LAIPELI Taua Le‘o ‘I HE ‘INITANETÍ
Taua Le‘o
LAIPELI ‘I HE ‘INITANETÍ
Faka-Tonga
ʻ
  • ʻ
  • ā
  • ē
  • ī
  • ō
  • ū
  • TOHI TAPU
  • ‘Ū TOHI
  • NGAAHI FAKATAHA
  • w09 2/15 p. 24-28
  • ʻOKU NAU “MUIMUI KI HE LAMI”

‘Ikai ala ma‘u ha vitiō

Kātaki, ‘oku ‘ikai ma‘u ha vitiō.

  • ʻOKU NAU “MUIMUI KI HE LAMI”
  • Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová—2009
  • Kaveinga Tokoni
  • Fakamatala Meimei Tatau
  • ʻOku Falala ʻa Sihova ki he Tamaioʻeikí
  • Falala ʻa Sīsū ki he Tamaioʻeikí
  • Anga-Tonu mo Poto ʻa e Tamaioʻeikí
  • “Ō” mo e Kau Paní ʻi Heʻenau Muimui ʻi he Lamí
  • Tāpuakiʻi ʻa e Faʻahinga ʻOku Fanongo ki he Tamaioʻeikí
  • Ko ha “Tamaioeiki” ʻOku Fakatou Anga-Tonu mo Poto
    Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová—2004
  • “Ko Hai Moʻoni Koā ʻa e Tamaioʻeiki Anga-Tonu mo Potó?”
    Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová—2013
  • Mateaki kia Kalaisi mo ʻEne Tamaioʻeiki Anga-Tonú
    Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová—2007
  • Ko Hai ʻa e Tamaioʻeiki Anga-Tonu mo Potó?
    Ko Hai ʻOkú Ne Fai ʻa e Finangalo ʻo Sihová ʻi he ʻAho Ní?
Sio ki he Me‘a Lahi Ange
Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová—2009
w09 2/15 p. 24-28

ʻOKU NAU “MUIMUI KI HE LAMI”

“Ko kinautolu ʻeni ʻoku nau muimui ki he Lami, neongo pē ko e fe ha potu ʻoku ne ʻalu ki ai.”—FKH. 14:4.

1. Naʻe anga-fēfē ongoʻi ʻa e kau ākonga moʻoni ʻa Sīsuú fekauʻaki mo e muimui kiate iá?

ʻI HE taʻu nai ʻe ua mo e konga ʻi heʻene ngāue fakafaifekaú, naʻe ‘faiako ai ʻi ha falelotu ʻi Kāpaneume’ ʻa Sīsū. ʻI heʻenau ʻohovale ʻi heʻene leá, “naʻe foki ha tokolahi o ʻene kau ako, ʻo ʻikai te nau kei ō fano mo ia.” ʻI hono ʻeke ʻe Sīsū ki heʻene kau ʻapositolo ʻe toko 12 pe ʻoku nau fie ō mo kinautolú, naʻe tali ange ʻe Saimone Pita: “ʻEiki, te mau ʻalu kia hai? ʻoku ʻiate koe ʻa e ngaahi lea ʻo e moʻui taʻengata. Pea kuo loa ʻemau tui, ʻo mau ʻilo, ko koe ia ʻa e Toko Taha Tapu ʻo e ʻOtua.” (Sione 6:48, 59, 60, 66-69) Ko e kau ākonga moʻoni ʻa Sīsuú naʻa nau fakafisi ke tuku ʻenau muimui ʻiate iá. Hili hono paniʻaki ʻa e laumālie māʻoniʻoní, naʻa nau hokohoko atu ʻa e anganofo ki he tataki ʻa Sīsuú.—Ng. 16:7-10.

2. (a) Ko hai ʻa e “tamaioeiki agatonu mo boto,” pe ko e “setuata anga-tonú”? (e) Kuo anga-fēfē hono fokotuʻu ʻe he tamaioʻeikí ha lēkooti lelei ʻo e “muimui ki he Lami”?

2 Ko e hā ʻe lava ke leaʻaki fekauʻaki mo e kau Kalisitiane pani ʻi onopōní? ʻI heʻene kikite fekauʻaki mo e “fakailoga o [ʻene] haʻu [pe ʻi aí], bea moe gataaga o mamani,” naʻe lave ai ʻa Sīsū ki he kulupu ʻoku faʻuʻaki ʻa hono kau muimui pani ʻe he laumālié ʻi he māmaní ko e “tamaioeiki agatonu mo boto,” pe “setuata anga-tonu.” (Mt. 24:3, 45, PM; Luke 12:42, NW) ʻI he tuʻunga ko ha kulupú, kuo fokotuʻu ʻe he kalasi tamaioʻeikí ha lēkooti lelei ʻaupito ʻo e “muimui ki he Lami, neongo pē ko e fe ha potu ʻoku ne ʻalu ki ai.” (Lau ʻa e Fakahā 14:4, 5.) ʻOku tāupoʻou ai pē ʻa hono kau mēmipá ʻi ha ʻuhinga fakalaumālie ʻi he ʻikai ʻuliʻi kinautolu ʻaki ʻa e ngaahi tui mo e ngāue ʻa “Babilone koe Lahi,” ko e ʻemipaea ʻi māmani ʻo e lotu loí. (Fkh. 17:5, PM) ʻOku ʻikai ha loi fakatokāteline ʻe maʻu “ʻi honau ngutu,” pea ʻoku nau “taʻemele” ai pē mei he māmani ʻo Sētané. (Sione 15:19) ʻI he kahaʻú, ko e toenga ʻo e kau pani ʻi he māmaní te nau “muimui” ʻi he Lamí ʻo aʻu ki hēvani.—Sione 13:36.

3. Ko e hā ʻoku mahuʻinga ai ke tau falala ki he kalasi tamaioʻeikí?

3 Kuo fakanofo ʻe Sīsū ʻa e tamaioʻeiki anga-tonu mo potó ke ne pule “ki hono kaugaabi,” ʻa ia ko e kau mēmipa tāutaha ʻo e kalasi tamaioʻeikí, ke “tufaki kiate kinautolu ae mea kai i hono taimi totonu.” Kuó ne toe fakanofo ʻa e tamaioʻeikí “ke ne buleʻi ene mea kotoabe.” (Mt. 24:45-47, PM) Ko e “mea kotoabe” ko ení ʻoku kau ai ʻa e “fuʻu kakai lahi” ʻoku tupu fakautuutu ʻo e “fanga sipi kehe.” (Fkh. 7:9; Sione 10:16) ʻIkai ʻoku totonu ke falala ʻa e kau mēmipa tāutaha ʻo e kau paní mo e “fanga sipi kehe” ki he tamaioʻeiki kuo fakanofo ke pule kia kinautolú? ʻOku lahi ʻa e ngaahi ʻuhinga ʻoku tuha ai ʻa e kalasi tamaioʻeikí mo ʻetau falalá. Ko e ongo ʻuhinga tuʻu-ki-muʻa eni: (1) ʻOku falala ʻa Sihova ki he kalasi tamaioʻeikí. (2) ʻOku toe falala mo Sīsū ki he tamaioʻeikí. Tau sivisiviʻi angé ʻa e fakamoʻoni ʻoku fakatou maʻu ʻe Sihova ko e ʻOtuá mo Sīsū Kalaisi ʻa e falala kakato ki he tamaioʻeiki anga-tonu mo potó.

ʻOku Falala ʻa Sihova ki he Tamaioʻeikí

4. Ko e hā ʻe lava ai ke tau falala ki he meʻakai fakalaumālie ʻoku ʻomai ʻe he tamaioʻeiki anga-tonu mo potó?

4 Fakakaukau angé ki he meʻa ʻokú ne ʻai ke malava ʻe he tamaioʻeiki anga-tonu mo potó ʻo tokonaki mai ʻa e meʻakai fakalaumālie lelei taimi totonu. “Te u akonakiʻi [pe fakamaama] koe mo hulu ki he hala te ke foua,” ko e folofola ia ʻa Sihová. ʻOkú ne tānaki mai: “Te u faleʻi koe ʻaki ʻeku hila.” (Sāme 32:8) ʻIo, ʻoku tokonaki mai ʻe Sihova ʻa e tataki ki he tamaioʻeikí. Ko ia ʻoku lava ai ke tau maʻu ʻa e falala kakato ki he fakamaama Fakatohitapu, mahino mo e tataki ʻoku tau maʻu mei he tamaioʻeikí.

5. Ko e hā ʻokú ne fakahā ʻoku fakaivia ʻe he laumālie ʻo e ʻOtuá ʻa e kalasi tamaioʻeikí?

5 ʻOku toe tāpuakiʻi ʻe Sihova ʻa e kalasi tamaioʻeikí ʻaki hono laumālie māʻoniʻoní. Lolotonga ʻoku taʻehāmai ʻa e laumālie ʻo Sihová, ʻoku ʻikai pehē ʻa e meʻa ʻokú ne fakatupu ʻi he faʻahinga ʻoku ngāue ki aí. Fakakaukau angé ki he meʻa kuo malava ʻe he tamaioʻeiki anga-tonu mo potó ke fakahoko ʻi hono fai ha fakamoʻoni ʻi māmani lahi ʻo fekauʻaki mo e ʻOtua ko Sihová, ko hono ʻAló pea mo e Puleʻangá. Ko e kau lotu ʻa Sihová ʻoku nau fanongonongo longomoʻui ʻa e pōpoaki ʻo e Puleʻangá ʻi he fonua mo e ʻotu motu laka hake he 230. ʻIkai ʻoku ʻomai ʻe he meʻa ko iá ʻa e fakamoʻoni taʻealafakaʻikaiʻi ʻoku fakaivia ʻe he laumālie ʻo e ʻOtuá ʻa e tamaioʻeikí? (Lau ʻa e Ngāue 1:8.) ʻI hono tokonaki ʻa e meʻakai fakalaumālie taimi totonu ki he kakai ʻa Sihová ʻi he māmaní kotoa, kuo pau ke fai ʻe he kalasi tamaioʻeikí ha ngaahi fili mātuʻaki mahuʻinga. ʻI hono fai mo fakahoko ʻa e ngaahi fili ko iá, ʻoku fakahāhā ai ʻe he tamaioʻeikí ʻa e ʻofa, anga-malū, mo e ngaahi tafaʻaki kehe ʻo e fua ʻo e laumālié.—Kal. 5:22, 23.

6, 7. Ko e hā hono lahi ʻo e falala ʻa Sihova ki he tamaioʻeiki anga-tonú?

6 Ke mahinoʻi ʻa e lahi ʻo e falala ʻa Sihova ki he tamaioʻeiki anga-tonú, fakakaukau atu ki he meʻa kuó ne talaʻofa ki hono kau mēmipá. “ʻE ifi ʻa e talupite,” ko e tohi ia ʻa e ʻapositolo ko Paulá, “pea ʻe fokotuʻu ʻa e pekia, ʻo taʻefaʻaʻauha, pea ko kitautolu ʻe liliu.” (1 Kol. 15:52, 53) Ko e kau muimui pani ʻo Kalaisí, ʻa ia ʻoku nau tauhi faitōnunga ki he ʻOtuá pea mate ʻa honau sino fakaetangata ʻauhangofuá, ʻoku fokotuʻu hake kinautolu ko e meʻa lahi ange ʻi he meʻamoʻui laumālié ʻo maʻu ʻa e moʻui taʻengata. ʻOku ʻoange kia kinautolu ʻa e moʻui taʻefaʻamate—ʻo taʻengata pea taʻealafakaʻauha. ʻIkai ngata aí, ʻoku nau maʻu ʻa e taʻefaʻaʻauha, ʻi hono ʻoange kia kinautolu ʻa e sino heʻikai lava ke ʻauha pea ngalingali te ne fakaivimālohiʻi ʻa ia pē. ʻOku fakamatalaʻi ʻi he Fakahā 4:4 ʻa e faʻahinga ko eni ʻoku toetuʻú ʻoku nau tangutu ʻi he ngaahi taloni pea ʻoku ʻi honau ʻulú ʻa e ngaahi kalauni koula. ʻOku fakatatali mai ʻa e lāngilangi ʻo e pule fakatuʻi ki he kau Kalisitiane paní. Ka ʻoku ʻi ai mo e meʻa lahi ange.

7 “Kuo hokosia ʻa e taʻane ʻa e Lami, pea ko hono uaifi kuo ʻosi hono teuteu. Pea naʻe tuku kiate ia ke ne kofu ʻaki ʻa e lineni mahuʻinga naʻe ngingila mo maʻa: he ko e lineni mahuʻinga ko ia ko e ngaahi maʻoniʻoni ʻa e kakai lotu,” ko e fakamatala ia ʻi he Fakahā 19:7, 8. Kuo fili ʻe Sihova ʻa e kau Kalisitiane paní ke hoko ko e taʻahine mali ki hono ʻAló. Ko e taʻefaʻaʻauha, taʻefaʻamate, pule fakatuʻi, ko e “taʻane ʻa e Lami”—ko ha ngaahi meʻaʻofa fakaofo moʻoni eni! Ko ha fakamoʻoni fakaueʻiloto ia fekauʻaki mo e falala ʻa e ʻOtuá ki he kau paní, ʻa ia ʻoku nau “muimui ki he Lami, neongo pē ko e fe ha potu ʻoku ne ʻalu ki ai.”

Falala ʻa Sīsū ki he Tamaioʻeikí

8. ʻOku anga-fēfē hono fakahāhā ʻe Sīsū ʻokú ne falala ki hono kau muimui pani ʻe he laumālié?

8 Ko e hā ʻa e fakamoʻoni ʻoku falala kakato ʻa Sīsū ki hono kau muimui pani ʻe he laumālié? ʻI he pō fakaʻosi ʻo ʻene moʻui ʻi māmaní, naʻe fai ai ʻe Sīsū ʻa e palōmesi ki heʻene kau ʻapositolo faitōnunga ʻe toko 11. “Ko kimoutolu ia kuo nofoʻi maʻu mo au ʻi hoku ngaahi ʻahiʻahi,” ko ʻene tala ange ia kia kinautolú, “pea ko au ʻoku ou tuʻutuʻuni ha puleʻanga moʻomoutolu, ʻo hange ko e tuʻutuʻuni ha puleʻanga moʻoku ʻe heʻeku ʻEiki: ke mou kai mo inu ʻi heʻeku tepile ʻi hoku puleʻanga, pea nofo ki ha ngaahi taloni, ʻo fakamāuʻi ʻa e matakali ʻe hongofulumaua ʻo Isileli.” (Luke 22:28-30) Ko e fuakava ʻa ia naʻe fai ʻe Sīsū mo e toko 11 ʻe fakaaʻu ia ki he kotoa ʻo e kau Kalisitiane pani ʻe toko 144,000. (Luke 12:32; Fkh. 5:9, 10; 14:1) Kapau naʻe ʻikai te ne falala kia kinautolu, ʻe fai ʻe Sīsū ha fuakava naʻe ʻuhinga iá ko e vahevahe ʻa hono mafai ki he Puleʻangá mo kinautolu?

9. Ko e hā ʻa e ngaahi meʻa ʻoku kau ʻi he “mea kotoabe [ʻa Kalaisí]”?

9 ʻIkai ngata aí, kuo fakanofo ʻe Sīsū Kalaisi ʻa e tamaioʻeiki anga-tonu mo potó ke ne “buleʻi ene mea kotoabe”—ʻa e ngaahi meʻa kotoa ʻo e Puleʻangá ʻi he māmaní. (Mt. 24:47, PM) Naʻe kau ʻi he niʻihi ʻo e ngaahi meʻá ni ʻa e ngaahi fale ʻi he ʻuluʻiʻapitanga ʻo e Kau Fakamoʻoni ʻa Sihova ʻi he māmaní, ʻi he ngaahi ʻōfisi vaʻa ʻi he ngaahi fonua kehekehe, pea ʻi he ngaahi Holo ʻAsemipilī mo e ngaahi Fale Fakatahaʻanga ʻi māmani lahí. Naʻe kau foki ai ʻa e ngāue ko hono malangaʻi ʻo e Puleʻangá mo e ngaohi-ākongá. ʻE vaheʻi ʻe ha taha pē ha tokotaha naʻe ʻikai te ne falala ki ai ke ne tauhi pea ngāueʻaki ʻene ngaahi meʻa mahuʻingá?

10. Ko e hā ʻokú ne fakahaaʻi ko Sīsū Kalaisí ʻokú ne ʻi hono kau muimui paní?

10 Taimi nounou ki muʻa ke ne ʻalu hake ki hēvaní, naʻe hā ai ʻa Sīsū kuo toetuʻú ki heʻene kau ākonga faitōnungá peá ne fai ha palōmesi kia kinautolu, ʻo pehē: “Ko eni, ʻoku ou ʻiate kimoutolu ʻe au ʻi he ngaahi ʻaho kotoa pe, ʻo aʻu ki he ngataʻanga ʻo mamani.” (Mt. 28:20) Kuo fakamoʻoniʻi ʻoku alafalalaʻanga ʻa e palōmesi ko ení? ʻI he taʻu ʻe 15 fakamuimuí, kuo tupu ai ʻa e fika ʻo e ngaahi fakatahaʻanga ʻa e Kau Fakamoʻoni ʻa Sihová ʻi māmani lahi mei he fakatahaʻanga nai ʻe 70,000 ki he fakatahaʻanga laka hake he 100,000—ko ha tupu laka hake he peseti ʻe 40. Pea fēfē ʻa e kau ākonga foʻou naʻe kau atu ki aí? Naʻe papitaiso ʻa e kau ākonga, ofi ki he toko 4.5 miliona ʻi he taʻu ʻe 15 fakamuimuí—ko ha fakaʻavalisi ʻo e toko 800 tupu ʻi he ʻaho. Ko e tupu fakaofo ko ení ko e fakamoʻoni mahino ia ko Kalaisí ʻokú ne tataki ʻa hono kau muimui paní ʻi heʻenau ngaahi fakataha fakaefakatahaʻangá pea ʻokú ne poupouʻi kinautolu ʻi heʻenau ngaohi-ākongá.

Anga-Tonu mo Poto ʻa e Tamaioʻeikí

11, 12. Kuo anga-fēfē hono fakahaaʻi tonu ʻe he tamaioʻeikí ʻokú ne anga-tonu mo poto?

11 Koeʻuhi ʻoku falala kakato ʻa e ʻOtua ko Sihová mo Sīsū Kalaisi ki he tamaioʻeiki anga-tonu mo potó, ʻikai ʻoku totonu ke tau fai ʻa e meʻa tatau? He ko ē, kuo fakahaaʻi ʻe he tamaioʻeikí ʻa ia tonu ʻokú ne anga-tonu ʻi hono fai ʻa e ngāue kuo vaheʻi ange kiate iá. Ko e fakatātaá, ko e makasini Taua Leʻo kuo pulusi ia ʻi he taʻu nai ʻe 130. Ko e ngaahi fakataha, ʻasemipilī mo e fakataha-lahi ʻa e Kau Fakamoʻoni ʻa Sihová ʻoku hokohoko atu ʻene langa hake fakalaumālie kitautolú.

12 ʻOku toe poto ʻa e tamaioʻeiki anga-tonú ʻi he ʻikai ko ia te ne taʻefakanānā, ʻo lele muʻa ʻia Sihova, pea ʻoku ʻikai fakatōtōmui ia ʻi he taimi ʻoku māʻalaʻala ai ʻa e tataki ʻa e ʻOtuá. Ko e fakatātaá, lolotonga ʻoku tali ʻo ʻikai fakahaaʻi, pe fakaeʻa mahino ʻe he kau taki lotu loí ko e meʻa fakanatula ʻa e ʻulungāanga siokita mo taʻefakaʻotua ʻo e kakai ʻo e māmaní, ʻoku ʻomai ʻe he tamaioʻeikí ʻa e ngaahi fakatokanga ki he ngaahi tōʻanga ʻo e fokotuʻutuʻu fulikivanu ʻa Sētané. ʻOku malava ʻa e tamaioʻeikí ke ʻomai ʻa e ngaahi fakatokanga fakapotopoto mo taimi tonu koeʻuhi ʻoku tāpuakiʻi ia ʻe he ʻOtua ko Sihová mo Sīsū Kalaisi. ʻOku tuha ai ʻa e tamaioʻeikí mo ʻetau falala kakató. Ko ia ai, ʻe lava fēfē ke tau fakahāhā ʻoku tau falala ki he tamaioʻeiki anga-tonu mo potó?

“Ō” mo e Kau Paní ʻi Heʻenau Muimui ʻi he Lamí

13. Fakatatau ki he kikite ʻa Sākalaiá, ʻoku malava fēfē ke fakahāhā ʻa e falala ki he tamaioʻeiki anga-tonu mo potó?

13 Ko e tohi Sakalaiá ʻoku lau ai ki he “tuʻunga tangata ʻe toko hongofulu” ʻa ia naʻa nau fakaofiofi ki ha “tangata Siu” ʻo nau pehē: “Te tau ō mo kimoutolu.” (Lau ʻa e Sakalaia 8:23.) Koeʻuhi ko e “tangata Siu” ʻoku lave ki ai ko e “kimoutolu,” ʻoku fakafofongaʻi ʻe he tangatá ha kakai. ʻI hotau taimí, ʻokú ne fakafofongaʻi ʻa e toenga ʻo e kau Kalisitiane pani ʻe he laumālié—ko e konga ʻo e “Isileli oe Otua.” (Kal. 6:16, PM) Ko e “tuʻunga tangata ʻe toko hongofulu, mei he ngaahi lea kehekehe ʻo e ngaahi puleʻanga” ʻoku nau fakafofongaʻi ʻa e fuʻu kakai lahi ʻo e fanga sipi kehé. Hangē ko e muimui ʻa e kau Kalisitiane paní ʻia Sīsū ʻi ha feituʻu pē ʻokú ne ʻalu ki aí, ko e fuʻu kakai lahí ʻoku nau ‘ō’ fakataha mo e tamaioʻeiki anga-tonu mo potó. Ko e faʻahinga ko ia ʻi he fuʻu kakai lahí ʻoku ʻikai ʻaupito totonu ke nau mā ke fakahaaʻi kinautolu ko e ngaahi kaungāmeʻa ʻo e faʻahinga ʻoku “kau ʻi ha ui mei langi.” (Hep. 3:1) ʻOku ʻikai mā ʻa Sīsū ke ui ʻa e faʻahinga paní ko hono “ngaahi tokoua.”—Hep. 2:11.

14. ʻE lava fēfē ke fai ʻa e poupou mateaki ki he fanga tokoua ʻo Kalaisí?

14 ʻOku vakai ʻa Sīsū Kalaisi ki he poupou mateaki ʻoku fai ki hono fanga tokouá ko e fai ange ia kiate ia. (Lau ʻa e Mātiu 25:40.) ʻI he founga fē leva ʻe lava ke poupouʻi ai ʻe he faʻahinga ko ia ʻoku nau maʻu ʻa e ʻamanaki ki he māmaní ʻa e fanga tokoua ʻo Kalaisi kuo pani ʻe he laumālié? Ko e meʻa tefitó ʻi hono tokoniʻi kinautolu ʻi hono malangaʻi ʻo e Puleʻangá. (Mt. 24:14; Sione 14:12) Lolotonga kuo holo ʻa e tokolahi ʻo e faʻahinga pani ʻi he māmaní ʻi he faai mai ʻa e ngaahi taʻú, kuo tupu ʻa e tokolahi ia ʻo e fanga sipi kehé. ʻI he taimi ʻoku kau ai ʻa e faʻahinga ʻoku nau maʻu ʻa e ʻamanaki ki he māmaní ʻi he faifakamoʻoní, ʻo ngāue ʻo kapau ʻe ala lava ko e kau ʻevangeliō taimi-kakató, ʻoku nau poupouʻi ʻa e faʻahinga kuo pani ʻe he laumālié ʻi hono fakahoko ʻa e ngaohi-ākongá. (Mt. 28:19, 20) ʻOua naʻa ngalo ʻa e ngaahi faingamālie ke poupouʻi ʻa e ngāué ni ʻaki hono fai ʻa e tokoni fakapaʻanga ʻi he ngaahi founga kehekehe.

15. ʻOku totonu ke fēfē ʻa e tali ʻa e kau Kalisitiane tāutaha ki he meʻakai fakalaumālie taimi totonú mei he tamaioʻeikí mo e ngaahi fili fakaekautaha kuo fai ʻe he tamaioʻeikí?

15 ʻI he tuʻunga ko e kau Kalisitiane tāutahá, ʻoku anga-fēfē ʻetau vakai ki he meʻakai fakalaumālie taimi totonu kuo tufaki ʻe he tamaioʻeiki anga-tonú fakafou ʻi he ʻū tohi makatuʻunga ʻi he Tohi Tapú pea fakafou ʻi he ngaahi fakatahataha faka-Kalisitiané? ʻOku tau maʻu ia ʻi he loto-houngaʻia pea mateuteu ke ngāueʻaki ʻa e meʻa kuo tau akó? Ko e hā ʻetau tali ki he ngaahi fili fakaekautaha kuo fai ʻe he tamaioʻeikí? Ko ʻetau talangofua loto-lelei ki he tataki kuo ʻomaí ʻoku fakamoʻoniʻi ai ʻetau tui ki he fokotuʻutuʻu ʻa Sihová.—Sem. 3:17.

16. Ko e hā ʻoku totonu ai ke fanongo ʻa e kau Kalisitiane kotoa ki he fanga tokoua ʻo Kalaisí?

16 “Oku fanogo eku faga sibi ki hoku leʻo,” ko e lea ia ʻa Sīsuú, “bea oku ou iloa akinautolu, bea oku nau muimui iate au.” (Sione 10:27, PM) ʻOku hoko moʻoni eni ʻi he kau Kalisitiane paní. Fēfē ʻa e faʻahinga ʻoku “ō mo” kinautolú? Ko e faʻahinga ko iá kuo pau ke nau fanongo kia Sīsū. Kuo pau ke nau toe fanongo ki hono fanga tokouá. He ko ē, ko e fatongia tefito ki hono tokangaʻi ʻa e lelei fakalaumālie ʻa e kakai ʻa e ʻOtuá kuo tuku ia kia kinautolu. Ko e hā ʻoku kau ki he fanongo ki he leʻo ʻo e fanga tokoua ʻo Kalaisí?

17. Ko e hā ʻoku kau ki he fanongo ki he kalasi tamaioʻeikí?

17 Ko e tamaioʻeiki anga-tonu mo poto he ʻaho ní ʻoku fakafofongaʻi ia ʻe he Kulupu Pulé, ʻa ia ʻoku takimuʻa mo fokotuʻutuʻu ʻa e malangaʻi ʻo e Puleʻangá ʻi he kotoa ʻo e māmaní. Ko e kau mēmipa ʻo e Kulupu Pulé ko e kau mātuʻa taukei kuo pani ʻe he laumālié. Ko kinautolu tonu ʻoku lava ke fakamatalaʻi ko e ‘faʻahinga ʻoku takimuʻa’ ʻi hotau lotolotongá. (Hep. 13:7) ʻI hono tokangaʻi ʻa e meimei toko 7,000,000 ʻo e kau fanongonongo ʻo e Puleʻangá ʻi māmani lahi ʻi he fakatahaʻanga ʻe 100,000 tupu, ko e kau ʻovasia pani ko ení ʻoku nau “tupulekina maʻu ai pe ʻi he ngaue ʻa e ʻEiki.” (1 Kol. 15:58) Ko e fanongo ki he kalasi tamaioʻeikí ʻoku ʻuhinga iá ko ʻetau ngāue fāitaha kakato mo ʻene Kulupu Pulé.

Tāpuakiʻi ʻa e Faʻahinga ʻOku Fanongo ki he Tamaioʻeikí

18, 19. (a) ʻOku anga-fēfē hono tāpuakiʻi ʻa e faʻahinga ʻoku fanongo ki he tamaioʻeiki anga-tonu mo potó? (e) Ko e hā ʻoku totonu ke tau fakapapauʻí?

18 Talu mei hono fakanofó, ko e tamaioʻeiki anga-tonu mo potó kuó ne “fakatafoki ʻa e toko lahi ki he maʻoniʻoni.” (Tan. 12:3) ʻOku kau heni ʻa e faʻahinga ʻoku nau maʻu ʻa e ʻamanaki ke hao ʻi he fakaʻauha ʻo e fokotuʻutuʻu fulikivanu ʻo e ngaahi meʻa lolotongá. Ko ha tāpuaki moʻoni ē ko e tuʻunga māʻoniʻoni ko eni ʻi he ʻao ʻo e ʻOtuá!

19 ʻI he kahaʻú, ʻi he ‘ʻalu hifo ʻa Selusalema Foʻou [faʻuʻaki ʻa e toko 144,000] mei langi mei he ʻOtuá, kuo ʻosi teuteu, ʻo hangē ha taʻahine, kuo ʻai teunga ki hono husepanití’ ko e hā ʻe hokosia ʻe he faʻahinga kuo nau fanongo ki he leʻo ʻo e tamaioʻeikí? “Ko e ʻOtua ʻoku kau maʻanautolu,” ko e lau ia ʻa e Tohi Tapú. “Pea te ne holoholo ʻa e loʻimata kotoa pē mei honau mata; pea ʻe ʻikai toe ai ha mate, pea ʻe ʻikai toe ai ha mamahi, pe ha tangi, pe ha ongosia; kuo mole ʻa e ngaahi meʻa muʻa.” (Fkh. 21:2-4) ʻI he meʻa kotoa, tau fanongo leva ki he Kalaisí pea ki hono fanga tokoua falalaʻanga kuo pani ʻe he laumālié.

Ko e Hā Naʻá Ke Akó?

• Ko e hā ʻa e fakamoʻoni ʻoku falala ʻa Sihova ki he tamaioʻeiki anga-tonu mo potó?

• Ko e hā ʻokú ne fakahaaʻi ʻoku falala kakato ʻa Sīsū Kalaisi ki he kalasi tamaioʻeikí?

• Ko e hā ʻoku tuha ai ʻa e setuata anga-tonú mo ʻetau falalá?

• ʻOku anga-fēfē ʻetau fakahāhā ʻoku tau falala ki he tamaioʻeikí?

[Fakatātā ʻi he peesi 25]

ʻOkú ke ʻiloʻi ko hai kuo fili ʻe Sihova ke hoko ko e taʻahine mali ʻi he kahaʻú ʻo hono ʻAló?

[Fakatātā ʻi he peesi 26]

Kuo tuku ʻe Sīsū Kalaisi ki he tamaioʻeiki anga-tonu mo potó ʻa ʻene “mea kotoabe”

[Fakatātā ʻi he peesi 27]

ʻI heʻetau kau ʻi he faifakamoʻoní, ʻoku tau poupouʻi ai ʻa e faʻahinga kuo pani ʻe he laumālié

    ʻŪ Tohi Faka-Tonga (1987-2026)
    Hū ki Tu‘a
    Hū ki Loto
    • Faka-Tonga
    • Share
    • Sai‘ia
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Makatu‘unga Hono Ngāue‘akí
    • Polisī Fakafo‘ituitui
    • Privacy Setting
    • JW.ORG
    • Hū ki Loto
    Share