Vutivi Byo Hlaya Ni Ku Tsala Eka Vanhu Va Xikwembu

EMINKARHINI ya le ndzhaku a ku ri ni nhlayo leyikulu ya lava tivaka ku hlaya ni ku tsala exikarhi ka vanhu va Xikwembu. Kwalomu ka 3 500 wa malembe lama hundzeke, Muxe u tsale tibuku ta ntlhanu to sungula ta Bibele. Mutlhandlami wa yena, Yoxuwa, u lerisiwe ku hlaya Matsalwa “vusiku ni nhlekanhi” leswaku a ta humelela eka ntirho lowu Xikwembu xi nga n’wi nyika wona. Naswona Xikwembu xi byele tihosi ta Israyele leswaku loko ti kala ti tshama exitshan’weni xa vuhosi ti titsalela tsalwa ra Nawu naswona ti wu hlaya masiku hinkwawo.—Yoxuwa 1:8; Deteronoma 17:18, 19.

Ku hlaya ni ku tsala a swi nga ri swa varhangeri va tiko ntsena. Hambi leswi xi vonakaka xi fanekisela, xileriso lexi a xi ku Vaisrayele va “tsala” nawu wa Xikwembu emarimbeni ya tinyangwa ta vona, xi komba leswaku a va swi kota ku hlaya ni ku tsala. Amosi a ri murisi wa tinyimpfu, naswona Mikiya a ri muprofeta la humaka emakaya; kambe, havambirhi va tsale tibuku ta Bibele.—Deteronoma 6:8, 9; Amosi 1:1; Mikiya 1:1.

Yesu a kota ku hlaya tibuku-nsongwa hinkwato leti huhuteriweke ta Matsalwa ya Xiheveru leti a ti ri emasinagogeni, laha eka khamba rin’wana a hlayeke erivaleni, ivi a kombisa leswaku tsalwa leri a ri kombetela eka yena n’wini. Vaapostola va yena na vona a va tiva ku hlaya ni ku tsala, va tshahile ni ku kombetela Matsalwa ya Xiheveru hi minkarhi yo tala ematsalweni ya vona.—Luka 4:16-21; Mintirho 17:11.

Vanhu Va Xikwembu Namuntlha

Yesu u byele valandzeri vakwe a ku “[va endla] vamatiko hinkwavo . . . vadyondzisiwa . . . [va] va dyondzisa ku hlayisa hinkwaswo leswi [a va] leriseke swona.” U tlhele a vhumbha leswaku “evhangeli leyi ya Mfumo yi ta twarisiwa emisaveni hinkwayo.”—Matewu 24:14; 28:19, 20.

Ku fana ni Vakreste va lembe xidzana ro sungula, Timbhoni ta Yehovha namuntlha ti endla ntirho lowu hi ku chivirika ti dyondzisa ni ku chumayela hi nomu. Va tlhele va hangalasa mahungu yo saseka ya Mfumo hi ku tsala tibuku. Ku sukela hi 1920, Timbhoni ta Yehovha ti humese ni ku hangalasa gidi ra timiliyoni ta Tibibele, tibuku, timagazini ni swiphephana hi tindzimi leti tlulaka 200.

Timiliyoni emisaveni hinkwayo ti angule kahle, naswona ti hundzuke vadyondzisiwa va Kreste. Exikarhi ka vona ku na vavanuna ni vavasati lava nga kotiki ku hlaya ni ku tsala. Vanhu lava vo tsandzeka ku hlaya ni ku tsala a hi Vakrestenyana—vo tala va tirhele Xikwembu nkarhi wo leha, va tiyiselele ku xanisiwa hi timhaka ta vukhongeri naswona va kombise rirhandzu ra vona eka Yehovha hi ku hlayisa milawu ya yena.—1 Yohane 5:3.

Vo tala va vona va navela ku tiva ku hlaya ni ku tsala, va tsundzuka leswaku ku tiva ku hlaya ni ku tsala i xilotlelo lexi nga ta pfula ndlela yo hlanganyela hi xitalo eku gandzeleni ka Xikwembu. Eminhlanganweni, va lava ku hlanganyela eku hlayeni ka Bibele ni tibuku ta Vukreste, naswona va lava ku hlaya marito ya risimu leswaku va ta yimbelela xikan’we ni vamakwavo va moya. Emakaya, va navela ku tiaka hi voxe ni mindyangu ya vona hi dyondzo ya Bibele. Evutirhelini va navela ku dyondzisa van’wana ntiyiso wa Rito ra Xikwembu handle ko titshega hi un’wana leswaku a va hlayela.

Ku Dyondza Ku Hlaya

Leswaku ku lulamisiwa xilaveko lexi, Timbhoni ta Yehovha ti hlele ku pfuna ku engetela ku tiva ku hlaya ni ku tsala emavandlheni hi munhu ha un’we-un’we. Emisaveni hinkwayo, va dyondzise ntsandza-vahlayi ya vavanuna ni vavasati. Le Nigeria ntsena, Timbhoni ta Yehovha ti dyondzise ku tlula 23 000 ku hlaya ni ku tsala. Un’wana wa vona a a ri Effor. Wa hlamusela:

“Ndzi sungule ku hlaya ni ku tsala hi 1950 loko ndzi ri ni malembe ya 16 hi vukhale. Dyondzo ya ku hlaya ni ku tsala a yi fambisiwa hi Timbhoni ta Yehovha. A hi tirhisa buku leyi kandziyisiweke hi Sosayiti ya Watch Tower, naswona a hi nyikiwa ntirho wa ku hlaya leswaku hi ya wu endla ekaya.

“A ndzi vona onge ku tsandzeka ka mina ku hlaya ni ku tsala swi fana ni vuvabyi. A ndzi lava ku hlamusela vamakwerhu ni vanghana hi Bibele kambe leswi a ndzi nga koti ku hlaya ni ku tsala, a ndzi nga ta swi kota. Lexi ndzi susumeteleke ku dyondza a ku ri ku navela ka mina ku chumayela ni ku dyondzisa van’wana ku va vadyondzisiwa va Kreste. A ndzi tsala eka xin’wana ni xin’wana lexi ndzi xi kumaka, hambi ematlukeni ya nsinya. Ku navela ka mina ku hlaya ni ku tsala a ku ri kukulu lerova a ndzi tshamela ku lorha ndzi ri karhi ndzi hlaya ni ku tsala. A ndzi kombela van’wana va ndzi pfuna; a swi nga ndzi khomisi tingana sweswo. Ndzi tsundzuka ndzi tsalela vanghana va mina mapapila ivi ndzi nyika lava nga nghena xikolo leswaku va lulamisa swihoxo.

“Swi ndzi teke lembe ku dyondza ku hlaya exikolweni xa le vandlheni xo dyondza ku hlaya ni ku tsala. Endzhaku ka sweswo ndzi nyikiwe xiavelo xo dyondzisa tidyondzo. Sweswo swi ndzi nyike nkarhi wo pfuna van’wana vo tala.

“Xikolo xexo xi ndzi pfunile swinene lerova hi ku famba ka malembe ndzi kume lunghelo ro hundzuluxela tidrama ta Sosayiti ku suka eka Xinghezi ku ya eka Xiisoko, ririmi ra ka hina. Ku tlula kwalaho ndzi ve nkulu wa vandlha ku sukela hi va-1960. Hi va-1980 a ndzi ri mukhomeri wa mulanguteri la famba-fambaka wa Timbhoni ta Yehovha. Ndzi tlhele ndzi kuma lunghelo ro fambisa Xikolo xa Ntirho wa Maphayona [xikolo xa vahuweleri va nkarhi hinkwawo] naswona ndzi letele eka Xikolo xa Vutirheli bya Mfumo kambirhi [xikolo xa vakulu va Vukreste]. Ndza swi tiva leswaku loko ni sweswi a ndzi nga si kota ku hlaya ni ku tsala, malunghelo lawa a ndzi ta va ndzi nga ma kumanga.

“Hakunene ndzi ri tlangela swonghasi lunghiselelo leri ra ku dyondzisa lava titsongahataka ku hlaya ni ku tsala! Minkarhi yin’wana loko ndzi etlela ni vusiku, ndza ha khensa Yehovha hi leswaku a ndza ha ri munhu la tsandzekaka ku hlaya ni ku tsala eka misava leyi ya manguva lawa.”

Mutumbuluxi wa hina, Yehovha Xikwembu, hi tintswalo u nyike vanhu vuswikoti byo kota ku hlaya ni ku tsala. Kambe vuswikoti lebyi a byi kumeki hi ku olova. Mbuyelo lowukulu wa ku dyondza ku hlaya ni ku tsala i ku kota ku tamela Rito ra Xikwembu hi wexe naswona u yingisa xileriso xa Xikwembu: “U fanele ku yi [hlaya hi mbilu] vusiku ni nhlekanhi.”—Yoxuwa 1:8.

[Bokisi leri nga eka tluka 9]

Ndlela Leyi U Nga Pfunaka Vana Va Wena Va Rhandza Ku Hlaya

● Veka xikombiso hi ku hlaya nkarhi na nkarhi wena hi wexe. Vatswari lava hlayaka va tala ku va ni vana lava hlayaka.

● Vulavula ni n’wana wa wena ku sukela evuhlangini. Loko va yingisa tinhlamuselo ta ririmi leri vupfeke swi pfuna vana ku twisisa marito ni mavonelo lama nga ta endla ku dyondza ku hlaya swi olova.

● Hlayela vana va wena nkarhi na nkarhi. Loko u veka n’wana endzhumbyini wa wena ivi u n’wi hlayela u kota ku vona leswaku marito ni tibuku i swilo leswinene, hambi loko va nga si kula ku ringana lerova va nga twisisa xitori lexi hlayiwaka. Hambeta u hlayela vana va wena loko se va kota ku tihlayela hi voxe. Vadyondzisi va le xikolweni va pfuna vana ku dyondza ndlela yo hlaya, kambe vatswari va nga endla leswaku vana va tsakela ku hlaya. Vana va tsakela ku yingisela switori leswi va swi rhandzaka nkarhi na nkarhi.

● Endla leswaku ku va ni tibuku ekaya leswaku vana va ta hlaya.

● Khutaza vana va wena ku tsala. N’wana la tivaka ku tsala, u tala ku tiva ni ku hlaya.

● Hlawula nkarhi lowu fanaka masiku hinkwawo wa leswaku ndyangu wu hlaya swin’we. Hlayani hi ku siyerisana kutani mi burisana hi mhaka swin’we. Minkarhi leyi yi fanele yi tsakisa ni ku aka.

[Xifaniso lexi nga eka tluka 8]

Vanhu lava chavaka Xikwembu va nkarhi wa khale a va swi tiva ku hlaya ni ku tsala