¿La tlan natapatinanaw chuna la Jehová?

1, 2. 1) ¿Tuku xlakata min kilhtamaku tuwa makgkatsiyaw natapatinanaw? 2) ¿La limasiyalh Denise pi xlikana xtapatinanit?

¿TUWA makgkatsiya natapatinana? Lhuwa akinin chuna kinkaʼakgspulayan, liwaka komo tuku kinkatlawanikan o kinkawanikan lu nitlan kinkamamakgkatsinin. Maski chuna, tlan nalakgpaliyaw tuku makgkatsiyaw chu natapatinanaw. Kalichuwinaw tuku titaxtulh Denise,a chatum tala puskat tiku tapatinalh. Kkata 2017, uma tala chu xfamilia kilakgapaxialhnankgolh Betel niku pulalinkan kintaskujutkan. Akxni xtaspitmakgo kxchikkan, chatum tiku na xmatlawanima putlaw, titiyalh xputlawkan. Denise nialh katsilh tuku lalh, pero akxni stakwanalh katsilh pi xkamanan lu xtasipanikgonit o xtakgawikgonit chu pi xchixku, Brian, xninit. Denise wan tuku xmakgkatsima: «Lu xaklipuwama chu ni xakkatsi tuku xlakata chuna lalh». Alistalh Denise katsilh pi chixku tiku kachocarlilh ni xkgachi chu na ni xwanit droga. Wa xlakata Denise skinilh Jehová pi xmakgtayalh nakgalhi takaksni chu ni nasitsini uma chixku.

² Chixku tiku kachokarlilh xlimawakamaka pi xmakgninit xchixku Denise, chu komo xlimasiyaka pi wa xlin kuenta, xʼamaka tamaknukan kpulachin. Chatum chixku tiku xmakgtapakgsi ktribunal, wanilh Denise pi tuku xla xwa xʼama makgtayanan nakatsikan la xʼamaka malakgaxokgekan uma chixku. Denise wan tuku xmakgkatsima: «Akxni ktsukulh klakapastaka putum tuku xlanit, kmakgkatsilh xtachuna la kxtakgajunimaka matsat niku xaktasipaninit o niku xaktakgawinit». Titaxtulh makgapitsi semanas, Denise alh ktribunal xlakata nalichuwinan putum tuku xlanit kxlakatin chixku tiku xkatlawaninit tuku lu nitlan. ¿Tuku wa Denise? Skinilh juez pi xlakgalhamalh uma chixku.b Akxni juez kgaxmatli tuku wa Denise, tsukulh tasa chu wa: «Puxamakitsis kata lata juez klitaxtu chu nikxni xakkgaxmatnit tuku wix wanti. Tiku katlawanikan tuku nitlan nikxni skinkgo pi kakalakgalhamanka tiku katlawanilh tuku nitlan. Xlimakgtumku kkgaxmatnima chatum lataman tiku xlikana paxkinan chu tapatinan».

3. ¿Tuku makgtayalh Denise natapatinan?

³ ¿Tuku makgtayalh Denise natapatinan? Lilakpuwa la kinkatapatiyan Jehová (Miq. 7:18). Komo paxtikatsiniyaw xliputum kinakujkan la kinkatapatiyan Jehová, nachuna nakatapatiputunaw amakgapitsin.

4. ¿Tuku lakaskin Jehová pi katlawaw? (Efesios 4:32).

⁴ Jehová xatapaxuwan kinkatapatiyan chu lakaskin pi akinin nachuna katlawaw (kalikgalhtawakga Efesios 4:32). Xla lakaskin pi akinin xatapaxuwan kakatapatiw tiku kinkatlawanikgoyan tuku nitlan (Sal. 86:5; Luc. 17:4). Kʼuma artículo nalichuwinanaw pulaktutu tuku nakinkamakgtayayan natapatinanaw.

KALICHUWINANTI TUKU MAKGKATSIYA

5. Chuna la wan Proverbios 12:​18, ¿la max namakgkatsiyaw akxni wi tiku nakinkatlawaniyan tuku nitlan?

⁵ Max lu nakinkamakgalipuwanan komo wi tiku nakinkawaniyan o nakinkatlawaniyan tuku nitlan, liwaka komo chatum kiʼamigojkan o chatum tiku xalak kifamiliajkan tiku chuna kinkatlawanin (Sal. 55:​12-14). Min kilhtamaku max lu nakinkakatsaniyan xtachuna la xkinkalilhtukukan kgantum espada (kalikgalhtawakga Proverbios 12:18). Max ni katilichuwinamputuw tuku makgkatsiyaw o nalakpuwanaw pi ni lu xlakaskinka. Pero komo chuna xtlawaw, xtachuna la ni xmaxtuw espada niku kinkalilhtukukan. Nikxnila tlan katimakgkatsiw komo ni nalitayayaw tuku makgkatsimaw.

6. ¿Tuku max lakapala tlawayaw akxni wi tiku kinkatlawaniyan tuku nitlan?

⁶ Akxni wi tiku kinkatlawaniyan tuku nitlan, max lakapala sitsiyaw. Biblia wan pi putum akinin max chuna kinkaʼakgspulayan, pero na kinkawaniyan pi ni namastayaw talakaskin pi uma tuku nitlan makgkatsiyaw nakinkamakgatlajayan (Sal. 4:4; Efes. 4:26). ¿Tuku xlakata? Xlakata tuku makgkatsiyaw wa tuku kitlawayaw, chu tasitsi nitlan tuku kinkamatlawiyan (Sant. 1:20). Xlikana pi akxni kinkatlawanikanan tuku nitlan kimputumkan sitsiyaw, pero uma ni wamputun pi putum kilhtamaku kilisitsitkan.

7. ¿Tuku atanu max namakgkatsiyaw akxni wi tiku nakinkatlawaniyan tuku nitlan?

⁷ Akxni wi tiku kinkatlawaniyan tuku nitlan, max tanu tanu la natsukuyaw makgkatsiyaw. Kalichuwinaw tuku akgspulalh Ann. Xla wan: «Akxni aktsujku xakwanit, kmakgkatsilh pi xkilakgmakgankanit xlakata kintlat makgxtakgli kintse chu tatamakgaxtokgli puskat tiku xkinkuentajtlawa. Chu akxni xlakan kgalhikgolh kamanan kmakgkatsilh la komo xputsakanit kilakgxokgo. Xaklakpuwan pi niti xkimpaxki». Chatum tala puskat tiku wanikan Georgette, lichuwinan tuku makgkatsilh akxni katsilh pi xchixku xʼakgskgawinit: «Lu kinkatsanilh, lu tlan xaklatalalinaw lata akxni aktsujku xakwanitaw, ¡akxtum precursores xaklitaxtuyaw!». Atanu tala tiku wanikan Naomi, wan: «Nipara tsinu klakpuwa pi kinchixku xʼama kintlawani tuku nitlan. Akxni kiwanilh pi xla tsekg xʼakxilha pornografía, kmakgkatsilh pi xkiʼakgskgawinit».

8. 1) Kalichuwinanti tuku xlakata talakaskin nakatapatiyaw amakgapitsin. 2) ¿La litamakgtayayaw akxni tapatinanaw? (Kaʼakxilhti recuadro «¿Chu komo nila kpatsankga tuku kintlawanika xlakata chuntiya kimakgapatinama?»).

⁸ Nila malakgachokgoyaw tuku tlawakgo o tuku wankgo amakgapitsin, pero wi tuku tlan tlawayaw. Pulaktum wa pi natapatinanaw. ¿Tuku xlakata? Xlakata paxkiyaw Jehová chu xla lakaskin pi chuna katlawaw. Nachuna, komo chuntiya nasitsiyaw chu ni natapatinanaw max nakinkamakgatatatlayan o wi tuku akglakgwa natlawayaw (Prov. 14:​17, 29, 30). Kaʼakxilhwi tuku wan chatum tala puskat tiku wanikan Christine: «Akxni kmasta talakaskin pi nakimakgatlaja kintalipuwan, nialh klitsin, nialh liwana kwayan chu nialh liwana klhtata. Na tlakg tuwa kmakgkatsi nakmalakgachokgo tuku kmakgkatsi chu uma tlawa pi nialh tlan naktalalin kinchixku chu na nialh tlan nakkatalalin amakgapitsin».

9. ¿Tuku xlakata ni kilimakitkan tasitsi?

⁹ ¿Chu komo tiku kinkatlawanin tuku nitlan ni kinkaskiniyan pi katapatiw? Maski chuna, wi tuku tlan natlawayaw xlakata nialh nakinkamakgalipuwanan tuku lalh. Georgette, tiku lichuwinaw kpárrafo 7, wan: «Tuwa kmakgkatsilh nialh naksitsini tiku kinchixku xwanit, pero akxni ktapatilh kkgalhilh takaksni». Akxni nialh makiyaw tasitsi paxuwayaw, na tlan kinkakitaxtuniyan xlakata nialh lakapastakaw tuku lanit chu lipaxuwaparayaw latamat (Prov. 11:17). Pero maski max lichuwinanitata tuku makgkatsiya, max chuntiya makgkatsiya pi ninajla tapatinana. Kaʼakxilhwi xlipulaktiy tuku militlawat.

NI KAMAKI TASITSI

10. ¿La litamakgtayayaw akxni mastayaw talakaskin natitaxtu kilhtamaku? (Na ka’akxilhti dibujos).

¹⁰ ¿Tuku namakgtayayan nialh nasitsiya? Pulana, kamasta talakaskin pi natitaxtu kilhtamaku. Kalilakpuwaw chatum lataman tiku wi tuku akgspula. Maski kilanita kmakuchina, talakaskin natitaxtu kilhtamaku xlakata napaksa. Xtachuna la uma, talakaskin kilhtamaku xlakata tlan namakgkatsiyaw chu xliputum kinakujkan natapatinanaw (Ecl. 3:3; 1 Ped. 1:22).

11. ¿La nakinkamakgtayayan oración natapatinanaw?

¹¹ Xlipulaktiy, kaskini Jehová pi kamakgtayan natapatinana.c Ann, tiku lichuwinaw kpárrafo 7, lichuwinan la makgtayalh oración: «Kskinilh Jehová pi xkinkatapatin kimputumkan xlakata tuku kwaw o ktlawaw nema nitlan xwanit. Alistalh kkatsokgnanilh maktum carta kintlat chu xpuskat, anta kkawanilh pi xakkatapati». Ann wan pi tuwa makgkatsilh chuna natlawa, pero wampara: «Klakpuwan pi xlakata kliskujnit naktapatinan chuna la Jehová, max uma natlawa pi kintlat chu xpuskat nalakgapasputunkgo Jehová».

12. ¿Tuku xlakata talakaskin nalipawanaw Jehová chu ni wa tuku makgkatsiyaw? (Proverbios 3:​5, 6).

¹² Xlipulaktutu, kalipawanti Jehová chu ni wa tuku makgkatsiya (kalikgalhtawakga Proverbios 3:​5, 6). Jehová ankgalhin katsi tuku tlakg tlan nakinkakitaxtuniyan (Is. 55:​8, 9). Xla nikxni kintikaskinin tuku nakinkaliminiyan talipuwan. Wa xlakata akxni kinkaskiniyan pi katapatinaw, tlan nalipawanaw pi uma nalitamakgtayayaw (Sal. 40:4; Is. 48:​17, 18). Pero komo nalipawanaw tuku makgkatsiyaw, max nikxnila katitapatinaw (Prov. 14:12; Jer. 17:9). Naomi, tiku lichuwinaw kpárrafo 7, wan: «Xapulana xakmakgkatsi pi ni xlilat xaktapatilh kinchixku xlakata xʼakxilha pornografía. Xaklilakgaputsa pi xkiʼakgskgawipa o xpatsankgalh la nitlan xkimamakgkatsininit, xaklikilhan pi Jehová xʼakgatekgsa chuna la xakmakgkatsi. Pero alistalh kʼakgatekgsli pi maski Jehová akgatekgsa tuku kmakgkatsi, ni wamputun pi lakgati. Xla katsi la kmakgkatsi chu katsi pi nila lakapala patsankgakan uma, pero lakaskin pi kaktapatinalh».d

KALISKUJTI NALAKGPALIYA TUKU MAKGKATSIYA

13. Chuna la wan Romanos 12:​18-21, ¿tuku talakaskin natlawayaw?

¹³ Akxni tapatiyaw tiku kinkatlawanin tuku nitlan ni kajwatiya kilhchanima ni nalichuwinanaw tuku lalh. Komo chatum tala xalak congregación tiku kinkatlawanin tuku nitlan, talakaskin natachuwinanaw xlakata tlan natalalimparayaw (Mat. 5:​23, 24). Talakaskin nalakgmakganaw tasitsi, nalimasiyayaw talakgalhaman chu natapatinanaw (kalikgalhtawakga Romanos 12:​18-21; 1 Ped. 3:9). ¿Tuku nakinkamakgtayayan chuna natlawayaw?

14. ¿Tuku lu naliskujaw natlawayaw, chu tuku xlakata?

¹⁴ Lu talakaskin naliskujaw naʼakxilhaw tiku kinkatlawanin tuku nitlan chuna la Jehová akxilha. Jehová wa akxilha xatlan tayat nema kgalhiyaw (2 Crón. 16:9; Sal. 130:3). Putum akinin katsiyaw pi komo wa naputsayaw xatlan xtayatkan amakgapitsin, natekgsaw, pero na katsiyaw pi komo wa naputsayaw tuku nixatlan, na natekgsaw. Komo wa naʼakxilhaw tuku tlan tlawakgo amakgapitsin tlakg ni tuwa katimakgkatsiw nakatapatiyaw. Wa uma tuku tlawa tala Jarrod. Xla wan: «Tlakg ni tuwa kmakgkatsi naktapati chatum tala komo wa naklilakpuwan tuku tlan tlawa chu ni wa tuku nitlan tlawanit».

15. ¿Tuku tlan nakitaxtu komo nawaniyaw tiku kinkatlawanin tuku nitlan pi tapatiyaw?

¹⁵ Wi atanu tuku tlan natlawayaw. Nawaniyaw tiku kinkatlawanin tuku nitlan pi tapatiyaw. ¿Tuku xlakata talakaskin chuna natlawayaw? Kalilakpuwanti tuku wan Naomi: «Kinchixku kinkgalhskilh: “¿Kintapatinita?”. Akxni xakwaniputun pi xaktapatinit, ktapixlakgtsilh chu nila kwa uma tachuwin. Ama kilhtamaku kkatsilh pi nina xaktapati. Titaxtulh kilhtamaku xlakata tlan xakwanilh: “Ktapatiyan”. Akxni chuna kwanilh, kinchixku chu akit lu tlan kmakgkatsiw. Kinchixku skaya makgkatsilh chu asta tsukulh tasa, chu akit na lu tlan kmakgkatsilh. Lata ama kilhtamaku ktsukupa lipawan kinchixku, chu la uku lu tlan klatalalimparayaw».

16. ¿Tuku katsininitaw xlakata la natapatinanaw?

¹⁶ Jehová lakaskin pi kalatapatiw (Col. 3:13). Maski chuna, min kilhtamaku tuwa makgkatsiyaw. Pero tlan chuna natlawayaw komo naliskujaw uma tuku akxilhnitaw: kalichuwinanti tuku makgkatsiya, ni kamaki tasitsi chu kaliskujti nalakgpaliya tuku makgkatsiya (kaʼakxilhti recuadro «Pulaktutu tuku tlan namakgtayayan natapatinana»).

KALILAKPUWANTI TUKU TLAN KITAXTU AKXNI TAPATINANAW

17. ¿La litamakgtayayaw akxni tapatinanaw?

¹⁷ Anan pulaklhuwa tuku tlan kitaxtu akxni tapatinanaw. Kaʼakxilhwi makgapitsi. Pulana, stalaniyaw xliʼakxilhtit kinTlatkan, Jehová, tiku lu xalakgalhamana, chu makgapaxuwayaw (Luc. 6:36). Xlipulaktiy, akxni chuna tlawayaw limasiyayaw pi paxtikatsiniyaw Jehová xlakata xla xatapaxuwan kinkatapatiyan (Mat. 6:12). Xlipulaktutu, nakinkamakgtayayan xlakata ni lu natatatlayaw chu tlakg tlan nakatalalinaw amakgapitsin.

18, 19. ¿Tuku tlan nakitaxtu komo natapatinanaw?

¹⁸ Akxni tapatinanaw wi tuku tlan kitaxtu nema nipara tsinu xlakpuwanitaw. Kalichuwinamparaw tuku akgspulalh Denise. Xla ni xkatsi pi chixku tiku kachocarlilh xlakpuwama x’akstu namakgnikan akxni xkatsilh la xʼamaka malakgaxokgekan. Pero lu kaks malakawanilh pi Denise tapatilh, chu wa xlakata tsukulh katakgalhtawakga xtatayananin Jehová.

¹⁹ Max lu tuwa namakgkatsiyaw natapatinanaw, pero wa uma tuku tlakg tlan kitaxtu (Mat. 5:7). Wa xlakata, lu kaliskujwi natlawayaw chuna la Jehová chu xlikana natapatinanaw.