɔndɔ wakasambiyama ɛsɔ mbutaka ɔnɛ: “Enda, etsha wa khum’ekanga Davidi, wa ntundu ndu wa l’okongo, wambufundama lu ekondo wa Samuele, omenyi w’akambu wahatayi, lu ekondo wa Natana, ndu lu ekondo wa Ngada, omenyi w’akambu wahatayi.” (1 Ek. 29:29) Natana akafunde ndo ɔkɔndɔ wendana la “ditshelu dikina dia Solomona.” (2 Ek. 9:29) Dui sɔ nembetshiyaka dia Natana akatetemala nkamba olimu lo mbalasa ka nkumekanga kânga l’ɔkɔngɔ wa nyɔi ka Davidi.
Ondo awui efula weyaso lo dikambo diaki Natana wakafundama oma le nde ndamɛ. Koko sho kondjaka wetshelo efula oma lo woho wakinde kombuta awui amɔtshi. Lo mɛtɛ, Natana aki l’okitshakitsha ndo nde konangaka ndjayangɛ lokumu. Hateye ndoko dikambo lo kɛnɛ kendana l’ɔlɔndji ndo la lɔsɛnɔ lande.
NDE AKI LA KƆLAMELO LE JEHOWA
Avɛsa angana wendana la Natana wambotɔsɛdingola tɛnyaka hwe dia nde aki l’okitshakitsha ndo akasukɛ ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ la dihonga tshɛ. Jehowa Nzambi akawosha ɛkɛndɛ wa weke efula. Nyɛsɔ tokanake yimba la waonga waki Natana wele oko kɔlamelo ndo woho wakandɔsaka ɛlɛmbɛ waki Nzambi la nɛmɔ ndo tosalake la wolo dia nkɛnɛmɔla waonga asɔ.
Ondo Nzambi hatokɔlɔmba woho wakandalɔmbɛ Natana dia tongola nkumekanga Davidi kana dia mbotɛ ɔnɛ Adɔnidja ayanga mbâhola oma l’okudi. Koko l’ekimanyielo kaki Nzambi, wɛ kokaka monga la kɔlamelo ndo nsukɛ atɔndɔ ande wosembwe. Wɛ kokaka nto monga la dihonga lo mbetsha akambo wa mɛtɛ l’ɔkɔmi tshɛ ndo nsukɛ ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ.
[Osato wa lo lɛkɛ 25]
Dia nkimanyiya Sɔlɔmɔna dia monga nkumekanga, Natana akasawola la Batɛ-sheba l’ɔkɔmi tshɛ