LAIPELI Taua Le‘o ‘I HE ‘INITANETÍ
Taua Le‘o
LAIPELI ‘I HE ‘INITANETÍ
Faka-Tonga
ʻ
  • ʻ
  • ā
  • ē
  • ī
  • ō
  • ū
  • TOHI TAPU
  • ‘Ū TOHI
  • NGAAHI FAKATAHA
  • w13 11/15 p. 21-25
  • Talangofua ki he Kau Tauhi-Sipi ʻa Sihová

‘Ikai ala ma‘u ha vitiō

Kātaki, ‘oku ‘ikai ma‘u ha vitiō.

  • Talangofua ki he Kau Tauhi-Sipi ʻa Sihová
  • Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová—2013
  • Kaveinga Tokoni
  • Fakamatala Meimei Tatau
  • ʻOKU FAKANOFO ʻE HE TAUHI-SIPI LELEÍ ʻA E NIʻIHI KEHE KE TOKONI KIATE IA
  • ʻOKU FAFANGA MO MALUʻI ʻE HE TAUHI-SIPI LELEÍ ʻA E FANGA SIPÍ
  • ʻOKU TOTONU KE FĒFĒ ʻETAU VAKAI KI HE NGAAHI TAʻEHAOHAOA ʻA E KAU MĀTUʻÁ?
  • “TĀKANGA ʻE TAHA, PEA TAUHI-SIPI PĒ ʻE TAHA”
  • Kau Tauhi-Sipi, Faʻifaʻitaki ki he Ongo Tauhi-Sipi Lahí
    Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová—2013
  • “ʻE, Mou Fei mo Tauhi ʻa e Fanga Sipi ʻa e ʻOtua ʻOku ʻIate Kimoutolu”
    Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová—2011
  • Fakamoʻulaloa Fakatōkilalo ki he Kau Tauhi-Sipi ʻOfá
    Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová—2007
  • Ko Hono Tauhi ʻa e Fanga Sipi ʻa e ʻOtuá ʻi he ʻOfa
    Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová—1995
Sio ki he Me‘a Lahi Ange
Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová—2013
w13 11/15 p. 21-25

Talangofua ki he Kau Tauhi-Sipi ʻa Sihová

“Mou talangofua ki he faʻahinga ʻoku nau takimuʻa ʻiate kimoutolú mo fakamoʻulaloa kiate kinautolu, he ʻoku nau hanganaki leʻohi kimoutolu.”—HEP. 13:17.

ʻE FĒFĒ HAʻO TALI?

  • ʻOku anga-fēfē hono tauhi ʻe he kau mātuʻa ʻi he fakatahaʻangá ʻa e fanga sipi ʻa e ʻOtuá?

  • Ko e hā ʻoku totonu ai ke fanongo ʻa e fanga sipí ki he kau tauhi-sipi ʻi he fakatahaʻangá?

  • Ko e hā ʻoku ʻikai totonu ai ke tau ngāueʻaki ʻa e ngaahi taʻehaohaoa ʻa e kau mātuʻá ko ha kalofanga ke lāunga ai fekauʻaki mo kinautolu pe tukunoaʻi honau mafaí?

1, 2. Ko e hā ʻoku fakahoa ai ʻe Sihova ʻa ia tonu ki ha tauhi-sipí?

ʻOKU fakahoa ʻe Sihova ʻa ia tonu ki ha tauhi-sipi. (ʻIsi. 34:11-14) ʻOku tokoniʻi heni kitautolu ke mahinoʻi pe ko e tokotaha fēfē ʻa Sihova. Ko ha tauhi-sipi anga-ʻofa ʻokú ne ongoʻi ko hono fatongia ia ke tokangaʻi ʻa e moʻui ʻa e fanga sipi ʻokú ne tokangaʻí. ʻOkú ne tataki kinautolu ki he feituʻu ʻoku ʻi ai ʻa e meʻakaí mo e vaí pea fua honau ʻuhiki toki fāʻeleʻí. (Saame 23:1, 2; ʻAi. 40:11) ʻOkú ne leʻohi ʻa e fanga sipí ʻi he ʻaho mo e pō pea maluʻi kinautolu mei he fanga manu fekaí. (1 Sām. 17:34, 35; Luke 2:8) ʻOkú ne kumi ha sipi pē kuo hē mamaʻo mei he tākangá pea faitoʻo ʻa e faʻahinga ʻoku laveá.—ʻIsi. 34:16.

2 ʻI he kuonga muʻá, ko e tokolahi taha ʻo e kakai ʻa e ʻOtuá ko e kau tauhi-sipi mo e kau faama. Ko ia naʻa nau mahinoʻi ʻa e ʻuhinga naʻe fakahoa ai ʻe Sihova ʻa ia tonu ki ha tauhi-sipí. Naʻa nau ʻiloʻi ko e sipí ʻokú ne fiemaʻu ʻa e tokanga ke moʻui lelei mo hao. ʻI ha founga meimei tatau, ʻoku fiemaʻu ʻe he kakaí ʻa e tokanga mo e fakahinohino meia Sihova. (Mk. 6:34) Ka ʻikai ha tokanga mo e fakahinohino meia Sihova, ʻe faingataʻaʻia ʻa e kakaí. ʻOku ʻikai te nau ʻilo ʻa e meʻa ʻoku tonú mo e meʻa ʻoku halá, pea kuo ʻikai ha taha ke ne maluʻi kinautolu. ʻOku nau hangē “ha fanga sipi ʻoku ʻikai hanau tauhi.” (1 Tuʻi 22:17) Ka ko e faʻahinga ʻoku nau fakaʻatā ʻa Sihova ke tauhi kinautolú ʻoku nau maʻu ʻa e meʻa kotoa ʻoku nau fiemaʻú.

3. Ko e hā te tau ako ʻi he kupu ko ení?

3 ʻOku tau mahinoʻi foki ʻa e founga ʻoku hangē ai ʻa Sihova ko ha tauhi-sipí. ʻOku tau sio ʻokú ne tokangaʻi lelei ʻaupito hono kakaí he ʻahó ni. Te tau ako ʻa e founga ʻokú ne tataki mo tokangaʻi ʻetau ngaahi fiemaʻú. Pea te tau lāulea leva ki he meʻa kuo pau ke tau faí ke maʻu ʻaonga ai mei he tataki mo e tokanga ʻa Sihová.

ʻOKU FAKANOFO ʻE HE TAUHI-SIPI LELEÍ ʻA E NIʻIHI KEHE KE TOKONI KIATE IA

4. ʻOku anga-fēfē hono tokangaʻi ʻe Sīsū ʻa e fanga sipi ʻa Sihová?

4 Kuo fakanofo ʻe Sihova ʻa Sīsū ke hoko ko e ʻUlu ʻo e fakatahaʻanga Kalisitiané. (ʻEf. 1:22, 23) Ko Sīsū, “ʻa e tauhi-sipi leleí,” ʻoku hangē tofu pē ko ʻene Tamaí. ʻOku ʻofa ʻa Sīsū ʻi he fanga sipí pea tokanga kia kinautolu. Naʻe aʻu ʻo ne foaki ʻene moʻuí koeʻuhí ko e fanga sipí. (Sione 10:11, 15) He meʻaʻofa fakaofo ē ko e huhuʻí ki he faʻahinga kotoa ʻo e tangatá! (Māt. 20:28) Ko e taumuʻa ʻa Sihova ki he tokotaha kotoa ʻokú ne fakahāhā ʻa e tui kia Sīsuú “ke ʻoua naʻa ʻauha ka ne maʻu ʻa e moʻui taʻengatá”!—Sione 3:16.

5, 6. (a) Ko hai kuo fili ʻe Sīsū ke tokangaʻi ʻene fanga sipí? Ko e hā kuo pau ke fai ʻe he fanga sipí ke maʻu ʻaonga ai mei he tokanga ʻa Sīsuú? (e) Ko e hā ʻa e ʻuhinga tefito ʻoku tau loto ai ke muimui ki he tataki ʻa e kau mātuʻá?

5 ʻOku anga-fēfē hono fakahaaʻi ʻe he fanga sipí ko Sīsū Kalaisi honau Tauhi-Sipí? Naʻe pehē ʻe Sīsū: “Ko ʻeku fanga sipí ʻoku nau fanongo ki hoku leʻó, pea ʻoku ou ʻilo kinautolu, pea ʻoku nau muimui ʻiate au.” (Sione 10:27) ʻOku fanongo ʻa e fanga sipí ki he leʻo ʻo e Tauhi-Sipi Leleí ʻaki ʻa e muimui maʻu pē ki heʻene tatakí. ʻOku kau heni ʻa e talangofua ki he faʻahinga kuó ne fakanofo ke tokoni kiate ia ki hono tauhi ʻa e tākangá. ʻI he ʻuluaki senitulí, naʻe fili ʻe Sīsū ʻene kau ʻapositoló mo e kau ākongá ke nau tauhi hono kau muimuí. Naʻá ne tala ange kia kinautolu ke akoʻi mo fafangaʻi ʻene “fanga kiʻi sipí.” (Lau ʻa e Sione 21:15-17; Māt. 28:20) ʻI he hokohoko atu hono malangaʻi ʻa e ongoongo leleí, naʻe hoko ʻa e kakai tokolahi ange ko e kau ākonga ʻa Kalaisi. Ko ia naʻe fakapapauʻi ʻe Sīsū ʻe ʻi ai ʻa e kau tauhi-sipi matuʻotuʻa ke nau tokangaʻi ʻa e ngaahi fakatahaʻangá.—ʻEf. 4:11, 12.

6 Ki mui ange, naʻe tohi ʻa Paula ki he kau mātuʻa ʻi he fakatahaʻanga ʻo ʻEfesoó ʻo tala ange kia kinautolu: “Kuo fakanofo kimoutolu ki ai ʻe he laumālie māʻoniʻoní ko honau kau ʻovasia, ke tauhi ʻa e fakatahaʻanga ʻa e ʻOtuá.” (Ngā. 20:28) Ko e kau mātuʻa he ʻaho ní kuo toe fakanofo kinautolu ʻe he laumālie māʻoniʻoní. Ko e hā ʻe lava ai ke tau lea peheé? Koeʻuhí kuo fakanofo kinautolu ʻo makatuʻunga ʻi he ngaahi fiemaʻu kuo hiki ʻi he Folofola fakamānavaʻi ʻa e ʻOtuá. Ko ia ʻi he taimi ʻoku tau talangofua ai ki he kau mātuʻá, ʻoku tau fakahaaʻi ai ʻa e fakaʻapaʻapa kia Sihova mo Sīsū, ʻa e ongo Tauhi-Sipi lahi tahá. (Luke 10:16) Ko e ʻuhinga tefito eni ʻoku tau loto-lelei ai ke talangofua ki he kau mātuʻá. Ka ʻoku ʻi ai ʻa e ngaahi ʻuhinga kehe ʻoku totonu ai ke tau muimui ki heʻenau tatakí.

7. ʻOku anga-fēfē hono tokoniʻi koe ʻe he kau mātuʻá ke tauhi ke mālohi ho vahaʻangatae mo Sihová?

7 Ko e fakalototoʻa mo e tataki ʻoku ʻoange ʻe he kau mātuʻá ki honau fanga tokouá mo e fanga tuofāfiné ʻoku makatuʻunga maʻu pē ʻi he meʻa ʻoku leaʻaki ʻe he Tohi Tapú. ʻOku ʻikai loto ʻa e kau mātuʻá ke tala ange ki honau fanga tokouá ʻa e founga ke nau moʻui aí. (2 Kol. 1:24) Ka, ʻoku nau loto ke tokoniʻi kinautolu ke fai ʻenau ngaahi filí tonu ʻo makatuʻunga ʻi he ngaahi tefitoʻi moʻoni Fakatohitapú. ʻI he fai peheé, ʻoku tokoniʻi ai ʻe he kau mātuʻá ʻa e fakatahaʻangá ke nau hoko ʻo fāʻūtaha mo melino. (1 Kol. 14:33, 40) ʻOku pehē ʻe he Tohi Tapú ko e kau mātuʻá “ʻoku nau hanganaki leʻohi kimoutolu.” ʻOku ʻuhinga ení ʻoku loto ʻa e kau mātuʻá ke tokoniʻi ʻa e tokotaha taki taha ʻi he fakatahaʻangá ke nofo ofi kia Sihova. Ko ia ʻoku nau tokoniʻi vave ha tokoua pe ko ha tuofefine ʻoku ʻamanaki ke ne fai, pe kuó ne ʻosi fai ha fili kovi. (Kal. 6:1, 2; Sute 22) ʻOku tau maʻu ʻa e ngaahi ʻuhinga lelei lahi ʻaupito ke “talangofua ki he faʻahinga ʻoku nau takimuʻa.”—Lau ʻa e Hepelū 13:17.

8. ʻOku anga-fēfē hono maluʻi ʻe he kau mātuʻá ʻa e fakatahaʻangá?

8 Ko e ʻapositolo ko Paulá, ʻi he tuʻunga ko ha tauhi-sipi tokangá, naʻá ne fakatokanga ki hono fanga tokoua ʻi Kolosé: “Fakapapauʻi ke ʻoua naʻa ʻi ai ha taha te ne taki pōpula kimoutolu fakafou ʻi he filōsofia mo e kākā koto muna ʻoku fakatatau ki he talatukufakaholo fakaetangatá, ʻo fakatatau ki he fanga kiʻi meʻa tefito ʻo e māmaní kae ʻikai fakatatau kia Kalaisi.” (Kol. 2:8) ʻOku tokoniʻi kitautolu ʻe he fakatokanga ko ení ke tau sio ki he ʻuhinga ʻe taha ʻoku mahuʻinga ai ke talangofua ki he tataki ʻa e kau mātuʻá. ʻOku nau maluʻi honau fanga tokouá mei he faʻahinga ʻoku nau loto ke takiheeʻi kinautolu meia Sihová. Naʻe fakatokanga ʻa e ʻapositolo ko Pitá fekauʻaki mo e “kau palōfita loi” mo e “kau faiako loi” te nau feinga ke ʻai ʻa e kau Kalisitiane vaivaí ke nau talangataʻa kia Sihova. (2 Pita 2:1, 14) ʻI he ʻahó ni, kuo pau ke ʻoatu ʻe he kau mātuʻá ʻa e ngaahi fakatokanga meimei tatau ʻo ka fiemaʻu. Ko e kau mātuʻá ko e kau Kalisitiane fakapotopoto ʻoku nau taukei ʻi he moʻuí. Naʻe fakanofo kinautolu ko e kau mātuʻá koeʻuhí he kuo nau fakahāhā ʻoku nau mahinoʻi māʻalaʻala ʻa e Folofolá pea ʻoku nau taau ke akoʻi ʻa e moʻoni mei he Tohi Tapú. (1 Tīm. 3:2; Tai. 1:9) Ko ʻenau matuʻotuʻá, mafamafatataú mo e poto makatuʻunga ʻi he Tohi Tapú ʻoku tokoni ia ke nau ʻoatu ʻa e tataki lelei ki honau fanga tokouá mo e fanga tuofāfiné.

ʻI he tuʻunga ko ha tauhi-sipi ʻokú ne maluʻi ʻene tākangá, ʻoku maluʻi ʻe he kau mātuʻá ʻa e faʻahinga ʻi he fakatahaʻangá (Sio ki he palakalafi 8)

ʻOKU FAFANGA MO MALUʻI ʻE HE TAUHI-SIPI LELEÍ ʻA E FANGA SIPÍ

9. ʻOku anga-fēfē hono fafanga mo tataki ʻe Sīsū ʻa e fakatahaʻangá he ʻahó ni?

9 ʻOku ngāueʻaki ʻe Sihova ʻene kautahá ke akoʻi mo tataki ʻa e kotoa ʻo e fanga tokoua mo e fanga tuofāfine ʻi māmani lahí. ʻOku tau maʻu ʻa e akonaki Fakatohitapu lahi ʻi heʻetau ʻū tohí. ʻI he faai mai ʻa e taimí, ʻoku toe ʻomai ʻe he kautahá ʻa e tataki fakahangatonu ki he kau mātuʻa ʻi he fakatahaʻangá. ʻOku maʻu ʻe he kau mātuʻá ʻa e tataki ko ení mei he ngaahi tohi pe mei he ngaahi fakahinohino ʻoku fai ʻe he kau ʻovasia fefonongaʻakí. ʻI he kotoa ʻo e ngaahi founga ko ení, ʻoku maʻu ai ʻe he fanga sipí ʻa e tataki māʻalaʻala.

10. Ko e hā ʻa e fatongia ʻoku maʻu ʻe he kau tauhi-sipi tokangá ʻi he taimi kuo mavahe ai ha tokoua pe ko ha tuofefine mei he fakatahaʻangá?

10 ʻOku maʻu ʻe he kau tauhi-sipi tokangá ʻa e fatongia ko hono maluʻi mo tokangaʻi ʻa e fanga sipí. Ko e kau mātuʻa Kalisitiané ʻoku nau tokanga tefito fekauʻaki mo e faʻahinga kuo vaivai ʻenau tuí pe faʻahinga kuo nau fai ʻa e ngaahi fehālaaki mafatukituki. (Lau ʻa e Sēmisi 5:14, 15.) Kuo aʻu ʻa e niʻihi ʻo hē mamaʻo mei he fakatahaʻangá pea tuku ʻenau tauhi ki he ʻOtuá. Ko e hā ʻa e tokoni ʻe fai ʻe ha tauhi-sipi tokangá? Te ne fai ʻa e meʻa kotoa te ne malavá ke kumi ki he faʻahinga ko ení pea fakalototoʻaʻi kinautolu ke foki ki he fakatahaʻangá. Naʻe pehē ʻe Sīsū: “ʻOku ʻikai ko e finangalo ia ʻo ʻeku Tamai ʻoku ʻi hēvaní ke ʻauha naʻa mo ha taha ʻo e faʻahinga siʻí ni.”—Māt. 18:12-14.

ʻOKU TOTONU KE FĒFĒ ʻETAU VAKAI KI HE NGAAHI TAʻEHAOHAOA ʻA E KAU MĀTUʻÁ?

11. Ko e hā ʻoku faingataʻa nai ai ki he niʻihi ke talangofua ki he kau mātuʻá?

11 Ko Sihova mo Sīsuú ko e ongo Tauhi-Sipi haohaoa. Ko e kau tauhi-sipi fakaetangata ʻokú na ngāueʻaki ke tokangaʻi ʻa e fakatahaʻangá ʻoku ʻikai ke nau haohaoa. Ko e moʻoniʻi meʻa ko ení ʻokú ne ʻai nai ke faingataʻa ki he niʻihi ke talangofua ki he kau mātuʻá. ʻOku nau fakakaukau nai: ‘Ko e kau mātuʻá ko e kau tangata taʻehaohaoa hangē pē ko kitautolú. Ko e hā ʻoku totonu ai ke tau fanongo ki heʻenau akonakí?’ Ko e moʻoni, ʻoku taʻehaohaoa ʻa e kau mātuʻá. Ka kuo pau ke ʻoua te tau tokangataha ki heʻenau ngaahi taʻehaohaoá mo e ngaahi fehālākí.

12, 13. (a) ʻI he kuohilí, ko e hā ʻa e ngaahi fehālaaki naʻe fai ʻe he kau sevāniti fua fatongia ʻa e ʻOtuá? (e) Ko e hā naʻe loto ai ʻa Sihova ke hiki ʻi he Tohi Tapú ʻa e ngaahi fehālaaki ʻa e kau tangata fua fatongiá?

12 ʻOku fakahaaʻi faitotonu ʻi he Folofolá fekauʻaki mo e ngaahi fehālaaki ʻa e kau tangata naʻe ngāueʻaki ʻe Sihova ke nau tataki ʻene kakaí ʻi he kuohilí. Ko e fakatātaá, naʻe pani ʻa Tēvita ko e tuʻi ʻo ʻIsileli, ka naʻá ne faiangahala ki mui ki he ʻOtuá. Naʻá ne mohe mo ha fefine mali pea tāmateʻi leva hono husepānití. (2 Sām. 12:7-9) Pehē foki fakakaukau ki he ʻapositolo ko Pitá. Neongo naʻe ʻoange kiate ia ʻa e fatongia lahi ʻi he fakatahaʻanga Kalisitiané, naʻá ne fai foki ʻa e ngaahi fehālaaki mafatukituki. (Māt. 16:18, 19; Sione 13:38; 18:27; Kal. 2:11-14) Tuku kehe ʻa Sīsū, kuo ʻikai ha tangata talu meia ʻĀtama mo ʻIvi ʻoku haohaoa.

13 Ko e hā naʻe ʻai ai ʻe Sihova ke hiki ʻi he Tohi Tapú ʻa e ngaahi fehālaaki ʻa e niʻihi ʻo ʻene kau sevāniti fua fatongiá? Ko e ʻuhinga ʻe taha ke fakahaaʻi naʻe lava ke ne ngāueʻaki ʻa e kau tangata taʻehaohaoa ke tataki ʻene kakaí. Ko e moʻoni, kuó ne fai maʻu pē eni. Ko ia ʻoku ʻikai totonu ke tau ngāueʻaki ʻa e ngaahi taʻehaohaoa ʻa e kau mātuʻa he ʻaho ní ko ha kalofanga ia ke lāunga ai fekauʻaki mo kinautolu pe tukunoaʻi honau mafaí. ʻOku ʻamanekina kitautolu ʻe Sihova ke fakaʻapaʻapa mo talangofua kia kinautolu.—Lau ʻa e ʻEkisoto 16:2, 8.

14, 15. Ko e hā ʻe lava ke tau ako mei he founga naʻe ʻoange ai ʻe Sihova ʻa e ngaahi fakahinohinó ki heʻene kakai ʻi he kuohilí?

14 ʻOku mātuʻaki mahuʻinga ke tau talangofua ki he kau mātuʻá. Ko e hā hono ʻuhingá? Fakakaukau ki he founga naʻe ʻomai ai ʻe Sihova ʻa e ngaahi fakahinohino ki heʻene kakaí koeʻuhí ke lava ʻo nau hao ai ʻi he ngaahi taimi faingataʻa he kuohilí. Ko e fakatātaá, ʻi he mavahe ʻa e kakai ʻIsilelí mei ʻIsipité, naʻe ngāueʻaki ʻe he ʻOtuá ʻa Mōsese mo ʻĒlone ke na ʻoange ʻa e ngaahi fakahinohino mahuʻinga ki he kakaí. Pehē foki, ke hao ʻi he mala hono hongofulú, naʻe fiemaʻu ki he kau ʻIsilelí ke talangofua ki he ngaahi fakahinohinó. Naʻe tala kia kinautolu ke ʻai ha kai makehe, tāmateʻi ha sipi, pea afuhi ha meʻi toto ʻi honau ngaahi kaumatapaá pea ʻi honau ngaahi funga matapaá. Naʻe folofola hangatonu ʻa e ʻOtuá ki he kakaí? ʻIkai, naʻe fiemaʻu ke fanongo ʻa e kakaí ki he kau mātuʻa naʻa nau maʻu ʻa e ngaahi fakahinohino meia Mōsesé. (ʻEki. 12:1-7, 21-23, 29) ʻI he foungá ni, naʻe ngāueʻaki ʻe Sihova ʻa Mōsese mo e kau mātuʻá ke tataki ʻa e kakaí. ʻI he ʻahó ni, ʻoku ngāueʻaki ʻe Sihova ʻa e kau mātuʻa Kalisitiané ke nau fai eni.

15 ʻE lava ke ke fakakaukau nai fekauʻaki mo e ngaahi taimi kehe ʻi he Tohi Tapú naʻe ngāueʻaki ai ʻe Sihova ʻa e kau tangata pe kau ʻāngelo ke nau ʻoatu ʻa e ngaahi fakahinohino ki heʻene kakaí. ʻI he ngaahi tuʻunga lahi, ko e ngaahi fakahinohino ko ení naʻe fakahaofi ai ʻenau ngaahi moʻuí. ʻI he kotoa ʻo e ngaahi tuʻunga ko ení, naʻe fili ai ʻe he ʻOtuá ke ʻoange ki he niʻihi kehé ʻa e mafai ke lea ʻi hono huafá pea tala ki heʻene kakaí ʻa e meʻa naʻa nau fiemaʻu ke fai ʻi he ngaahi taimi faingataʻá. ʻOku tau maʻu ʻa e ʻuhinga kotoa pē ke ʻamanekina ai ʻe fai ʻe Sihova ʻa e meʻa tatau ki heʻene kakaí ʻi ʻĀmaketone. Ko e moʻoni, ko e kau mātuʻá ʻa ia ʻoku nau maʻu ʻa e fatongia ki hono fakafofongaʻi ʻa Sihova pe ko ʻene kautaha he ʻaho ní, kuo pau ke nau mātuʻaki tokanga ke ʻoua ʻaupito te nau fakalaka atu ʻi he mafai kuo ʻoange kia kinautolú.

“TĀKANGA ʻE TAHA, PEA TAUHI-SIPI PĒ ʻE TAHA”

16. Ko e hā ʻa e “lea” ʻoku fiemaʻu ke tau fanongo ki aí?

16 Ko e kakai ʻa Sihová ko e “tākanga ʻe taha” ʻi he malumalu ʻo e “tauhi-sipi pē ʻe taha,” ko Sīsū Kalaisi. (Sione 10:16) Naʻe pehē ʻe Sīsū te ne ʻi heʻene kau ākongá “ʻi he ʻaho kotoa pē ʻo aʻu ki he fakaʻosiʻosi ʻo e fokotuʻutuʻu lolotongá.” (Māt. 28:20) ʻI he tuʻunga ko e Tuʻi ʻi hēvaní, ʻokú ne puleʻi kakato ʻa e ngaahi meʻa kotoa pē ʻe hoko ki muʻa ʻi heʻene haʻu ke fakaʻauha ʻa e māmani ʻo Sētané. ʻE lava fēfē ke tau nofoʻaki fāʻūtaha mo malu ʻi he kautaha ʻa e ʻOtuá? ʻOku tali ʻe he Tohi Tapú: “ʻE fanongo ʻe ho telinga ki ha lea mei ho tuʻa, Ko eni ʻa e hala, fou ai.” Ko e “lea” ko ení ʻoku kau ai ʻa e meʻa ʻoku akoʻi mai ʻe Sihova ʻi he Tohi Tapú mo e meʻa ʻokú ne leaʻaki mo Sīsū fakafou ʻi he kau tauhi-sipi kuó na fakanofó.—Lau ʻa e ʻAisea 30:21; Fakahā 3:22.

ʻOku ngāue mālohi ʻa e kau mātuʻá ke maluʻi ʻa e ngaahi fāmili mātuʻa taʻehoá mei he feohi koví (Sio ki he palakalafi 17, 18)

17, 18. (a) ʻOku anga-fēfē ʻa e ʻi he tuʻunga fakatuʻutāmaki ʻa e kakai ʻa e ʻOtuá? Ko e hā ʻe lava ke tau fakapapauʻí? (e) Ko e hā te tau ako ʻi he kupu hoko maí?

17 ʻOku pehē ʻe he Tohi Tapú ko Sētané ʻokú ne “hangē ha laione ngungulú, ʻi he kumi ki ha taha ke ne folofua.” (1 Pita 5:8) Hangē ha manu fekai mo fiekaiá, ʻokú ne kumi ʻa e tākangá, ʻo tatali ki ha mōmeniti totonu ke ʻohofi ai ha sipi ʻoku vaivai pe kuó ne hē mamaʻo mei he tākangá. Ko e ʻuhinga lelei eni ʻe taha ʻoku totonu ai ke tau mātuʻaki nofo ofi maʻu pē ki he fakatahaʻangá pea ki heʻetau “tauhi-sipi mo e ʻovasia.” (1 Pita 2:25) ʻOku lave ʻa e Fakahā 7:17 fekauʻaki mo e faʻahinga ʻoku hao atu ʻi he mamahi lahí. ʻOku pehē ai ko Sīsuú “te ne tauhi fakatauhisipi kinautolu, pea te ne tataki kinautolu ki he ngaahi matavai ʻo e vai ʻo e moʻuí. Pea ʻe holoholo ʻe he ʻOtuá ʻa e loʻimata kotoa pē mei honau matá.” Ko ha talaʻofa fakaofo moʻoni eni!

18 ʻOku mātuʻaki mahuʻinga ʻa e fatongia ʻo e kau mātuʻa Kalisitiané ke tauhi ʻa e fakatahaʻangá. ʻE lava fēfē ke fakapapauʻi ʻe he kau tangata ʻosi fakanofo ko ení ʻoku nau tokangaʻi lelei ʻa e fanga sipi ʻa Sīsuú? Te tau tali ʻa e fehuʻi ko ení ʻi he kupu hoko maí.

    ʻŪ Tohi Faka-Tonga (1987-2026)
    Hū ki Tu‘a
    Hū ki Loto
    • Faka-Tonga
    • Share
    • Sai‘ia
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Makatu‘unga Hono Ngāue‘akí
    • Polisī Fakafo‘ituitui
    • Privacy Setting
    • JW.ORG
    • Hū ki Loto
    Share