Nyi manide gu vhikelega nya lisine khu gutumba Jehovha

EDZI NYI NGATI KHIDZO JEHOVHA NI GU MU TUMBA

Nyi velegidwe khu 1948 ga aldheya nya yidugwana yi gomogo sudoeste ga Nigéria. Ga tepo yeyi, tiyu wangu Moustapha a gu nandra wa papayi wangu ni Wahabi koma wangu va di bhabhatiswa kha nga Dzifakazi dza Jehovha. Tepo nyi nga ba nyiri ni 9 myaga papayi wangu a difa, nigu nyi garadzegide ngudzu. Wahabi a di nyi embeya gu khuye hi na wona gambe papayi wathu mafuni nya maphya. Guti esi si nyi kutside gu hevbula Bhibhiliya. Nyi bhabhatisidwe khu 1963. Nigu vandriyangu va vararu anavo va di bhabhatiswa.

Khu 1965, eni nyi ndriyangu Wilson hi di tshangana ni vambe vandriyathu va nga ba va thuma kha nga vapiyonero nya tepo yatshavbo ga libandla la Igbobi eyi Lagos. Litsako lawe ni sighingi sawe si nyi kutside gu thuma kha nga piyonero khu Janeiro nya 1968.

Ndriyathu moyo nyo pwani khu Albert Olugbebi a thumago Bheteli, a di gira malulamiselo nyo gire tshangano ni vaphya wu nga ba wu ganeya khu guvbwetega nya vapiyonero nyo hathege eyi Norte ga Nigéria. Eni nyi nga gu dundruga esi ndriyathu Olugbebi a ganedego, uye a di khuye: “Uwe u muphya nigu u nga thumisa tepo yago ni tshivba yago gasi gu thumeya Jehovha. Gu na ni thumo nya wungi gasi gu wu gira.” Eni nyi di gu vbweta gu pimedzeya muprofeti Isaya, khu kharato nyi di dzi lovedzisa gasi gu thuma kha nga piyonero nyo hathege. — Isa. 6:8.

Khu Maio nya 1968, nyi di ya thuma kha nga piyonero nyo hathege dhoropani ga Kano, Norte ga Nigéria. Esi si giregide khu (1967 kala 1970), tepo nyimbi ya Biafra yi nga hagadza lidhoropa lile. Nigu vathu va nga ba va vbanya umo va di fuluga va hongola Leste ga Nigéria. Khu wuwadi, ndriyathu moyo a di nyi kutsa gu mba hongola, ganiolu nyi di mu embeya gu kheni: “Nyi bongide khu gugaradzega gwago. Ambari ulolo, a bari gu Jehovha o vbweta gu khuye nyi gira thumo wowu kha nyi kanakani gu kheni a na ba ari ni eni.”

ENI NYI DI TUMBA JEHOVHA GA WULANGA WU NGA BA WU HAGADZIDWE KHU NYIMBI

Kha sa tsakisa gu wona esi si giregidego Kano. Ndrani nya nyimbi yile, li di hagadzwa lidhoropa lile nya likhongolo. Tepo hi nga ba hi tshumayela, dzimbe dzitepo hi di gu wona sirumbi. Ambari olu tigoni ga Kano gu nga ba guri ni mabandla nya mangi, vandriyathu nya vangi va di gu tutumide khu mule. Va di gu tshade basi 15 vahuweleyi mule, avo va di gu thava ngudzu nigu va di gu vbede tshivba. Vandriyathu vava va tsakide ngudzu tepo 6 vapiyonero nyo hathege va nga vboha dhoropani mule. Ethu hi va tiyiside nigu va dzipwide gwadi. Hi va phaside gu gira gambe longoloko gasi va si kodza gu beya gambe mitshangano, gu tshumayela, gu ningeya relatoriyo nya thumo nyo tshumayele ni gu hakha mabhuku ma nga ba mata khu bheteli.

Ethu vapiyonero nyo hathege hi di pheya gu hevbuleya lidimi nya Gihausa. Vavbanyi va tigoni mule tepo va ngapwa mahungu nya Mufumo khu lidimi lawe nya vangi va di hi engiseya. Ambari ulolo, sivbango nyo khaguri nya tshetshe yi nga ba yi tidwa ngudzu Kano, kha sa nga ba si tsaka khu gu hi wona na hi gu tshumayela, khu kharato hi di yede gu dzi woneya. Ga giemo nyo khaguri, eni ni ndriyathu moyo hi di landrwa khu mwama moyo a nga ba ari ni ngala. Iso si tsakisago khu gu hi di dzegedza mazambo a si hi mani. Ambari olu hi nga tshangana ni dzimhango, Jehovha a hi ningide gu ‘vbanya na hi vhikelegide,’ nigu tengo nya vahuweleyi wu diya wu engedzeya. (Ndzi. 4:8) Muhuno, gu na ni tanga nya 500 vahuweleyi ni gu vbindra va thumago ga 11 mabandla eyi Kano.

ETHU HI DI WUGEDWA NÍGER

Khu gu gimbiya nya tepo, khu Agosto nya 1968, hwane nya gu ba nyi khade Kano khu migima nyo khaguri, eni ni vapiyonero vavili nyo hathege hi diya thuma Niamey dhoropani ga República ya Níger. Hi di dzegeya gu tugula gu khethu Níger wu gomogo Àfrica Ocidental gu ngu vbisa ngudzu. Wulangani nya gu timiseye lihani nya dahu-dahu hi di yede gu hevbula lidimi nya Gifrança. Ambari olu hi nga tshangana ni silo sesi, hi di tumba Jehovha hi bwe hi pheya gu tshumayela ga lidhoropa lile ni vandriyathu nyo khaguri va mule. Nya mba hweya, vatshavbo va nga ba va si kodza gu leri tigoni mule ga Niamey va di hakha kopiya nya libhuku A Verdade que Leva à Vida Eterna. Nigu vathu nya vangi va di gu hi teya gasi guta lomba libhuku leli.

Khu gu gimbiya nya tepo hi di tugula gu khethu, dzipfhumu dza mule kha dza nga ba dzi gola Dzifakazi dza Jehovha. Khu Julho nya 1969, hi di gira asembleya nyo pheye nya sirkwito yi nga ba yiri ni 20 vathu. Hi di virede khu maho nyo fuviyi gu wona vahuweleyi vavili nya vaphya na va gu bhabhatiswa. Ganiolu, ga litshigu nyo pheye nya asembleya, ma di vboha maphoyisa mavili ma ta hi himbedzeya gu simama ni tshagano. Ayo ma di dzega vapiyonero nyo hathege ni vawoneleyi nya sirkwitu va hongola navo xikwadra. Hwane nya gu ba va hi giride siwudziso, va di hunga gu hi tshula ga litshigu li nga landreya. Khu kotani nya isoso, hi di hunga gu gira ganelo yi ganeyago khu gu bhabhatiswa ga dranga nyo khaguri, nigu ava va nga ba va dzi emisede va di bhabhatiswa umo nya gitsongwana nyo khaguri khu ndziya nya gi sihaledza.

Hwane nya dzisemana nyo khaguri, mufumu wu di hi tutumisa. Uwo wu di hi ninga 48 dziora gasi gu duga khu tigoni mule, nigu hi di yede gu gira malulamiselo khu habune gasi gu hongola gaya. Ethu hi di engisa hi bwe hi hongola Bheteli ya Nigéria, avbo hi nga ya ningwa mithumo nya yiphya.

Hi diya thuma aldheya ya Orisunbare eyi Nigéria, avbo nyi nga tsaka khu gu tshumayela ni gu gimbidzisa sihevbulo ni tsawa nyo khaguri nya vahuweleyi wu nga ba wu vbanya iyoyo. Ganiolu, hwane nya 6 migima bheteli yi di nyi lomba gasi gu bweleya Níger nyonga. Gupheyani nyi di hlamala nyi bwe nyi garadzega, ganiolu nyi di gu vbweta ngudzu guya wonana gambe ni vandriyathu va Níger.

Nyi di bweleya Niamey. Hwane nya gu ba nyi vbohide, emprezariyu nya mu Nigeriyanu a di tugula gu khuye nyi Fakazi ya Jehovha, nigu a di pheya gu nyi gira siwudziso nya singi maningano khu Bhibhiliya. Nyi di hevbula naye Bhibhiliya, nigu khu hwane a di ema gu daha ni gu seya a bwe a bhabhatiswa. Khu gu landreya, nyi di mana lithomo nya gu tshumayele ni vandriyathu ga malanga nya gu hambane-hambane eyi Níger. Nigu khu gu gimbiya nya myaga nyi wonide gu kheni vathu va di gu dzumeya lisine. Tepo nyi nga vboha, gu diri ni 31 Dzifakazi dza Jehovha, ganiolu tepo nyi nga khuga khu dhoropani mule gu diri ni 69 nya idzo.

“ETHU KHA HI DZITI GWADI EDZI VANDRIYATHU VA GIRAGO KHIDZO THUMO GUINÉ”

Khu 1977, nyi di bweleya Nigéria gasi guya ningwa trenamentu nyo khaguri. Gu hegisani nya trenamentu yi nga vbedza 3 dzisemana, coordenador nya Kometi ya Bheteli, Malcolm Vigo, a di nyi lomba gasi gu leri lidangaliya li nga ba lita khu Bheteli ya Serra Leoa. Vandriyathu va di gu vbweta piyonero moyo a nga ba ari ni womi nya wadi, a nga ba a si tshadhi, a ganeyago Gingiza ni Gifrança gasi gu thuma kha nga muwoneleyi nya Sirkwitu eyi Guiné. Ndriyathu Vigo a di nyi embeya gu khuye, eni nyi di gu treinarwi gasi gu gira thumo wowu. Uye a di nyi tshamuseya gu khuye thumo wowu kha wu vbevbugi. Uye a di nyi gengedza gu khuye: “Pimisa gwadi na wu si dzumeyi.” Eni nyi di dzegeya gu mu embeya gu kheni: “Abari gu Jehovha a gu vbweta gu khuye nyi hongola eyi, eni nyi na hongola.”

Nyi di beya avhiyawu nyi hongola Serra Leoa, avbo nyi nga ya manana ni vandriyathu va bheteli. Givbango nya Komiti ya bheteli gi di nyi embeya gu khigyo: “Ethu kha hi dziti edzi vandriyathu va girago khidzo thumo Guiné.” Ambari olu givbango gegi gi nga ba gi woneleya thumo nyo tshumayele eyi Guiné, kha sa nga ba si mu vbevbugeya gu bhula ni vahuweleyi khu kotani nya giemo nya politika. Avo va zamide dzitepo nya dzingi gu rumeya ndriyathu moyo gasi guya wuseya vandriyathu va Guiné, ganiolu kha sa nga ba si kodzega. Khu kharato, nyi di lombwa gasi gu endra nyi hongola Conacri, kapitali ya Guiné gasi guya mana wulanga nyo khale.

Tepo nyi nga vboha Conacri, eni nyi di hongola embhaxadha ga Nigéria avbo nyi ngati embhaxadhori wakona. Nyi di mu bhuleya khu gudogoreya nyi gu nago nya gu tshumayele Guiné. Uye a di nyi gengedza gu khuye, kha nyi yeli gu simama mule kholu nyi na modwa nyi bwe nyi khothedwa. A di nyi embeya gu khuye: “Bweleya uya tshumayela Nigéria,” ganiolu nyi di mu hlamula gu kheni: “Eni nyi hungide gu khala.” Khu kharato, uye a di loveya lidangaliya Ministro wa Guiné nigu Ministro yoyu a nyi phaside ngudzu.

Nya mba hweya, nyi di bweleya bheteli ga Serra Leoa nigu nyi di embeya vandriyathu makungo ma hungidwego khu Ministro. Vandriyathu va tsakide ngudzu khu gupwa gu khavo Jehovha a di gu kategisa thumo nyi nga ba nyi gira. Mifumo yi di nyi dzumelede gu vbanya Guiné!

Khu 1978 kala 1989, nyi thumide kha nga muwoneleyi nya sirkwitu Guiné, Serra Leoa, nigu nyi thumide kha nga muwoneleyi nya gu tshikedze, Libéria. Gupheyani eni nyi di gu khaleya gu dwala. Dzimbi dzitepo, isoso si di gu girega tepo nyi nga ba nyi romo ga malanga nya hwidzo. Ganiolu, vandriyathu va di gu gira satshavbo gasi gu nyi vbwegedza ospitali.

Ga tepo nyo khaguri, nyi di dwala ngudzu khu malariya ni ndrani. Tepo nyi nga hawuluga, nyi di tugula gu kheni vandriyathu va di gu ganedzisanide khavbo va na nyi dzingeyago avbo. Ambari olu nyi nga tshangana ni silo sesi womini wangu, eni kha nya nga tshuka na nyi pimiside gu diga mithumo yangu. Nyi di gu tiyisega gu kheni khu Nungungulu basi a nga hi ningago gu vhikelega nya lisine, kholu ambari ha gufa, uye a na hi wusa khu ga va fudego.

ENI NI MWANGADZI WANGU HI DI TUMBA JEHOVHA

Khu 1988 nyi diti Dorcas, a gu piyonera a haladzago ngudzu Jehovha ni gu dzinogisa. Hi di tshadha nigu nyi di simama gu thuma naye kha nga muwoneleyi nya sirkwitu. Dorcas a nyi seketede ngudzu avba nya thumo wowu nigu a di dzi emisede gu dzi hiya silo nya singi gasi gu gireya nya singi Jehovha. Hi di gu gimbiya tanga nya 25 dzikilometru gasi gu wuseya mabandla, na hi gu rwade dzimala dzathu. Hi di gu beya ni yevbini movha gasi gu hongola ga mabandla ma nga ba ma romo hwindzo nigu dziruwa dzakona dzi diri ni mavbala nya mangi.

Dorcas a tiyide hwambo. Khu giyeyedzo, dzimbi dzitepo hi di yede gu vbindra khomu nya mitsongo yi nga ba yiri ni dzikrokodhilu. Ga dzitepo nyo khaguri, hi di yede gu endra 5 matshigu khu mombo kholu ponte yi nga ba yi giridwe khu madhera yi di pandregede. Tepo Dorcas a nga khuga a ema gasi gu duga khomu nya mombo a di dzama omu nya mati nya makhongolo. Hatshavbo hi nga ba hi romo umo nya mombo kha ha nga ba hi kodza gu hambheya nigu umo nya tsongo wule, gu diri ni dzikrokodhilu. Egi gi tsakisago khu gu vaphya nyo khaguri va diya mu dusa khu matini. Hi di gu khaleya gu dundrugeya khesi si nga hi giregeya khu tepo nyo khaguri, ganiolu hi simamide ni thumo wathu.

Gupheyani nya 1992, hi hlamade khu guti gu khethu Dorcas na ni mimba. Hi di yede gu hunga gu khethu hi na simama kha nga vapiyonero mwendro ne. Hi di pimisa gu khethu: “Jehovha a di hi ninga giningwa!” Khu kharato, hi di hunga gu riya gyanana gyathu gu khethu khu Jahgift. Hwane nya 4 myaga na velegidwe Jahgift, hi di velega ndriyaye Eric. Sanana sathu sasivili, siningwa hi ningidwego khu Jehovha. Jahgift phasedzede khu tepo nyo khaguri avbo nya thumo nya wuvbindrugedzeyi eyi Conacri, nigu Eric muphasedzeyi nya libandla.

Ambari olu Dorcas a nga ema gu thuma kha nga piyonera nyo hathege khu gitepwana, uye o sayisa sanana sathu na thuma kha nga piyonera nya tepo yatshavbo. Khu gu phaswa khu Jehovha, hi simamide avba nya thumo nya gu hathege khu tepo nya yingi. Hwane nya gu ba sanana sathu si dandride, Dorcas a di pheledza gu thuma kha nga piyonera nya gu hathege. Olu ha gu thuma kha nga vamisionariyu Conacri.

JEHOVHA A HI VHIKEDE

Tepo yatshavbo nyi hongode omu Jehovha a nga ba a nyi ruma gu hongola. Dzitepo nya dzingi, eni ni mwangadzi wangu hi vhikedwe khu Jehovha ni gu hi ninga makategwa. Khu gu tumba Jehovha wulangani nya gu tumbe dzithomba, hi dzi vhikede ga sigaradzo nya singi ni gu garadzega. Eni ni Dorcas hi hevbude gu khethu gibuga nya gu vhikelege nya lisine khu Jehovha “Nungungulu nya guvbanyise gwathu.” (1 Dzik. 16:35) Nyi ngu tiyisega gu kheni vatshavbo vale va tumbago Jehovha ‘womi wawe wu na patwa gumogo navo va vbanyago ni pfhumu Nungungulu.’ — 1 Sam. 25:29.