Vungoma—Ha Yini Yi Ri Mhaka Leyi Kulaka?
FRANS i phuphu ya kereke ya ka vona ya Maprotestente. Loko ku ri na ntirho wa kereke wo wu endla, hi yena wo sungula ku pfuna. Wilhelmina u chava Xikwembu na yena. “U fanele ku ya ekerekeni,” ku vula yena, kutani yena wa ya. Esther hi ku fanana u va kona ekerekeni nkarhi na nkarhi naswona a nga pfumeleli siku ri hundza a nga khongelanga. Hinkwavo va ri vanharhu va ni nchumu wun’we lowu fanaka: Va tlhela va va lava vutisaka mimoya.
Vaaki lava vanharhu va le Suriname a va voxe. Emisaveni hinkwayo, ku ni ku tsakela loku kulaka ka vungoma. Xiya: EUnited States yi ri yoxe, kwalomu ka timagazini ta 30 leti hlanganisiweke hi ndzinganyeto wo tlula 10 000 000 ti tinyiketele eka matiko yo hambana-hambana ya miehleketo leyi humelelaka. Hi laha ku pimanyetiwaka ha kona 2 000 000 wa vanhu eNghilandi va tsakela mhaka leyi fanaka. Nhlawulo wa sweswinyana eNetherlands wu kombe leswaku lava tshembaka masingita va kumeka exikarhi ka vaaki va le madorobeni lamakulu, vanhu lava dyondzekeke swinene ni vantshwa. Ku tlula kwalaho, hi laha vaaki-tiko va Afrika, Asia na Latin Amerika va nga tiyisaka ha kona, eka matiko yo tala vungoma byi ve xiphemu lexikulu xa vutomi bya siku rin’wana ni rin’wana. Handle ko kanakana mutsari John Weldon na Clifford Wilson va dlayelela ebukwini ya vona leyi nge Occult Shock and Psychic Forces: “Vahlamuseri vo tala lava hambaneke va vona onge hi le nkarhini wa ku pfuxiwa nakambe ka vuloyi lebyi nga lawulekiki.”
Ina, vungoma ni vuloyi—hi swivumbeko swa ku hlahluva hi tinyeleti, ku dlaya dzanu, ku vhumba, ku femba, masingita, ku hlamusela milorho, ni swin’wana—swi tsakisa vanhu va mahanyelo hinkwawo ya vutomi. Ha yini?
Kahle-kahle, tin’wana ta tikereke ta Vujagana ti sasekise ni ku tiyisa vungoma. Ti vula leswaku ku hlangana ni mimoya i ndlela yin’wana yo tshinela kusuhi ni Xikwembu.
Hi xikombiso, vona Izaak Amelo, muxavisi wa malembe ya 70 hi vukhale eSuriname. Hi malembe ya nkombo a a xiximiwa tanihi xirho xa huvo ya kereke naswona a a tiveka swinene tanihi la vutisaka mimoya hi nkarhi lowu fanaka. Wa tsundzuka: “Mugqivela wun’wana ni wun’wana huvo hinkwayo ya kereke ya hina a yi hlangana ehandle ka muti ku ya hlangana ni mimoya. A hi swi endla vusiku hinkwabyo. Loko siku leri tlhandlamaka ri fika, mudiyakoni a a tshama a langute wachi yakwe, kutani kwalomu ka awara ya ntlhanu, a hi byela ku tshika. Kutani hi hlamba, hi cinca swiambalo, ivi hi ya ekerekeni—hi nkarhi wo gandzela hi Sonto nimixo ntsena. Hi malembe lawa hinkwawo mufundhisi a nga kalanga a vula ni rito ni rin’we ro tshinya.”
Endzhaku ko dyondza swintsongo exikarhi ka vungoma ni tikereke eSuriname, Profesa wa Dutch R. van Lier u tiyisa leswaku vo tala va languta vungoma tanihi “xiengeteri xa vukhongeri.” Eka dyondzo ya sweswinyana leyi humesiweke hi Yunivhesiti ya Leiden nakambe u xiya leswaku vungoma byi xiyiwa tanihi “xiphemu xa vukhongeri lebyi hangalakeke bya nongonoko lowu eka wona byi yimaka kun’we ni Vukriste.”
Kambe u nga ha vutisa, ‘Xana ku amukeriwa ka vungoma hi tikereke ta Vujagana swi tiyisa leswaku byi amukeriwa hi Xikwembu? Xana ku hlangana ni mimoya swi ku tshineta kusuhi na xona? Kahle-kahle Bibele yi ri yini hi vungoma?’
[Xifaniso lexi nga eka tluka 3]
Izaak Amelo u tsundzuka ku hlanganyela ka huvo hinkwayo ya kereke eka swiyenge swa vungoma