BUKU LAKWAMBA LA SAMUYELI

1 Sonu penga munthu munyaki wa ku Ramatayimu-zofimu*+ kuchigaŵa chamapiri cha Efurayemu.+ Iyu wadanikanga kuti Elikana+ ndipu wenga mwana waku Yerohamu, mwana waku Elihu, mwana waku Tohu, mwana waku Zufu, wa mu fuku laku Efurayemu. 2 Elikana wenga ndi anthukazi ŵaŵi, munyaki wadanikanga kuti Hana ndipu munyaki wadanikanga kuti Penina. Penina wenga ndi ŵana, kweni Hana wengavi ŵana. 3 Chaka ndi chaka, munthu mwenuyu watuwanga mutawuni yaki ndi kuluta ku Shilo kuchisopa* kweniso kuchipereka sembi kwaku Yehova wa mizinda.+ Kwenuku ndiku Hofini ndi Finihasi,+ ŵana ŵaŵi aku Eli ateŵetiyanga nge asembi aku Yehova.+

4 Zuŵa linyaki Elikana wachipereka sembi, wangugaŵiya muwolu waki Penina limoza ndi ŵana ŵaki anthulumi ndi anthukazi vigaŵa va sembi.+ 5 Kweni Hana wangumupaska chigaŵa chamampha ukongwa, chifukwa wamuyanjanga ukongwa; kweni Yehova wangumupaska ŵana cha Hana.* 6 Muwolu munyaki wamunyozanga nyengu zosi kuti wamukwiyisi chifukwa Yehova wangumupaska ŵana cha. 7 Venivi ndivu wachitanga chaka ndi chaka; asani Hana waluta kunyumba yaku Yehova,+ muwolu munyaki wamunyozanga ukongwa mwakuti waliyanga ndipu watondekanga kurya. 8 Kweni Elikana mulumu waki wangumukambiya kuti: “Hana, ntchifukwa wuli uliya? Ntchifukwa wuli uleka kurya? Kweniso ntchifukwa wuli we ndi chitima viyo?* Asi ini nde wakuzirwa kwaku yiwi kuluska ŵana anthulumi 10?”

9 Pavuli paki, ŵati amaliza kurya ndi kumwa, Hana wangusoka ku Shilo. Pa nyengu yeniyi, Eli wasembi wanguja pampandu pafupi ndi pakhomu la nyumba yakusopiyamu*+ yaku Yehova. 10 Hana wavwanga kuŵaŵa ukongwa mumtima, ndipu wangwamba kupemphera kwaku Yehova+ kweniso kuliya ukongwa. 11 Iyu wangulapizga kuti: “Yehova wa mizinda, asani mwawona suzgu ya mteŵeti winu ndipu mwandikumbuka, kweniso asani mwamuluwa cha mteŵeti winu ndipu mteŵeti winu mwamupaska mwana munthulumi,+ ndimuperekengi kwaku Yehova mazuŵa ngosi nga umoyu waki, kweniso rezara likwaskengi mutu waki cha.”+

12 Hana wachipemphera kwaku Yehova kwa nyengu yitali, Eli wamulereskanga pamulomu. 13 Hana walongoronga chamumtima. Milomu yaki yanjekemiyanga kweni mazu ngaki ngavwikanga cha. Sonu Eli wanguŵanaŵana kuti waloŵe. 14 Eli wangumukambiya kuti: “Uŵengi wakuloŵe mpaka zuŵanji? Leka kumwa vinyu waku.” 15 Hana wangumuka kuti: “Awa ambuya! Ini nde munthukazi wakusuzgika maŵanaŵanu;* ndamwa vinyu cha pamwenga moŵa wewosi, kweni ndikambiya* Yehova vo ve mumtima mwangu.+ 16 Mteŵeti winu mungamuwonanga nge munthukazi wawuliwuli cha, pakuti mpaka sonu ndeche kulongoro chifukwa chakufipa mtima kweniso kusuzgika maŵanaŵanu.” 17 Sonu Eli wangumuka kuti: “Luta mu chimangu, ndipu Chiuta waku Isirayeli wakupaski vo wamupempha.”+ 18 Hana wangumuka kuti: “Mteŵeti winu wasaniyi wezi pa masu pinu.” Sonu Hana wanguluta, wangurya ndipu chisku chaki chingujapu so chachitima cha.

19 Sonu yiwu angusoka ndi mlenjilenji ndipu angujikama pa masu paku Yehova, pavuli paki anguwere kunyumba kwawu ku Rama.+ Elikana wangugonana ndi muwolu waki Hana ndipu Yehova wangumukumbuka Hana.+ 20 Mu chaka chenicho,* Hana wangume nthumbu ndipu wangubala mwana munthulumi. Iyu wangumudana+ zina lakuti Samuyeli,* chifukwa wangukamba kuti, “ndingumupempha kwaku Yehova.”

21 Pati pajumpha nyengu, Elikana wanguluta limoza ndi banja laki losi kuti wakapereki sembi ya chaka ndi chaka kwaku Yehova,+ kweniso kuti wakapereki sembi yaki yakulapizga. 22 Kweni Hana wanguja,+ pakuti wangukambiya mulumu waki kuti: “Asani ndamulumula ŵaka* mwana uyu, ndikengi nayu; pa nyengu yeniyi wamuwoneke pa masu paku Yehova ndipu wamujanga kweniko kutuliya pa nyengu yeniyo.”+ 23 Mulumu waki Elikana wangumukambiya kuti: “Chita vo uŵanaŵana kuti vamampha.* Uje panyumba mpaka po wamulumuliya. Yehova wachiti vo yiwi wakamba.” Mwaviyo, Hana wanguja panyumba ndipu wawonkhesanga mwana waki mpaka po wangumulumuliya.

24 Wati wamulumula ŵaka, wangumuto ndi kuluta nayu ku Shilo limoza ndi ng’ombi yinthulumi ya vyaka vitatu, ufwa wakukwana mwesu umoza wa efa* kweniso msuku ukulu wa vinyu,+ ndipu wanguza ndi mwana waki munthulumi kunyumba yaku Yehova ku Shilo.+ 25 Yiwu angubaya ng’ombi yo ndipu mwana yo anguza nayu kwaku Eli. 26 Sonu Hana wangukamba kuti: “Pepani ambuya! Nadi panu nge mo yimwi muliri amoyu ambuya, ini nde munthukazi yuwa wanguma limoza ndi yimwi pamalu yanga ndi kupemphera kwaku Yehova.+ 27 Ndapempheranga kuti wandipaski mwana uyu, ndipu Yehova wandipaska vo ndingumupempha.+ 28 Sonu nani nditimupereka* kwaku Yehova. Ndamupereka kwaku Yehova kwa umoyu waki wosi.”

Ndipu iyu* wangujikama penipo kwaku Yehova.

2 Sonu Hana wangupemphera kuti:

11 Pavuli paki, Elikana wanguluta kunyumba yaki ku Rama, kweni mwana yo wanguja mteŵeti waku* Yehova+ pa masu paku Eli wasembi.

12 Ŵana aku Eli ŵenga aheni+ ndipu amutumbikanga cha Yehova. 13 Ivi ndivu achitanga ndi vinthu vo asembi akhumbikanga kulonde kutuwa ku ŵanthu:+ Asani munthu waza kuzipereka sembi, mteŵeti wa wasembi wazanga ndi chifoloku cha minyu ngatatu nyama yichibwata, 14 ndipu iyu wachiserezanga munkhali, muchipotu cha vikoleru viŵi, mumumphika pamwenga muchipotu cha chikoleru chimoza. Chechosi cho chifoloku cho chazuwuwa, wasembi watonga kuti ntchaki. Venivi ndivu achitiyanga Ayisirayeli wosi wo azanga ku Shilo. 15 Ndipuso munthu wakupereka sembi wechendapirizi mafuta,+ mteŵeti wa wasembi wazanga ndi kuzimukambiya kuti: “Mupaski nyama wasembi kuti wawotchi. Iyu walondengeku cha nyama yakubika kwaku yiwi, umupaski yiŵisi.” 16 Asani munthu yo wakamba kuti: “Ima dankha apirizi dankha mafuta,+ pavuli paki ungato yeyosi yo wakhumba,” iyu wakambanga kuti: “Awa, undipaski sonu, asani po cha, ndichitengi kuphanga!” 17 Mwaviyo, ubudi wa ateŵeti ungukuwa ukongwa pa masu paku Yehova,+ pakuti ŵanthu ŵenaŵa ayitumbikanga cha sembi yaku Yehova.

18 Sonu Samuyeli wateŵetiyanga+ pa masu paku Yehova ndipu iyu wavwalanga efodi wasalu+ chinanga kuti wenga munamana. 19 Chaka chechosi, anyina amusoniyanga mkhanju wapanthuwa ndipu amupingiyanga achiza ndi alumu ŵawu kuzipereka sembi ya chaka ndi chaka.+ 20 Eli wangutumbika Elikana ndi muwolu waki ndipu wangukamba kuti: “Yehova wakupaski mwana kutuliya mu muwolu waku uyu mumalu mwaku yo mwamupereka* kwaku Yehova.”+ Pavuli paki, yiwu anguwere kunyumba. 21 Yehova wangukumbuka Hana mwakuti wangwamba kubala.+ Iyu wangubala so ŵana anthulumi atatu kweniso ŵana anthukazi ŵaŵi. Ndipu mnyamata yo Samuyeli wangulutirizga kukuwa pa masu paku Yehova.+

22 Sonu Eli wenga wakukota, kweni wavwanga vosi vo ŵana ŵaki achitiyanga+ Ayisirayeli wosi, kweniso kuti agonananga ndi anthukazi wo ateŵetiyanga pakhomu la chihema chakukumanaku.+ 23 Iyu waŵakambiyanga kuti: “Ntchifukwa wuli mulutirizga kuchita viyo? Pakuti vinthu vo ndituvwa ku ŵanthu wosi vakukwaskana ndi yimwi, vamampha cha. 24 Awa mwaŵana ŵangu, nkhani yo yivwika pakati pa ŵanthu aku Yehova, njamampha cha. 25 Asani munthu wabudiya munthu munyaki, munyaki wangamuŵeyere kwaku Yehova;* kweni asani munthu wabudiya Yehova,+ ndiyani yo wangamupemphere.” Kweni yiwu angukana kuvwiya awusewu, pakuti Yehova wangusimikiza kuti waŵabayi.+ 26 Samuyeli wakuwanga mu msinkhu ndipu wayanjikanga ndi Yehova kweniso ŵanthu.+

27 Munthu waku Chiuta wanguza kwaku Eli ndipu wangumukambiya kuti: “Ivi ndivu Yehova wakamba; ‘Asi ndingujivumbuwa pakweru kunyumba ya awusu pa nyengu yo ŵenga ku Ijipiti nge akapolu kunyumba yaku Farawo?+ 28 Ndipu awusu ndinguŵasankha kutuwa pakati pa mafuku ngosi nga Ayisirayeli+ kuti ateŵetiyengi nge wasembi wangu, kweniso kuti alutengi paguŵa la sembi+ kuchipereka sembi ndi sembi za vakununkhira* ndipuso kuti avwalengi efodi pa masu pangu. Ndipu nyumba ya awusu ndinguyipaska sembi zosi zakotcha pamotu za Ayisirayeli.*+ 29 Ntchifukwa wuli mwaŵanthu yimwi munyoza* sembi ndipuso vakupereka vangu vo ini ndikulamula kuti ŵanthu aperekengi mumalu ngangu ngakujamu?+ Ntchifukwa wuli utumbika ŵana ŵaku kuluska ini mwakujitutuŵisa mwaŵeni ndi vigaŵa vamampha va sembi yeyosi yo ŵanthu ŵangu Ayisirayeli apereka?+

30 “‘Ndichu chifukwa chaki Yehova Chiuta waku Isirayeli wakamba kuti: “Ndingukamba nadi kuti nyumba yaku kweniso nyumba ya awusu yiyendengi pa masu pangu mpaka muyaya.”+ Kweni sonu Yehova watiti: “Ndizomerezengi so cha kuti venivi vilutirizgi kuchitika, chifukwa wo atinditumbika, nani so ndiŵatumbikengi,+ kweni wo atindiyuyuwa, nani so ndiŵayuyuwengi.” 31 Awona! Mazuŵa ngatuza po ndazamudumuwa nthazi zaku kweniso za* nyumba ya awusu, ndi chilatu chakuti paziŵevi munthu wa munyumba yaku yo wazamuja ndi umoyu mpaka kukota.+ 32 Pa vinthu vosi vamampha vo vichitikiya Isirayeli, yiwi wazamuwonanga ŵaka murwani mumalu ngangu ngakujamu.+ Ndipu mwazamuŵavi munthu wakukota munyumba yaku. 33 Munthu wa munyumba yaku yo ndimulekesengi cha kuteŵete paguŵa langu la sembi, wazamuchitiska kuti masu ngaku ngaje ngachibulumutiya ndipuso wazakukuchitiska chitima,* kweni ŵanthu anandi a munyumba yaku azamukufwa ndi lipanga la ŵanthu.+ 34 Vo vichitikiyengi ŵana ŵaku ŵaŵi Hofini ndi Finihasi, viŵengi chisimikizu kwaku yiwi: Wosi ŵaŵi afwengi pa zuŵa limoza.+ 35 Ndipu ndazakujiyuskiya wasembi wakugomezgeka.+ Iyu wazamuchita mwakukoliyana ndi vo mtima wangu ukhumba;* ndipu ndazakumuzenge nyumba yambula kumala, kweniso wazamukwenda pa masu pa wakusankhika wangu nyengu zosi. 36 Weyosi yo wajengeku munyumba yaku, wazengi ndi kuzijikama kwaku iyu kuti wamupaski ndalama ndi chakurya, ndipu wazamukamba kuti: “Chondi, ndiŵikeni pa udindu wa wasembi kuti ndisaniyengeku chakurya.”’”+

3 Mnyamata yo Samuyeli wateŵetiyanga+ Yehova pa masu paku Eli, kweni mu mazuŵa ngenanga, mazu ngakutuliya kwaku Yehova ngenga ngakusoŵa; viwona+ navu vengaku ukongwa cha.

2 Zuŵa linyaki, Eli wangugona pamalu ngo wagonanga nyengu zosi, ndipu masu ngaki nganguchita mdima; iyu watondekanga kuwona.+ 3 Pa nyengu iyi, nyali yaku Chiuta+ ndipu yechendazimwisiki, ndipu Samuyeli wangugona munyumba yakusopiyamu*+ yaku Yehova mo mwenga Bokosi laku Chiuta. 4 Sonu Yehova wangudana Samuyeli, ndipu iyu wangumuka kuti: “Ini ambuya.” 5 Iyu wangutchimbiriya kwaku Eli ndi kukamba kuti: “Ndaza ambuya, chifukwa mwandidana.” Kweni Eli wangumuka kuti: “Ndakudana cha, luta kagoni so.” Mwaviyo iyu wanguluta kuchigona. 6 Yehova wangumudana so kuti: “Samuyeli!” Samuyeli wati wavwa kudana, wanguyuka ndi kuluta kwaku Eli. Iyu wangukamba kuti: “Ndaza ambuya, chifukwa mwandidana.” Kweni Eli wangumuka kuti: “Ndakudana cha mwana wangu. Luta ukagoni so.” 7 (Pa nyengu iyi ndipu Samuyeli wechendamuziŵi Yehova, ndipuso mazu ngaku Yehova ndipu ngechendamuvumbukiyi.)+ 8 Sonu Yehova wangudana so kachitatu kuti: “Samuyeli!” Iyu wati wavwa venivi wanguyuka ndi kuluta kwaku Eli, ndipu wangumukambiya kuti: “Ndaza ambuya, chifukwa mwandidana.”

Pa nyengu iyi, Eli wanguziŵa kuti Yehova ndiyu wadananga mnyamata yo. 9 Sonu Eli wangukambiya Samuyeli kuti: “Luta ukagoni so. Asani wachivwa so kudana, ukakambi kuti, ‘Longoroni Yehova, chifukwa mteŵeti winu watuvwa.’” Samuyeli wanguluta ndi kuchigona so pamalu ngaki.

10 Yehova wanguza ndi kuzima penipo, ndipu wangudana nge mo wanguchitiya maulendu nganyaki kuti: “Samuyeli, Samuyeli!” Sonu Samuyeli wangumuka kuti: “Longoroni, chifukwa mteŵeti winu watuvwa.” 11 Yehova wangukambiya Samuyeli kuti: “Awona! Ndichitengi chinthu chinyaki mu Isirayeli, ndipu weyosi yo wachivwengi, makutu ngaki ngosi ngaŵi ngazenenekengi.+ 12 Pa zuŵa lenilo, ndazamuchitiya Eli vosi vo ndingukamba kuti ndichitiyengi nyumba yaki, kutuwa pakwamba mpaka pakumaliya.+ 13 Umukambiyi kuti ndiperekengi cheruzgu pa nyumba yaki cho chazamujaku mpaka muyaya. Ndichitengi venivi chifukwa cha ubudi wo iyu watiwuziŵa,+ pakuti ŵana ŵaki anyoza Chiuta,+ kweni iyu watiŵachenya cha.+ 14 Ndichu chifukwa chaki ndalapizgiya nyumba yaku Eli kuti sembi pamwenga vakupereka vingatowesa cha ubudi wa nyumba yaki.”+

15 Samuyeli wangugona mpaka mlenji. Pavuli paki, wangujula visasa va nyumba yaku Yehova. Samuyeli wanguchita mantha kukambiya Eli chiwona cho wanguwona. 16 Eli wangudana Samuyeli kuti: “Samuyeli mwana wangu!” Samuyeli wangumuka kuti: “Ini ambuya.” 17 Eli wangumufumba kuti: “Kumbi wakukambiya uthenga wuli? Chondi ungandibisanga cha. Chiuta wakulangi ndipuso wasazgiyeku* asani undibisengi chinanga ngamoza mwa mazu ngosi ngo iyu wakukambiya.” 18 Mwaviyo, Samuyeli wangukambiya Eli chechosi, ndipu wangumubisa kanthu cha. Eli wangukamba kuti: “Ndi Yehova wakamba. Wachiti cho wawona kuti ntchakwenere.”

19 Samuyeli wangulutirizga kukuwa. Yehova wenga ndi Samuyeli,+ ndipu wanguzomereza cha kuti chinanga ngamoza mwa mazu ngaki ngaleki kufiskika.* 20 Ayisirayeli wosi kutuwa ku Dani mpaka ku Beresheba anguziŵa kuti Samuyeli wasankhika kuja mchimi waku Yehova. 21 Yehova wangulutirizga kuwoneke ku Shilo, chifukwa Yehova wangujivumbuwa kwaku Samuyeli ku Shilo kuziya mu mazu ngaku Yehova.+

4 Mazu ngaku Samuyeli ngangufika kwa Ayisirayeli wosi.

Pavuli paki, Ayisirayeli anguluta kuti akachiti nkhondu ndi Afilisiti; yiwu angujintha msasa pafupi ndi Ebenezeri, ndipu Afilisiti angujintha msasa ku Afeki. 2 Afilisiti angundanda mumzeri wakunozgeke nkhondu kuti akakumani ndi Ayisirayeli, kweni nkhondu yinguŵayende umampha cha Ayisirayeli ndipu anguthereskeka ndi Afilisiti. Afilisiti angubaya anthulumi pafufupi 4,000 pamalu po achitiyanga nkhondu. 3 Ŵanthu ŵati awere kumsasa, ŵara ŵa Ayisirayeli angukamba kuti: “Ntchifukwa wuli Yehova wazomereza kuti Afilisiti atithereski* msanawale?+ Tiyeni tikato bokosi la phanganu laku Yehova ku Shilo+ kuti lizije pakati pidu, kweniso kuti lizititaski mu manja mwa arwani ŵidu.” 4 Mwaviyo, ŵanthu angutumika kuti aluti ku Shilo. Yiwu anguchinyamuwa bokosi la phanganu laku Yehova wa mizinda, yo waja pampandu waufumu pachanya* pa akerubi.+ Ŵana ŵaŵi aku Eli, Hofini ndi Finihasi+ ŵenga so kweniko ndi bokosi la phanganu laku Chiuta wauneneska.

5 Bokosi la phanganu laku Yehova lati lafika ŵaka mumsasa, Ayisirayeli wosi angudaniriza ukongwa, mwakuti charu chingundengandenga. 6 Afilisiti ŵati avwa kudaniriza angukamba kuti: “Ntchifukwa wuli mumsasa wa Aheberi muvwika chiwawa chikulu?” Pakumaliya, Afilisiti anguziŵa kuti Bokosi laku Yehova laza mumsasa. 7 Afilisiti anguchita mantha ukongwa pakuti akambanga kuti: “Chiuta waza mumsasa!”+ Ndipu angukamba kuti: “Tasokwa isi, chifukwa vinthu va nge ivi vechendachitikepu! 8 Tasokwa isi! Ndiyani yo watitaskengi mu manja mwaku Chiuta wanthazi mwenuyu? Uyu ndi Chiuta yo wangubaya Ayijipiti ndi milili yakupambanapambana muchipululu.+ 9 Khwimani mtima ndipu muchiti vinthu nge anthulumi yimwi Afilisiti, kuti muleki kuteŵete Aheberi nge mo yiwu akuteŵetiyani.+ Chitani vinthu nge anthulumi ndipu muchiti nkhondu!” 10 Mwaviyo, Afilisiti anguchita nkhondu ndipu Ayisirayeli anguthereskeka,+ weyosi wanguthaŵiya kuhema laki. Ŵanthu anandi angubayika; kuchigaŵa cha Ayisirayeli, asilikali 30,000 akwenda pasi angubayika. 11 Kweniso Bokosi laku Chiuta linguphangika, ndipu ŵana ŵaŵi aku Eli, Hofini ndi Finihasi angufwa.+

12 Munthu munyaki wa mu fuku laku Benjamini wangutchimbiya kutuwa ku nkhondu ndipu wangufika ku Shilo pa zuŵa lenilo. Iyu wangukeruwa vakuvwala vaki kweniso wangujidiriya fuvu kumutu.+ 13 Munthu uyu wati wafika, Eli wanguja pampandu mumphepeti mwa msewu wachilindizga, pakuti mtima waki wambwambwanthiyanga chifukwa cha Bokosi laku Chiuta wauneneska.+ Munthu yo wangusere mutawuni ndi kukamba vo vachitika, ndipu tawuni yosi yingwamba kuliya. 14 Eli wati wavwa kuliya wangufumba kuti: “Kumbi ntchibumuzi wuli cho chivwika?” Munthu mweniyuwa wangutchimbiya ndi kuchikambiya Eli vo vachitika. 15 (Sonu Eli wenga ndi vyaka 98, ndipu masu ngaki ngenga thwanuu, kweni walereskanga cha.)+ 16 Munthu yo wangukambiya Eli kuti: “Ini ndatuwa ku nkhondu! Ndipu ndathaŵa msanawale viyo kutuwa ku nkhondu.” Eli wati wavwa venivi wangufumba kuti: “Ntchinthu wuli chachitika mwana wangu?” 17 Munthu yo wangupinga uthenga wangukamba kuti: “Ayisirayeli athaŵa pa masu pa Afilisiti ndipu ŵanthu anandi abayika;+ ŵana ŵinu ŵaŵi nawu, Hofini ndi Finihasi afwa,+ ndipu Bokosi laku Chiuta wauneneska aphanga.”+

18 Wati wazumbuwa ŵaka Bokosi laku Chiuta wauneneska, Eli wanguwa pasi, wanguwiya gonthu kutuliya pampandu wo wenga pafupi ndi geti. Iyu wangufyoka khosi ndipu wangufwiya penipo, pakuti wenga wakukota kweniso wenga mukhomi ukongwa. Eli wanguyeruzga Ayisirayeli kwa vyaka 40. 19 Mkumwana waki, muwolu waku Finihasi wenga ndi nthumbu ndipu pa nyengu iyi wenga pafupi kubala. Wati wavwa kuti Bokosi laku Chiuta wauneneska aphanga kweniso kuti asibweni ŵaki* ndi mulumu waki afwa, wangukotama chifukwa cha urwirwi ndipuso nthumbu yinguyuka mwamabuchibuchi ndipu wangubala. 20 Wachifwa, anthukazi wo anguma nayu pafupi angumukambiya kuti: “Ungawopanga cha, chifukwa wabala mwana munthulumi.” Iyu wanguŵamuka cha kweniso wanguŵikaku maŵanaŵanu cha.* 21 Kweni mwana yo wangumupaska zina lakuti Ikabodi,*+ chifukwa wanguti: “Unkhankhu watuwamu mu Isirayeli ndipu waluta ku ukapolu.”+ Iyu wang’anamuwanga Bokosi laku Chiuta wauneneska lo anguphanga ndipuso vo vinguchitikiya asibweni ŵaki ndi mulumu waki.+ 22 Iyu wangukamba kuti: “Unkhankhu watuwamu mu Isirayeli ndipu waluta ku ukapolu, chifukwa Bokosi laku Chiuta wauneneska aphanga.”+

5 Afilisiti ŵati aphanga Bokosi+ laku Chiuta wauneneska, angutuwa nalu ku Ebenezeri kuluta nalu ku Ashidodi. 2 Afilisiti anguto Bokosi laku Chiuta wauneneska ndi kuza nalu munyumba* yaku Dagoni ndipu anguliŵika pamphepeti paku Dagoni.+ 3 Mawa laki, Aashidodi ŵati ayuka ndi mlenjilenji angusaniya kuti Dagoni wawa kavunama panthazi pa Bokosi laku Yehova.+ Mwaviyo, anguto Dagoni ndikumuweziyapu so pamalu ngaki.+ 4 Mawa laki so, ŵati ayuka ndi mlenjilenji angusaniya kuti Dagoni wawa kavunama panthazi pa Bokosi laku Yehova. Mutu ndi vikufi vaki vosi viŵi vingudumuka ndipu venga pakhomu. Chigaŵa chaki chinyaki cho chawonekanga nge somba, ndichu pe chingujaku* kwambula kudumuka. 5 Ndichu chifukwa chaki asembi aku Dagoni ndi ŵanthu wosi wo asere munyumba yaku Dagoni, akandapu cha pakhomu laku Dagoni ku Ashidodi mpaka msanawale.

6 Janja laku Yehova linguŵayukiya ukongwa Aashidodi ndipu iyu wangulanga Ashidodi ndi vigaŵa vaki vosi ndi nthenda ya chizuluŵa.*+ 7 Ŵanthu aku Ashidodi ŵati awona vo vachitikanga angukamba kuti: “Mungalilekanga kunu cha Bokosi laku Chiuta waku Isirayeli, pakuti janja laki latichitiya nkhaza ndipuso lachitiya nkhaza Dagoni chiuta widu.” 8 Sonu yiwu angudana mafumu ngosi nga Afilisiti ndi kungawunganisa ndipu angungafumba kuti: “Kumbi tichitenji nalu Bokosi laku Chiuta waku Isirayeli?” Yiwu angumuka kuti: “Bokosi laku Chiuta waku Isirayeli liluti ku Gati.”+ Mwaviyo, yiwu angusamusiya Bokosi laku Chiuta waku Isirayeli kweniko.

9 Ŵati afika nalu ku Gati, janja laku Yehova linguyukiya tawuni yo, ndipu ŵanthu angutimbanyizgika ukongwa. Iyu wangulanga ŵanthu a tawuni yo, kwamba mwana mpaka mura, ndipu pakati pawu pangubuka nthenda ya chizuluŵa.+ 10 Mwaviyo, yiwu angutumiza Bokosi laku Chiuta wauneneska ku Ekironi.+ Kweni Bokosi laku Chiuta wauneneska lati lafika ŵaka ku Ekironi, ŵanthu a ku Ekironi angwamba kuliya kuti: “Ŵaza ndi Bokosi laku Chiuta waku Isirayeli kunu kuti watibayi limoza ndi ŵanthu ŵidu!”+ 11 Sonu yiwu angudana mafumu ngosi nga Afilisiti ndi kungawunganisa, ndipu angungakambiya kuti: “Lituzgeniku Bokosi laku Chiuta waku Isirayeli kunu. Liwere kumalu ngaki kuti isi ndi ŵanthu ŵidu tileki kubayika.” Pakuti mutawuni yosi ŵanthu awopanga kufwa; janja laku Chiuta wauneneska linguŵayukiya ukongwa kwenikuwa.+ 12 Ŵanthu wo anguleka kufwa, angulangika ndi nthenda ya chizuluŵa. Ŵanthu wosi a mutawuni yo anguliya ukongwa, mwakuti kuliya kwawu kunguvwika kuchanya.

6 Bokosi+ laku Yehova linguja muchigaŵa cha Afilisiti kwa myezi 7. 2 Afilisiti angudana asembi ndipuso akuloska vamunthazi+ ndipu anguŵafumba kuti: “Tichitenji nalu Bokosi laku Yehova? Tikambiyeni vo tingachita kuti tiliweze kumalu ngaki.” 3 Yiwu angumuka kuti: “Asani muweza bokosi la phanganu laku Yehova Chiuta waku Isirayeli, mungalitumizanga ŵaka cha kwambula sembi. Mungatondekanga cha kupereka sembi ya mulandu.+ Asani mwachita viyo, muchirengi ndipu muziŵengi chifukwa cho janja laki laleke kutuwapu paku yimwi.” 4 Sonu yiwu angufumba kuti: “Ndi sembi niyi ya mulandu yo tingamutumiziya?” Yiwu angumuka kuti: “Mwakukoliyana ndi chiŵerengeru cha mafumu nga Afilisiti,+ mutumizi vikozgu vagolidi vinkhondi va nthenda ya chizuluŵa* ndipuso mbeŵa zagolidi zinkhondi. Ve viyo chifukwa yimwi ndi mafumu nginu mwalangika mwakuyanana. 5 Mupangi vikozgu va nthenda ya chizuluŵa ndipuso vikozgu va mbeŵa+ zo zananga charu, ndipu mutumbiki Chiuta waku Isirayeli. Panyaki janja laki lizitu lo le paku yimwi, chiuta winu ndipuso charu chinu lingapepukaku.+ 6 Ntchifukwa wuli munonopesa mitima yinu nge mo Ayijipiti ndi Farawo angunonopese mitima yawu?+ Yiwu anguzomereza kuti Ayisirayeli akengi iyu wati waŵalanga,+ ndipu anguluta nadi.+ 7 Sonu pangani ngolu yifya ndipuso muto ng’ombi ziŵi zinthukazi zo ze ndi matholi,* zo zechendamangikepu pagoli. Pavuli paki, mumangi ng’ombi zo kungolu kweni matholi ngo mungasiyi kunyumba, kutali ndi ng’ombi zo. 8 Muto Bokosi laku Yehova muliŵiki mungolu, ndipu vinthu vosi vagolidi vo mwapanga vo muvitumizengi nge sembi ya mulandu, muviŵiki mukabokosi. Kabokosi kenaka mukaŵiki pafupi ndi Bokosi laku Chiuta.+ Pavuli paki, Bokosi lo mulitumizi kuti likengi 9 ndipu muliwonesesengi: Asani likweriyengi mumsewu wa ku Beti-shemeshi,+ kulazga kuchigaŵa cho likutuliya, mbwenu tiziŵengi kuti ndiyu watichitiya vinthu viheni ukongwa venivi, kweni asani likweriyengi kweniko cha, mbwenu tiziŵengi kuti ndiyu cha watilanga, kweni vachitika ŵaka.”

10 Ŵanthu wo anguchita nadi venivi. Yiwu anguto ng’ombi ziŵi zinthukazi zo zenga ndi matholi ndipu anguzimangiriya ku galeta, kweni matholi ngaki angungajaliya mukhola kunyumba. 11 Pavuli paki, anguŵika Bokosi laku Yehova mungolu, limoza ndi kabokosi ko mwenga mbeŵa zagolidi kweniso vikozgu va nthenda yawu ya chizuluŵa. 12 Ndipu ng’ombi zo zinguluta mumsewu wakulaza ku Beti-shemeshi.+ Zingwenda mumsewu weniwo pe, ndipu zaliyanga pakwenda; zingupetukiya kumazge pamwenga kumaryi cha. Pa nyengu yosi iyi, mafumu nga Afilisiti ngayendanga muvuli mwaki mpaka mumphaka ya Beti-shemeshi. 13 Ŵanthu a ku Beti-shemeshi avunanga tirigu muchidika cha mudambu. Ŵati ayunuka ndi kuwona Bokosi, angukondwa ukongwa. 14 Ngolu yingufika mumunda waku Yoswa wa ku Beti-shemeshi, ndipu yinguma kweniko pafupi ndi mwa ukulu. Yiwu anguphwamuwa mathabwa nga ngolu yo ndipu ng’ombi+ anguzipereka kwaku Yehova nge sembi yakupiriza.

15 Alevi+ angusiska Bokosi laku Yehova ndi kabokosi ko mwenga vinthu vagolidi vo angupanga, ndipu anguviŵika pamwa ukulu. Pa zuŵa lenili, ŵanthu a ku Beti-shemeshi+ angupereka kwaku Yehova sembi zakupiriza kweniso sembi zinyaki.

16 Mafumu ngankhondi nga Afilisiti ngati ngawona venivi, nganguwere ku Ekironi pa zuŵa lenili. 17 Vikozgu vagolidi va nthenda ya chizuluŵa vo Afilisiti angutumiza kwaku Yehova nge sembi ya mulandu+ ndi ivi: ku Ashidodi+ chimoza, ku Gaza chimoza, ku Ashikeloni chimoza, ku Gati+ chimoza, ndipuso ku Ekironi+ chimoza. 18 Ndipu chiŵerengeru cha mbeŵa zagolidi chenga chakuyanana ndi chiŵerengeru cha matawuni ngosi nga Afilisiti ngo ngenga nga mafumu ngankhondi, kwamba ndi matawuni nga mipanda yakukho mpaka mizi yambula mipanda.

Ndipu mwa ukulu wo anguŵikapu Bokosi laku Yehova mumunda waku Yoswa wa ku Beti-shemeshi, we nge kaboni mpaka msanawale. 19 Kweni Chiuta wangubaya anthulumi a ku Beti-shemeshi chifukwa chakuti angulereska Bokosi laku Yehova. Pa ŵanthu wosi, iyu wangubaya anthulumi 50,070,* ndipu ŵanthu angwamba kuliya chifukwa Yehova wangubaya ŵanthu anandi.+ 20 Sonu ŵanthu a ku Beti-shemeshi angufumba kuti: “Kumbi ndiyani yo wangama pa masu paku Yehova Chiuta mtuŵa uyu,+ ndipu kumbi wangatileka cha kuti waluti ku ŵanthu anyaki?”+ 21 Mwaviyo, angutumiza uthenga ku ŵanthu a ku Kiriyati-yearimu+ wakuti: “Afilisiti aweza Bokosi laku Yehova. Sonu muzi kunu kuti muzilito.”+

7 Sonu ŵanthu a ku Kiriyati-yearimu anguza ndi kuzito Bokosi laku Yehova ndipu anguluta nalu munyumba yaku Abinadabu+ pachanya pa phiri. Yiwu angutowesa mwana waki Eliyazara kuti wawoneriyengi Bokosi laku Yehova.

2 Nyengu yitali yingujumphapu, mpaka vyaka 20 kutuliya po Bokosi linguziya ku Kiriyati-yearimu, ndipu nyumba yosi yaku Isirayeli yingwamba kupenja* Yehova.+ 3 Sonu Samuyeli wangukambiya nyumba yosi yaku Isirayeli kuti: “Asani muwere nadi kwaku Yehova ndi mtima winu wosi,+ mutuzgepu pakati pinu achiuta achilendu+ kweniso vikozgu va Ashitoreti,+ ndipu mtima winu wosi muwupereki kwaku Yehova kweniso muteŵetiyengi iyu pe.+ Asani mwachita viyo, iyu wakutaskeningi mu manja mwa Afilisiti.”+ 4 Mwaviyo Ayisirayeli angutuzgapu pakati pawu Abala kweniso vikozgu va Ashitoreti, ndipu angwamba kuteŵete Yehova pe.+

5 Sonu Samuyeli wangukamba kuti: “Wunganisani Ayisirayeli wosi ku Mizipa+ ndipu ini ndikupempheriyeningi kwaku Yehova.”+ 6 Yiwu anguwungana pamoza ku Mizipa, ndipu anguneŵa maji ndi kungapunguliya pasi pa masu paku Yehova, kweniso angufunga pa zuŵa lenili.+ Ŵe kwenuku, angukamba kuti: “Tamunangiya Yehova.”+ Ndipu Samuyeli wangwamba kuteŵete nge wakweruzga+ wa Ayisirayeli ku Mizipa.

7 Afilisiti ŵati avwa ŵaka kuti Ayisirayeli awungana ku Mizipa, mafumu nga Afilisiti+ ngangusoka kuti ngakachiti nkhondu ndi Ayisirayeli. Ayisirayeli ŵati avwa venivi, anguchita mantha ukongwa chifukwa cha Afilisiti. 8 Sonu Ayisirayeli angukambiya Samuyeli kuti: “Ungalekanga cha kuliriya Yehova Chiuta widu kuti watiwovyi+ kweniso kuti watitaski mu manja mwa Afilisiti.” 9 Mwaviyo, Samuyeli wanguto kamwana ka mbereri kakonkha ndipu wangukapereka+ kwaku Yehova nge sembi yakupiriza yamphumphu. Samuyeli wangupempha Yehova kuti wawovyi Ayisirayeli, ndipu Yehova wangumumuka.+ 10 Samuyeli wachipereka sembi yakupiriza, Afilisiti angundere kufupi ukongwa ndi Ayisirayeli kuti achiti nawu nkhondu. Sonu Yehova wanguchitiska kuti kuchanya kugululusi ukongwa+ pa zuŵa lenili, ndipu Iyu wanguchitiska kuti Afilisiti atimbanyizgiki.+ Pakumaliya paki Afilisiti anguthereskeka ndi Isirayeli.+ 11 Sonu Ayisirayeli angutuwa ku Mizipa ndi kudikisa Afilisiti. Yiwu angubaya Afilisiti mpaka kumwera kwa Beti-kara. 12 Samuyeli wanguto mwa+ ndi kuwuŵika pakati pa Mizipa ndi Yeshana, ndipu wanguwudana kuti Ebenezeri,* chifukwa wanguti: “Yehova watiwovya mpaka sonu.”+ 13 Mwaviyo Afilisiti anguthereskeka ndipu anguzamu so cha muchigaŵa cha Ayisirayeli;+ janja laku Yehova lingulutirizga kulimbana ndi Afilisiti mu mazuŵa ngosi ngaku Samuyeli.+ 14 Kweniso Afilisiti anguweze Ayisirayeli matawuni ngosi ngo anguphanga, kwambiya ku Ekironi mpaka ku Gati, ndipu Ayisirayeli angulonda chigaŵa chawu cho chenga mu manja mwa Afilisiti.

Penga so chimangu pakati pa Ayisirayeli ndi Aamori.+

15 Samuyeli wangulutirizga kuyeruzga Ayisirayeli mazuŵa ngosi nga umoyu waki.+ 16 Chaka chechosi wazunguliyanga ku Beteli,+ Giligala+ ndipuso ku Mizipa,+ ndipu wayeruzganga Ayisirayeli mumalu ngosi ngenanga. 17 Kweni waweriyanga ku Rama+ chifukwa ndiku kwenga nyumba yaki, ndipuso wayeruzganga Ayisirayeli kwenuku. Kwenuku, iyu wanguzenge Yehova guŵa la sembi.+

8 Samuyeli wati wakota, wangusankha ŵana ŵaki kuti ayeruzgengi Ayisirayeli. 2 Mwana waki wakwamba zina laki lenga Yoweli, ndipu wachiŵi wenga Abiya.+ Yiwu ayeruzganga ku Beresheba. 3 Kweni ŵana ŵaki angwenda mu nthowa zaki cha; yiwu akhumbisiskanga kusaniya phindu mwachinyengu,+ achitanga vinyeda+ ndipuso achitanga vinthu mwambula urunji.+

4 Pati pajumpha nyengu, ŵara wosi ŵa Ayisirayeli anguwungana pamoza ndipu anguza kwaku Samuyeli ku Rama. 5 Yiwu angukamba kuti: “Awona! Yiwi wakota, kweni ŵana ŵaku atenda mu nthowa zaku cha. Sonu utisankhiyi fumu kuti yitiyeruzgengi nge mo viliri ndi mitundu yinyaki yosi.”+ 6 Kweni Samuyeli wanguguŵa ukongwa* yiwu ŵati akamba kuti: “Utipaski fumu kuti yitiyeruzgengi.” Sonu Samuyeli wangupemphera kwaku Yehova, 7 ndipu Yehova wangukambiya Samuyeli kuti: “Uvwiyi vosi vo ŵanthu atikukambiya; chifukwa yiwu akana yiwi cha, kweni akana ini kuti ndingajanga so fumu yawu cha.+ 8 Yiwu achita nge mo aja achichitiya kutuliya pa zuŵa lo ndinguŵatuza mu Ijipiti mpaka msanawale; alutirizga kundijowo+ kweniso ateŵete achiuta anyaki,+ ndipu venivi ndivu atikuchitiya. 9 Sonu uvwiyi mazu ngawu. Kweni uŵatcheŵeski mwanthazi; uŵakambiyi vinthu vo fumu yo yiŵalamuliyengi yazamukhumba kutuliya kwaku yiwu.”

10 Mwaviyo, ŵanthu wo amupemphanga kuti waŵasankhiyi fumu, Samuyeli wanguŵakambiya mazu ngosi ngakutuliya kwaku Yehova. 11 Iyu wangukamba kuti: “Munthu yo wajengi fumu yinu wazamukhumba vinthu ivi kutuliya kwaku yimwi:+ Wazamuto ŵana ŵinu anthulumi+ ndi kuŵaŵika mu magaleta ngaki+ kweniso kuti aje ŵanthu ŵaki akukwera pamahachi,+ ndipu anyaki azamutchimbiyanga panthazi pa magaleta ngaki. 12 Iyu wazamusankha ŵanthu kuti aje alongozgi a magulu nga ŵanthu 1,000,+ ndipuso alongozgi a magulu nga ŵanthu 50,+ ndipu ŵanthu anyaki azakumulimiyanga,+ kumukolole mbewu+ kweniso kumupangiya vidya vakuchitiya nkhondu ndi vipangizu va magaleta ngaki.+ 13 Iyu wazamuto ŵana ŵinu anthukazi kuti aje akupanga mafuta,* akubika kweniso akupanga viŵandi.+ 14 Iyu wazamuto minda yinu yamampha ukongwa, minda yinu ya mphereska yamampha ukongwa kweniso minda yinu ya maolivi yamampha ukongwa,+ ndipu minda yeniyi wazakuyipereka kwa ateŵeti ŵaki. 15 Wazamuto chatchumi cha vakukolola va muminda yinu kweniso cha mphereska zinu, ndipu wazakuvipereka kwa nduna zaki ndi ateŵeti ŵaki. 16 Iyu wazamuto so ateŵeti ŵinu anthulumi, ateŵeti ŵinu anthukazi, ng’ombi zinu zamampha ukongwa kweniso abulu, ndipu wazakuvigwiriska ntchitu.+ 17 Wazamuto chatchumi cha miskambu yinu,+ ndipu yimwi mwazamuja ateŵeti ŵaki. 18 Zuŵa lituza penipo mwazamuliya chifukwa cha fumu yinu yo mwajisankhiya,+ kweni Yehova wazakukumukani cha pa zuŵa lenilo.”

19 Kweni ŵanthu wo angukana kuvwiya vo Samuyeli wanguŵakambiya, ndipu angukamba kuti: “Awa, isi tikhumbisiska kuja ndi fumu kuti yitilamuliyengi. 20 Ndipu tijengi nge mitundu yinyaki yosi. Fumu yidu yitiyeruzgengi, yitilongozgengi kweniso yitichitiyengi nkhondu.” 21 Samuyeli wati wavwa mazu ngosi nga ŵanthu wo, iyu wangukambiya Yehova vo yiwu angukamba. 22 Yehova wangukambiya Samuyeli kuti: “Uŵavwiyi, ndipu uŵasankhiyi fumu kuti yiŵalamuliyengi.”+ Sonu Samuyeli wangukambiya anthulumi a ku Isirayeli kuti: “Weyosi wawere kutawuni yaki.”

9 Penga munthu munyaki wa ku Benjamini yo wadanikanga kuti Kishi,+ mwana waku Abiyeli. Abiyeli wenga mwana waku Zero, Zero wenga mwana waku Bekorati, Bekorati wenga mwana waku Afiya. Kishi wenga wa mu fuku laku Benjamini,+ ndipu wenga wakukhupuka ukongwa. 2 Iyu wenga ndi mwana yo wadanikanga kuti Sauli.+ Sauli wenga munamana kweniso wakutowa. Pakati pa Ayisirayeli pengavi munthulumi munyaki wakutowa kuphara iyu, kweniso wenga mtali kuluska munthu weyosi mwakuti ŵanthu wosi amuwenga mumapewa.

3 Abulu* aku Kishi, awisi aku Sauli ŵati asoŵa, Kishi wangukambiya mwana waki Sauli kuti: “To mteŵeti yumoza ndipu muluti kuchipenja abulu.” 4 Yiwu angujumpha muchigaŵa chamapiri cha Efurayemu kweniso mucharu cha Shalisha, kweni abulu anguŵasaniya cha. Yiwu angwenda mucharu cha Shalimu, kweni naku kwengavi. Angwenda mucharu chosi cha ŵanthu a fuku laku Benjamini, ndipu abulu anguŵasaniya cha.

5 Yiwu anguza mucharu cha Zufu ndipu Sauli wangukambiya mteŵeti waki yo wenga nayu limoza kuti: “Tiyi tiwelere, chifukwa ada angayamba kufipiya mtima isi mumalu mwa abulu.”+ 6 Kweni mteŵeti yo wangumuka kuti: “Awona, mutawuni iyi mwe munthu waku Chiuta, munthu yo watumbikika. Vosi vo iyu wakamba, vichitika nadi.+ Tiyeni tiluti kweniko sonu. Panyaki wangatikambiya ko tingaselere.” 7 Wati wavwa ivi, Sauli wangukambiya mteŵeti yo kuti: “Asani tingaluta, takumupaskanji? Muvikwama vidu mulivi chiŵandi; mulivi chechosi cho tingachipaska munthu waku Chiuta wauneneska nge mphasu. Te ndi vinthu wuli?” 8 Sonu mteŵeti yo wangumuka so Sauli kuti: “Awona! Ini nde ndi chigaŵa chimoza pa vigaŵa vinayi va sekeli* yasiliva. Ndakumupaska munthu waku Chiuta wauneneska, ndipu iyu wakutikambiya ko tingaselere.” 9 (Kali mu Isirayeli, munthu yo wakanga kuchifumba kwaku Chiuta, wakambanga kuti: “Tiyeni tiluti ku wakuwona.”*+ Chifukwa munthu yo sonu wadanika kuti mchimi, kali wadanikanga kuti wakuwona.)* 10 Sonu Sauli wangukambiya mteŵeti waki kuti: “Vo wakamba ve umampha. Tiyi tiluti.” Mwaviyo anguluta kutawuni yo kwenga munthu waku Chiuta wauneneska.

11 Achikwera kaphiri kuluta mutawuni yo, angukumana ndi asungwana wo alutanga kuchineŵa maji. Sonu anguŵafumba kuti: “Kumbi wakuwona* we kunu?”+ 12 Yiwu angumuka kuti: “Hinya we kunu. Wonani, iyu we panthazi po. Yendesani, msanawale iyu waza mutawuni iyi, chifukwa ŵanthu apereka sembi+ pamalu ngapachanya msanawale.+ 13 Asani mwafika ŵaka mutawuni, mumusaniyengi wechendaluti kuchirya kumalu ngapachanya. Ŵanthu aryengi cha mpaka po iyu wafikiya, chifukwa iyu ndiyu watumbika sembi. Asani venivi vachitika, ŵanthu wosi wo adanika angayamba kurya. Sonu lutani mwaliŵi, mumusaniyengi.” 14 Mwaviyo, yiwu angukwere kutawuni yo. Achifika pakati pa tawuni, Samuyeli wanguza kuzikumana nawu kuti akengi kumalu ngapachanya.

15 Zuŵa lakuti Sauli wazengi mawa laki, Yehova wangukambiya* Samuyeli kuti: 16 “Mawa pa nyengu nge yeniyi, nditumizengi munthu kutuliya mucharu cha Benjamini.+ Uzimusankhi* kuti waje mulongozgi wa ŵanthu ŵangu Ayisirayeli,+ ndipu iyu wataskengi ŵanthu ŵangu mu manja mwa Afilisiti. Pakuti ndawona masuzgu nga ŵanthu ŵangu ndipuso kuliya kwawu kwafika kwaku ini.”+ 17 Samuyeli wati wawona Sauli, Yehova wangumukambiya kuti: “Mwenuyu ndiyu munthu yuwa ndingukukambiya kuti, ‘Uyu ndiyu walamuliyengi ŵanthu ŵangu.’”*+

18 Sonu Sauli wangufika kufupi ndi Samuyeli pakati pa geti ndi kumufumba kuti: “Ndikambiyi, kumbi nyumba ya wakuwona* ye pani?” 19 Samuyeli wangumuka Sauli kuti: “Wakuwona* ndini. Danjiyapu, ndipu uluti kumalu ngapachanya. Yimwi muryengi limoza ndi ini msanawale.+ Ndi mlenji, ndikuzomerezengi kuti ukengi, ndipu ndikukambiyengi vosi vo ukhumba kuziŵa.* 20 Ungafipanga mtima cha ndi abulu wo angusoŵa mazuŵa ngatatu ngajumpha,+ chifukwa akusanirika. Kumbi vinthu vakuzirwa ukongwa vaku Isirayeli vaku yani? Asi vaku yiwi ndipuso nyumba yosi ya awusu?”+ 21 Sonu Sauli wangumuka kuti: “Asi ini nde wa mu fuku laku Benjamini, fuku lo ndimana ukongwa mu Isirayeli,+ ndipuso asi banja lidu ndilu limana ukongwa pa mabanja ngosi nga mu fuku laku Benjamini? Ntchifukwa wuli mwandikambiya mazu ngenanga?”

22 Samuyeli wanguto Sauli ndi mteŵeti waki, wanguza nawu muchipinda chakuryiya, ndipu wanguŵajalika kunthazi kwa ŵanthu wo angudanika. Ŵanthu wo angudanika ŵengapu pafufupi 30. 23 Samuyeli wangukambiya munthu yo wabikanga kuti: “Ndipaski nyama yiya ndingukupaska, yo ndingukukambiya kuti, ‘Uyiŵiki pakuyija.’” 24 Munthu yo wabikanga wangunyamuwa chiŵa chosi cha nyama, ndipu wanguchiŵika panthazi paku Sauli. Samuyeli wangukamba kuti: “Chakurya cho chingusungika chaŵikika panthazi paku. Uryi chifukwa angusungiya yiwi pa chakuchitika ichi. Pakuti ini ndinguŵakambiya kuti, ‘Ndadana alendu.’” Mwaviyo, Sauli wanguryiya limoza ndi Samuyeli pa zuŵa ili. 25 Pavuli paki, yiwu anguweku kumalu ngapachanya+ ndipu anguwere mutawuni. Samuyeli wangulutirizga kulongoro ndi Sauli pachanya pa nyumba. 26 Yiwu anguyuka mlenjilenji, ndipu kwati kwacha, Samuyeli wangudaniya Sauli pachanya pa nyumba. Iyu wangumukambiya kuti: “Nozgeka, ndipenja kuti ndikuperekezi.” Mwaviyo, Sauli wangunozgeka ndipu iyu ndi Samuyeli anguluta kubwalu. 27 Achisikiya kubwalu kwa tawuni yo, Samuyeli wangukambiya Sauli kuti: “Mukambiyi mteŵeti+ waku kuti wadanjiyepu. Kweni yiwi umi dankha penipanu chifukwa ndipenja kukukambiya mazu ngaku Chiuta.” Ndipu mteŵeti yo wangudanjiyapu.

10 Sonu Samuyeli wanguto botolu la mafuta ndi kupunguliya pamutu waku Sauli.+ Iyu wangumufyofyontha ndi kumukambiya kuti: “Asi Yehova wakusankha* kuti uje mulongozgi+ wa chihara chaki?+ 2 Asani wasiyana ndi ini msanawale, ukumanengi ndi anthulumi ŵaŵi pafupi ndi muwunda waku Rakelu+ muchigaŵa cha Benjamini ku Zeliza, ndipu akukambiyengi kuti: ‘Abulu wo unguluta kuchipenja akusanirika ndipu sonu awusu aluwaku vakukwaskana ndi abulu,+ kweni afipiya mtima yiwi. Yiwu atiti: “Ndichiti wuli ini pakuti mwana wangu wawoneka cha?”’ 3 Ukalutiriyi mpaka pachimiti chikulu ku Tabori ko wamukumana ndi anthulumi atatu achiluta kwaku Chiuta wauneneska ku Beteli,+ yumoza wapinga mbuzi zitatu zimanazimana, munyaki wapinga viŵandi vitatu, ndipu munyaki wapinga msuku ukulu wa vinyu. 4 Yiwu akukutawuzga ndipuso akukupaska viŵandi viŵi, ndipu yiwi ukalondi viŵandi vo kwaku yiwu. 5 Asani watuwa kwenuku, wamufika kuphiri laku Chiuta wauneneska ko kwe msasa wa asilikali ŵa Afilisiti. Asani wafika kutawuni yo wamukumana ndi gulu la achimi lichisika kutuwa kumalu ngapachanya, ndipu yiwu achilongoro nge achimi, ŵanthu akuŵambiya chakumbiya cha vingwi, kang’oma, fyoliru ndipuso bangu* panthazi pawu. 6 Mzimu waku Yehova wakukupaska nthazi+ ndipu wakukuchitiska kuti nawi uyambi kulongoro nge mchimi nge yiwu, kweniso wakukuchitiska kuti usinthi kuja nge munthu munyaki.+ 7 Asani visimikizu vosi venivi vafiskika, ukachiti chechosi cho ungafiska chifukwa Chiuta wauneneska we ndi yiwi. 8 Pavuli paki, ukadanjiyepu kuluta ku Giligala,+ ndipu ini ndakukusaniya kweniko kuti nkhapereki sembi zakupiriza ndi sembi za chimangu. Ukalindizgi kwa mazuŵa 7, mpaka po ndaziya kwaku yiwi. Pavuli paki ndakukukambiya chakuchita.”

9 Sauli wati wang’anamuka ŵaka ndi kumusiya Samuyeli, Chiuta wangwamba kusintha mtima waki kuti uje nge wa munthu munyaki, ndipu visimikizu vosi venivi vingufiskika pa zuŵa lenili. 10 Mwaviyo, ŵati atuwa pamalu yanga, anguluta kuphiri ndipu wangukumana ndi gulu la achimi. Nyengu yeniyo, mzimu waku Chiuta ungumupaska nthazi+ ndipu wangwamba kulongoro nge mchimi+ pakati pawu. 11 Ŵanthu wosi wo amuziŵanga ŵati amuwona wachilongoro nge mchimi limoza ndi achimi, afumbananga kuti: “Ntchinthu wuli cho chachitikiya mwana waku Kishi? Kumbi Sauli nayu ndi mchimi?” 12 Sonu munthu munyaki wa kwenuku wangukamba kuti: “Kweni awusewu mbayani?” Sonu yeniyi yinguja ntharika* yakuti: “Kumbi Sauli nayu ndi mchimi?”+

13 Wati wamaliza kulongoro nge mchimi, wanguluta kumalu ngapachanya. 14 Pavuli paki, mubali wa awisi aku Sauli wangufumba Sauli ndi mteŵeti waki kuti: “Munguluta pani?” Iyu wangumuka kuti: “Tinguluta kuchipenja abulu,+ kweni tinguŵasaniya cha. Mwaviyo tinguluta kwaku Samuyeli.” 15 Mubali wa awisi aku Sauli wangukamba kuti: “Ndikambiyi, wakukambiyanji Samuyeli?” 16 Sauli wangumumuka kuti: “Wangutikambiya kuti abulu akusanirika.” Kweni Sauli wangumukambiya cha vo Samuyeli wangumukambiya vakukwaskana ndi ufumu.

17 Sonu Samuyeli wangudanisa ŵanthu kuti awungani pa masu paku Yehova ku Mizipa,+ 18 ndipu iyu wangukambiya Ayisirayeli kuti: “Yehova Chiuta waku Isirayeli wakamba kuti: ‘Ini ndini ndingutuzga Isirayeli mu Ijipiti ndipuso kukutaskani mu manja mwa Ayijipiti+ kweniso mu manja mwa maufumu ngo ngakukandirizganingi. 19 Kweni msanawale mwamukana Chiuta winu,+ mweniyo wenga Mtaski winu yo wangukutaskani ku masoka nginu kweniso ku masuzgu nginu, ndipu mwakamba kuti: “Awa, utisankhiyi fumu kuti yitilamuliyengi.” Sonu mumi pa masu paku Yehova mwakukoliyana ndi mafuku kweniso magulu nginu nga masawuzandi.’”

20 Sonu Samuyeli wangukambiya mafuku nga Ayisirayeli kuti ngazi kufupi,+ ndipu fuku laku Benjamini ndilu lingusankhika.+ 21 Pavuli paki wangukambiya fuku laku Benjamini kuti lizi kufupi mwakukoliyana ndi mabanja ngawu, ndipu banja la Amatiri ndilu lingusankhika. Pakumaliya paki, Sauli mwana waku Kishi ndiyu wangusankhika.+ Kweni ŵati aluta kuchimupenja, angumusaniya cha. 22 Sonu angufumba Yehova kuti:+ “Kumbi munthu mwenuyu waza kali panu?” Yehova wangumuka kuti: “Eyo wabisama pa vakatundu po.” 23 Sonu angutchimbiya ndi kuchimuto. Wati wama pakati pa ŵanthu, wenga mtali kuluska munthu weyosi mwakuti ŵanthu wosi amuwenga mumapewa.+ 24 Samuyeli wangukambiya ŵanthu wosi kuti: “Kumbi mwamuwona munthu yo Yehova wasankha?+ Palivi munthu wakuyanana nayu pakati pa ŵanthu wosi!” Ndipu ŵanthu wosi angwamba kudaniriza kuti: “Fumu yije ndi umoyu utali!”

25 Samuyeli wangukambiya ŵanthu vinthu vo mafumu ngakhumbikanga kupaskika.+ Iyu wanguvilemba mubuku ndipu wanguliŵika pa masu paku Yehova. Pavuli paki, Samuyeli wangukambiya ŵanthu wosi kuti akengi, weyosi kunyumba yaki. 26 Sauli nayu wanguwere kunyumba yaki ku Gibeya limoza ndi asilikali anthazi wo Yehova wangukwaska mitima yawu. 27 Kweni ŵanthu anyaki abwekabweka angukamba kuti: “Wangatitaska mwenuyu?”+ Mwaviyo, angumudelera ndipu angumupaska mphasu yeyosi cha.+ Kweni iyu wangukambapu kanthu kekosi cha.*

11 Sonu Nahashi wa ku Amoni+ wanguza ndi kujintha msasa kuti wachiti nkhondu ndi tawuni ya Yabeshi+ ku Giliyadi. Anthulumi wosi a ku Yabeshi angukambiya Nahashi kuti: “Uchiti nasi phanganu, ndipu isi tikuteŵetiyengi.” 2 Nahashi wa ku Amoni wanguŵamuka kuti: “Ndichitengi namwi phanganu asani mwazomera kuti mosi ndikutoloni masu nginu ngakumaryi. Ndichitengi venivi kuti ndilengesi Ayisirayeli wosi.” 3 Ŵara a ku Yabeshi angumumuka kuti: “Utipaski mazuŵa 7 kuti titumi ŵanthu kuti akakambi uthenga muchigaŵa chosi cha Ayisirayeli. Asani paŵengevi munthu wakuti watitaski, tijiperekengi kwaku yiwi.” 4 Sonu ŵanthu wo angupinga uthenga angufika ku Gibeya+ waku Sauli, ndipu angukamba mazu yanga ŵanthu achivwa. Ŵanthu wosi anguliya mwakudaniriza ukongwa.

5 Pa nyengu iyi, Sauli watuwanga kudondu ndipu wenga muvuli mwa ng’ombi. Iyu wangukamba kuti: “Kumbi ŵanthu achitika wuli? Ntchifukwa wuli aliya?” Sonu yiwu angumukambiya mazu ngosi ngo anthulumi a ku Yabeshi angukamba. 6 Sauli wati wavwa ŵaka mazu yanga, mzimu waku Chiuta ungumupaska nthazi,+ ndipu iyu wangukwiya ukongwa. 7 Sonu wanguto ng’ombi zinthulumi ziŵi ndipu wanguzidumuwa mathuŵimathuŵi. Iyu wangutumiza mathuŵi ngenanga muvigaŵa vosi va Isirayeli mwakugwiriskiya ntchitu ŵanthu wo angupinga uthenga wakuti: “Venivi ndivu vichitikiyengi ng’ombi za munthu weyosi yo walekengi kulondo Sauli ndi Samuyeli!” Ndipu Yehova wanguchitiska kuti ŵanthu achiti mantha, mwaviyo yiwu anguza ndi mtima umoza.* 8 Iyu wanguŵaŵerenga ku Bezeki ndipu penga Ayisirayeli 300,000, kweniso anthulumi 30,000 a ku Yuda. 9 Sonu angukambiya ŵanthu wo angupinga uthenga kuti: “Ivi ndivu mukakambiyi ŵanthu a ku Yabeshi ku Giliyadi, ‘Mawa, asani lumwi lafunda mutaskikengi.’” Ŵanthu wo angupinga uthenga anguza ku Yabeshi ndipu angukambiya ŵanthu uthenga wenuwu. Ŵanthu a ku Yabeshi angukondwa ukongwa. 10 Sonu ŵanthu a ku Yabeshi angukambiya Nahashi kuti: “Mawa isi tijiperekengi kwaku yimwi, ndipu muzichiti nasi chechosi cho muwona kuti ntchakwenere.”+

11 Mawa laki, Sauli wangugaŵa ŵanthu mu magulu ngatatu. Yiwu anguza pakati pa msasa pa nyengu ya ulinda wa kumatandakucha,* ndipu angubaya Aamoni+ mpaka po lumwi lingufundiya. Ŵanthu wo anguleka kubayika angumbininika, mwakuti pengavi ŵanthu ŵaŵi wo ŵenga limoza. 12 Ŵanthu angukambiya Samuyeli kuti: “Ndiyani yo wakambanga kuti, ‘Kumbi Sauli wangaja fumu yidu?’+ Tipaskeni kunu ŵanthu ŵenaŵa kuti tiŵabayi.” 13 Kweni Sauli wangukamba kuti: “Palivi munthu yo watenere kubayika msanawale,+ chifukwa Yehova wataska Isirayeli.”

14 Pavuli paki, Samuyeli wangukambiya ŵanthu kuti: “Tiyeni tiluti ku Giligala+ kuti tikasimikiziyi ufumu+ waku Sauli.” 15 Sonu ŵanthu wosi anguluta ku Giligala ndipu anguvwalika Sauli ufumu ku Giligala pa masu paku Yehova. Yiwu angupereka sembi za chimangu kwaku Yehova+ ndipu Sauli kweniso anthulumi wosi a ku Isirayeli angukondwa ukongwa.+

12 Pakumaliya Samuyeli wangukambiya Ayisirayeli wosi kuti: “Sonu ndachita* vosi vo mungundipempha kuti ndichiti, ndipu ndakusankhiyani fumu kuti yikulamuliyeningi.+ 2 Sonu eyiyi fumu yo yitikulongozgani!*+ Kweni ini ndakota, ndachita nyivu* ndipu ŵana ŵangu anthulumi ndi yaŵa ŵe pakati pinu.+ Ini ndakulongozgani kutuliya pa unyamata wangu mpaka sonu.+ 3 Ini ndama panu. Ndisuskeni pa masu paku Yehova ndipuso pa masu pa wakusankhika waki:+ Kumbi ndiyani yo ndikumutoliyapu ng’ombi yaki pamwenga bulu waki?+ Pamwenga ndiyani yo ndikumutoliyapu vinthu mwachinyengu pamwenga kumukandirizga? Kumbi ndiyani yo wakundipaskapu chinyeda kuti ndiyeruzgi mwambula kwenere?+ Asani ndikuchitapu ivi, ndikuweziyeningi.”+ 4 Yiwu angumuka kuti: “Mukutitoliyapu vinthu mwachinyengu cha, pamwenga kutikandirizga, pamwenga kulonde chechosi kutuliya kujanja laku weyosi waku isi.” 5 Sonu Samuyeli wanguŵakambiya kuti: “Yehova ndi kaboni wakususkana namwi, ndipu wakusankhika waki nayu ndi kaboni msanawale kuti palivi mulandu wewosi wo mwandisaniya nawu.”* Yiwu angumuka kuti: “Hinya, iyu ndi kaboni.”

6 Samuyeli wangukambiya ŵanthu kuti: “Yehova yo wangugwiriskiya ntchitu Mozesi ndi Aroni, kweniso yo wangutuzga apapi ŵinu akali mucharu cha Ijipiti,+ ndi kaboni. 7 Sonu weyosi wami pamalu ngaki ndipu ndikuyeruzgeningi pa masu paku Yehova mwakukoliyana ndi ntchitu zosi zaurunji zo Yehova wakuchitiyani, kweniso zo wakuchitiya apapi ŵinu akali.

8 Yakobe wati wafika ŵaka mu Ijipiti+ ndipuso apapi ŵinu akali ŵati ayamba kuliriya Yehova kuti waŵawovyi,+ Yehova wangutuma Mozesi+ ndi Aroni kuti walongozgi apapi ŵinu akali kutuwa mu Ijipiti ndipu wanguŵapaska charu ichi kuti ajengemu.+ 9 Kweni yiwu angumuluwa Yehova Chiuta wawu, ndipu iyu wanguŵagulisa+ mu manja mwaku Sisera+ mura wa asilikali a ku Hazori, mu manja mwa Afilisiti+ kweniso mu manja mwa fumu ya ku Mowabu,+ ndipu yiwu anguchita nawu nkhondu. 10 Yiwu anguliriya Yehova kuti waŵawovyi+ ndipu angukamba kuti, ‘Tabuda,+ chifukwa tajowo Yehova ndi kuteŵete Abala+ kweniso vikozgu va Ashitoreti;+ sonu titaskeni mu manja mwa arwani ŵidu kuti tikuteŵetiyeningi.’ 11 Sonu Yehova wangutuma Yerubala,+ Bedani, Yefita,+ kweniso Samuyeli,+ ndipu iyu wangukutaskani mu manja mwa arwani ŵinu wosi wo angukuzunguliyani, mwakuti munguja mwachimangu.+ 12 Mwati mwawona kuti Nahashi+ fumu ya Aamoni yituza kuzikuyukiyani, mungulutirizga kundikambiya kuti, ‘Awa, isi tikhumbisiska kuja ndi fumu kuti yitilamuliyengi!’+ chinanga kuti Yehova Chiuta winu ndiyu fumu yinu.+ 13 Sonu eyiyi fumu yo mukusankha, yo mungupempha kuti muje nayu. Awonani! Yehova wakusankhiyani fumu kuti yikulamuliyeningi.+ 14 Asani mulutirizgengi kopa Yehova,+ kumuteŵete,+ kuvwiya mazu ngaki,+ ndipuso asani mulekengi kugarukiya marangu ngaku Yehova, kweniso asani yimwi limoza ndi fumu yo yitikulamuliyani mulondongi Yehova Chiuta winu, mbwenu ve umampha. 15 Kweni asani mulekengi kuvwiya mazu ngaku Yehova, ndipuso mugarukiyengi marangu ngaku Yehova, janja laku Yehova likuyukiyeningi kweniso liyukiyengi apapi ŵinu.+ 16 Sonu mani mumalu nginu kuti muwoni chinthu chikulu cho Yehova wachitengi pa masu pinu. 17 Asi msanawale ndi nyengu yakuvuniya tirigu? Ndipemphengi Yehova kuti wachitiski kuti kuguluruski malimphezi kweniso kuwi vuwa; pavuli paki muziŵengi kweniso muvwisengi kuti mwachita chinthu chiheni ukongwa pa masu paku Yehova, chifukwa mwapempha kuti muje ndi fumu.”+

18 Samuyeli wati wakamba ivi, wangupemphera kwaku Yehova, ndipu Yehova wanguchitiska kuti kuguluruski malimphezi ndipuso kuwi vuwa. Mwakuti ŵanthu wosi angumuwopa ukongwa Yehova kweniso Samuyeli. 19 Sonu ŵanthu wosi angukambiya Samuyeli kuti: “Pemphere ateŵeti ŵaku kwaku Yehova Chiuta waku,+ chifukwa tikhumba cha kufwa, pakuti pachanya pa maubudi ngidu ngosi tasazgiyapu ubudi unyaki chifukwa tapempha fumu.”

20 Samuyeli wangukambiya ŵanthu kuti: “Mungawopanga cha. Mwachita nadi chinthu chiheni ichi. Kweni mungalekanga cha kulondo Yehova+ ndipuso muteŵetiyengi Yehova ndi mtima winu wosi.+ 21 Mungapetukanga cha ndi kwamba kulondo vinthu vambula fundu,*+ chifukwa vinthu venivi vilivi phindu+ kweniso vingataska cha, pakuti vambula fundu.* 22 Chifukwa cha zina laki likulu,+ Yehova waŵajowongi cha ŵanthu ŵaki,+ pakuti Yehova wakusankha yija kuti muje ŵanthu ŵaki.+ 23 Ini pe ndingachita cha kubudiya Yehova mwa kuleka kukupempheriyani, ndipuso ndilutirizgengi kukusambizani nthowa yamampha kweniso yakwenere. 24 Yimwi mukhumbika ŵaka kopa Yehova+ ndipuso kumuteŵete mwakugomezgeka* ndi mtima winu wosi, pakuti wonani vinthu vikulu vo wakuchitiyani.+ 25 Kweni asani muchitiyengi dala vinthu viheni, yimwi limoza ndi fumu yinu+ mupeyekengi.”+

13 Sauli wanguja fumu+ pa nyengu yo wenga ndi vyaka . . .,* ndipu wangulamuliya Ayisirayeli kwa vyaka viŵi. 2 Sauli wangusankha ŵanthu 3,000 kutuwa mu Isirayeli; ndipu pa ŵanthu yaŵa, ŵanthu 2,000 ŵenga ndi Sauli ku Mikimashi kweniso kuchigaŵa chamapiri cha Beteli, ndipu ŵanthu 1,000 ŵenga ndi Yonatani+ ku Gibeya+ waku Benjamini. Ŵanthu anyaki wosi wanguŵaweza, ndipu weyosi wanguwere kuhema laki. 3 Sonu Yonatani wanguchita nkhondu ndi kuthereska msasa wa asilikali ŵa Afilisiti+ wo wenga ku Geba,+ ndipu Afilisiti anguvwa nkhani iyi. Sauli wangulamula kuti mbata* yimbiki+ mucharu chosi ndikukamba kuti: “Aheberi ŵavwi!” 4 Ayisirayeli wosi anguvwa nkhani yakuti: “Sauli wathereska msasa wa asilikali ŵa Afilisiti, ndipu sonu Isirayeli waja chinthu chakununkha kwa Afilisiti.” Sonu ŵanthu angudanika kuti alondo Sauli ku Giligala.+

5 Afilisiti nawu anguwungana pamoza kuti achiti nkhondu ndi Ayisirayeli. Yiwu ŵenga ndi magaleta 30,000, ŵanthu akukwera pamahachi 6,000 kweniso ŵenga ndi asilikali anandi ukongwa nge mchenga wa mumphepeti mwa nyanja.+ Yiwu anguluta kuchijintha msasa ku Mikimashi, kuvuma* kwa Beti-aveni.+ 6 Ayisirayeli anguwona kuti ŵe musuzgu, chifukwa angufinyikizika ukongwa. Mwaviyo ŵanthu angubisama muzimphanji,+ muvimazenji, mumajalawi, muvipinda vapasi* ndipuso muvisimi vambula maji. 7 Aheberi anyaki anguyambuka Yorodani ndi kuluta kucharu cha Gadi ndi cha Giliyadi.+ Kweni Sauli wenga weche ku Giligala ndipu ŵanthu wosi wo amulondonga ambwambwanthiyanga. 8 Iyu wangulutirizga kulindizga kwa mazuŵa 7, mpaka pa nyengu* yo Samuyeli wangukamba, kweni Samuyeli wanguza cha ku Giligala ndipu ŵanthu angwamba kumuthaŵa Sauli. 9 Sonu Sauli wangukamba kuti: “Ndipaskeni sembi yakupiriza kweniso sembi za chimangu.” Ndipu iyu wangupereka sembi yakupiriza.+

10 Kweni wati wamaliza ŵaka kupereka sembi yakupiriza, Samuyeli wanguza. Sonu Sauli wanguluta kuchikumana nayu ndipuso kuchimutawuzga.* 11 Samuyeli wangukamba kuti: “Ntchinthu wuli cho wachita?” Ndipu Sauli wangumuka kuti: “Ndinguwona kuti ŵanthu atindithaŵa,+ kweniso yimwi munguza cha pa nyengu yo mungukamba, ndipu Afilisiti nawu awungananga pamoza ku Mikimashi.+ 12 Sonu ndinguŵanaŵana kuti, ‘Afilisiti azengi ku Giligala kuzindiyukiya, kweni ini ndamupempha cha Yehova kuti wandilongo wezi.’* Mwaviyo, ndinguchichizgika kuti ndipereki sembi yakupiriza.”

13 Samuyeli wangukambiya Sauli kuti: “Wachita uzereza ukongwa. Wavwiya cha dangu lo Yehova Chiuta waku wangukupaska.+ Asani unguvwiya, Yehova watingi wachitiskengi kuti ufumu waku ukho mu Isirayeli mpaka muyaya. 14 Kweni sonu ufumu waku ukhongi cha.+ Yehova wasaniyengi munthu wakukoliyana ndi mtima waki,+ ndipu Yehova wamuŵikengi kuti waje mulongozgi wa ŵanthu ŵaki,+ chifukwa yiwi wavwiya cha vo Yehova wangukulamula.”+

15 Sonu Samuyeli wangusoka ndi kutuwaku ku Giligala. Iyu wangukwere ku Gibeya waku Benjamini, ndipu Sauli wanguŵerenga ŵanthu. Iyu wanguja ndi ŵanthu 600.+ 16 Sauli, mwana waki Yonatani kweniso ŵanthu wo ŵenga nawu, ajanga ku Geba+ waku Benjamini, ndipu Afilisiti angujintha msasa ku Mikimashi.+ 17 Magulu ngakuyukiya nga asilikali ngatuwanga mumsasa wa Afilisiti mu magulu ngatatu. Gulu limoza laseleriyanga kumsewu wakuluta ku Ofura, kucharu cha Shuwali; 18 gulu lachiŵi laseleriyanga kumsewu wa ku Beti-horoni;+ ndipu gulu lachitatu laseleriyanga kumsewu wakuluta kumphaka yo yilazga ku dambu la Zeboyimu, chakuchipululu.

19 Sonu mucharu chosi cha Isirayeli mwengavi munthu yo wasulanga visulu, chifukwa Afilisiti angukamba kuti: “Aheberi aleki kusula lipanga pamwenga mkondu.” 20 Mwaviyo, Ayisirayeli wosi alutanga kwa Afilisiti kuti akanolesi mapulawu, mapiki, mbavi kweniso visenga vawu. 21 Mtengu wakunolese mapulawu, mapiki, chidya cha minyu ngatatu, mbavi ndipuso wakupangiya mjokonyu wa ng’ombi, wenga pimu* yimoza. 22 Pa zuŵa la nkhondu, ŵanthu wo ŵenga ndi Sauli kweniso Yonatani,+ ŵengavi lipanga pamwenga mkondu; Sauli ndi mwana waki Yonatani, ndiwu pe ŵenga ndi vidya.

23 Sonu gulu la asilikali ŵa Afilisiti, linguluta kumalu ngakuyambukiya ngo nge kumalu ngakusendemuka ku Mikimashi.+

14 Zuŵa linyaki, Yonatani+ mwana waku Sauli, wangukambiya mteŵeti waki yo wamupingiyanga vidya kuti: “Zanga, tiyi tiyambukiyi kusirya ko kwe gulu la asilikali ŵa Afilisiti.” Kweni awisi wanguŵakambiya cha. 2 Sauli wajanga kubwalu kwa tawuni ya Gibeya,+ musina mwa chimiti cha vipasu va pomegiraneti* ku Migironi. Ndipu iyu wenga ndi anthulumi pafufupi 600.+ 3 (Ahiya mwana waku Ahitubu,+ mku waku Ikabodi,+ wangunyamuwa efodi.+ Ahitubu wenga mwana waku Finihasi,+ Finihasi wenga mwana waku Eli+ yo wenga wasembi waku Yehova ku Shilo.)+ Ndipu ŵanthu anguziŵaku cha ko Yonatani wanguluta. 4 Pakati pa nthowa yo Yonatani wakhumbanga kuyambuka kuti waluti kwa asilikali ŵa Afilisiti, penga majalawi ngaŵi ngo ngawonekanga nge minyu. Kurwandi linyaki kwenga jalawi limoza, kweniso kurwandi linyaki kwenga jalawi limoza. Jalawi linyaki ladanikanga kuti Bozezi, ndipu linyaki ladanikanga kuti Sene. 5 Limoza mwa majalawi ngenanga, linguma nge chipilala kunkhondi* ndipu lingulazga ku Mikimashi, penipo linyaki lenga kumwera ndipu lingulazga ku Geba.+

6 Sonu Yonatani wangukambiya mteŵeti waki yo wamupingiyanga vidya kuti: “Zanga, tiyi tiyambukiyi kumsasa wa ŵanthu ambula kudumulika.+ Panyaki Yehova watiwovyengi, chifukwa palivi cho chingatondekesa Yehova kutaska ŵanthu, kwali mwakugwiriskiya ntchitu ŵanthu anandi pamwenga amana.”+ 7 Mteŵeti waki yo wamupingiyanga vidya wangumuka kuti: “Chita chechosi cho mtima waku wakutuma kuti uchiti. Uluti kwekosi ko wakhumba, ndipu ini ndikulondongi kwekosi ko mtima waku wakutuma.” 8 Yonatani wangukamba kuti: “Tiyambukiyengi ku ŵanthu ŵenaŵa ndipu takujilongo kwaku yiwu. 9 Asani yiwu achitikambiya kuti, ‘Mani penipo mpaka po isi taziya kwaku yimwi!’ tamukuma penipo ndipu tamulutaku cha ko yiwu ŵali. 10 Kweni asani achitikambiya kuti, ‘Zani muchiti nasi nkhondu!’ tamuluta, chifukwa Yehova wakuŵapereka mu manja mwidu. Chenichi ndichu chamuja chisimikizu chidu.”+

11 Sonu wosi ŵaŵi angujilongo kwa asilikali ŵa Afilisiti. Afilisiti angukamba kuti: “Wonani! Aheberi asotopoka mumazenji mo angubisama.”+ 12 Afilisiti wo ŵenga mumsasa angukambiya Yonatani ndi mteŵeti waki yo wamupingiyanga vidya kuti: “Zani kunu kuti tikukhawuliseni!”+ Nyengu yeniyo, Yonatani wangukambiya mteŵeti waki kuti: “Ndilondo chifukwa Yehova waŵaperekengi mu manja mwa Ayisirayeli.”+ 13 Yonatani wangukwere kwaku yiwu mwakukwaŵa, ndipu mteŵeti waki wamulondonga muvuli; Afilisiti angwamba kuwa pa masu paku Yonatani ndipu mteŵeti waki yo wenga muvuli mwaki, waŵabayanga. 14 Pa ulendu wakwamba wo Yonatani ndi mteŵeti waki anguyukiya Afilisiti, angubaya ŵanthu pafufupi 20 pa mtunda wakukwana hafu ya ekala.*

15 Ŵanthu wosi anguchita mantha kusazgapu wo ŵenga mumsasa,+ magulu ngakuyukiya nga Afilisiti nangu nganguchita mantha. Charu chingwamba kusukunyika ndipu mantha ngakutuliya kwaku Chiuta, nganguŵako. 16 Alonda aku Sauli ku Gibeya+ waku Benjamini, anguwona kuti ŵanthu atimbanyizgika ndipu aselere kwekosi.+

17 Sauli wangukambiya ŵanthu wo wenga nawu limoza kuti: “Ŵerengani ŵanthu ndipu muwoni yo watuwapu panu.” Ŵati aŵerenga ŵanthu, angusaniya kuti Yonatani ndi mteŵeti waki yo wamupingiyanga vidya palivi. 18 Sonu Sauli wangukambiya Ahiya kuti:+ “Iza nalu kufupi Bokosi laku Chiuta wauneneska!” (Pakuti Bokosi laku Chiuta wauneneska lenga ndi Ayisirayeli pa nyengu yo.*) 19 Sauli wachilongoro ndi wasembi, chimtimbaheka cho chenga mumsasa wa Afilisiti, chakuliyangakuliyanga. Sonu Sauli wangukambiya wasembi kuti: “Leka vo uchita.”* 20 Sauli limoza ndi ŵanthu wosi wo wenga nawu, anguwungana pamoza ndipu anguluta ku nkhondu. Yiwu anguchisaniya kuti Afilisiti abayana ŵijaŵija ndi lipanga, ndipu chimtimbaheka chenga chikulu ukongwa. 21 Kweniso Aheberi wo pakwamba ŵenga kuchigaŵa cha Afilisiti ndipu anguziya nawu limoza kumsasa, angwamba kuluta kwa Ayisirayeli wo alongozgekanga ndi Sauli kweniso Yonatani. 22 Ayisirayeli wosi wo angubisama+ muchigaŵa chamapiri cha Efurayemu, anguvwa kuti Afilisiti athaŵa, ndipu nawu angwamba kuŵatchimbiza. 23 Mwaviyo, Yehova wangutaska Ayisirayeli pa zuŵa lenili,+ ndipu nkhondu yingulutiriya mpaka ku Beti-aveni.+

24 Kweni Ayisirayeli angusuzgika ukongwa pa zuŵa lenili, chifukwa Sauli wangulapizgiya ŵanthu wosi kuti: “Ngwakutembeka munthu weyosi yo waryengi chakurya* chechosi lumwi lechendasere, kweniso mpaka po ndaweze arwani ŵangu wosi!” Mwaviyo pengavi munthu weyosi yo wangurya kanthu.+

25 Ŵanthu wosi angufika* muthundu ndipu pasi penga uchi. 26 Ŵanthu ŵati afika muthundu, anguwona uchi uchinthonya kweni pengavi yo wangurya chifukwa cha kopa thembu. 27 Kweni Yonatani wanguvwaku cha awisi achilapizgiya ŵanthu,+ mwaviyo wanguto nthonga yaki yo wangukoleze ndipu wangujoko chisa cha uchi ndi songu ya nthonga yo. Wati waweze janja laki kumulomu, masu ngaki ngangungweruka. 28 Munthu munyaki wati wawona ivi, wangukamba kuti: “Awusu alapizgiya ŵanthu kuti, ‘Ngwakutembeka munthu weyosi yo waryengi chakurya msanawale!’+ Ndichu chifukwa chaki ŵanthu avuka ukongwa.” 29 Kweni Yonatani wangumuka kuti: “Ada achitiska kuti charu chije pa suzgu yikulu. Wonani mo masu ngangu ngangwerukiya chifukwa ndalaŵa ŵaka timauchi timanavi. 30 Asani msanawale ŵanthu angurya mwakufwatuka+ vinthu va arwani ŵawu vo angusaniya, vinthu vatingi viŵengi umampha ukongwa! Kweniso mphanyi Afilisiti abayika anandi ukongwa.”

31 Pa zuŵa lenili, angulutirizga kubaya Afilisiti kutuwa ku Mikimashi mpaka ku Aijaloni,+ ndipu ŵanthu anguvuka ukongwa. 32 Sonu ŵanthu angwamba kutchimbiriya ku vinthu vo anguphanga, ndipu angubayiya penipo mbereri, ng’ombi ndipuso matholi.* Yiwu angurya nyama limoza ndi ndopa zaki.+ 33 Uthenga unguza kwaku Sauli wakuti: “Awonani! Ŵanthu abudiya Yehova mwakurya nyama limoza ndi ndopa zaki.”+ Iyu wangukamba kuti: “Mwachita vinthu mwambula kugomezgeka. Ndikunkhuzgiyeni chimwa chikulu mwaliŵiliŵi.” 34 Sonu Sauli wangukamba kuti: “Ŵanthu wosi akambiyeni uthenga wakuti, ‘Weyosi wazi ndi ng’ombi yinthulumi kweniso mbereri ndipu wazivibayiyi kunu, pavuli paki waziryi. Mungabudiyanga Yehova cha mwakurya nyama limoza ndi ndopa zaki.’”+ Mwaviyo, weyosi wanguza ndi ng’ombi yaki yinthulumi ndipu wanguyibayiya penipo. 35 Ndipu Sauli wanguzenge Yehova guŵa la sembi.+ Lenili ndilu lenga guŵa la sembi lakwamba lo wanguzenge Yehova.

36 Pavuli paki, Sauli wangukamba kuti: “Tiyeni tisikiyi kwa Afilisiti ndi usiku kuti tikaŵayukiyi ndi kuŵalonda vinthu vawu mpaka mlenji. Palivi yo takumusiya wamoyu.” Yiwu angumuka kuti: “Chitani chechosi cho muwona kuti ntchakwenere.” Sonu wasembi wangukamba kuti: “Tiyeni tifumbi dankha Chiuta wauneneska panu.”+ 37 Sauli wangufumba Chiuta kuti: “Kumbi ndiluti kuchiyukiya Afilisiti?+ Kumbi muŵaperekengi mu manja mwa Ayisirayeli? Kweni Chiuta wangumumuka cha pa zuŵa ili. 38 Sonu Sauli wangukamba kuti: “Zani kunu yimwi mosi alongozgi a ŵanthu, ndipu tifufuzi kuti tiziŵi ubudi wo wachitika msanawale. 39 Pakuti ndilapizga mu zina laku Yehova Chiuta wamoyu yo wataska Ayisirayeli, chinanga vingaŵa kuti mwana wangu Yonatani ndiyu wananga, watenere kubayika.” Kweni pengavi munthu yo wangumumuka. 40 Sonu wangukambiya Ayisirayeli wosi kuti: “Yimwi mosi mumi kuchigaŵa chimoza, ndipu ini ndi mwana wangu Yonatani, nasi timengi kuchigaŵa chinyaki.” Ŵanthu angumuka Sauli kuti: “Chitani chechosi cho muwona kuti ntchakwenere.”

41 Sauli wangukambiya Yehova kuti: “Yimwi Chiuta waku Isirayeli, timukeni mwakugwiriskiya ntchitu Tumimu!”+ Sonu Yonatani ndi Sauli ndiwu angusankhika, ndipu ŵanthu angufwatuka. 42 Pavuli paki Sauli wangukamba kuti: “Chitani mayeri+ pakati paku ini ndi mwana wangu Yonatani.” Ndipu Yonatani ndiyu wangusankhika. 43 Sonu Sauli wangufumba Yonatani kuti: “Ndikambiyi, ntchinthu wuli cho wachita?” Yonatani wangumuka kuti: “Ini ndingulaŵa ŵaka uchi wo wenga kusongu kwa nthonga yangu.+ Sonu ini nde panu, nde wakunozgeka kufwa!”

44 Sauli wangukamba kuti: “Chiuta wandilangi ndipuso wasazgiyeku* asani ulekengi kubayika yiwi Yonatani.”+ 45 Kweni ŵanthu angukambiya Sauli kuti: “Kumbi nadi Yonatani, munthu yo wachitiska kuti Ayisirayeli aphali nkhondu,*+ wabayiki? Vingachitika cha venivo! Tilapizga mu zina laku Yehova Chiuta wamoyu, kuti sisi laki chinanga ndimoza limbotokiyengi pasi cha kutuwa kumutu kwaki, chifukwa Chiuta ndiyu wamuwovya kufiska vo wachita msanawale.”+ Mwaviyo, ŵanthu angutaska* Yonatani ndi mazu ngenanga, ndipu iyu wangubayika cha.

46 Sonu Sauli wanguleka kulondo Afilisiti, ndipu Afilisiti anguwere kuchigaŵa chawu.

47 Sauli wanguchitiska kuti ufumu waki uje wanthazi mu Isirayeli, ndipu wanguchita nkhondu ndi arwani ŵaki wo ŵenga kuvigaŵa vosi. Iyu wanguchita nkhondu ndi Amowabu,+ Aamoni,+ Aedomu,+ mafumu nga ku Zoba+ ndipuso Afilisiti.+ Kwekosi ko iyu wakanga, waŵathereskanga. 48 Iyu wanguchita nkhondu mwachiganga ndipu wanguthereska Aamaleki,+ kweniso wangutaska Ayisirayeli mu manja mwa ŵanthu wo aŵaphanganga vinthu vawu.

49 Ŵana anthulumi aku Sauli ŵenga Yonatani, Ishivayi kweniso Malaki-shuwa.+ Iyu wenga so ndi ŵana ŵaŵi anthukazi; mura wenga Merabu+ ndipu mumana wenga Mikala.+ 50 Muwolu waku Sauli wenga Ahinowamu, mwana waku Ahimazi. Mura wa asilikali aku Sauli wenga Abineri,+ mwana waku Nera. Nera wenga mubali wa awisi aku Sauli. 51 Kishi+ ndiyu wenga wisi waku Sauli, ndipu Nera+ wisi waku Abineri, wenga mwana waku Abiyeli.

52 Mu mazuŵa ngosi ngaku Sauli,+ penga nkhondu yakofya pakati pa Ayisirayeli ndi Afilisiti. Asani Sauli wawona munthu wanthazi pamwenga wachiganga, wamutonga kuti waje msilikali waki.+

15 Sonu Samuyeli wangukambiya Sauli kuti: “Yehova wangutuma ini kuti ndizikusankhi* kuti uje fumu ya ŵanthu ŵaki Ayisirayeli;+ sonu uvwi vo Yehova wakamba.+ 2 Yehova wa mizinda wakamba kuti: ‘Aamaleki ndiŵaweziyengi pa vo anguchitiya Ayisirayeli, chifukwa angulimbana nawu po atuwanga ku Ijipiti.+ 3 Sonu uluti ukabayi Aamaleki,+ wosi ukaŵabayi+ kweniso ukanangi vosi vo ŵe navu. Ungachiŵasiyanga amoyu* cha; ukabayi+ chechosi kwamba munthulumi mpaka munthukazi, mwana mpaka litema, ng’ombi yinthulumi mpaka mbereri, ngamila mpaka bulu.’”+ 4 Sauli wangudanisa ŵanthu ndipu wanguŵaŵerenga ku Telayimu: Asilikali akwenda pasi ŵengapu 200,000, kweniso penga anthulumi 10,000 akutuwa ku Yuda.+

5 Sauli wangulutiriya mpaka kutawuni ya Aamaleki ndipu wanguŵabisamiya pafupi ndi dambu. 6 Sonu Sauli wangukambiya Akeni kuti:+ “Tuwanipu pakati pa Aamaleki kuti ndileki kukupeyiyani nawu limoza.+ Pakuti yimwi munguŵalongo chanju chambula kumala Ayisirayeli+ wosi pa nyengu yo atuwanga ku Ijipiti.” Mwaviyo, Akeni angutuwapu pakati pa Aamaleki. 7 Pavuli paki, Sauli wangubaya Aamaleki,+ kutuwa ku Havila+ mpaka ku Shuru,+ kufupi ndi Ijipiti. 8 Agagi+ fumu ya Aamaleki wangumuko wamoyu, kweni ŵanthu anyaki wosi wanguŵabaya ndi lipanga.+ 9 Sauli ndi ŵanthu wo wenga nawu angumusiya wamoyu* Agagi. Yiwu angusiya so mbereri zamampha, ng’ombi zamampha, nyama zakututuŵa, mbereri zinthulumi ndipuso vinthu vosi vo venga vamampha.+ Yiwu angukhumba cha kuvinanga. Kweni vinthu vosi vo venga vabwekabweka kweniso vambula kukhumbika, anguvinanga.

10 Sonu Yehova wangukambiya Samuyeli kuti: 11 “Nde ndi chitima kuti ndikusankha Sauli kuja fumu, pakuti iyu waleka kwenda mu nthowa yangu kweniso wavwiya cha mazu ngangu.”+ Samuyeli wanguguŵa ukongwa ndipu wanguliriya Yehova usiku wosi.+ 12 Samuyeli wati wayuka ndi mlenjilenji kuti wakakumani ndi Sauli, ŵanthu angukambiya Samuyeli kuti: “Sauli wanguluta ku Karimeli+ ndipu wajimikiya chipilala chachikumbusu kweniko.+ Pavuli paki, wanguweku ndi kuluta ku Giligala.” 13 Pakumaliya paki, Samuyeli wangufika kwaku Sauli ndipu Sauli wangumukambiya kuti: “Yehova wakutumbikeni. Ndachita vosi vo Yehova wangukamba.” 14 Kweni Samuyeli wangufumba kuti: “Sonu nanga kuliya kwa mbereri ko ndituvwa mumakutu ngangu kweniso kuliya kwa ng’ombi ko ndituvwa?”+ 15 Sauli wangumuka kuti: “Zatoleka kwa Aamaleki chifukwa ŵanthu azisiya zamoyu* mbereri zamampha kweniso ng’ombi zamampha kuti azizipereki sembi kwaku Yehova Chiuta winu, kweni vinyaki vosi vo vingujaku avinanga.” 16 Wati wakamba venivi, Samuyeli wangukambiya Sauli kuti: “Leka kulongoro! Ndikukambiyi vo Yehova wandikambiya zana ndi usiku.”+ Mwaviyo, Sauli wangukamba kuti: “Kambani!”

17 Samuyeli wangulutirizga kuti: “Asi wajiwonanga kuti we mumana ukongwa+ pa nyengu yo wasankhikanga kuja mulongozgi wa mafuku nga Ayisirayeli kweniso pa nyengu yo Yehova wakusankhanga kuti uje fumu ya ku Isirayeli?+ 18 Sonu Yehova wangukutuma ndipu wangukukambiya kuti, ‘Luta, ukabayi Aamaleki,+ ŵanthu akubuda. Ukachiti nawu nkhondu mpaka po waŵamaliziya limu wosi.’+ 19 Ntchifukwa wuli unguleka kuvwiya mazu ngaku Yehova? Mumalu mwaki, unguphuluphutiya kuto vinthu va arwani ŵaku,+ ndipu unguchita vinthu viheni pa masu paku Yehova!”

20 Sauli wangukambiya Samuyeli kuti: “Kweni ndavwiya mazu ngaku Yehova! Ndinguluta ko Yehova wangundituma, ndipu Agagi fumu ya Aamaleki ndaza nayu, kweniso Aamaleki ndaŵabaya.+ 21 Kweni ŵanthu anguto mbereri zamampha ukongwa kweniso ng’ombi zamampha ukongwa pa vinthu va arwani ŵawu vo vakhumbikanga kuvinanga, kuti azivipereki sembi kwaku Yehova Chiuta winu ku Giligala.”+

22 Sonu Samuyeli wangukamba kuti: “Kumbi sembi zakupiriza ndipuso sembi ndizu zitimukondwesa ukongwa Yehova+ kuluska kuvwiya mazu ngaku Yehova? Awona! Kuvwiya kuluska sembi,+ ndipu kuvwisiya kuluska mafuta+ nga mbereri zinthulumi; 23 pakuti kugaruka+ mbubudi ndipu kuyanana ŵaka ndi kugwiriskiya ntchitu nyanga,+ kujikuzga kuyanana ŵaka ndi kuchita vamasenga kweniso kusopa angoza.* Chifukwa chakuti wakana kuvwiya mazu ngaku Yehova,+ nayu wakukana kuti uje fumu.”+

24 Sauli wangukambiya Samuyeli kuti: “Ndabuda chifukwa ndavwiya cha dangu laku Yehova kweniso mazu nginu, pakuti ndingopa ŵanthu ndipu ndinguvwiya vo yiwu angukamba. 25 Sonu ndigowokiyeni ubudi wangu ndipu muwelere nani limoza kuti nkhajikami pa masu paku Yehova.”+ 26 Kweni Samuyeli wangukambiya Sauli kuti: “Ndiweleriyengi nawi cha, pakuti wakana mazu ngaku Yehova ndipu Yehova nayu wakukana kuti ulutirizgi kuja fumu ya ku Isirayeli.”+ 27 Samuyeli waching’anamuka kuti wakengi, Sauli wanguko salu ya mumphata mwa mkhanju waki wapanthuwa, ndipu yingukeruka. 28 Ivi vati vachitika, Samuyeli wangukamba kuti: “Yehova wakeruwa ndi kutuzgaku ufumu wa Ayisirayeli kwaku yiwi, ndipu wawuperekengi ku munyaku, yo ngwamampha kuluska yiwi.”+ 29 Kweniso, Wakutumbikika waku Isirayeli+ wapusikengi cha+ pamwenga kusintha maŵanaŵanu ngaki,* pakuti Iyu ndi munthu cha kuti wasinthi maŵanaŵanu.”*+

30 Sauli wangukamba kuti: “Ndabuda nadi. Kweni ndipaseni ulemu pa masu pa ŵara a ŵanthu ŵangu kweniso pa masu pa Ayisirayeli. Muwelere nani limoza kuti nkhajikami pa masu paku Yehova Chiuta winu.”+ 31 Sonu Samuyeli wanguwelere ndi Sauli, ndipu Sauli wangujikama pa masu paku Yehova. 32 Samuyeli wangukamba kuti: “Zani nayu kunu Agagi fumu ya Aamaleki.” Agagi wanguluta kwaku Samuyeli mwakugongowa kweniso mwamantha,* pakuti pakwamba waŵanaŵananga kuti: ‘Yapa nyifwa yindisaniyengi* cha.’ 33 Kweni Samuyeli wangukamba kuti: “Nge mo lipanga laku linguchitiskiya kuti anthukazi asiyiki kwambula ŵana, ndimu so anyoku ajaliyengi kwambula mwana pakati pa anthukazi.” Samuyeli wati wakamba mazu ngenanga, wangupikitapikita Agagi pa masu paku Yehova ku Giligala.+

34 Samuyeli wanguluta ku Rama, ndipu Sauli wanguluta kunyumba yaki ku Gibeya waku Sauli. 35 Samuyeli wanguliriya Sauli,+ ndipu wanguwonana nayu so cha Sauli mpaka pa zuŵa lo wangufwiya. Yehova wanguchita chitima chifukwa chakuti wangusankha Sauli kuti waje fumu ya ku Isirayeli.+

16 Pakumaliya paki, Yehova wangukambiya Samuyeli kuti: “Kumbi uliriyengi Sauli mpaka zuŵanji,+ pakuti ini ndamukana kuti waje fumu ya ku Isirayeli?+ Zaza sengwi laku ndi mafuta+ ndipu luta. Ndikutumengi kwaku Jese+ wa ku Betelehemu, chifukwa ndajisankhiya fumu kutuliya pa ŵana ŵaki.”+ 2 Kweni Samuyeli wangukamba kuti: “Ndingaluta wuli? Asani Sauli wavwa ŵaka, wandibayengi.”+ Yehova wangumuka kuti: “To ng’ombi yimana uluti nayu ndipu ukakambi kuti, ‘Ndaza kuzipereka sembi kwaku Yehova.’ 3 Ukadani Jese kuti wazi kumalu ngakupereke sembi; pavuli paki ndakukukambiya vakuti uchiti. Ukandisankhiyi munthu* yo ndakukulongo.”+

4 Samuyeli wanguchita vo Yehova wangumukambiya. Wati wafika ku Betelehemu,+ ŵara a mutawuni yo angwamba kumbwambwanthiya ŵati akumana nayu, ndipu angumufumba kuti: “Kumbi mwaziya chimangu?” 5 Iyu wangumuka kuti: “Hinya, ndaziya chimangu. Ndaza kuti ndizipereki sembi kwaku Yehova. Jitoweseni ndipu tilutiyi limoza kuchipereka sembi.” Pavuli paki, wangutowesa Jese ndi ŵana ŵaki anthulumi ndipu wanguŵadaniya kumalu ngo achiperekiyanga sembi. 6 Yiwu achisere, Samuyeli wanguwona Eliyabu+ ndipu wanguŵanaŵana kuti: “Vawoneke limu kuti uyu wama pa masu paku Yehova, ndiyu wakusankhika waki.” 7 Kweni Yehova wangukambiya Samuyeli kuti: “Ungawonanga kawonekeru kaki cha pamwenga utali waki,+ chifukwa ini ndamukana mwenuyu. Pakuti mo munthu wawone, ndimu Chiuta wawone cha, chifukwa munthu wawona ŵaka kubwalu, kweni Yehova wawona mumtima.”+ 8 Sonu Jese wangudana Abinadabu+ ndipu wangumujumphisa pa masu paku Samuyeli. Kweni Samuyeli wangukamba kuti: “Uyu nayu Yehova wamusankha cha.” 9 Pavuli paki Jese wanguza ndi Shama+ kweni Samuyeli wangukamba so kuti: “Uyu nayu Yehova wamusankha cha.” 10 Jese wangujumphisa ŵana ŵaki anthulumi 7 pa masu paku Samuyeli, kweni Samuyeli wangukambiya Jese kuti: “Yehova wasankhapu weyosi cha pa ŵana ŵenaŵa.”

11 Pakumaliya Samuyeli wangufumba Jese kuti: “Kumbi ŵana ŵaku anthulumi mbenaŵa pe?” Iyu wangumuka kuti: “Mumana ukongwa+ palivi dankha, waluta kuchiliska mbereri.”+ Sonu Samuyeli wangukambiya Jese kuti: “Kamudaneni, chifukwa tijengi pasi cha kuti tiryi mpaka po iyu waziya.” 12 Jese wangutuma munthu kuti wakamudani, ndipu wanguza nayu. Mnyamata yo wenga muyera, wa masu ngakutowa, kweniso wenga wakutowa.+ Pavuli paki Yehova wangukamba kuti: “Soka, umupunguliyi mafuta, chifukwa ndi mwenuyu!”+ 13 Sonu Samuyeli wanguto sengwi la mafuta+ ndipu wangupunguliya Davidi aku ŵaki achiwona. Kwamba pa zuŵa lenili mpaka munthazi, mzimu waku Yehova ungwamba kugwira ntchitu paku Davidi.+ Pavuli paki Samuyeli wangusoka ndi kuwere ku Rama.+

14 Sonu mzimu waku Yehova ungutuwaku kwaku Sauli,+ ndipu mzimu uheni wakutuliya kwaku Yehova, wamusuzganga.+ 15 Ateŵeti aku Sauli angumukambiya kuti: “Awonani, mzimu uheni wakutuliya kwaku Chiuta utikusuzgani. 16 Sonu chondi ambuya, lamulani ateŵeti ŵinu kuti akupenjiyeni munthu yo we ndi lusu lakumba bangu.*+ Asani mzimu uheni wakutuliya kwaku Chiuta wakuziyani, iyu wakumbiyeningi bangu ndipu yimwi muvwengi umampha.” 17 Sauli wangukambiya ateŵeti ŵaki kuti: “Chondi ndipenjiyeni munthu yo waziŵa kumba ndipu muzi nayu kwaku ini.”

18 Yumoza mwa ateŵeti ŵaki wangumukambiya kuti: “Awonani! Ini ndikuwona mwana waku Jese waku Betelehemu. Mwana mwenuyu watumba mwalusu, ngwachiganga ndipuso ngwanthazi.+ Iyu walongoro mwazeru, ngwakutowa+ ndipuso Yehova we nayu.”+ 19 Sauli wangutuma ŵanthu kwaku Jese kuti akamukambiyi kuti: “Nditumiziyi mwana waku Davidi, yo waliska mbereri.”+ 20 Sonu Jese wanguto bulu ndipu wangukwezapu chiŵandi, botolu la vinyu lachikopa kweniso kamwana ka mbuzi ndi kuvitumiza limoza ndi mwana waki Davidi. 21 Mwaviyo, Davidi wanguza kwaku Sauli, ndipu wangwamba kumuteŵete.+ Sauli wangwamba kumuyanja ukongwa, ndipu Davidi wanguja wakumunyamuliya vidya. 22 Sauli wangutumiza uthenga kwaku Jese kuti: “Chondi, Davidi walutirizgi kunditeŵete, pakuti iyu wasaniya wezi mu masu mwangu.” 23 Asani mzimu uheni wakutuliya kwaku Chiuta waza kwaku Sauli, Davidi watonga bangu ndi kumumbiya. Pavuli paki Sauli wafwatukanga kweniso wavwanga umampha, ndipu mzimu uheni watuwangaku kwaku iyu.+

17 Afilisiti+ anguwunganisa asilikali ŵawu* kuti akachiti nkhondu. Yiwu anguwungana ku Soku+ wa ku Yuda, ndipu angujintha msasa ku Efesi-damimu+ pakati pa Soku ndi Azeka.+ 2 Sauli ndi anthulumi a ku Isirayeli anguwungana ndipu angujintha msasa mu Dambu la* Ela.+ Yiwu angundanda mumzeri wakunozgeke nkhondu kuti akakumani ndi Afilisiti. 3 Afilisiti ŵenga paphiri linyaki ndipu Ayisirayeli nawu ŵenga paphiri linyaki, pakati pawu penga dambu.

4 Sonu mumsasa wa Afilisiti mungutuwa chinkhara. Chinkhara chenichi chadanikanga kuti Goliyati,+ ndipu iyu wenga wa ku Gati.+ Goliyati wenga mtali mamita pafufupi ngatatu.* 5 Iyu wenga ndi chisoti chamkuŵa kumutu kwaki, ndipuso wanguvwala chakuvwala chamamba ngakuyerekanayerekana ngavisulu. Mkuŵa wa chakuvwala chaki chamamba ngavisulu+ wenga uzitu masekeli 5,000.* 6 Mumalundi, wanguvwala chakuvwala chamkuŵa cho chavikiliyanga malundi ngaki, kweniso wenga ndi kamkondu kamana+ kumsana. 7 Nthonga ya mkondu waki yenga yikulu nge chimiti cho ŵanthu akupanga salu agwiriskiya ntchitu,+ ndipu uzitu wa mutu wa mkondu waki wenga masekeli 600.* Munthu yo wamunyamuliyanga chishangu wenga panthazi paki. 8 Sonu iyu wanguma ndi kudaniriziya asilikali ŵa Ayisirayeli+ kuti: “Ntchifukwa wuli mwaza ndi kundanda mumzeri wakunozgeke nkhondu? Asi ini nde Mfilisiti wakuzirwa, ndipu yimwi mwe ateŵeti aku Sauli? Sankhani munthu kuti wazipumani nani. 9 Asani wafiskengi kupumana nani kweniso wandibayengi, mbwenu isi tijengi ateŵeti ŵinu. Kweni asani ini ndimupumengi ndi kumubaya, yimwi mujengi ateŵeti ŵidu ndipu mutiteŵetiyengi.” 10 Mfilisiti yo wangukamba so kuti: “Ndinyoza* asilikali ŵa Ayisirayeli+ msanawale. Ndipaskeni munthu kuti tipumani!”

11 Sauli ndi Ayisirayeli wosi ŵati avwa mazu ngenanga nga Mfilisiti yo, anguchita mantha ndipu angopa ukongwa.

12 Davidi wenga mwana waku Jese, munthu wa ku Efurata+ ku Betelehemu+ wa ku Yuda. Jese+ wenga ndi ŵana anthulumi 8+ ndipu mu mazuŵa ngaku Sauli, Jese wenga wakukota. 13 Ŵana arara atatu aku Jese angulondo Sauli ku nkhondu.+ Ŵana ŵaki atatu wo anguluta ku nkhondu ndi yaŵa: Eliyabu+ yo wenga mwana waki wakwamba, Abinadabu+ mwana waki wachiŵi kweniso Shama+ mwana waki wachitatu. 14 Davidi wenga mumana ukongwa+ pa ŵana anthulumi wosi aku Jesse, ndipu ŵana arara atatu angulondo Sauli.

15 Davidi walutanga kwaku Sauli kweniso wawengaku kuti wakaphwere mbereri+ za awisi ku Betelehemu. 16 Mfilisiti yuwa, wazanga ndi kuma panthazi mlenji wewosi kweniso mazulu ngengosi kwa mazuŵa 40.

17 Sonu Jese wangukambiya mwana waki Davidi kuti: “To mbewu zakukazinga izi zakukwana efa yimoza,* kweniso viŵandi 10, ndipu uluti navu kwa aku ŵaku kumsasa. 18 Uto so vigaŵa 10 ivi va mkaka wakukhoma,* ukapaski mulongozgi wa gulu la ŵanthu 1,000; ukawoni so kuti aku ŵaku ŵe wuli ndipu ukazi ndi chisimikizu chakuti ŵe umampha.” 19 Aku ŵaki aku Davidi ŵenga ndi Sauli limoza ndi Ayisirayeli anyaki mu Dambu la* Ela,+ mo achitanga nkhondu ndi Afilisiti.+

20 Davidi wanguyuka mlenjilenji ndipu mbereri wangusiliya munthu munyaki kuti waziphweriyengi. Iyu wangupanganya vinthu ndipu pavuli paki wanguluta nge mo Jese wangumulamuliya. Wati wafika mumsasa, wangusaniya asilikali achiluta kuchindanda mumzeri wa nkhondu, ndipu adanirizanga chiwawa cha nkhondu. 21 Ayisirayeli angundanda kweniso Afilisiti nawu angundanda, mwakuti yiwu alereskananga. 22 Nyengu yeniyo, Davidi wangupereka katundu yo wangupinga ku munthu yo wasunganga katundu ndipu wangutchimbiriya kumzeri wa nkhondu. Wati wafika, wangwamba kufumba kuti aku ŵaki ŵe wuli.+

23 Wachilongoro nawu, kunguza chinkhara cho chadanikanga kuti Goliyati. Goliyati+ wenga Mfilisiti wa ku Gati. Iyu wangutuwapu pamzeri wa nkhondu wa Afilisiti ndi kuluta panthazi, ndipu wanguwerezapu so mazu ngo wangukamba pakwamba.+ Davidi wavwanga Mfilisiti yo wachilongoro. 24 Anthulumi wosi a ku Isirayeli ŵati awona munthu uyu, anguthaŵa chifukwa cha mantha.+ 25 Anthulumi a ku Isirayeli akambanga kuti: “Kumbi mwamuwona munthu yo watuza po? Iyu wanyoza* Ayisirayeli.+ Munthu yo wabayengi Mfilisiti mwenuyu, fumu yimupaskengi chuma chinandi kweniso mwana waki munthukazi,+ ndipu banja la awisi nalu liperekengi cha vinthu vo Ayisirayeli akhumbika kupaska fumu.”

26 Davidi wangwamba kukambiya anthulumi wo wenga nawu pafupi kuti: “Kumbi munthu yo wabayengi Mfilisiti uyu ndi kuchitiska kuti Ayisirayeli aleki kunyozeka, wapaskikengi vinthu wuli? Kumbi Mfilisiti wambula kudumulika uyu ndi yani kuti wanyozengi* asilikali aku Chiuta wamoyu?”+ 27 Ŵanthu angumukambiya vinthu vakuyanana ndi vo angumukambiya pakwamba, ndipu angukamba kuti: “Venivi ndivu vichitikiyengi munthu yo wabayengi chinkhara chenichi.” 28 Sonu mku waki mura Eliyabu+ wati wamuvwa wachilongoro ndi ŵanthu, wangumukwiyiya ukongwa Davidi ndipu wangukamba kuti: “Wazamuchitanji kunu? Ndipu mbereri za ada zimanavi ziya wasiliya yani kuchipululu?+ Ini ndiziŵa kujikuzga kwaku kweniso maŵanaŵanu ngaheni ngo nge mumtima waku. Yiwi waziya ŵaka kuziwonere nkhondu.” 29 Davidi wangumuka kuti: “Kumbi ndananganji? Ini ndafumbanga ŵaka!” 30 Sonu iyu wangutuwaku ku mku waki ndipu wanguluta ku munthu munyaki. Davidi wangufumba so vinthu vo wangufumba pakwamba+ ndipu ŵanthu angumumuka vakuyanana ndi vo angumumuka kali.+

31 Ŵanthu anguvwa vo Davidi wangukamba ndipu anguchikambiya Sauli. Sonu Sauli wangumudanisa. 32 Davidi wangukambiya Sauli kuti: “Ŵanthu angatayanga mtima* cha chifukwa chaku iyu. Ndamteŵeti winu ndikengi kuti nkhapumani ndi Mfilisiti mwenuyu.”+ 33 Kweni Sauli wangukambiya Davidi kuti: “Yiwi ungaluta cha kuchipumana ndi Mfilisiti uyu chifukwa yiwi weche mwana,+ ndipu iyu wakwamba usilikali* kutuliya pa unyamata waki.” 34 Sonu Davidi wangukambiya Sauli kuti: “Ndamteŵeti winu ndaliskanga mbereri za ada, ndipu kunguza nkharamu,+ kweniso kunguza chinyama cha biyere, ndipu chechosi chingukopu mbereri. 35 Ini ndinguvitchimbiza ndipu ndinguvibaya kweniso ndingutaska mbereri kumulomu kwawu. Vati vandiyukiya, ndinguko cheya chaki chakuchilezu* ndipu ndinguvipuma mpaka kuvibaya. 36 Ndamteŵeti winu ndingubaya vosi viŵi, nkharamu ndi chinyama cha biyere. Sonu Mfilisiti wambula kudumulika uyu wajengi nge yimoza mwa nyama zenizi, pakuti iyu wanyoza* asilikali aku Chiuta wamoyu.”+ 37 Davidi wangukamba so kuti: “Yehova, yo wangunditaska ku njoŵi za nkharamu kweniso za chinyama cha biyere, ndiyu wanditaskengi mu manja mwa Mfilisiti uyu.”+ Sauli wati wavwa ivi, wangukambiya Davidi kuti: “Luta, ndipu Yehova waŵi nawi.”

38 Sauli wanguvwalika Davidi vakuvwala vaki. Iyu wangumuvwalika chisoti chamkuŵa kumutu kweniso wangumuvwalika chakuvwala chamamba ngavisulu. 39 Pavuli paki, Davidi wangumangiriya lipanga laki pachanya pa malaya ngaki ndipu wangwamba kwenda kweni wangutondeka chifukwa vakuvwala vo angumuvwalika venga vachilendu. Sonu Davidi wangukambiya Sauli kuti: “Nditondeka kwenda ndi vakuvwala ivi chifukwa ndikuviziŵiliya cha.” Mwaviyo Davidi wanguvizuwa. 40 Sonu iyu wangunyamuwa nthonga yaki, wangusankha mya yakusilirika yinkhondi mumphepeti mwa msinji ndipu wanguyiŵika muchikwama chaki cho wapinganga pakuliska mbereri, kweniso wangunyamuwa chakuponye mya.+ Iyu wangwamba kuluta kufupi ndi Mfilisiti.

41 Mfilisiti yo, wangundere kufupi ukongwa ndi Davidi, ndipu munthu yo wamunyamuliyanga chishangu wenga panthazi paki. 42 Mfilisiti wati wawona Davidi, wangumulereska mwakumudelera chifukwa wenga ŵaka mnyamata muyera kweniso wakutowa.+ 43 Sonu Mfilisiti wangukambiya Davidi kuti: “Kumbi nde galu+ po utuza kwaku ini ndi timalikhwechu?” Wati wakamba ivi, Mfilisiti yo wangutemba Davidi mu zina la achiuta ŵaki. 44 Mfilisiti wangukambiya Davidi kuti: “Uzi kwaku ini, ndipu mnofu waku ndipaskengi viyuni vamude kweniso vinyama vamudondu.”

45 Davidi wangumuka Mfilisiti yo kuti: “Yiwi utuza kwaku ini ndi lipanga, mkondu kweniso kamkondu kamana,+ kweni ini ndituza kwaku yiwi mu zina laku Yehova wa mizinda,+ Chiuta wa asilikali ŵa Ayisirayeli wo yiwi waŵanyoza.*+ 46 Msanawale Yehova wakuperekengi mu manja mwangu+ ndipu ini ndikubayengi ndipuso ndidumuwengi mutu waku. Mathupi nga asilikali ŵa Afilisiti ndingaperekengi ku viyuni vamude kweniso ku vinyama vamudondu va pacharu chapasi msanawale; ndipu ŵanthu wosi pacharu aziŵengi kuti ku Isirayeli kwe Chiuta.+ 47 Kweniso wosi wo awungana panu,* aziŵengi kuti Yehova wataska+ ndi lipanga cha pamwenga ndi mkondu, pakuti nkhondu njaku Yehova,+ ndipu iyu waperekengi mosi yimwi mu manja mwidu.”+

48 Sonu Mfilisiti yuwa wangwamba kwenda ndipu wangundere kufupi ukongwa ndi Davidi. Davidi wangutchimbiriya kumalu ngakuchitiya nkhondu kuti wakakumani ndi Mfilisiti yo. 49 Davidi wangusereza janja laki muchikwama, wanguto mwa ndipu wanguwuzungunya ndi kuwuponya. Iyu wangupuma nawu Mfilisiti yo pachisku ndipu mwa wo ungusere mpaka wanguwa kavunama.+ 50 Mwaviyo, Davidi wanguthereska Mfilisiti mwakugwiriskiya ntchitu chakuponye kweniso mwa. Chinanga kuti Davidi wengavi lipanga kujanja laki, kweni wangupweteka Mfilisiti yo ndipu wangumubaya.+ 51 Davidi wangulutirizga kutchimbiya ndipu wanguchima pafupi ndi Mfilisiti yo. Iyu wanguko lipanga la Mfilisiti yo,+ wangulisolo muchakuŵikamu chaki ndipu wangumudumuwa mutu kuti wasimikiziyi kuti wafwa nadi. Afilisiti anguthaŵa ŵati awona kuti chinkhara chawu chafwa.+

52 Anthulumi a ku Isirayeli ndi ku Yuda ŵati awona ivi, angusoka ndi kwamba kudaniriza kweniso angutchimbiza Afilisiti, kutuliya ku dambu+ mpaka pamageti nga ku Ekironi.+ Mathupi nga Afilisiti wo angubayika ngenga jabali mumsewu kwamba ku Sharayimu+ mpaka ku Gati ndi ku Ekironi. 53 Ayisirayeli ŵati aweku ko atchimbizanga Afilisiti, anguyola vinthu mumisasa ya Afilisiti.

54 Davidi wangunyamuwa mutu wa Mfilisiti yo ndipu wanguza nawu ku Yerusalemu, kweni vidya va Mfilisiti wanguviŵika muhema laki.+

55 Sauli wati wawona Davidi wachiluta kuchikumana ndi Mfilisiti wangufumba Abineri,+ mura wa asilikali kuti: “Abineri, kumbi mnyamata uyu ndi mwana waku yani?”+ Abineri wangumuka kuti: “Nge mo yimwi muliri wamoyu fumu yangu, ndiziŵa cha!” 56 Sonu fumu yingukamba kuti: “Ufufuzi kuti mnyamata mwenuyu ndi mwana waku yani.” 57 Mwaviyo, Davidi wati waweku ŵaka kuchibaya Mfilisiti, Abineri wangumuto ndi kuluta nayu kwaku Sauli. Pa nyengu iyi Davidi wenga ndi mutu wa Mfilisiti+ mumanja mwaki 58 Sonu Sauli wangumufumba kuti: “Kumbi ndiwi mwana waku yani?” Davidi wangumuka kuti: “Nde mwana wa mteŵeti winu Jese+ wa ku Betelehemu.”+

18 Davidi wati wamaliza ŵaka kukambiskana ndi Sauli, Yonatani+ ndi Davidi angwamba kwanjana ukongwa,* ndipu Yonatani wangwamba kwanja Davidi nge mo wajiyanjiyanga mweneku.*+ 2 Kutuliya pa zuŵa lenili, Sauli wanguto Davidi kuti wajengi nayu ndipu wangumuzomereza cha kuti wawere kunyumba kwa awisi.+ 3 Ndipu Yonatani ndi Davidi anguchita phanganu,+ chifukwa Yonatani wayanjanga Davidi nge mo wajiyanjiyanga mweneku.*+ 4 Yonatani wanguzuwa mkhanju waki wapanthuwa ndi kuwupereka kwaku Davidi. Wangumupaska so vakuvwala vaki vankhondu, lipanga laki, uta waki ndipuso lamba waki. 5 Davidi wangwamba kuluta ku nkhondu, ndipu kwekosi ko Sauli wamutumanga, vinthu vamuyendiyanga umampha.*+ Mwaviyo, Sauli wangumusankha kuja mulongozgi wa anthulumi a nkhondu,+ ndipu venivi vinguŵakondwesa ukongwa ŵanthu limoza ndi ateŵeti aku Sauli.

6 Davidi ndi ŵanthu anyaki achiwe kuchibaya Afilisiti, anthukazi atuwanga mumatawuni ngosi nga ku Isirayeli ndipu ambanga sumu+ ndi kuvina pakuchikumana ndi Fumu Sauli. Yiwu ambanga ting’oma,+ akondwanga kweniso ambanga chakumbiya cha vingwi vitatu. 7 Anthukazi wo akondwanga ambanga kuti:

8 Pakumaliya paki, Sauli wangukwiya ukongwa,+ ndipu sumu iyi yingumukondwesa cha, pakuti wakambanga kuti: “Davidi amutumbika ndi masawuzandi nganandi, kweni ini anditumbika ŵaka ndi 1,000. Ufumu pe ndiwu wajaku kuti wapaskiki!”+ 9 Kutuliya pa zuŵa lenili, Sauli wamulereskanga ndi jisu lamampha cha Davidi.

10 Mawa laki, mzimu uheni wakutuliya kwaku Chiuta ungumuziya Sauli+ ndipu wangwamba kuchita vinthu vachilendu* munyumba. Pa nyengu iyi, Davidi wambanga sumu mwakugwiriskiya ntchitu bangu.*+ nge po wachitiyanga nyengu zosi. Ndipu Sauli wenga ndi mkondu mumanja mwaki.+ 11 Iyu wanguponya mkondu wo+ ndi kukamba kuti: ‘Ndigwazengi Davidi mpaka kuchimati!’ Kweni kaŵi kosi, Davidi wangumuthaŵa. 12 Sonu Sauli wangwamba kopa Davidi pakuti Yehova wenga ndi Davidi,+ kweni Sauli wangumujowo.+ 13 Mwaviyo Sauli wangumutuzgapu pa masu paki, wangumusankha kuja mulongozgi wa ŵanthu 1,000, ndipu Davidi walongozganga gulu la asilikali pakuluta ku nkhondu.*+ 14 Vinthu vingulutirizga kumuyende umampha Davidi*+ pa vosi vo wachitanga, ndipu Yehova wenga nayu.+ 15 Sonu Sauli wati wawona kuti vinthu vitimuyende umampha ukongwa Davidi, wangwamba kumuwopa. 16 Kweni ŵanthu wosi a ku Isirayeli kweniso a ku Yuda angumuyanja Davidi chifukwa waŵalongozganga ku nkhondu.

17 Pavuli paki, Sauli wangukambiya Davidi kuti: “Ewuyu Merabu, mwana wangu mura munthukazi.+ Ndikupaskengi kuti waje muwolu waku.+ Kweni ulutirizgi kulongo chiganga pakunditeŵete kweniso kuchita nkhondu zaku Yehova.”+ Chifukwa Sauli wakambanga kuti: ‘Janja langu lingamuyukiyanga cha, kweni janja la Afilisiti ndilu limubayi.’+ 18 Davidi wati wavwa ivi wangukambiya Sauli kuti: “Ndeyani ini, ndipu abali ŵangu mbayani kweniso kumbi nyumba ya ada ye ndi zina wuli mu Isirayeli kuti ini ndije mkosanu wa fumu?”+ 19 Yati yakwana nyengu yakuti Sauli wapereki Merabu kwaku Davidi, Merabu ndipu waperekeka kali kuti waje muwolu waku Adiriyeli+ wa ku Mehola.*

20 Sonu Mikala mwana munthukazi waku Sauli, wangumuyanja ukongwa Davidi.+ Ŵanthu angumukambiya Sauli nkhani iyi, ndipu yingumukondwesa ukongwa. 21 Sonu Sauli wangukamba kuti: “Ndimuperekengi kwaku iyu kuti waje nge chiŵana, ndi chilatu chakuti janja la Afilisiti ndilu limubayi.”+ Pavuli paki Sauli wangukambiya Davidi kachiŵi kuti: “Uchiti phanganu la nthengwa ndi ini* msanawale.” 22 Sauli wangutuma so ateŵeti ŵaki kuti: “Mukamukambiyi Davidi mwachisisi kuti, ‘Awona! Fumu yikondwa nawi, ndipu ateŵeti ŵaki wosi nawu atikuyanja. Sonu uchiti phanganu la nthengwa* ndi fumu.’” 23 Ateŵeti aku Sauli ŵati akambiya Davidi nkhani iyi, Davidi wangukamba kuti: “Ini nde munthu mukavu kweniso wambula kuzirwa, sonu kumbi muwona kuti kuchita phanganu la nthengwa ndi fumu ndi nkhani yimana?”+ 24 Sonu ateŵeti aku Sauli, angukambiya Sauli kuti: “Ivi ndivu Davidi wakamba.”

25 Sauli wanguŵakambiya kuti: “Davidi mukamukambiyi kuti, ‘Fumu yikhumba malowolu ngengosi cha,+ kweni yikhumba ŵaka makhungu 100 ngakusongu+ nga Afilisiti, kuti fumu yiweze arwani ŵaki.’” Sauli wangukamba ivi chifukwa wapenjanga kuti Davidi wabayiki ndi janja la Afilisiti. 26 Sonu ateŵeti aku Sauli angukambiya Davidi mazu ngenanga, ndipu Davidi wangukondwa ukongwa kupanga phanganu la nthengwa ndi fumu.+ Nyengu yo angupangana yechendakwani, 27 Davidi ndi ŵanthu ŵaki anguluta ndipu anguchibaya Afilisiti 200. Iyu wangupaska fumu makhungu ngakusongu ngakukwana, kuti wachiti nayu phanganu la nthengwa. Mwaviyo, Sauli wangupereka mwana waki Mikala kuti waje muwolu waki.+ 28 Sauli wanguziŵa kuti Yehova we nayu Davidi+ ndipuso kuti mwana waki Mikala watimuyanja ukongwa Davidi.+ 29 Venivi vinguchitiska kuti Sauli wamuwopengi ukongwa Davidi, ndipu Sauli wanguja murwani waku Davidi kwa umoyu waki wosi.+

30 Alongozgi ŵa Afilisiti alutanga kuchichita nkhondu, kweni nyengu zosi Davidi vamuyendiyanga umampha* kuluska ateŵeti anyaki wosi aku Sauli;+ ndipu zina laki lingukwezeka ukongwa.+

19 Pavuli paki, Sauli wangukambiya mwana waki Yonatani kweniso ateŵeti ŵaki wosi kuti wakhumba kubaya Davidi.+ 2 Chifukwa chakuti Yonatani, mwana waku Sauli wamuyanjanga ukongwa Davidi,+ Yonatani wangukambiya Davidi kuti: “Ada akhumba kukubaya. Chondi, mawa ndi mlenji uphwere, ndipu uzithaŵi kuti ukabisami. 3 Ini ndizengi ndipu ndazamukuma pafupi ndi ada kudondu ko wazamubisama. Ada ndazakuŵakambiya vakukwaskana ndi yiwi, ndipu asani ndavwa vinthu vinyaki ndazamutondeka cha kukukambiya.”+

4 Sonu Yonatani wangukambiya awisi vinthu vamampha vakukwaskana ndi Davidi.+ Iyu wanguŵakambiya kuti: “Yimwi fumu mungamubudiyanga cha mteŵeti winu Davidi, pakuti iyu wakunangiyani cha. Vosi vo wakuchitiyani, vakuwovyani. 5 Iyu wanguŵika umoyu waki pangozi* pa nyengu yo wangujipereka kuti wabayi Mfilisiti,+ ndipu venivi vingovya kuti Yehova wataski Ayisirayeli wosi. Yimwi munguwona ndipu mungukondwa ukongwa. Sonu ntchifukwa wuli mukhumba kubudiya ndopa zambula kunanga mwa kubaya Davidi kwambula chifukwa?”+ 6 Sauli wanguvwiya Yonatani ndipu iyu wangulapizga kuti: “Nge mo Yehova waliri wamoyu, Davidi wabayikengi cha.” 7 Pavuli paki, Yonatani wangudana Davidi ndipu wangumukambiya vosi venivi. Sonu Yonatani wanguza ndi Davidi kwaku Sauli, ndipu Davidi wangulutirizga kuteŵete Sauli nge mo wachitiyanga pakwamba.+

8 Pati pajumpha nyengu, nkhondu yingwamba so ndipu Davidi wanguluta kuchichita nkhondu ndi Afilisiti. Iyu wangubaya Afilisiti anandi, mwakuti yiwu anguthaŵa pa masu paki.

9 Mzimu uheni wakutuwa kwaku Yehova ungumuziya Sauli+ pa nyengu yo iyu wenga munyumba yaki, ndipu Sauli wenga ndi mkondu kujanja laki. Pa nyengu iyi Davidi wambanga sumu mwakugwiriskiya ntchitu bangu.*+ 10 Sauli wanguponya mkondu kuti wagwazi Davidi mpaka kuchimati, kweni Davidi wanguŵeka mkondu waku Sauli wo ungugwaza chimati. Davidi wangupona ndipu wanguthaŵa usiku weniwo. 11 Pavuli paki Sauli wangutuma ŵanthu kunyumba yaku Davidi kuti akamukhazi ndipuso kuti akamubayi ndi mlenji.+ Kweni Mikala muwolu waku Davidi wangumukambiya kuti: “Asani ulekengi kuthaŵa* usiku wunu, mawa ubayikengi.” 12 Nyengu yeniyo, Mikala wangutuzgiya Davidi pa windu, ndi chilatu chakuti wathaŵi ndi kupona. 13 Mikala wanguto chikozgu cha aterafi* ndi kuchigoneka pabedi. Wanguŵika chisalu chaweya wa mbuzi po Davidi wanyekezanga mutu waki, ndipu wanguchibenekere ndi chakuvwala.

14 Sonu Sauli, wangutuma ŵanthu kuti akato Davidi, kweni Mikala wangukamba kuti: “Watama.” 15 Sauli wangutuma ŵanthu kuti akamuwoni Davidi, ndipu wanguŵakambiya kuti: “Kamutoliyeni kunu ndi bedi laki kuti wazibayiki.”+ 16 Ŵanthu wo ŵati asere, angusaniya ŵaka chikozgu cha aterafi* pabedi, ndipu kumutu kwaki kwenga chisalu chaweya wa mbuzi. 17 Sauli wangukambiya Mikala kuti: “Ntchifukwa wuli wandipusisa viyo ndi kuthaŵisa murwani wangu+ kuti waponi?” Mikala wangumuka Sauli kuti: “Iyu wangundikambiya kuti, ‘Ndileki ndithaŵi, asani po cha, ndikubayengi!’”

18 Sonu Davidi wanguthaŵa ndipu wangupona. Iyu wangufika ku Rama+ kwaku Samuyeli ndipu wangumukambiya vosi vo Sauli wangumuchitiya. Pavuli paki, iyu ndi Samuyeli anguthaŵiya ku Nayoti.+ 19 Pati pajumpha nyengu, ŵanthu angumukambiya Sauli kuti: “Awona! Davidi we ku Nayoti ku Rama.” 20 Wati wavwa ŵaka venivi, Sauli wangutuma ŵanthu kuti akako Davidi. Yiwu anguwona achimi akukota achichita vinthu nge achimi, kweniso anguwona Samuyeli yo wanguma ndipu walongozganga achimi wo. Nyengu yeniyo, mzimu waku Chiuta unguza pa ŵanthu wo Sauli wangutuma ndipu nawu angwamba kuchita vinthu nge achimi.

21 Ŵanthu wo ŵati amukonkhoske Sauli, iyu wangutuma ŵanthu anyaki, ndipu nawu angwamba kuchita vinthu nge achimi. Pavuli paki Sauli wangutuma so gulu lachitatu, ndipu nalu lingwamba kuchita vinthu nge achimi. 22 Pakumaliya, Sauli nayu wanguluta ku Rama. Wati wafika pachisimi chikulu cho che ku Seku, wangufumba kuti: “Kumbi Samuyeli ndi Davidi ŵe pani?” Ŵanthu angumumuka kuti: “Ŵe ku Nayoti+ ku Rama.” 23 Sauli wachiluta ku Nayoti ku Rama, mzimu waku Chiuta unguza paku iyu ndipu wachiyenda wachitanga vinthu nge mchimi mpaka po wanguchifikiya ku Nayoti ku Rama. 24 Iyu wanguzuwa malaya ngaki ndipu wangwamba kuchita vinthu nge mchimi pa masu paku Samuyeli. Iyu wangugona kweniko we nkhuli* msana wosi kweniso usiku wosi. Ndichu chifukwa chaki ŵanthu akamba kuti: “Kumbi Sauli nayu ndi mchimi?”+

20 Sonu Davidi wanguthaŵa ku Nayoti ku Rama. Iyu wanguza kwaku Yonatani ndipu wangumufumba kuti: “Kumbi ndachitanji?+ Ntchinthu wuli cho ndananga, ndipu ndaŵanangiyanji awusu kuti awupenji viyo umoyu wangu?” 2 Yonatani wangumuka kuti: “Vingachitika cha venivo!+ Ufwengi cha. Awona! Ada angachita cha chinthu chechosi kwambula kundikambiya, kwali ntchikulu pamwenga ntchimana. Ada angandibisiyanji nkhani yeniyi? Vichitikengi cha venivo.” 3 Kweni Davidi wangulapizga so ndipu wangukamba kuti: “Awusu aziŵa umampha kuti utindiyanja+ ndipu atenere kukamba kuti, ‘Yonatani wangayiziŵanga cha nkhani yeniyi, chifukwa asani wangayiziŵa, waguŵengi.’ Kweni ndilapizga mu zina laku Yehova Chiuta wamoyu, kweniso nge mo yiwi uliri wamoyu, nyifwa yenani pafupi ukongwa!”+

4 Sonu Yonatani wangukambiya Davidi kuti: “Chechosi cho ungakamba, ndikuchitiyengi.” 5 Davidi wangukambiya Yonatani kuti: “Mawa, ndi zuŵa la mwezi wufya,+ ndipu mwemosi mo vingaŵiya nditenere kuchiryiya limoza ndi fumu; undizomerezi kuti ndithaŵi, ndipu ndamubisama kudondu mpaka mazulu pa zuŵa lachitatu. 6 Asani awusu amufumba kuti ndaya pani, ukaŵakambiyi kuti: ‘Davidi wangundipempha kuti waluti mwaliŵiliŵi kwawu, kutawuni ya Betelehemu,+ chifukwa banja lawu losi lamupereka sembi yapachaka.’+ 7 Asani amumuka kuti, ‘Palivi suzgu,’ mbwenu ve umampha. Kweni asani amukwiya, wamuziŵa kuti asimikiza kundibaya. 8 Undilongo chanju chambula kumala+ ndamteŵeti waku, pakuti yiwi wachitiska kuti mteŵeti waku waŵi nawi mu phanganu laku Yehova.+ Kweni asani nde wakunanga,+ undibayi wamweni. Nanga uchiti kundipereka kwa awusu?”

9 Yonatani wangumuka kuti: “Ndingakuchitiya cha vinthu va viyo! Asani ndingaziŵa kuti ada akhumba nadi kukubaya, kumbi ndingatondeka kukukambiya?”+ 10 Sonu Davidi wangukambiya Yonatani kuti: “Kumbi ndiyani yo wazakundikambiya asani awusu akumuka mwakukalipa?” 11 Yonatani wangumuka Davidi kuti: “Ayiza, tiyi tiluti kudondu.” Sonu wosi ŵaŵi anguluta kudondu. 12 Ndipu Yonatani wangukambiya Davidi kuti: “Yehova Chiuta waku Isirayeli waje kaboni kuti ndamukambiskana ndi ada pa nyengu nge iyi mawa pamwenga pa zuŵa lachitatu. Asani achilongo kuti alivi nayu chifukwa Davidi, kumbi ndingatondeka kukuziŵisa venivi? 13 Kweni asani ada apenja kukubaya, Yehova wamulangi kweniso wamusazgiyeku* Yonatani, asani ndilekengi kukuziŵisa venivi kweniso kukukambiya kuti uthaŵi. Yehova waŵi nawi+ nge mo iyu wenge ndi ada.+ 14 Asi nawi undilongongi chanju chambula kumala chaku Yehova pa nyengu yo ndeche ndi umoyu kweniso asani ndafwa?+ 15 Nyumba yangu ungazilekanga cha kuyilongo chanju chaku chambula kumala,+ chinanga mphanyengu yo Yehova wazamupeya arwani wosi aku Davidi pacharu chapasi.” 16 Sonu Yonatani wangupanga phanganu ndi nyumba yaku Davidi. Iyu wangukamba kuti, “Yehova waziŵambi mulandu arwani aku Davidi kweniso waziŵalangi.” 17 Yonatani wangukambiya Davidi kuti walapizgi so kuti watimuyanja, chifukwa chakuti iyu wamuyanjanga ukongwa nge mo wajiyanjiyanga mweneku.*+

18 Yonatani wangukambiya Davidi kuti: “Mawa ndi zuŵa la mwezi wufya,+ ndipu yiwu azakukusoŵa chifukwa mpandu waku wamuja wambula munthu. 19 Pa zuŵa lachitatu azakukusoŵa ukongwa. Uzizi kumalu yanga ko ungubisama nyengu yiya* ndipu uzije yapa pafupi ndi mwa. 20 Ini ndazamuponya mivi yitatu kurwandi linyaki la mwa wenuwu. Ndazamuchita nge ndikhumba kugwaza chinthu chinyaki. 21 Sonu ndazamutuma mteŵeti wangu ndipu ndazakumukambiya kuti: ‘Luta ukatondo mivi.’ Asani mteŵeti wangu ndazimukambiya kuti, ‘Awona! Mivi ye kweniko kwe yiwi, tondo,’ mbwenu yiwi uzizi. Ndilapizga mu zina laku Yehova Chiuta wamoyu kuti venivi vazamung’anamuwa kuti vinthu ve umampha, palivi kaheni kekosi ko kakuchitikiyengi. 22 Kweni asani mnyamata yo ndazimukambiya kuti, ‘Awona! Mivi ye kunthazi ko,’ mbwenu uziluti, chifukwa vazamung’anamuwa kuti Yehova wakuzomereza kuti ukengi. 23 Pa phanganu lo yiwi ndi ini tachita,+ Yehova waŵi kaboni pakati pidu mpaka muyaya.”+

24 Sonu Davidi wangubisama kudondu. Zuŵa la mwezi wufya lati lakwana, fumu yinguja pampandu waki kuti yiryi chakurya.+ 25 Fumu yinguja pampandu wo yajanga nyengu zosi kufupi ndi chimati. Yonatani wanguja mwakulereskana ndi fumu ndipu Abineri+ wenga pamphepeti paku Sauli, kweni mpandu waku Davidi wengavi munthu. 26 Pa zuŵa ili, Sauli wangukambapu chechosi cha, chifukwa mumtima mwaki waŵanaŵananga kuti: ‘Panyaki pachitika chinthu chinyaki ndipu ngwakufipiskika.+ Watenere kuti wechendajitowesi.’ 27 Zuŵa lachiŵi kutuliya pa zuŵa la mwezi wufya, pampandu waku Davidi pengavi so munthu. Sonu Sauli wangufumba mwana waki Yonatani kuti: “Ntchifukwa wuli zana ndi msanawale mwana waku Jese+ waza cha kuzirya?” 28 Yonatani wangumuka Sauli kuti: “Davidi wangundipempha kuti waluti ku Betelehemu.+ 29 Iyu wangundikambiya kuti: ‘Chondi ndizomerezi kuti ndiluti, chifukwa banja lidu lamupereka sembi mutawuni ndipu mku wangu wandidana. Sonu asani ndasaniya wezi mu masu mwaku, chondi ndizomerezi kuti nditchimbiyi nkhawoni aku ŵangu.’ Lekani watondeka kuza pa thebulu la fumu.” 30 Sauli wangumukwiyiya ukongwa Yonatani ndipu wangumukambiya kuti: “Chimwana cha munthukazi wakugaruka yiwi, kumbi uwona nge ndileka kuziŵa kuti ukoliyana ndi mwana waku Jese ndipu utijilengesa wamweni kweniso ulengesa anyoku?* 31 Nyengu yosi yo mwana waku Jese wajaliyengi wamoyu panu pacharu chapasi, yiwi ndi ufumu waku ukhongi cha.+ Sonu tuma munthu kuti wakamutole kunu, chifukwa watenere kubayika.”*+

32 Kweni Yonatani wangukambiya awisi a Sauli kuti: “Mukhumba kumubayiyanji?+ Kumbi wananganji?” 33 Sauli wati wavwa ivi, wanguponya mkondu kuti wamugwazi nawu.+ Sonu Yonatani wanguziŵa kuti awisi asimikiza kuti abayi Davidi.+ 34 Nyengu yeniyo, Yonatani wangutuwapu pa thebulu ndipu wangukwiya ukongwa. Iyu wangurya chakurya chechosi cha pa zuŵa lachiŵi kutuliya pa zuŵa la mwezi wufya, chifukwa wanguguŵa ukongwa ndi nkhani yaku Davidi,+ kweniso awisi angumuchitiska soni.

35 Ndi mlenji, Yonatani wanguluta kudondu kuti wakakumani ndi Davidi nge mo angupanganiyana. Iyu wenga limoza ndi mnyamata yo wamuteŵetiyanga.+ 36 Sonu iyu wangukambiya mteŵeti waki kuti: “Utchimbiyi, ukato mivi yo ndiponyengi.” Mteŵeti waki wangutchimbiya ndipu Yonatani wanguponya muvu kunthazi kwa mteŵeti yo. 37 Mteŵeti waku Yonatani wati wafika pamalu po panguwiya muvu, Yonatani wangumudaniriziya kuti: “Asi muvu we panthazi paku?” 38 Yonatani wangudaniriziya mteŵeti waki kuti: “Yendesa! Luta liŵiliŵi! Ungasweranga cha!” Ndipu mteŵeti waku Yonatani wangutondo mivi ndi kuwere kwa mbuyaki. 39 Mteŵeti waku Yonatani wanguziŵa cha kuti vo vachitikanga ving’anamuwanji; kweni Yonatani ndi Davidi aziŵanga vo vang’anamuwanga. 40 Sonu Yonatani wangupereka vidya vaki kwa mteŵeti waki ndipu wangumukambiya kuti: “Soka, ukengi navu mutawuni.”

41 Mteŵeti yo wati waluta, Davidi wangusotopoka po wanguja, pafupi ŵaka chakumwera. Sonu iyu wangujikama mpaka chisku chaki pasi ndipu wangujikama katatu. Yiwu angufyofyonthana ndi kuliya, kweni Davidi ndiyu wanguliya ukongwa. 42 Yonatani wangukambiya Davidi kuti: “Luta mu chimangu, pakuti tosi taŵaŵi talapizga+ mu zina laku Yehova kuti, ‘Yehova waje pakati paku yiwi ndi ini, kweniso pakati pa mphapu* yaku ndi mphapu* yangu mpaka muyaya.’”+

Sonu Davidi wangusoka ndi kuluta, ndipu Yonatani wanguwere mutawuni.

21 Pavuli paki Davidi wangufika ku Nobu+ kwaku Ahimeleki wasembi. Ahimeleki wanguchita mantha wati wakumana ndi Davidi, ndipu wangumufumba kuti: “Ntchifukwa wuli we wija kwambula munthu munyaki?”+ 2 Davidi wangumuka wasembi Ahimeleki kuti: “Fumu yandituma kuti nkhachiti chinthu chinyaki, kweni yandilamula kuti, ‘Ungakambiyanga weyosi cha vo ndakutuma kuti ukachiti kweniso ulongozgi wo ndakupaska.’ Ndapangana ndi anyamata ŵangu kuti tikumani pachili panyaki. 3 Sonu asani mwe ndi viŵandi vinkhondi mundipaskeku, pamwenga mungandipaska chechosi cho chilipu.” 4 Wasembi wangumuka Davidi kuti: “Chiŵandi bweka palivi, kweni pe chiŵandi chakupaturika.+ Asani anyamata ŵaku aŵakwaska cha anthukazi,* ndikupaskengi.”+ 5 Davidi wangumuka kuti: “Anthukazi ajapu nasi pafupi cha, nge mo viŵiya pa maulendu nganyaki asani ndiluta ku nkhondu.+ Sonu asani pa maulendu bweka maliŵavu nga anyamata ŵangu ngaja ngakutowa, kwe wuli pa ulendu wa msanawale uwu!” 6 Mwaviyo, wasembi wangumupaska viŵandi vakupaturika,+ chifukwa pengavi viŵandi vinyaki kupatuwaku viŵandi vakulongo* vo vingutuzgika pa masu paku Yehova kuti aŵikepu vasonu pa zuŵa lo angutuzgiyapu.

7 Sonu yumoza mwa ateŵeti aku Sauli wenga penipo pa zuŵa ili, chifukwa angumukole pasi pa masu paku Yehova. Mteŵeti uyu wadanikanga kuti Doyegi+ wa ku Edomu,+ ndipu iyu wenga mulongozgi wa aliska aku Sauli.

8 Davidi wangufumba Ahimeleki kuti: “Kumbi mwe ndi mkondu pamwenga lipanga kunu? Ini ndapinga cha lipanga langu pamwenga vidya vangu vankhondu chifukwa vo fumu yingundituma venga va liŵiliŵi.” 9 Wasembi wangumuka kuti: “Mkondu waku Goliyati,+ Mfilisiti yo ungumubaya mu Dambu la* Ela+ ndiwu ulipu. Wavungika musalu ndipu we kuseri kwa efodi.+ Asani ukhumba kuwuto, ungato pakuti weniwo pe ndiwu ulipu panu.” Davidi wangukamba kuti: “Palivi wakuyanana nawu. Ndipaskeni weniwo.”

12 Davidi wangwamba kuŵanaŵaniya mazu ngenanga mumtima mwaki ndipu wangumuwopa ukongwa+ Akishi, fumu ya ku Gati. 13 Sonu Davidi wangujisintha+ pa masu pawu ndipu wangwamba kuchita vinthu nge munthu wakufuntha pakati pawu.* Iyu wangwamba kukwaluwa visasa va pageti kweniso lolozi lasuluwanga mpaka ku mwembi waki. 14 Pakumaliya paki, Akishi wangukambiya ateŵeti ŵaki kuti: “Muwone limu kuti munthu uyu ngwakufuntha! Sonu ntchifukwa wuli mwaza nayu kwaku ini? 15 Kumbi mwavwa kuti ini ndisoŵa ŵanthu akufuntha, mwakuti ndikhumba uyu kuti wandichitiyengi vakufuntha vaki pa masu pangu? Ndi munthu wakuti wangasere munyumba mwangu uyu?”

22 Sonu Davidi wati watuwa kwenuku,+ wanguthaŵiya kumphanji ya Adulamu.+ Abali ŵaki kweniso ŵanthu wosi a munyumba ya awisi ŵati avwa venivi, anguluta ko iyu wenga. 2 Ndipuso ŵanthu wosi wo ŵenga ndi masuzgu, wo ŵenga ndi ngongoli kweniso wo ŵenga ndi madandawulu mumtima, anguwunjikana kwaku iyu ndipu iyu wanguja mulongozgi wawu. Anthulumi wo ŵenga ndi iyu ŵengapu pafufupi 400.

3 Davidi wati watuwa kwenuku wanguluta ku Mizipe ku Mowabu, ndipu wangukambiya fumu ya Mowabu+ kuti: “Chondi, mujeku nawu kwenikunu ama ndi ada mpaka po ndaziŵiya vo Chiuta wandichitiyengi.” 4 Sonu iyu wanguŵasiya ndi fumu ya Mowabu, ndipu yiwu anguja kweniko nyengu yosi yo Davidi wenga kumalu ngakusuzga kufikaku.+

5 Pati pajumpha nyengu, mchimi Gadi+ wangukambiya Davidi kuti: “Leka kuja kumalu ngakusuzga kufikaku. Utuweku kweniko, uluti mucharu cha Yuda.”+ Sonu Davidi wangutuwaku ndipu wanguluta kulisuwa la Hereti.

6 Sauli wanguvwa kuti Davidi ndi ŵanthu wo wenga nawu asanirika. Sonu Sauli wanguja pasi ku Gibeya+ musina mwa chimiti cha tamarisiki* pamalu ngapachanya, ndipu wenga ndi mkondu kujanja laki. Ateŵeti ŵaki wosi anguma mwakumuzunguliya. 7 Sauli wangukambiya ateŵeti ŵaki wo anguma mwakumuzunguliya kuti: “Avwani yimwi Abenjamini. Kumbi mwana waku Jese+ nayu wazakukupaskani minda kweniso minda ya mphereska? Kumbi wazakukusankhani kuti muje alongozgi a ŵanthu 1,000 kweniso alongozgi a ŵanthu 100?+ 8 Mosi yimwi mwandinozge chiŵembu! Palivi yo wangundikambiya kuti mwana wangu chayiyu wachita phanganu ndi mwana waku Jese!+ Palivi yo watindilenge lisungu ndi kundikambiya kuti mwana wangu wachitiska kuti mteŵeti wangu wandiyukiyi kweniso wandikhazengi nge mo viliri yapa.”

9 Sonu Doyegi+ wa ku Edomu mweniyo wawoneriyanga ateŵeti aku Sauli wangumuka kuti:+ “Mwana waku Jese ndingumuwona wanguza ku Nobu kwaku Ahimeleki mwana waku Ahitubu.+ 10 Ndipu Ahimeleki wangumufumbiya kwaku Yehova kweniso wangumupaska chakurya. Iyu wangumupaska so lipanga laku Goliyati Mfilisiti.”+ 11 Nyengu yeniyo, fumu yingudanisa wasembi Ahimeleki mwana waku Ahitubu kweniso asembi wosi a munyumba ya awisi wo ŵenga ku Nobu. Mwaviyo, wosi anguza kwa fumu.

12 Sonu Sauli wangukamba kuti: “Ayivwa yiwi mwana waku Ahitubu!” Iyu wangumuka kuti: “Longoroni ambuya.” 13 Sauli wangumukambiya kuti: “Ntchifukwa wuli mwandinozge chiŵembu, yiwi ndi mwana waku Jese? Yiwi ungumupaska chiŵandi kweniso lipanga ndipuso ungumufumbiya kwaku Chiuta. Iyu watindiyukiya ndipuso watindikhaza nge mo viliri sonu.” 14 Ahimeleki wangumuka fumu kuti: “Kumbi pakati pa ateŵeti ŵinu, ndiyani wakuthembeka* ukongwa kuluska Davidi?+ Iyu ndi mkosanu wa fumu+ kweniso mura wa asilikali ŵinu wo atikuvikiliyani, ndipu ngwakutumbikika ukongwa munyumba yinu.+ 15 Kumbi kenga kakwamba kuti ndimufumbiyi kwaku Chiuta?+ Ini ndingachita cha vo mukamba! Yimwi fumu mungandikwiyiyanga cha ndamteŵeti winu kweniso nyumba yosi ya ada, chifukwa ndamteŵeti winu ndinguziŵapu kekosi cha pa nkhani iyi.”+

16 Kweni fumu yingukamba kuti: “Yiwi ufwengi+ nadi Ahimeleki, yiwi limoza ndi nyumba yosi ya awusu.”+ 17 Fumu yati yakamba ivi, yingukambiya asilikali wo ayivikiliyanga* ŵeniwo anguyizunguliya kuti: “Ng’anamukani ndi kubaya asembi aku Yehova, chifukwa yiwu akoliyana ndi Davidi! Yiwu anguziŵa kuti wathaŵa kweni angundikambiya cha!” Kweni ateŵeti a fumu angukhumba cha kubaya asembi aku Yehova. 18 Sonu fumu yingukambiya Doyegi+ kuti: “Ng’anamuka ndi kubaya asembi!” Nyengu yeniyo, Doyegi wa ku Edomu+ wangusoka ndi kubaya asembi. Pa zuŵa ili, iyu wangubaya anthulumi 85 wo avwalanga efodi.+ 19 Iyu wangubaya so ndi lipanga ŵanthu a ku Nobu,+ tawuni ya asembi. Wangubaya anthulumi ndi anthukazi, ŵana ndi malitema, ng’ombi, abulu ndipuso mbereri.

20 Kweni mwana yumoza waku Ahimeleki mwana waku Ahitubu, wanguthaŵa ndipu wangulondo Davidi. Mwana yo wanguthaŵa wenga Abiyatara.+ 21 Abiyatara wangukambiya Davidi kuti: “Sauli wabaya asembi aku Yehova.” 22 Davidi wangukambiya Abiyatara kuti: “Zuŵa leniliya ndati ndawona Doyegi wa ku Edomu,+ ndinguziŵa kuti mwemosi mo vingaŵiya wakumukambiya Sauli. Ini ndini ndabayisa weyosi munyumba ya awusu. 23 Uje ndi ini. Ungawopanga cha, chifukwa yo wapenja umoyu waku wapenja so umoyu wangu. Ini ndikuvikiliyengi.”+

23 Pati pajumpha nyengu, ŵanthu angukambiya Davidi kuti: “Afilisiti achita nkhondu ndi tawuni ya Keyila,+ ndipu aphanga vinthu mumalu ngakukhwemiyamu mbewu.” 2 Sonu Davidi wangufumba Yehova kuti:+ “Kumbi ndiluti kuchibaya Afilisiti yaŵa?” Yehova wangumuka Davidi kuti: “Luta ukabayi Afilisiti ndipu ukataski Keyila.” 3 Kweni anthulumi wo ŵenga ndi Davidi angumukambiya kuti: “Awona! Titopa teche kunu ku Yuda,+ sonu kwe wuli asani tingaluta ku Keyila kuchichita nkhondu ndi gulu la asilikali ŵa Afilisiti!”+ 4 Davidi wangufumba so Yehova.+ Sonu Yehova wangumumuka kuti: “Soka luta ku Keyila, chifukwa ndiperekengi Afilisiti mu manja mwaku.”+ 5 Davidi wanguluta ku Keyila limoza ndi anthulumi wo wenga nawu ndipu anguchichita nkhondu ndi Afilisiti. Iyu wanguŵalonda viŵetu vawu, wangubaya Afilisiti anandi ndipuso wangutaska ŵanthu wo ajanga ku Keyila.+

6 Abiyatara+ mwana waku Ahimeleki wachithaŵiya ku Keyila kwaku Davidi, wangupinga efodi. 7 Ŵanthu angukambiya Sauli kuti: “Davidi we ku Keyila.” Sonu Sauli wangukamba kuti: “Chiuta wamupereka* mu manja mwangu,+ iyu wawira pakuti wasere mutawuni yo ye ndi mageti ndi akabali.” 8 Sonu Sauli wangudana ŵanthu wosi kuti aluti ku nkhondu ku Keyila, kuti akazingilizi Davidi ndi anthulumi wo wenga nawu. 9 Davidi wati wavwa kuti Sauli watimunozge chiŵembu, wangukambiya wasembi Abiyatara kuti: “Ndipaski Efodi.”+ 10 Davidi wangukamba kuti: “Yehova, Chiuta waku Isirayeli, ndamteŵeti winu ndavwa kuti Sauli wakhumba kuza ku Keyila kuti wazinangi tawuni iyi chifukwa chaku ini.+ 11 Kumbi alongozgi* a ku Keyila andiperekengi mu manja mwaki? Kumbi Sauli wazengi nadi nge mo ndamteŵeti winu ndavwiya? Yehova, Chiuta waku Isirayeli, chondi ndikambiyeni ndamteŵeti winu.” Yehova wangumuka kuti: “Iyu wazengi nadi.” 12 Davidi wangufumba kuti: “Kumbi alongozgi a ku Keyila andiperekengi mu manja mwaku Sauli limoza ndi anthulumi wo ndenawu?” Yehova wangumuka kuti: “Hinya akuperekengi.”

13 Nyengu yeniyo, Davidi ndi anthulumi pafufupi 600+ wo wenga nawu angutuwaku ku Keyila, ndipu ayendangayendanga ŵaka kwekosi. Sauli wati wavwa kuti Davidi wathaŵa ku Keyila, wangumulondo cha. 14 Davidi wajanga muchipululu mumalu ngakusuzga kufikaku. Iyu wajanga muchigaŵa chamapiri, cho chenga muchipululu cha Zifu.+ Nyengu zosi Sauli wapenjanga Davidi,+ kweni Yehova wangumupereka cha mu manja mwaki. 15 Pa nyengu yo Davidi wenga muchipululu cha Zifu ku Horeshi, iyu wanguziŵa* kuti Sauli watimupenja kuti wamubayi.

16 Yonatani mwana waku Sauli, wanguluta kwaku Davidi ku Horeshi, ndipu wangumuwovya kuti wasaniyi nthazi* mwaku Yehova.+ 17 Yonatani wangumukambiya kuti: “Ungawopanga cha, chifukwa ada ŵangu a Sauli akusaniyengi cha; Yiwi ujengi fumu ya Ayisirayeli,+ ndipu ini ndijengi wachiŵi kwaku yiwi. Ada ŵangu a Sauli nawu aziŵa venivi.”+ 18 Sonu wosi ŵaŵi anguchita phanganu+ pa masu paku Yehova. Davidi wanguja kweniko ku Horeshi, kweni Yonatani wanguwere kunyumba yaki.

19 Pavuli paki, anthulumi a ku Zifu anguluta kwaku Sauli ku Gibeya+ ndipu angumukambiya kuti: “Davidi wabisama kufupi ndi kwidu,+ kumalu ngakusuzga kufikaku ku Horeshi,+ paphiri la Hakila+ lo le kumwera* kwa Yeshimoni.*+ 20 Asani mukhumba yimwi fumu, zani ndipu takumupereka mu manja mwinu.”+ 21 Sauli wati wavwa venivi wangukamba kuti: “Yehova wakutumbikeni, chifukwa mwandilongo lisungu. 22 Chondi lutani ndipu mukayesesi kufufuza malu ngo walipu, kweniso mukafufuzi yo wakumuwona, chifukwa ndavwa kuti ndi muryarya ukongwa. 23 Mukafufuzi mwakuphwere kuti mukaziŵi malu ngosi ngo wabisamaku ndipu muzindipaski ukaboni. Pavuli paki, ndazamuluta namwi, ndipu asani we mucharu cho, ini ndazakumupenjapenja pakati pa magulu nga ŵanthu 1,000* ngaku Yuda.”

24 Sonu yiwu angusoka ndipu angufika ku Zifu+ Sauli wechendaluti. Pa nyengu iyi, Davidi ndi anthulumi wo wenga nawu, ŵenga kuchipululu cha Mawoni+ ku Araba+ kumwera kwa Yeshimoni. 25 Pavuli paki, Sauli limoza ndi ŵanthu ŵaki, anguluta kuchimupenja.+ Davidi wati wavwa venivi, nyengu yeniyo, iyu wanguluta kuchija muchipululu+ cha Mawoni, kujalawi. Sauli wati wavwa, wangutchimbiza Davidi muchipululu cha Mawoni. 26 Sauli wati wafika kuseri kwa phiri, Davidi limoza ndi ŵanthu wo wenga nawu, ŵenga kuseri kwa phiri lenilo. Davidi wanguyesesa kuthaŵa+ Sauli. Kweni Sauli ndi ŵanthu ŵaki anguja kamanavi kuko Davidi ndi ŵanthu wo wenga nawu.+ 27 Kweni munthu munyaki wanguza kwaku Sauli ndi kumukambiya uthenga wakuti: “Zani liŵi, chifukwa Afilisiti ayukiya charu!” 28 Sonu Sauli wanguleka kutchimbiza Davidi,+ ndipu wanguluta kuchichita nkhondu ndi Afilisiti. Ndichu chifukwa chaki malu ngenanga ngadanika kuti Jalawi la Mphatukanu.

29 Pavuli paki, Davidi wangutuwaku kwenuku ndipu wanguchija kumalu ngakusuzga kufikaku ku Eni-gedi.+

24 Sauli wati waweku ko watchimbizanga Afilisiti, nyengu yeniyo wanguvwa nkhani yakuti: “Awona! Davidi we muchipululu cha Eni-gedi.”+

2 Sonu Sauli wanguto anthulumi 3,000 wo wanguŵasankha kutuliya mu Isirayeli mosi, ndipu anguluta kuchipenja Davidi ndi ŵanthu wo wenga nawu kumalu nga mbuzi za mumapiri. Malu yanga ngenga ngakusendemuka kweniso ngenga ndi mya. 3 Sauli wangufika pa makhola nga mbereri nga mya po penga mphanji. Iyu wangusere mukati mwa mphanji kuti wakajiwovyi.* Pa nyengu iyi, Davidi ndi ŵanthu ŵaki ŵenga mukati, kukumaliya chayiku kwa mphanji yeniyi.+ 4 Ŵanthu wo ŵenga ndi Davidi angukamba kuti: “Msanawale ndi zuŵa lo Yehova watikukambiyani kuti, ‘Awona! Ndipereka murwani waku mu manja mwaku,+ ndipu ungachita nayu chechosi cho uwona kuti ntchakwenere.’” Mwaviyo, Davidi wangusoka ndipu wangudumuwa mwachisisi kasalu mumphata mwa mkhanju wapanthuwa waku Sauli. 5 Kweni pavuli paki Davidi wangwamba kusuzgika mumtima*+ chifukwa wangucheketa kasalu mumphata mwa mkhanju wapanthuwa waku Sauli. 6 Iyu wangukambiya ŵanthu wo wenga nawu kuti: “Ntchinthu chambula kwenere pa masu paku Yehova kuti ini ndiŵachitiyi venivi ambuya, pakuti yiwu akusankhika ndi Yehova. Ndingasoska cha janja langu kuti ndilimbani nawu pakuti yiwu akusankhika ndi Yehova.”+ 7 Ndi mazu ngenanga, Davidi wangukaniza* ŵanthu wo wenga nawu, ndipu wanguŵazomereza cha kuti ayukiyi Sauli. Sonu Sauli wangutuwa mumphanji ndipu wangulutirizga ulendu waki.

8 Davidi wangusoka, wangutuwa mumphanji ndipu wangudaniriziya Sauli kuti: “Ambuya fumu yangu!”+ Sauli wati walereska kuvuli, Davidi wangujikama mpaka chisku chaki pasi ndipu wangukotama. 9 Davidi wangukambiya Sauli kuti: “Ntchifukwa wuli muvwiya mazu nga ŵanthu wo atikukambiyani kuti, ‘Awonani! Davidi wapenja kukubayani’?+ 10 Msanawale, mwajiwone mwija kuti Yehova wangukuperekani mu manja mwangu mumphanji muwa. Munthu munyaki wati wandikambiya kuti ndikubayeni,+ ndingukulengiyani lisungu ndipu ndingukamba kuti, ‘Ndingasoska cha janja langu kuti ndilimbani ndi ambuya, pakuti yiwu akusankhika ndi Yehova.’+ 11 Ndipuso ada, wonani kasalu kamumphata mwa mkhanju winu wapanthuwa ko ke mumanja mwangu. Ndichikacheketa mumphata mwa mkhanju winu wapanthuwa, ndakubayani cha. Namwi mungawona ndi kuvwisa kuti ndilivi namwi chifukwa chakuti ndikubayiyeni pamwenga kukugarukiyani, kweniso palivi cho ndakunangiyani.+ Kweni yimwi mutindipenjapenja kuti mundibayi.+ 12 Yehova wayeruzgi pakati paku yimwi ndi ini,+ ndipu Yehova ndiyu waweze pa vo yimwi mwandichitiya.+ Kweni janja langu likuyukiyeningipu cha.+ 13 Nthanthi yakali yikamba kuti, ‘Ku munthu muheni kutuliya vinthu viheni,’ kweni janja langu likuyukiyeningipu cha. 14 Kumbi yimwi fumu ya ku Isirayeli mulondo yani? Kumbi mutchimbiza yani? Galu wakufwa? Kabanthi kamoza chayiku?+ 15 Yehova wayeruzgi, ndipu wayeruzgengi nadi pakati paku yimwi ndi ini. Iyu wawonengi kweniso wafufuzengi mulandu wangu,+ ndipu wandiyeruzgengi ndi kunditaska mu manja mwinu.”

16 Davidi wati wamaliza ŵaka kulongoro mazu ngenanga, Sauli wangukamba kuti: “Davidi, kumbi mazu yanga ngaku wamwana wangu?”+ Ndipu Sauli wangwamba kuliya mwakudaniriza. 17 Iyu wangukambiya Davidi kuti: “Yiwi we murunji ukongwa kuluska ini, pakuti wandichitiya vinthu vamampha penipo ini ndakuweze vinthu viheni.+ 18 Msanawale wandikambiya vamampha vo wandichitiya chifukwa wandibaya cha Yehova wati wandipereka mu manja mwaku.+ 19 Kumbi ndiyani yo wangasiya murwani waki kwambula kumupweteka asani wamusaniya? Yehova wakupaskengi mphotu yamampha+ chifukwa cha vo wandichitiya msanawale. 20 Ndipu awona! Ndaziŵa kuti yiwi ulamuliyengi nge fumu,+ ndipuso kuti ufumu wa Ayisirayeli utuwengemu cha mu manja mwaku. 21 Sonu ndilapizgiyi mu zina laku Yehova+ kuti uyipeyengi cha mphapu* yangu yo yizengi pavuli pangu, ndipuso kuti usisitengi cha zina langu munyumba ya ada.”+ 22 Davidi wangulapizgiya Sauli. Pavuli paki, Sauli wanguwere kunyumba kwaki,+ kweni Davidi ndi ŵanthu wo wenga nawu anguluta kumalu ngakusuzga kufikaku.+

25 Pati pajumpha nyengu, Samuyeli wangufwa;+ ndipu Ayisirayeli wosi anguwungana kuti amuliyi kweniso kuti amuŵiki panyumba yaki ku Rama.+ Pavuli paki, Davidi wangusoka ndi kuluta kuchipululu cha Parani.

2 Sonu ku Mawoni+ kwenga munthu munyaki yo wagwiriyanga ntchitu yaki ku Karimeli.*+ Munthu mwenuyu wenga wakukhupuka ukongwa. Iyu wenga ndi mbereri 3,000 ndi mbuzi 1,000, ndipu pa nyengu iyi wasenganga mbereri zaki ku Karimeli. 3 Munthu yo, wadanikanga kuti Nabala,+ ndipu muwolu waki wadanikanga kuti Abigelu.+ Munthukazi wenga wazeru kweniso wakutowa, kweni munthulumi wenga mukali ndipuso wankharu yabwekabweka.+ Munthulumi uyu wenga wa mu banja laku Kalebe.+ 4 Davidi wanguvwa we muchipululu kuti Nabala wasenga mbereri zaki. 5 Sonu Davidi wangutuma anyamata ŵaki 10 kwaku Nabala, ndipu wangukambiya anyamata wo kuti: “Lutani ku Karimeli ndipu asani mwafika kwaku Nabala, mukamutawuzgi mu zina langu. 6 Pavuli paki, mukamukambiyi kuti, ‘Uje ndi umoyu utali kweniso uje ndi umoyu wamampha,* nyumba yaku yosi yije ndi umoyu wamampha kweniso vosi vo we navu vije ndi umoyu wamampha. 7 Sonu ndavwa kuti usenga mbereri zaku. Pa nyengu yo aliska ŵaku ŵenga ndi isi, tinguŵachitiya chiheni chechosi cha,+ kweniso pengavi kanthu kawu kekosi ko kangusoŵa pa nyengu yosi yo ŵenga ku Karimeli. 8 Uŵafumbi anyamata ŵaku ndipu akukonkhoskiyengi. Anyamata ŵangu asaniyi wezi pa masu paku chifukwa taza pa nyengu ya likondwa.* Chondi, Davidi mwana waku kweniso ateŵeti ŵaku uŵapaskeku chechosi cho ungaŵa nachu.’”+

9 Sonu anyamata aku Davidi anguluta ndi kuchimukambiya venivi Nabala mu zina laku Davidi. Ŵati amaliza kumukambiya, 10 Nabala wangumuka ateŵeti aku Davidi kuti: “Davidi ndiyani, ndipu mwana waku Jese ndiyani? Mazuŵa nganu ateŵeti anandi athaŵa ambuyawu.+ 11 Kumbi ndikhumbika kuto chiŵandi changu ndi nyama yo ndabayiya ŵanthu wo atindisenge mbereri zangu ndi kupereka ku ŵanthu ambula kuziŵika ko atuliya?”

12 Anyamata aku Davidi anguweku ndipu angukambiya Davidi mazu ngosi ngenanga. 13 Nyengu yeniyo, Davidi wangukambiya anthulumi wo wenga nawu kuti: “Weyosi wamangiriyi lipanga laki!”+ Mwaviyo, yiwu angumangiriya malipanga ngawu, ndipu Davidi nayu wangumangiriya lipanga laki. Anthulumi pafufupi 400 angulutiya limoza ndi Davidi, ndipu anthulumi 200 anguja kuti aphwere katundu.

14 Pa nyengu iyi, mteŵeti munyaki waku Nabala wangukambiya Abigelu muwolu waku Nabala kuti: “Awonani! Davidi wangutuma ŵanthu kutuwa kuchipululu kuti azikhumbiyi vamampha ambuyafwi, kweni ambuyafwi aŵanyoza ukongwa.+ 15 Ŵanthu ŵenaŵa angutichitiya vamampha ukongwa. Yiwu angutipweteka cha ndipuso pengavi chinthu chidu chechosi cho chingusoŵa pa nyengu yosi yo tenga nawu kudondu.+ 16 Yiwu ŵenga nge mpanda wakutizunguliya wo wativikiliyanga msana ndi usiku, pa nyengu yosi yo tenga nawu tichiliska mbereri. 17 Sonu muwoni cho mungachita, pakuti soka liwiyengi ambuya ndi nyumba yawu yosi,+ kweniso ambuya ndi munthu wabwekabweka*+ ukongwa mwakuti munthu wangakamba nawu cha.”

18 Sonu Abigelu+ wanguto viŵandi 200, misuku yikuluyikulu yiŵi ya vinyu, wangubaya mbereri zinkhondi, wanguto so mbewu zakukazinga zakukwana miyesu yinkhondi ya seya,* makeki 100 nga mphereska zakumira kweniso makeki 200 nga mkuyu wakukanyata pamoza, ndipu vosi wanguvikweza pa abulu.+ 19 Pavuli paki wangukambiya ateŵeti ŵaki kuti: “Danjiyanipu, ndipu ini ndikulondoningi.” Kweni mulumu waki Nabala wangumukambiya chechosi cha.

20 Abigelu we pabulu wachisika mumapiri, Davidi ndi ŵanthu ŵaki nawu asikanga mumapiri kulazga kwaku iyu, ndipu Abigelu wangukumana nawu. 21 Sonu Davidi wakambanga kuti: “Ndingugwira ntchitu paŵaka pa nyengu yo ndinguvikiliya vinthu va munthu uyu muchipululu. Pengavi chinthu chaki chechosi cho chingusoŵa,+ mbwenu iyu watindiweze viheni pa vamampha.+ 22 Chiuta waŵalangi arwani aku Davidi* kweniso wasazgiyeku* asani kufika mlenji ndizomerezengi kuti munthulumi* chinanga njumoza wa munyumba ya munthu uyu waje ndi umoyu.”

23 Abigelu wati wawona Davidi, wangusika mwaliŵiliŵi pabulu. Iyu wangujikamiya Davidi ndipu wangujikama mpaka chisku chaki pasi. 24 Pavuli paki iyu wanguwiya pamaphazi ngaku Davidi ndi kukamba kuti: “Ambuya mulandu uje paku ini; ndizomerezeni ndamteŵeti winu munthukazi kuti ndilongoro namwi, ndipu chondi vwisiyani mazu nga mteŵeti winu munthukazi. 25 Chondi ambuya, mungaŵanaŵaniyanga cha vinthu vo munthu wabwekabweka uyu Nabala wakamba,+ pakuti iyu we nge mo zina laki liliri. Zina laki ndi Nabala,* ndipu iyu ndi muzereza. Kweni ini ndamteŵeti winu munthukazi, ndinguŵawona cha anyamata wo mungutuma. 26 Ambuya, ndilapizga mu zina laku Yehova Chiuta wamoyu, kweniso nge mo yimwi muliri amoyu, Yehova ndiyu wakuwezani+ kuti muleki kuja ndi mulandu wakubaya munthu+ kweniso kuti muleki kuweze* ndi manja nginu. Arwani ŵinu wosi ndipuso ŵanthu wo akhumba kukupwetekani ambuya, aje nge Nabala. 27 Sonu zomerezani kuti mphasu iyi yo*+ ndamteŵeti winu munthukazi ndaza nayu, yiperekeki kwa anyamata wo alondo yimwi ambuya.+ 28 Chondi, ndigowokiyeni maubudi ngangu ndamteŵeti winu munthukazi, pakuti Yehova watondekengi cha kukuzengiyani nyumba ambuya,+ yo yijengeku mpaka muyaya. Ve viyo chifukwa chakuti yimwi ambuya muchita nkhondu zaku Yehova,+ ndipu palivi kanthu kaheni kekosi ko kasanirika mwaku yimwi mu mazuŵa nginu ngosi.+ 29 Asani munthu munyaki wakuyukiyeningi ndi kukhumba kukubayani, Yehova Chiuta winu wavikiliyengi umoyu wa ambuya mwakuwuvunga muthumba la umoyu, kweni maumoyu nga arwani ŵinu wangaponyengi nge mya yo yaponyeka ndi chakuponye mya. 30 Asani Yehova wazikuchitiyani yimwi ambuya vinthu vosi vamampha vo wakulayizga, ndipuso asani wazikusankhani kuja mulongozgi wa Ayisirayeli,+ 31 mwazamuja ndi chitima cha pamwenga kudandawula* chifukwa cha kubaya munthu kwambula chifukwa, kweniso chifukwa chakuzomereza kuti janja linu liweze.*+ Asani Yehova wazikuchitiyani vamampha ambuya, muzindikumbuki ndamteŵeti winu munthukazi.”

32 Davidi wangumuka Abigelu kuti: “Watumbikiki Yehova Chiuta waku Isirayeli yo wakutuma msanawale kuti uzikumani ndi ini! 33 Nawi so utumbikiki chifukwa cha zeru zaku! Utumbikiki chifukwa wandiweza msanawale kuti ndileki kubaya munthu+ kweniso kuti ndileki kuweze* ndi manja ngangu. 34 Kweni ndilapizga mu zina laku Yehova Chiuta waku Isirayeli yo wandiweza kuti ndileki kukupweteka,+ kuti ukalekengi kuza liŵi kuzikumana nani,+ palivi munthulumi* chinanga njumoza wa munyumba yaku Nabala yo watingi wajengi ndi umoyu kufika mawa ndi mlenji.”+ 35 Davidi wati wakamba ivi, wangulonde vo Abigelu wangumupingiya ndipu wangumukambiya kuti: “Luta kunyumba yaku mwachimangu. Awona, ini ndakuvwiya ndipu ndazakukuchitiya vo wapempha.”

36 Pavuli paki, Abigelu wanguwere kwaku Nabala, yo pa nyengu iyi wachitanga phwandu nge fumu munyumba yaki. Nabala wangukondwa* ukongwa ndipu wanguloŵe ukongwa. Abigelu wangumukambiya chechosi cha mpaka mlenji. 37 Kwati kwacha, moŵa wati wamala mumutu mwaku Nabala, muwolu waki wangumukambiya chechosi. Sonu mtima waku Nabala unguja nge wa munthu wakufwa, ndipu wangumila nge mwa. 38 Pati pajumpha mazuŵa 10, Yehova wangulanga Nabala, ndipu wangufwa.

39 Davidi wati wavwa kuti Nabala wafwa wangukamba kuti: “Watumbikiki Yehova, yo wandiyeruzgiya mulandu wangu+ wakunyozeka ndi Nabala+ ndipuso wachitiska kuti mteŵeti waki waleki kuchita chinthu chiheni.+ Yehova wasisiya pamutu waku Nabala vinthu viheni vo wanguchita!” Pavuli paki, Davidi wangutuma ŵanthu kuti akamukhumbiyi Abigelu kuti waje muwolu waki. 40 Mwaviyo, ateŵeti aku Davidi anguluta kwaku Abigelu ku Karimeli ndipu angumukambiya kuti: “Davidi watituma kuti tizikuto kuti ukaje muwolu waki.” 41 Nyengu yeniyo, Abigelu wangusoka ndipu wangujikama mpaka chisku chaki pasi ndipu wangukamba kuti: “Ini kapolu winu nde panu, ndijengi mteŵeti wakusambisa maphazi+ nga ateŵeti ŵa ambuya.” 42 Sonu Abigelu+ wangusoka mwaliŵiliŵi ndi kukwera pabulu; iyu wenga ndi ateŵeti ŵaki anthukazi ankhondi wo azanga muvuli mwaki. Abigelu wangulongozgana ndi ŵanthu wo Davidi wangutuma ndipu iyu wanguja muwolu waki.

43 Davidi wanguto so Ahinowamu+ wa ku Yezereli,+ ndipu anthukazi wosi ŵaŵi yaŵa anguja awolu ŵaki.+

44 Kweni Sauli wangupereka mwana waki Mikala,+ muwolu waku Davidi kwaku Paliti.+ Paliti wenga mwana waku Layishi, munthu wa ku Galimu.

26 Pati pajumpha nyengu, ŵanthu a ku Zifu+ anguza kwaku Sauli ku Gibeya,+ ndipu angumukambiya kuti: “Davidi wabisama kuphiri la Hakila lo lilereskana ndi Yeshimoni.”*+ 2 Sonu Sauli wangusoka ndipu wanguluta kuchipululu cha Zifu limoza ndi anthulumi 3,000 wo anguchita kusankhika mu Isirayeli kuti akapenji Davidi muchipululu cha Zifu.+ 3 Sauli wangujintha msasa mumphepeti mwa msewu, paphiri la Hakila lo lilazga ku Yeshimoni. Pa nyengu iyi, Davidi wajanga muchipululu, ndipu wanguvwa kuti Sauli waza muchipululu kuzimupenja. 4 Sonu Davidi wangutuma ŵanthu akufufuza* kuti akasimikiziyi asani Sauli waza nadi. 5 Pavuli paki, Davidi wanguluta kumalu ko Sauli wangujintha msasa. Iyu wanguwona pamalu po Sauli ndi Abineri angugona.+ Abineri wenga mwana waku Nera ndipuso wenga mura wa asilikali aku Sauli. Sauli wangugona pakati pa msasa ndipu asilikali wosi angugona mwakumuzunguliya. 6 Sonu Davidi wangukambiya Ahimeleki Mhiti+ ndipuso Abishayi+ mubali waku Yowabu, mwana waku Zeruya,+ kuti: “Ndiyani walutiyengi nani limoza kumsasa kwaku Sauli?” Abishayi wangumuka kuti: “Ini ndikengi namwi.” 7 Sonu ndi usiku, Davidi ndi Abishayi anguluta ko kwenga asilikali. Yiwu angusaniya Sauli wagona pakati pa msasa ndipu mkondu waki wanguwujintha pafupi ndi mutu waki. Abineri ndi asilikali anyaki wosi angugona mwakuzunguliya Sauli.

8 Abishayi wangukambiya Davidi kuti: “Msanawale Chiuta wapereka murwani winu mu manja mwinu.+ Sonu chondi ndizomerezeni kuti ndimugwazi kamoza pe ndi mkondu mpaka pasi, ndipu ndichitengi kuwerezapu cha.” 9 Kweni Davidi wangukambiya Abishayi kuti: “Ungamupwetekanga cha, pakuti ndiyani yo wangaja wambula mulandu+ asani wangasoska janja laki kuti walimbani ndi wakusankhika waku Yehova?”+ 10 Davidi wangulutirizga kukamba kuti: “Ndilapizga mu zina laku Yehova Chiuta wamoyu kuti Yehova ndiyu wamubayengi,+ pamwenga zuŵa laki lifikengi ndipu wafwengi,+ ndipuso panyaki walutengi ku nkhondu ndipu wamumaliya kweniko.+ 11 Ntchinthu chambula kwenere pa masu paku Yehova kuti ini ndisoski janja langu kuti ndilimbani ndi wakusankhika waku Yehova!+ Sonu to ŵaka mkondu wo we pafupi ndi mutu waki ndipuso jagi ya maji. Tiyi tikengi.” 12 Sonu Davidi wanguto mkondu kweniso jagi ya maji pafupi ndi mutu waku Sauli ndipu angutuwaku. Pengavi yo wanguŵawona+ pamwenga kuziŵa kuti azaku, kweniso pengavi yo wanguyuka pakuti wosi angugona, chifukwa tulu tikulu takutuliya kwaku Yehova tinguŵawiya wosi. 13 Pavuli paki, Davidi wanguyambukiya kusirya linyaki la phiri ndipu wanguma pachanya pa phiri. Iyu wanguchima pataliku, ndipu pakati pawu penga kamtunda kataliku.

14 Davidi wangudaniriziya asilikali kweniso Abineri+ mwana waku Nera kuti: “Abineri, kumbi umukengi cha?” Abineri wangumuka kuti: “Ndiwi yani uchitiya chiwawa fumu?” 15 Davidi wangukambiya Abineri kuti: “Asi we munthulumi? Ndipu ndiyani wangayanana nawi mu Isirayeli? Sonu ntchifukwa wuli watondeka kuvikiliya ambuyaku wo ndi fumu? Pakuti msilikali munyaki wanguza kuti wazibayi ambuyaku wo ndi fumu.+ 16 Vo wachita vamampha cha, ndilapizga mu zina laku Yehova Chiuta wamoyu kuti utenere kufwa, chifukwa watondeka kuvikiliya ambuyaku wo mbakusankhika ndi Yehova.+ Sonu alereska! Kumbi mkondu ndi jagi ya maji+ vo venga pafupi ndi mutu wa fumu ve pani?”

17 Sonu Sauli wangungaŵanika mazu ngaku Davidi ndipu wangufumba kuti: “Davidi, kumbi mazu yanga ngaku wamwana wangu?”+ Davidi wangumuka kuti: “Hinya, ndi mazu ngangu ambuya fumu yangu.” 18 Iyu wangukamba so kuti: “Ntchifukwa wuli yimwi ambuya mutchimbiza ndamteŵeti winu?+ Kumbi ndananganji, ndipu nde ndi mulandu wuli?+ 19 Ambuya fumu yangu, chondi vwisiyani mazu nga mteŵeti winu: Asani Yehova ndiyu wakutumani kuti mundiyukiyi, mbwenu iyu walonde* sembi yangu ya mbewu. Kweni asani ŵanthu ndiwu akutumani,+ mbwenu yiwu mbakutembeka pa masu paku Yehova, chifukwa msanawale andidikisa kuti ndipatukeku ku chihara chaku Yehova,+ mwakukamba kuti, ‘Kanga kateŵetiyengi achiuta anyaki!’ 20 Sonu yimwi mungazomerezanga cha kuti ndopa zangu zidiki pasi kutali ndi chisku chaku Yehova, pakuti fumu ya ku Isirayeli yatuwa kuti yikapenji kabanthi kamoza,+ ndipu yichita venivi nge kuti yitchimbiza nkhwali mumapiri.”

21 Sauli wangumuka kuti: “Ndabuda.+ Welere mwana wangu Davidi, pakuti ndikuchitiyengi chiheni chechosi cha. Chifukwa msanawale, yiwi walongo kuti umoyu wangu ngwakuzirwa kwaku yiwi.+ Ini ndachita vinthu mwauzereza ndipu ndanangisa ukongwa.” 22 Davidi wangumuka kuti: “Ewuwu mkondu wa fumu. Tumani mnyamata yumoza kuti waziwuto. 23 Yehova ndiyu waweziyengi weyosi mwakukoliyana ndi urunji waki+ ndipuso kugomezgeka kwaki. Pakuti Yehova wangukuperekani mu manja mwangu msanawale, kweni ini ndingukhumba cha kusoska janja langu kuti ndilimbani ndi wakusankhika waku Yehova.+ 24 Awonani! Nge mo umoyu winu wajaliya wakuzirwa kwaku ini msanawale, umoyu wangu nawu uŵi wakuzirwa pa masu paku Yehova, ndipu iyu wanditaski mu masuzgu ngangu ngosi.”+ 25 Sauli wangumuka Davidi kuti: “Utumbikiki mwana wangu Davidi. Yiwi uchitengi nadi vinthu vikulu ndipu upundengi.”+ Pakumaliya Davidi wanguwelere, ndipu Sauli nayu wanguwere kwawu.+

27 Kweni Davidi wangukamba mumtima mwaki kuti: “Zuŵa linyaki, Sauli wandibayengi. Chazeru cho ndingachita nkhuthaŵiya+ mucharu cha Afilisiti. Asani ndathaŵiya kweniko, Sauli walekengi kundipenja muvigaŵa vosi va Isirayeli,+ ndipu ndiponengi mu manja mwaki.” 2 Sonu Davidi wangusoka limoza ndi anthulumi 600+ wo wenga nawu, ndipu anguluta kwaku Akishi+ mwana waku Mayoki. Akishi wenga fumu ya ku Gati. 3 Davidi limoza ndi ŵanthu ŵaki anguja ndi Akishi ku Gati, ndipu weyosi wenga ndi a munyumba yaki. Davidi wenga ndi awolu ŵaki ŵaŵi, Ahinowamu+ wa ku Yezereli kweniso Abigelu+ wa ku Karimeli, yo wenga muwolu waku Nabala. 4 Sauli wati wavwa kuti Davidi wathaŵiya ku Gati, wanguleka kumupenjapenja.+

5 Sonu Davidi wangukambiya Akishi kuti: “Asani ndasaniya wezi pa masu pinu, zomerezani kuti ndipaskiki yimoza mwa matawuni nga ku mizi, kuti nkhajengi kweniko. Palivi chifukwa chakuti mteŵeti winu wajaliyengi mutawuni yachifumu limoza ndi yimwi.” 6 Mwaviyo, Akishi wangupaska Davidi tawuni ya Zikilagi+ pa zuŵa lenili. Ndichu chifukwa chaki Zikilagi ngwa mafumu nga Ayuda mpaka msanawale.

7 Nyengu yo* Davidi wangujaliya mucharu cha Afilisiti, yingukwana chaka chimoza ndi myezi yinayi.+ 8 Davidi walutanga kuchiyukiya Ageshuri,+ Agirizi kweniso Aamaleki,+ pakuti yiwu ajanga mucharu cho chayambiyanga ku Telamu ndipu chafikanga ku Shuru+ kweniso chasikiyanga ku Ijipiti. 9 Asani Davidi wayukiya ŵanthu ŵenaŵa, wasiyangaku munthu weyosi cha wamoyu, kwali wangaŵa munthulumi pamwenga munthukazi.+ Kweni watonga mbereri zawu, ng’ombi zawu, abulu ŵawu, ngamila zawu kweniso vakuvwala vawu, pavuli paki waweriyanga kwaku Akishi. 10 Akishi wamufumbanga kuti: “Munguluta kuchiyukiya charu nichi msanawale?” Davidi wamukanga kuti: “Tachiyukiyanga kumwera kwa* Yuda”+ pamwenga “Tachiyukiyanga kumwera kwa charu cha Ayerameli”+ pamwenga “Tachiyukiyanga kumwera kwa charu cha Akeni.”+ 11 Davidi wasiyangaku munthu weyosi cha wamoyu, kwali wangaŵa munthulumi pamwenga munthukazi kuti wazi nayu ku Gati, chifukwa wakambanga kuti: “Angachikamba vakukwaskana ndi isi kuti, ‘Davidi wachita vakutivakuti.’” (Kenaka ndiku kenga kalusu kaki pa nyengu yosi yo wanguja ndi Afilisiti.) 12 Sonu Akishi wangumugomezga Davidi ndipu mumtima mwaki wakambanga kuti: ‘Waja chinthu chakununkha pakati pa abali ŵaki Ayisirayeli. Mwaviyo, waŵengi mteŵeti wangu kwa nyengu yosi.’

28 Mu mazuŵa ngeningo, Afilisiti anguwunganisa asilikali ŵawu kuti akachiti nkhondu ndi Ayisirayeli.+ Sonu Akishi wangukambiya Davidi kuti: “Asi uziŵa kali kuti yiwi ndi ŵanthu ŵaku mukengi ku nkhondu ndi ini?”+ 2 Davidi wangumuka Akishi kuti: “Namwi muziŵa kali vo ndamteŵeti winu ndichitengi.” Akishi wangukambiya Davidi kuti: “Ndichu chifukwa chaki ndikhumba kukusankha kuti undivikiliyengi nyengu zosi.”*+

3 Pa nyengu iyi ndipu Samuyeli wafwa, ndipu Ayisirayeli angumuliya ndi kumuŵika ku Rama, mutawuni yaki.+ Kweniso mucharu cho, Sauli wangutuzgamu ŵanthu wo alongoronga ndi mizimu kweniso wo aloskanga vo vichitikengi kunthazi.+

4 Afilisiti anguwungana ndipu anguluta kuchimanga msasa ku Shunemu.+ Sonu Sauli wanguwunganisa Ayisirayeli wosi, ndipu angujintha msasa ku Gilibowa.+ 5 Sauli wati wawona msasa wa Afilisiti, wanguchita mantha ndipu mtima waki ungumbwambwanthiya ukongwa.+ 6 Chinanga kuti Sauli wafumbanga Yehova,+ kweni Yehova wamumukanga cha, kwali mwakugwiriskiya ntchitu malotu, Urimu+ pamwenga achimi. 7 Pakumaliya, Sauli wangukambiya ateŵeti ŵaki kuti: “Ndisaniriyeni munthukazi yo walongoro ndi mizimu+ kuti ndiluti kuti nkhamufumbeku.” Ateŵeti ŵaki angumuka kuti: “Awonani! Ku Eni-dori kwe munthukazi yo walongoro ndi mizimu.”+

8 Mwaviyo, Sauli wangujibisa, wanguvwala vakuvwala vinyaki ndipu wanguluta ku munthukazi yo ndi usiku limoza ndi ateŵeti ŵaki ŵaŵi. Iyu wangukamba kuti: “Chondi, undikambiyi vo vichitikengi kunthazi mwakugwiriskiya ntchitu lusu laku lakulongoro ndi mizimu,+ ndipu undiyuskiyi munthu yo ndikukambiyengi.” 9 Kweni munthukazi yo wangumumuka kuti: “Yimwi muziŵa vo Sauli wakuchita, iyu wakutuzgamu mucharu ichi ŵanthu wosi wo alongoro ndi mizimu kweniso wo aloska vo vichitikengi kunthazi.+ Sonu ntchifukwa wuli mutindithya kuti ndibayiki?”+ 10 Sonu Sauli wangulapizgiya munthukazi yo mu zina laku Yehova kuti: “Nditikulapizgiya mu zina laku Yehova Chiuta wamoyu kuti ujengi ndi mulandu cha pa nkhani iyi!” 11 Munthukazi yo wangukamba kuti: “Mupenja kuti ndikuyuskiyeni yani?” Sauli wangumuka kuti: “Undiyuskiyi Samuyeli.” 12 Munthukazi yo wati wawona “Samuyeli,”*+ wanguliya mwakudaniriza ukongwa ndipu wangukambiya Sauli kuti: “Ntchifukwa wuli mwandipusisa? Ndimwi a Sauli yimwi!” 13 Fumu yingukambiya munthukazi yo kuti: “Ungawopanga cha, kweni uwonanji?” Iyu wangumuka Sauli kuti: “Ndiwona munthu munyaki yo wawoneka nge chiuta watumphuka kutuwa kudongu.” 14 Nyengu yeniyo, Sauli wangumufumba kuti: “Wawoneka wuli?” Munthukazi yo wangumuka kuti: “Ndiwona munthu wakukota yo watumphuka, ndipu iyu wavwala mkhanju wapanthuwa.”+ Sauli wati wavwa venivi, wanguziŵa kuti wenga “Samuyeli,” ndipu iyu wangukotama ndi kujikama mpaka chisku chaki pasi.

15 Sonu “Samuyeli” wangufumba Sauli kuti: “Ntchifukwa wuli wanditimbanyizga? Wandiyuskiyanji?” Sauli wangumuka kuti: “Ndasuzgika ukongwa. Afilisiti achita nani nkhondu, ndipu Chiuta wandijowo mwakuti watindimuka cha kwali mwakugwiriskiya ntchitu achimi pamwenga malotu;+ Sonu ndichu chifukwa chaki ndaza kwaku yimwi kuti mundikambiyi vo ndingachita.”+

16 “Samuyeli” wangukamba kuti: “Sonu asani Yehova wakujowo+ ndipuso waja murwani waku, ntchifukwa wuli ufumba ini? 17 Yehova wachitengi nadi vo wangukambiya limu kuziya mwaku ini: Yehova wakeruwengi ndi kutuzgamu ufumu mu manja mwaku ndipu wapaskengi munyaku, Davidi.+ 18 Yehova wachitengi venivi msanawale chifukwa chakuti unguvwiya cha mazu ngaku Yehova ndipuso ungufiska cha ukali waki wakukole mwa kubaya Aamaleki.+ 19 Yehova waperekengi so yiwi ndi Ayisirayeli mu manja mwa Afilisiti,+ ndipu mawa yiwi+ ndi ŵana ŵaku+ muŵengi limoza ndi ini. Ndipuso Yehova waperekengi asilikali ŵa Ayisirayeli mu manja mwa Afilisiti.”+

20 Nyengu yeniyo, Sauli wanguwa pasi nyolunyolu ndipu wanguchita mantha ukongwa chifukwa cha mazu ngo “Samuyeli” wangukamba. Nthazi zingumaliya limu mwaku iyu chifukwa wangurya chechosi cha zuŵa losi, msana ndi usiku. 21 Munthukazi yuwa wati waza kwaku Sauli ndi kuwona kuti watimbanyizgika ukongwa, wangumukambiya kuti: “Awonani, ndamteŵeti winu ndavwiya vo mwakamba, ndipuso ndaŵika umoyu wangu pa ngozi+ ndi kuchita vo mwandikambiya kuti ndichiti. 22 Sonu chondi, vwiyani vo ndamteŵeti winu ndikambengi. Ndizomerezeni kuti ndikupaskeni chiŵandi; ndipu yimwi muryi kuti musaniyi nthazi zakulutiya.” 23 Kweni iyu wangukana ndipu wangukamba kuti: “Ndiryengi cha.” Kweni ateŵeti ŵaki ndi munthukazi yo angulutirizga kumunyengere. Pakumaliya, iyu wanguŵavwiya, wangusoka pasi po wangugona ndipu wanguja pabedi. 24 Munthukazi yo, wenga ndi tholi* lakututuŵa ukongwa munyumba yaki. Mwaviyo wangulibaya* mwaliŵiliŵi ndipuso wanguto fulawu, wangukasa ndi kubika chiŵandi chambula chakutupisa. 25 Iyu wanguto chakurya chenichi, wangupaska Sauli ndi ateŵeti ŵaki, ndipu yiwu angurya. Pavuli paki, angusoka usiku weniwo ndi kuluta.+

29 Afilisiti+ anguwunganisa asilikali ŵawu wosi ku Afeki, ndipu Ayisirayeli angujintha msasa pafupi ndi kasupi wamaji ku Yezereli.+ 2 Mafumu nga Afilisiti ngajumphanga limoza ndi magulu ngawu nga ŵanthu 100 kweniso nga ŵanthu 1,000, ndipu Davidi ndi ŵanthu ŵaki nawu ayendanga muvuli limoza ndi Akishi.+ 3 Kweni alongozgi ŵa Afilisiti angukamba kuti: “Kumbi Aheberi yaŵa azamuchitanji kunu?” Akishi wangumuka alongozgi ŵa Afilisiti kuti: “Uyu ndi Davidi, mteŵeti waku Sauli fumu ya ku Isirayeli, ndipu waja ndi ini kwa chaka pamwenga kujumpha.+ Kutuliya pa zuŵa lo wakuthaŵiya kwaku ini mpaka msanawale, palivi kaheni ko ndasaniya mwaku iyu.” 4 Kweni alongozgi ŵa Afilisiti angumukwiyiya ukongwa ndipu angumukambiya kuti: “Mumukambiyi kuti wawelere.+ Mungamuzomerezanga cha kuti waluti ku nkhondu limoza ndi isi, kuti wakaleki kutiyukiya nkhondu ye mukati.+ Palivi so chinthu chinyaki chamampha cho iyu wangachita kuti wakondwesi fumu yaki kuluska kuyipaska mitu ya ŵanthu ŵidu! 5 Asi uyu ndi Davidi, yuwa ambanga vakukwaskana ndi iyu pa nyengu yo avinanga ndi kukamba kuti:

6 Sonu Akishi+ wangudanisa Davidi ndipu wangumukambiya kuti: “Nditikulapizgiya mu zina laku Yehova Chiuta wamoyu kuti yiwi ndiwi munthu murunji, ndipu ndatingi ndiyanjengi kuti ulutiyi limoza ndi asilikali ŵangu ku nkhondu,+ pakuti kutuliya pa zuŵa lo ukuziya kwaku ini mpaka msanawale,+ palivi kaheni ko ndasaniya mwaku yiwi. Kweni mafumu ngatikugomezga cha.+ 7 Sonu uwelere mu chimangu, ndipu ungachitanga chechosi cha cho chingaguŵiska mafumu nga Afilisiti.” 8 Kweni Davidi wangumuka Akishi kuti: “Chifukwa wuli? Kumbi ndananganji? Ntchinthu wuli chiheni cho mwasaniya mwaku ini kutuliya po ndikuziya kwaku yimwi mpaka msanawale? Kumbi pe chifukwa cho chinganditondekesa kuti ndilutiyi namwi limoza kuchichita nkhondu ndi arwani ŵinu yimwi ambuya fumu yangu?” 9 Akishi wangumuka Davidi kuti: “Ini nditikuwona kuti ndiwi munthu wamampha nge mungelu waku Chiuta.+ Kweni alongozgi ŵa Afilisiti akamba kuti, ‘Mungamuzomerezanga cha kuti waluti ku nkhondu limoza ndi isi.’ 10 Sonu uyuki ndi mlenjilenji limoza ndi ateŵeti ŵa ambuyaku wo aziya limoza ndi yiwi; muyuki ndipu mucheleri ndi mlenjilenji kuchiyamba ŵaka kucha.”

11 Mwaviyo, Davidi ndi ŵanthu wo wenga nawu anguyuka mlenjilenji ndi kuluta kucharu cha Afilisiti, ndipu Afilisiti anguluta ku Yezereli.+

30 Davidi ndi anthulumi wo wenga nawu ŵati afika ku Zikilagi+ pa zuŵa lachitatu, angusaniya kuti Aamaleki+ ayukiya chigaŵa cha kumwera* kweniso tawuni ya Zikilagi. Aamaleki angubwanganduwa tawuni ya Zikilagi ndipu anguyiwotcha ndi motu. 2 Aamaleki anguko anthukazi+ kweniso weyosi yo wenga mutawuni yeniyi, kwambiya mumana mpaka mura, ndipu anguluta nawu ku ukapolu. Pengavi munthu yo angubaya, kweni anguŵato ndi kuluta nawu. 3 Davidi ndi ŵanthu wo wenga nawu ŵati afika mutawuni yeniyi, angusaniya kuti yawotcheka ndipu awolu ŵawu, ŵana ŵawu anthulumi kweniso ŵana ŵawu anthukazi akoleka ukapolu. 4 Mwaviyo, Davidi ndi anthulumi wo wenga nawu angwamba kuliya mwakudaniriza mpaka nthazi zakuti aliriyi zingumala. 5 Awolu aku Davidi ŵaŵi, Ahinowamu wa ku Yezereli kweniso Abigelu yo wenga muwolu waku Nabala wa ku Karimeli, nawu so angukoleka ukapolu.+ 6 Davidi wangutimbanyizgika ukongwa maŵanaŵanu chifukwa ŵanthu akambanga kuti amuponyi mya, pakuti anthulumi wosi angupwetekeka mtima chifukwa cha ŵana ŵawu anthulumi kweniso ŵana ŵawu anthukazi. Kweni Davidi wangusaniya nthazi mwaku Yehova Chiuta waki.+

7 Sonu Davidi wangukambiya wasembi Abiyatara+ mwana waku Ahimeleki kuti: “Ndipaski efodi.”+ Abiyatara wangupereka efodi kwaku Davidi. 8 Davidi wangufumba Yehova kuti:+ “Kumbi ndililondo gulu la vigeŵenga lenili? Kumbi ndakulisaniya?” Chiuta wangumuka kuti: “Lilondo, pakuti wakulisaniya nadi, ndipu wamutaska vo ato.”+

9 Davidi wangusoka mwaliŵiliŵi ndi anthulumi 600+ wo wenga nawu limoza, ndipu angwenda mpaka angufika ku Dambu la Besori, kweni anthulumi anyaki anguŵasiya kwenuku. 10 Davidi ndi ŵanthu 400 angulutirizga kutchimbiza gulu la vigeŵenga, kweni ŵanthu 200 wo anguvuka ukongwa angutondeka kuyambuka Dambu la Besori ndipu anguŵasiya.+

11 Achiyenda, angusaniya munthu wa ku Ijipiti padondu ndipu angumutole kwaku Davidi. Yiwu angumupaska chakurya kuti waryi kweniso maji kuti wamwi. 12 Angumupaska so keki ya mkuyu wakukanyata kweniso makeki ngaŵi nga mphereska zakumira. Wati warya, wangusaniya so nthazi,* chifukwa wanguja mazuŵa ngatatu msana ndi usiku, kwambula kurya pamwenga kumwa maji. 13 Sonu Davidi wangumufumba kuti: “Kumbi ndiwi mteŵeti waku yani, ndipu kwinu ndi nunkhu?” Iyu wangumuka kuti: “Ndini munthu wa ku Ijipiti, kweni nde kapolu wa munthu wa mu banja laku Amaleki. Ambuya akundisiya chifukwa chakuti ndingutama mazuŵa ngatatu ngo ngajumpha. 14 Tinguyukiya chigaŵa cha kumwera* cha Akereti,+ vigaŵa va ku Yuda kweniso kumwera kwa* chigaŵa chaku Kalebe,+ ndipu tawuni ya Zikilagi tikuyiwotcha ndi motu.” 15 Davidi wangukamba kuti: “Kumbi ungandilongozga ko kwe gulu la vigeŵenga lenili?” Iyu wangumuka kuti: “Asani mulapizgengi mu zina laku Chiuta kuti mundibayengi cha, kweniso kuti mwakundipereka cha kwa ambuya, ndikulongozgeningi ko kwe gulu lenili.”

16 Sonu iyu wangulongozga Davidi ko kwenga gulu ili, ndipu anguŵasaniya kuti ateka pasi posi bwekabweka, aturya, atumwa kweniso achita phwandu chifukwa cha vinthu vinandi vo anguphanga mucharu cha Afilisiti kweniso mucharu cha Yuda. 17 Sonu Davidi wangwamba kuŵabaya kutuwa kumatandakucha mpaka mazulu. Pengavi munthu yo wanguthaŵa,+ kupatuwaku anthulumi 400 wo angukwera ngamila ndi kuthaŵa. 18 Davidi wangulonda vinthu vosi vo Aamaleki anguto,+ kweniso wangutaska awolu ŵaki ŵaŵi. 19 Pengavi chinthu chawu cho chingusoŵa, kwamba chimana mpaka chikulu. Yiwu angutaska ŵana ŵawu anthulumi kweniso ŵana ŵawu anthukazi ndi vosi vo anguŵatole.+ Davidi wangutaska vosi vo gulu la vigeŵenga linguto. 20 Davidi wanguto mbereri zosi kweniso ng’ombi ndipu anguziŵika panthazi pa viŵetu vawu. Yiwu angukamba kuti: “Ivi ndivu Davidi waphanga.”

21 Sonu Davidi wanguza ko kwenga anthulumi 200 wo anguvuka ukongwa, ŵeniwo angutondeka kulutiya nayu limoza, ndipu anguja mu Dambu la Besori.+ Anthulumi yaŵa anguza kuzikumana ndi Davidi kweniso ŵanthu wo wangulutiya nawu limoza. Davidi wati wafika kufupi ndi anthulumi yaŵa, wanguŵafumba malonji. 22 Kweni ŵanthu aheni ndipuso abwekabweka pa gulu lo lingulutiya limoza ndi Davidi angukamba kuti: “Chifukwa chakuti angulutiya nasi limoza cha, tiŵapaskengeku chechosi cha pa vinthu vo taphanga, kweni weyosi watongepu ŵaka muwolu waki ndi ŵana ŵaki ndi kuluta.” 23 Kweni Davidi wangukamba kuti: “Abali ŵangu, mungachitanga viyo cha ndi vinthu vo Yehova watipaska. Iyu ndiyu wativikiliya, kweniso ndiyu wapereka mu manja mwidu gulu la vigeŵenga lo linguza kuzitiyukiya.+ 24 Ndiyani yo wangazomereza vo mukamba? Vinthu vo munthu yo wanguluta ku nkhondu watongi, viyananengi ŵaka ndi vinthu vo munthu yo waphweriyanga katundu watongi.+ Wosi agaŵanengi mwakuyanana.”+ 25 Ndipu kutuliya pa zuŵa lenili, vo Davidi wangukamba vinguja dangu kweniso cheruzgu mu Isirayeli, ndipu veche kugwira ntchitu mpaka msanawale.

26 Davidi wati wawere ku Zikilagi, wangutumiziya ŵara a ku Yuda wo ŵenga abwezi ŵaki vinyaki mwa vinthu vo anguphanga, ndipu wangukamba kuti: “Ivi ndi mphasu yinu* kutuliya pa vinthu vo taphanga arwani aku Yehova.” 27 Wangutumiza mphasu zenizi ku ŵanthu wo ŵenga ku Beteli,+ wo ŵenga ku Ramoti wa ku Negebu,* wo ŵenga ku Yatiri,+ 28 wo ŵenga ku Aroweri, wo ŵenga ku Sifumoti, wo ŵenga ku Eshitemowa,+ 29 wo ŵenga ku Rakala, wo ŵenga mumatawuni nga Ayerameli,+ wo ŵenga mumatawuni nga Akeni,+ 30 wo ŵenga ku Horima,+ wo ŵenga ku Borashani, wo ŵenga ku Ataki, 31 wo ŵenga ku Heburoni+ kweniso wangutumiziya ŵanthu wo ŵenga mumalu ngo Davidi ndi anthulumi wo wenga nawu alutangaku kaŵikaŵi.

31 Sonu Afilisiti achitanga nkhondu ndi Ayisirayeli.+ Ayisirayeli anguthaŵa pa masu pa Afilisiti ndipu ŵanthu anandi angubayika pa Phiri la Gilibowa.+ 2 Afilisiti angutchimbiza Sauli ndi ŵana ŵaki ndipu ŵenga nawu pafupi ukongwa. Yiwu angubaya Yonatani,+ Abinadabu ndi Malaki-shuwa, ŵana anthulumi aku Sauli.+ 3 Nkhondu yingumukuliya ukongwa Sauli, ndipu akuponya mivi mwakugwiriskiya ntchitu uta angumusaniya mwakuti angumupweteka ukongwa.+ 4 Sonu Sauli wangukambiya munthu yo wamupingiyanga vidya kuti: “Solo lipanga laku ndipu undigwazi nalu, kuti ŵanthu ambula kudumulika yaŵa+ aleki kundigwaza kweniso kuti aleki kundichitiya nkhaza.”* Kweni munthu yo wamupingiyanga vidya wangukana chifukwa wenga ndi mantha ukongwa. Mwaviyo, Sauli wanguto lipanga laki ndipu wanguwiyapu.+ 5 Munthu yo wamunyamuliyanga vidya wati wawona kuti Sauli wafwa,+ nayu so wanguwiya pa lipanga laki ndipu wangufwiya nayu limoza. 6 Mwaviyo, Sauli, ŵana ŵaki anthulumi atatu, munthu yo wamupingiyanga vidya kweniso ŵanthu ŵaki wosi angufwiya limoza pa zuŵa lenilo.+ 7 Ayisirayeli wo ajanga mudambu* kweniso muchigaŵa cha Yorodani, ŵati awona kuti anthulumi a ku Isirayeli athaŵa ndipuso kuti Sauli ndi ŵana ŵaki afwa, angwamba kusiya matawuni ndi kuthaŵa.+ Pavuli paki Afilisiti anguza ndi kuja mumatawuni ngenanga.

8 Mawa laki, Afilisiti ŵati aza kuti aziŵazuwi vakuvwala ŵanthu wo angubayika, angusaniya kuti Sauli ndi ŵana ŵaki anthulumi atatu afwa pa Phiri la Gilibowa.+ 9 Mwaviyo, yiwu angudumuwa mutu waku Sauli kweniso angumuzuwa vidya vaki vankhondu. Pavuli paki angutuma uthenga mucharu chosi cha Afilisiti kuti apharazgi uthenga wenuwu+ munyumba* za angoza ŵawu+ kweniso pakati pa ŵanthu. 10 Pakumaliya yiwu anguŵika vidya vaki vankhondu munyumba za vikozgu va Ashitoreti kweniso angukhoma thupi laki kumpanda wa Beti-shani.+ 11 Ŵanthu wo ajanga ku Yabeshi-giliyadi+ ŵati avwa vo Afilisiti anguchitiya Sauli, 12 asilikali wosi wo ŵenga vinkhara angusoka ndipu angwenda usiku wosi kuchito thupi laku Sauli kweniso mathupi nga ŵana ŵaki ngo angungakhoma kumpanda wa ku Beti-shani. Yiwu anguwere ku Yabeshi ndipu angungawotcha kweniko. 13 Sonu yiwu anguto viwanga vawu+ ndi kuviŵika mumuwunda musina mwa chimiti cha tamarisiki* ku Yabeshi.+ Pavuli paki angufunga kwa mazuŵa 7.