Ntchifukwa Wuli Akaboni aku Yehova Akondwere Cha Mazuŵa Ngakuwiya?
Isi Akaboni aku Yehova tikondwere cha mazuŵa ngakuwiya chifukwa tigomezga kuti Chiuta wakondwa nangu cha maphwandu ngaviyo. Chinanga kuti Bayibolu likaniza mwakudunjika cha, kweni le ndi fundu zo zititiwovya kuziŵa uneneska pa nkhani iyi kweniso mo Chiuta watingawone. Wonani fundu zinayi izi kweniso vo Bayibolu likamba.
Kukondwere mazuŵa ngakuwiya kukwamba ndi ŵanthu ambula kusopa Chiuta. Mwakukoliyana ndi vo buku linyaki likamba (Funk & Wagnalls Standard Dictionary of Folklore, Mythology, and Legend), maphwandu ngakukumbukiya mazuŵa ngakuwiya ngakwamba chifukwa cha vo ŵanthu anyaki agomezga kuti pa zuŵa lo munthu wakuwiya, “mizimu yiheni yikhumba kumupweteka” ndipu “ŵanthu wo atuza pa zuŵa ili ndiwu atimuvikiliya chifukwa cha mazu ngakumukhumbiya vamampha ngo akamba.” Buku linyaki so (The Lore of Birthdays) likamba kuti mu nyengu yakali, “akusanda va nyenyezi” akambanga kuti kulemba vinthu vinyaki vakukwaskana ndi zuŵa lakuwiya, “kwajanga kwakukhumbika ukongwa pakuloska vinthu vo vichitikengi kunthazi.” Buku ili likamba so kuti “makandulu ngo abuska pa zuŵa lakuwiya kweniso vigomezgu vinyaki, valongonga kuti ŵanthu achitanga vamasenga pakumukhumbiya vamampha munthu yo wakumbukiya zuŵa laki lakuwiya.”
Kweni Bayibolu likaniza kuchita vamasenga, kuloska vinthu vo vichitikengi kunthazi, kuchita vamizimu, pamwenga kuchita ‘chechosi chakuyanana ndi venivi.’ (Dotoronome 18:14; Agalatiya 5:19-21) Ndipu chifukwa chimoza cho Chiuta wangunangiya tawuni ya Babiloni, chenga chakuti ŵanthu wo ajanga mutawuni iyi aloskanga vinthu vo vichitikengi kunthazi mwakugwiriskiya ntchitu akusanda va nyenyezi. (Yesaya 47:11-15) Chinanga kuti isi Akaboni aku Yehova tiŵanaŵaniya mo mudawuku wewosi ukwambiya cha, kweni asani pe mudawuku unyaki wo Malemba ngakaniziya limu kwambula kubisa, tichitaku cha midawuku yaviyo.
Akhristu akwambiriya akondweriyanga cha mazuŵa ngakuwiya. Buku linyaki (The World Book Encyclopedia) likamba kuti Akhristu akwambiriya “awonanga kuti kukondwere zuŵa lakuwiya ndi mudawuku wa chisopa chaboza.” Bayibolu lilongo kuti akutumika kweniso Akhristu anyaki wo angusambizika ndi Yesu angupaskika ulongozgi wa mo angasope, ndipu Akhristu wosi atenere kuwulondo.—2 Atesalonika 3:6.
Akhristu akulamulika kuti akumbukiyengi ŵaka zuŵa lo Yesu wangufwiya, lo wanguwiya cha. (Luka 22:17-20) Venivi vakuziziswa cha chifukwa Bayibolu likamba kuti, “zuŵa lakufwiya liluska zuŵa lakuwiya.” (Wakutawula 7:1) Pa nyengu yo Yesu wenga pacharu chapasi, wangujipangiya zina lamampha kwaku Chiuta ndipu zuŵa lo wangufwiya lenga lakukhumbika ukongwa kuphara zuŵa lo wanguwiya.—Aheberi 1:4.
Palivi mteŵeti weyosi waku Chiuta yo wazumbulikapu mu Bayibolu kuti wakumbukiyanga zuŵa laki lakuwiya. Ŵanthu wo alembanga Bayibolu anguluwa waka cha kulembamu venivi. Tikamba viyo chifukwa mu Bayibolu muzumbulika ŵanthu ŵaŵi wo akondweriyanga mazuŵa ngawu ngakuwiya ndipu ŵanthu yaŵa asopanga Chiuta cha. Kweni pa vikondwereru vosi viŵi ivi panguchitika vinthu viheni.—Genezesi 40:20-22; Mariko 6:21-29.
Kumbi ŵana wo apapi ŵawu Mbakaboni aku Yehova atijivwa kuti anoleka vinthu vinyaki chifukwa chakuleka kukondwere mazuŵa ngakuwiya?
Nge mo mpapi weyosi wachitiya, apapi wo Mbakaboni aku Yehova nawu nyengu zosi atiŵayanja ukongwa ŵana ŵawu. Mwakuyeruzgiyapu, atiŵapaska mphasu pa nyengu yeyosi yo akhumba kweniso aluta nawu ku malu nganyaki kuchikondwa. Yiwu atezga Chiuta yo wapereka mphasu zamampha ku ŵana ŵaki nyengu zosi. (Mateyu 7:11) Mwaviyo, ŵana wo apapi ŵawu Mbakaboni aku Yehova atijivwa kuti anoleka vinthu vinyaki cha. Wonani vo ŵana anyaki wo apapi ŵawu Mbakaboni akamba:
“Munthu ukondwa ukongwa kulonde mphasu pa nyengu yo walekanga kuŵanaŵaniyaku kuti ungayilonde.”—Tammy, wa vyaka 12.
“Chinanga kuti ndikondwere cha zuŵa langu lakuwiya, kweni apapi ŵangu atindiguliya mbwenu mphasu pa vakuchitika vinyaki. Ndikondwa ukongwa chifukwa ndilonde mphasu pa nyengu yo ndalekanga kuŵanaŵaniyaku kuti ndingalonde mphasu.”—Gregory, wa vyaka 11.
“Kumbi muŵanaŵana kuti lingaŵa phwandu leneku la 10 minisi pe, timakeki timanavi waka ndi kuvwisiya sumu? Zani kunyumba kwidu muziwoni mo phwandu chayilu lijaliya!”—Eric, wa vyaka 6.