Jehowa halange wɛ ‘mbokala wâle’

ETENA kayoya wâle woleki tshɛ l’ɔkɔndɔ w’ana w’anto, Nzambi Kanga-Wolo-Tshɛ ayoyashikikɛ dia onto tshɛ letawɔma le nde ‘nshimbamɛ.’ (Joe. 2:32) Koko, Jehowa mɛtɛ ôkolangaka nshi tshɛ nkokɛ ekambi ande oma lo wâle. Lam’ele “eteko ka lumu keko lasuki la [nde],” nde mbɔsaka anto tshɛ la nɛmɔ di’efula ndo oko anto wakoka kokamɛ.—Osam. 36:9.

Ekambi waki Nzambi wa kɔlamelo wa lo nshi y’edjedja wakɔsaka lɔsɛnɔ oko waliɔsande. Lo ndjela Etatelu 33:18, Jakɔbɔ nde la nkumbo kande wakande lɔkɛndɔ la wâle ‘aha la mbokala wâle.’ Jakɔbɔ akendɛka le Jehowa dia nde mbôkokɛ, koko nde lawɔ akɔshi tɛdikɔ tahombama dia nkokɛ wanɛ tshɛ wakatandaka la nde lɔkɛndɔ. (Etat. 32:7, 8; 33:14, 15) Naka wɛ nkamba la atɔndɔ wa lo Bible, kete wɛ kokaka ndowanya toho takamba la yɛ dia ndjakokɛ ndo nkokɛ anto akina. Nyɛsɔ tende woho wakoka wanɛ wakamba lo wokelo wa Mbalasa ya Diolelo ndo tumu nkina ya ngasɔ kana dia nkimanyiya wanɛ wakahomɔ mpokoso nkamba l’atɔndɔ asɔ.

Ekokelo lo Ɛlɛmbɛ wa Mɔsɛ

Ɛlɛmbɛ wa Mɔsɛ wakalɔmbaka ekambi waki Nzambi dia ndjela tɛdikɔ tendana l’ekokelo. Ɛnyɛlɔ, etena kakahikaka ose Isariyɛlɛ ɔmɔtshi luudu l’etajɛ, nde akahombaka lidinga la lokombo l’ɔtɛ alɔ, lam’ele anto wakadɛka mbala efula la diko dia l’ɛtɛ wa mvudu yawɔ, nkombo yakawadingaka shɔ yakâkokɛka diaha vɔ nkɔ. (1 Sam. 9:26; Mat. 24:17) Naka onto mbokala wâle l’ɔtɛ waki kanga luudu kokitanyiya ɔlɛmbɛ ɔsɔ, kanga luudu aki l’onongo lo washo waki Jehowa.—Euh. 22:8.

Lâdiko dia lâsɔ, Ɛlɛmbɛ wa Mɔsɛ wakendanaka ndo la nyama ya la ngelo yakahomuyaka anto. Naka ngɔmbɛ kamboka onto nseke ko kambôdiaka, kangatɔ akahombaka kidiaka dia nkokɛ nsɛnɔ y’anto akina. Odiakelo wa nyama kɛsɔ aki oshishelo wa woke le nde lam’ele nde kokokaka kilɛ kana kisondja anto akina. Ko tɔshi dia naka l’ɔkɔngɔ wa ngɔmbɛ mpomuya onto ko kangatɔ hakilame. Kakɔna kakawahombaka nsala oma lâsɔ? Naka ngɔmbɛ kakɔ kamboyodiaka onto, kete ndo tɔ ndo kangatɔ wakahombaka ndjakema. Ɔlɛmbɛ ɔsɔ wakatshutshuyaka onto tshɛ laki la mbekelo kaha mbidjaka dongalonga diande yimba dia nde nyomɔsɛdingola lɔkɛwɔ lande.—Etum. 21:28, 29.

Ɛlɛmbɛ wa Mɔsɛ wakakeketshaka anto nto dia vɔ nkamba dimɛna la dihomɔ diawɔ. Ase Isariyɛlɛ efula wakanaka nkonyi la tɔshɔka. Naka shɔka yambongɔ oma lo wenyi la shashimoya ko yambodiaka onto, kete ɔnɛ lakanaki nkonyi akahombaka ndawɔ otsha l’osomba w’eshamelo. Nde akahombaka ntshikala lɛkɔ edja ndo lo nyɔi k’ɔlɔmbɛdi a lâdiko ndo dui sɔ diakalembetshiyaka ɔnɛ onto lakadiake onto aha l’okonda akahombaka nkakitɔna la nkumbo kande ndo la ngelo kande l’edja k’ɛnɔnyi efula. Yɛdikɔ shɔ yaketshaka wodja w’Isariyɛlɛ dia lɔsɛnɔ lekɔ ekila lo washo wa Jehowa. Pami kakɔsaka lɔsɛnɔ woho waliɔsa Nzambi akalamaka dihɔmɔ diande dimɛna ndo akakambaka la diɔ dimɛna.—Wal. 35:25; Euh. 19:4-6.

L’ekimanyielo k’ɛlɛmbɛ ɛsɔ, Jehowa akɛnya ekambi ande hwe dia nde nangaka dia vɔ nsala awui asɔ l’etei ndo l’andja wa mvudu yawɔ. Wanɛ wakadiakaka anto akina kana wakawaokadiaka wâle oyadi aha l’okonda wakɛmbaka onongo. Kanyi yaki Jehowa lo dikambo di’ekokelo yatatshikitana. (Mal. 3:6) Nde halange di’ekambi ande ndjaokadia wâle kana mbokadia anto akina wâle. Mɛtɛ ka dui sɔ mɛnamaka djekoleko lo ohikelo ndo l’okokelo wa mvudu yakamba la so l’ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ.

Ekokelo lo dikongelo dia wokelo

Sho mbɔsaka ohikelo ndo okokelo wa Mbalasa ya Diolelo, Mbalasa ya nsanganya ya weke ndo wa Bɛtɛlɛ oko diɛsɛ dia woke. Kɛsɔ mbakokaso mbuta ndo lo kɛnɛ kendana la dikongelo dia nkimanyiya wanɛ wambohomɔ mpokoso. Nshi tshɛ, sho nangaka nkamba olimu aso la yewo, nɛ dia naka hatosadi ngasɔ kete sho mbeyaka ndjaokadia wâle ndo mbokadia anto akina wâle oyadi etena kasalaso totumutumu ta totshitshɛ. (Und. 10:9) Lo mɛtɛ, naka sho monga la mbekelo ka kambaka olimu dimɛna, kete tayewɔ wâle efula.

Bible mbutaka ɔnɛ: “Wulu w’elongo w’apami mbeli lutumbu lawo; ndjui y’esumbi w’apami mbeli nemo diawo.” (Tuk. 20:29) Tekɔ l’ohomba w’ɛlɔngɔlɔngɔ l’esekaseka wele la wolo dia vɔ nkamba ntumu ya wolo. Koko ekambi wele la ndjwe l’ɔtɛ waya la diewo l’olimu w’ohikelo kambaka olimu w’ekomelo l’anya ndo la dihomɔ diawɔ. Ndo l’etena kɛmɔtshi, wanɛ waya epalanga wakakambaka la wolo awɔ lo nshi yakiwɔ ɛlɔngɔlɔngɔ kana esekaseka dia nkamba ntumu ya wolo. Naka wɛ ekekɔ oyoyo, kete enda woho wakamba wanɛ waya la diewo ndo yela alako wakoshawɔ. Naka wɛ nangaka mbeya akambo efula, kete anangɛso waya la diewo l’awui w’ohikelo wayoketsha akambo efula wele oko woho wa nkamba la dihomɔ dia diɛsa ndo monyiya diangɔ dia wotsho. Lo nsala ngasɔ, wɛ ayokamba olimu dimɛna, hokala wâle ndo ayonga l’ɔngɛnɔngɛnɔ.

Mbala tshɛ anto wakamba olimu lo dihole dia wokelo pombaka monga la yewo. Akambo tshikitanaka lo shashimoya. Lo dihole diaki nkɛtɛ ya wolo difuku mbeyaka ntondɔ. Mbeyaka monga ko asekaso wakamba la so olimu wakatambi kibandola, ɛtshi ka dibaya kana kati ka mukubu. Naka wɛ hadjisha yimba, kete wɛ mbeyaka mbokala wâle esadi eto. Tɛdikɔ tendana l’ekokelo nɔmbaka mbala efula dia wanɛ wakamba lo dihole dimɔtshi ndɔta dihomɔ di’ekokelo. Akalashi w’ekokelo, lofulɛ ndo sabata y’olimu kokaka kokokɛ oma lo wâle efula wakoka monga lo dihole dia wokelo. Koko, wɛ kokaka ndjakokɛ paka naka wɛ nama dihomɔ sɔ dimɛna ndo dilɔta.

Kânga mbɛnamadiɔ di’ekɔ wɔdu nkamba la dihomɔ efula, nkamba la diɔ dimɛna ndo la diewo nɔmbaka di’onto ndowanyema ndo kambaka la diɔ mbala la mbala. Naka wɛ heye woho wa nkamba la ehomɔ kɛmɔtshi kele la yɛ ohomba, kete tɛ ɔnɛ lalɔmbɔla elimu. Nde ayosala kɛnɛ kahombama dia wɛ nongola olowanyelo wahombama. Dionga dia mbeya elelo aso diekɔ ohomba efula. Lo mɛtɛ, wɛ pombaka monga la diɔ diaha wɛ ndjahomuya kana mpomuya anto akina lo dihole dia wokelo.—Tuk. 11:2.

Ɔkwɛlɔ w’oma la diko mbele dui dialeka mbokadia anto efula wakamba lo dihole dia wokelo wâle. La ntondo ka mbudɛ lo kibandola kana l’abaya wahatanyishawɔ l’omamu w’ehele, yashikikɛ dia diangɔ sɔ diakahikami wolo lo nkɛtɛ kana diekɔ amɛna. Naka wɛ ekɔ lo tadɛ l’abaya wahatanyishawɔ l’omamu w’ehele kana lo nsambe ka luudu, ɛlɛmbɛ w’ekokelo mbeyaka kɔlɔmba dia wɛ ndɔta diangɔ dimɔtshi diasala diaha onto mbokala wâle etena kakɔnde kana diangɔ diakokɛ onto diaha nde nkɔ. Naka wɛ ekɔ la dimbola lo kɛnɛ kendana la dihomɔ sɔ, mbola ɔnɛ lalɔmbɔla elimu.a

Oko watafulanɛ lofulo l’ekambi waki Jehowa l’andja w’otondo, mbataleke monga ohomba wa mbika Mbalasa ya Diolelo ndo mvudu nkina yakamba la so l’ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ. Wanɛ wenda olimu wa wokelo wa Mbalasa ya Diolelo ndo wa mvudu nkina wekɔ l’ɔkɛndɛ wa nkokɛ ɛkɔkɔ w’oshinga wolo waki Jehowa wakamba olimu l’ɛlɔmbwɛlɔ kawɔ. (Is. 32:1, 2) Naka wɛ ekɔ la diɛsɛ dia nɔmbɔla ananyɔ l’akadiyɛyɛ l’olimu w’ohikelo, tohɛke di’ekokelo ekɔ ohomba efula. Yashikikɛ dia dihole dia wokelo diekɔ pudipudi ndo bu la diangatangata. Lembetshiya dimɛna wanɛ wele l’ohomba w’ekimanyielo atɔndɔ wendana la ekokelo. Tetawɔke di’ɛlɔngɔlɔngɔ l’esekaseka kana wanɛ wahatahokɔ akambo mbɔtɔ lo ahole wele la wâle w’efula. Tâsɛdingodi wâle wakoka mpomana la wanɛ wakamba kâmɛ la yɛ ndo lɔngɔsɔlawɔ dia vɔ nkamba dimɛna. Tohɛke dia oyango aso ele wa nshidiya wokelo aha l’onto mbokala wâle.

Ɔkɛndɛ wele la ngandji

Wokelo wa Mbalasa ya Diolelo ndo wa mvudu nkina yakamba la so l’ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ ekɔ olimu wakoka monga la wâle. Ɔnkɔnɛ, wanɛ wakamba elimu wa ngasɔ pombaka monga la yewo. Naka wɛ nkitanyiya atɔndɔ wa lo Bible, nɛmiya tɛdikɔ tendana la wokelo ndo monga la ekanelo k’ɔlɔlɔ, kete wɛ ayewɔ wâle ndo ayoyakokɛ ndo ayokokɛ asekayɛ wa l’olimu diaha vɔ mpomɔ.

Ɔkɔkɔ akɔna woleki woke watotshutshuya dia sho mbɔsa ekokelo la nɛmɔ di’efula? Ele ngandji. Eelo, ngandji kokaso Jehowa totshutshuyaka dia sho mbɔsa lɔsɛnɔ la nɛmɔ oko waliɔsande. Ndo ngandji kokaso anto akina totshutshuyaka dia sho mbewɔ oseka dui tshɛ diakoka mbaokadia wâle. (Mat. 22:37-39) Ɔnkɔnɛ, nyɛsɔ tosale kɛnɛ tshɛ kakokaso nsala diaha wanɛ wakamba la so lo wokelo ‘mbokala wâle.’

[Nɔtɛ ka l’ɛse ka dikatshi]

[Kiombo/Osato wa lo lɛkɛ 30]

Woho wa mbudɛ lo kibandola aha la mbokala wâle

L’ɔnɔnyi ɔmɔtshi weke ka mbeta lo wodja wa États-Unis, ase olimu ndekana 160 000 wakokala wâle lo nkɔ oma lo dibandola. Lâdiko dia lâsɔ, anto oko 150 l’atei a wanɛ wakakɔ wakavu. Oyadi dihole diakɔna diodjashiyɛ kana diakambayɛ olimu, atɔndɔ angana wayela anɛ koka kokimanyiya diaha wɛ nkɔ oma lo kibandola.

◇ Todɛke lo kibandola naka tɔ ndjɛkayɛkaka kana kambolana ndo tokilɔngɔsɔlake. Lanyatɔ.

◇ Kibandola tshɛ kekɔ la yɛdikɔ ya wotsho wahombatɔ mɛmba. Yashikikɛ dia wotsho ayɛ kâmɛ la wa dihomɔ diele la yɛ ndo diangɔ dikina hawoleki wotsho wa kibandola katayadɛ.

◇ Kokitshake kibandola kayɛ lo nkɛtɛ y’ebamubamu ndo yele wolo. Tokikitshake lo dihole di’ɔsɛlɔ kana lâdiko di’ɛngɔ tshɛ kasukasuka.

◇ Kendake kibandola nshi tshɛ etena katayadɛ kana kayayaholɔ.

◇ Temalake kana mbidjasɛ lo shɔdi ya kibandola.

◇ Naka wɛ ambokamba la kibandola dia mbidɛ otsha lo sambe kana odiko wa luudu, kete shɔdi yatɔ pombaka ndekana sambe kakɔ kana odiko mɛtɛlɛ 1 kana ndekana. Sala diaha kibandola nkɔ lo mbewɔ dia kitsha tɔsɔdi tatɔ lo dihole diakokatɔ nsɛlɔ. Naka wɛ hakoke nshikikɛ kibandola lo toho tɔsɔ, kete onga l’onto ɔmɔtshi lakoka kikimɛka etena kakambayɛ latɔ. Shikikɛ tɔsɔdi ta kibandola dimɛna lo yoho yahatakoke nsɛlɔ lo wedi ɔmɔtshi.

◇ Tɛkamake l’asɔnga wa kibandola dia nkɔkɔla l’abaya wele la diko.

◇ Naka wɛ nsandjola anya l’ekolo etena keyɛ la diko dia kibandola etale efula, tɔ mbeyaka ndjɛkayɛka. Ewɔ dia ndjadja lo wâle wa ngasɔ. Kɔsɛmiyake kibandola etena tshɛ kahombama dia tɔ monga suke la dihole diakambayɛ olimu.

◇ Naka wɛ pombaka mbudɛ lo kibandola kɛlɛngane la lokuke lodihami, kete mata djembetelo yɛnya diaha onto ndihola kana ndiha lokuke. Naka wɛ hakoke ndiha lokuke, kete onto ɔmɔtshi pombaka monga lawɔ dia mbutɛka anto wayetaka diaha vɔ ndiha kana ndihola.

◇ Naka kibandola kadɛyɛ kosalema dia anto ahende mbudɛ lɔkɔ mbala kakɔ ɔtɔi, kete paka onto ɔtɔi mbahomba mbudɛ.b

[Nɔtɛ ka l’ɛse ka dikatshi]

[Osato wa lo lɛkɛ 29]

Ɛlɛmbɛ wa Mɔsɛ wakadjangaka dia luudu l’etajɛ monga la lokombo