Gençler Soruyor . . .

Araba Kullanmaya Hazır Olduğuma Ana-babamı Nasıl İkna Edebilirim?

Geçtin! Gerçi bayağı heyecanlıydın. Ve imtihanını yapan iriyarı memur tek bir defa bile gülümsemedi. Buna rağmen, babanın arabasını istenilen manevralardan geçirip bir profesyonel gibi park etmeyi becerdin. Evet, sürücü ehliyetinin gururlu sahibi oldun!

Fakat, ana-baban nedense senin heyecanını paylaşmıyor. Bu hafta sonu için babandan arabayı almak istediğinde, ondan sadece “düşünürüz,” gibi belirsiz bir cevap geldi. Cevap için onu sıkıştırdığında, kesin bir “hayır!” aldın.

“Haksızlık bu,” diyorsun, “artık ehliyetim var!”

CEBİNDEKİ yeni ehliyetle, ailenin arabasını kullanmakla ilgili rüyaların gerçekleşmek üzere görünüyor. Fakat ana-baban senin bu coşkuna katılmıyorsa, hayal kırıklığına uğrayabilirsin. Eski bir sözün dediği gibi: “Başka güne atılan ümit yüreği hasta eder; fakat dilek yerine gelince, hayat ağacıdır.” (Süleymanın Meselleri 13:12) Araba kullanmaya hazır olduğuna ana-babanı nasıl ikna edebilirsin?

Ana-babanın Görüşü

Bir sürücü ehliyeti almak sevindirici bir şeydir. Fakat araba kullanmak bir hak değildir. Sadece yöresel yetkililerin yargısına değil, ana-babanın da kararına bağlı olan bir imtiyazdır. Ve ana-baban, senin, ölümle sonuçlanan kazalarla ilgili istatistiklere konu olabilmenden korkabilirler. Bir annenin dediği gibi: “Oğlum geçen hafta sürücü imtihanından geçti. O zamandan bu yana uykum kaçtı. Dün, ilk defa arabamı tek başına kullandı. Bu, hayatımın en uzun yolculuğuydu.”

Bu konuda mali sorunlar da önemli bir rol oynayabilir. Bazı ülkelerde ailenin sürücüler listesine bir genç eklendiğinde, araba sigorta şirketleri otomatikman primleri artırırlar. Ek bir sürücü, arabanın daha çok aşınmasına neden olur ve dolayısıyla daha çok tamirat demektir. Ana-baban en çok senin sağlığın ve güvenliğinle ilgilense de, şüphesiz, arabanın parlak yeni tamponunda olabilecek bir çizik de onların aklından geçmiyor değildir.

Küçük Şeylerde Sadık Olmak

İsa Mesih’in söylediği bir prensip burada da geçerlidir: “En azda sadık olan çokta dahi sadıktır; en azda sadakatsiz olan çokta dahi sadakatsizdir.” (Luka 16:10) The Family Handbook of Adolescence (Erginliğin Aile Rehberliği) adlı kitap, ana-babalara şöyle demektedir: “Araba kullanma sorumluluğunun en iyi göstergesi, gencin başka konularda gösterdiği sorumluluktur. Bir delikanlı, belirli kurallara bağlı kalacağını ve genelde güvenilir olduğunu gösterirse, araba kullanırken de, onun bu nitelikler tarafından sevk edileceği olasıdır.” Böylece ‛cumartesi akşamı arabaya gerçekten ihtiyacım var’ diye sızlanmadan önce, ana-babanın gözünde gerçekten güvenilir olduğunu kanıtlayıp kanıtlamadığını kendine sor.

Örneğin, okuldaki notların nasıl? Matematikten geçtiğini kabul edelim, bu, arabanın anahtarlarını almak için bir neden görünmeyebilir. Fakat okulu ciddiye almıyorsan, neden ana-baban, trafik kurallarını daha ciddiye alacağını düşünsün? Evle ilgili sana verilen görevleri de bir düşün. Ana-baban, çöpleri bile zamanında dışarıya koyacağına güvenemiyorsa, arabayla bir yere gittiğinde, zamanında eve döneceğine neden inansın? Odanın durumu nasıl? Annen her tarafa dağıtılan giysilerinden ötürü yeri bile göremiyorsa, pırıl pırıl arabasını sana vermeye eğilimli olacak mı dersin?

Küçük şeylerde güveni ne kadar düşündüğün de, arabanın sana verilip verilmemesinde bir rol oynayabilir. Kaykayda, bisiklette veya basketbol sahasında çok atılgan davranıyorsan, ana-baban muhtemel bir ölüm aracını eline vermeden önce, iki kez düşünür. Evet, ana-baban sana arabanın anahtarını vermeyi düşünmeden önce bile, bazı esaslı değişiklikler yapman gerekli olabilir.

Kızgın Sürücü

Licensed to Kill (Öldürme Yetkisi) adlı kitabın dediği gibi: “Arabanın . . . . direksiyonunun arkasından bazen, tüm insani duyguların en çirkinleri salıveriliyor—nefret, sabırsızlık, düşüncesizlik ve bencillik, bunlardan sadece birkaçıdır. . . . . Arabanın direksiyonunun arkasında bulunan kimse, kendisini sanki zarardan beri hisseder ve bu nedenle, bastırdığı öfke ve gerilim duygularını, karşılık göreceğinden korkmasına gerek olmadan, bırakabileceğini sanır.”

Oysa, saldırgan sürücüler, bu tutumlarının karşılığını çok defa ezilmiş kol ve bacaklar, bereli suratlar, kırılmış ve çatlamış kemikler ve bazen de ölümle ödüyorlar. Öyle ise, başka bir sürücünün senin önünü kestiği, sabırsızca kornasını çaldığı veya senin acelen varken kaplumbağa hızıyla önünden gittiği zaman nasıl tepki göstereceksin? Mesih’in takipçilerine ‛yeni şahsiyeti giymeleri’ söyleniyor. Bu da “her kötülükle beraber her acılık, ve öfke, ve gazap, ve bağırış, ve küfür sizden kaldırılsın” demektir.—Efesoslular 4:24, 31.

Fakat parlamaya veya sabırsızlanmaya eğilimliysen, ana-baban haklı olarak bu eğilimi araba kullanırken de göstereceğinden korkabilir.

Araba Sürme Hünerini Artırmak

Dr. Robert B. McCall, ana-babalara şunu soruyor: “[Çocuğunuzun] hüneri, sabrı, hızı, savunması ve risk alma tutumundan memnun musunuz?” Ana-babaların çoğu memnun değildir.

Başka bir arabanın yanında park etmeyi öğrenmekle beraber, tüm araba sürme hünerlerine sahip olmalısın. Varsa, okuldaki trafik derslerine katılmayı ciddi olarak düşündün mü? Trafik kurallarını, sadece imtihanı kazanmak için bilmekle yetinmemeli, benimsemelisin. Ayrıca birinin ayırt etme yeteneği “kullanışla” yetiştirildiği gibi, araba sürme hünerinin de tecrübeyle geliştirileceğini unutma. (İbraniler 5:14) “Sana özellikle pratik tecrübe gereklidir” diyor profesyonel sürücü Lyn St. James, Seventeen dergisinde. “Direksiyonun arkasında rahat olabilmen için kendine bol vakit tanı.”

Bazı kişiler, gençlerin ehliyet almadan önce altı ay boyunca pratik tecrübe elde etmelerini öneriyorlar. Ne de olsa, yetenek kazanman gereken pek çok konu var: Dönme, sollama, yol verme, ayrıca kaymalar, yokuşlar ve yoğun trafikle başa çıkma gibi. Sürücü olarak ne kadar çok ustalık kazanırsan, ana-baban da sana, o kadar güven duyacaktır.

Her zaman güvene önem verdiğini de göstermen, ana-babanı olumlu yönde etkileyecektir. Emniyet kemerini bir dert olarak görebilirsin, fakat bazıları bir kazada bunların ölüm ihtimalini yüzde 50 oranında azaltacağını iddia ediyorlar! Kontak anahtarını çevirmeden önce (aynalar, lastiklerin havası, kapı kilitleri, sıvı sızıntısı, v.b.) genel bir güvenlik kontrolü yapmayı alışkanlık haline getirmen de iyi olur.

“Baba, Bu Akşam Arabayı Alabilir Miyim?”

Sen güvenilir bir sürücü olduğunu kanıtladıktan sonra, ana-baban, (başlangıçta istemeyerek de olsa) arabayı kullanmana izin verebilirler. Fakat izin verseler de bu, en azından ilk başta, kısıtlamalarla birlikte gelebilir. Öte yandan ana-babanın da bir yere gitmesi gerekebilir ve sırf senin planlarına uymak için her seferinde kendi programlarından vazgeçmelerini bekleyemezsin.

Birçok şey de yeni kazandığın özgürlüğü nasıl kullanacağına bağlıdır. Ailenin arabasını benzin deposu boş ve döşemesi bazı kutu ve kağıtlarla dolu olarak teslim edersen, bu, senin araba kullanma haklarının kısıtlanmasının kesin bir nedeni olur. Ana-baban, araba kullanmana ilişkin koşulları (gerekirse yazılı olarak) belirtmek isteyebilir. Sen ise, belirli bir akşam arabayı kullanmanın karşılığı olarak arabayı yıkayıp cilalamak, benzin deposunu doldurmak, yağ seviyesi ve lastiklerdeki havayı kontrol etmek üzere söz verebilirsin. Okuldan sonra bir işte çalışıyorsan, belki araba sigortasına ve arabanın başka masraflarına katkıda bulunmayı önerebilirsin.

Mukaddes Kitabın, bir çocuğu, “kendi haline bırak”mayı mahkûm ettiğini bildikleri için, ana-baban haklı olarak senin tam olarak nereye ve kiminle gideceğini, ne zaman da döneceğini bilmek isteyebilir. (Süleymanın Meselleri 29:15) Ne de olsa, bir sürücü ehliyeti, her istediğini yapmak veya karşı cinsle uygunsuz davranmak için bir vasıta değildir. Böylece, onlardan gizleyecek bir şeyin olmadığını göstererek, ana-babana karşı dürüst ol. Belirli bir saatte dönmeye söz verdiysen, sözünü tutmaya gayret et. (Matta 5:37) Bunu yapman, arabayı yine alabilmenin emin bir yoludur.

Şunu da unutma: Ana-babanın ve Tanrı’nın önünde trafik kurallarına uyma sorumluluğunu taşıyorsun. (Romalılar 13:1-5) Daha da önemlisi, hem kendi, hem de başkalarının hayatına karşı saygı göstermek zorundasın. (Mezmur 36:9; 55:23) Böylece, gösteriş yapma veya akılsızca bir riske girme dürtüsüne kapılma. Hiçbir zaman içkili araba kullanma.a Sorumlu, sağduyulu ve güvenli bir şekilde araba kullanırsan, ana-baban senin ailenin arabasını makul ölçüde kullanmana seve seve izin verebilir!

[Dipnotlar]

[Sayfa 26’daki resimler]

Ana-babana arabasını her zaman düzenli bir durumda teslim et