LAYIBBULALI IJANIKA A-INTANETI yaWatchtower
LAYIBBULALI IJANIKA A-INTANETI
yaWatchtower
Chitonga (Zimbabwe)
  • BBAYIBBELE
  • MABBUKU
  • MISWAANGANO
  • bhs chaand. 3 map. 29-39
  • Makanzeenzi Leza Ngalaawo Atala Abantu?

Vidiyo njulikuyanda tiijaniki pe

Utulekelele, kulizyachitika vidiyo niyalikuyanda kujula

  • Makanzeenzi Leza Ngalaawo Atala Abantu?
  • IBbayibbele Nga Lilatuyiisyaanzi?
  • Tutwe tuniini
  • Makani Ayendelana
  • SINKONDONYINA WALEZA
  • NGWANI ULIIKWEENDELEZYA NYIKA?
  • INYIKA YASAATANI IYOONYONYOONWA BIYENI?
  • NYIKA MPYA YABAAFWIIFWI!
  • Nkaamboonzi Nikuli Mapenzi Miingi Oobu?
    IBbayibbele Nga Lilatuyiisyaanzi?
  • Ino Bwakali Biyeni Buumi muParadaiso?
    Swiilila Leza Ikuti Ukajane Buumi Butamani
  • Nkamboonzi Nikuzwide Zibi Amapenzi Munyika?
    Mbukonzya Kubotelwa Mubuumi Kukabe Kutamani!—Gwasigwa Akwiiya Bbayibbele
  • Adamu aEva Teebakamuswiilila Pe Leza
    Zyiiyo Zizwa muBbayibbele
Bona Zimwi
IBbayibbele Nga Lilatuyiisyaanzi?
bhs chaand. 3 map. 29-39

CHAANDANO 3

Makanzeenzi Leza Ngalaawo Atala Abantu?

1. Makanzeenzi Leza ngalaawo atala abantu?

LEZA ulaamakanze mabotu loko atala abantu. Wakalenga mwaalumi amwanakazi bakusaanguna, Adamu aEva, kuti bakkale mumuunda mubotu. Makanze aakwe akali aakuti babe aabana, kuchitila kuti nyika yoonse ibe paradayizi, alimwi akuti beendelezye banyama.​—Matalikilo 1:28; 2:8, 9, 15; langa Makani Aakumamanino 6.

2. (a) Tuzi biyeni kuti Leza uyoochita eezyo nzyaakasyomezya? (b) IBbayibbele lyaambaanzi atala akupona kutamani?

2 Uyeeya kuti kuli nituyookkala na munyika iili paradayizi? Jehova utubuzya kuti “Ndikanzide, lino njocita obo.” (Isaya 46:9-11; 55:11) Nichoonzyo, uyoochita nchaakakanza, alubo taakwe chiyoomukachizya kuchita oobo. Jehova waamba kuti kuli nchaakayilengela nyika. ‘Tewakailenga kuti ibe yabuyo pe.’ (Isaya 45:18) Uyanda kuti bantu bakkale munyika yoonse bayizuzye. Leza uyanda kuti kukkale bantu bali biyeni aano aanyika, alimwi kuyoosika lili? IBbayibbele lyaamba kuti “Balulami bayookona nyika, bayookala alinjiyo lyoonse.”​—Intembauzyo 37:29; Ciyubunuzyo 21:3, 4.

3. Mbwaanga bantu nga bachiswa akufwa, niinzi nchunga ulabuzya?

3 Pesi mazuba aano bantu baliikuchiswa akufwa. Muli zimwi ndawo balalwana akujeyana. Nisimpe kuti eezi teenzizyo pe Leza nzyakakanzide. Animpo niinzi chakachitika, alimwi nkaamboonzi? IBbayibbele ndilyo alilikke linga lilatupandulwida.

SINKONDONYINA WALEZA

4, 5. (a) Ngwani wakali kwaambuula aEva kabelesya nzoka mumuunda waEdeni? (b) Kujana muntu uusyomeka waba mubbi biyeni?

4 IBbayibbele litubuzya kuti Leza ulaasinkondonyina ooyo “uutegwa Diabolosi a-Saatani.” Saatani wakabelesya nzoka kukwaambuula aEva mumuunda waEdeni. (Ciyubunuzyo 12:9; Matalikilo 3:1) Wakachita mbuli kuti inzoka njiyo yakali kwaambuula.​—Langa Makani Aakumamanino 7.

5 Leza nguwe wakalenga Saatani Diabolosi na? Peepe! Mungelo ooyu, wakali kukkala kujulu chiindi Leza naakali kulenga nyika kabambila Adamu aEva, wakali chincha akulichita kuba Diabolosi. (Jobu 38:4, 7) Ani eezyo zyakachitika biyeni? Kabotu, ani muntu uusyomeka nga ulaba mubbi biyeni? Taakazyalwa kali mubbi pe. Pesi ulalombozya naa kuyanda chimwi chintu chitali chakwe pe. Akutalisya kuyeeya atala anchicho, mpawo chiyandisyo chakwe chilakomena. Aawo naajana mweenya, ulachibba. Kuzwaawo ulalichincha akuba mubbi.—Bala Jakobo 1:13-15; langa Makani Aakumamanino 8.

6. Zyakeenda biyeni kuti mungelo abe sinkondonyina waLeza?

6 Eechi nchicho chakachitika kumungelo ooyu. Jehova naakazwaa kulenga Adamu aEva, wakababuzya kuti babe abana ‘akuzuzya nyika.’ (Matalikilo 1:27, 28) Amwi mungelo ooyo wakayeeya kuti, ‘bantu boonse aabo balakonzya kukomba ndime kutali Jehova!’ Naakali kuyeesesya atala amakani aaya, chiyandisyo chakwe chakakomena chakuyanda kubweza kulemekwa kweelede kupegwa Jehova. Mungelo uulya wakayanda kuti bantu bamukombe. Kuzwaawo wakabeja kuli Eva akumweena. (Bala Matalikilo 3:1-5) Kwiinda mukuchita oobo, wakali chincha akuba Diabolosi sinkondonyina waLeza.

7. (a) Nkaamboonzi Adamu aEva nibakafwa? (b) Nkaamboonzi nitucheembaala akufwa?

7 Adamu aEva bakaswiilila Saatani, ikutali Leza pe. (Matalikilo 2:17; 3:6) Kutaswiilila, kwakali kubisizya Jehova alimwi mukweenda kwachiindi bakazoofwa, mbuli mbaakambide Jehova. (Matalikilo 3:17-19) Bana baAdamu aEva bakali basizibi abalabo nchibakazofwa. (Bala BaRoma 5:12.) Kuti tugwasigwe kumvwisisisya kaambo Adamu aEva kubikilizya abana babo nchibakaba basizibi, atulange chikozyano eechi. Yeeyela kulii kubbekka chinkwa mumpani ibbobede. Chinkwa achilacho chinoobbobede mbuli mpani mbuyibede. Chiindi Adamu nakataswiilila Leza, wakaba sizibi. Akaambo kakuti tulibana baAdamu, toonse “tulibbobede” mbuli Adamu, alimwi tulabisya. Akaambo kakuti toonse tulibasizibi, tulacheembaala akufwa.​—BaRoma 3:23; langa Makani Aakumamanino 9.

8, 9. (a) Saatani wakali kuyanda kuti Adamu aEva baswiilileenzi? (b) Nkaamboonzi nakatabajeya mpawaawo chiindi nibakapapila?

8 Saatani wakatalisya kupapila Jehova chiindi nakeena Adamu aEva kuti bataswiili Leza. Wakayanda kuti Adamu aEva basyome kuti Jehova mubeji, akuti mweendelezi mubi wakatali kuyanda kuti batabi azintu zibotu. Saatani wakali kwaamba kuti bantu tabayandiki kuti Leza ababuzye zyakuchita, alimwi Adamu aEva bakeelede kulisalila abalikke zili kabotu azibi. Aboobo, Jehova wakali kunoochita biyeni? Wakali kukonzya kubajaya aabo bakamupapila kamaninsya kupapila koonse. Pesi eezi zyakali kunoobutondeezya na bumboni bwakuti Saatani mubeji? Peepe, teezyakali kunootondeezya pe.

9 Nchichicho Jehova nchakatabajaya chakufwambaana aabo bakapapila. Muchiindi chaboobo, wakazumizya bantu kuti balyeendelezye kwachiindi biyo. Eezi zyakali kubikka antanganana kuti Saatani mubeji alimwi akuti Jehova ulizi zili kabotu kubantu. Tuyooyiiya zyiingi atala amakani aaya muchaandano 11. Pesi uyeeyaanzi atala akusala kwaAdamu aEva? Zyakali kabotu na kulimbabo kusyoma Saatani akutaswiilila Leza? Jehova wakapede Adamu aEva zintu zyoonse zyakali kuyandikana. Wakabapa buumi bumaninide, abusena bubotu bwakukkala, alimwi amulimu ngubakali kubotelwa anguwo. Pesi Saatani taakwe naakabachitilide chintu chibotu pe. Kaansinga wakaliwo chiindi eecho, wakali kunoochita biyeni?

10. Umwi awumwi wesu ujisi cheeleloonzi chakusala chiyandikana?

10 Mazuba aano, umwi awumwi wesu ulacheelelo chakulisalila mbuli baAdamu, alimwi buumi bwesu buyeeme akulisalila kwesu. Tulakonzya kusala kuswiilila Jehova kuba mweendelezi wesu alimwi akumugwasizya kupa bumboni bwakuti Saatani mubeji. Naa kuti tulakonzya kusala Saatani kuba mweendelezi wesu. (Intembauzyo 73:28; Bala Tusimpi 27:11.) Munyika oomuno mbache loko bantu baswiilila Leza. Nichoonzyo kuti teenguwe pe uliikutonga nyika. Pesi ikuti kakutali Leza, ani mpo ngwani?

NGWANI ULIIKWEENDELEZYA NYIKA?

Saatani uliikupa Jesu mfulumende zyanyika zyoonse

Kaansinga maami oonse taakali aaSaatani, wakali kunookonzya na kwaapa Jesu?

11, 12. (a) Twiiyaanzi atala achisyomezyo chaSaatani kuli Jesu? (b) Ngaali magwalo aatondeezya kuti Saatani, nguwe weendelezya nyika yoonse?

11 Jesu wakamuzi loko ulikweendelezya nyika. Muli chiimwi chindi, Saatani “wakamutondezya zisi zyoonse zyanyika abulemu bwazyo.” Mponya Saatani wakasyomezya Jesu kuti: “Ezi zyoonse ndakupa, kuti wafugama akundikomba.” (Matayo 4:8, 9; Luka 4:5, 6) Libuzye kuti, ‘Kaansinga bwaami oobu teebwakali bwaSaatani, wakali kunookonzya na kubupa Jesu?’ Peepe. Imfulumende zyoonse nzizya Saatani.

12 Ulakonzya kugamba kuti: ‘Saatani nga ulaba biyeni mwaami wanyika eeyi? Tee Jehova Leza Singuzuzyoonse na wakalenga zintu zyoonse?’ (Ciyubunuzyo 4:11) Nisimpe kuti nguwe, pesi Jesu wakakubika antanganana kuti Saatani “mwami wenyika ino.” (Johane 12:31; 14:30; 16:11) Mwaapostolo Paulo wakaamba Saatani Diabolosi kuti “leza wabweende bwazintu obuno.” (2 BaKorinto 4:3, 4, NW) Alimwi mwaapostolo Johane wakalemba kuti “nyika yoonse ili mumaanza aamubi.”​—1 Johane 5:19, NW.

INYIKA YASAATANI IYOONYONYOONWA BIYENI?

13. Nkaamboonzi nituyanda nyika mpya?

13 Nyika eeyi yamena menyo. Tuliikubona nkondo, kutalulamisya, kulidunda, alimwi akutilwa kwabulowa. Bantu tabakonzyi kumana mapenzi aaya nikuba kuti beezya biyeni. Pesi lino-lino Leza uyoogwisya bubi aanyika munkondo yakwe yaAmagedoni, akubweedezya nyika mpya ilaabululami.​—Ciyubunuzyo 16:14-16; langa Makani Aakumamanino 10.

14. Ngwani Leza ngwaakasala kuti abe Mwaami waBwaami bwakwe? IBbayibbele lyakaambilizyaanzi atala aJesu?

14 Jehova wakasala Jesu Kristu kuba Mwaami wamfulumende Yakwe yakujulu, naa Bwaami. Minyaka miingi yakiinda chiindi, iBbayibbele lyakaambilizya kuti Jesu uyoolela kali “Mwami waluumuno” akuti imfulumende yakwe tiikamani pe. (Isaya 9:6, 7) Jesu wakayiisya basikumutobela kuti bakombele mfulumende eeyi aawo naakati: “Abuze Bwami bwako. Alucitwe luyando lwako, ansi ano mbubonya mbuli kujulu.” (Matayo 6:10) Muchaandano 8, tuyooyiiya nzila mbayoogwisya mfulumende zyanyika. (Bala Daniele 2:44.) Mpawo Bwaami bwaLeza buyoochincha nyika kuba Paradayizi mbotu loko.​—Langa Makani Aakumamanino 11.

NYIKA MPYA YABAAFWIIFWI!

Bantu baliikwiimba, kababelesya zibelesyo zyakwiimba, alimwi kababotelwa buumi munyika mpya

15. “Nyika mpya” niinzi?

15 IBbayibbele lisyomezya kuti: “Swebo tulangila ijulu ipya anyika mpya,” alimwi “mulinzizyo momukala bululami.” (2 Petro 3:13; Isaya 65:17) Chimwi chiindi ikuti iBbayibbele kalyaamba atala “anyika,” nga lyaambuula atala abantu bakkala munyika. (Matalikilo 11:1) Baluleme naa kuti “nyika mpya” zyaamba bantu boonse baswiilila Leza alimwi bakalongezegwa anguwe.

16. Nchipegoonzi chigambya Leza nchayoopa aabo bayookkala munyika yakwe mpya, alimwi niinzi nchitweelede kuchita kuti tukajane chipego eechi?

16 Jesu wakasyomezya kuti aabo bayookkala munyika mpya yaLeza bayoopegwa “buumi butamani.” (Marko 10:30) Tweelede kuchitaanzi kuti tukajane chipo eechi? Bala muli Johane 3:16 a 17:3 kuti ujane nsandulo. Lino atulange Bbayibbele nzilyaamba atala abuumi mbubunobede muParadayizi aanyika.

17, 18. Tuzi biyeni kuti kunooli luumuno koonse-koonse munyika akuti tuyoolimvwa katukwabilidwe?

17 Bubi, nkondo, milandu, alimwi akutilwa kwabulowa tazichikabiwo pe. Takukabi lubo pe basizibi aanyika. (Intembauzyo 37:10, 11) Leza uyoomaninsya “nkondo mane kusikila kumamanino aanyika.” (Intembauzyo 46:9; Isaya 2:4) Nyika iyoozula bantu bayanda Leza alimwi bamuswiilila. Kuyooba luumuno kukabe kutamani.​—Intembauzyo 72:7.

18 Bantu baJehova bayoolimvwa kabakwabalilidwe. Muchiindi chaBbayibbele, maIsrayeli nibakali kuswiilila Leza, bakakkede kabotu nkaambo wakali kubakwabilila. (Levitiko 25:18, 19) Muparadayizi, taakwe chintu chiyootuyoosya pe. Tuyoolimvwa katukwabilidwe!​—Bala Isaya 32:18; Mika 4:4.

19. Nkaamboonzi nitulaachoonzyo kuti kunooli chakulya chiingi munyika mpya yaLeza?

19 Kuyooba mawunda-mawunda aazyakulya. ‘Maila avule ansi, Ayoome atala lyazilundu.’(Intembauzyo 72:16) Unooli Jehova, “Leza wesu, watulongezya,” alimwi “nyika yapa micelo yayo.”​—Intembauzyo 67:6.

20. Tuzi biyeni kuti nyika izooba paradayizi?

20 Inyika yoonse iyooba paradayizi. Bantu bayoobaa maanda mabotu amyuunda. (Bala Isaya 65:21-24; Ciyubunuzyo 11:18.) Nyika yoonse inooli mbotu mbuli muunda waEdeni mbuwaakabede. Jehova uyootupa zyoonse nzituyanda. IBbayibbele limwaamba kuti: “Ulafumbatula ijanza lyako, ulakutya kusukama kwabaumi boonse.”​—Intembauzyo 145:16.

21. Tuzi biyeni kuti kunooli luumuno aakati kabantu abanyama?

21 Kunooli luumuno aakati kabantu abanyama. Banyama tabachikalumi naa kuti kuyoosya bantu lubo pe. Bana baniini bayoolimvwa kabakwabilidwe, nikuba kubaa fwiifwi abanyama bayoosya mazuba aano.​—Bala Isaya 11:6-9; 65:25.

22. Jesu uyoobachitilaanzi aabo bachiswa?

22 Taakwe uuchiyoochiswa pe. Chiindi Jesu naakali aanyika, wakaponia bantu biingi. (Matayo 9:35; Marko 1:40-42; Johane 5:5-9) Mbuli Mwaami waBwaami bwaLeza, Jesu uyooponia bantu boonse. Taakwe uutakaambe kuti: “Ndaciswa.”​—Isaya 33:24; 35:5, 6.

23. Leza uyoobachitilaanzi aabo bakafwa?

23 Bakafwa bayoopona lubo. Leza usyomezya kuti uyoobusya mamiliyoni aabantu bakafwa akuti bakapone kukabe kutamani. “Kulaba kubuka kwabafu, akwabaluleme akwabataluleme.”​—Bala Johane 5:28,29; Incito 24:15.

24. Ulimvwa biyeni kuyookkala munyika yaparadayizi?

24 Toonse tuli aacheelelo chakusala. Tulakonzya kusala kwiiya atala aJehova akumubelekela, naa kuti tulakonzya kuchita kufumbwa nzituyanda. Ikuti twasala kubelekela Jehova, tulakonzya kubaa buumi bubotu kunembo. Atwiiye zyiingi atala aJesu Kristu anzila mbayoopa kuti zisyomezyo zibotu zyaLeza zizuzikizigwe.

CHIFWIINSYO

KASIMPE 1: LEZA WAKATULENGA KALAA MAKANZE

“Balulami bayookona nyika, bayookala alinjiyo lyoonse.”—Intembauzyo 37:29

Leza ulaamakanzeenzi atala abantu?

  • Matalikilo 1:28

    Leza wakali kuyanda kuti mpuli zichite kuti nyika ibe paradayizi akuti zilanganie banyama.

  • Isaya 46:9-11; 55:11

    Leza uyoochita nzyaakasyoomezya alimwi taakwe chiyoomulesya pe.

KASIMPE 2: TWAAMBO TUPEDE KUTI BUUMI BUYUME

‘Nyoonse ili mumaanza aamubi.’​—1 Johane 5:19

Ngwani uulikweendelezya nyika?

  • Johane 12:31

    Jesu wakaamba kuti Saatani nguumweendelezi wanyika.

  • Jakobo 1:13-15

    Saatani wakayanda zintu zyakatali zyakwe.

  • Matalikilo 2:17; 3:1-6

    Saatani wakeena Eva, mpawo Adamu aEva bakaleka kuswiilila Leza mukuya kwachiindi zyakapa kuti bafwe.

  • BaRoma 3:23; 5:12

    Tulafwa nkaambo twakakona chibi kuzwa kuli Adamu.

  • 2 BaKorinto 4:3,4

    Saatani nguulikweena bantu.

KASIMPE 3: BWAAMI BWALEZA BUYOOMANINSYA MAPENZI

“Abuze Bwami bwako. Alucitwe luyando lwako ansi ano.”​—Matayo 6:10

Jehova uyoochitaanzi?

  • Daniele 2:44

    Bwaami bwaLeza buyoogwisya mfulumende zyanyika zyoonse.

  • Ciyubunuzyo 16:14-16

    Leza uyoonyonyoona nyika eeyi mbi lyaArmagedoni.

  • Isaya 9:6, 7

    Jehova wakasala Jesu kuba Mwaami wamfulumende Yakwe yakujulu. Alubo Jesu uyooyendelezya nyika yoonse.

KASIMPE 4: BWAAMI BWALEZA BUYOOCHITA KUTI NYIKA IKABE PARADAYIZI

“Ulafumbatula ijanza lyako, ulakutya kusukama kwabaumi boonse.”​—Intembauzyo 145:16

Bwaami bwaLeza buyootuchitilaanzi?

  • Intembauzyo 46:9

    Nkondo, milandu, azyakulwana zyoonse ziyoomana.

  • Isaya 32:18; 65:21-24

    Munyika mpya, bantu boonse bayoobaa maanda amyuunda mibotu alimwi bayoopona muluumuno.

  • Intembauzyo 72:16

    Kuyooba zyakulya zyiingi.

  • Isaya 11:6-9

    Kuyooba luumuno aakati kabantu abanyama.

  • Isaya 33:24; Incito 24:15

    Taakwe utakachiswe, alimwi bakafwa bayoopona lubo.

    Mabbuku Ajanika MuChitonga (Zimbabwe) (2013-2025)
    Zwa
    Njila
    • Chitonga (Zimbabwe)
    • Share
    • Preferences
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Njila
    Share