SAWO DIA WEKELO 41
Wetshelo wakokaso nkondja oma lo mikanda ehende wa Petero
‘Dia dimi nyoholaka ntena tshɛ akambo asɔ.’—2 PE. 1:12.
OSAMBO 127 Woho w’onto wahombami monga
AWUI WAYƆTƐKƐTAMAa
1. Yema tshitshɛ la ntondo k’ɔpɔstɔlɔ Petero mvɔ, nde akasambiyama dia nsala na?
ƆPƆSTƆLƆ Petero akeyaka dia keema edja lɔsɛnɔ lande layokomɛ. Lo ɛnɔnyi akumi wakandakambɛ Jehowa la kɔlamelo tshɛ, nde akakɛndakɛndaka kaamɛ la Yeso, akasambisha l’ahole wahatasambishamaka ndo akakambe oko ose olui walɔmbɔla. Koko olimu waki Petero kokomɛ laasɔ. Oma l’ɔnɔnyi 62 polo l’ɔnɔnyi 64 T.D., nde akasambiyama dia mfunda mikanda ehende, mbuta ate Petero ka ntondo ndo Petero ka hende. Nde aki l’elongamelo dia mikanda ɛsɔ wayokimanyiya Akristo l’ɔkɔngɔ wa nyɔi kande.—2 Pe. 1:12-15.
2. Lande na kele mikanda waki Petero wakafundama l’etena kahombama?
2 Petero akafunde mikanda ande l’etena kakadiɛnɛka asekande ambetawudi “la ehemba wa weho la weho.” (1 Pe. 1:6) Anto wa kɔlɔ wakahembaka dia mbɔtshiya wetshelo wa kashi ndo lɔkɛwɔ la mindo l’etshumanelo. (2 Pe. 2:1, 2, 14) Akristo wakasɛnaka la Jɛrusalɛma waki suke la mɛna “ekomelo k’akambo tshɛ,” mbuta ate elanyelo k’osomba ndo ka dikongɛ di’akambo di’ase Juda oma le alembe w’ase Babilɔna. (1 Pe. 4:7) Aha la taamu, mikanda waki Petero wakakimanyiya Akristo dia mɛna kɛnɛ kakokawɔ nsala dia mbikikɛ ehemba wa nshi nyɛ ndo ndjalɔngɔsɔla dikambo di’ehemba wa lo nshi yayaye.b
3. Lande na kahombaso nsɛdingola mikanda waki Petero wakasambiyama?
3 Kaanga mbakafunde Petero mikanda ande ɛsɔ lo dikambo di’Akristo wa lo ntambe ka ntondo, Jehowa akasale dia mikanda ɛsɔ monga etenyi kɛmɔtshi ka l’Ɔtɛkɛta Ande. Laasɔ, sho kokaka nkondja wahɔ oma lo mikanda ɛsɔ ɛlɔ kɛnɛ. (Rɔmɔ 15:4) Oko wasɛnaso l’andja watshutshuya anto dia monga la lɔkɛwɔ la mindo, sho lawɔ pomanaka l’ehemba wakoka todjɛ wekamu dia kambɛ Jehowa. Ndo nto, keem’edja, tayanga mpomana la mfɔnu koleki kɛnɛ kakakonya l’ekomelo ka dikongɛ di’ase Juda woke. Sho tanaka waohwelo amɔtshi w’ohomba lo mikanda ehende waki Petero ɛsɔ. Mikanda ɛsɔ wayotokimanyiya dia ntetemala nkongɛ lushi la Jehowa, minya wɔma w’onto ndo monga la ngandji k’efula lam’asaso. Waohwelo asɔ koka nto nkimanyiya dikumanyi dia mɛna ohomba wa nkokɛ ɛkɔkɔ dimɛna.
TETEMALA NKONGƐ
4. Oko wadiɛnya 2 Petero 3:3, 4, awui akɔna wakoka nsutshasutsha mbetawɔ kaso?
4 Sho ningama l’anto wele bu la mbetawɔ lo prɔfɛsiya ya lo Bible. Atunyi kokaka tɔsɔka l’ɔtɛ wakongɛso l’asolo wa lomɔlomɔ ekomelo k’andja l’edja k’ɛnɔnyi efula. Anto amɔtshi mbeyaka mbuta dia ekomelo hayaki pondjo. (Adia 2 Petero 3:3, 4.) Naka ompokami aso ɔmɔtshi, osekaso la l’olimu kana ose nkumbo ambototɛ ngasɔ, dui sɔ koka nsutshasutsha mbetawɔ kaso. Petero akalembetshiya kɛnɛ kakoka tokimanyiya.
5. Kakɔna kayotokimanyiya dia mɛna akambo la sso di’ɔlɔlɔ lo kɛnɛ kendana la ekomelo ka dikongɛ nɛ? (2 Petero 3:8, 9)
5 Anto amɔtshi mbeyaka mɛna dia Jehowa ekɔ ɔkɔkɛ dia nkomiya dikongɛ nɛ dia kɔlɔ di’akambo. Ɛtɛkɛta waki Petero koka tokimanyiya dia ntetemala mɛna akambo la sso di’ɔlɔlɔ, lo tohola dia yoho yɔsa Jehowa etena ntshikitana efula la yoho yɔsa anto etena. (Adia 2 Petero 3:8, 9) Le Jehowa, ɛnɔnyi kinunu wekɔ oko lushi ɔtɔi. Jehowa ekɔ la solo dia lotutsha ndo nde halange dia kaanga onto ɔtɔi ndanyema. Koko lam’ayokoka etena kakandashikikɛ, dikongɛ nɛ di’akambo diayokomɛ. Ande diɛsɛ diele laso dia nkamba l’etena kambotshikala dia nsambisha anto wa lo wedja tshɛ lee!
6. Ngande ‘watetemalaso nama lo yimba lushi la Jehowa? (2 Petero 3:11, 12)
6 Petero tokeketshaka dia ‘nama lushi la Jehowa lo yimba.’ (Adia 2 Petero 3:11, 12.) Lo ngande? Naka kokaka, sho pombaka kanaka yimba lushi tshɛ la ɛtshɔkɔ watokongɛ l’andja w’oyoyo. Onga oko onto layaɛna ahɛnga lɔpɛpɛ la pudipudi, alɛ diangɔ di’amɛna, alongola wanɛ wambolwama ndo etsha anto wakasɛnɛ lo ɛnɔnyi nkama wakete woho wakakotshama prɔfɛsiya ya lo Bible. Okanelo wa yimba wa ngasɔ wayokokimanyiya dia ntetemala nkongɛ ndo wayokoshimba dia monga la wendjudi lo kɛnɛ kendana la ntena diasɛnaso. Naka sho ‘mbeya la ntondo’ awui wendana la nshi yaso yayaye, kete embetsha wa kashi ‘hawotototakoya mboka.’—2 Pe. 3:17.
NYA WƆMA W’ONTO
7. Ngande wakoka wɔma w’onto monga la shɛgniya le so?
7 Naka sho ntetemala nama lushi la Jehowa lo yimba, kete tayotshutshuyama dia mbewoya anto akina lokumu l’ɔlɔlɔ. Koko, lo ntena dimɔtshi sho mbeyaka mengenga dia nsambisha. Lande na? Lo tshanda mɔtshi sho mbeyaka monga la wɔma w’onto. Dui sɔ diakakomɛ Petero. L’otsho wakawalomboshaka Yeso, Petero akatone dia ndjaeyanya oko ombeki ɔmɔtshi wa Yeso ndo akanguna mbala efula dia nde haweye. (Mat. 26:69-75) Koko ɔpɔstɔlɔ akɔ waamɛ ɔsɔ mbakayotaka l’ɔkɔngɔ la dietawɔ tshɛ ate: “Tanyokake wɔma wa kɛnɛ kokawɔ wɔma ndo tanyotshimbake yimba.” (1 Pe. 3:14) Ɛtɛkɛta waki Petero toshikikɛ dia sho kokaka minya w’ɔma w’onto.
8. Kakɔna kakoka tokimanyiya dia minya wɔma w’onto? (1 Petero 3:15)
8 Kakɔna kakoka tokimanyiya dia minya wɔma w’onto? Petero totɛka ate: “Nyetawɔ lo etema anyu dia Kristo ekɔ Nkumadiɔndjɔ.” (Adia 1 Petero 3:15.) Dui sɔ nembetshiyaka nkana yimba lo dihole ndo lo wolo wele la Nkumɛso ndo Nkumekanga kaso, Yeso Kristo. Naka wɛ mongaka la wɔma kana la ɛkɛlɛkɛlɛ etena kakondjayɛ diaaso dia nsambisha anto akina lokumu l’ɔlɔlɔ, kete ohɔ Nkumekanga kaso. Ɔsa dia wɛ ekɔ lo mɛna woho wodingaminde l’olongo la nyemba y’andjelo yaheyama mbadia. Ohɔ dia nde ekɔ la “lowandji tshɛ . . . l’olongo ndo la nkɛtɛ” ndo ɔnɛ nde ayongaka ‘la yɛ nshi tshɛ polo l’ekomelo ka dikongɛ di’akambo nɛ.’ (Mat. 28:18-20) Petero tokeketshaka dia mongaka “nshi tshɛ suke” dia mamɛ mbetawɔ kaso. Onde wɛ nangaka nsambisha lo dihole diayɛ di’olimu, la kalasa kana lo toho tokina ta tshakitudi? Takanyiyisha la ntondo lo kɛnɛ kendana la etena kayoyokondja diaaso dia nsala dui sɔ, oma laasɔ ko wɛ nɔngɔsɔla kɛnɛ kayoyota. Lɔmba dia monga la dihonga, lo monga l’eshikikelo dia Jehowa ayokokimanyiya dia minya wɔma w’onto.—Ets. 4:29.
“NYONGE LA NGANDJI K’EFULA”
Petero aketawɔ engwelo kakawosha Pɔɔlɔ. Mikanda ehende wakafunde Petero teetshaka woho wakokaso mɛnya anangɛso l’akadiyɛso ngandji (Enda odingɔ 9)
9. Lo diaaso dimɔtshi, ngande waki Petero kotondoya dia mɛnya ngandji? (Enda ndo osato.)
9 Petero akeke woho wa ntondoya dia mɛnya ngandji. Nde aki lawɔ etena kakate Yeso ate: “Dimi lambonyosha ɔlɛmbɛ w’oyoyo dia nyu mbokana ngandji. Nyokane ngandji lam’asanyu oko wakamanyoke ngandji.” (Jni. 13:34) Kaanga mbakandeyaka dui sɔ, Petero akayɔsɛngiyamaka la wɔma w’onto ndo nde akatone dia ndɛ kaamɛ l’anango ndo l’akadiyɛnde w’ase Wedja. Ɔpɔstɔlɔ Pɔɔlɔ akelɛ kɛnɛ kakasale Petero kɛsɔ ɔnɛ “lokeso,” kana tshelo ya dungi pende. (Nga. 2:11-14) Petero aketawɔ engwelo kɛsɔ ndo akakondja wetshelo oma lɔkɔ. Lo mikanda ande ehende, nde akatɔtɔmiya dia hatohombe tsho mboka mposa ka nkɛnɛmɔla ngandji le anangɛso l’akadiyɛso, koko sho pombaka nto mɛnya ngandji kɛsɔ.
10. Kakɔna katokimanyiya dia “monga la ngandji k’onto l’ɔnango kaha la dungi pende”? Lembetshiya. (1 Petero 1:22)
10 Petero akate dia sho pombaka monga ‘la ngandji kaha ka dungi pende’ otsha le asekaso ambetawudi. (Adia 1 Petero 1:22.) Ngandji ka ngasɔ ndja oma lo ‘nkitanyiya akambo wa mɛtɛ.’ L’atei w’akambo wa mɛtɛ asɔ mbele ndo wetshelo w’ɔnɛ “Nzambi bu la shɔnɔdi.” (Ets. 10:34, 35) Hatokoke nkitanyiya didjango diaki Yeso diendana la ngandji naka sho mɛnya ngandji otsha le anto amɔtshi, koko aha anto akina. Lo mɛtɛ, sho mbeyaka ndjaoka suke suke l’anto amɔtshi, oleki anto akina oko wakasale Yeso. (Jni. 13:23; 20:2) Koko Petero toholaka dia sho pombaka nsala la wolo dia monga la “ngandji k’onto l’ɔnango,” mbuta ate dimama dia wolo diele oko nɛ diele lam’asa ase nkumbo, otsha le anangɛso l’akadiyɛso tshɛ.—1 Pe. 2:17.
11. Kakɔna kalembetshiya monga la “ngandji k’efula k’oma k’ɛse otema” otsha le anto akina?
11 Petero tokeketshaka dia monga la “ngandji k’efula k’oma k’ɛse otema lam’asaso.” Lanɛ, monga la ngandji “k’efula” nembetshiyaka mboka onto ɔmɔtshi ngandji kaanga etena kele ekɔ wolo nsala dui sɔ. Ɛnyɛlɔ, kakɔna kayotosala naka ɔnangɛso ɔmɔtshi ambotosalɛ kɔlɔ lo yoho mɔtshi? Sho mbeyaka sɛngiyama dia nkaloya kɔlɔ lo kɔlɔ lo dihole dia mbɛɛnya ngandji kawokaso. Koko Petero akeke oma le Yeso dia Nzambi hangɛnangɛna onto lakaloya kɔlɔ lo kɔlɔ. (Jni. 18:10, 11) Petero akafunde ate: “Tanyokaloyake kɔlɔ lo kɔlɔ kana lɔtɛngɔ lo lɔtɛngɔ. Koko nyaatshɔkɔlɛ.” (1 Pe. 3:9) Etawɔ dia ngandji k’efula kokayɛ anto kotshutshuya dia wɛ monga ɔlɔlɔ kaanga otsha le wanɛ wakakosalɛ kɔlɔ.
12. a) Ngandji k’efula kayototshutshuya nto dia nsala na? b) Kakɔna kakombolayɛ la wolo tshɛ dia nsala, oko wadiɛnya vidɛo yele l’ɔtɛ a dui ɔnɛ: Tokoke woshasha aso wa nɛmɔ wa kaamɛ?
12 Lo mukanda ande wa ntondo, Petero akakambe la etelo kɔtɔnɛ ka “ngandji k’efula.” Ngandji ka ngasɔ kombaka, aha tsho pɛkato ngana tsho, koko “lokema la pɛkato.” (1 Pe. 4:8) Ondo Petero akohɔ wetshelo wendana la edimanyielo wakawetsha Yeso ɛnɔnyi efula la ntondo. L’etena kɛsɔ, ondo Petero akafɔnyaka dia nde mɛtɛ mbeyaka dimanyiyana lam’akandate dia nde ayodimanyiya ɔnango “polo mbala esambele.” Koko Yeso akawetsha ate ndo nde teetshaka dia dimanyiya “polo mbala 77,” mbuta ate aha l’elelo. (Mat. 18:21, 22) Naka wɛ ekɔ l’okakatanu dia nkitanyiya dako sɔ, kete tɔkɔmɔke! Ekambi wa Jehowa tshɛ wele keema kokele wakonge l’okakatanu lo ntena dimɔtshi dia dimanyiya. Kɛnɛ kele ohomba l’etena kɛnɛ le yɛ ele ntakola wanya tshɛ wahombama dia dimanyiya ɔnanyɔ ndo dia mbidja wɔladi lam’asayɛ la nde.c
DIKUMANYI LE, NYOLAMAKE ƐKƆKƆ
13. Okakatanu akɔna wakoka monga la dikumanyi dia membola anangɛwɔ l’akadiyɛwɔ?
13 Petero kombohɛ pondjo kɛnɛ kakawotɛ Yeso l’ɔkɔngɔ wa eolwelo kande ate: “Lamaka ɛkɔkɔ ami wa totshitshɛ.” (Jni. 21:16) Naka wɛ ekɔ ekumanyi, kete eya di’ɛtɛkɛta ɛsɔ mendanaka ndo la yɛ. Koko, koka monga wolo le ekumanyi dia nkondja etena ka nkotsha ɔkɛndɛ w’ohomba ɔsɔ. Dikumanyi pombaka ntondo nkotsha ehomba wa l’emunyi, wa longandji ndo wa lo nyuma wa nkumbo yawɔ. Vɔ pombaka nto mbisha ɛnyɛlɔ l’olimu w’esambishelo, mbidja ndo ɔlɔngɔswɛlɔ ndo woshelo w’asawo lo nsanganya ya l’etshumanelo ndo lo nsanganya ya weke. Akina wekɔ nto l’ɛkɛndɛ oko wa nkamba lo Kɔmite ya diɔtɔnganelo la mpitadi kana mbetawɔ ɔkɛndɛ wendana la wokelo wasalema lo wodja awɔ (LDC). Dikumanyi wekɔ mɛtɛ l’awui efula wa nsala!
Dikumanyi dioludi la ngandji, ndjashaka tshɛ dia membola ɛkɔkɔ wa Nzambi kaanga mbewɔ l’awui efula wa nsala (Enda odingɔ 14-15)
14. Kakɔna kakoka ntshutshuya dikumanyi dia membola ɛkɔkɔ? (1 Petero 5:1-4)
14 Petero keketshaka dikumanyi di’asekande dia ‘namaka ɛkɔkɔ wa Nzambi.’ (Adia 1 Petero 5:1-4.) Naka wɛ ekɔ ekumanyi, kete sho mbeyaka dia wɛ mbokaka ananyɔ l’akadiyɛyɛ ngandji ndo wɛ kombolaka mbalama. Koko, ntena dimɔtshi wɛ koka ndjaoka oko awui wambokoleka kana ambɔlɛmba efula woho ɔnɛ wele wɛ hayokoka nkotsha ɔkɛndɛ ɔsɔ. Kakɔna kakokayɛ nsala? Tɛ Jehowa ekiyanu ayɛ. Petero akafunde ate: “Naka onto ɔmɔtshi ekɔ lo ntɛkɛta, nde asale dui sɔ oko onto lata awui w’oma le Nzambi.” (1 Pe. 4:11) Mbeyaka monga ko anangɛyɛ l’akadiyɛyɛ wekɔ lo ndɔshana l’ekakatanu wahakoke kandɔma lo dikongɛ di’akambo nɛ. Koko ohɔ dia ‘olami w’ɛkɔkɔ woleki woke,’ mbuta ate Yeso Kristo, koka mbakimanyiya oleki kɛnɛ kakokayɛ nsala. Nde koka nsala dui sɔ ɛlɔ kana l’andja w’oyoyo. Nzambi nɔmbaka tsho dikumanyi dia mboka anangɛwɔ ngandji, dia mbaalama ndo monga “bɛnyɛlɔ le ɛkɔkɔ.”
15. Ngande wakembola ekumanyi kɛmɔtshi ɛkɔkɔ? (Enda ndo osato.)
15 William, ɔnangɛso ɔmɔtshi lambokamba edja efula oko ekumanyi shihodiaka ohomba wa membolaka ɛkɔkɔ. Lam’akatatɛ hemɔ ka COVID-19, nde la dikumanyi di’asekande wakasale tshɛ dia mbelɛka onto tshɛ la l’olui awɔ lomingu tshɛ. Nde nembetshiyaka lande na kakawasale ngasɔ lo mbuta ate: “Anangɛso efula waki vɔamɛ lo mvudu aha la mbeya kɛnɛ kahombawɔ nsala ndo tokanyi ta kɔlɔ takakokaka mbayɛ esadi eto.” Etena konga osekaso ombetawudi l’okakatanu ɔmɔtshi, William mbohokamɛka la yambalo tshɛ dia mbeya ohomba kana okiyanu wele lande. Oma laasɔ, ko nde nyanga toho shikaa ta mbokimanyiya ndo mbala efula nde akakambaka la tovidɛo t’oma lo sitɛ kaso dia nkimanyiya osekande ombetawudi ɔsɔ. Nde mbutaka ate: “Nshi nyɛ mamboleka monga ohomba wa membola ɛkɔkɔ. Sho mbidjaka welo efula dia nkimanyiya anto dia vɔ mbeka awui wendana la Jehowa. Laasɔ, sho pombaka mbidja welo akɔ waamɛ dia nama ɛkɔkɔ, mbuta ate nkimanyiya ɛkɔkɔ wa Jehowa dia vɔ ntetemala ntshikala l’akambo wa mɛtɛ.”
ETAWƆ DIA JEHOWA NSHIDIYA OLOWANYELO AYƐ
16. Lo toho takɔna takokaso nkamba la wetshelo wambotokondja oma lo mikanda waki Petero?
16 Tambɔtɛkɛta dia wetshelo engana eto wambotokondja oma lo mikanda ehende wakasambiyama wakafunde Petero. Ondo wɛ akɛnyi dihole dimɔtshi diahombayɛ ndjalowanya. Ɛnyɛlɔ, onde wɛ ayolanga kanaka yimba mbala la mbala lo ɛtshɔkɔ wayotolongola l’andja w’oyoyo? Onde wɛ amboyadjɛ oyango wa sambishaka lo dihole di’olimu, la kalasa kana lo toho tokina ta tshakitudi? Onde wɛ ambɛna toho tɔmɔtshi takokayɛ mɛnya ngandji k’efula kokayɛ anangɛyɛ l’akadiyɛyɛ? Dikumanyi le, onde nyamboyashikikɛ dia namaka ɛkɔkɔ wa Jehowa la lolango ndo l’ohetoheto tshɛ? Naka wɛ ndjasɛdingola la losembwe tshɛ, kete wɛ mbeyaka mbishola wɛɔdu ɛmɔtshi wele layɛ, koko tɔkɔmɔke. “Nkumadiɔndjɔ ekɔ ɔlɔlɔ,” ndo nde ayokokimanyiya dia wɛ ndjalowanya. (1 Pe. 2:3) Petero toshikikɛ ɔnɛ: “Nzambi . . . ndamɛ ayoshidiya olowanyelo anyu. Nde ayonyokimanyiya dia nyu ntshikala nge, nde ayonyokeketsha, nde ayonyoshikikadia nge.”—1 Pe. 5:10.
17. Naka sho ntetemala ndo mbetawɔ dia mbetshama oma le Jehowa, kete dui sɔ diayonga l’etombelo akɔna?
17 L’etatelo Petero akayaoke dia nde hasungana dia nde monga kaamɛ l’Ɔna Nzambi. (Luka 5:8) Koko la osukɔ wa la ngandji waki Jehowa la Yeso, Petero akatetemala ndjela Yeso la kɔlamelo tshɛ. Etombelo waki la dui sɔ ele Jehowa aketawɔ dia Petero “mbɔtɔ lo Diolelo dia pondjo dia Nkumɛso la Oshimbedi aso Yeso Kristo.” (2 Pe. 1:11) Ande difuto diakandakondja lee! Naka wɛ ntetemala mbikikɛ oko wakasale Petero ndo mbetawɔ dia mbetshama oma le Jehowa, kete wɛ lawɔ ayolongola difuto dia lɔsɛnɔ la pondjo. Wɛ ‘ayokotsha oyango wa mbetawɔ kayɛ, mbuta ate panda kayɛ.’—1 Pe. 1:9.
OSAMBO 109 Tokane ngandji k’efula oma k’ɛse otema
a Lo sawo nɛ, tayɛna woho wakoka wetshelo wambotokondja oma lo mikanda waki Petero tokimanyiya dia mbikikɛ ehemba. Ndo nto, dikumanyi wayokimanyiyama dia mɛna woho wakokawɔ nkotsha ɔkɛndɛ awɔ lo yɛdimɔ y’efula oko alami w’ɛkɔkɔ.
b Ondo, Akristo wakasɛnaka la Palɛstinɛ wakalongola mikanda ehende waki Petero la ntondo ka Jɛrusalɛma ndɔshama ntondo lo 66 T.D.
c Enda lo jw.org vidɛo yele l’ɔtɛ a dui ɔnɛ: Tokoke woshasha wa nɛmɔ wa kaamɛ.