LAIPELI Taua Le‘o ‘I HE ‘INITANETÍ
Taua Le‘o
LAIPELI ‘I HE ‘INITANETÍ
Faka-Tonga
ʻ
  • ʻ
  • ā
  • ē
  • ī
  • ō
  • ū
  • TOHI TAPU
  • ‘Ū TOHI
  • NGAAHI FAKATAHA
  • nwt ‘Ēseta 1:1-10:3
  • ʻĒseta

‘Ikai ala ma‘u ha vitiō

Kātaki, ‘oku ‘ikai ma‘u ha vitiō.

  • ʻĒseta
  • Liliu Tohi Tapu ʻo e Māmani Foʻoú ʻo e Tohi Tapu Māʻoniʻoní
Liliu Tohi Tapu ʻo e Māmani Foʻoú ʻo e Tohi Tapu Māʻoniʻoní
ʻĒseta

ʻĒSETA

1 Pea ko eni ʻi he ngaahi ʻaho ʻo ʻEhasiveló,* ʻa ia, ko ʻEhasivelo ia naʻe pule ki he vahefonua*+ ʻe 127 mei ʻInitia ki ʻItiopeá,* 2 ʻi he ngaahi ʻaho ko iá ʻi he ʻafio ʻa Tuʻi ʻEhasivelo ʻi hono taloni fakatuʻí ʻi Sūsani*+ ko e feituʻu fakakolotaú,* 3 ʻi he taʻu hono tolu ʻo ʻene pulé, naʻá ne fai ai ha kātoanga kai maʻa ʻene kau houʻeikí kotoa mo ʻene kau sevānití. Naʻe ʻi hono ʻaó ʻa e kau tau ʻa Pēsia+ mo Mītiá,+ mo e kau māʻolungá, pea mo e kau houʻeiki ʻo e ngaahi vahefonuá,* 4 pea naʻá ne fakahāhā ange kiate kinautolu ʻa e koloa ʻi hono puleʻanga lāngilangiʻiá mo e lahi pea mo e fakaʻofoʻofa ʻo hono ngeiá ʻi he ngaahi ʻaho lahi, ko e ʻaho ʻe 180. 5 Pea ʻi he kakato ʻa e ngaahi ʻaho ko ení, naʻe fai ʻe he tuʻí ha kātoanga kai ʻi he ʻaho ʻe fitu maʻá e kakai kotoa naʻe ʻi Sūsani* ko e feituʻu fakakolotaú,* mei he lahi taha ki he siʻi taha, ʻi he lotoʻā ʻo e ngoue ʻi he palasi ʻo e tuʻí. 6 Naʻe ʻi ai ʻa e tupenu līneni, filo lelei, mo e tupenu pulū naʻe fakamaʻu ki he ngaahi maea ʻo e tupenu lelei, filo fulufuluʻisipi vāleti ʻi he ngaahi meʻa fuopotopoto siliva, ngaahi pou māpele, mo e ngaahi sea koula mo siliva ʻi ha faliki maka fefeka kulokula mālohi totitoti hinehina, mo e maka māpele hinehina mo e mataʻitofe pea mo e maka māpele ʻuliʻuli.

7 Naʻe lingi ʻa e uainé ʻi he ngaahi ipu* koula; naʻe kehekehe ʻa e ipu taki taha, pea naʻe lahi ʻa e uaine fakatuʻí, ʻo fakatatau pē ki he koloa ʻa e tuʻí. 8 Naʻe ʻikai fakamālohiʻi* ha taha ke inu ʻo fakatatau ki he tuʻutuʻuní, he naʻe fokotuʻutuʻu ʻe he tuʻí mo e kau ʻōfisa ʻi hono palasí ke fai ʻe he tokotaha taki taha ʻa e meʻa naʻá ne leleiʻia aí.

9 Naʻe fai foki ʻe Kuini Vāsiti+ ha kātoanga kai maʻá e kau fefine ʻi he fale* fakatuʻi ʻo Tuʻi ʻEhasiveló.

10 ʻI he ʻaho hono fitú, ʻi he fiefia ʻa e loto ʻo e tuʻí koeʻuhi ko e uainé, naʻá ne tala ange kia Mehumani, Piseta, Hāpona,+ Piketa, ʻApekitā, Sitali, pea mo Kakasa, ʻa e kau ʻōfisa ʻe toko fitu ʻo e lotoʻaá ʻa ia naʻa nau tauhi kia Tuʻi ʻEhasiveló, 11 ke ʻomai ki he ʻao ʻo e tuʻí ʻa Kuini Vāsiti, ʻokú ne tui ʻa e faʻufaʻu fakatuʻí, ke fakahāhā ki he ngaahi kakaí mo e kau houʻeikí ʻa hono fakaʻofoʻofá, he naʻá ne hoihoifua ʻaupito. 12 Ka naʻe hanganaki fakafisi ʻa Kuini Vāsiti ke haʻu ʻi he tuʻutuʻuni ʻa e tuʻí naʻe ʻoatu fakafou ʻi he kau ʻōfisa ʻo e lotoʻaá. ʻI he meʻá ni naʻe houhau lahi ai ʻa e tuʻí, pea naʻe kakaha ʻa ʻene houhaú.

13 Naʻe folofola leva ʻa e tuʻí ki he kau tangata poto naʻa nau maʻu ʻa e fakamaama ʻi he fekauʻaki mo e ngaahi meʻa naʻe hoko ʻi muʻá* (he naʻe peheni ʻa hono ʻomi ʻa e meʻa ʻa e tuʻí ki he ʻao ʻo e faʻahinga kotoa naʻe taukei ʻi he laó mo e ngaahi meʻa fakalaó, 14 pea ko e faʻahinga ko ia naʻe ofi taha kiate iá ko Kāsena, Setali, ʻAtimata, Tāsisi, Melesi, Māsena, pea mo Memukani, ko e houʻeiki ʻe toko fitu+ ʻo Pēsia mo Mītiá, ʻa ia naʻe lava ke nau hū ki he tuʻí pea naʻa nau maʻu ʻa e ngaahi tuʻunga māʻolunga taha ʻi he puleʻangá). 15 Naʻe ʻeke ange ʻe he tuʻí: “Fakatatau ki he laó, ko e hā ʻe fai kia Kuini Vāsiti koeʻuhí ko e ʻikai te ne talangofua ki he tuʻutuʻuni ʻa Tuʻi ʻEhasivelo naʻe ʻoatu fakafou ʻi he kau ʻōfisa ʻo e lotoʻaá?”

16 ʻI he meʻá ni naʻe pehē ʻe Memukani ʻi he ʻao ʻo e tuʻí mo e houʻeikí: “ʻOku ʻikai ko e tuʻí pē toko taha kuo faihala ki ai ʻa Kuini Vāsití,+ ka ki he kau houʻeikí kotoa mo e kakai kotoa ʻi he kotoa ʻo e ngaahi vahefonua* ʻo Tuʻi ʻEhasiveló. 17 He ko e meʻa naʻe fai ʻe he kuiní ʻe hoko ʻo ʻiloʻi ʻe he ngaahi uaifi kotoa, pea te nau taʻetokaʻi ʻa honau ngaahi husepānití pea nau pehē, ‘Naʻe pehē ʻe Tuʻi ʻEhasivelo ke ʻomai ʻa Kuini Vāsiti ki hono ʻaó, ka naʻá ne fakafisi ke haʻu.’ 18 ʻI he ʻaho tofu pē ko ení ko e ngaahi uaifi ʻo e kau houʻeiki ʻo Pēsia mo Mītiá ʻa ia ʻoku nau ʻilo fekauʻaki mo e meʻa naʻe fai ʻe he kuiní te nau talanoaʻi ia ki he kau houʻeiki kotoa ʻa e tuʻí, ʻo iku ai ki he taʻetokaʻi mo e ʻita. 19 Kapau ʻe hā lelei ki he tuʻí, tuku ke ʻoatu ha tuʻutuʻuni fakatuʻi meiate ia, pea tuku ke hiki ia ʻo kau ʻi he ngaahi lao ʻa Pēsia mo Mītiá, ʻa ia heʻikai lava ke toe tāmateʻi,+ ʻe ʻikai ʻaupito ke toe hū ʻa Vāsiti ki he ʻao ʻo Tuʻi ʻEhasiveló; pea tuku ke foaki ʻe he tuʻí ʻa hono tuʻunga ko e kuiní ki ha fefine ʻa ia ʻoku lelei ange ʻiate ia. 20 Pea ʻi hano fanongoa ʻa e tuʻutuʻuni ʻa e tuʻí ʻi he kotoa ʻo hono fuʻu puleʻangá, ʻe fakalāngilangiʻi ai ʻe he ngaahi uaifí kotoa ʻa honau ngaahi husepānití, mei he lahi taha ki he siʻi taha.”

21 Naʻe leleiʻia ʻa e tuʻí mo e kau houʻeikí ʻi he fokotuʻu ko ení pea naʻe fai ʻa e tuʻí ki he meʻa naʻe leaʻaki ʻe Memukaní. 22 Ko ia naʻá ne ʻoatu ai ʻa e ngaahi tohi ki he ngaahi vahefonua fakatuʻí*+ kotoa, ki he vahefonua* taki taha ʻi heʻenau sīpinga tohinimá pea ki he kakai taki taha ʻi heʻenau leá, ke hoko ʻa e husepāniti kotoa ko e pule* ʻi hono fale ʻoʻoná pea ke lea ʻi he lea ʻa hono kakai ʻoʻoná.

2 ʻI he hili ʻa e ngaahi meʻá ni, ʻi he lolou ʻa e houhau ʻa Tuʻi ʻEhasiveló,+ naʻá ne manatuʻi ʻa e meʻa naʻe fai ʻe Vāsití+ pea mo e meʻa naʻe fakapapauʻi ke fai kiate iá.+ 2 Naʻe pehē ange leva ʻe he faʻahinga naʻa nau tauhi ki he tuʻí: “ʻOku totonu ke kumi mai maʻá e tuʻí ha kau finemui hoihoifua kei nofo anga-maʻa. 3 Pea tuku ke fakanofo ʻe he tuʻí ha kau fakafofonga ʻi he ngaahi vahefonua* kotoa ʻo hono puleʻangá+ ke fakatahatahaʻi mai ʻa e kau finemui hoihoifua kei nofo anga-maʻá kotoa ki Sūsani* ko e feituʻu fakakolotaú,* ki he fale ʻo e kau fefiné.* Tuku ke tokangaʻi kinautolu ʻe Hēkai+ ko e ʻiunoke ʻa e tuʻí mo e tauhi ʻo e kau fefiné, pea tuku ke teuteuʻi* kinautolu. 4 Pea ko e finemui ʻa ia ʻe leleiʻia taha ai ʻa e tuʻí te ne hoko ko e kuini ʻo fetongi ʻa Vāsiti.”+ Naʻe lelei ʻa e fokotuʻú ki he tuʻí, pea ko e meʻa ia naʻá ne faí.

5 Naʻe ʻi ai ha tangata Siu ʻe taha ʻi Sūsani,*+ ko e feituʻu fakakolotaú* ʻa ia ko hono hingoá ko Motekiai+ ko e foha ʻo Saili ko e foha ʻo Simi ko e foha ʻo Kisi, ko ha tangata Penisimani,+ 6 ʻa ia naʻe ʻave fakamālohi mei Selusalema mo e kakai naʻe kapusi fakataha mo Tuʻi Sēkonaia*+ ʻo Siutá, ʻa ia naʻe ʻave fakamālohi ʻe Tuʻi Nepukanesa ʻo Pāpiloné. 7 Ko e tauhi ia ʻo Hatasá,* ʻa ia ko ʻĒseta, ko e ʻofefine ʻo e tokoua ʻo ʻene tamaí,+ he naʻe ʻikai haʻane tamai pe ko haʻane faʻē. Ko e finemuí naʻe sino fakaʻofoʻofa mo fōtunga hoihoifua, pea ʻi he mate ʻa ʻene tamaí mo ʻene faʻeé, naʻe ʻave ia ʻe Motekiai ke hoko ko hono ʻofefine. 8 ʻI hono fanongonongo ʻa e folofola ʻa e tuʻí mo ʻene laó pea ʻi hono fakatahatahaʻi mai ʻa e kau finemui tokolahi ki Sūsani* ko e feituʻu fakakolotaú* ʻo tokangaʻi ʻe Hēkaí,+ naʻe ʻave foki mo ʻĒseta ki he fale* ʻo e tuʻí ʻo tokangaʻi ʻe Hēkai ko e tauhi ʻo e kau fefiné.

9 Pea naʻá ne leleiʻia ʻi he finemuí ʻo ne ʻofa* kiate ia, ko ia naʻá ne fokotuʻutuʻu ʻi he taimi pē ko iá ke teuteuʻi ia*+ mo tokangaʻi ʻene kaí, pea naʻá ne vaheʻi kiate ia ʻa e kau finemui ʻe toko fitu kuo filifili mei he fale ʻo e tuʻí. Naʻá ne hiki foki ia mo hono kau taʻahine tauhí ki he feituʻu lelei taha ʻi he fale ʻo e kau fefiné.* 10 Naʻe ʻikai ke leaʻaki ʻe ʻĒseta ha meʻa ʻo fekauʻaki mo hono kakaí+ pe ko hono kāingá, he naʻe fakahinohinoʻi ia ʻe Motekiai+ ke ʻoua naʻá ne tala ki ha taha.+ 11 Naʻe lue ʻa Motekiai ʻi he ʻaho ki he ʻaho ʻi muʻa ʻi he lotoʻā ʻo e fale ʻo e kau fefiné* ke ne ʻilo fekauʻaki mo e tuʻunga ʻo ʻĒsetá pea mo e meʻa naʻe hoko kiate iá.

12 Ko e finemui taki taha naʻe ʻi ai hono taimi ke hū ai kia Tuʻi ʻEhasivelo hili hono fakakakato ʻa e teuteu māhina ʻe 12 ʻa ia naʻe fiemaʻu ki he kau fefiné, he ko e founga eni naʻe pau ke fakahoko ʻaki ʻa honau teuteuʻí*—ko e māhina ʻe ono ʻaki ʻa e lolo mula+ mo e māhina ʻe ono ʻaki ʻa e lolo paʻame*+ mo e meʻa milimili kehekehe ki he teuteú.* 13 Pea naʻe mateuteu ʻa e finemuí ke hū ki he tuʻí, pea ko e hā pē ha meʻa naʻá ne kole naʻe ʻoange ia kiate ia ʻi heʻene ʻalu atu mei he fale ʻo e kau fefiné* ki he fale ʻo e tuʻí. 14 Naʻá ne hū atu ʻi he efiafí pea ʻi he pongipongí naʻá ne foki ki he fale hono ua ʻo e kau fefiné* ʻa ia naʻe tokangaʻi ʻe Sasikasi ko e ʻiunoke ʻa e tuʻí,+ ko e tauhi ʻo e kau sinifú. Naʻe ʻikai te ne toe ʻalu ki he tuʻí tuku kehe kapau naʻe leleiʻia makehe ʻa e tuʻí ʻiate ia ʻo kole ke ne haʻu ʻi hano ui atu ʻa hono hingoá.+

15 Pea ʻi he hoko ki he taimi ʻo ʻĒseta ko e ʻofefine ʻo ʻApihaili ko e tokoua ʻo e tamai ʻa Motekiai, ʻa ia naʻá ne ʻave ia ʻo ne hoko ko hono ʻofefiné,+ ke ne hū ki he tuʻí, naʻe ʻikai te ne kole ha meʻa tuku kehe pē ʻa e meʻa naʻe fakahaaʻi ange ʻe Hēkai ko e ʻiunoke ʻa e tuʻí, ko e tauhi ʻo e kau fefiné. (ʻI he taimi kotoa ko ení naʻe maʻu ai ʻe ʻĒseta ʻa e ʻofa ʻa e tokotaha kotoa naʻe sio kiate iá.) 16 Naʻe ʻave ʻa ʻĒseta kia Tuʻi ʻEhasivelo ki hono fale fakatuʻí ʻi he māhina hono hongofulú, ʻa ia, ko e māhina ko Tēpeti,* ʻi he taʻu hono fitu+ ʻo ʻene pulé. 17 Pea naʻe ʻofa ʻa e tuʻí ʻia ʻĒseta ʻo laka ange ia ʻi he kakai fefine kehé kotoa, pea naʻá ne maʻu ʻa ʻene ʻofá mo ʻene leleiʻiá* ʻo laka ia ʻi ha taha pē ʻo e kau finemui kei nofo anga-maʻa kehé. Ko ia naʻá ne ʻai ʻa e faʻufaʻu fakatuʻí ki hono ʻulú pea fakanofo ia ko e kuini+ ʻo fetongi ʻa Vāsiti.+ 18 Pea naʻe fai ʻe he tuʻí ha fuʻu kātoanga kai maʻa ʻene kau houʻeikí mo ʻene kau sevānití, ko e kātoanga kai ʻo ʻĒseta. Naʻá ne fanongonongo leva ha fakatauʻatāina ki he ngaahi vahefonuá,* pea naʻá ne hanganaki foaki ʻa e ngaahi meʻaʻofa ʻo fakatatau ki he koloa ʻa e tuʻí.

19 Pea ʻi he taimi naʻe fakatahatahaʻi mai ai ʻa e kau finemui kei nofo anga-maʻá+ ko hono tuʻo uá iá, naʻe tangutu ʻa Motekiai ʻi he matapā ʻo e palasi ʻo e tuʻí. 20 Naʻe ʻikai ke leaʻaki ʻe ʻĒseta ha meʻa ʻo fekauʻaki mo hono kāingá pea mo hono kakaí,+ ʻo hangē pē ko e meʻa naʻe fakahinohinoʻi ʻe Motekiai kiate iá; naʻe hokohoko atu ʻa ʻĒseta ʻi he fai ki he meʻa naʻe leaʻaki ʻe Motekiaí, ʻo hangē pē ko ia ʻi he taimi naʻá ne tokangaʻi ai iá.+

21 ʻI he ngaahi ʻaho ko iá lolotonga ʻa e tangutu ʻa Motekiai ʻi he matapā ʻo e palasi ʻo e tuʻí, naʻe ʻita ai ʻa Pikitana mo Telesi, ko e ongo ʻōfisa ʻo e lotoʻā ʻo e tuʻí, ko e ongo leʻo matapaá, ʻo na faʻufaʻu ke tāmateʻi ʻa* Tuʻi ʻEhasivelo. 22 Ka naʻe ʻilo ʻa Motekiai ʻo fekauʻaki mo ia, pea naʻá ne tala ʻi he taimi pē ko iá kia Kuini ʻĒseta. Naʻe lea leva ʻa ʻĒseta ki he tuʻí ʻi he hingoa ʻo Motekiaí.* 23 Ko ia naʻe fakatotoloʻi ʻa e meʻá ni pea naʻe faifai pē ʻo fakapapauʻi, pea naʻe tautau ʻa e ongo tangatá fakatouʻosi ʻi ha ʻakau; pea naʻe hiki kotoa ʻa e meʻá ni ʻi he tohi ʻo e ngaahi meʻa fakahisitōliá ʻi he ʻao ʻo e tuʻí.+

3 ʻI he hili ʻa e meʻá ni naʻe hiki hake ʻe Tuʻi ʻEhasivelo ʻa Hāmani+ ko e foha ʻo Hametata ko e tangata ʻĒkakí+ ʻo ne hakeakiʻi ia ʻaki hono fokotuʻu ia ki ha tuʻunga māʻolunga ange ʻi hono kaungā-houʻeikí kotoa.+ 2 Pea ko e kau sevāniti kotoa ʻa e tuʻí ʻa ia naʻe ʻi he matapā ʻo e tuʻí naʻa nau punou hifo mo fakatōmapeʻe kia Hāmani, he ko e meʻa ia naʻe tuʻutuʻuni ʻe he tuʻí ke fai kiate iá. Ka naʻe fakafisi ʻa Motekiai ia ke ne punou pe fakatōmapeʻe. 3 Ko ia ko e kau sevāniti ʻa e tuʻí ʻa ia naʻa nau ʻi he matapā ʻo e tuʻí naʻa nau pehē kia Motekiai: “Ko e hā ʻokú ke tukunoaʻi ai ʻa e tuʻutuʻuni ʻa e tuʻí?” 4 Naʻe ʻosi atu ʻa e ʻaho mo e ʻaho mo ʻenau ʻeke kiate ia, ka naʻe ʻikai ke ne fanongo kiate kinautolu. Ko ia naʻa nau tala kia Hāmani ke ne vakaiʻi pe ʻe kei ala kātakiʻi koā ʻa e tōʻonga ʻa Motekiaí;+ he naʻá ne tala ange kiate kinautolu ko ha Siu ia.+

5 Pea ʻi he sio ʻa Hāmani ki he fakafisi ʻa Motekiai ke punou mo fakatōmapeʻe ange kiate iá, naʻe hoko ʻa Hāmani ʻo ʻita lahi ʻaupito.+ 6 Ka ʻi heʻene vakaí naʻe ʻikai tuha ia mo hono ngeiá ke tāmateʻi ʻa* Motekiai toko taha pē, he naʻa nau ʻosi fakahā ange kiate ia ʻo fekauʻaki mo e kakai ʻo Motekiaí. Ko ia naʻe kamata ke feinga ʻa Hāmani ke fakaʻauha ʻosi ʻa e kotoa ʻo e kau Siu ko ia ʻi he kotoa ʻo e puleʻanga ʻo ʻEhasiveló, ʻa e kakai kotoa ʻo Motekiaí.

7 ʻI he ʻuluaki māhiná, ʻa ia ko e māhina ia ko Nīsaní,* ʻi he taʻu hono 12+ ʻo e pule ʻa Tuʻi ʻEhasiveló, naʻa nau fai ha Puli+ (ʻa ia, ko e Lulu) ʻi he ʻao ʻo Hāmaní ke fakapapauʻi ʻa e ʻaho mo e māhina ʻe hoko ai ʻa e meʻá ni, pea naʻe tō ia ki he māhina hono 12, ʻa ia ko ʻĀtali.*+ 8 Naʻe pehē ange leva ʻe Hāmani kia Tuʻi ʻEhasivelo: “ʻOku ʻi ai ha kakai ʻe taha ʻoku nau movete mo mafola holo ʻi he lotolotonga ʻo e ngaahi kakai+ ʻi he kotoa ʻo e ngaahi vahefonua* ʻo ho puleʻangá,+ ʻa ia ko ʻenau laó ʻoku kehe ia mei he lao ʻa e kotoa ʻo e ngaahi kakai kehé; pea ʻoku ʻikai te nau talangofua ki he ngaahi lao ʻa e tuʻí, pea ʻoku ʻikai hano ʻaonga ʻoʻona ki he tuʻí ke tuku pehē pē kinautolu. 9 Kapau ʻoku hā lelei ki he ʻAfioná, tuku muʻa ke tohi ha tuʻutuʻuni ke fakaʻauha kinautolu. Te u totongi ha talēniti* siliva ʻe 10,000 ki he kau ʻōfisá ke nau tuku ia ki he tukuʻanga koloa ʻa e tuʻí.”*

10 ʻI he meʻá ni naʻe toʻo ʻe he tuʻí ʻa hono mama silá+ mei hono nimá ʻo ne ʻoange ia kia Hāmani+ ko e foha ʻo Hametata ko e tangata ʻĒkakí,+ ʻa ia ko e fili ʻo e kau Siú. 11 Naʻe folofola ange ʻa e tuʻí kia Hāmani: “Ko e silivá mo e kakaí ʻoku tuku atu ia kiate koe, ke ke fai kiate kinautolu ha meʻa pē ʻoku hā lelei kiate koé.” 12 Naʻe ui mai leva ʻa e kau sekelitali+ ʻa e tuʻí ʻi he ʻaho hono 13 ʻo e ʻuluaki māhiná. Naʻa nau tohi+ ʻa e kotoa ʻo e ngaahi tuʻutuʻuni ʻa Hāmaní ki he kau situlape* ʻa e tuʻí, mo e kau kōvana ʻa ia naʻa nau pule ki he ngaahi vahefonuá,* pea mo e houʻeiki ʻo e ngaahi kakai kehekehe, pea ki he vahefonua* taki taha ʻi heʻenau sīpinga tohinimá pea ki he kakai taki taha ʻi heʻenau leá. Naʻe tohi ia ʻi he huafa ʻo Tuʻi ʻEhasiveló pea silaʻi ʻaki ʻa e mama sila ʻo e tuʻí.+

13 Naʻe ʻoatu ʻa e ngaahi tohí ʻi ha kau talafekau ki he kotoa ʻo e ngaahi vahefonua* ʻo e tuʻí, ʻo ʻoatu ʻa e tuʻutuʻuni ke fakaʻauha ʻosi, ke tāmateʻi, pea ke fakaʻauha ʻa e kotoa ʻo e kau Siú, ʻo tatau pē ʻa e iiki mo e lalahi, ʻa e fānau mo e kakai fefine, ʻi ha foʻi ʻaho pē ʻe taha, ʻi he ʻaho hono 13 ʻo e māhina hono 12, ʻa ia ko e māhina ko ʻĀtalí,+ pea ke puke ʻenau ngaahi koloá.+ 14 Ko ha tatau ʻo e fakamatalá ʻe hoko ia ko ha lao ʻi he vahefonua* kotoa pē pea ke fanongonongo ki he ngaahi kakai kotoa pē, koeʻuhi ke nau mateuteu ki he ʻaho ko iá. 15 Naʻe ʻalu vave atu+ ʻa e kau talafekaú ʻi he tuʻutuʻuni ʻa e tuʻí; naʻe tuku atu ʻa e laó ʻi Sūsani*+ ko e feituʻu fakakolotaú.* Naʻe tangutu hifo leva ʻa e tuʻí mo Hāmani ke fai ʻena inu, ka ko e kolo ko Sūsaní* naʻe puputuʻu.

4 ʻI he ʻilo ʻe Motekiai+ ʻa e meʻa kotoa kuo faí,+ naʻá ne hae hifo hono ngaahi kofú pea ʻai tauangaʻa mo fakaefuefu. Naʻá ne hū atu leva ki he loto koló, ʻo ne tangi leʻo-lahi mo mamahi. 2 Naʻá ne ʻalu atu ʻo ngata pē ʻi he matapā ʻo e tuʻí, he naʻe ʻikai ngofua ha taha ʻokú ne ʻai tauangaʻa ke hū ʻi he matapā ʻo e tuʻí. 3 Pea ʻi he vahefonua*+ kotoa pē naʻe aʻu ki ai ʻa e folofola ʻa e tuʻí mo ʻene tuʻutuʻuní, naʻe ʻi ai ha tengihia lahi ʻi he kau Siú, fakataha mo e ʻaukai+ mo e tangi pea mo e tangilāulau. Naʻe tākoto ʻa e tokolahi ʻoku nau ʻai tauangaʻa mo fakaefuefu.+ 4 ʻI he haʻu ʻa e kau fefine tauhi ʻo ʻĒsetá mo ʻene kau ʻiunoké ʻo fakahā eni kiate iá, naʻe mamahi lahi ʻa e kuiní. Pea naʻá ne ʻoatu ha ngaahi kofu ke tui ʻe Motekiai ʻo fetongiʻaki hono tauangaʻá, ka naʻe ʻikai te ne tali ia. 5 ʻI he meʻá ni naʻe ui ai ʻe ʻĒseta ʻa Hataki, ko e taha ʻo e kau ʻiunoke ʻa e tuʻí, ʻa ia naʻe fakanofo ʻe he tuʻí ke ne tauhi ki he kuiní, pea naʻá ne tuʻutuʻuni kiate ia ke vakai kia Motekiai ke ʻilo pe ko e hā ʻa e ʻuhinga ʻo e meʻá ni pea ko e hā naʻe hokó.

6 Ko ia naʻe ʻalu atu ʻa Hataki kia Motekiai ki he malaʻe fakakolo* ʻo e koló ʻi muʻa ʻi he matapā ʻo e tuʻí. 7 Naʻe tala ange ʻe Motekiai kiate ia ʻa e meʻa kotoa pē naʻe hoko kiate iá pea mo e lahi ʻo e paʻanga+ tofu pē ko ia naʻe talaʻofa ʻe Hāmani ke totongi ki he tukuʻanga koloa ʻa e tuʻí kae fakaʻauha ʻa e kau Siú.+ 8 Naʻá ne toe ʻoange kiate ia ha tatau ʻo e tuʻutuʻuni kuo tohi ʻa ia naʻe tuku atu ʻi Sūsani*+ ki honau fakaʻauhá. Naʻe fiemaʻu ke ne fakahā ia kia ʻĒseta mo fakamatalaʻi ia kiate ia pea faleʻi ia+ ke ne hū ki he tuʻí ʻo kole ʻene hōifuá pea ke ne fai ha kole fakahangatonu kiate ia maʻa hono kakaí.

9 Naʻe foki mai ʻa Hataki ʻo ne tala kia ʻĒseta ʻa e meʻa naʻe leaʻaki ʻe Motekiaí. 10 Naʻe tali ange ʻe ʻĒseta kia Hataki ʻo ne ʻoange ha ngaahi fakahinohino ke fakahā kia Motekiai:+ 11 “Ko e kotoa ʻo e kau sevāniti ʻa e tuʻí pea mo e kakai ʻo e ngaahi vahefonua* ʻo e tuʻí ʻoku nau ʻiloʻi ka hū ha tangata pe ko ha fefine ki he lotoʻā ʻi loto ʻo e tuʻí+ ʻo ʻikai ʻi hano ui mai, ʻoku taha pē ʻa e lao ʻoku ngāueʻaki ki aí: ʻE tāmateʻi ia; te ne moʻuí pē kapau ʻe mafao atu ʻe he tuʻí kiate ia ʻa e sēpita koulá.+ Pea ko e ʻaho eni ʻe 30 kuo teʻeki ai ke ui au ki he tuʻí.”

12 ʻI hono tala kia Motekiai ʻa e meʻa naʻe leaʻaki ʻe ʻĒsetá, 13 ko ʻene tali eni kia ʻĒsetá: “ʻOua te ke fakakaukau te ke ngali hao koe ʻi he kotoa ʻo e kau Siu kehé koeʻuhi ko hoʻo ʻi he fale ʻo e tuʻí. 14 He kapau te ke fakalongolongo ai pē ʻi he taimi ko ení, ʻe haʻu ʻa e tokoní mo e fakahaofí ia ki he kau Siú mei ha matavai ʻe taha,+ ka ko koe mo e fale ʻo hoʻo tamaí ʻe ʻauha. Pea ko hai ʻokú ne ʻilo naʻa ko hoʻo aʻu ki ho tuʻunga ko e kuiní koeʻuhí ko ha taimi hangē ko ení?”+

15 Naʻe fai mai leva ʻe ʻĒseta ha tali kia Motekiai: 16 “ʻAlu ʻo fakatahatahaʻi ʻa e kau Siu kotoa ʻoku ʻi Sūsaní* pea fai ha ʻaukai+ maʻaku. ʻOua ʻe kai pe inu ʻi he ʻaho ʻe tolu,+ poʻuli mo e ʻaho. Ko au mo ʻeku kau fefine tauhí te mau ʻaukai foki. Te u hū ki he tuʻí, neongo ʻoku fepaki ia mo e laó, pea kapau te u ʻauha ai, peá u ʻauha ai.” 17 Ko ia naʻe ʻalu atu ʻa Motekiai peá ne fai ʻa e meʻa kotoa naʻe fakahinohino ange ʻe ʻĒseta kiate iá.

5 ʻI he ʻaho hono tolú+ naʻe ʻai ai ʻe ʻĒseta hono ngaahi kofu fakakuiní peá ne tuʻu ʻi he lotoʻā ʻi loto ʻi he palasi* ʻo e tuʻí, ʻa ia ʻoku fehangahangai mo e fale ʻo e tuʻí, lolotonga ia naʻe ʻafio mai ʻa e tuʻí ʻi hono taloni fakatuʻí ʻi he fale fakatuʻí ʻa ia ʻoku hanga mai ki he hūʻangá. 2 ʻI he ʻafio mai pē ʻa e tuʻí ʻoku tuʻu atu ʻa Kuini ʻĒseta ʻi he lotoʻaá, naʻá ne hōifua ʻiate ia, pea naʻe mafao atu ʻe he tuʻí ʻa e sēpita koula+ naʻe ʻi hono nimá kia ʻĒseta. Naʻe fakaofiofi atu leva ʻa ʻĒseta ʻo ne ala ki he ʻulu ʻo e sēpitá.

3 Naʻe ʻeke ange ʻe he tuʻí: “Ko e hā ʻa e meʻa ʻoku hokó ʻe Kuini ʻĒseta? Ko e hā hoʻo kolé? Naʻa mo e vaeua ʻo hoku puleʻangá, ʻe ʻoatu ia kiate koe!” 4 Naʻe tali ange ʻe ʻĒseta: “Kapau ʻoku hā lelei ki he ʻAfioná, ke haʻu muʻa ʻa e feituʻú na fakataha mo Hāmani+ he ʻahó ni ki he kātoanga kuó u teuteu maʻá e ʻAfioná.” 5 Ko ia naʻe folofola ʻa e tuʻí ki heʻene kau tangatá: “Tala kia Hāmani ke ne haʻu ke vave, ʻo hangē ko ia ʻoku kole ki ai ʻa ʻĒsetá.” Ko ia naʻe ʻalu atu ʻa e tuʻí mo Hāmani ki he kātoanga naʻe teuteu ʻe ʻĒsetá.

6 ʻI he lolotonga ʻa e kātoangá mo e inu uainé, naʻe pehē ange ʻe he tuʻí kia ʻĒseta: “Ko e hā hoʻo kolé? ʻE ʻoatu ia kiate koe! Pea ko e hā ʻokú ke fiemaʻú? Naʻa mo e vaeua ʻo hoku puleʻangá, ʻe ʻoatu ia!”+ 7 Naʻe tali ange ʻe ʻĒseta: “Ko ʻeku kolé ʻeni mo ʻeku fiemaʻú, 8 Kapau ʻoku hōifua mai ʻa e ʻAfioná pea kapau ʻoku hā lelei ki he ʻAfioná ke fakahoko ʻa ʻeku kolé pea ke fai ki heʻeku fiemaʻú, ke haʻu muʻa ʻa e feituʻú na mo Hāmani ki he kātoanga te u fai maʻa kimoua ʻapongipongí; pea ko ʻapongipongi te u fai ʻo hangē ko e folofola ʻa e ʻAfioná.”

9 ʻI he ʻaho ko iá naʻe ʻalu atu ʻa Hāmani ʻokú ne fiefia mo hākahaka ʻi hono lotó. Ka ʻi he taimi naʻe sio ai ʻa Hāmani kia Motekiai ʻi he matapā ʻo e tuʻí peá ne fakatokangaʻi naʻe ʻikai te ne tuʻu hake mo teteki ʻi hono ʻaó, naʻe ʻita lahi ʻaupito ʻa Hāmani ʻia Motekiai.+ 10 Kae kehe, naʻe kei mapuleʻi pē ʻe Hāmani ʻa ia tonu peá ne ʻalu atu ki hono falé. Naʻá ne fekau leva ke haʻu ʻa hono ngaahi kaungāmeʻá pea mo Seilesi+ ko hono uaifí. 11 Naʻe pōlepole ʻa Hāmani ʻo fekauʻaki mo ʻene fuʻu koloá, ko e tokolahi hono ngaahi fohá,+ pea mo hono hiki hake ia ʻe he tuʻí mo hakeakiʻi ia ʻo māʻolunga ange ʻi he kau houʻeiki mo e kau sevāniti ʻa e tuʻí.+

12 Naʻe toe pehē ʻe Hāmani: “Kaeʻumaʻā, kuo fakaafeʻi ʻe Kuini ʻĒseta ʻo ʻikai ha toe taha ka ko au pē ke u ʻalu ange mo e tuʻí ki he kātoanga kuó ne teuteú.+ ʻOku toe fakaafeʻi au ʻapongipongi ke u kau fakataha mo ia pea mo e tuʻí.+ 13 Ka ʻoku ʻikai lava ʻe he meʻá ni kotoa ke ne fakafiemālieʻi au ʻi heʻeku kei sio kia Motekiai ko e Siú ʻokú ne tangutu ʻi he matapā ʻo e tuʻí.” 14 Ko ia naʻe pehē ange ʻe Seilesi ko hono uaifí pea mo e kotoa ʻo hono ngaahi kaungāmeʻá: “Fokotuʻu ha fuʻu pou ʻoku kiupite ʻe 50* hono māʻolungá. Pea tala ki he tuʻí ʻapongipongi ke tautau ai ʻa Motekiai.+ Peá ke ʻalu leva mo e tuʻí ʻo fiefia ʻi he kātoangá.” Naʻe hā lelei ʻa e fokotuʻú ni kia Hāmani, ko ia naʻá ne fekau ke fokotuʻu ʻa e fuʻu poú.

6 ʻI he pō ko iá naʻe ʻikai lava ke mohe ʻa e tuʻí.* Ko ia naʻá ne pehē ke ʻomai ʻa e tohi lēkooti ʻo e hisitōlia ʻo e ngaahi taimí,+ pea naʻe lau ia ki he tuʻí. 2 Naʻe ʻilo kuo hiki ai ʻa e meʻa naʻe tala ʻe Motekiai ʻo fekauʻaki mo Pikitana mo Telesi, ko e ongo ʻōfisa ʻi he lotoʻā ʻo e tuʻí, ko ha ongo leʻo matapā, ʻa ia naʻá na faʻufaʻu ke tāmateʻi ʻa* Tuʻi ʻEhasivelo.+ 3 Naʻe ʻeke ʻe he tuʻí: “Ko e hā ʻa e fakalāngilangi mo e fakamālōʻia kuo fai kia Motekiai ʻi he meʻá ni?” Naʻe pehē ange leva ʻe he kau fakafeʻao ʻa e tuʻí: “Kuo ʻikai fai ha meʻa ʻe taha maʻana.”

4 Ki mui ai, naʻe pehē ʻe he tuʻí: “Ko hai ena ʻoku ʻi he lotoʻaá?” ʻI he taimi ko ení kuo haʻu ʻa Hāmani ki he lotoʻā ʻi tuʻa+ ʻo e palasi* ʻo e tuʻí ke lea ki he tuʻí ʻo fekauʻaki mo hono ʻai ke tautau ʻa Motekiai ʻi he fuʻu pou naʻá ne teuteu kiate iá.+ 5 Naʻe pehē ʻe he kau fakafeʻao ʻa e tuʻí kiate ia: “Ko Hāmani+ ia ʻoku tuʻu ʻi he lotoʻaá.” Ko ia naʻe pehē ange ʻe he tuʻí: “Tuku ke ne hū mai.”

6 ʻI he hū atu ʻa Hāmaní, naʻe pehē ʻe he tuʻí kiate ia: “Ko e hā ʻa e meʻa ʻe fai ki ha tangata ʻoku loto ʻa e tuʻí ke fakalāngilangiʻi?” Naʻe pehē loto pē ʻe Hāmani: “Ko hai ia ʻoku finangalo ʻa e tuʻí ke fakalāngilangiʻi ʻo lahi ange ʻiate aú?”+ 7 Ko ia naʻe pehē ʻe Hāmani ki he tuʻí: “Ko e tangata ʻoku finangalo ʻa e tuʻí ke fakalāngilangiʻí, 8 tuku ke nau ʻomi ʻa e teunga fakatuʻi+ ʻoku ʻai ʻe he tuʻí mo e hoosi kuo ʻai ki hono ʻulú ʻa e meʻa teuteu fakatuʻi, ʻa ia ʻoku heka ai ʻa e tuʻí. 9 Pea tuku ʻa e teungá mo e hōsí ke tokangaʻi ʻe he taha ʻo e kau houʻeiki tuʻu-ki-muʻa ʻa e tuʻí, pea ke nau fakateunga ʻa e tangata ʻoku finangalo ʻa e tuʻí ke fakalāngilangiʻí pea ʻai ia ke ne heka atu ʻi he hōsí ʻi he malaʻe fakakolo* ʻo e koló. Te nau kaila ʻi hono ʻaó: ‘Ko e meʻa ʻeni ʻe fai ki he tangata ʻa ia ʻoku finangalo ʻa e tuʻí ke fakalāngilangiʻí!’”+ 10 ʻI he taimi pē ko iá naʻe pehē ʻe he tuʻí kia Hāmani: “Fakavave! ʻAve ʻa e teungá mo e hōsí, pea fai ʻa e meʻa kuó ke toki leaʻakí kia Motekiai ko e Siu ʻa ia ʻoku tangutu ʻi he matapā ʻo e tuʻí. ʻOua naʻa taʻefakahoko ha meʻa kuó ke leaʻaki.”

11 Ko ia naʻe ʻave ʻe Hāmani ʻa e teungá mo e hōsí, peá ne fakateunga ʻa Motekiai+ pea ʻai ia ke ne heka atu ʻi he malaʻe fakakolo ʻo e koló peá ne kaila ʻi hono ʻaó: “Ko e meʻa ʻeni ʻe fai ki he tangata ʻa ia ʻoku finangalo ʻa e tuʻí ke fakalāngilangiʻí!” 12 ʻI he hili iá, naʻe foki ʻa Motekiai ki he matapā ʻo e tuʻí, kae fakavave atu ʻa Hāmani ki hono falé, ʻo ne tangi mamahi mo pūlou hono ʻulú. 13 ʻI he fakamatala ʻe Hāmani kia Seilesi+ ko hono uaifí mo hono ngaahi kaungāmeʻá kotoa ʻa e meʻa kotoa naʻe hoko kiate iá, naʻe pehē ange kiate ia ʻe heʻene kau tangata potó mo Seilesi ko hono uaifí: “Kapau ko Motekiai, ʻa ia kuo kamata ke ke tōlalo ʻi hono ʻaó, ko ha hakoʻi Siu ia, heʻikai te ke mālohi ʻiate ia; kuo pau moʻoni ke ke tōlalo ʻi hono ʻaó.”

14 Lolotonga ʻenau kei talanoa mo iá, naʻe aʻu mai ʻa e kau ʻōfisa ʻi he lotoʻā ʻo e tuʻí ʻo nau ʻave fakavave ʻa Hāmani ki he kātoanga naʻe teuteu ʻe ʻĒsetá.+

7 Ko ia naʻe haʻu ʻa e tuʻí mo Hāmani+ ki he kātoanga ʻa Kuini ʻĒsetá. 2 Naʻe toe pehē ange ʻe he tuʻí kia ʻĒseta ʻi he ʻaho hono ua lolotonga ʻa e kātoangá mo e inu uainé: “Ko e hā hoʻo kolé, ʻe Kuini ʻĒseta? ʻE ʻoatu ia kiate koe. Pea ko e hā ʻokú ke fiemaʻú? Naʻa mo e vaeua ʻo hoku puleʻangá, ʻe ʻoatu ia!”+ 3 Naʻe tali ange ʻe Kuini ʻĒseta: “Ka ʻoku hōifua mai ʻa e ʻAfioná kiate au, pea kapau ʻoku hā lelei ki he ʻAfioná, ko ʻeku kolé ke tuku muʻa ke u moʻui, pea mo hoku kakaí,+ ko e meʻa ia ʻoku ou fiemaʻú. 4 He kuo fakatau kimautolu,+ ʻa au mo hoku kakaí, ke fakaʻauha ʻosi, tāmateʻi, pea mo fakaʻauha.+ Kapau naʻe fakatau pē kimautolu ko ha kau pōpula tangata mo fefine, naʻá ku mei fakalongo pē. Ka ʻoku ʻikai totonu ke hoko ʻa e faingataʻá ni, he ʻe fakatupu maumau ia ki he tuʻí.”

5 Naʻe pehē ange leva ʻe Tuʻi ʻEhasivelo kia Kuini ʻĒseta: “Ko hai ia, pea ko fē ʻa e tangata kuó ne fakatoʻotoʻa ke ne fai ha meʻa pehē?” 6 Naʻe pehē ange ʻe ʻĒseta: “Ko e tokotaha fakafepaki mo e fili ko eni ko Hāmani koví ni.”

Naʻe hoko ʻa Hāmani ʻo manavahē koeʻuhi ko e tuʻí mo e kuiní. 7 Naʻe mālanga hake ʻa e tuʻí mei he kātoangá mo e inu uainé ʻokú ne houhau peá ne ʻalu ki he ngoue ʻo e palasí, ka naʻe tuʻu hake ʻa Hāmani ke tautapa kia Kuini ʻĒseta telia ʻene moʻuí, he naʻá ne ʻiloʻi naʻe fakapapauʻi ʻe he tuʻí ke tautea ia. 8 Naʻe foki mai ʻa e tuʻí mei he ngoue ʻo e palasí ki he fale naʻe fai ai ʻa e kātoangá mo e inu uainé peá ne sio atu ko Hāmani ena kuó ne tō atu ki he sofa naʻe ʻi ai ʻa ʻĒsetá. Naʻe kaila ʻa e tuʻí: “Te ne toe tohotohoʻi koā ʻa e kuiní ʻi hoku falé tonu?” ʻI he mavahe atu pē ʻa e ngaahi foʻi folofolá ni mei he fofonga ʻo e tuʻí, naʻa nau fakapūlou ʻa e mata ʻo Hāmaní. 9 Naʻe pehē leva ʻe Hāpona,+ ko e taha ʻo e kau ʻōfisa ʻi he lotoʻā ʻo e tuʻí: “Naʻe teuteu foki ʻe Hāmani ha fuʻu pou moʻo Motekiai,+ ʻa ia ko ʻene fakamatalá ē naʻe hao ai ʻa e tuʻí.+ ʻOku fokotuʻu ia ʻi he fale ʻo Hāmaní, ʻoku kiupite ʻe 50* hono māʻolungá.” Naʻe pehē ange ai ʻe he tuʻí: “Mou tautau ia ai.” 10 Ko ia naʻa nau tautau ʻa Hāmani ʻi he fuʻu pou naʻá ne teuteu moʻo Motekiaí, pea naʻe lolou hifo ai ʻa e houhau ʻa e tuʻí.

8 ʻI he ʻaho ko iá naʻe foaki ʻe Tuʻi ʻEhasivelo ʻa e fale ʻo Hāmaní,+ ʻa e fili ʻo e kau Siú,+ kia Kuini ʻĒseta; pea naʻe ʻalu atu ʻa Motekiai ki he ʻao ʻo e tuʻí, koeʻuhí kuo fakahaaʻi ʻe ʻĒseta ʻa ʻene kāinga mo iá.+ 2 Pea naʻe toʻo ʻe he tuʻí ʻa hono mama silá+ ʻa ia kuó ne faʻao meia Hāmaní ʻo ne ʻoange ia kia Motekiai. Pea naʻe tuku ʻe ʻĒseta kia Motekiai ke ne pule ki he fale ʻo Hāmaní.+

3 ʻIkai ko ia pē, naʻe toe lea ʻa ʻĒseta ki he tuʻí. Naʻá ne fakatōmapeʻe hifo ʻi hono vaʻé ʻo ne tangi mo tautapa kiate ia ke taʻofi ʻa e kovi kuo fakahoko ʻe Hāmani ko e tangata ʻĒkakí pea mo ʻene faʻufaʻu kovi ki he kau Siú.+ 4 Naʻe mafao atu ʻe he tuʻí ʻa e sēpita koulá kia ʻĒseta,+ pea naʻe mālanga hake ʻa ʻĒseta ʻo ne tuʻu ʻi he ʻao ʻo e tuʻí. 5 Naʻá ne pehē ange: “Kapau ʻoku hā lelei ki he ʻAfioná pea kapau ʻoku hōifua mai ʻa e ʻAfioná, pea kapau ʻoku hā totonu ki he ʻAfioná pea fakahōifua ki hoʻo vakaí, tuku ke hiki ha tuʻutuʻuni ke fakataʻeʻaongaʻi ʻaki ʻa e ngaahi tohi ʻa e tokotaha faʻufaʻu ko ia ko Hāmani+ ko e foha ʻo Hametata ko e tangata ʻĒkakí,+ ʻa ia naʻá ne tohi ke fakaʻauha ʻa e kau Siu ʻi he kotoa ʻo e ngaahi vahefonua* ʻo e tuʻí. 6 He ʻe lava fēfē ke u makātakiʻi ʻa e vakai atu ki he fakatamaki ʻe hoko ki hoku kakaí, pea te u makātakiʻi fēfē ʻa e sio atu ki he fakaʻauha ʻo hoku ngaahi kāingá?”

7 Ko ia naʻe folofola ʻa Tuʻi ʻEhasivelo kia Kuini ʻĒseta mo Motekiai ko e Siú: “Vakai! Kuó u foaki ʻa e fale ʻo Hāmaní kia ʻĒseta+ pea kuo tautau ia ʻi he fuʻu poú+ koeʻuhí ko ʻene faʻufaʻu ke ʻohofi ʻa e* kau Siú. 8 ʻE lava ke mo fai leva ha tohi ʻi he huafa ʻo e tuʻí ki ha meʻa pē ʻokú mo sio ʻoku taau mo e kau Siú pea silaʻi ia ʻaki ʻa e mama sila ʻo e tuʻí, he ko ha tuʻutuʻuni kuo tohi ʻi he huafa ʻo e tuʻí pea silaʻi ʻaki ʻa e mama sila ʻo e tuʻí heʻikai lava ke toe liliu ia.”+

9 Ko ia naʻe ui mai ʻa e kau sekelitali ʻa e tuʻí ʻi he taimi ko iá ʻi he māhina hono tolú, ʻa ia ko e māhina ko Sīvaní,* ʻi he ʻaho hono 23, pea naʻa nau hiki ʻa e meʻa kotoa naʻe tuʻutuʻuni ʻe Motekiai ki he kau Siú, pea pehē ki he kau situlapé,*+ mo e kau kōvaná pea mo e kau houʻeiki ʻo e ngaahi vahefonuá*+ mei ʻInitia ki ʻItiopea, ko e ngaahi vahefonua* ʻe 127, ki he vahefonua* taki taha ʻi heʻenau sīpinga tohinimá pea ki he kakai taki taha ʻi heʻenau leá pea ki he kau Siú ʻi heʻenau sīpinga tohinimá mo ʻenau leá.

10 Naʻá ne tohi ia ʻi he huafa ʻo Tuʻi ʻEhasiveló pea silaʻi ia ʻaki ʻa e mama sila+ ʻo e tuʻí pea ʻoatu ʻa e ngaahi tohi kuo hikí ʻi he nima ʻo e kau talafekau heka hoosi; naʻa nau heka ʻi he fanga hoosi ʻave tohi veʻe-vave, ʻa ia kuo tauhi ki he ngāue ʻa e tuʻí. 11 ʻI he ngaahi tohí ni naʻe ʻoatu ai ʻe he tuʻí ha ngofua ki he kau Siu ʻi he kotoa ʻo e ngaahi koló ke nau fakatahataha ʻo maluʻi ʻenau moʻuí pea ke nau fakaʻauha ʻosi, tāmateʻi, mo fakaʻauha ha kau tau pē ʻa ha kakai pe ko ha vahefonua* te nau ʻohofi kinautolu, ʻo kau ai ʻa e kakai fefine mo e fānau, pea puke ʻenau ngaahi koloá.+ 12 ʻE hoko eni ʻi he ʻaho pē taha ʻi he kotoa ʻo e ngaahi vahefonua* ʻo Tuʻi ʻEhasiveló, ʻi he ʻaho hono 13 ʻo e māhina hono 12, ʻa ia ko e māhina ko ʻĀtalí.*+ 13 Ko e fakamatala ʻi he* tohí ʻe hoko ia ko e lao ʻi he kotoa ʻo e ngaahi vahefonuá.* ʻE fanongonongo ia ki he ngaahi kakaí kotoa, koeʻuhí ke mateuteu ʻa e kau Siú ʻi he ʻaho ko iá ke nau faisāuni ki honau ngaahi filí.+ 14 Ko e kau talafekau naʻa nau heka ʻi he fanga hoosi ʻave tohi naʻe ngāueʻaki ki he ngāue ʻa e tuʻí naʻa nau ʻalu atu fakatoʻotoʻo mo fakavavevave ʻi he tuʻutuʻuni ʻa e tuʻí. Naʻe toe tuku atu ʻa e laó ni ʻi Sūsani*+ ko e feituʻu fakakolotaú.*

15 Naʻe mavahe leva ʻa Motekiai mei he ʻao ʻo e tuʻí ʻokú ne tui ha teunga fakatuʻi tupenu pulū mo hinehina, pea tui mo ha fuʻu kalauni koula mo ha pulupulu fulufuluʻisipi vāleti tupenu lelei.+ Pea naʻe kaikaila fiefia ʻa e kolo ko Sūsaní.* 16 He naʻe maʻu ʻe he kau Siú ʻa e nonga* mo e fiefia mo e nēkeneka mo e lāngilangi. 17 Pea ʻi he kotoa ʻo e ngaahi vahefonuá* pea mo e kotoa ʻo e ngaahi koló, ha feituʻu pē naʻe aʻu ki ai ʻa e tuʻutuʻuni ʻa e tuʻí mo ʻene laó, naʻe fiefia ai ʻa e kau Siú mo hākahaka, ʻo nau fai ha ngaahi kātoanga kai mo ha ngaahi fakafiefia. Ko e tokolahi ʻo e ngaahi kakai ʻo e fonuá naʻa nau talaki ko ha kau Siu+ kinautolu, he naʻe tō kiate kinautolu ʻa e manavahē ki he kau Siú.

9 ʻI he ʻaho hono 13 ʻo e māhina hono 12, ʻa ia ko e māhina ko ʻĀtalí,*+ ʻa ia naʻe teu ke fakahoko ai+ ʻa e folofola ʻa e tuʻí mo ʻene laó, ʻi he ʻaho naʻe ʻamanaki ai ʻa e ngaahi fili ʻo e kau Siú ke ikunaʻi kinautolú, naʻe hoko ai ha meʻa kehe ia, he naʻe ikunaʻi ʻe he kau Siú ʻa e faʻahinga naʻe fehiʻa ange kiate kinautolú.+ 2 Naʻe fakatahataha ʻa e kau Siú ʻi honau ngaahi koló ʻi he kotoa ʻo e ngaahi vahefonua* ʻo Tuʻi ʻEhasiveló+ ke nau ʻohofi ʻa e faʻahinga naʻa nau feinga ke fai ha kovi kiate kinautolú, pea naʻe ʻikai ha tangata ʻe lava ke tuʻu atu kiate kinautolu, he ko e manavahē kiate kinautolú naʻe tō ia ki he ngaahi kakai kotoa pē.+ 3 Pea ko e kotoa ʻo e kau houʻeiki ʻo e ngaahi vahefonuá,* mo e kau situlapé,*+ mo e kau kōvaná, pea mo e faʻahinga naʻa nau fai ʻa e ngāue ʻa e tuʻí naʻa nau poupou ki he kau Siú, he naʻa nau manavahē kia Motekiai. 4 Naʻe hoko ʻa Motekiai ko ha tangata lahi+ ʻi he fale* ʻo e tuʻí, pea naʻe mafola atu ʻa hono ongoongó ʻi he kotoa ʻo e ngaahi vahefonuá,* koeʻuhí naʻe fakaʻaʻau ke toe lahi ange ʻa e mafai ʻo Motekiaí.

5 Naʻe taaʻi ʻe he kau Siú ʻa e kotoa honau ngaahi filí ʻaki ʻa e heletā, ʻo tāmateʻi mo fakaʻauha kinautolu; naʻa nau fai ha meʻa pē naʻa nau loto ke fai ki he faʻahinga naʻa nau fehiʻa ange kiate kinautolú.+ 6 ʻI Sūsani*+ ko e feituʻu fakakolotaú,* naʻe tāmateʻi mo fakaʻauha ai ʻe he kau Siú ʻa e kau tangata ʻe toko 500. 7 Pehē foki, naʻa nau tāmateʻi ʻa Pasanitata, Talifoni, ʻAsipata, 8 Polata, ʻAtelia, ʻAlitata, 9 Pamoseta, ʻAlisai, ʻAlitai, mo Vaisata, 10 ʻa e ngaahi foha ʻe toko hongofulu ʻo Hāmani ko e foha ʻo Hametatá, ʻa e fili ʻo e kau Siú.+ Ka ʻi he hili ʻenau tāmateʻi kinautolú, naʻe ʻikai te nau puke ha koloa vete*+ ʻe taha.

11 ʻI he ʻaho ko iá naʻe fakahā ai ki he tuʻí ʻa e tokolahi ʻo e faʻahinga naʻe tāmateʻi ʻi Sūsani* ko e feituʻu fakakolotaú.*

12 Naʻe folofola ʻa e tuʻí kia Kuini ʻĒseta: “ʻI Sūsani* ko e feituʻu fakakolotaú* kuo tāmateʻi mo fakaʻauha ai ʻe he kau Siú ha kau tangata ʻe toko 500 pea mo e ngaahi foha ʻe toko hongofulu ʻo Hāmaní. Ko e hā leva kuo nau fai ʻi he toenga ʻo e ngaahi vahefonua*+ ʻo e tuʻí? Ko e hā hoʻo kole he taimi ní? ʻE ʻoatu ia kiate koe. Pea ko e hā ʻokú ke toe fiemaʻú? ʻE fai ia.” 13 Naʻe tali ange ʻe ʻĒseta: “Kapau ʻoku hā lelei ki he ʻAfioná,+ tuku muʻa ke fakangofua ʻa e kau Siu ʻi Sūsaní* ke nau fai foki ʻapongipongi ʻo hangē ko e lao ʻi he ʻaho ní;+ pea tuku ke tautau ʻi he fuʻu poú+ ʻa e ngaahi foha ʻe toko hongofulu ʻo Hāmaní.” 14 Ko ia naʻe fai ʻe he tuʻí ha tuʻutuʻuni ke fakahoko ʻa e meʻa ko iá. Naʻe tuku atu ha lao ʻi Sūsani,* pea naʻe tautau ʻa e ngaahi foha ʻe toko hongofulu ʻo Hāmaní.

15 Naʻe toe fakatahataha ʻa e kau Siu ʻi Sūsaní* ʻi he ʻaho hono 14 ʻo e māhina ko ʻĀtalí+ ʻo nau tāmateʻi ʻa e kau tangata ʻe toko 300 ʻi Sūsani,* ka naʻe ʻikai te nau puke ha koloa vete ʻe taha.

16 Ko e toenga ʻo e kau Siu ʻi he ngaahi vahefonua* ʻo e tuʻí naʻa nau fakatahataha foki mo kinautolu ke maluʻi ʻenau moʻuí.+ Naʻa nau fakaʻauha honau ngaahi filí,+ ʻo tāmateʻi ʻa e toko 75,000 ʻo e faʻahinga naʻe fehiʻa ange kiate kinautolú; ka naʻe ʻikai te nau puke ha koloa vete ʻe taha. 17 Naʻe hoko ia ʻi he ʻaho hono 13 ʻo e māhina ko ʻĀtalí, pea naʻa nau mālōlō ʻi he ʻaho hono 14 ʻo ʻai ia ko ha ʻaho ʻo e kātoanga kai mo e fakafiefia.

18 Naʻe fakatahataha ʻa e kau Siu ia ʻi Sūsaní* ʻi he ʻaho hono 13+ mo hono 14,+ pea naʻa nau mālōlō ʻi he ʻaho hono 15 ʻo ʻai ia ko ha ʻaho ʻo e kātoanga kai mo e fakafiefia. 19 Ko e ʻuhinga ia naʻe hanga ai ʻe he kau Siu ʻa ia naʻa nau nofo ʻi he ngaahi kolo ʻo e ngaahi vahefonua kehé ʻo ʻai ʻa e ʻaho hono 14 ʻo e māhina ko ʻĀtalí ko ha ʻaho ʻo e fakafiefia mo e kātoanga kai, ko ha ʻaho ʻo e kātoanga,+ pea ko ha taimi ʻo e feʻaveʻaki ʻinasi meʻakai.+

20 Naʻe hiki ʻe Motekiai+ ʻa e ngaahi meʻá ni peá ne ʻave ha ngaahi tohi fakapuleʻanga ki he kotoa ʻo e kau Siu ʻi he ngaahi vahefonua* kotoa ʻo Tuʻi ʻEhasiveló, fakatouʻosi ʻa e ofi mo e mamaʻo. 21 Naʻá ne fakahinohino kiate kinautolu ke nau tauhi ʻa e ʻaho hono 14 ʻo e māhina ko ʻĀtalí, pea pehē ki he ʻaho hono 15, ʻi he taʻu kotoa pē, 22 koeʻuhí ko e ongo ʻaho ia naʻe tauʻatāina ai ʻa e kau Siú mei honau ngaahi filí pea ko e māhina ia naʻe liliu ai ʻenau mamahí ki he fiefiá mo ʻenau fakamamahí+ ki he ʻaho ʻo e kātoangá. Te nau tauhi ia ko e ongo ʻaho ʻo e kātoanga kai mo e fakafiefia pea ko ha taimi ke feʻaveʻaki ai ʻa e ngaahi ʻinasi meʻakaí mo e ngaahi meʻaʻofa ki he masivá.

23 Pea naʻe loto ʻa e kau Siú ke hokohoko atu ʻa e kātoanga naʻa nau ʻosi kamataʻí pea ke fai ʻa e meʻa naʻe faitohi ange ai ʻa Motekiai kiate kinautolú. 24 He ko Hāmani+ ko e foha ʻo Hametata ko e tangata ʻĒkakí,+ ʻa e fili ʻo e kotoa ʻo e kau Siú, naʻá ne fai ha faʻufaʻu kovi ki he kau Siú ke fakaʻauha kinautolu,+ pea naʻá ne fai ha Puli,+ ʻa ia ko e Lulu, ke ʻai kinautolu ke nau taʻemanonga pea ke fakaʻauha kinautolu. 25 Ka ʻi he hū ʻa ʻĒseta ki he ʻao ʻo e tuʻí, naʻe fai ʻe he tuʻí ha tuʻutuʻuni ʻi ha tohi:+ “Tuku ke foki pē ki hono tumuʻakí ʻene faʻufaʻu kovi ki he kau Siú”;+ pea naʻa nau tautau ia mo hono ngaahi fohá ʻi he fuʻu poú.+ 26 Ko e ʻuhinga ia naʻa nau ui ai ʻa e ongo ʻaho ko ení ko e Pulimí, ʻo tauhingoa pē ki he Pulí.*+ Ko ia ai, koeʻuhi ko e kotoa ʻo e meʻa naʻe hiki ʻi he tohí ni pea mo e meʻa naʻa nau sio ai ʻi he fekauʻaki mo e meʻá ni pea mo e meʻa naʻe hoko tonu kiate kinautolú, 27 naʻe pau ai ki he kau Siú tonu mo honau ngaahi hakó pea mo e faʻahinga kotoa naʻe kau mo kinautolú+ ke nau kātoangaʻi maʻu pē ʻa e ongo ʻaho ko ení pea ke fakahoko ʻa e meʻa naʻe tohi fekauʻaki mo iá ʻi hono taimi kotofá ʻi he taʻu kotoa pē. 28 Ko e ongo ʻaho ko ení ʻe manatua ia mo tauhi ʻi he toʻutangata kotoa pē, ʻe he fāmili taki taha, ʻi he vahefonua* taki taha, pea ʻi he kolo taki taha; pea heʻikai tuku hono fakamanatu ʻa e ongo ʻaho ko ʻeni ʻo e Pulimí ʻi he lotolotonga ʻo e kau Siú, pea ko hona fakamanatú heʻikai ngata ia ʻi he lotolotonga ʻo honau ngaahi hakó.

29 Pea ko Kuini ʻĒseta, ko e ʻofefine ʻo ʻApihailí, mo Motekiai ko e Siú naʻá na ngāueʻaki hona mafaí ke fai ʻa e tohi ke fakapapauʻi ha tohi hono ua fekauʻaki mo e Pulimí. 30 Naʻá ne ʻoatu ha ngaahi tohi fakapuleʻanga ki he kotoa ʻo e kau Siu ʻi he ngaahi vahefonua*+ ʻe 127, ʻa e puleʻanga ʻo ʻEhasiveló,+ ʻi he ngaahi lea fakakaumeʻa mo moʻoni 31 ke fakapapauʻi ʻa hono tauhi ʻa e ongo ʻaho ʻo e Pulimí ʻi hona taimi kotofá, ʻo hangē ko ia naʻe fakahinohino kinautolu ʻe Motekiai ko e Siú mo Kuini ʻĒseta ke nau faí+ pea hangē tofu pē ko ia naʻe pau kiate kinautolu ke nau fakahoko+ kiate kinautolu mo honau ngaahi hakó, ʻo kau ai ʻa e ʻaukai+ mo e hū tōtōaki.+ 32 Pea ko e tuʻutuʻuni ʻa ʻĒsetá naʻe fakapapauʻi ai ʻa e ngaahi meʻa ko eni fekauʻaki mo e Pulimí,+ pea naʻe hiki ia ʻi ha tohi.

10 Naʻe hilifaki ʻe Tuʻi ʻEhasivelo ha ngāue fakapōpula ki he fonuá pea ki he ʻotu motu ʻi he tahí.

2 Pea ko e kotoa ʻo ʻene ngaahi ngāue faivelenga mo mālohí, pea pehē ki he fakamatala fakaikiiki ʻo fekauʻaki mo e tuʻunga lahi naʻe aʻu ki ai ʻa Motekiai+ ʻi hono fakahīkihikiʻi+ ʻe he tuʻí, ʻikai kuo hiki ia ʻi he tohi ʻo e hisitōlia ʻo e taimi+ ʻo e ngaahi tuʻi ʻo Mītia mo Pēsiá?+ 3 He ko Motekiai ko e Siú naʻe fika ua hake kia Tuʻi ʻEhasiveló. Naʻá ne hoko ko e lahi* ʻi he lotolotonga ʻo e kau Siú pea naʻe fakaʻapaʻapaʻi ʻe he tokolahi ʻo hono fanga tokouá, ʻi heʻene ngāue ki he lelei maʻa hono kakaí pea poupou ki he lelei maʻá e* kotoa ʻo honau ngaahi hakó.

Naʻe mahinoʻi ko ʻAkisese I, ko e foha ʻo Talaiasi ko e Lahí (Talaiasi Hisitasipisi).

Pe “ngaahi vahefonua fakapuleʻanga.”

Pe “Kusá.”

Pe “Susa.”

Pe “palasí; kolotaú.”

Pe “ngaahi vahefonua fakapuleʻangá.”

Pe “Susa.”

Pe “palasí; kolotaú.”

Pe “ngaahi ʻaiʻanga meʻa; ngaahi ipu taʻekau.

Pe “fakangatangata.”

Pe “palasi.”

Pe “mo e ngaahi foungá.” Fakafoʻilea, “mo e ngaahi kuongá.”

Pe “ngaahi vahefonua fakapuleʻanga.”

Fakafoʻilea, “ngaahi vahefonua fakapuleʻanga ʻo e tuʻí.”

Pe “vahefonua fakapuleʻanga.”

Pe “ʻeiki.”

Pe “ngaahi vahefonua fakapuleʻanga.”

Pe “Susa.”

Pe “palasí; kolotaú.”

Pe “ki he fale sinifú.”

Pe “ke fotofota.”

Pe “Susa.”

Pe “palasí; kolotaú.”

Naʻe ui ko Sihoiakini ʻi he 2Tu 24:8.

ʻOku ʻuhingá ki he faʻahinga ʻo e ʻakau ko e mailé.

Pe “Susa.”

Pe “palasí; kolotaú.”

Pe “palasi.”

Pe “ʻofa mateaki.”

Pe “ke fotofota ia.”

Pe “ʻi he fale sinifú.”

Pe “ʻi he fale sinifú.”

Pe “fotofotá.”

Sio ki he Lea mo Hono ʻUhinga.

Pe “mo e fotofota ʻo e kau fefiné.”

Pe “mei he fale sinifú.”

Pe “ki he fale sinifu hono uá.”

Sio ki he Fakamatala Fakalahi E15.

Pe “ʻofa mateakí.”

Pe “ngaahi vahefonua fakapuleʻangá.”

Fakafoʻilea, “ke ala kia.”

Pe “maʻa Motekiai.”

Fakafoʻilea, “ala kia.”

Sio ki he Fakamatala Fakalahi E15.

Sio ki he Fakamatala Fakalahi E15.

Pe “ngaahi vahefonua fakapuleʻanga.”

Ko ha talēniti naʻe tatau ia mo e kilokalami ʻe 34.2 (ʻaunise ʻe 1,101). Sio ki he Fakamatala Fakalahi E14.

Pe ngalingali, “Te u totongi ʻa e talēniti ʻe 10,000 ki he tukuʻanga koloa ʻa e tuʻí maʻá e faʻahinga te nau fakahoko ʻa e ngāué ni.”

Ko e hingoa fakalakanga ʻoku ʻuhingá ko e “kau maluʻi ʻo e puleʻangá,” ʻoku ngāueʻaki hení ki he kau kōvana ʻo e ngaahi vahefonua ʻi he ʻEmipaea Pēsiá.

Pe “ngaahi vahefonua fakapuleʻangá.”

Pe “vahefonua fakapuleʻanga.”

Pe “ngaahi vahefonua fakapuleʻanga.”

Pe “vahefonua fakapuleʻanga.”

Pe “Susa.”

Pe “palasí; kolotaú.”

Pe “Susá.”

Pe “vahefonua fakapuleʻanga.”

ʻA ia, ko ha feituʻu faiʻanga meʻa tefito ia ʻo e koló ki he kakaí.

Pe “Susa.”

Pe “ngaahi vahefonua fakapuleʻanga.”

Pe “Susá.”

Pe “ʻi he fale.”

Mita nai ʻe 22.3 (fute ʻe 73). Sio ki he Fakamatala Fakalahi E14.

Fakafoʻilea, “naʻe hola ʻa e mohé mei he tuʻí.”

Fakafoʻilea, “ke na ala kia.”

Pe “fale.”

ʻA ia, ko ha feituʻu faiʻanga meʻa tefito ia ʻo e koló ki he kakaí.

Mita nai ʻe 22.3 (fute ʻe 73). Sio ki he Fakamatala Fakalahi E14.

Pe “ngaahi vahefonua fakapuleʻanga.”

Fakafoʻilea, “koeʻuhí ko ʻene mafao atu hono nimá ki he.”

Sio ki he Fakamatala Fakalahi E15.

Ko e hingoa fakalakanga ʻoku ʻuhingá ko e “kau maluʻi ʻo e puleʻangá,” ʻoku ngāueʻaki hení ki he kau kōvana ʻo e ngaahi vahefonua ʻi he ʻEmipaea Pēsiá.

Pe “ngaahi vahefonua fakapuleʻangá.”

Pe “ngaahi vahefonua fakapuleʻanga.”

Pe “vahefonua fakapuleʻanga.”

Pe “vahefonua fakapuleʻanga.”

Pe “ngaahi vahefonua fakapuleʻanga.”

Sio ki he Fakamatala Fakalahi E15.

Pe “tatau ʻo e.”

Pe “ngaahi vahefonua fakapuleʻangá.”

Pe “Susa.”

Pe “palasí; kolotaú.”

Pe “Susá.”

Fakafoʻilea, “maama.”

Pe “ngaahi vahefonua fakapuleʻangá.”

Sio ki he Fakamatala Fakalahi E15.

Pe “ngaahi vahefonua fakapuleʻanga.”

Pe “ngaahi vahefonua fakapuleʻangá.”

Ko e hingoa fakalakanga ʻoku ʻuhingá ko e “kau maluʻi ʻo e puleʻangá,” ʻoku ngāueʻaki hení ki he kau kōvana ʻo e ngaahi vahefonua ʻi he ʻEmipaea Pēsiá.

Pe “palasi.”

Pe “ngaahi vahefonua fakapuleʻangá.”

Pe “Susa.”

Pe “palasí; kolotaú.”

Sio ki he Lea mo Hono ʻUhinga.

Pe “Susa.”

Pe “palasí; kolotaú.”

Pe “Susa.”

Pe “palasí; kolotaú.”

Pe “ngaahi vahefonua fakapuleʻanga.”

Pe “Susá.”

Pe “Susa.”

Pe “Susá.”

Pe “Susa.”

Pe “ngaahi vahefonua fakapuleʻanga.”

Pe “Susá.”

Pe “ngaahi vahefonua fakapuleʻanga.”

Ko e “Pulí,” ʻoku ʻuhingá ko e “Lulu.” Ko hono sipela pululá ko e “Pulimi” naʻe hoko ia ʻo fakaʻilongaʻiʻaki ʻa e kātoanga faka-Siu naʻe fai ʻi he māhina hono 12 ʻo e tohimāhina toputapú. Sio ki he Fakamatala Fakalahi E15.

Pe “vahefonua fakapuleʻanga.”

Pe “ngaahi vahefonua fakapuleʻanga.”

Pe “Naʻe tokaʻi lahi ʻaupito ia.”

Fakafoʻilea, “pea lea maʻá e melino ʻa e.”

    ʻŪ Tohi Faka-Tonga (1987-2026)
    Hū ki Tu‘a
    Hū ki Loto
    • Faka-Tonga
    • Share
    • Sai‘ia
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Makatu‘unga Hono Ngāue‘akí
    • Polisī Fakafo‘ituitui
    • Privacy Setting
    • JW.ORG
    • Hū ki Loto
    Share