LAIPELI Taua Le‘o ‘I HE ‘INITANETÍ
Taua Le‘o
LAIPELI ‘I HE ‘INITANETÍ
Faka-Tonga
ʻ
  • ʻ
  • ā
  • ē
  • ī
  • ō
  • ū
  • TOHI TAPU
  • ‘Ū TOHI
  • NGAAHI FAKATAHA
  • Naʻe Fēfē Hono Toe ʻIlo ʻa e Moʻoni ʻo e Tohi Tapú?
    Ko Hai ʻOkú Ne Fai ʻa e Finangalo ʻo Sihová ʻi he ʻAho Ní?
    • LĒSONI 3

      Naʻe Fēfē Hono Toe ʻIlo ʻa e Moʻoni ʻo e Tohi Tapú?

      Ko ha kulupu ‘o e kau tangata ‘oku nau ako ‘a e Tohi Tapú ‘i he 1870 tupú

      Kau Ako Tohi Tapu, 1870 tupú

      Ko ha tangata ‘okú ne lau ‘a e ‘uluaki tatau ‘o e Watchtower

      ʻUluaki tatau ʻo e Watchtower, 1879

       Ko ha fefine ‘okú ne pukepuke ha Taua Le‘o mo ha ‘Ā Hake!

      Ko e Taua Leʻo he ʻaho ní

      Naʻe tomuʻa tala ʻe he Tohi Tapú ʻi he hili ʻa e pekia ʻa Kalaisí, ʻe tupu hake ai ha kau faiako loi ʻi he haʻohaʻonga ʻo e muʻaki kau Kalisitiané ʻo nau fakameleʻi ʻa e moʻoni ʻo e Tohi Tapú. (Ngāue 20:29, 30) ʻI he faai mai ʻa e taimí, ko e meʻa tofu pē ia naʻe hokó. Naʻa nau fio ʻa e ngaahi akonaki ʻa Sīsuú mo e ngaahi fakakaukau fakalotu fakapanganí, pea naʻe tupu mei ai ha founga lotu faka-Kalisitiane loi. (2 Tīmote 4:3, 4) ʻE lava fēfē ke tau fakapapauʻi ʻoku tau maʻu he ʻahó ni ʻa e mahino totonu ki he meʻa ʻoku akoʻi moʻoni ʻe he Tohi Tapú?

      Hoko mai ʻa e taimi ke fakaeʻa ai ʻe Sihova ʻa e moʻoní. Naʻá ne tomuʻa tala ʻi he lolotonga ʻa e ‘taimi ʻo e ngataʻangá ʻe lahi ʻaupito ʻa e ʻilo moʻoní.’ (Taniela 12:4) ʻI he 1870, naʻe ʻiloʻi ai ʻe ha kiʻi kulupu ʻo e kau kumi ki he moʻoní ko e lahi ʻo e ngaahi tokāteline ʻa e ngaahi siasí naʻe ʻikai Fakatohitapu. Ko ia ai, naʻa nau kamata ke kumi ki hano mahinoʻi ʻo e ngaahi muʻaki akonaki ʻa e Tohi Tapú, pea naʻe tāpuakiʻi kinautolu ʻe Sihova ʻaki ha mahino fakalaumālie.

      Ako fakalelei ʻe he kau tangata loto-moʻoní ʻa e Tohi Tapú. Ko e Kau Ako Tohi Tapu tōtōivi ko iá, hangē ko ia naʻe uiʻaki ʻa e Kau Fakamoʻoni ʻa Sihová, naʻa nau fekumi ki ha founga ʻo e akó ʻa ē ʻoku mau kei ngāueʻaki he ʻaho ní. Naʻa nau lāulea fakakaveinga ki he Tohi Tapú. ʻI heʻenau aʻu ki ha konga Tohi Tapu naʻe faingataʻa ke mahinoʻi, naʻa nau kumi ki ha ngaahi veesi kehe ke fakamatalaʻi ia. ʻI heʻenau aʻu ki ha fakamulituku naʻe feongoongoi mo e toenga ʻo e Folofolá, naʻa nau tohiʻi ia. ʻI hono tuku ʻa e Tohi Tapú ke ne fakaʻuhingaʻi pē ʻa ia tonú, naʻa nau toe ʻilo ai ʻa e moʻoni fekauʻaki mo e huafa pea mo e Puleʻanga ʻo e ʻOtuá, ko ʻene taumuʻa ki he faʻahinga ʻo e tangatá mo e māmaní, ko e tuʻunga ʻo e kau maté, mo e ʻamanaki ʻo e toetuʻú. Ko ʻenau fekumí naʻe fakatauʻatāinaʻi ai kinautolu mei he ngaahi tui mo e ngaahi tōʻonga hala lahi.​—Sione 8:31, 32.

      ʻI he aʻu mai ki he 1879 naʻe ʻilo ai ʻe he Kau Ako Tohi Tapú kuo hoko ʻa e taimi ke ʻai ai ʻa e moʻoní ke ʻilolahia. Ko ia ʻi he taʻu ko iá, naʻa nau kamata faʻu ai ʻa e makasini ʻa ia ʻoku mau kei pulusi he ʻahó ni, Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová. ʻOku mau vahevahe atu he taimí ni ʻa e ngaahi moʻoni Fakatohitapú ki he kakai ʻi he ngaahi fonua ʻe 240 ʻi he ngaahi lea ʻe 750 tupu. Kuo teʻeki ha taimi ki muʻa ʻe mātuʻaki mafolalahia ai ʻa e ʻilo moʻoní!

      • Hili ʻa e pekia ʻa Kalaisí, ko e hā naʻe hoko ki he moʻoni ʻo e Tohi Tapú?

      • Ko e hā kuó ne ʻai kimautolu ke mau malava ʻo toe ʻilo ʻa e moʻoni mei he Folofola ʻa e ʻOtuá?

  • Ko e Hā Kuo Mau Faʻu Ai ʻa e Liliu Tohi Tapu Māmani Foʻoú?
    Ko Hai ʻOkú Ne Fai ʻa e Finangalo ʻo Sihová ʻi he ʻAho Ní?
    • LĒSONI 4

      Ko e Hā Kuo Mau Faʻu Ai ʻa e Liliu Tohi Tapu Māmani Foʻoú?

      Ko ha mīsini pulusi motu‘a
      Tukuange mai ‘a e ‘uluaki tatau ‘o e Liliu Tohi Tapu ‘o e Māmani Fo‘oú ‘o e Tohi Tapu Mā‘oni‘oní
       Sio ‘a e kakaí ki he Liliu Tohi Tapu ‘o e Māmani Fo‘oú ‘o e Tohi Tapu Mā‘oni‘oní ‘i Kongo (Kinshasa)

      Kongo (Kinshasa)

      Tukuange mai ‘a e Liliu Tohi Tapu ‘o e Māmani Fo‘oú ‘o e Tohi Tapu Mā‘oni‘oní ‘i Luanitā

      Luanitā

      Ko ha kongokonga Simakasi ‘oku ‘i ai ‘a e huafa faka‘otuá

      Ko e kongokonga Simakasí ʻoku ʻi ai ʻa e huafa fakaʻotuá ʻi he Saame 69:31, ʻi he senituli hono tolú pe fā T.S.

      ʻI he laui hongofuluʻi taʻu, kuo ngāueʻaki ai, pulusi pea tufaki ʻe he Kau Fakamoʻoni ʻa Sihová ʻa e ngaahi liliu kehekehe ʻo e Tohi Tapú. Ka naʻa mau sio leva ki he fiemaʻu ke faʻu ha liliu foʻou ʻa ē ʻe tokoniʻi lelei ange ai ʻa e kakaí ke nau ako ʻo “ʻilo totonu ki he moʻoní,” ʻa ia ko e finangalo ia ʻo e ʻOtuá ki he tokotaha kotoa. (1 Tīmote 2:3, 4) Ko ia ai, ʻi he 1950 naʻa mau kamata ai ke tukuange ʻa e ngaahi konga ʻo ʻemau Tohi Tapu lea fakaeonopōní, ko e Liliu Tohi Tapu Māmani Foʻoú. Ko e Tohi Tapu ko ení kuo liliu faitōnunga mo tonu ia ki he ngaahi lea laka hake he 130.

      Naʻe fiemaʻu ha Tohi Tapu ʻa ia naʻe faingofua ke mahinoʻi. Ko e ngaahi leá ʻoku liliu ia ʻi he faai mai ʻa e taimí, pea ko e ngaahi liliu lahi ʻoku ʻi ai ʻa e ngaahi kupuʻi lea ʻilongataʻa pe ʻolokuonga ʻa ia ʻoku faingataʻa ke mahinoʻi. Naʻe toe maʻu foki ha ngaahi tatau tohinima motuʻa ʻa ia ʻoku tonu ange mo ofi ange ki he muʻaki ngaahi tataú, ʻo iku ai ki hano mahinoʻi lelei ange ʻa e Tohi Tapu faka-Hepeluú, faka-Alameá, mo e faka-Kalisí.

      Naʻe fiemaʻu ha liliu naʻe mateaki ki he folofola ʻa e ʻOtuá. ʻI he ʻikai ke hoko ʻo tauʻatāina mei he ngaahi tohi fakamānavaʻi ʻa e ʻOtuá, ko e kau liliu Tohi Tapú ʻoku totonu ke nau faitōnunga ki he muʻaki konga tohí. Kae kehe, ʻi he ngaahi liliu lahi tahá, ko e huafa fakaʻotuá, ʻa e Sihová, ʻoku ʻikai ke ngāueʻaki ia ʻi he Folofola Māʻoniʻoní.

      Naʻe fiemaʻu ha Tohi Tapu ʻokú ne ʻave ʻa e lāngilangí ki Hono Faʻutohí. (2 Sāmiuela 23:2) ʻI he Liliu Tohi Tapu Māmani Foʻoú, kuo toe fakafoki ai ʻa e huafa ʻo Sihová ki he feituʻu ʻoku hā aí ʻo tuʻo 7000 nai ʻi he ngaahi tatau tohinima motuʻa taha ʻo e Tohi Tapú hangē ko ia ʻoku fakahaaʻi ʻi he fakatātā ʻi laló. (Saame 83:18) Ko e ola ʻo e ngaahi taʻu ʻo e fekumi tōtōiví, ʻoku fakamānako ai ʻa e Tohi Tapu ko ení ke lau, he ʻoku fakahaaʻi mahino ai ʻa e fakakaukau ʻa e ʻOtuá. Pe ʻokú ke maʻu ʻa e Liliu Tohi Tapu Māmani Foʻoú ʻi hoʻo leá pe ʻikai, ʻoku mau fakalototoʻaʻi koe ke ke maʻu ha founga-tuʻumaʻu ʻoku lelei ʻo hono lau fakaʻaho ʻa e Folofola ʻa Sihová.​—Siosiua 1:8; Saame 1:2, 3.

      • Ko e hā naʻa mau fakapapauʻi ai naʻe fiemaʻu ha liliu foʻou ʻo e Tohi Tapú?

      • Ko e hā ʻa e tōʻonga fakaʻaho ʻoku lelei ki ha taha pē ʻokú ne loto ke ako ki he finangalo ʻo e ʻOtuá?

      ʻILO LAHI ANGE

      Lau ʻa e talateu ʻo e Liliu Tohi Tapu Māmani Foʻoú, pea tali ʻa e fehuʻi: “Ko e hā naʻe ongoʻi ai ʻe he kōmiti liliu leá ko honau fatongia ia ke faʻu ʻa e Tohi Tapú ni?” Fakahoa leva ʻenau fakalea ʻo e ngaahi veesi ko ení mo e ngaahi liliu kehe ʻokú ke maʻú: Sēnesi 25:29; ʻAisea 14:23; Mātiu 5:3; 11:12; 1 Kolinitō 10:24, 25; Filipai 1:8.

ʻŪ Tohi Faka-Tonga (1987-2026)
Hū ki Tu‘a
Hū ki Loto
  • Faka-Tonga
  • Share
  • Sai‘ia
  • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
  • Makatu‘unga Hono Ngāue‘akí
  • Polisī Fakafo‘ituitui
  • Privacy Setting
  • JW.ORG
  • Hū ki Loto
Share