Ko e Fetaulaki mo e Ngaahi Pole ʻo e Tauhi Fānaú
KO HONO tauhi hake ʻo e fānaú ʻi he ʻaho ní, tautefito ki he faʻahinga ʻo e taʻu hongofulu tupú, ko ha pole lahi fakaʻulia ia ki he ngaahi mātuʻá. Ko e The Gazette ʻo Montreal, Kānatá, ʻoku fakamatala ai ʻo pehē kuo hoko ʻa e ʻahiʻahiʻi ʻo e ʻolokaholó mo e ngaahi faitoʻo kona tapú “ko e tōʻonga totonu ia ki he kau talavoú.” ʻOkú ne fakamamafaʻi mai ʻoku maʻu ʻe he ngaahi mātuʻá “ha fatongia ke hoko ʻo faʻa vakavakai fekauʻaki mo e ngaahi liliu ʻi he ʻulungaanga ʻo [ʻenau] kau taʻu hongofulu tupú.”
Ko e hā ʻoku totonu ke vakai ki ai ʻa e ngaahi mātuʻá ʻa ia ʻe fakahaaʻi mai nai ai ʻa e ngaahi palopalema fakatalavou peheé? Ko e ngaahi fakaʻilonga fakaefakatokanga fakaesino, fakaeongo, mo e fakaesōsiale ʻe niʻihi naʻe fakahaaʻi ʻe he ʻApiako ʻAmelika ki he Faitoʻo Fakaʻatamai Vaivai ʻa e Fānaú mo e Kau Talavoú ʻoku kau ki ai ʻa e ongosia fuoloa, liliu ʻi he angaʻitangatá mo e anga ʻo e lotó, fuʻu tōtuʻa e taimi ʻoku tāpuni loki aí, ʻulungaanga fakafepaki, pea hoko ʻo fihia ʻi he ngaahi tōʻonga maumau-lao.
ʻE lava fēfē ʻe he ngaahi mātuʻá ʻo maluʻi ʻenau fānaú mei he meʻa ʻoku hokosia fakamamahi peheé pea mo hono ngaahi nunuʻa kovi ʻoku hoko mei aí? Ko Toketā Jeffrey L. Derevensky, ʻo e ʻUnivēsiti McGill, ʻokú ne tui ko e ʻatā ʻa e fetuʻutakí mo hono ohi ʻo e fetokaʻiʻakí he lolotonga ʻo e ngaahi taʻu ʻo e kei tupu hake ʻa ha kiʻi tama te ne fakasiʻisiʻi nai ʻa e ngaahi palopalema ʻamui angé. ʻOku tānaki mai ʻe he The Gazette ʻo pehē neongo ha holi ki ha tauʻatāina lahi ange ʻoku hā ʻi he lolotonga ʻo e kei talavoú, ʻoku kei hokohoko atu pē hono fiemaʻu ki he kau taʻu hongofulu tupú ia “ʻa e tataki, poupou, fakafōtunga pau mo e ʻofa mei heʻenau ngaahi mātuʻá.” ʻOku fakaongo mai ʻe he ngaahi fakatotolo ko ʻení ha palōvepi ʻi he Tohitapú ʻoku pehē: “ʻAtu ako ki ha tamasiʻi, ʻo tāu mo hono ʻalunga, talaatu ʻo ka ne ka motuʻa ʻe ʻikai te ne hiki mei ai.” (Palovepi 22:6) ʻOku akonakiʻi ʻe he ʻOtuá ʻa e ngaahi mātuʻá ke nau hoko ko e ngaahi faʻifaʻitakiʻanga, ngaahi takanga, kau fetuʻutaki, mo e kau faiako.—Teutalonome 6:6, 7.