LAIBBULALI YAA INTANETI ya Watchower
Watchtower
LAIBBULALI YAA INTANETI
Chitonga
  • BBAIBBELE
  • ZYAKAMWAIGWA
  • MISWAANGANO
  • w98 6/1 map. 26-31
  • “Mulwanine Lusyomo”!

Kunyina vidiyo aawa mpomwasala.

Vidiyo yakaka kulila.

  • “Mulwanine Lusyomo”!
  • Ngazi Yamulindizi 1998
  • Tutwe Twamakani
  • Makani Aakozyenye
  • Amutantamuke Bwaamu
  • Amulemeke Bweendelezi Bubikkidwe a Leza
  • ‘Amuliyobole Muluyando lwa-Leza’
  • Tweelede Kulwana Kutegwa Tuzumanane Kukkala Mukasimpe
    Buumi Amulimo Wesu wa Bunakriskusikila—Kabbuku Kamuswaangano—2019
  • Amubacenjelele Bamayi Babeji!
    Ngazi Yamulindizi 1997
  • Twaambo Tugwasya Mumagwalo Aakalembwa a Johane Alimwi Alwa Juda
    Ngazi Yamulindizi—2008
  • Bakalemba Makani Aajatikizya Jesu
    Amubayiisye Bana Banu
Ngazi Yamulindizi 1998
w98 6/1 map. 26-31

“Mulwanine Lusyomo”!

“Mulwanine lusyomo ndobakapegwa basalali lomwe lwalyoonse.”—JUDA 3.

1. Munzila nzi mobali munkondo Banakristo beni-beni sunu?

LYOONSE basilumamba bali kunkondo balaabuyumuyumu kapati. Amuyeeye buyo, ikusama zisani zyankondo akulifwoola kwamakkilomita aatalivwulili muciindi campeyo, camvwula azimwi-zimwi, ikuyiisigwa kubelesya zilwanyo munzila iikatazya kapati naa ikulikwabilila kuntenda zyoonse zikonzya kuleta penzi kumubili alimwi akujaya. Nokuba boobo, Ibanakristo beni-beni tabatoli lubazu munkondo zyamasi. (Isaya 2:2-4; Johane 17:14) Pele, tatweelede kuluba kuti toonse tuli kunkondo munzila imwi. Saatani ulimusulide kapati Jesu Kristo abasikumutobela anyika. (Ciyubunuzyo 12:17) Atwaambe, boonse basala kubelekela Jehova Leza, balilembya buya kuba basilumamba bakulwana nkondo yakumuuya.—2 Ba-Korinto 10:4.

2. Ino Juda wiipandulula buti nkondo ya Bunakristo, alimwi ino lugwalo lwakwe inga lwatugwasya buti kuliyumya mulinjiyo?

2 Icakweelela mwanaakwabo Jesu, Juda wakalemba kuti: “Nomuyandwa, ndakalisungweede kumulembela makani aalufutuko ndotufutusigwa toonse, nywebo aswebo, nkabela lino moyo wangu wandisinikizya kumulembela akumukombelezya kuti mulwanine lusyomo ndobakapegwa basalali lomwe lwalyoonse.” (Juda 3) Juda nakulwaizya Banakristo ‘kulwanina’ ubelesya bbala liswaangene aabbala lyaamba “bupenzi.” Inzya kulwana oku kulakonzya kakukatazya kapati alimwi akupenzya! Sena cilaakumuyumina zimwi ziindi ikuliyumya munkondo eyi? Ilugwalo lwa Juda ilufwaafwi pesi ilubotu luyootugwasya. Lutukulwaizya kutantamuka bwaamu, ikulemeka bweendelezi bwakabikkwaa Leza alimwi akuzumanana muluyando lwa Leza. Atubone mbotunga twalutobela lulayo olu.

Amutantamuke Bwaamu

3. Mbukkale nzi bwakali kuyandika kutolela ntaamu cakufwambaana ibwakajisi mbungano ya Bunakristo kuciindi ca Juda?

3 Juda wakabona kuti tabali boonse Banakristonyina bakali kuzwidilila munkondo yakulwana Saatani. Ibukkale bumwi bwakali kuyandika kutolela ntaamu cakufwambaana bwakasikila butanga. Juda wakalemba kuti bantu basofweede ‘bakasobelela’ akati kabo. Aba bantu bakali kusumpula bwaamu cabucenjezu. Alimwi bakali kwiibotya-botya cabusongo micito yabo, “balasandula luzyalo lwa-Leza wesu kuba zisusi zibi.” (Juda 4) Ambweni bakali kuyeeya mbuli bamwi Bakombi bansiku kuti, ikuti umwi muntu kabisya ziindi zinji, awalo Leza inga waindila kumufwida luzyalo—caambilizya kuti cakali kwiinda kubota kubisya ciindi aciindi! Naa ambweni bakali kuyeeya kuti Leza siluzyalo takonzyi kubasubula. Nokuba boobo, tiibakaluzi pe.—1 Ba-Korinto 3:19.

4. Nzikozyanyo nzi zyotatwe zyamu Magwalo nzyaamba Juda kujatikizya lubeta lwa Jehova lwamusyule?

4 Juda waikazya mizeezo yabo mibyaabi kwiinda mukwaamba zikozyanyo zyotatwe zyalubeta lwa Jehova kaindi: kubana Israyeli “batazumina”; ku “baangelo . . . bakabusia busena bwabo” ikutegwa babisye abanakazi; alimwi akubana Sodoma a Gomora balo ‘bakacita bwaamu akuba azisusi ziteelede.’ (Juda 5-7; Matalikilo 6:2-4; 19:4-25; Myeelwe 14:35) Mukaambo komwe-komwe Jehova wakaleta lubeta lwini-lwini kuli basizibi.

5. Nkuumusinsimi nzi wansinku Juda nkwazubulula, alimwi ino businsimi obo bwakatondezya buti kuti buyoozuzikizigwa ncobeni?

5 Mpoonya Juda waamba lubeta lwiindide. Wazubulula businsimi bwa Enoki—ikapango katajaniki kumbi pe mu Magwalo aakasololelwa aa Leza.a (Juda 14, 15) Enoki wakasinsima ciindi Jehova nayoobeteka bantu batali banaleza antoomwe amicito yabo iitali yabunaleza. Pele Enoki wakali kwaamba mbuli kuti zintu zyakalicitikide kale nkaambo lubeta lwa Leza lwakali kuzyoocitika ncobeni elyo lwakali kulangwa mbuli cintu cakacitika kale. Ibantu balakonzya bakali kumuseka Enoki a Nowa, pele basimasampu boonse bali boobu bakanyikila mu Zambangulwe lyanyika yoonse.

6. (a) Nzinzi nzyobakali kuyandika kuyeekezyegwa Banakristo bakuciindi ca Juda? (b) Nkaambo nzi ncotweelede kukutobela kuyeekezya kwa Juda?

6 Ino nkaambo nzi Juda ncaakalemba lubeta lwa Leza olu? Nkaambo kakuti wakalizi kuti bamwi ibakali kuyanzanaa mbungano zya Bunakristo kuciindi cakwe bakali kucita zibi zisesemya alimwi zipati mbubwenya mbuli zyeezyo zyakaletelezya lubeta musyule. Aboobo Juda walemba kuti mbungano ziyandika kuyeekezyegwa kujatikizya twaambo tumwi twakumuuya. (Juda 5) Kulibonya kuti bakalilubide kuti Jehova Leza wakali kuzibona nzyobakali kucita. Ee, babelesi bakwe nobatyola milawo yakwe caali, nobalisofwaazya alimwi akusofwaazya bamwi, ulabona. (Tusimpi 15:3) Imilimo iiliboobu ilamucima kapati. (Matalikilo 6:6; Intembauzyo 78:40) Cilayoosya kapati kuziba kuti swebo tobantu buyo tulakonzya kujatikizya mbwalimvwa Mwami Mupati wakoonse-koonse. Ulatulangilila lyoonse alimwi notusoleka canguzu kutobela ntaamu zya Mwanaakwe Jesu Kristo, ibukkale bwesu bulamukkomanisya. Tutabi notukufwutatila kuyeekezyegwa kuli boobu mbuli nkwatupa Juda pele tweelede kukutobela.—Tusimpi 27:11; 1 Petro 2:21.

7. (a) Nkaambo nzi ncociyandika kapati kuti abo bajatikizidwe mukubisya balombe lugwasyo cakufwambaana-fwambaana? (b) Ino mbuti mbotunga twatantamuka bwaamu toonse?

7 Jehova taboni buyo pe, pele ulatola antaamu. Mbwali Leza wabululami, ulapa cisubulo kuli basimucita zibi—talilampi pe. (1 Timoteo 5:24) Abo bayeeya kuti lubeta lwakwe ntwaano buyo twansiku alimwi akuti tabikkili maanu kububi mbobacita, balalicenga. Elo cilayandika kaka lino kuti abo boonse bajatikizidwe mumilimo yabwaamu bajane lugwasyo cakufwambaana kubaalu Banakristo! (Jakobo 5:14, 15) Toonse tulakonzya kucenjezyegwa antenda iiletwaa bwaamu mubuumi bwesu bwakumuuya. Mwaka amwaka kuli banjila muntenda eyi—ibantu abo bazwisigwa akati kesu, ibunji bwabo nkaambo kabwaamu kabateempwi pe. Tweelede kukanza kutantamuka masunko oonse alo aatalika kutukwelelezya kucita zili boobu.—Amweezyanisye Matayo 26:41.

Amulemeke Bweendelezi Bubikkidwe a Leza

8. Ino “malemu” ibaambidwe kuli Juda 8 bakali bani?

8 Ipenzi limbi ndyaamba Juda ndyakubula bulemu kubweendelezi bubikkidwe a Leza. Mucikozyanyo, mukapango ka 8, ubapa mulandu bantu abo mbabonya babyaabi akaambo ka “kusampaula malemu.” Ino “malemu” bakali bani? Bakali bantu batalondokede, pele bakalijisi mikuli njobakapegwaa muuya uusalala wa Jehova. Mucikozyanyo, imbungano zyakalijisi baalu balo bakapedwe mulimo wakweembela butanga bwa Leza. (1 Petro 5:2) Alimwi kwakali balangizi beendeenda, mbuli mwaapostolo Paulo. Alimwi kabunga kabaalu ikakali mu Jerusalemu kakali kubeleka mbuli kabunga keendelezya, ikubamba twaambo tujatikizya mbungano yoonse ya Banakristo. (Incito 15:6) Juda wakakopana kuti bamwi mumbungano ezi bakali kusampaula baalumi bali boobu.

9. Nzikozyanyo nzi nzyaamba Juda kujatikizya kutalemeka bweendelezi?

9 Ikutegwa asinse ŋambaudo yamasampu ili boobu, Juda, mukapango ka 11 wabandauka zikozyanyo azimbi zyotatwe kuti zibe ziyeezyo: Kaini, Balamu alimwi a Kora. Kaini wakafwutatila lulayo lwaluyando lwa Jehova akulisalila kutobela nzila yakwe yabujayi. (Matalikilo 4:4-8) Balamu wakatambula ncenjezyo ciindi aciindi zyalo cakutadooneka zyakali kuzwa kuli Leza—noiba mbongolo yakwe yakamwaambauda! Pele Balamu wakazumanana kukanza kucita cintu cibi kubantu ba Leza. (Myeelwe 22:28, 32-34; Deuteronomo 23:5) Kora wakalaa mukuli wakwe uumugeme, pele wakacili kuyanda aimbi. Wakatalisya buzangi kuli Musa, imuntu wakali kwiinda kubomba anyika.—Myeelwe 12:3; 16:1-3, 32.

10. Mbuti mbobanga bajatikizigwa bamwi ‘mukusampaula malemu,’ alimwi nkaambo nzi ncotweelede kutantamuka kwaambaula kuli boobu?

10 Elo ezi zikozyanyo zilatuyiisya kaka kutobela lulayo alimwi akulemeka baabo mbabikkide Jehova muzyuuno zyabusololi! (Ba-Hebrayo 13:17) Ncuuba-uba kapati kubajanina mulandu ibaalu babikkidwe nkaambo tabalondokede mbubwenya mbotutalondokede toonse. Pele kuti twabikkila buyo maanu kutumpenda twabo akuleka kubapa bulemu, sena ‘tatusampauli malemu’? Mukapango ka 10, Juda waamba baabo ‘basampaula makani ngobatezi.’ Zimwi ziindi bamwi balazitongooka ntaamu zibweza kabunga kabaalu naa kkomitii yalubeta. Pele tabatuzi pe twaambo toonse ntobakalanga-langa baalu twakapa kuti babweze ntaamu eyo. Aboobo nkaambo nzi ncobaambila makani ngobatazi? (Tusimpi 18:13) Abo bazumanana kwaambula munzila mbyaabi iili boobu balakonzya kuleta kwaandaana mumbungano alimwi kumiswaangano yabasyominyina balakonzya kukozyanisigwaa “mabwe aayubide” kunsi amaanzi. (Juda 12, 16, 19) Tatuyandi pe kuleta ntenda kuli bamwi munzila yakumuuya. Pele, umwi aumwi akanze kulumba baalumi bali mubweendelezi akaambo kakubeleka canguzu nkobacita alimwi akulyaaba kwabo kubutanga bwa Leza.—1 Timoteo 5:17.

11. Nkaambo nzi Mikayelo ncaakayoowa kubetaka Saatani cakumusampaula?

11 Juda waamba cikozyanyo camuntu umwi wakalemeka bweendelezi bubikkidwe kwiinda mumulawo. Walemba kuti: “Mikayelo angelo simutwe, naakali kuzumanana a-Saatani akukazyanya mutunta wa-Musa, wakayoowa kumubeteka cakusampaula, wakaamba buyo kuti, Jehova akutapatile.” (Juda 9) Eci cibalo cibotelezya calo cakalembwa buyo a Juda alikke mu Magwalo aakasololelwaa Leza, cituyiisya ziiyo zyobile. Kusaanguna cituyiisya kulekela Jehova kuti abeteke. Kulibonya kuti Saatani wakali kuyanda kuubelesya munzila mbyaabi mutunta wamuntu musyomesi Musa kutegwa asumpule bukombi bwakubeja. Elo nkubija moyo! Pele Mikayelo tanaakayanda kumubeteka pe nkaambo ngu Jehova alikke uujisi nguzu zyakucita boobo. Aboobo aswebo tweelede kutantamuka kubeteka baalumi basyomeka balo basoleka kubelekela Jehova.

12. Ino abo balaa zyuuno zyabusololi mumbungano ya Bunakristo inga bayiya nzi kucikozyanyo ca Mikayelo?

12 Cabili, abo bapedwe bweendelezi mumbungano balakonzya kwiiya ciiyo cimwi kuli Mikayelo. Kayi, nokuba kuti Mikayelo wakali “angelo simutwe,” imupati kubangelo boonse, kunyina naakacibelesya munzila mbyaabi cuuno cakwe nociba ciindi naakakalazigwa. Ibaalu basyomeka balacitobela cikozyanyo eco nkaambo balizi kuti ikutabubelesya kabotu bweendelezi bwabo nkubula bulemu kubulelo bwa Jehova. Ilugwalo lwa Juda lwakalijisi makani manji aakwaamba kujatikizya baalumi ibakalaazyuuno zyabulemu mumbungano pele bakazibelesya bubyaabi nguzu zyabo. Mucikozyanyo, mukapango ka 12 kusika ku 14, Juda walemba majwi aakusinganya beembezi ‘balilela beni cakutayoowa.’ (Amweezyanisye Ezekiele 34:7-10.) Munzila imwi, ncobakali kuyandisya nkuligwasya beni kutali butanga bwa Jehova. Sunu baalu balakonzya kwiiya zinji kuzwa kuzikozyanyo ezi zibyaabi. Masimpe, majwi aa Juda awa apandulula ciimo ncotutayandi kuti tukabe ancico. Ikuti naa twatalika kuliyanda tatukonzyi kuba basilumamba ba Kristo; tujisi bubi kuyandaula zintu zyesu tobeni. Pele, toonse atupone kweelanaa majwi aa Jesu aakuti: “Kupa kuli coolwe kwiinda kupegwa.”—Incito 20:35.

‘Amuliyobole Muluyando lwa-Leza’

13. Nkaambo nzi toonse ncotweelede kulombozya kuliyobola muluyando lwa Leza?

13 Kumamanino aalugwalo lwakwe, Juda wapa lulayo olu lukkazika moyo ategwa: ‘Amuliyobole muluyando lwa-Leza.’ (Juda 21) Kunyina cimbi ciyootugwasya kulwana nkondo ya Bunakristo kunze lyakuzumanana kuba bantu bali muluyando lwa Jehova Leza. Kayi luyando nceciimo cipati ica Jehova. (1 Johane 4:8) Paulo wakalembela Banakristo ku Roma ategwa: “Ndisinizye kuti taakwe cintu, niluba lufu nibuba buumi, nibaba baangelo nibaba basibwami nibaba basinguzu, naaba makani aasunu naaba makani aaciza, niziba zintu zyakujulu niziba zyakunsi, niziba zilenge zimwi zyoonse, taakwe cintu niciba cimwi cikonzya kutwaandaanya kuluyando lwa-Leza lwamuli-Kristo Jesu Mwami wesu.” (Ba-Roma 8:38, 39) Nokuba boobo, mbuti mbotunga twakkalilila muluyando olu? Amulange zintu zyotatwe nzyotunga twacita kweelana a Juda.

14, 15. (a) Ino caamba nzi kuliyaka mulusyomo lwesu “lusalala cakwiinda”? (b) Mbuti mbotunga twalanga-langa ciimo cazilwanyo zyesu zyakumuuya?

14 Kusaanguna Juda watwaambila kuti tuzumanane kuyakumbele ‘mulusyomo lwesu lusalala cakwiinda.’ (Juda 20) Mbubwenya mbutwakabona mucibalo camusyule, eci ncintu cizumanana. Tuli mbuli maanda aayandika kukwabilila lyoonse-lyoonse kuguwo alimwi amvwula. (Amweezyanisye Matayo 7:24, 25.) Aboobo tutalisyomi cakwiindilila pe. Pele atubone mpotunga twayaambele kuntalisyo yesu yalusyomo akuba basilumamba ba Kristo bayumu alimwi basyomeka. Mucikozyanyo tulakonzya kulanga-langa zibeela zyazilwanyo zyoonse zyakumuuya zipanduludwe ku Ba-Efeso 6:11-18.

15 Ino zilwanyo zyesu zyakumuuya zili buti? Sena “intobo yalusyomo” njotujisi ninjumu mbubwenya mbuli mboyeelede kuba? Twalanga musyule kumyaka yainda, sena kuli zitondezyo zyakuti twajoka munsi mbuli kuwaya-waya kumiswaangano, kutaba basungu mumulimo naa kubula luyandisisyo muciiyo cesu? Zitondezyo zili boobu nzibyaabi! Tweelede kutola ntaamu lino ikuyaambele akuliyumya mukasimpe.—1 Timoteo 4:15; 2 Timoteo 4:2; Ba-Hebrayo 10:24, 25.

16. Ino caamba nzi kukomba mumuuya uusalala, alimwi ncintu nzi comwe ncotweelede kulomba Jehova ciindi aciindi?

16 Inzila yabili yakuliyobola muluyando lwa Leza njakuzumanana “kukomba mu-Muuya Uusalala.” (Juda 20) Eco caamba kukomba mubweendelezi bwamuuya wa Jehova alimwi kweelana a Jwi lyakwe lyakasololelwaa muuya. Ikukomba ncintu cimwi ciyandika kapati mukuswenenena kuli Jehova alimwi akutondezya kulyaaba kwesu kulinguwe. Tutacifwutatili pe coolwe eci cibotu! Alimwi notukomba tulakonzya kulomba—mane ikuzumanana kulomba—muuya uusalala. (Luka 11:13) Nenguzu ziinda nzyotupedwe. Akaambo kalugwasyo luli boobu, tulakonzya kuliyobola muluyando lwa Leza lyoonse alimwi akuliyumya katuli basilumamba ba Kristo.

17. (a) Nkaambo nzi cikozyanyo ca Juda kujatikizya lweetelelo ncocigambya? (b) Mbuti omwe-omwe wesu mbwanga wazumanana kweetelela?

17 Iyatatu, Juda utukulwaizya kuzumanana kweetelelana. (Juda 22) Icikozyanyo cakwe kujatikizya makani aaya cilagambya. Kayi wakakopana akaambo kabusofwaazi, bwaamu alimwi aluleyo zyakali kusobelela mumbungano ya Bunakristo. Nokuba boobo, kunyina naakalibilika akubaa muzeezo wakuti cakali ciindi cibyaabi cakutondezya ciimo ‘cabubombe’ cili boobu mbuli lweetelelo. Peepe, wakakulwaizya babunyina kuzumanana kweetelelana kuti kacikonzyeka, ikubandika calubomba abaabo bakacili kudooneka alimwi mane ‘akubakwempa kuzwa kumulilo’ abo bakali muntenda yakucita cibi cipati. (Juda 23; Ba-Galatiya 6:1) Ndubotu kaka lulayo olu kubaalu muziindi ezi zikatazya! Abalo balasoleka kweetelela ikuti kwayandika pele balazumanana kuyuma kuti kwayandika kucita boobo. Mbubwenya buyo aswebo toonse tulayanda kweetelelana. Mucikozyanyo, muciindi cakufwundilila atulandu-landu buyo tulakonzya kuba baabi mukulekelela kwesu.—Ba-Kolose 3:13.

18. Mbuti mbotunga twaba masimpe kuti tuyoozunda munkondo yesu yakumuuya?

18 Inkondo njotulwana taili nguba-uba pe. Mbubwenya Juda mbwaamba ‘njakulwanina.’ (Juda 3) Basinkondoma mbaasinguzu. Tali Saatani walo pe, pele nyika mbyaabi alimwi akutalondoka kwesu zyoonse zilatulwana. Pele tulakonzya kusyoma kuti tuyoozunda! Nkaambo nzi? Nkaambo tuli kulubazu lwa Jehova. Juda wamanizya lugwalo lwakwe akutuyeekezya kuti Jehova uleelede kupegwa “bulemu abupati anguzu abwami, kuzwa kumatalikilo, asunu, alyoonse mane kukabe kutamani.” (Juda 25) Sena taciyoosyi eco? Sena inga mwadooneka kuti Leza nguwenya oyu ‘ulakonzya kumukwabilila kukulebwa’? (Juda 24) Peepe! Umwi aumwi wesu akanze kuzumanana kutantamuka bwaamu, ikulemeka bweendelezi bubikkidwe aa Leza alimwi akuliyobola muluyando lwa Leza. Twacita boobo tuyoojatana mukuzunda kwabulemu.

Bupanduluzi buyungizidwe

a Ibavwuntauzi bamwi baamba kuti Juda uzubulula kuzwa mu Book of Enoch lyalo litali akati kamabbuku aazwa kuli Leza. Nokuba boobo, R. C. H. Lenski waamba kuti: “Tulabuzya: ‘Ino eci cibeela ca Book of Enoch cakazwa kuli?’ Eli bbuku lyakayungizigwa buyo alimwi kunyina uuli masimpe kujatikizya madeeti aazibeela zyandilyo zyaandeene-andeene . . . ; kunyina uuli masimpe kuti naa twaambo tumwi twandilyo teetwakabwezegwa kuli Juda nguwenya.”

Mibuzyo Yakwiindulula:

◻ Ino lugwalo lwa Juda lutuyiisya buti kutantamuka bwaamu?

◻ Nkaambo nzi ncociyandika kapati ikulemeka bweendelezi bubikkidwe a Leza?

◻ Nkaambo nzi ncokali kaambo kapati ikububelesya munzila iitaluzi bweendelezi bwamumbungano?

◻ Mbuti mbotunga twasoleka ikuliyobola muluyando lwa Leza?

[Cifwanikiso icili apeeji 27]

Mukwiindana abasilumamba bana Roma, Ibanakristo balwana nkondo yakumuuya

[Cifwanikiso icili apeeji 30]

Ibeembezi Banakristo balabeleka akaambo kaluyando kutali kwiinda mukuliyanda lwabo beni

    Chitonga Publications (1991-2024)
    Log Out
    Log In
    • Chitonga
    • Amutumine Bamwi
    • Makani Ngomuyanda
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Nzyomweelede Kuzumina
    • Mulawo Uujatikizya Kubamba Maseseke
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Amutumine Bamwi