Ol i Flai i Go!
KLOSTU em tudak, na em mun Oktoba samting, na win i kol liklik. Ples i stap isi tru, tasol i no longtaim na sampela welpato i singaut strong. Wantu inap 20 welpato i flai antap na wokim lain olsem mak bilong wanpela traipela leta V. Ol i paitim strong wing bilong ol. Wanpela welpato i saitim i go long han kais na i flai i go long baksait bilong dispela lain welpato. Dispela narapela kain samting i kirapim tru tingting bilong mi. Bilong wanem ol welpato i bihainim mak bilong leta V taim ol i flai? Na ol i save flai i go we?
Welpato em wanpela pisin i save stap long wara, na em i bilong lain pato. Long olgeta hap bilong graun i gat 40 kain kain pato, na planti bilong ol i stap long Esia, Not Amerika na Yurop. Planti man moa i save long pato bilong Kanada, em i gat longpela blakpela nek na waitpela mak long hap bilong winpaip. Long wanpela lain pato long Kanada, ol welpato man i bikpela pinis, hevi bilong ol inap olsem 8 kilo na wing bilong ol i longpela i go inap 2 mita. Long taim bilong san, dispela welpato i save stap long hap not long Alaska na noten Kanada na flai i go long saut long Meksiko long taim bilong kol.
Taim bilong ol long flai i go saut o not i bikpela samting. Sapos ol i kam long hap not hariap tumas, wara i ais yet na i no gat planti kaikai. Olsem na ol welpato bilong Kanada i kam long hap not taim san i wok long kamap strong liklik na ples i no kol tumas. Taim ol i kamap long ples bilong ol, ol welpato i save bruk i go tupela tupela na ol i wokim haus bilong ol long kamapim pikinini.
Taim ol welpato i flai long mak bilong leta V, dispela i helpim ol long narapela i ken lukim gut narapela na kwiktaim ol inap senisim rot na spit bilong ol. Na tu, sampela saveman i ting taim wanpela welpato i flai i go pas, dispela i kamapim wanpela kain win i save helpim ol narapela welpato i flai bihain long en. Planti taim sampela famili welpato i flai wantaim, na ol welpato i bikpela pinis i save senis senis long flai i go paslain.
Planti taim ol pato bilong Kanada i save yusim wankain haus long olgeta yia. Ol i save wokim haus long ol liklik stik na gras samting. Long laip olgeta, ol welpato i gat wanpela poroman tasol. Sapos wanpela poroman i dai, welpato i stap laip yet bai kisim narapela poroman. Tasol planti taim welpato bai stap wanpis tasol.
Welpato meri i save putim 4-pela i go 8-pela kiau, na em i save sindaun antap long ol inap 28 de. Ol papamama i save lukautim gut ol pikinini. Taim wanpela i laik mekim nogut long ol o long ol pikinini bilong ol, papamama i save pait strong. Ol inap pait strong long tupela wing bilong ol long rausim ol birua.
Taim ol bebi pato i stap yet long kiau, ol i kirap long toktok wantaim. Krai bilong nek bilong ol i sap tru (bilong kamapim olsem ol i amamas), na tu, ol inap mekim krai bilong makim olsem ol i pret. Taim welpato man na meri i save toktok wantaim na taim ol i toktok wantaim ol pikinini bilong ol, ol i save mekim kain kain singaut. Ol saveman i kisim save olsem ol welpato bilong Kanada i gat 13 narapela narapela kain singaut.
Ol welpato i kamapim ples klia olsem ol i gat “gutpela tingting tru.” (Sindaun 30:24) Dispela i givim tru biknem long God Jehova em dispela Man i bin wokim olgeta samting—na em i wokim tu ol pisin bilong ples antap.—Song 104:24.
[Blok/Ol Piksa long pes 31]
Yu save?
● Taim ol nupela welpato i kamap, wantu ol na papamama bilong ol i lusim haus bilong ol. Ol famili i save pas gut wantaim long olgeta taim.
● Wanpela kain welpato (Bar-headed geese) i save flai antap long maunten Everest; dispela maunten i go antap inap 8,900 mita.
● Sampela kain welpato i save flai inap 1,600 kilomita na ol i no save malolo liklik taim ol i flai i go longwe olsem.
● Taim wanpela lain welpato i flai wantaim, na ol i flai long wankain spit olsem wanpela welpato i flai em yet, ol i no save paitim wing planti taim, olsem na klok bilong ol i no save wok hariap.
[Kredit Lain]
Top left: U.S. Fish & Wildlife Service, Washington, D.C./Duane C. Anderson
[Piksa Kredit Lain long pes 30]
Flying geese: © Tom Brakefield/CORBIS