Dijeridu na Ol Narapela Kain Krai Bilong En
WANPELA MAN LONG OSTRELIA I RAITIM DISPELA STORI BILONG KIRAP!
KAM wantaim mipela long wanpela korobori bilong ol Aborijini. Em i no longwe tumas long Dawin, em biktaun bilong Noten Teritori, Ostrelia; long ka em inap olsem 2-pela aua samting tasol. Long bipo, ol Aborijini i bin wokim korobori paslain long ol i pait wantaim narapela lain Aborijini, tasol planti korobori bilong nau ol i wokim bilong ol turis. Yumi bai go long dispela kain korobori.
Ol man i insait long korobori ol i bin penim skin bilong ol na ol i sanap isi na wetim musik bilong kirapim danis bilong ol. Em nau, musik i kirap na dispela hap mipela stap long en long bus i no stap isi moa, strongpela krai bilong musik i go nabaut nabaut. Na sampela i paitim tupela sotpela stik wantaim na krai bilong stik i stret wantaim musik i kamap long dijeridu.
I no gat planti man long ol narapela kantri i bin harim musik bilong dijeridu, em samting ol Aborijini bilong Ostrelia tasol i save wokim musik long en. Planti dijeridu ol i wokim long han bilong diwai kumarere i no gat namel bilong en, na longpela bilong en i olsem wan mita i go inap wan na hap mita samting. Man bilong wokim musik i sindaun long graun klostu long hap ol i danis na winim dijeridu bilong em, em wanpela samting i luk olsem mambu nating, tasol i narapela kain.
Narapela Kain Krai
Nek bilong musik bilong dijeridu i no save go antap o go daun tumas, krai bilong en i go tasol na no gat malolo, tasol em inap kamapim ol narapela kain krai. Wanpela taim krai bilong en i olsem krai bilong wanpela musik tasol, na narapela taim krai bilong en i olsem planti musik i wok wantaim.
Paslain long ol waitskin i kam long Ostrelia inap 200 yia i go pinis, ol Aborijini i save raun long ol hap not bilong Ostrelia, ol tasol i bin save long dijeridu. Ol i bin wokim musik long en bilong danis long ol korobori bilong ol, em ol danis bilong makim ol stori bilong tumbuna long skai na graun i kamap olsem wanem. Long dispela taim ol man i save tru long winim dijeridu ol i gat nem, na long nau tu, man i gat save long dispela samting, em tu i gat nem long lain bilong em.
Ol man i save tru long winim dijeridu, planti taim ol i save wokim nek bilong ol bilong kamapim krai bilong ol animal na pisin olsem lap bilong kukabara; singaut bilong weldok bilong Ostrelia, o dingo; gutpela krai bilong pisin balus; na planti kain krai moa.
Buk The New Grove Dictionary of Music and Musicians i stori long man i winim dijeridu olsem: ‘Sampela samting em i save long en em long wokim stret na wokim kwik tang bilong em, bosim gut pasin bilong em long pulim win, pasim gut maus bilong em long maus bilong dijeridu, na em inap tingim gut musik. Em i no gat masin samting, tasol Aborijini i bin mekim wok long wanpela hap mambu nating na dispela samting i kamap wanpela gutpela musik tru, long wanem, em i bin mekim wok long gutpela tingting bilong em long musik na gutpela save bilong em long wokim ol samting long han.’
Wanpela samting i narapela kain long musik bilong dijeridu em krai bilong en, em i save go tasol na no gat malolo. I olsem man i winim dijeridu em i no inap sot long win, long wanem, long olgeta 10-pela 10-pela minit dijeridu bai krai na no gat malolo.
Wokim Dijeridu
Wanpela Aborijini bilong wokim dijeridu em i gat save long raun long bus na painim wanpela strongpela diwai i stret long wokim dijeridu—diwai kumarere sapos em inap painim. Em inap mekim wok long diwai i no strong tumas, tasol em i laikim strongpela diwai, long wanem, krai i kamap long en i nambawan. Em i mas painim diwai i stap klostu liklik long ol haus bilong anis bilong kaikai diwai, long wanem, dispela kain anis i helpim wok bilong kamapim dijeridu. Ol i save kaikai namel bilong ol han bilong diwai ol i wokim dijeridu long en.
Bihain long man i makim han bilong diwai em i laik mekim wok long en, em i katim long mak em yet i laikim. Longpela bilong en bai makim kain nek bilong musik dijeridu bai kamapim. Nau em i rausim skin bilong hap diwai na klinim olsem man i save klinim wanpela samting long sanpepa. Em i save mekim olsem na ol liklik baret i no inap kamap long en, na em i klinim namel bilong en tu. Sapos ol anis i bin kaikai bikpela hap bilong namel bilong hap diwai, wanpela mani olsem bikpela bilong wan kina, em inap ran i go daun insait long en. Nau man i mas tingim bilas bilong dijeridu; ol i save penim gutpela tru. Tasol dijeridu i no redi yet bilong wokim musik long en.
Olgeta taim man i winim dijeridu, maus bilong em i save rapim diwai na dispela inap mekim na skin arere long maus bilong em bai skrap. Olsem na long maus bilong dijeridu ol i save penim wanpela kain gumi ol binen i save wokim na maus bilong man i winim dijeridu i no inap skrap. Tasol long nau ol i save wokim planti dijeridu long faktori, na planti bilong ol, ol i wokim long diwai i no strong. Tasol dijeridu ol i wokim long faktori i no gat gutpela krai olsem dijeridu ol i wokim long strongpela diwai.
Nau korobori i laik pinis na dispela nait mipela i bin sindaun ausait aninit long ol sta, em tu i laik pinis. Tasol nau mipela i gat narapela kain tingting long dijeridu; mipela i no ting em i wanpela samting bilong lukluk long en tasol, nogat. Tru tumas, gutpela musik bilong dijeridu i litimapim nem bilong ol Aborijini, em ol man bilong laikim tru musik na ol i bilong dispela kantri i stap daunbilo tru.
[Piksa long pes 24]
Sampela dijeridu i gat kala kala
[Piksa long pes 25]
Wanpela korobori bilong ol Aborijini
[Piksa Kredit Lain long pes 25]
Ol Aborijini pes 24-25: By Courtesy of Australian Northern Territory Tourist Commission