Sampela Tok i Kam Long Olgeta Hap
Husat i Lukim Em Pastaim
Nius Corriere della Sera i tok, i no longtaim i go pinis na Pop John Paul Namba 2 i bin strongim wanpela bilip bilong misin bilong bipo olsem, ‘bihain long kirap bek, Jisas i kamap pastaim long Santu Maria—paslain long ensel i tokaut long ol meri.’ Fopela Gutnius i no truim dispela tok na sampela man i tingting planti long dispela samting. Wanpela man Katolik bilong Itali na em i save raitim ol buk, em Sergio Quinzio, i stori long tingting bilong pop na bilip bilong misin Katolik long wok bilong Maria, na em i tok: ‘Pasin bilong givim bel tru long Maria’ i mekim na maski ‘sampela tok i no stap long Baibel, olgeta taim ol Katolik i save bilipim.’ Na em i tok moa olsem: ‘Dispela tingting nau tasol pop i kamapim i mekim na ol i tok long sampela samting i no stap tru long Fopela Gutnius.’
Givim Bel Tumas Long Pilai Soka
Sampela man long Inglan i save lukim pilai soka na givim bel tru long dispela spot, ol i laik mekim narapela kain samting tru. Ol i laik taim ol i dai na ol man i kukim pinis skin bilong ol, ol i mas bungim pipia olsem sit bilong paia na tromoi long ples soka bilong tim ol i save laikim. Long olgeta yia inap 25 man i save askim wanpela tim planti man i save laikim long mekim olsem. Planti man i laik dispela samting i kamap taim ol i dai, olsem na Asosiesen Bilong Kikbal long Inglan i givim toksave long olgeta klap bilong pilai soka long ol i mas mekim wanem long dispela pipia bilong ol man ol i kukim pinis skin bilong ol. Nius The Medical Post i kamapim toksave bilong dispela asosiesen olsem: ‘No ken tromoi olgeta pipia, liklik hap tasol. Sapos yu tromoi planti, dispela bai mekim na gras inap dai. Kisim brum na brumim pipia i go nabaut.’
Ol Samting Pikinini Inap Kisim Nogut Long En
Lain Helt na Welfe long Japan i kamapim wanpela ripot i stori long ol bebi i “wokabaut long skru.” Long nau planti bebi moa i popaia na daunim ol samting i gat marasin nogut long en. Long 1992, inap 50 pesen bilong ol samting nogut ol bebi i daunim, em samting bilong smok. Sampela bebi i dring liklik hap bia ol man i lusim long tin na i gat hap pipia smok i stap insait long en. Na sampela i daunim hap pipia smok i stap long liklik plet bilong tromoi pipia smok na i gat liklik wara samting tu i stap long en. Na sampela samting moa ol bebi i save daunim na em inap bagarapim skin bilong ol i olsem: Marasin, ol liklik samting pikinini i save pilai long en, mani, sampela kain kaikai, marasin bilong penim pes samting. Dispela i mekim na sampela bebi i bin kisim bikpela sik. Dispela lain long Japan i tokaut olsem, planti hevi olsem i kamap namel long 5 klok apinun i go inap 9 klok nait taim planti bilong famili i stap long haus na ol inap lukautim pikinini.
Tok Pait Long Baptais
Long nau Kolorado Springs, Amerika, em wanpela nambawan taun bilong wok evanjelis bilong ol misin i holim nating nem Kristen. I no longtaim i go pinis na tok pait i kamap long pasin bilong ol long mekim ol pikinini i kamap Kristen. Wanpela nius (Denver Post) i stori olsem, misin Konaston Baptis i save mekim wok long 16 bas bilong raun long taun bilong painim ol pikinini. Ol pikinini i laik kalap long bas, long wanem, misin i tok promis long pikinini bai kisim loli na loliwara na ol inap insait long wanpela bikpela de bilong amamas bilong lotu. Planti papamama i orait long pikinini i kalap long bas na i go, tasol ol i kirap nogut taim pikinini i kam bek long haus na stori olsem em i bin kisim baptais. Pasin bilong ol dispela “evanjelis” em long askim papamama pastaim long sainim wanpela pepa bilong tok orait long pikinini bilong ol i ken kisim baptais, tasol sampela taim ol i no mekim olsem. Nius Post i tok, pasto bilong misin i stori long pepa papamama i mas sainim olsem: ‘Pepa i mekim na mipela i no inap hariap na mekim wok.’
Pe Bilong Abrusim Bagarap
Planti saientis i pret long bikpela senis bai kamap long san na ren na win long olgeta hap. I mas i gat hamas mani bilong abrusim dispela hevi? Saveman Klaus-Peter Möller i olsem gopas bilong wanpela lain long Hanova, Jemani, (Eduard Pestel Institute for System Research), i bin skelim dispela samting na em i tok, i gat rot sapos ol i mekim wok long save bilong saiens long nau. Wanpela nius bilong Jemani (Süddeutsche Zeitung) i tok, samting dispela saveman i tingting pinis long en i olsem: Ol man i no ken mekim bikpela wok moa (ol i mas lusim inap 75 pesen) long ol samting ol i save kamapim paia long en long nau, olsem kol na wel na ges. Ol i mas mekim wok long ol narapela samting—ol samting i no save rausim long win marasin nogut kabon-daioksait. Dispela i gat bikpela pe? Saveman Möller i ting pe i olsem 22.5 trilion kina, o 4,000 kina long olgeta wan wan man meri pikinini i stap long nau. Olsem dispela nius i tok, bilong mekim dispela bikpela wok tru, ‘olgeta man i mas givim bel long mekim.’
Sik Sagas na Blut
Wanpela liklik binatang insait long skin bilong man i save kamapim sik Sagas. Dispela sik bai stap nating insait long skin bilong man inap sampela yia, na bihain em i bagarapim klok na klok i hatwok long pamim gut blut. Long nau long Latin-Amerika inap 18 milion manmeri i gat dispela sik. Planti man i kisim dispela sik long rot bilong blut long haus sik, em blut ol i no bin glasim gut. Nau tasol wanpela nius (Bolivian Times) i tok: ‘Ol i mekim wok bisnis long blut long baim blut long olgeta hap, olsem na ating dispela i wanpela as na ol i no glasim gut olgeta blut. Sapos ol i glasim na skelim blut bilong save, blut i gat sik o nogat, dispela i mekim na ol i no inap kisim bikpela winmani.’ Long Disemba 24, 1993, nius El Diario bilong La Pas, i tok: ‘Retkros bilong Bolivia i tokaut olsem, inap 50 pesen bilong blut ol i givim long ol man long ol haus sik bilong dispela kantri i nogut, long wanem, sik Sagas, o malaria, o hepataitas, o sifilis, o AIDS i stap long dispela blut.’
Smok Rokrok i Senisim Pasin Bilong Rapim Tang Long En
Inap longpela taim sampela man bilong kisim drak nogut i save wanpela kain marasin ol i kolim bufotenin i stap long skin bilong sampela kain rokrok. Dispela marasin inap longlongim tingting. Tasol dispela marasin i wanpela marasin nogut tru. Taim sampela dok i holim dispela kain rokrok na kaikai, ol i dai. Wanpela nius (The Wall Street Journal) i tok, dispela i pretim sampela man i save kisim ol drak nogut na bipo ol i save rapim tang bilong ol long skin bilong rokrok. Nau ol i “smok rokrok.” Ol i save kisim dispela marasin nogut i olsem wel i stap long skin bilong rokrok na mekim i drai na smok. Ol dispela man i ting taim ol i mekim drai dispela wel, hat i save rausim gip bilong en. Maski ol i ting olsem, nau gavman i tambuim ol man long mekim ol dispela samting long rokrok. Long Amerika, marasin bufotenin i stap long lista bilong ol marasin nogut na i tambu long mekim wok long ol. Polis i bin holim wanpela man i wok bisnis long rokrok. Nius Journal i tok, polis i holim ol rokrok bilong em tu.
Sik Kensa i Go Bikpela Moa Long Ol Meri Frans
Long Frans planti meri i smok, winim bipo. Long nau planti yangpela meri i smok, winim ol yangpela man. Kirap long 1977 i kam inap nau, winim inap tupela taim ol meri i save smok planti (winim 20 smok long wanpela de). Olsem na yumi no kirap nogut long save, nau planti meri moa i kisim ol sik kensa em smok i save kamapim. Wanpela nius bilong Paris (Le Figaro) i kamapim ripot olsem, long olgeta yia long Frans i gat 20,000 meri moa i save kisim sik kensa long wetlewa, na long olgeta hap graun em 800,000. Long Amerika na Kanada winim inap 3-pela taim ol meri i save dai long sik kensa long paip i save go daun long wetlewa. Long Briten, Japan, Swiden, winim inap tupela taim. Nau tasol long Paris ol dokta i miting na ol i stori long sik kensa long wetlewa samting na ol dokta i tok, ‘nambawan samting bilong pasim sik kensa i save kamap long smok, em pasin bilong lusim smok.’
Planti Man i No Go Long Lotu Long Netelan
Wanpela nius bilong gavman bilong Holan (Staatscourant) i tok, sapos ol man i no senisim pasin bilong ol, long yia 2020 inap 75 pesen bilong ol man bilong Holan bai i no gat wanpela lotu. Nau tasol ol i skelim dispela samting na kamapim wanpela ripot i gat het-tok olsem: “Pasin Bilong Tingim Ol Samting Bilong Skin Long Netelan—1966-1991.” Dispela ripot i tok i gat 4-pela bikpela grup bilong ol Holan: Inap 28 pesen bilong ol, em papamama i no bin lainim ol long lotu; 33 pesen, em papamama i lainim ol long lotu, tasol ol i lusim; 28 pesen, em papamama i lainim ol long lotu, tasol wan wan taim ol i go long lotu o ol i no go long lotu; 11 pesen tasol i save go long lotu long olgeta taim. Dispela nius (Staatscourant) i tok, dispela hevi i bikpela moa long ol Katolik. Nius i tok: ‘Tingting bilong ol Katolik i narapela kain long tingting bilong ol pris bilong ol. I olsem ol pris i no gat strong moa.’