Sīsū Ko ʻEne Moʻuí mo ʻEne Ngāue Fakafaifekaú
ʻI he Hoko Mai ʻa Kalaisi ʻi he Mafai ʻo e Puleʻangá
NAʻE kei ʻi he Moʻunga ko ʻOlivé pē ʻa Sīsū mo ʻene kau ʻaposetoló. ʻI he tali ki heʻenau kole ki ha fakaʻilonga ʻo ʻene ʻi aí mo e fakaʻosiʻosi ʻo e ngaahi meʻa ʻoku tuʻu ní, naʻá ne tala leva ʻeni kiate kinautolu ʻa e fakaʻosi ʻi he ngaahi talanoa fakatātā hokohoko ʻe tolú. Naʻe kamataʻaki ʻe Sīsū: “Ka ʻo ka ʻiloange ʻe hoko mai ʻa e Fanautama ʻa Tangata, kuo ne ʻai hono nāunau, pea haʻofia ia ʻe he kau angelo kotoa pe, te ne toki nofo ʻi hono taloni langilangiʻia.”
ʻOku ʻikai ke malava ʻa e faʻahinga ʻo e tangatá ia ke sio ki he kau ʻāngeló ʻi honau nāunau fakahēvaní. Ko ia ko e hoko mai ʻa e Fanautama ʻa tangatá, ko Sīsū Kalaisí, fakataha mo e kau ʻāngeló kuo pau ke taʻehāmai ki he mata ʻo e faʻahinga ʻo e tangatá. Naʻe hoko ʻeni ʻi he 1914. Ka ko e hā ʻa e taumuʻá? Naʻe fakamatala ʻe Sīsū: “Pea ʻe fakatahataha ki hono ʻao ʻa e ngāhi kakai kotoa pe; pea te ne vaheʻi kinautolu, ʻo hange ʻoku vaheʻi ʻe ha tauhisipi ʻa e fanga sipi mei he fanga kosi: pea te ne fokotuʻu ʻa e fanga sipi mei hono toʻomataʻu, ka ko e fanga kosi mei hono toʻohema.”
Naʻe fakamatala ʻe Sīsū ʻo fekauʻaki mo e meʻa ʻe hoko kiate kinautolu kuo fakamavaheʻi ki he tafaʻaki ʻo e hōifuá: “Pea ʻe toki folofola ʻe he Tuʻi kiate kinautolu ʻi hono toʻomataʻu, Omi kimoutolu, ʻa e faʻahinga kuo fakamonuʻia ʻe heʻeku Tamai, ʻo mou hoko ki he puleʻanga kuo toka teuteu moʻomoutolu talu e tanu pou ʻo mamani.” Ko e fanga sipi ʻi he talanoa fakatātā ko ʻení ʻe ʻikai te nau pule mo Kalaisi ʻi hēvani ka te nau maʻu ʻa e Puleʻangá ʻi he ʻuhinga ko ʻenau hoko ko e kakai ʻo e puleʻangá ʻi he māmaní. Ko e “tanu pou ʻo mamani” naʻe hoko ia ʻi he taimi naʻe ʻuluaki fakatupu ai ʻe ʻĀtama mo ʻIvi ʻa e fānau ʻa ia ʻe lava ke nau maʻu ʻa e ʻaonga mei he tokonaki ʻa e ʻOtuá ke huhuʻi ʻa e faʻahinga ʻo e tangatá.
Ka ko e hā ʻoku fakamavaheʻi ai ʻa e fanga sipí ki he tafaʻaki toʻomataʻu ʻo e hōifua ʻa e Tuʻí? Naʻe tali ʻe he tuʻí: “He naʻa ku fiekaia, pea mou ʻomi haʻaku kai; naʻa ku fie inu, pea mou ʻomi haku inu; naʻa ku ʻāunofo, pea mou fakaafeʻi au; naʻe ʻikai haku kofu, pea mou fakakofu au; naʻa ku mahaki, pea mou ōmi hoku vakai; naʻa ku ʻi he pilisone, pea mou ʻaʻahi mai.”
Koeʻuhi ko e fanga sipí ʻoku nau ʻi he māmaní, ʻoku nau fie ʻilo pē naʻe anga-fēfē ʻa ʻenau fai ʻa e ngaahi ngāue leleí ni ki honau Tuʻi fakahēvaní. Naʻa nau ʻeke: “Eiki, naa mau mamata kiate koe anefe oku ke fiekaia, bea mau fafagaʻi koe? bea fieinua, bea mau foaki ae inu kiate koe? Naa mau mamata kiate koe anefe koe muli, bea mau fakaafeʻi koe? be telefua, bea mau fakakofuʻi koe? Bea naa mau mamata kiate koe anefe oku ke mahaki, be i he fale fakabobula, bea mau alu atu kiate koe?”
Naʻe tali ʻe he Tuʻí: “Ko au e, ʻoku ou talaatu, ʻI hoʻomou fai pehe ki ha taha ʻo hoku ngāhi tokoua mamaʻo ni, naʻa mou fai ia kiate au.” Ko e ngaahi tokoua ʻo Kalaisí ʻa ia ko e toenga ʻi māmani ʻo e toko 144,000 te nau pule mo ia ʻi hēvani. Naʻe pehē ʻe Sīsū, ko e fai lelei kiate kinautolú, ʻoku tatau pē ia mo e fai lelei kiate iá.
Ko hono hokó, naʻe lea ʻa e Tuʻí ki he fanga kosí: “ʻAlu meiate au, ʻa kimoutolu kuo malaʻia, ki he afi taʻengata ʻa ia ne teuteu ma ʻa e Tevolo mo ʻene kau angelo: he naʻa ku fiekaia, ka naʻe ikai te mou ʻomi haʻaku kai; naʻa ku fie inu, ka naʻe ʻikai te mou ʻomi haku inu; naʻa ku ʻāunofo, ka naʻe ʻikai te mou fakaafe au; naʻa ku taʻekofu, ka naʻe ʻikai te mou fakakofu au; naʻa ku mahaki, pea moʻua ʻi he pilisone, ka naʻe ʻikai te mou ōmi haku vakai.”
Kae kehe, naʻe lāunga ʻa e fanga kosí: “Eiki, naa mau mamata kiate koe anefe oku ke fiekaia, be koe fieinua, be koe muli, be telefua, be mahaki, be i he fale fakabobula, kae ikai te mau tauhi koe?” ʻOku maʻu ʻe he fanga kosí ʻa e fakamaau ʻo e taʻehōifuá ʻi he makatuʻunga tatau pē ʻoku maʻu ai ʻe he fanga sipí ʻa e fakamaau ʻo e hōifuá. Naʻe tali ʻe Sīsū: “Koe mea i hoo mou tae fai ia ki ha toko taha oku kihii jii hifo iate kinautolu ni [ʻo hoku ngaahi tokouá], ko hoo mou tae fai ia kiate au.”
Ko ia ko e ʻi ai ʻa Kalaisi ʻi he mafai ʻo e Puleʻangá ki muʻa ke ngata ʻa e fokotuʻutuʻu fulikivanu ko ʻení ʻi he mamahi lahí, ko e taimi ia ʻo e fakamaaú. Ko e fanga kosí ʻe “alu atu akinautolu ni ki he malaia taegata: ka koe maonioni [ko e fanga sipí] ki he moui taegata.” Mātiu 25:31-46, toe sio ki he PM; Fakahā 14:1-3.
◆ Ko e hā kuo pau ai ʻe taʻehāmai ʻa e ʻi ai ʻa Kalaisí, pea ko e hā ʻa e ngāue ʻokú ne fai ʻi he taimi ko iá?
◆ Ko e hā ʻa e ʻuhinga ʻo e pehē ʻoku maʻu ʻe he fanga sipí ʻa e Puleʻangá?
◆ Naʻe hoko ʻanefē ʻa e “tanu pou ʻo mamani”?
◆ Ko e hā ʻa e makatuʻunga ʻoku fakamaauʻi ai ʻa e kakaí pe ko e fanga sipi pe ko e fanga kosi?