NDRIMA NYA GIHEVBULO 32
Vaphya simamani gu dandra khu liphuvboni hwane nyo ba mu bhabhatisidwe
“Khu lihaladzo, hi na dandra siloni gwatshavbo.” — EFES. 4:15.
NDZIMO 56 Vbanyeya lisine
ESI HI NA SI HEVBULAGO AVBA NYA NDRIMA YEYIa
1. Silo muni nya sadi esi vaphya nya vangi va giridego?
MYAGA yatshavbo mazanazana nya vapyha nya Makristo va ngu bhabhatiswa. Ina u dzegide lizambo leli? Abari gu ina, tiyisega gu khuwe vandriyathu libandlani va ngu tsaka khuwe nigu Jehovha nuye a ngu tsaka khuwe. (Mav. 27:11) Dundrugeya khu silo nya singi nya sadi u giridego. Khu giyeyedzo, adzina u hevbude Bhibhiliya khu myaga nya yingi. Esi u si hevbudego si gu giride u tiyisega gu khuwe Bhibhiliya Lito la Nungugulu. Gu diga isoso, uwe u mutide gwadi Muvangi nya Bhibhiliya u bwe u mu haladza. Lihaladzo lago khu Jehovha li di tiya ngudzu nyo bwe u hunga gu mu thumeya u bwe u bhabhatiswa. Uwe u hungide gilo nya gyadi ngudzu!
2. Ginani hi na bhulago khigyo avba nya ndrima yeyi?
2 Na wu nga si bhabhatiswi u tshanganide ni sigaradzo si nga gu gira si gu garadzeya gu tumbega ga Jehovha. Ganiolu, tepo u yago u dandra u na tshangana ni silingo nya siphya. Sathane a na zama gu gu gira u ema gu haladza Jehovha. (Efes. 4:14) Uwe kha wu yeli gu dzumeleya silo soso si girega. Avba nya ndrima yeyi, hi na bhula gu khethu ginani gi nga gu phasago gu simama na wu tumbegide ga Jehovha ni gu tadzisa gitumbiso nyo mu thumeye. Uwe u yede gu simama gu dzi garadza gasi gu khala Mukristo a vidzidwego. (Hebh. 6:1) Ganiolu, u nga gira kharini isoso?
GINANI U NGA GIRAGO GASI GU KHALA MUKRISTO A VIDZIDWEGO?
3. Makristo yatshavbo ginani ma yedego gu gira hwane nya gu ba ma bhabhatisidwe?
3 Hwane nya gu bhabhatiswe hatshavbo hi yede gu thumisa wusingalagadzi wa mupostoli Pawulo a ningidego Makristo ya Efeso. Uye a va kutside gu “dandra kha nga Makristo.” (Efes. 4:13) Khu mambe maganelelo, uye a di gu vbweta gu ganeya gu khuye: ‘Simamani gu dandra khu liphuvboni.ʼ Pawulo fananiside gu dandra kha nga Makristo nga edzi gyanana gi dandrago khidzo. Vavelegi va ngu haladza gyanana gyawe ni gu tsaka khigyo. Ganiolu, igyo kha gi na nga simama gu khala gyanana kala gupindruga. Khu gu gimbiya nya tepo igyo gi yede gu diga “mavbanyelo nya wanana.” (1 Kor. 13:11) Khiso sasimweso si girwago khu Makristo. Hwane nya gu bhabhatiswe ethu hi yede gu simama gu dandra khu liphuvboni. Hongoleni hi bhula khu silo nyo khaguri si na hi phasago gu gira isoso.
4. Likhalelo muni li nga hi phasago gu dandra khu liphuvboni? Tshamuseya. (Vafilipi 1:9)
4 Engedzeya lihaladzo lago khu Jehovha. Uwe u nga si kodza gu haladza ngudzu Jehovha. Ganiolu, u nga engedzeya lihaladzo lago khuye. Khu ndziya muni? Mupostoli Pawulo ganede khu ndziya nyo khaguri yi khumbugwago umo ga Vafilipi 1:9. (Leri.) Pawulo gombede gasi lihaladzo la Vafilipi li “andre.” Khu kharato, ethu hi nga engedzeya lihaladzo lathu khu Jehovha. Hi nga gira isoso khu gu mana “guti ni mapimo.” Tepo hi yago hi muti gwadi Jehovha, lihaladzo lathu khuye lo engedzeya nigu hi nati makhalelo yaye ni edzi a girago khidzo silo. Gu dogoreya gwathu nyo mu tsakise gwa gu engedzeya gu tiya nigu gima kha hi vbweti gu mu khunguvanyisa. Ethu ha gu gira satshavbo hi si kodzago gasi gu pwisisa esi uye a vbwetago gu khuye hi gira ni edzi hi nga girago khidzo isoso.
5-6. Lihaladzo lathu khu Jehovha li nga engedzeya kharini? Tshamuseya.
5 Jesu pimedzede makhalelo ya Jehovha khu guvbeleya, khu kharato tepo hi yago hiti gwadi Jesu ethu hi na haladza ngudzu Jehovha. (Hebh. 1:3) Ndziya nya yadi nyo guti gwadi Jesu khu gu hevbula 4 Dziivangheli nya matimo ya Jesu. Abari gu u si pheye gu hevbula Bhibhiliya tshigu ni tshigu, u nga pheya olu khu gu leri matimo ma ganeyago khu Jesu. Tepo u lerigo matimo ma ganeyago khu Jesu, vega gupima avbo nya makhalelo yaye. Vathu va di gu gola gu khala ni gu bhula naye nigu uye a di gu gola ngudzu gu wugareya sanana. (Marko 10:13-16) Jesu a diri ni wuwadi nigu a di gu hidzimelega, nigu vapizani vaye va di si thave gu mu embeya edzi va nga ba va dzipwa khidzo. (Mat. 16:22) Khu gu ganeya khu isoso, Jesu pimedzede Papayi waye wa dzandzini. Jehovha nuye a ngu hidzimelega. Hi nga hidzimeya gwaye khu nombelo. Tepo hi gombeyago, ethu hi nga mu tuleya monyo wathu. Ethu hi nga tiyisega gu khethu Uye kha na nga hi lamula, kholu uye a ngu hi haladza ni gu hi khathaleya. — 1 Ped. 5:7.
6 Jesu yeyedzide pweya-wusiwana vathu. Mupostoli Matewu ganede gu khuye: “Tepo a nga wona gitshungu a di gi pweya wusiwana kholu gi di gu tshaniseka ni gu legalegiswa, nga dzinvuta nya mba na muhavisi.” (Mat. 9:36) Ahati Jehovha, a dzipwide kharini khu isoso? Jesu a di khuye: “Khu ndziya yayimweyo, Papayi wangu a gomogo ndzadzini, kha vbweti gu khuye ni moyo nya ava nya vadugwana a dzimeya.” (Mat. 18:14) Malito yaya ma gu hi gira hi tsaka kholu ayo ma gu yeyedza gu khayo Jehovha a ngu hi haladza ngudzu. Tepo hi yago hi muti gwadi Jesu, lihaladzo lathu khu Jehovha la gu engedzeya.
7. Hi nga phasega kharini ha gu vbedza tepo nyo khaguri ni Makristo ma vidzidwego?
7 Uwe gambe u nga hevbuleya gu yeyedza lihaladzo ni gu khala Mukristo a vidzidwego khu gu dzi ninga tepo nya guti vandriyago va libandlani gwago. Wona edzi avo va tsakidego khidzo. Avo kha va dzi laya khu gu ba va hungide gu thumeya Jehovha. Va lombe va gu embeya matshango va ma manidego ndrani nya thumo wawe ga Jehovha. Tepo u bwetago gu hunga makungo nya lisima, lomba wusingalagadzi gwawe. Dundruga gu khuwe: “Avbo gu gu romo madhota nya mangi makungo ma gu duga gwadi.” — Mav. 11:14, NM.
U nga dzi dongiseya kharini gasi gu emisana ni sihevbudzo si ganeyago khu tumbunugo Xikwatunu? (Wona dzindrimana 8-9)
8. Ginani u nga girago abari gu wo kanakaneya esi u hevbulago umo nya Bhibhiliya?
8 Pala gu kanakana u gu nago. Kha nga si khumbugidwego umo nya ndrimana 2, Sathane a na zama gu gu gira u ema gu tiyisa gukhodwa gwago ni gu hidzimeya ga Jehovha. Mweyo nya ndziya a girago khiyo isoso, khu gu gira u kanakaneya sihevbudzo nya lisine eli u hevbulago umo nya Bhibhiliya. Khu giyeyedzo, vathu nyo khaguri va nga zama gu gu gira u khodwa gu khuwe Nungungulu khandri Muvangi wathu, ganiolu ethu hi di tumbunuga. Tepo u nga ba uri gyanana adzina saye kha wa nga ba u pimisa khu silo sesi, ganiolu u ngu hevbula silo sesi xikwatunu. Vahevbudzi vago va gu seketeya Evolução adzina saye khu gu wona gu khavo iyo yo ganeya lisine nigu yi ngu pwisisega. Nigu avo gambe adzina va di si dzi ningi tepo nya gu hevbule silo si yeyedzago gu khiso womo Muvangi. Dundruga litshina li gomogo umo ga Mavingu 18:17 li ganeyago gu khiyo: “Gulamudwatunu uye a phelago khuye gu hakha a gu dzipwa nari ni lisine, khu hwane a ta konwa khuye a ketsaranago naye.” Wulangani nyo khodwe esi u hevbulago xikwatunu u yede guti gwadi esi Lito la Nungungulu li ganeyago. Gira wugevesisi umo nya mabhuku yathu. Ganeya ni vandriyathu va khodwego avba nya Evolução gale. Va wudzise gu khuwe khu ginani avo va nga kodwa gu khavo womo Muvangi a hi haladzago. Mabhulo yaya, ma nga gu phasa gu muti gwadi Muvangi.
9. Ginani u gi hevbulago khu matshango ya Melissa?
9 Ndriyathu nya nyamayi nyo pwani khu Melissa a wuyedwe ngudzu khu gu gevesisa mahungu ma nga ba ma ganeya khu sivangwa. b Uye wari khuye: “Xikwatunu, vahevbudzi va di gu tshamuseya muhungu ma ganeyago khu Tumbunugo khu ndziya yi nga ba yi gira vathu va pimisa gu khavo ilolo li diri lisine. Gupheyani eni nyi di si vbweti gu gira wugevesisi kholu nyi di gu thava gu tugula gu kheni mahungu ma ganeyago khu tumbunugo ma diri lisine. Ganiolu, eni nyi di tugula gu kheni Jehovha o vbweta gu khuye hi manega ni sighelo nya sadi gasi gu mu thumeya. Khu kharato, nyi di pheya gu gira wugevesisi. Eni nyi di leri libhuku Existe um Criador que se importa com você? ni dzibroxura Será que a vida teve um criador? ni A Origem da vida— Cinco Perguntas que merecem respostas. Esi khiso kamu nyi nga ba nyi si vbweta. Esi khiso nyi nga ba nyi yede gu gira gale”.
10-11. Ginani gi nga gu phasago gu manega ni mavbanyelo ma agidego? (1 Vatesalonika 4:3, 4)
10 Potsa mavbanyelo nyo vivbe. Tepo u gu muphya gu dogoreya nya gu hengeye madaho gu nga hengedzeya, nigu dzimbe dzi tepo vambe va na zama gu gu kutshedzeya gu gira wubhayi. Sathane o vbweta gu u gira kamo isoso. Ginani gi nga gu phasago gu pala gilingo gegi? (Leri 1 Vatesalonika 4:3, 4.) Tepo u gombeyago ga Jehovha mu embeye edzi u dzipwago khidzo, u bwe u mu lomba gasi a gu tiyisa. (Mat. 6:13) Dundruga gu khuwe Jehovha o vbweta gu gu phasa nasiri gu gu lamula. (Ndzi. 103:13, 14) Uwe gambe u nga vbweta giphaso umo nya Lito la Nungungulu. Melissa hi ganedego khuye gupheyani a giride satshavbo a nga si kodza gasi gu pala mapimo nya mba handzega. Uye wari khuye: “Gu leri Bhibhiliya tshigu ni tshigu gu nyi phaside gu simama gu dwana ni gu dogoreya gwangu nya gu vivbe. Isoso sa gu nyi dundrugisa gu khiso eni nya gu lumba Jehovha ni gu eni nya gu vbweta gu mu thumeya.”— Ndzi. 119:9.
11 U nga zami gu lulamisa sigaradzo sago wenga. Bhuleya vavelegi vago khu gigaradzo gyago. Khu lisine, kha si vbevbugi gu ganeya khu sigaradzo soso, ganiolu khya lisima ngudzu. Melissa wari khuye: “Eni nyi di gombeya nyi lomba gu tiya hwambo, khu hwane nyi diya bhuleya papayi wangu khu gigaradzo gyangu. Hwane nya gu ba nyi giride isoso, nyi di dzipwa gwadi. Nyi di gu dziti gu kheni Jehovha a di gu tsakide kheni.”
12. U nga hunga kharini makungo nya yadi?
12 Gimbidziswa khu matshina nya milayo nya Bhibhiliya. Tepo khiyo u dandrago, vavelegi vago va na gu dzumeleya gu hunga makungo wabune. Ganiolu, somo silo nya singi u gumba siti. U nga gira kharini gasi gu potsa gu gira gighoho gi na kuhago wupari wago ni Jehovha? (Mav. 22:3) Ndriyathu nyo pwani khu Kari a ngu tshamuseya egi gi mu phasidego gu hunga makungo nya yadi. Uye pwisiside gu khuye wa gu ba uri Mukristo a vidzidwego kha wu yeli gu thumisa basi milayo womini gwago. Uye wari khuye: “Eni nya gu vbweta gu pwisisa matshina nya milayo nya Bhibhiliya nasiri milayo basi.” Tepo u lerigo Bhibhiliya, dzi wudzisi gu khuwe: ‘Esi nyi nga leri sa gu nyi hevbudza ginani khu mapimiselo ya Jehovha? Ina momo matshina nya milayo ma nyi phasago gu gira esi nya sadi? Abari gu ina, u nga wuyedwa kharini khu gu ma thumisa?’ (Ndzi. 19:7; Isa. 48:17, 18) Khu gu leri Bhibhiliya ni gu dundrugeya khu matshina nya milayo si na gu vbevbugeya gu gira silo si na tsakisago Jehovha. Tepo khiyo u yago u dandra khu liphuvboni, u na wona gu khuwe khandri tepo yatshavbo u yedego gu thumisa milayo kholu uwe u ngu pwisisa mapimiselo ya Jehovha khu mahungo yoyo.
Dzipari muni ndriyathu nya nyamayi a dzi hathidego? (Wona dzindrimana 13)
13. Dzipari nya dzadi dzi nga gu phasa kharini? (Mavingu 13:20)
13 Hatha dzipari dzi haladzago Jehovha. Gu hatha dzipari nya dzadi gu nga phasa Mukristo gu dandra khu liphuvboni. (Leri Mavingu 13:20.) Ndriyathu moyo nya nyamayi nyo pwani khu Sara, a di gu vbeledwa khu gu tsaka. Khu kharato, gu giregide gilo gi nga mu phasa gu wusedza gu tsaka. Sara a ngu tshamuseya gu khuye: “Nyi manide dzipari nya dzadi khu tepo nya yadi. Ndriyathu moyo nya nyamayi a di gu tshangana ni eni dzisemana dzatshavbo gasi gu hevbula Mukhedziseyi. Yimbe pari nyi yi manidego, yi nyi phaside gu pheya gu hlamula mitshanganoni. Khu gu kutswa khu dzipari dzangu, nyi phede gu si wona na siri sa lisima gupheya gu gira gihevbulo nya muthu enga ni gu gombeya khu monyo wangu watshavbo. Nyi phede gu haguleya wupari nyo tiye ni Jehovha, nigu nyi phede gu wusedza gambe gu tsaka gwangu.”
14. Julien a giride kharini dzipari nya dzadi?
14 U nga gira kharini wupari ni vathu va na gu kutshedzeyago gu gira silo nya sadi? Julien, olu a thumago kha nga lidhota wari khuye: “Tepo nyi nga ba nyiri muphya eni nyi giride dzipari nya dzadi tepo nyi nga ba nyi duga thumo nyo tshumayele navo. Dzipari dzodzo dzi diri ni sighingi ni gu idzo dzi nyi phaside gu wona edzi nyi nga manago khidzo litsako thumoni nyo tshumayele. Eni nyi di pheya gu wona thumo nyo tshumayele nya tepo yatshavbo kha nga makungo yangu. Eni gambe nyi tugude gu kheni nyi di gu luza dzipari nya dzadi, nigu gighelo gi nga ba gi nyi gira nyi si manegi ni dzipari nya dzingi nya dzadi, khu gu nyi di gu vbwetedzeya dzipari dzi nga ba dziri ni tanga yangu. Khu hwane, eni nyi giride gambe dzipari nya dzadi Bheteli. Siyeyedzo sawe, si nyi phaside gu hatha gwadi sivbungadzo ni gu isoso si nyi giride nyi hidzimeya vbafuvbi ga Jehovha.”
15. Gigengedzo muni Pawulo a ningedego Thimoti? (2 Thimoti 2:20-22)
15 Ginani u yedego gu gira wa gu tugula gu khuwe wa gu vbedza tepo ni muthu nyo khaguri libandlani si na vega wupari wago ni Jehovha mhangoni? Pawulo a di gu dziti gu khuye vathu nyo khaguri libandlani kha va pimisi mwendro gu gira silo nga Makristo, nigu uye gengedzide Thimoti gu gimbeleya hwindzo navo. (Leri 2 Thimoti 2:20-22.) Wupari wathu ni Jehovha khya lisima. Ethu hi dzi garadzede ngudzu gu hidzimeya vbafuvbi ga Jehovha, khu kharato ethu kha hi yeli gu hatha dzipari dzi na vegago wupari wathu ni Jehovha mhangoni. — Ndzi. 26:4.
GU MANEGA NI MISUWO SI NGA GU PHASA KHARINI GASI GU DANDRA KHU LIPHUVBONI?
16. Misuwo muni u nga dzi vegeyago?
16 Dzi vegeye misuwo yi na gu phasago. Hatha misuwo yi na gu phasago gu tiyisa gukhodwa gwago ni gu gu phasa gu khala Mukristo a vidzidwego. (Efes. 3:16) Khu giyeyedzo, u nga hunga gu hevbula ni gu leri Bhibhiliya tshigu ni tshigu. (Ndzi. 1:2, 3) Mwendro u nga zama gu gombeya tepo yatshavbo nigu khu monyo wago watshavbo. Nigu u yede gu dzi woneya tepo u hathago sivbungadzo mwendro edzi u nga thumisago khidzo tepo yago. (Efes. 5:15, 16) Tepo Jehovha a wonago gu dzi garadza gwago gasi gu khala Mukristo a vidzidwego, uye a na tshaka.
Misuwo muni a dzi vegedego? (Wona dzindrimana 17)
17. U na phasega kharini wa gu phasa vambe?
17 Tepo u phasago vambe wa gu khala Mukristo a vidzidwego. Jesu a di khuye: “Kategide ngudzu oyu a ningago guvbindra oyu a hakhago.” (Mith. 20:35) U nga phasega ngudzu wa gu thumisa tepo yago ni tshivba yago gasi gu phasa vambe. Khu giyeyedzo, u nga dzi vegeya misuwo nya gu phase vandriyathu va dandridego khu tanga mwendro vale va dwalago libandlani gwago. Ni gu gambe u nga va phasa gu renga renga silo mwendro gu va phasa gu thumisa mitshini yawe. Abari gu u ndriyathu nya mwama u nga dzi vegeya misuwo nyo khale muphasedzeyi nya libandla gasi gu engedzeya gu phasa vandriyago. (Filp. 2:4) Uwe gambe u ngu yeyedza lihaladzo khu vale va gu siri Dzifakazi khu gu va bhuleya mahungu nya yadi nya Mufumo. (Mat. 9:36, 37) Sa gu kodzega, dzi vegeye misuwo nya gu thumeye Jehovha thumoni nya tepo yetshavbo.
18. Gu beleya thumo nya tepo yatshavbo si nga gu phasa kharini gu dandra khu liphuvboni?
18 Thumo nya tepo yatshavbo wu nga gu phasa gu mana mathomo nya mangi gasi u dandra khu liphuvboni. Abari gu u piyonero u nga si kodza gu beleya Xikola nya vavhangeli nya Mufumo. Uwe adzina u nga si kodza gu thuma Bheteli mwendro umo nya dziprojetu nya gu vbahe. Ndriyathu moyo nya nyamayi a gu na ni 21 myaga nyo pwani khu Kaitlyn wari khuye: “Gu vbedza tepo nyo khaguri ni vadriyathu thumoni nyo tshumayele si nyi phaside gu dandra khu liphuvboni hwane nya gu ba nyi bhabhatisidwe. Siyeyedzo sawe si nyi kutside gu leri ngudzu Bhibhiliya ni gu tshukwadzisa mathumelo yangu.”
19. Makategwa muni u na ma manago wa gu simama gu dandra khu liphuvboni?
19 Tepo u simamago gu dandra khu liphuvboni u na mana makategwa nya mangi. U nga thumise tshivba yago gasi gu gira silo nya gu mba phasa. (1 Joh. 2:17) Uwe u nga potsa sigaradzo hi si manago khu gu hunga gu gira silo nya gu vbivbe. Wulangani nya isoso, uwe u na mana gu tsaka nya lisine u bwe u dugeleya. (Mav. 16:3) Giyeyedzo gwago nya gyadi gi na tiyisa vatshavbo vandriyago nya vaphya ni ava va dandridego khu tanga. (1 Thim. 4:12) Nigu nya lisima ngudzu u na tsaka khu gu mana gurula, khu gu u dziti gu khuwe wa gu tsakisa Jehovha ni gu tsaka khu gu manega ni wupari wa vbafuvbi naye. — Mav. 23:15, 16.
NDZIMO 88 Nyi hevbudze dzindziya dzago
a Sithumi sa Jehovha si ngu tsaka tepo si wonago vaphya na va gu bhabhatiswa. Khu lisine, hwane nyo bhabhatiswe vapizane nya vaphya va yede gu simama gu dandra khu liphuvboni. Ndrima yeyi, yi na phasa vaphya va ngarigo gu bhabhatiswa gu vega gupima avba nya edzi va nga simamago khidzo gu dandra khu liphuvboni.
b Mambe malina mavbindrugedzidwe.