Goza Ra Vumune
Veka Milawu U Tlhela U Yi Landzela
Ha yini goza leri ri ri ra risima? Ronald Simons, loyi a nga mutivi wa ntshamisano eYunivhesiti ya Georgia, u ri: “Mhaka ya xiheri hileswaku vana va kula kahle loko ku ri ni milawu yo karhi leyi va hanyaka ha yona niloko va swi tiva leswaku va ta xupuriwa loko vo tlula milawu yoleyo. Loko ku ri hava milawu, vana va va ni manyunyu naswona a va vi ni ntsako kutani va endla leswaku ni lava va tshamaka na vona va nga tsaki.” Rito ra Xikwembu ri ri: “Loko u rhandza vana va wena, u ta va tshinya.”—Swivuriso 13:24, New Century Version.
Xiphiqo lexi nga kona: Ku vekela vana va wena milawu leyi twalaka malunghana ni ku tikhoma ni mahanyelo swi lava nkarhi, matshalatshala ni ku tiyisela. Nakambe swi vonaka onge hi ntumbuluko vana va rhandza ku tlula milawu leyi vekiweke ku vona leswaku u ta endla yini. Mike na Sonia, lava nga le ku kuriseni ka vana vambirhi, va xi hlamusela kahle xiphiqo lexi. Va ri: “Vana va tswariwa va ri ni mboyamelo wo dyoha, va ni mianakanyo ya vona naswona va ni ku navela ko karhi.” Kunene vatswari lava va va rhandza ngopfu vana va vona va vanhwanyana. Kambe va pfumela, va ku, “Minkarhi yin’wana, vana va nga tiomisa tinhloko ni ku va ni vutianakanyi.”
Ntlhantlho: Tekelela ndlela leyi Yehovha a tirhisaneke ni rixaka ra Israyele ha yona. Ndlela yin’wana leyi a kombiseke rirhandzu rakwe eka vanhu vakwe i ku va hlamusela milawu leyi a languteleke leswaku va yi landzela. (Eksoda 20:2-17) U hlamusele vuyelo bya ku honisa milawu ya kona.—Eksoda 22:1-9.
Hikokwalaho, tsala nxaxamelo wa milawu leyi u lavaka leswaku vana va wena va yi landzela. Vatswari van’wana va ringanyeta leswaku ku tsariwa milawu ya kwalomu ka ntlhanu kumbe ku tlula. Loko milawu ya kona yi nga talanga ngopfu swa olova ku yi byela vana naswona swi ta va olovela ku yi tsundzuka. Ekusuhi ni nawu ha wun’we, tsala vuyelo bya ku tluriwa ka nawu wa kona. Tiyiseka leswaku nxupulo wa kona wa twala nileswaku loko va tlula nawu u ta va xupula. Nkarhi ni nkarhi pfuxetani milawu hinkwayo—Manana na Tatana va va kona—va tiva leswi languteriweke eka yona.
Loko milawu yi tluriwa, hatla u xupula n’wana hilaha u vuleke hakona kambe u swi endla hi moya wu rhula, u nga cinca-cinci, nkarhi hinkwawo endla hi ndlela leyi fanaka eka hinkwavo. Xiya: Loko u hlundzukile, u nga va xupuli kukondza u rhurisa mbilu. (Swivuriso 29:22) Hambiswiritano, u nga vi na xikhomela. U nga n’an’isani na vona. Loko u debyisa voko, n’wana wa wena u ta ehleketa onge milawu leyi vekiweke a hi ya nkoka. Mhaka leyi ya fana ni leyi vuriwaka hi Bibele loko yi ku: “Hikuva xigwevo ehenhla ka ntirho wo biha a xi humesiwanga hi ku hatlisa, hi yona mhaka leyi mbilu ya vana va vanhu yi tshameke yi va namarherile leswaku yi endla swo biha.”—Eklesiasta 8:11.
Xana u nga va kongomisa njhani vana va wena hi ndlela leyi nga ta va vuyerisa?
[Nkomiso eka tluka 6]
“Kambe ntsena Ina wa n’wina a a ve Ina, E-e wa n’wina a va E-e.”—Matewu 5:37