Talatupuʻa 2: ʻOku Faingataʻaʻia ʻa e Fulikivanú ʻi Heli
Ko e hā e tupuʻanga ʻo e talatupuʻá? “ʻI he kotoa ʻo e kau filōsefa Kalisi motuʻá, ko e tokotaha kuó ne tākiekina lahi taha ʻa e ngaahi fakakaukau tukufakaholo fekauʻaki mo Helí ko Palato.”—Histoire des enfers (Ko e Hisitōlia ʻo Helí), ʻa Georges Minois, peesi 50.
“Mei he vaeuaʻanga ʻo e senituli hono 2 T.S. ko e kau Kalisitiane naʻe akoʻi ʻi he filōsofia faka-Kalisí naʻe kamata ke nau ongoʻi ʻa e fiemaʻu ke fakahāhā ʻenau tui ko iá . . . Ko e filōsofia naʻe feʻungamālie lelei taha mo kinautolú ko e tui faka-Palató.”—The New Encyclopædia Britannica (1988), Voliume 25, peesi 890.
“Ko e akonaki ʻa e Siasí ʻoku fakapapauʻi ai ʻa e ʻi ai ʻa e helí mo ʻene taʻengatá. ʻI he hili pē ʻa e maté ko e laumālie ʻo e faʻahinga ʻoku nau mate ʻi ha tuʻunga angahala mamafá ʻoku ʻalu ia ki heli, ʻa ia ʻoku faingataʻaʻia ai ʻi he tautea ʻo helí, ko e ‘afi taʻengata.’ Ko e tautea tefito ʻo helí ko e mavahe taʻengata mei he ʻOtuá.”—Catechism of the Catholic Church, pulusinga 1994, peesi 270.
Ko e hā e lau ʻa e Tohi Tapú? “He oku ilo e he kakai moui te nau mate: ka oku ikai jii ilo ha mea e he mate, . . . he oku ikai ha gaue, be ha filioi, be ha ilo, be ha boto i he faitoka, aia oku ke alu ki ai.”—Koheleti 9:5, 10, PM.
Ko e hā ʻoku fakahaaʻi ʻe he kupu ko ení fekauʻaki mo e tuʻunga ʻo e kau maté? ʻOku nau faingataʻaʻia ʻi ha feituʻu pau koeʻuhi ke totongi ai ʻenau fehālākí? ʻIkai, he ʻoku ʻikai te nau “jii ilo ha mea.” Ko e ʻuhinga ia naʻe kōlenga ai ki he ʻOtuá ʻa e pēteliake ko Siopé, ʻi heʻene faingataʻaʻia ʻi he tuʻunga lahi fakaʻulia koeʻuhi ko ha puke lahi: “Fufu au i he faitoka.” (Siope 14:13, PM) Ko ʻene kolé naʻe fakahaaʻi ai ko e “faitoka” naʻe ʻikai ko ha feituʻu ia ʻo e fakamamahi taʻengata ka ko e faʻitoka anga-maheni pē ia ʻo e faʻahinga ʻo e tangatá, ʻa ia ʻoku ngata kotoa ai ʻa e ngāué.
ʻIkai ngata aí, ko e hā e hia, tatau ai pē pe ko e hā hono fakalilifú, ʻe lava ke fakatupunga ai ha ʻOtua ʻofa ke ne fakamamahiʻi taʻengata ha tokotaha? (1 Sione 4:8) Ka ʻo kapau ko e afi ʻo helí ko ha talatupuʻa, fēfē ʻa hēvani?
Fakafehoanaki ʻa e ngaahi veesi Tohi Tapu ko ení: Sāme 146:3, 4; Ngāue 2:25-27; Loma 6:7, 23
MOʻONIʻI MEʻA:
ʻOku ʻikai tautea ʻe he ʻOtuá ʻa e kakaí ʻi heli
[Fakatātā ʻi he peesi 5]
[Maʻuʻanga Tā ʻi he peesi 5]
Barrators—Giampolo/The Doré Illustrations For Dante’s Divine Comedy/Dover Publications Inc.