Tolonga Ange ʻi he Koula Haohaoa
KO E koulá ʻoku lahi ʻa e fekumi ki aí ko ʻene fakaʻofoʻofá mo ʻene tolongá. Ko e lahi ʻo hono manakoá koeʻuhi ko ʻene ngingila maʻu peé mo e ʻikai ke fakameleʻi ʻo hā ngali tuʻuloá. ʻOku hoko ení koeʻuhi ʻoku ʻikai uesia ʻa e koulá ia ʻe hano keina ʻe he vaí, ʻosikená, sūlifá, mo e meimei meʻa kehe kotoa pē. Ko e ngaahi meʻa lahi naʻe faʻu mei he koulá ʻa ia naʻe maʻu ʻi he ngaahi vaka ngotó mo e feituʻu kehe ʻoku kei maʻu pē honau ngingilá hili ʻa e taʻu ʻe laui teau.
Kae kehe, ʻoku mahuʻingá, he ʻoku pehē ʻe he Tohitapú ʻoku ʻi ai ʻa e meʻa ʻoku tolonga ange pea “mahuʻinga ange ʻi he koula, ʻa é neongo ko e meʻa ʻauha, ka ʻoku ʻahiʻahiʻi ia ʻaki ʻa e afi.” (1 Pita 1:7) Ko e koula ʻoku “ʻahiʻahiʻi,” pe sivi, ʻaki ʻa e afí pea mo e ngaahi founga kehé ʻoku lava ke ne maʻu ʻa e peseti ʻe 99.9 ʻo e tuʻunga haohaoá. Neongo ia, naʻa mo e koula kuo siví ʻoku ʻauha, pe movete ia, ʻi hono fakaeʻa ki he aqua regia (vai fakatuʻi), ko ha fio ʻo e konga ʻe tolu ʻo e ʻēsiti haitolokolōlikí pea mo e konga ʻe taha ʻo e ʻēsiti naitulikí. Ko ia ai, ʻoku tonu fakasaienisi ʻa e Tohitapú ʻi hono fakahaaʻi ʻoku ‘ʻauha ʻa e koulá.’
ʻI hono kehé, ko e tui faka-Kalisitiane moʻoní ʻoku ‘fakatolonga moʻui ai ʻa e soulú.’ (Hepelu 10:39, NW) ʻOku lava ʻe he tangatá ke tāmateʻi ha tokotaha ʻoku mālohi ʻa ʻene tuí, hangē ko ia naʻa nau fai kia Sīsū Kalaisí. Ka ko e kau maʻu ʻo e tui moʻoní ʻoku ʻoange kiate kinautolu ʻa e talaʻofa ko ení: “Fakamoʻoniʻi hoʻo loto-tōnungá ke aʻu ki he maté, pea te u ʻoatu kiate koe ʻa e kalauni ʻo e moʻuí.” (Fakahā 2:10, NW) Ko e faʻahinga ko ia ʻoku nau mate ʻi he tuí ʻoku nau ʻi he manatu ʻa e ʻOtuá, pea te ne fokotuʻu hake kinautolu. (Sione 5:28, 29) ʻOku ʻikai ha lahi ʻo e koulá ʻe lava ke ne fakahoko ia. ʻI he tuʻunga ko ení, ko e moʻoni ʻoku mahuʻinga lahi ange ʻa e tuí ʻi he koulá. Kae kehe, ke maʻu ʻe he tuí ʻa e mahuʻinga māʻolunga ko iá, kuo pau foki ke toe fakamoʻoniʻi, pe ʻahiʻahiʻi. Ko hono moʻoní, ko e ‘tuʻunga ʻosi ʻahiʻahiʻi ʻo e tuí’ naʻe pehē ʻe Pita ʻoku mahuʻinga ange ia ʻi he koulá. ʻE fiefia ʻa e Kau Fakamoʻoni ʻa Sihová ke nau tokoniʻi koe ke ako ʻa e Tohitapú koeʻuhi ke fakatupulekina ai pea tauhi maʻu ʻa e tui mālohi ki he ʻOtua moʻoní, ʻa Sihova, pea ki hono ʻAló, ʻa Sīsū Kalaisi. Ko e meʻá ni, fakatatau ki he lea ʻa Sīsuú, ʻoku ʻuhinga iá ko e “moʻui taʻengata.”—Sione 17:3.