CHIIYO 29
LWIIMBO 87 Amuboole Mukatalusyigwe!
Mbutukonzya Kulaya Bamwi
“Ndiyookulaya kandikulangide.”—INT. 32:8.
NZITUTAYIYE
Tulabona mbutukonzya kulaya bamwi munzila iizwidilila.
1. Ngwani weelede kugwasya bamwi? Pandulula.
UKUBONA biyeni kulaya bamwi? Bamwi balabotelwa nibalaya bamwi. Bamwi balawaya-waya kupa bamwi lulayo naakuti kubagwasya alubo bamwi nga tabaangunukide pe kuchita oobo. Nikuba oobo, toonse tweelede kulaya bamwi chiindi achiindi. Nkamboonzi? Akaambo kakuti Jesu wakaamba kuti batobeli bakwe bachoonzyo bazibikene aakutondeezyania luyando. (Joh. 13:35) Alubo imwi nzila yakutondeezya kuti tulabayanda bakwesu abachizi, nkubapa lulayo nikuyandikana kuti tuchite oobo. Jwi lyaLeza lyaamba kuti “cilongwe cibotu” chilaba naakuti chilakomena akaambo, ‘kalulayo luzwa ansi aamoyo.’—Tus. 27:9.
2. Niinzi nzibeelede kuchita baalu alubo nkamboonzi? (Langa kabbokesi kati, “Lulayo Lupegwa Kumiswaangano Yaakati Kamviki.”)
2 Baalu beelede kuziba mbubakonzya kulaya bamwi munzila iilikabotu. Kabelesya Jesu, Jehova wakabapa mulimu wakweembela mbungano baalumi aaba. (1 Pet. 5:2, 3) Imwi nzila njibabelesya nibeembela mbungano, nkwiinda mukupa lulayo kababelesya Bbayibbili munkani nzibapa kumiswaangano. Alubo beelede kugwasya mbelele imwi ayimwi kuswaanizya abaabo bakasiya Jehova kuti baboole mubutanga. Baalu andiswe toonse, kujana twabalaya biyeni bamwi munzila iilikabotu?
3. (a) Niinzi chikonzya kutugwasya kuti tugwasye bamwi munzila iilikabotu? (Isaya 9:6; langa kabbokesi kati, “Tobelezya Jesu Chiindi Nugwasya Bamwi.”) (b) Tulalanga-langaanzi muchiiyo eechi?
3 Tulakonzya kwiiya mbutukonzya kugwasya bamwi munzila iilikabotu kwiinda mukubala atala azikozyano zyabantu bali muBbayibbili bakali kupa bamwi lulayo munzila iilikabotu. Jesu wakali kukkala kalaya bamwi munzila iilikabotu. Limwi zina ndyaakapedwe ndyakuti, “Sikulaya Uugambya.” (Bala Isaya 9:6.) Muchiiyo eechi, tulabona nzitweelede kuchita kuti twakumbilwa kuti tugwasye umwi muntu alubo tulabona nzitweelede kuchita kuti tugwasye umwi muntu nikuba kuti taatukumbila pe. Alubo tulalanga-langa bubotu bwakugwasya bamwi aachiindi chilikabotu amunzila iilikabotu.
UMWI NAATUKUMBILA KUTI TUMUGWASYE
4-5. Nguuli mubuzyo ngutweelede kusaanguna kulibuzya kuti umwi muntu watukumbila kuti tumugwasye? Amba chikozyano.
4 Kuti umwi muntu watukumbila kuti tumugwasye, niinzi nzitweelede kusaanguna kuchita? Tulakonzya kufwambaana kuyanda kumubuzya zyakuchita. Pesi tweelede kusaanguna kulibuzya kuti, ‘Ndileelela na kuti ndimugwasye munkani eeyi? Chimwi chiindi, nzila iilikabotu njitukonzya kumugwasyaayo, nkumubuzya muntu weelela alubo wiizi kabotu nkani eeyo.
5 Muchikozyano. Atuteedi mweenzinyokwe wachiswa loko mpawo wakubuzya kuti ulikuyanduula nzila iilikabotu yabusilisi alubo wakukumbila kuti waambe nzila njubonaanga ilikabotu. Nikuba kuti ulakonzya kuba aachiyandisyo chakumugwasya, pesi tukwe luzibo pe atala azyabusilisi. Kuti kakuli oobo, ulakonzya kumubuzya kuti akayanduule lugwasyo kumusilisi naakuti kuli dokotela.
6. Niinzi nzitukonzya kuchita katutanagwasya umwi muntu?
6 Nikuba kuti twabona kuti tuleelela kuti tupe umwi muntu malayilile atala ayimwi nkani, tulakonzya kusala kuti tulindile mbichaani nitutazoomusandule. Nkamboonzi? Tusimpi 15:28 yaamba kuti “mululami ulazinzibala kuyeeya katanavwiila.” Kujana twachita biyeni kuti twabona kuti tulakonzya kumugwasya? Tatweelede kufwambaana pe kumusandula, pesi tweelede kuyanduulisisya, tukombe alubo tuyeeyesesye atala ankani eeyo. Kuchita oobo kutugwasya kuti tugwasye muntu ooyo munzila Jehova njayanda kuti tumugwasyaayo. Atubone chikozyano chamupolofita Natani.
7. Twiiyaanzi kuchikozyano chamupolofita Natani?
7 Naakali kwaambuula aamupolofita Natani, Mwaami Davida wakaamba kuti wakali kuyanda kuyakila Jehova tempele. Natani taakwe naakadiya-diya pe, wakamubuzya kuti ayake. Pesi Natani wakeelede kubuzya nkani eeyo kuli Jehova. Nkamboonzi? Akaambo kakuti Jehova taakali kuyanda pe kuti Davida ayake tempele. (1 Mak. 17:1-4) Nkani eeyi itondeezya kuti, chiindi umwi muntu naatukumbila kuti tumugwasye, tweelede kuba bantu ‘banonoka kwaambuula.’—Jak. 1:19
8. Nkamboonzi nikuyandikana kuti tusaangune kuyeeyesesya katutanagwasya umwi muntu?
8 Atubone kamwi kaambo katondeezya kuti nkamboonzi nitweelede kusaanguna kuyeeya katutana buzya umwi muntu zyakuchita: Kuti twagwasya umwi muntu katutasaangunide kuyeeya mpawo muntu ooyo wazooswaana mapenzi, andiswe nga twajatikizigwa mukumunjizya mumapenzi. Nkinkaako, kulayandikana kuti tusaangune kuyeeyesesya katutanagwasya umwi muntu.
NITUGWASYA MUNTU NIKUBA KUTI TAATUKUMBILA
9. Baalu beelede kusaanguna kuba aachoonzyo chanzi, kabatanapa umwi muntu lulayo? (Bagalatiya 6:1)
9 Chimwi chiindi, baalu beelede kubweza ntaamu yakuti bagwasye mukwesu naakuti muchizi “waleya.” (Bala Bagalatiya 6:1.) Makani aakwiiya aavesi eeyi aamba kuti muntu uuli oobo nga “ulikweendela munzila iitali njiyo pe nikuba kuti ngatanachita chibi chipati pe.” Makanze aabaalu nga kugwasya muntu ooyo kuti akkale kali munzila iitola kubuumi butamani. (Jak. 5:19, 20) Kuti bakonzye kumugwasya muntu ooyo, beelede kusaanguna kuba aachoonzyo chakuti wakaleya na chachoonzyo. Jehova ulituzumizizye toonse kuti tusale zintu zyeendelana aamyoyo yesu iiyisidwe aaBbayibbili. (Rom. 14:1-4) Ani kuti baalu baziba kuti mukwesu ooyo wakaleya chachoonzyo, kujana bamugwasya biyeni?
10-12. Niinzi nzibeelede kuchita baalu nikuyandikana kuti bape muntu lulayo uutabwene pe kuti ulikuleya? Amba chikozyano. (Langa zifanikisyo.)
10 Teekuuba pe kuti baalu bape muntu watabakumbila pe lulayo. Nkamboonzi? Mwaapostoli Pawulu wakaamba kuti nga kulakonzeka kuti muntu ooyo nga tazibwene pe kuti waleya. Kabatanamupa lulayo pe, baalu beelede kusaanguna kumugwasya muntu ooyo kuti kumuubile kuswiilila nzibayanda kumubuzya.
11 Atubone chikozyano eechi: Kuti mulimi kayanda kulima muchidaka, nga wasaanguna kusya akupwaya mavwinga kuchitila kuti aganke kabotu. Kuzwa waawo nga waganka. Mpawo nga watiliila kuchitila kuti zimene. Munzila iikozyenie, kuti mwaalu kayanda kupa umwi muntu lulayo, kuli zintu nzyayelede kuchita zikonzya kupa kuti muntu ooyo kumuubile kuswiilila nzyayanda kwaamba. Muchikozyano, mwaalu weelede kujana chiindi chilikabotu chakuti abonane aamuntu ooyo alubo amubuzye kuti ulamuyanda akuti kuli nzyayanda kumubuzya. Kuti sikupa lulayo ooyo kali aampuwo yakuti ulabayanda bamwi akuti uli aaluzyalo, kulakonzya kubawubila bamwi kuti bamuswiilile chiindi nabagwasya.
12 Alubo mwaalu ulakonzya kupa kuti kumuubile muntu ooyo kuti atambule lulayo kwiinda mukumuyeezya kuti muntu woonse ulabisya akuti nga uyanda kugwasigwa chimwi chiindi. (Rom. 3:23) Kali aajwi libombede alubo kalikumulemeka muntu ooyo, mwaalu ulakonzya kubelesya magwalo kalikumutondeezya kuti wakaleya biyeni. Kuti mukwesu ooyo wazibona kuti wakapambanisya, mwaalu ulamupandulwida kuti niinzi nzyayelede kuchita kuti abambulule. Kumamanino, mwaalu ulamulumba mukwesu ooyo akaambo kazintu zibotu nzyalikuchita mpawo bakombe kabali aamwi.—Jak. 5:15.
Baalu batondeezya luyando akupa kuti muntu kumuubile kutambula lulayo ndwaatali kulangilila pe (Langa fuka 10-12)
13. Niinzi nzibeelede kuchita baalu kuti babe aachoonzyo chakuti muntu ngubalikupa lulayo wazimvwisisisya na nzibalikumubuzya?
13 Chimwi chiindi, sikupa lulayo ulakonzya kwaambuula munzila iikonzya kupa kuti sikupegwa lulayo atamvwisisisyi pe. Niinzi nzibakonzya kuchita baalu kuti eezi zitachitiki? Balakonzya kugwasya muntu ooyo kuti abone twaambo tupati kwiinda mukubuzya mibuzyo munzila yabupampu. (Muk. 12:11) Nsandulo zyasikugwasigwa zilakonzya kugwasya sikupa lulayo kuti abone kuti wazimvwisisisya na nzyaalikumubuzya.
KUGWASYA BAMWI AACHIINDI CHEELEDE AMUNZILA IILIKABOTU
14. Nkamboonzi nituteelede kugwasya bamwi chiindi nitunyemede? Pandulula.
14 Toonse tatumaninide pe, nkinkaako tulakonzya kuchita naakuti kwaamba zintu zinyemya bamwi. (Kol. 3:13) Jwi lyaLeza lyaamba kuti tulakonzya kunyemezyania. (Ef. 4:26) Pesi tatweelede kupa bamwi lulayo katunyemede pe. Nkamboonzi? Nkaambo “kunyema kwamuntu takweeti bululami bwaLeza pe.” (Jak. 1:20) Kuti twapa muntu lulayo katunyemede, tulakonzya kupa kuti chiimo chiindilile kubija. Pesi eezi tazyaambi kuti tweelede kuzilanzya aameso kupela kuti umwi muntu watunyemya. Nikuba oobo, tweelede kulindila kusikila tubatame. Atubone nzyaakachita Elihu naakali kugwasya Jobu.
15. Twiiyaanzi kuchikozyano cha-Elihu? (Langa chifanikisyo.)
15 Kwamazuba miingi, Elihu wakali kuswiilila Jobu naakali kumubuzya zintu zibi nzibakaamba beenzinyina bakatali kabotu. Elihu wakamweetelela Jobu. Pesi chiindi Jobu naakatondeezya kuti ubaanga uliluleme kwiinda Jehova, Elihu wakanyema loko. Nikuba oobo, Elihu wakalindila kuti chisike chiindi chakwe chakuti aambuule alubo wakaambuula munzila iibombede alubo kalikumulemeka Jobu chiindi naakali kumululamika. (Job. 32:2; 33:1-7) Chikozyano cha-Elihu chituyiisya kasimpe kayandikana kakuti: Kuti tugwasye muntu munzila iilikabotu, tweelede kubatama akutondeezya kuti tulamulemeka muntu ooyo akumuyanda.—Muk. 3:1, 7.
Nikuba kuti Elihu wakalinyemede kumasaanguunino, pesi wakalindila kuti abatame alubo wakaambuula munzila iitondeezya kuti ulamulemeka Jobu (Langa fuka 15)
YINKILILA KUNEMBO KUGWASYA BAMWI AKUZUMINA KUGWASIGWA
16. Twiiyaanzi mulugwalo lwa Intembauzyo 32:8?
16 Muvesi iizulwida chiiyo eechi, Jehova waamba kuti: “Ndiyookulaya kandikulangide.” (Bala Intembauzyo 32:8.) Eezi zitondeezya kuti Jehova unookkala katugwasya. Utusyomezya kuti unootulaya akutugwasya kuti tulubelesye lulayo oolo. Tulakonzya kutobelezya chikozyano chaJehova! Kuti katuli aachilongezyo chakugwasya bamwi, atweezye kutobelezya chikozyano chaJehova kwiinda mukukkala katubalangide bakombima akubagwasya kuti basale munzila iilikabotu.
17. Kuti baalu bapa malayilile kababelesya Bbayibbili, zitugwasya biyeni? Pandulula. (Isaya 32:1, 2)
17 Mazubaano ngitulikupona, kuyandikana loko kuti tugwasye bamwi akuti tuzumine kugwasigwa aabamwi. (2 Tim. 3:1) Baalu bapa malayilile kababelesya Bbayibbili bali “mbuli tulonga twamaanzi mucisi cinyina maanzi.” (Bala Isaya 32:1, 2.) Beenzuma bazi nzituyanda kumvwa pesi basala kutubuzya mputweelede kubambulula batupa chipo chiyandikana loko chili mbuli “maapele aangolida mumbale zyansiliva.” (Tus. 25:11) Toonse atwiinkilile kunembo kwiiya mbutukonzya kugwasya bamwi alubo tube bantu bazumina kugwasigwa aabamwi.
LWIIMBO 109 Amuyandane Kapati Kuzwa Ansi Aamoyo