Ku Endzela Russia Nakambe

KU CINCA KUN’WANA LOKUKULU LOKU VEKE KONA EKHALE KA SOVIET UNION KU VE NTSHUNXEKO WO BULA HI VUKHONGERI. VANHU VO TALA VA LE RUSSIA VA TIRHISE NTSHUNXEKO WOLOWO KU KAMBISISA TIDYONDZO TA BIBELE. HIKWALAHO, VUYELO BYA KONA BYI VE SINGITA RA MANGUVA LAWA.

A NDZI hlamarile swinene hi July 28, 1993, loko ndzi xava New York Times ya ni mixo kutani ndzi vona xifaniso lexikulu xa nkhuvulo eka tluka ro sungula lexi tekiweke eMoscow! A xi ri ni marito lawa: “Ntshunxeko wa vukhongeri eRussia wu tise vanhu lava hundzukeke eXitediyamu xa Locomotive xa le Moscow leswaku va nghenela nkhuvulo wa ntshungu tanihi Timbhoni ta Yehovha.”

Mina ni nsati wa mina a ha ha ku vuya hi le Russia hi tolo xa kona. Hi ve kona eka nkhuvulo wolowo wa vanhu va 1 489. Rirhandzu ra Vukreste leri kombisiweke hi Marhaxiya ni ku tsakela ka vona swilo swa moya swi hi nyanyurile hakunene. Ntokoto lowu hi veke na wona endzhaku ka nongonoko wo hetelela wa ntsombano hi Sonto ni madyambu wu kombisa mhaka leyi.

Loko hi tlhela hi Metro hi ya ehotela ya hina, ndzi tshame ekusuhi ni jaha leri kumbexana a ri ri ni malembe ya 18 kumbe 19 hi vukhale. Ndzi ri nyike xiphephana xa Bibele hi Xirhaxiya, lexi nge Hi Wihi Ntshembo Wa Varhandziwa Lava Feke?a Endzhaku ko xi langutanyana, u xi hundzisele eka mana wa yena. Kutani ndzi n’wi nyike xin’wana. Kutani a kombetela eka xivutiso xo sungula, “Loko munhu a fa, xana a nga tlhela a hanya?” naswona, hi rito leri kombisaka ku kanakana, u vutisile hi Xinghezi, “Xana wa swi tshemba leswi?”—Yobo 14:14, King James Version.

Ndzi hundzulukile leswaku ndzi n’wi languta kutani ndzi n’wi hlamula hi xivindzi ndzi ku: “Ndza swi tshemba hakunene!” Hi ku hatlisa ndzi engeterile: “Anakanya hi leswi. Vutomi bya hina tanihi vanhu lava tlhariheke, lava anakanyaka kahle i singita. Munhu la Tlakukeke u fanele a ri ni vutihlamuleri bya milawu leyi lawulaka ku kula ka hina hi va vanhu lava hanyaka. Hikwalaho ndzi pfumela leswaku Munhu loyi la Tlakukeke a nga swi kota ku pfuxeta munhu la feke a tlhela a hanya.”

Kava loko muntshwa a sungula ku hlaya xiphephana lexi. Loko a xi hetile, ndzi n’wi nyike broxara ya Xirhaxiya leyi nge, Xana Xikwembu Xa Hi Khathalela Hakunene?* A a lava ku dyondza swo tala, kambe hina a hi fanele ku xika eka xitichi lexi landzelaka. Hambi leswi muntshwa loyi ni mana wa yena a va fanele ku ya khandziya xitimela vusiku byebyo, va xike na hina exitichini leswaku hi vulavurisana timinete leti engetelekeke. Endzhaku ko hlamusela nongonoko wa hina wa dyondzo ya Bibele hi ku komisa, ndzi n’wi kombe adirese eka tluka ro hetelela ra broxara laha a nga tsalelaka kona leswaku a kuma rungula leri engetelekeke.

Hi suke eRussia hi siku leri landzeleke, kambe mintokoto yo fana ni leyi a yi nga rivaleki.

A Hi Tshama Hi Anakanya Hi Russia

A ndzi tshama ndzi anakanya hi nhlayo leyi hlamarisaka ya vantshwa lava khuvuriweke endzhaku ka loko ku yirisiwa ka Timbhoni ta Yehovha ku herisiwile ekhale ka Soviet Union hi March 1991. Hi ku hatlisa ku hleriwe mintsombano ya nkombo ya ximumu xa 1991, naswona vanhu va 7 820 va khuvuriwile ematini. Kutani, emintsombanweni ya ximumu xa 1993—ku katsa ni lowu hi yeke eka wona eMoscow—ku khuvuriwe vanhu va 11 238.

Ku hisekela evhangeli ka Timbhoni ta le Russia ku xiyiwile hi vanhu vo tala eRussia. Loko u anakanya hi n’wangulo wa Marhaxiya etidyondzweni ta Bibele, swi tikomba swi ri singita.

Hi tivutisile, ‘Ku kula ko tano ka xihatla ku vangiwa hi yini? Kahle-kahle xana Marhaxiya lawa ma ti tiva ku fikela kwihi tidyondzo ta Vukreste?’

Loko mpatswa wa le Moscow wu vule leswaku wu ta hi lunghiselela byetlelo loko ho tlhela hi endzela eRussia, hi sungule ku endla malunghiselelo yo ya kona. Ku navela ku ya kona ku kurile loko hi kuma swiviko leswi engetelekeke malunghana ni ku tsakela lokukulu ka Marhaxiya eka ntiyiso wa Bibele.

Ndyangu Lowu Nga Ni Tintswalo Wa Marhaxiya

Hi fike hi July 24 hi khome swikhwama endhawini leyi a hi ta tshama eka yona eMoscow—fulete ya xithezi xa vumbirhi leyi a yi ri eka mpfhuka lowu tekaka timinete ta khume ku suka efuleteni ya vanghana va hina. Malunghana ni ndyangu lowu a hi ta tshama na wona, hi kume ku ri na Katia ntsena ekaya wa malembe ya 15 hi vukhale. A ku ri Sonto ni madyambu, naswona ndyangu hinkwawo a wa ha ri evutirhelini bya Vukreste.

Endzhakunyana, swirho leswin’wana swa ndyangu swi sungule ku vuyetela ekaya—Galina, mana wa vona; Zhenia xinhwanyetana xa malembe ya 13 hi vukhale; kutani eku heteleleni ku fika Viktor, tata wa kona. Ku hava ni un’we wa kona loyi a xi tiva kahle Xinghezi, naswona hina a hi nga xi tivi kahle Xirhaxiya. Ku vulavurisana a ku olovanyana loko vanghana va hina lava vulavulaka Xinghezi va ri kona va hi tolokela, kambe a swi nonon’hwa loko va fambile. A hi tirhisa xihlamusela-marito xa Xirhaxiya ni Xinghezi ni ku hlamusela hi mavoko. Katia na Zhenia a va swi kota ku vulavula, hikuva a va dyondze ririmi ra mavoko.

Ndyangu hinkwawo wu khuvuriwe hi nkarhi wun’we, malembe mambirhi ntsena lama hundzeke. Viktor a ri nandza wa vutirheli evandlheni, naswona vanhwanyana vona a va tirhisa masiku ya vona yo wisa ya xikolo leswaku va heta nkarhi wo tala evutirhelini. Loko va ri karhi va nghena xikolo, a va nga chavi ku vulavula hi ripfumelo ra vona. Kahle-kahle, ku chumayela ka vona ku koke ni nyingiso wa vafumi lava nge handle ka muganga wa xikolo xa vona. Swi hi nyanyurile ku tiva leswaku ndyangu a wu fambisa tidyondzo ta le kaya ta Bibele ta 28 vhiki na vhiki ni lava tsakelaka!

Entiyisweni, nchumu lowukulu wa xirho xin’wana ni xin’wana xa ndyangu a ku ri dyondzo ya Bibele ni vutirheli bya Vukreste, naswona a hi swi vona leswaku hikwalaho ka sweswo vutomi bya vona a byi fuwisiwile. A va kombisa ntsako.—Mintirho 20:35.

Vutivi Lebyinene Bya Bibele

Ku nga si etleriwa ni madyambu, a ndzi vutisa ndyangu tindzimana ta Bibele. Xo sungula ndzi vutise leswi Nhlavutelo 21:3, 4 yi vulaka swona. Xikan’we-kan’we, hi nkarhi wun’we, vanhwanyana va ri tshaha. Endzhaku ka sweswo ndzi vutise Esaya 2:4. Na rona a va ri tiva, va tlhela va tirhisa mavoko ku kombisa ku furiwa ka matlhari ma va swikomu.

Ndzi ye emahlweni ni matsalwa ya Esaya lama vulavulaka hi Mfumo ni mikateko leyintshwa ya misava, ku nga, Esaya 9:6, 7; 11:6-9; 25:8; 33:24; 35:5, 6; na 65:21, 22. Handle ko languta eTibibeleni ta vona, ndyangu lowu a wu swi kota ku vula mongo wa tsalwa rin’wana ni rin’wana. Minkarhi hinkwayo vanhwanyana a va kombisa leswaku va ri tiva tsalwa hi ku kombisa hi mavoko, tanihi loko wandzisanyana a byisa nghala.

Madyambu man’wana hi kambisise matsalwa lama hlamuselaka Xikwembu, hi languta lama kombaka leswaku Yesu u le hansi ka Xikwembu ni leswaku Xikwembu na Yesu a hi munhu un’we kambe va ni vun’we. Ndyangu lowu a wu kota ku hambanisa mongo wa matsalwa yo tanihi Yohane 10:30, Yohane 17:20, 21, na 1 Vakorinto 11:3. Mina ni nsati wa mina hi hlamarisiwe ngopfu hi ndlela leyi a va tiva Tibibele ta vona ha yona.

Hi Ravumbirhi ni mixo kwalomu ka khume-mbirhi wa hina hi hlanganile kutani hi famba hi Metro hi ya entangeni wo saseka laha hi heteke tiawara timbirhi ni hafu hi ri karhi hi vulavurisana ni vanhu hi Bibele. Hi hambanile kutani hi tirha hi vambirhi-mbirhi. Un’wana loyi ndzi fambeke na yena a ku ri Nadia, nhwanyana wa Murhaxiya loyi a kombiseke xivindzi hi ku tshinelela vanhu ni ku va nghenisa emabulweni. A ri ni vuswikoti byo yisa nyingiso eka mavonelo ya Xikwembu lama nga eBibeleni. Ndzi vulavule ndzi ri ndzexe ndzi ku, ‘Loyi i muhuweleri la nga ni ntokoto.’ Endzhaku ka sweswo ndzi hlamarile ku twa leswaku a ri ni malembe ya 17 ntsena hi vukhale naswona a ri ni tin’hweti timbirhi ntsena a khuvuriwile!

Hi ve ni mintokoto yo tala yo fana ni leyi, leyi yi hi kombiseke leswaku xiyimo xa le Russia xi hlawulekile. Ku sukela loko Vukhomunisi byi wile, Marhaxiya ma kombise ku hisekela ku kambisisa tidyondzo ta Bibele. Vo tala va vona va dyondzekile, naswona va rhandza ku hlaya. Hambi ku ri vana lavatsongo va hlaya ni ku twisisa kahle, hi laha swi kombisiweke ha kona loko hi endzela ndyangu wa le Russia lowu dyondzeke mintiyiso ya Bibele loko Timbhoni ta ha yirisiwile.

Mufana lontsongo wa mpatswa lowu u vule leswaku u lava ku vutisa xivutiso. Hi ku tirhisa mutoloki, u endle xikombelo. Xi ndzi susumetile swinene lerova ndzi kala ndzi vula leswaku loko o xi tsala ehansi, a ndzi ta xi hundzisela eka vakandziyisi va Xalamuka! Xikan’we-kan’we a tshama ehansi kutani a tsala papila. Leswi landzelaka i vuhundzuluxeri bya leswi a swi tsaleke. Papila ri humesiwe eka tluka 25.

“Serosha u tsalela Sosayiti ya Watchtower a ri eRussia. Ndzi ni malembe ya nkombo hi vukhale, naswona se ndza chumayela swin’we na Tatana na Manana. Ndzi rhandza ku vulavula ni vanhu hi Mfumo wa Xikwembu. Nakambe ndzi rhandza ku hlaya magazini wa Xalamuka! Yi ta eRussia hi Xirhaxiya kan’we ntsena hi n’hweti kambe hi ririmi ra Xinghezi yi huma kambirhi hi n’hweti. Ndzi nga swi tsakela swinene ku kuma magazini lowu kambirhi hi n’hweti, hikuva ndzi wu rhandza hi mbilu ya mina hinkwayo. Ndzi kombela mi endla tano.”

Ku siya vanghana lava a hi ri na vona eMoscow a swi nga olovi. Hi xinkarhana xexo xitsongo, hi va rhandze hi vuenti.

Ku Ringanisiwa Ni Vukreste Byo Sungula

Hi ye eTallinn, Estonia, hi xitimela xa ni vusiku. Kona hi vone miako leyintshwa laha ntirho wo chumayela wu kongomisiwaka eka yona eka riphabliki rolero ra khale ka Soviet Union. Endzhaku ka masiku manharhu hi khandziye xitimela hi ya St. Petersburg. Etindhawini teto ha timbirhi Vakreste-kulorhi va vutise hi ntirho wo chumayela eMoscow. Ndzi hlamurile: “Ku va kwale ni ku vona ku andza, swi ndzi pfune ku swi twisisa ku antswa leswi tsariweke eka xiyenge xo sungula xa Mintirho 17 ni le ka mapapila lama yaka eka Vatesalonika.”

Minkarhi hinkwayo ndzi hlamarisiwe hi leswi vandlha ri vumbiweke eTesalonika hi mavhiki ma nga ri mangani ya vutirheli bya muapostola Pawulo kwalaho. Xin’wana lexi ndzi hlamariseke hi leswaku ku nga si hela lembe kumbe ku tlula, Pawulo u tsalele Vakreste lava lavantshwa mapapila mambirhi malunghana ni timhaka letikulu ta moya to tanihi ku pfuxiwa ni ku ‘tlakuleriwa emapapeni,’ “Siku ra Hosi,” ku huweleriwa ka leswaku “ku rhurile, ku hava xo karhata,” ni “ta [vukona bya, NW] Hosi ya hina, Yesu Kriste.” (1 Vatesalonika 4:13-17; 5:1-3; 2 Vatesalonika 2:1, 2) Kahle-kahle, ku hiseka ka Vakreste volavo vo sungula ku humese singita ra lembe-xidzana ro sungula—nhlengeletano leyi vupfeke, ya misava hinkwayo ya vachumayeri lava tiyeke hi tlhelo ra moya hi xinkarhana xitsongo. Endzhaku ka malembe ya kwalomu ka khume, Pawulo u tsale leswaku ‘mahungu lamanene’ a ma “twarisiwile eka swivumbiwa hinkwaswo leswi nge hansi ka tilo”! (Xiitaliki i xerhu.)—Vakolosa 1:23.

Leswi a swi humelela eRussia eka mina a swi languteka swi fana ni leswi humeleleke eka lembe-xidzana ro sungula.

Ku Lwela Ku Fambisana Ni Ku Kula

Russia i tiko lerikulu emisaveni, kutani ku nyikela nkongomiso eka magidi lama nga kona lama chumayelaka mahungu lamanene ya Mfumo wa Xikwembu swi le rivaleni leswaku i ntirho lowukulu.—Matewu 24:14.

Bibele yi vula leswi malunghana ni lava tweke hi ta Vukreste eka lembe-xidzana ro sungula: “Matimba ya Hosi a ma ri na vona; kutani vanhu lavo tala va pfumela, va hundzukela ka Hosi.” (Mintirho 11:21) Marito wolawo hi kume ma tirha swinene eka vamakwerhu va Vakreste eRussia! Onge nsimu ya le Russia yi nga tshama yi vupfele ntshovelo wa moya, naswona onge magidi man’wana ma nga nghenela lunghelo ro hlawuleka ra ku pfuna van’wana va nghena endleleni ya vutomi.—Yi nyikeriwile.

[Nhlamuselo ya le hansi]

[Swifaniso leswi nga eka tluka 24, 25]

Ehenhla: Ndyangu lowu hi tshameke na wona. Ehenhla exineneni: Ku nyikela vumbhoni entangeni. Ehansi exineneni: Serosha ni papila ra yena

[Xifaniso lexi nga eka tluka 26]

Miako leyintshwa ya Watch Tower, eTallinn, Estonia