ARTÍCULO NEMA NATALIKGALHTAWAKGA 19
TAKILHTLIN 6 Akgapun lichuwinan xlilanka Dios
Kastalani xliʼakxilhtitkan ángeles
«Kamalankitit Jehová, putum wixin xʼángeles» (SAL. 103:20).
TUKU NAʼAKXILHAW
Naʼakxilhaw tuku kinkamasiyaniyan xliʼakxilhtitkan ángeles tiku ni makgxtakgkgo Dios.
1, 2. 1) ¿Tuku xlakata akinin ni xtachuna la ángeles? 2) ¿Tuku kgalhikgo ángeles nema akinin na kgalhiyaw?
AKXNI Jehová tlawalh pi xlakgapaswi xaxlikana, makgtapakgsiw kʼakgtum familia niku putum kakninanikgo, lapaxkikgo chu tanu tanu xkilhtsukutkan. Kʼuma familia ni kajwatiya makgtanumakgo natalan tiku lamakgo kxlikalanka katiyatni, wata na anta makgtanumakgo lhuwa ángeles (Dan. 7:9, 10). Akxni kalilakpuwanaw ángeles, max lilakpuwanaw pi akinin ni xtachuna la xlakan. Xlakan tlakg makgasata kamalakatsukikanit (Job 38:4, 7). Tlakg lakgtliwakgan, xaskulunku litaxtukgo chu tlakg xaʼakgstitum nixawa la akinin, tiku makglakgalhinanin (Luc. 9:26).
2 Pero maski akinin ni xtachuna la ángeles, na kgalhiyaw tuku xlakan kgalhikgo. Akinin na tlan limasiyayaw xtayat Jehová, tlan kiʼakstukan laksakaw tuku natlawayaw, kgalhiyaw kintukuwanikan chu tayat nema tlakg kinkalilakgapaskanan, chu tanu tanu taskujut nema kgalhiyaw kxkachikin Jehová. Nachuna, Jehová kinkamalakatsukin xlakata nakakninaniputunaw (1 Ped. 1:12).
3. ¿Tuku kinkamasiyanikgoyan ángeles tiku ni makgxtakgkgo Dios?
3 Xlakata na kgalhiyaw tuku kgalhikgo ángeles chu na tlan tlawayaw tuku tlawakgo, xliʼakxilhtitkan lu nakinkamakgtayayan. Kʼuma artículo nalichuwinanaw la tlan nalikatsiyaw chuna la ángeles, nataktujuyaw, nakapaxkiyaw latamanin, natayaniyaw chu naliskujaw xlakata skulunku natawila congregación.
ÁNGELES TAKTUJUKGO
4. 1) ¿La limasiyakgo ángeles pi taktujukgo? 2) ¿Tuku xlakata taktujukgo ángeles? (Salmo 89:7).
4 Ángeles tiku ni makgxtakgkgo Dios taktujukgo. Maski lhuwa tuku katsinikgo tlawakgo, lakgtliwakgan chu lakgskgalalan, kgalhakgaxmatkgo tuku Jehová kawani (Sal. 103:20). Makgantaxtikgo taskujut nema Jehová kalakgayawa, ni litlankajwanankgo tuku tlawakgo chu nipara litliwakga nema kgalhikgo. Paxuwakgo xlakata tlawakgo xtalakaskin Dios asta maski niti lakgapasa xtukuwanikan (Gén. 32:24, 29; 2 Rey. 19:35).a Ni makgamakglhtinamputunkgo tatlankit nema kajwatiya Jehová lakgchan. ¿Tuku xlakata lu taktujukgo ángeles? Xlakata paxkikgo Jehová chu maxkikgo kakni (kalikgalhtawakga Salmo 89:7).
5. ¿La limasiyalh ángel pi xtaktuju akxni stakyawalh apóstol Juan? (Na kaʼakxilhti dibujo).
5 Kalichuwinaw pulaktum tuku masiya Biblia nema limasiya pi ángeles taktujukgo. Max kkata 96, chatum ángel tiku ni katsiyaw la xwanikan, maʼakxilhnilh apóstol Juan tuku kaks malakawaninan (Apoc. 1:1). ¿Tuku tlawalh Juan akxni akxilhkgolh uma? Takilhputalh xlakata nakakninani ángel. Pero ángel ni maxkilh talakaskin chu tunkun wanilh: «¡Ni! ¡Nichuna katlawa! Xlakata akit kaj chatum lakskujni chuna la wix chu minatalan, [...]. ¡Wa Dios kakakninani!» (Apoc. 19:10). ¡Tuku tlawalh ángel limasiyalh pi xtaktuju! Ángel ni xlakaskin pi xmalankika chu xkakninanika, wata xlakaskin pi Juan xkakninanilh Jehová. Nachuna, xla ni xlakpuwan pi tlakg xlakaskinka xwanit nixawa Juan. Maski tlakg makgasata kskujnanima Jehová chu tlakg tliwakga xwanit nixawa apóstol Juan, taktujulh chu wanilh: «Akit kaj chatum lakskujni chuna la wix». Chu maski talakaskilh nastakyawa Juan, ni kilhnilh uma apóstol tiku xlina kata. Tlan likatsinilh, xʼakgatekgsa pi Juan xkakninaniputun xlakata kaks xlilakawanit tuku akxilhli.
Ángel taktujulh akxni tachuwinalh Juan chu stakyawalh (Kaʼakxilhti párrafo 5).
6. ¿La tlan nataktujuyaw chuna la ángeles?
6 ¿La tlan nataktujuyaw chuna la ángeles? Namakgantaxtiyaw taskujut nema kinkalakgayawakanan chu ni nalitlankajwananaw (1 Cor. 4:7). Na ni nakamalakpuwaniyaw amakgapitsin pi akinin katsiniyaw tlawayaw tuku amakgapitsin ni katsinikgo. Chu ni kililakpuwanatkan pi tlakg xlakaskinka litaxtuyaw kaj xlakata tlakg makgasata skujnanimaw Jehová o kaj xlakata kinkalakgayawakanitan makgapitsi taskujut. Kalakapastakwi pi komo tlakg kinkalakgayawakanitan taskujut, tlakg talakaskin nataktujuyaw (Luc. 9:48). Stalaniputunaw xliʼakxilhtitkan ángeles chu kaskujnaniputunaw amakgapitsin, ni kamalakpuwaniputunaw pi akinin tlakg xlakaskinka litaxtuyaw nixawa xlakan.
7. ¿La nalimasiyayaw pi taktujuyaw akxni wi tiku nastakyawayaw?
7 Atanu la tlan nalimasiyayaw pi taktujuyaw, wa akxni stakyawayaw chatum tala o kastakyawayaw kinkamanankan. Chuna la ángel tlan likatsinilh Juan akxni stakyawalh, akinin na tlan lakatanks nastakyawananaw, pero ni nawanaw tuku namaxlajwani tiku stakyawamaw. Komo ni nalakpuwanaw pi akinin tlakg xlakaskinka nixawa amakgapitsin, akxni nastakyawananaw nakilhtiyayaw kBiblia tuku nawanaw chu nalimasiyayaw kakni chu tapaxkit (Col. 4:6).
ÁNGELES KAPAXKIKGO LATAMANIN
8. 1) Chuna la wan Lucas 15:10, ¿la limasiyakgo ángeles pi kapaxkikgo latamanin? 2) ¿La makgtayanankgo ángeles akxni lichuwinanaw Dios? (Na kaʼakxilhti dibujo).
8 Ángeles kalilakgaputsakgo chu kapaxkikgo latamanin. Xlakan paxuwakgo akxni chatum makglakgalhina makgxtakga tuku nitlan tlawama, uma wamputun pi paxuwakgo akxni chatum kskujni Jehová lakgtaspita o akxni chatum lataman tsuku lakgapasa xaxlikana chu lakgpali tuku talakaskin xlakata tlan naskujnani Jehová (kalikgalhtawakga Lucas 15:10). Ángeles na kinkamakgtayakgoyan akxni lichuwinanaw Dios (Apoc. 14:6). Maski xlakan ni wa katachuwinankgo latamanin, tlan nakinkapulalinkgoyan xlakata nakatekgsaw tiku lakgapasputunkgo Jehová. Xlikana, nila nawanaw pi chatunu chatunu latamanin tiku katekgsaw wa ángeles tlawakgonit pi nakatekgsaw. Jehová tlan atanu tuku namaklakaskin, chuna la xʼespíritu santo, xlakata nakamakgtaya latamanin o xlakata nakapulalin xlakskujnin (Hech. 16:6, 7). Pero Jehová lu kamaklakaskin ángeles. Wa xlakata, akxni lichuwinanaw Dios liwana kakatsiw pi xlakan kinkamakgtayamakgon (kaʼakxilhti recuadro «Kakgalhtika xʼoracioneskan»).b
Akgtum tamakgaxtokgat tiku kilichuwinankgolh Dios kcarrito taspitmakgo kxchikkan. Tala akxilha chatum puskat tiku tasiya pi lipuwama. Lakapastaka pi ángeles tlan nakinkapulalinkgoyan xlakata nakatekgsaw latamanin tiku maklakaskimakgo tamakgtay. Wa xlakata, xla tachuwinan chu tlan mamakgkatsini (Kaʼakxilhti párrafo 8).
9. ¿La tlan nakapaxkiyaw latamanin chuna la tlawakgo ángeles?
9 ¿La tlan nakapaxkiyaw latamanin chuna la tlawakgo ángeles? Akxni kcongregación makatsininankan pi wi tiku taspitparanit kxkachikin Dios, tlan napaxuwayaw chuna la paxuwakgo ángeles. Xatapaxuwan kamakgamakglhtinaw tala chu kawaniw pi lu paxkiyaw (Luc. 15:4-7; 2 Cor. 2:6-8). Atanu la natlawayaw chuna la tlawakgo ángeles, wa pi lu naliskujaw tlakg nalichuwinanaw Dios (Ecl. 11:6). Chu chuna la ángeles kinkamakgtayakgoyan akxni lichuwinanaw Dios, akinin na tlan nakamakgtayayaw natalan. Max tlan nawaniyaw chatum xasasti publicador pi akxtum naʼanaw talichuwinanaw Dios, o namakgtayayaw chatum tala tiku lina kata o tatatla xlakata tlan nalichuwinan Dios.
10. ¿Tuku kinkamasiyaniyan xliʼakxilhtit Sara?
10 ¿Chu komo nialhla nalichuwinanaw Dios chuna la akinin tlawaputunaw? Maski chuna, tlan nalakputsayaw atanu la tlan akxtum nakataskujaw ángeles. Kalichuwinaw tuku akgspulalh chatum tala xalak India tiku wanikan Sara.c Akgpuxam kata lata precursora xlitaxtunit pero tatatlalh chu nialhla takilh. Uma lu makgalipuwa. Pero xlakata natalan makgtayakgolh, chu xlakata Sara ankgalhin xlikgalhtawakga xBiblia, tsinu tsinu tsukupa paxuwa. Talakaskilh nalakputsa atanu la tlan nalichuwinan Dios. Xlakata nila xtawila chu natlawa cartas, kajwatiya tlan xlichuwinan Dios kteléfono. Wa xlakata, katachuwinalh latamanin tiku xapulana xkalakgapaxialhnan, chu umakgolh latamanin litachuwinankgolh Sara amakgapitsi tiku na max xlikgalhtawakgaputunkgolh Biblia. ¿La kitaxtunilh Sara? Ni lhuwa papaʼ titaxtulh, Sara xkamakgalhtawakgema 70 latamanin. ¡Lu lhuwa xwankgonit chu asta nialhla kamakgalhtawakgelh! Wa xlakata, kaskinilh tamakgtay amakgapitsi natalan xalak congregación. Lhuwa tiku xkalimakgalhtawakgemaka Biblia ankgo ktamakxtumit. Xlikana pi ángeles max lu paxuwakgo akxni akxtum kataskujkgo natalan tiku lakputsakgo la tlakg nalichuwinankgo Dios, chuna la Sara.
ÁNGELES LIMASIYAKGO PI TAYANIKGO
11. ¿La limasiyakgo ángeles tiku ni makgxtakgkgo Dios pi tayanikgo?
11 Ángeles tiku ni makgxtakgkgo Dios kinkawilinikgoyan xatlan liʼakxilhtit xlakata natayaniyaw. Akglhuwa mil kata tayanikgonit tuku ni xaʼakgstitum chu tuku nitlan tlawakan. Akxilhkgolh la Satanás chu lhuwa ángeles tiku pulana kskujnikgo Dios talalakatawakakgolh (Gén. 3:1; 6:1, 2; Jud. 6). Biblia lichuwinan chatum ángel tiku talachipalh chatum tliwakga demonio (Dan. 10:13). Chu chuna la titaxtunit kilhtamaku, ángeles akxilhkgonit pi lhuwa latamanin ni skujniputunkgo Jehová. Maski chuna, xlakan ni makgxtakgkgo Jehová chu chuntiya xatapaxuwan skujnanimakgo. Katsikgo pi nachan kilhtamaku akxni Jehová namasputu tuku ni xaʼakgstitum.
12. ¿Tuku nakinkamakgtayayan natayaniyaw?
12 ¿La tlan natayaniyaw chuna la ángeles? Max akinin na akxilhnitaw tuku ni xaʼakgstitum o kinkaputsastalanikanitan, pero chuna la ángeles, liwana katsiyaw pi nachan kilhtamaku akxni Dios namasputu putum tuku nitlan. Wa xlakata, chuna la ángeles tiku ni makgxtakgkgo Jehová, akinin «ni kalimakgxtakgwi chuna la tlawamaw tuku tlan» (Gál. 6:9). Nachuna, Jehová malaknu pi nakinkamakgtayayan xlakata tlan natayaniyaw (1 Cor. 10:13). Kaskiniw pi kakinkamaxkin xʼespíritu santo nema nakinkamakgtayayan nakgalhkgalhinanaw chu nakgalhiyaw tapaxuwan (Gál. 5:22; Col. 1:11). ¿Tuku tlan natlawaya komo putsastalanipaka? Kalipawanti Jehová chu ni kapekuanti. Xla ni miʼakstu katimakgxtakgni chu namaxkiyan litliwakga (Heb. 13:6).
ÁNGELES MAKGTAYANANKGO XLAKATA SKULUNKU NATAWILA CONGREGACIÓN
13. ¿Tuku lu xlakaskinka taskujut kalakgayawakanit ángeles kʼuma xaʼawatiya kilhtamaku? (Mateo 13:47-49).
13 Kʼuma xaʼawatiya kilhtamaku, Jehová kalakgayawanit ángeles akgtum lu xlakaskinka taskujut (kalikgalhtawakga Mateo 13:47-49). Xlakata kalitachuwinamaka Dios, lhuwa latamanin talakatsuwimakgo kxkachikin Jehová. Makgapitsin lakgpalikgo tuku talakaskin xlakata tlan kstalaninanin Cristo nalitaxtukgo, pero amakgapitsin nichuna tlawakgo. Ángeles kalakgayawakanit «nakalaksakxtukgo tiku lixkajni likatsikgo kxlakgstipankan tiku xaʼakgstitum». Akxni chuna tlawakgo, makgtayanankgo xlakata nitu nalixkajwanan congregación. Pero uma ni wamputun pi komo wi tiku tamakgatlini xkachikin Jehová nikxnila katitaspitli. Na ni wamputun pi nikxni katiʼanalh taʼakglhuwit kcongregación. Maski chuna, tlan nalipawanaw pi ángeles lu liskujmakgo xlakata skulunku natawilakgo congregaciones.
14, 15. ¿La tlan namakgtayananaw xlakata skulunku natawila congregación chuna la tlawakgo ángeles? (Na kaʼakxilhti dibujos).
14 ¿La tlan namakgtayananaw xlakata skulunku natawila congregación chuna la tlawakgo ángeles? Lu kiliskujatkan xlakata nitu nalixkajwananaw kkilatamatkan chu kkintakanajlakan. Chatunu akinin kilikuentajtlawatkan kinakujkan, chu chuna natlawayaw komo liwana nakalaksakaw tiku katalalinaw chu nalakgmakganaw putum tuku xtlawalh pi xtamakgatliniw Jehová. Chuna namakgtayananaw xlakata congregación skulunku natawila (Sal. 101:3). Na tlan nakamakgtayayaw kinatalankan xlakata ni namakgxtakgkgo Jehová. Kalilakpuwaw, ¿tuku kilitlawatkan komo nakatsiyaw pi chatum tala tlawanit akgtum lanka talakgalhin? Xlakata paxkiyaw kintalakan, namakgpuwantiniyaw nakatachuwinan lakgkgolotsin. Komo nichuna natlawa, natalakaskin pi akinin nakamakatsiniyaw lakgkgolotsin tuku tlawanit. Lakaskinaw pi tunkun kamakgtayaka uma kintalakan tiku taxlajwaninit xtakanajla (Sant. 5:14, 15).
15 Makgapitsi tiku tlawakgo laklanka talakgalhin, talakaskin nakatamakxtukan kcongregación. Akxni chuna la, nialh katalalinaw (1 Cor. 5:9-13).d Uma makgtayanan xlakata skulunku natawila congregación. Nachuna, akxni nialh katalalinaw tiku katamakxtukanit kcongregación kalimakgtayayaw xlakata max uma nakamalakpuwani nalakgtaspitparakgo Jehová. Komo chuna natlawakgo, lu napaxuwayaw chuna la Jehová chu ángeles paxuwakgo (Luc. 15:7).
¿Tuku kilitlawatkan komo nakatsiyaw pi chatum tala tlawanit akgtum lanka talakgalhin? (Kaʼakxilhti párrafo 14).e
16. ¿Tuku natlawaya wix xlakata nastalaniya xliʼakxilhtitkan ángeles?
16 Akgtum lanka talakgalhaman pi Jehová kinkamaxkiyan talakaskin lhuwa tuku nakatsiniyaw xpalakatakan ángeles chu akxtum nakataskujaw. Kaliskujwi nastalaniyaw xliʼakxilhtitkan chu nataktujuyaw, nakapaxkiyaw latamanin, natayaniyaw chu naliskujaw xlakata skulunku natawila congregación. Komo nastalaniyaw xliʼakxilhtitkan ángeles tiku ni makgxtakgkgo Jehová, na tlan namakgtapakgsiyaw kxfamilia Jehová chu nakakninaniyaw putum kilhtamaku.
TAKILHTLIN 123 Kakgalhakgaxmatwi xkachikin Jehová
a Maski lamakgo lhuwa ángeles, Biblia kajwatiya wan tuku kawanikan chatiy ángeles: Miguel chu Gabriel (Dan. 12:1; Luc. 1:19).
b Natekgsa atanu experiencias kʼÍndice de las publicaciones Watch Tower. Kaputsa niku wan «Ángeles» chu alistalh niku wan «dirección angélica (ejemplos)».
c Makgapitsi tukuwani kalakgpalikanit.
d Chuna la lichuwinanka kXlipulaktiy tamakatsin xla Lakgkgolotsin tiku Pulalinankgo kata 2024, komo chatum tiku tamakxtukanit kcongregación naʼan ktamakxtumit, chatunu natalan xlilaksakat, chuna la nawani xtalakapastakni, komo napakgachipa chu nawani pi tlan pi anit ktamakxtumit.
e TUKU TASIYA KDIBUJO: Chatum tala puskat ma’akgpuwantini xʼamiga nakatachuwinan lakgkgolotsin xalak congregación. Titaxtu makgapitsi kilhtamaku, uma tala kawani lakgkgolotsin tuku lanit xlakata xʼamiga ni katachuwinalh.