LAIPELI Taua Le‘o ‘I HE ‘INITANETÍ
Taua Le‘o
LAIPELI ‘I HE ‘INITANETÍ
Faka-Tonga
ʻ
  • ʻ
  • ā
  • ē
  • ī
  • ō
  • ū
  • TOHI TAPU
  • ‘Ū TOHI
  • NGAAHI FAKATAHA
  • wp16 Fika 2 p. 3-4
  • Naʻe Hoko Moʻoni Ia?

‘Ikai ala ma‘u ha vitiō

Kātaki, ‘oku ‘ikai ma‘u ha vitiō.

  • Naʻe Hoko Moʻoni Ia?
  • Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová (Maʻá e Kakai)—2016
  • Kaveinga Tokoni
  • Fakamatala Meimei Tatau
  • FAKAHAAʻI NGAAHI MOʻONIʻI MEʻA
  • FĒFĒ TOETUʻU ʻA SĪSUÚ?
  • Ko e Toetuʻu ʻa Sīsuú Ko ʻEne ʻUhinga Kiate Kitautolú
    Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová—2014
  • Ko e Ngaahi Kōsipelí—Hisitōlia pe Talatupuʻa?
    Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová—2000
  • Toetuʻú​—Ko ha ʻAmanaki Papau!
    Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová (Ako)—2020
  • “Kuo Toetuʻu Moʻoni ʻa e ʻEiki”!
    Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová—2001
Sio ki he Me‘a Lahi Ange
Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová (Maʻá e Kakai)—2016
wp16 Fika 2 p. 3-4
Toʻo hifo e sino ʻo Sīsuú mei he ʻakau fakamamahí lolotonga ʻa e mamata ʻene kau muimuí mei he mamaʻó

KAVEINGA TEFITO | KO E HĀ NE FAINGATAʻAʻIA MO PEKIA AI ʻA SĪSUÚ?

Naʻe Hoko Moʻoni Ia?

ʻI he faʻahitaʻu failau ʻo e 33 T.S., naʻe tāmateʻi ai ʻa Sīsū ʻo Nasaletí. Naʻe tukuakiʻi loi ia ki he feinga angatuʻu, pea haha anga-fakamamahi ia mo tutuki ki ha ʻakau. Naʻá ne pekia ʻi he langa mamahi fakaʻulia. Ka naʻe fokotuʻu hake ia ʻe he ʻOtuá ke moʻui, hili e ʻaho ʻe 40 naʻá ne foki hake ki hēvani.

Ko e fakamatala makehe ko ení ko e haʻu ia mei he Kōsipeli ʻe fā ʻo e Ngaahi Konga Tohi Tapu Faka-Kalisi Kalisitiané, naʻe ui ko e Fuakava Foʻou. Naʻe hoko moʻoni ʻa e ngaahi meʻa ko ení? Ko e fehuʻi mahuʻinga ia mo mafatukituki. Kapau naʻe ʻikai eni, ʻe taʻeʻaonga ʻa e tui ha Kalisitiane pea ko e ʻamanaki ki he moʻui taʻengata ʻi he Palataisí ʻe hoko ko ha misi pē. (1 Kolinitō 15:14) ʻI he tafaʻaki ʻe tahá, kapau naʻe hoko moʻoni ʻa e ngaahi meʻa ko iá, ta ʻoku ʻi ai ha kahaʻu fakaofo maʻá e faʻahinga ʻo e tangatá, ʻa ia te ke lava ʻo kau ki ai. Ko ia ai, ko e ngaahi fakamatala ʻi he Kōsipelí naʻe moʻoni pe ko ha fananga?

FAKAHAAʻI NGAAHI MOʻONIʻI MEʻA

ʻI he ʻikai hangē ko e ngaahi fananga talatupuʻá, ko e ngaahi tohi ʻi he Kōsipelí ʻokú ne ʻomai tonu mātē fakamākukanga mo tokanga ki he ngaahi fakaikiikí. Ko e fakatātaá, ʻoku ʻi ai ʻa e ngaahi hingoa ʻo e ngaahi kolo moʻoni, ʻa ia ʻoku lava ke ke ʻaʻahi ki ai ʻi he ʻahó ni. ʻOku nau fakamatala ki he ngaahi kakai moʻoni, ʻa ia kuo fakamoʻoniʻi ia ʻe he kau faihisitōlia ʻo e māmaní.—Luke 3:1, 2, 23.

Ko Sīsū tonu naʻe lave ki ai ʻa e kau faʻu-tohi ʻo e māmaní ʻi he senituli hono ʻuluakí mo e uá.a Ko e founga ʻene pekiá hangē ko ia naʻe fakamatalaʻi ʻe he ngaahi Kōsipelí naʻe fehoanaki ia mo e ngaahi founga fakahoko tautea ʻo e kau Loma ʻi he taimi ko iá. ʻIkai ngata aí, naʻe hoko moʻoni ʻa e ngaahi meʻa ʻi he taimi ko iá ʻi he founga moʻoni mo totonu—naʻa mo hono fakamatalaʻi ʻikai lelei ʻa e niʻihi ʻo e kau ākonga ʻa Sīsuú. (Mātiu 26:56; Luke 22:24-26; Sione 18:10, 11) Ko e kotoa ʻo e ngaahi meʻa ko ení ʻoku fakahaaʻi mālohi ai ko e kau hiki-tohi ʻo e Kōsipelí naʻa nau faitotonu pea tonu ʻenau hiki-tohi fekauʻaki mo Sīsuú.

FĒFĒ TOETUʻU ʻA SĪSUÚ?

ʻI he anga-maheni hono ʻiloʻi naʻe moʻui pea pekia ʻa Sīsuú, ʻe fehuʻia ʻe he niʻihi ʻene toetuʻú. Naʻa mo ʻene kau ʻapositoló naʻe ʻikai ke nau tui ʻi he ʻuluaki ongoongo ʻo ʻene toetuʻú. (Luke 24:11) Kae kehe, naʻe mole atu ʻenau veiveiuá, ʻi he taimi naʻa nau sio ai mo e kau ākonga kehé ki he toetuʻu ʻa Sīsuú ʻi ha taimi ʻe taha. Ko e moʻoni, ʻi ha taimi ʻe taha, naʻe ʻi ai ʻa e kau fakamoʻoni sio tonu ʻe toko 500 tupu.—1 Kolinitō 15:6.

ʻI he fakatuʻutāmaki hono puke mo tāmateʻi ʻo Sīsuú, naʻe talaki loto-toʻa ʻe he kau ākongá ʻene toetuʻú ki he tokotaha kotoa​—naʻa mo e faʻahinga tonu naʻa nau fakapoongi iá. (Ngāue 4:1-3, 10, 19, 20; 5:27-32) ʻE tokolahi ha kau ākonga ʻe loto-toʻa kapau naʻe ʻikai ke nau fakapapauʻi naʻe toetuʻu moʻoni ʻa Sīsū? Ko e moʻoni, ko e moʻoniʻi meʻa ʻo e toetuʻu ʻa Sīsuú ko ha mālohi ia ʻokú ne ueʻi ʻa e kau Kalisitiane ʻi he kuohilí mo e taimí ni fakatouʻosi.

Ko e ngaahi fakamatala ʻi he Kōsipelí ki he pekia mo e toetuʻu ʻa Sīsuú ʻoku ʻi ai kotoa ʻa e ngaahi fakaʻilonga ʻo e moʻoni mo e lēkooti fakahisitōlia. Ko hono lau fakalelei iá te ne fakatuipauʻi ai koe ko e ngaahi meʻa ko ení naʻe hoko moʻoni. ʻE toe mālohi ange hoʻo tuipaú ʻi hoʻo mahinoʻi ʻa e ʻuhinga naʻe hoko ai ʻa e ngaahi meʻá. ʻE fakamatalaʻi eni he kupu hono hokó.

a Ko Tasitusi, naʻe fanauʻi ʻi he 55 T.S. nai, naʻá ne tohi ko e “Kilisitō, naʻe haʻu mei ai ʻa e hingoa [kau Kalisitiane] naʻá ne fuesia ha tautea lahi fakaʻulia lolotonga ʻa e pule ʻa Taipilioó, ʻi he nima ʻo e taha ʻo hotau kau fakafofonga ko Ponitō Pailató.” Naʻe toe lave kia Sīsū ʻa Suitoniasi (ʻuluaki senituli); ko e faihisitōlia ko Siosifasi (ʻuluaki senituli); mo Pilini ko e Siʻi, kōvana ʻo Pitiniá (kamataʻanga senituli hono uá).

Ko e Hā ʻOku ʻIkai Toe ʻi Ai Ai ha Poupou Fakamāmani?

ʻI he pehē kuo fai ʻe Sīsū ha tākiekina mālohi he māmaní, ʻoku tau ʻamanekina ha toe fakamatala ʻi he ʻuluaki senitulí, ʻo kehe mei he Tohi Tapú, ke ne fakapapauʻi ko Sīsū naʻe moʻoni pea naʻe toetuʻu? ʻIkai. Ko e ʻuhinga ʻe taha, ko e ngaahi Kōsipelí naʻe hiki ia ʻi he meimei taʻu ʻe 2,000 kuohilí. Ko e niʻihi ʻo e kau hiki-tohi ʻo e taimi ko iá naʻa nau kei moʻui. (1 Pita 1:24, 25) Ko e toe meʻa ʻe taha, ʻe ʻikai faifai ange pea hiki ʻe he kau fakafepaki ʻo Sīsuú ha fakamatala ke fakaongoongoleleiʻi ia.

Fekauʻaki mo e toetuʻu ʻa Sīsuú, ko Pita ʻa e taha ʻene kau ʻapositoló naʻá ne fakamatala: “Naʻe fokotuʻu hake ʻe he ʻOtuá ʻa e Tokotahá ni ʻi he ʻaho hono tolú pea fakaʻatā ia ke ne hoko ʻo hā takai holo, ʻo ʻikai ki he kakai kotoa pē, ka ki he kau fakamoʻoni naʻe tomuʻa fili ʻe he ʻOtuá, kiate kimautolu, ʻa ia naʻa mau kai mo inu fakataha mo ia ʻi he hili hono fokotuʻu hake ia mei he maté.” (Ngāue 10:40, 41) Ko e hā naʻe ʻikai hā ai ki he kotoa ʻo e kakaí? Ko e Kōsipeli ʻa Mātiú ʻokú ne tala mai ʻi he taimi naʻe fanongo ai ʻa e kau taki lotu fakafilí ki he ongoongo ʻo e toetuʻu ʻa Sīsuú naʻa nau faʻufaʻu ke fakasīlongoʻi kinautolu.—Mātiu 28:11-15.

Naʻe ʻuhinga ení naʻe loto ʻa Sīsū ke tauhi ʻene toetuʻú ke fakapulipuli? ʻIkai, naʻe hoko atu ʻe Pita ke pehē: “Naʻá ne fekauʻi kimautolu ke mau malanga ki he kakaí pea ke fai ha fakamoʻoni fakaʻāuliliki ko e Tokotaha eni naʻe tuʻutuʻuni ʻe he ʻOtuá ke ne hoko ko e fakamaau ʻo e kau moʻuí mo e kau maté.” Ko e meʻa tofu pē ia kuo fai mo fakahoko ʻe he kau Kalisitiane moʻoní.—Ngāue 10:42.

    ʻŪ Tohi Faka-Tonga (1987-2026)
    Hū ki Tu‘a
    Hū ki Loto
    • Faka-Tonga
    • Share
    • Sai‘ia
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Makatu‘unga Hono Ngāue‘akí
    • Polisī Fakafo‘ituitui
    • Privacy Setting
    • JW.ORG
    • Hū ki Loto
    Share