BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ wa Watchtower
Watchtower
BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ
Ɔtɛtɛla
  • BIBLE
  • EKANDA
  • NSANGANYA
  • w10 1/15 lk. 28-32
  • Ɛlɔmbwɛlɔ kaki Jehowa kamboyindjama!

Ndooko vidɛo yele lo kɛnɛ kɔsɔnyiyɛ.

Otokimwe, munga kakongi etena kakayatelesharjɛki vidɛo.

  • Ɛlɔmbwɛlɔ kaki Jehowa kamboyindjama!
  • Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2010
  • Ɛtɛ w'awui wahɔnyi
  • Awui wa woho akɔ
  • Woho wakalɔmbɔlaka Nzambi ase Isariyɛlɛ
  • Etombelo wa kɔlɔ waya oma l’ɛlɔmbwɛlɔ k’ana w’anto
  • Wodja w’oyoyo walɔmbwama oma le Nzambi
  • Woho walɔmbɔla Jehowa ɛlɔ kɛnɛ
  • Ɛlɔmbwɛlɔ kaki Jehowa kambodja otshumba
  • Ɛlɔmbwɛlɔ kaki Satana kambokita mɛtɛ tatala
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2010
  • Diolelo diaki Nzambi nembetshiyaka lowandji l’oyoyo la lanɛ la nkɛtɛ
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2000
  • Lowandji Laki Nzambi Lambotatɛka la Mbolɛ
    Kokaka We Monga la Loseno la Pondjo lo Paradiso ka la Kete
  • Diolelo diaki Nzambi kɛdikɛdi na?
    Ngɛnangɛnaka la lɔsɛnɔ pondjo pondjo!—Kondja wahɔ oma lo wekelo wa Bible
Enda awui akina
Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2010
w10 1/15 lk. 28-32

Ɛlɔmbwɛlɔ kaki Jehowa kamboyindjama!

“Khum’Ulungu kuledi lu diulelu di’antu.”—DAN. 4:17.

1, 2. Naa ɛkɔkɔ ɛmɔtshi wɛnya di’ɛlɔmbwɛlɔ k’ana w’anto kambokita tatala?

AHA la tâmu, ɛlɔmbwɛlɔ k’ana w’anto kambokita tatala. Ɔkɔkɔ woleki woke wambokita ɛlɔmbwɛlɔ k’ana w’anto tatala ele nɛ dia vɔ bu la lomba la nɔmbɔla dimɛna. Woho wambokita ɛlɔmbwɛlɔ k’ana w’anto tatala amboleka mɛnama ɛlɔ kɛnɛ etena kele ewandji efula mɛnamaka dia wekɔ lo ‘ndjalanga, nanga okundji, ndjafuna, takola, kema la losembwe, hawokana, wekɔ akanga wa kashi, bu la ndjakimɛ, akanga wa ngala, atunyi w’akambo w’ɔlɔlɔ, afungi ndo akanga wa ndjambiya.’—2 Tim. 3:2-4.

2 Ambeta deko aha nɛ, ambutshi aso wa ntondo wakatone ɛlɔmbwɛlɔ ka Nzambi. Lo nsala ngasɔ, vɔ wakafɔnya dia wayonga la dipanda, ko tete le, vɔ wakayaɛkɛ l’ɛlɔmbwɛlɔ kaki Satana. Ɛnɔnyi nunu samalo wambɔlɔmbɔla ana w’anto mɛnyaka dimɛna di’anto wekɔ lo sɛngiyama oma le Satana lele “umbuledi a kete nye.” Ndo dui sɔ diambela ekakatanu wahatayalaka l’ɔkɔndɔ w’anto. (Joa. 12:31) Lo ntɛkɛta woho wambolana andja ɔnɛ, dibuku dimɔtshi (The Oxford History of the Twentieth Century) mbutaka dia bu dui dia lomba dia “nongamɛ andja wa kokele.” Diɔ nembetshiyaka ɔnɛ: “Aha tsho ɔnɛ andja ɔsɔ hawokoke ntanema, koko ndo welo wadja anto dia ntonga andja wa ngasɔ konyaka lo mpokoso, lo lowandji la hiadi ndo lo ata woleki tshɛ kɔlɔ.” Ande woho wambokita ɛlɔmbwɛlɔ k’anto tatala lee!

3. Kakɔna kakokaso mbuta lo kɛnɛ kendana la yoho yotɔlɔmbɔla Nzambi otondoyala Adama l’Eva kosala pɛkato?

3 Ekɔ mɛtɛ lonyangu efula lo woho wakatone ambutshi aso wa ntondo yoho yâmɛ y’ɛlɔmbwɛlɔ ka dimɛna, mbuta ate ɛlɔmbwɛlɔ k’oma le Nzambi. Eelo, hatokoke mbeya dimɛna woho wotɔlɔmbɔla Jehowa nkɛtɛ nyɛ otondoyalaka Adama l’Eva wakatshikala la kɔlamelo le Nde. Koko, sho kokaka ndjashikikɛ dia ɛlɔmbwɛlɔ kaki Nzambi kakahombe mbetawɔma le anto tshɛ kotoyala ɛlɔmbwɛlɔ koludi la ngandji ndo kaha la shɔnɔdi. (Etsha 10:34; 1 Joa. 4:8) Lo menda lomba l’efula lele la Nzambi, sho kokaka nto ndjashikikɛ dia otondoyala anto waketawɔ ɛlɔmbwɛlɔ kaki Jehowa, tshike ekakatanu tshɛ woye oma l’ɛlɔmbwɛlɔ k’ana w’anto totowoyala. Ɛlɔmbwɛlɔ kaki Nzambi kotokoka ‘nkotsha dimɛna nsaki k’ɛngɔ tshɛ kele la lɔsɛnɔ.’ (Osam. 145:16) Lo tshena pe, tɔ kotoyala ɛlɔmbwɛlɔ ka kokele. (Euh. 32:4) Ekɔ mɛtɛ dui dia kɔlɔ efula lo woho wakatone anto ɛlɔmbwɛlɔ kɛsɔ!

4. Polo lo yɛdikɔ yakɔna yakatshike Nzambi dia Satana nɔmbɔla?

4 Koko, ekɔ dimɛna mbohɔ dia kânga mbakatshike Jehowa di’anto ndjalɔmbɔla, nde kombikasha lotshungɔ lande la nɔmbɔla ditongami diande. Kânga nkumekanga ka wolo ka la Babilɔna akayotshutshuyamaka dia ndjetawɔ ɔnɛ: “Khum’Ulungu kuledi lu diulelu di’antu.” (Dan. 4:17) L’ekomelo, Diolelo diaki Nzambi diayosala dia lolango lande kotshama. (Mat. 6:10) Lo mɛtɛ, Jehowa aketawɔ dia Satana lele “etemolatemola ka la kete nye” nɔmbɔla lo tshanda mɔtshi dia mbisha okadimwelo wa shikaa lo dimbola diakonyiyama oma le otunyi ande. (2 Kor. 4:4; 1 Joa. 5:19) Koko, Satana hongaki pondjo l’akoka wa nɔmbɔla dimɛna ko ndeka Jehowa. (2 Ek. 20:6; ɛdika Jobo 1:11, 12; 2:3-6.) Ndo tena tshɛ, okongaka anto amɔtshi wetawɔ dia nɔmbwama oma le Nzambi kânga mbasɛnawɔ l’andja walɔmbwama oma le Otunyi waki Nzambi woleki tshɛ.

Woho wakalɔmbɔlaka Nzambi ase Isariyɛlɛ

5. Dɔkɔlɔkɔ diakɔna diakatshike ase Isariyɛlɛ otsha le Nzambi?

5 Oma ko nshi y’Abɛlɛ polo lo nshi y’ewandji wa nkumbo, anto efula wa kɔlamelo wakatɛmɔlaka Jehowa ndo wakakitanyiyaka wadjango ande. (Heb. 11:4-22) Lo nshi ya Mɔsɛ, Jehowa akadje sheke la tokanula taki Jakɔbɔ ndo vɔ wakayokomaka wodja w’Isariyɛlɛ. Lo 1513 N.T.D., ase Isariyɛlɛ wakatshike dɔkɔlɔkɔ dia vɔ mbetawɔ Jehowa oko Omboledi awɔ etena kakawate ɔnɛ: “Shu tayutsha akambu aso tshe wakati [Jehowa].”—Etum. 19:8.

6, 7. Awui akɔna wakɛnama lo woho wakalɔmbɔlaka Nzambi ase Isariyɛlɛ?

6 Jehowa aki la sangwelo dimɔtshi etena kakandasɔnɛ ase Isariyɛlɛ dia vɔ monga wodja ande. (Adia Euhwelu k’Elembe 7:7, 8.) Ɔsɔnwɛlɔ ɔsɔ komendanaka tsho l’ɔlɔlɔ w’ase Isariyɛlɛ. Lokombo ndo lowandji laki Nzambi lakendanaka la dikambo sɔ ndo awui asɔ mbakaleke ohomba. Isariyɛlɛ akahombe nkambɛ Jehowa oko ɔmɛnyi lo mbɔsa Jehowa oko Nzambi ɔtɔi ka mɛtɛ. (Is. 43:10; 44:6-8) Ɔnkɔnɛ, Jehowa akatɛ wodja w’Isariyɛlɛ ɔnɛ: “Nyu nyeko wudja w’ekila wa [Jehowa, Nzambi k]anyu. [Jehowa] akanyosonola uma l’atei a wedja wa la kete, dia nyu ndjala wudja andi w’ukito.”—Euh. 14:2.

7 Etena kakalɔmbɔlaka Nzambi ase Isariyɛlɛ, nde akeyaka dia vɔ wekɔ anto wele kema kokele. L’etena kakɔ kâmɛ, ɛlɛmbɛ ande waki kokele ndo vɔ wakakɛnɛmɔlaka waonga w’Ombidji awɔ. Wadjango wakasha Jehowa lo tshimbo ya Mɔsɛ wakadjaka dikako vɔlɛ lo ekila kande, woho walangande losembwe, woho wetawɔnde dia nimanyiya ndo solo diande dia lotutsha. Oma l’ɔkɔngɔ a lâsɔ, lo nshi yaki Jashua la lɔlɔnga lande, wodja wakakitanyiya wadjango waki Jehowa ndo vɔ wakasɛnaka lo wɔladi ndo wakatshɔkwama efula lo nyuma. (Jas. 24:21, 22, 31) Etena kɛsɔ ka l’ɔkɔndɔ w’Isariyɛlɛ kakɛnya woho walɔmbɔla Jehowa dimɛna.

Etombelo wa kɔlɔ waya oma l’ɛlɔmbwɛlɔ k’ana w’anto

8, 9. Dui diakɔna di’enginya diakalɔmbɛ ase Isariyɛlɛ, ndo etombelo akɔna waki la dui sɔ?

8 Koko l’edjedja ka wonya, ase Isariyɛlɛ wakayokaka ɛlɔmbwɛlɔ kaki Nzambi ɔkɔngɔ mbala la mbala ndo vɔ kokokamɛ nto oma le Nde. L’ekomelo, lo tshimbo y’ɔprɔfɛta Samuɛlɛ, ase Isariyɛlɛ wakalɔmbɛ dia monga l’owandji w’onto. Jehowa akatɛ Samuɛlɛ dia mbetawɔ kɛnɛ kakawɔlɔmbɛ, ndo nde akakotsha ate: “Vo hawukutuni we, dimi katunawo, diaha dimi ndjala khum’ekanga kawo.” (1 Sam. 8:7) Kânga mbaketawɔ Jehowa dia ase Isariyɛlɛ monga l’owandji wɛnama, nde akâhɛmɔla oma l’etombelo wa kɔlɔ wakawahombe nkondja oma lo dikambo sɔ.—Adia 1 Samuele 8:9-18.

9 Ɔkɔndɔ w’ase Isariyɛlɛ shikikɛka mɛtɛ k’ɔhɛmwɛlɔ waki Jehowa ɔsɔ. Ase Isariyɛlɛ wakasowe efula lo nɔmbwama oma le onto djekoleko etena kaki owandji ɔsɔ komonga la kɔlamelo. Oko wadiɛnya ɛnyɛlɔ k’ase Isariyɛlɛ, bu dui dia diambo dia mɛna dia l’ɔkɔndɔ w’anto ɛlɔmbwɛlɔ k’oma le anto waheye Jehowa bu l’etombelo w’ɛlɔlɔ wa pondjo. Ekɔ mɛtɛ dia, ase pɔlitikɛ amɔtshi nɔmbaka dia Nzambi ntshɔkɔla welo wadjawɔ dia mbidja wɔladi ndo lotui tshitshi, ko ngande wakoka Nzambi ntshɔkɔla wanɛ wahakitanyiya lowandji lande?—Osam. 2:10-12.

Wodja w’oyoyo walɔmbwama oma le Nzambi

10. Lande na kakawayɔhɛnya wodja w’Isariyɛlɛ la wodja wakasɔnɛ Nzambi?

10 Wodja w’Isariyɛlɛ kombetawɔ dia nkambɛ Jehowa la kɔlamelo. L’ekomelo, vɔ wakayotonaka Mɛsiya wakasɔnama oma le Nzambi ndo Jehowa akawaoke ɔkɔngɔ ndo akɔshi yɛdikɔ dia mbahɛnya l’olui ɔmɔtshi w’anto wakahombe ndjokenga wodja w’oyoyo. Etombelo waki la dikambo sɔ ele, l’ɔnɔnyi 33 T.D. etshumanelo k’Akristo w’akitami w’atɛmɔdi waki Jehowa kakakengama. Etshumanelo kɛsɔ kekɔ wodja w’oyoyo walɔmbwama oma le Jehowa. Paulo akatɛkɛta di’etshumanelo kɛsɔ oko “Isariyele wa [Nzambi].”—Ngal. 6:16.

11, 12. Naa awui wafɔna Isariyɛlɛ w’edjedja la “Isariyele wa [Nzambi]”?

11 Wodja w’Isariyɛlɛ w’edjedja ndo “Isariyele wa [Nzambi]” wekɔ l’awui wafɔnawɔ ndo watshikitanawɔ. Otshikitanyi l’Isariyɛlɛ w’edjedja, etshumanelo k’Akristo bu l’owandji w’onto ndo tɔ bu l’ohomba wa nambolaka waa nyama di’edimanyielo ka pɛkato. Dui dimɔtshi diafɔna wodja w’Isariyɛlɛ la etshumanelo k’Akristo ele yɛdikɔ yendana la dinondo kana dikumanyi. (Etum. 19:3-8) Dikumanyi di’Akristo sɔ hawahemɛ ɛkɔkɔ, koko vɔ namaka etshumanelo ndo vɔ mbishaka ɛnyɛlɔ lo elimu wendana l’etshumanelo. Vɔ salɛka onto tshɛ la l’etshumanelo akambo la ngandji ndo la kɛnɛmɔ kahombama.—2 Kor. 1:24; 1 Pet. 5:2, 3.

12 Lo nkana yimba lo woho wakasalɛka Nzambi Isariyɛlɛ akambo, anto wa lo “Isariyele wa [Nzambi]” ndo “ekoko ekina” w’asekawɔ wekɔ la lowando l’efula le Jehowa ndo lo ɛlɔmbwɛlɔ kakinde. (Joa. 10:16) Ɛnyɛlɔ, ɔkɔndɔ w’ana w’anto mɛnyaka dia ewandji wakalɔmbɔlaka ase Isariyɛlɛ waki la shɛngiya y’ɔlɔlɔ kana ya kɔlɔ le anto wakawalɔmbɔlaka. Dui sɔ tshutshuyaka wanɛ walɔmbɔla etshumanelo k’Akristo dia vɔ mbeya dia kânga mbahawalɔmbɔla oko ewandji wa l’Isariyɛlɛ w’edjedja, vɔ pombaka tena tshɛ mbishaka ɛnyɛlɔ ka dimɛna ka mbetawɔ.—Heb. 13:7.

Woho walɔmbɔla Jehowa ɛlɔ kɛnɛ

13. Dui diakɔna di’ohomba efula diakasalema lo 1914?

13 Ɛlɔ kɛnɛ, Akristo wekɔ lo nsambisha l’andja w’otondo di’ɛlɔmbwɛlɔ k’ana w’anto kayanga nkomɛ. Lo 1914, Jehowa akashikikɛ Diolelo diande l’olongo ndo akasɔnɛ Yeso Kristo oko nkumekanga kadiɔ. L’etena kɛsɔ, nde akasha Yeso lowandji la ‘nɛndja ndo nshidiya ɔlɛndjɛlɔ ande.’ (Eny. 6:2) Jehowa akatɛ Nkumekanga k’oyoyo kɛsɔ ɔnɛ: “Uleli l’atei atunyi aye.” (Osam. 110:2) Lonyangu ko, wedja wekɔ lo ntetemala ntona ɛlɔmbwɛlɔ kaki Jehowa. Vɔ wekɔ lo ntetemala nsala akambo wate kana oko ‘Jehowa bu.’—Osam. 14:1.

14, 15. a) Ngande walɔmbwamaso oma le Diolelo diaki Nzambi ɛlɔ kɛnɛ, ndo ambola akɔna wahombaso ndjambola lo ndjela dikambo sɔ? b) Ngande wɛnama dia lowandji laki Nzambi mbele lowandji loleki tshɛ ɛlɔ kɛnɛ?

14 Djui ya tshitshɛ y’akitami wakenga “Isariyele wa [Nzambi]” wekekɔ lanɛ la nkɛtɛ ndo oko wewɔ anango Yeso, vɔ tetemalaka nsala akambo oko “akendji wa Kristu.” (2 Kor. 5:20) Vɔ wakasɔnama oko olui w’ɔhɔmbɔ wa kɔlamelo ndo wa kɛsɔ dia nkokɛ ndo mbisha akitami ndo olui a woke wataleke mpama w’Akristo wele kakianɛ miliyɔ y’anto wele l’elongamelo ka ndjɔsɛna pondjo pondjo la nkɛtɛ mbo ya ndɛ ya lo nyuma. (Mat. 24:45-47; Eny. 7:9-15) Woho watshɔkɔla Jehowa yɛdikɔ shɔ mɛnamaka hwe lo ɔngɔnyi wa lo nyuma wele l’atɛmɔdi wa mɛtɛ ɛlɔ kɛnɛ.

15 Onto l’onto pombaka ndjambola ɔnɛ: ‘Onde dimi mbeyaka mɛtɛ ɛkɛndɛ wahombami mɛmba l’etshumanelo k’Akristo? Onde lekɔ lo nsukɛ lo yoho ya dimɛna ɛlɔmbwɛlɔ kaki Jehowa? Onde dimi ngɛnangɛnaka monga l’ɛse k’ɛlɔmbwɛlɔ kaki Jehowa? Onde lamboyashikikɛ dia ntetemala mbutɛ anto akina akambo wendana la Diolelo diaki Nzambi lo yɛdikɔ yakokami nsala dui sɔ?’ Oko olui, sho mbetawɔka ɛlɔmbwɛlɔ katosha Olui-walɔmbɔla ndo sho kambaka kâmɛ la dikumanyi diakasɔnama l’etshumanelo. Sho mɛnyaka lo toho tɔsɔ dia sho mbetawɔka ɛlɔmbwɛlɔ kaki Nzambi. (Adia Heberu 13:17.) Woho wetawɔso dikambo sɔ ambokimanyiya dia sho monga kâmɛ l’andja ɔnɛ watɔnyi. Dui sɔ telaka nto wɔladi, losembwe ndo tombolaka Jehowa ndo diɔ mɛnyaka dia yoho ya nde ya nɔmbɔla mbele yoho yoleki tshɛ dimɛna.

Ɛlɔmbwɛlɔ kaki Jehowa kambodja otshumba

16. Yɛdikɔ yakɔna yahomba onto tshɛ mbɔsa ɛlɔ kɛnɛ?

16 Etena kamboleka nsukana kayokandɔma dui diakonyiyama l’Ɛdɛna. Omalɔkɔ, ɔnɛ ekɔ etena k’onto l’onto mbɔsa yɛdikɔ. Onto l’onto pombaka mbɔsa yɛdikɔ ya kana nde ayetawɔ lowandji l’anto kana laki Jehowa. Tekɔ la diɛsɛ dia nkimanyiya anto wele l’etema w’ɛlɔlɔ dia vɔ mbɔsa yɛdikɔ. Kem’edja, lo Aramangɛdɔna ɛlɔmbwɛlɔ kaki Jehowa kayɔhɛna lo pondjo lowandji l’anto lele lo shɛngiya yaki Satana. (Dan. 2:44; Eny. 16:16) Ɛlɔmbwɛlɔ k’anto kayokomɛ ndo Diolelo diaki Nzambi diayolɛ nkɛtɛ k’otondo. Lowandji laki Jehowa layoyindjama lo yoho yoleki tshɛ.—Adia Enyelo 21:3-5.

17. Awui akɔna wakoka nkimanyiya anto wele l’etema w’ɛlɔlɔ dia mbɔsa yɛdikɔ yendana la ɛlɔmbwɛlɔ?

17 Wanɛ wahatɔshi yɛdikɔ ya nkambɛ Jehowa pombaka nkana yimba lo kɛnɛ kendana l’ɛlɔlɔ wayela ɛlɔmbwɛlɔ kaki Nzambi anto. Ɛlɔmbwɛlɔ k’ana w’anto kema l’akoka wa nshidiya diakatanelo mbidja ndo terɔrismɛ. Ɛlɔmbwɛlɔ kaki Nzambi kayonya akambo wa kɔlɔ tshɛ oma la nkɛtɛ. (Osam. 37:1, 2, 9) Ɛlɔmbwɛlɔ k’ana w’anto kekɔ lo nkonya lo ata wahashile, koko ɛlɔmbwɛlɔ kaki Nzambi kayokomiya “ata pulu ndu lu kuma ya kete.” (Osam. 46:9) Ɛlɔmbwɛlɔ ka Nzambi kayokoma polo lo mbidja wɔladi lam’asa anto la nyama! (Is. 11:6-9) Wola ndo ndjala mbele akambo waleka mɛnama l’ɛlɔmbwɛlɔ k’ana w’anto, koko ɛlɔmbwɛlɔ kaki Nzambi kayoshidiya akambo asɔ. (Is. 65:21) Kânga ewandji w’ana w’anto wele l’eyango woleki tshɛ amɛna bu l’akoka wa nshidiya hemɔ ndo minya nyɔi, koko l’ɛlɔmbwɛlɔ kaki Nzambi esombe ndo ase hemɔ wayokalola akɛnda wele l’alemba a wolo. (Jobo 33:25; Is. 35:5, 6) Eelo, nkɛtɛ kayokadimɔ paradiso lɛnɛ ayolɔ kânga anto wakavu.—Luka 23:43; Etsha 24:15.

18. Ngande wakokaso mɛnya dia sho mbetawɔka dia ɛlɔmbwɛlɔ kaki Nzambi mboleki tshɛ dimɛna?

18 Eelo, ɛlɔmbwɛlɔ kaki Nzambi kayonya awui wa kɔlɔ tshɛ wakaye oma lo woho wakasɛngiya Satana ambutshi aso wa ntondo dia vɔ mboka Otungi awɔ ɔkɔngɔ. Teye dia Satana ambɔhɛnyahɛnya anto l’edja k’ɛnɔnyi 6000, koko Nzambi lo tshimbo ya Kristo ayonya pâ tshɛ l’edja k’ɛnɔnyi 1000 eto! Ɔsɔ ekɔ dui diɛnya mɛtɛ dia lowandji laki Nzambi mbaheme tshɛ! Oko weso Ɛmɛnyi wa Nzambi kaso, sho mbêtawɔka oko Owandji aso. Ɔnkɔnɛ, nyɛsɔ tɛnyake lushi tshɛ, wonya tshɛ lo nsɛnɔ yaso dia sho tekɔ atɛmɔdi wa Jehowa, mbuta ate ambolami wa Diolelo diande ndo tekɔ l’ɔngɛnɔngɛnɔ wa monga Ɛmɛnyi ande. Nyɛsɔ tokambake la waaso tshɛ dia mbewoyaka onto tshɛ lalanga tohokamɛ dia ɛlɔmbwɛlɔ kaki Jehowa mbele ɛlɔmbwɛlɔ koleki tshɛ dimɛna.

Kakɔna kamboteka lo kɛnɛ kendana la ɛlɔmbwɛlɔ lo mbadia . . .

• Euhwelu k’Elembe 7:7, 8?

• 1 Samuele 8:9-18?

• Heberu 13:17?

• Enyelo 21:3-5?

[Osato wa lo lɛkɛ 29]

Jehowa okongaka nshi tshɛ owandji

[Osato wa lo lɛkɛ 31]

Woho wetawɔso dia nɔmbwama oma le Jehowa ambela kâmɛ ka l’andja w’otondo

    Ekanda wa l’Ɔtɛtɛla (1983-2025)
    Tomba
    Ɔtɔ
    • Ɔtɛtɛla
    • Kahana l'onto
    • Nango
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ɛlɛmbɛ w'okambelo
    • Awui wa sheke
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Ɔtɔ
    Kahana l'onto