LAIPELI Taua Le‘o ‘I HE ‘INITANETÍ
Taua Le‘o
LAIPELI ‘I HE ‘INITANETÍ
Faka-Tonga
ʻ
  • ʻ
  • ā
  • ē
  • ī
  • ō
  • ū
  • TOHI TAPU
  • ‘Ū TOHI
  • NGAAHI FAKATAHA
  • w13 5/15 p. 31-32
  • Naʻa Nau Tuʻu Maʻu ʻi ha “Houa ʻo e ʻAhiʻahí”

‘Ikai ala ma‘u ha vitiō

Kātaki, ‘oku ‘ikai ma‘u ha vitiō.

  • Naʻa Nau Tuʻu Maʻu ʻi ha “Houa ʻo e ʻAhiʻahí”
  • Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová—2013
Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová—2013
w13 5/15 p. 31-32
[Fakatātā ʻi he peesi 32]

MEI HOTAU KUOHILÍ

Naʻa Nau Tuʻu Maʻu ʻi ha “Houa ʻo e ʻAhiʻahí”

ʻI HE mapuna hake ʻa e Tau I ʻa Māmaní ʻi he 1914 naʻe faifai pē ʻo ne ʻomi ʻa e tokanga ʻa e māmaní ki he tuʻu-ʻatā ʻa e Kau Ako Tohi Tapú. (ʻAi. 2:2-4; Sione 18:36; ʻEf. 6:12) Naʻe fēfē leva ʻa e kau sevāniti ʻa e ʻOtuá ʻi Pilitāniá?

[Fakatātā ʻi he peesi 31]

Henry Hudson

ʻI he 1916 naʻe paasi ai ha lao ʻi Pilitānia ʻa ia naʻe pehē ai ko e kakai tangata taʻemali naʻe taʻu 18 ki he 40, ʻoku totonu ke nau kau ʻi he taú. Naʻe lava ʻi he laó ni ke fakaʻatā mei ai ʻa e faʻahinga ʻa ia ko ʻenau fakafisí naʻe fai loto-moʻoni ia ʻo fakatuʻunga ʻi he “tui fakalotu pe fakaeʻulungāngá.” Naʻe fokotuʻu ʻe he puleʻangá ʻa e ngaahi fakamaauʻanga ke fakapapauʻi ai pe ko hai ʻe fakaʻataá pea ko e hā hono lahí.

ʻI ha kiʻi vahaʻa taimi nounou pē, naʻe tuku ai ʻi he pilīsone fakakautaú ʻa e Kau Ako Tohi Tapu ʻe toko 40 nai, pea ko e toko 8 naʻe fekauʻi ki he malaʻe taú ʻi Falanisē. ʻI hono ueʻi ʻe he ngāue taʻetotonu ko ení, naʻe fai ai ʻe he fanga tokoua ʻi Pilitāniá ha tohi kia Palēmia Herbert Asquith ʻo fakahaaʻi ai ʻenau taʻeloto ki he tuku pilīsone ko ení, fakataha mo ha kole naʻe fakamoʻoni ai ʻa e toko 5,500.

Naʻe maʻu leva ha ongoongo ko e toko valu ko ia naʻe fekauʻi ki Falaniseé kuo tautea fanaʻi kinautolu ʻi heʻenau fakafisi ke ʻalu ʻi he taú. Ka ʻi he fakateholo atu ʻa e fanga tokouá ke fana kinautolú, naʻe liliu honau tauteá ki he ngāue pōpula ʻi he taʻu ʻe hongofulu. Naʻe fakafoki kinautolu ki ʻIngilani ke ngāueʻi ai honau taimí ʻi he pilīsone ʻa e puleʻangá.

[Fakatātā ʻi he peesi 31]

James Frederick Scott

ʻI he hokohoko atu ʻa e taú, naʻe fakalahi atu ʻa e ui ke kau ʻi he taú ki he kakai tangata ʻosi malí. ʻI ha fuofua keisi ke fai ha muimui ki ai ʻi Manchester, ʻIngilani, ko e fakaʻiloá ko Henry Hudson, ko ha toketā fakafaitoʻo pea ko ha tokotaha Ako Tohi Tapu. ʻI ʻAokosi 3, 1916, naʻe tuʻutuʻuni ai ʻa e fakamaauʻangá ko iá ko ha tokotaha taʻetauhi lao, tautea paʻanga ia, pea ʻave ia ke kau ʻi he taú. ʻI he taimi tatau, naʻe ongo mai ai ha toe keisi pehē ʻe taha ʻi Edinburgh, Sikotilani. Ko James Frederick Scott, ko ha kolopota taʻu 25 ia, naʻe fakamoʻoniʻi ʻoku ʻikai ke ne halaia. Naʻe tangi ʻa e Kalauní fekauʻaki mo e keisí ni ka naʻa nau tuku ia koeʻuhí ko ha toe keisi pehē ʻe taha ʻi Lonitoni. ʻI he taimi ko ení, ko ha tokoua ko Herbert Kipps ʻa ia naʻe fakamoʻoniʻi naʻe halaia, tautea paʻanga ia, pea tuku atu ia ke kau ʻi he taú.

ʻI he aʻu mai ki Sepitema 1916, naʻe kole ai ʻa e fanga tokoua fakakātoa ʻe toko 264 ke fakaʻatā kinautolu mei he ngāue fakakautaú. Mei he faʻahingá ni, ko e toko 5 naʻe fakaʻatā, ko e toko 154 naʻe “ngāue maʻá e puleʻangá,” ko e toko 23 naʻe vaheʻi ke nau fai ʻa e ngāue taʻefakakautau ki he sōtiá, ko e toko 82 naʻe tuku atu ke kau ʻi he taú, pea ko e niʻihi naʻe hopoʻi pea tuku pilīsone ʻi he talangataʻa ki he tuʻutuʻuní. Naʻe fakahaaʻi ʻe he kakaí ʻenau taʻeloto ki he ngaohikoviʻi ʻa e fanga tokoua ko ení ʻi he pilīsoné, ko ia naʻe hiki ai kinautolu ʻe he puleʻangá mei he pilīsone fakakautaú ki he ngaahi kemi ngāue ʻa e puleʻangá.

[Fakatātā ʻi he peesi 31]

Pryce Hughes

Ko Edgar Clay mo Pryce Hughes, ʻa ia naʻá na ngāue ki mui ko ha ʻovasia ʻi he vaʻa ʻi Pilitāniá, naʻá na ngāue ʻi ha ʻā-maka taʻofi-vai ʻi Uēlesi. ʻI he tafaʻaki ʻe tahá, ko Herbert Senior, ko e taha ʻi he toko 8 naʻe fakafoki mei Falaniseé, naʻe ʻave ia ki he pilīsone Wakefield Prison ʻi Yorkshire. Ko e niʻihi leva naʻa nau ngāueʻi honau ngaahi tauteá ko e ngāue mate ʻi he ngaahi tuʻunga fakamamahi ʻo e pilīsone Dartmoor Prison, ʻa ia ko e foʻi kulupu eni naʻe tokolahi taha ai ʻa e kau fakafisi fakakonisēnisi ke kau ʻi he taú.

Ko Frank Platt, ko ha tokotaha Ako Tohi Tapu ʻa ia naʻá ne loto ke fai ʻa e ngāue taʻefakakautau ki he sōtiá, naʻe fakatangaʻi kakaha ia pea ʻi ha vahaʻa taimi lōloa ʻi he taimi naʻe fekauʻi atu ai ia ki he malaʻe taú. Ko Atkinson Padgett, ʻa ia naʻá ne ako e moʻoní ʻi he taimi nounou pē hili ʻene kau ʻi he taú, naʻá ne tofanga foki ʻi hono ngaohikoviʻi anga-fakamanu ʻe he kau maʻu mafai fakakautaú ʻi heʻene fakafisi ke kau ʻi he taú.

[Fakatātā ʻi he peesi 32]

Herbert Senior

Neongo naʻe ʻikai mahinoʻi kakato ʻe hotau fanga tokouá ʻi he taimi ko iá ʻa hotau tuʻunga tuʻu-ʻatā faka-Kalisitiané, naʻa nau feinga ke fakahōifuaʻi ʻa Sihova ko e ʻOtuá. Ko e faʻahinga ʻoku fakahaaʻi honau hingoá ʻi he līpooti ko ení ʻoku nau fokotuʻu ha faʻifaʻitakiʻanga lelei ʻo e tuʻu-ʻataá ʻi ha taimi mātuʻaki faingataʻa ʻo e “houa ʻo e ʻahiʻahí.” (Fkh. 3:10)—Mei hotau kuohilí ʻi Pilitānia.

    ʻŪ Tohi Faka-Tonga (1987-2026)
    Hū ki Tu‘a
    Hū ki Loto
    • Faka-Tonga
    • Share
    • Sai‘ia
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Makatu‘unga Hono Ngāue‘akí
    • Polisī Fakafo‘ituitui
    • Privacy Setting
    • JW.ORG
    • Hū ki Loto
    Share