Xana I Vakanganyisi Va ‘Vusweti No Pfumala Vutivi’?
“TIMBHONI TA YEHOVA . . . ti tirhisa swisiwana, lava cukumetiweke ni lava pfumalaka vutivi va xiphemu lexikulu xa vanhu va hina,” ku vule mutsari wa le Mexico Jorge García, “leswaku va ya emahlweni va lawula ripfalo ra vona.”—Excelsior ya March 9, 1983.
Swihehlo leswi fanaka ehenhleni ka Timbhoni ta Yehova hakanyingi swa twiwa eLatin America. ‘Ku hava munhu wa ntikelo wihi na wihi loyi a vaka un’wana wa Timbhoni ta Yehova,’ ku vula van’wana va vatshila, van’watipolitiki ni varhangeri va vukhongeri. ‘Timbhoni ta Yehova ti kuma valandzeri va tona eka swisiwana, vanhu lava pfumalaka vutivi.’ I ntiyiso leswaku vo tala va Timbhoni ta Yehova i vatitsongahati, kambe xana leswi swi vula leswaku Timbhoni ta Yehova ‘ti tirhisa swisiwana, lava cukumetiweke ni lava pfumalaka vutivi?’ Xana ntiyiso wa leswaku vanhu vo tala lava titsongahataka ni swisiwana va amukela tidyondzo ta tona swi vula leswaku tidyondzo to tano ti hoxile?
Ku hlamula swivutiso leswi, a hi tlheleleni le ndzhaku eka lembe xidzana ro sungula ra Nguva ya hina leyi Tolovelekeke. I vanhu va njhani lava a va kokiwa hi Vukriste le ndzhaku?
Vukriste—Mhaka Leyi Byi Tsakiseke Lava Nga Hluvukangiki Ha Yona
Vahehli va manguva lawa va Timbhoni ta Yehova va phindha ntsena marito ya vakaneti va lembe xidzana ro sungula va Vukriste. Hi xikombiso, xiya tintlhari ta Magriki leti a ti tshama emutini wa khale wa Korinto. Tanihi laha muapostola Pawulo a swi vekaka ha kona, “Vagriki vona va lava vutlhari.” (1 Vakorinto 1:22) Kavula, a va nga lavi vutlhari bya Bibele, kambe minjhekanjhekisano leyi rharhanganeke ya filosofi. Naswona loko muapostola Pawulo ‘a nga tanga hi ku tiendla la hlamarisaka hi ku vulavula kumbe hi vutlhari’ kambe ematshan’wini ya sweswo a tise mahungu yo olova ya “Kriste la vambiweke,” Vukriste byi soriwe hi vo tala tanihi “vuhunguki.”—1 Vakorinto 1:23; 2:1, 2.
Xana enkarhini wolowo, Pawulo ‘a a tirhisa ku pfumala vutivi,’ ku tsakisa vatitsongahati ni lava nga hluvukangiki kun’we ni vaaki van’wana va Korinto? Nikantsongo. Pawulo u hlamusele Vakriste kwalaho a ku: “Hikokwalaho vamakwerhu, anakanyani hi laha n’wina mi nga vitaniwa ha kona: Tintlhari hi ku pimanisa ka vanhu a ti nga talanga ka n’wina, . . . kambe Xikwembu xi hlawurile leswi misava yi swi vonaka swi ri ku hunguka, ku khomisa tintlhari etingana, . . . leswaku ku nga vi na munhu ni un’we loyi a tidzunisaka emahlweni ka Xikwembu.”—1 Vakorinto 1:26-29.
Ku sukela eku sunguleni, Vukriste a ku ri vukhongeri lebyi ngopfu-ngopfu byi kokeke vanhu lava nga hluvukangiki, lava titsongahataka. Vaapostola va Yesu va 12—masungulo ya kereke ya yena—a va nga tekiwangi exikarhi ka vatsari ni Vafarisi lava dyondzekeke. (Vaefesa 2:20) Kambe, a va huma eka ntlawa wa vatirhi, lava mune wa vona a va tirha ku phasa tinhlampfi. (Matewu 4:18-22; 10:2, 3) A va ri vanhu lava a va langutiwa hi varhangeri va vukhongeri tanihi “lava ni ku dyondza va nga dyondzangiki,” leswi vulaka leswaku dyondzo ya vona a yi nga nyawuli naswona a yi nga ri ya swikolo swa dyondzo ya le henhla. (Mintirho 4:13) Vatsari ni Vafarisi lava “dyondzekeke” va tsongahate Mesiya loyi a ku ri khale a yimeriwile, va sandza tidyondzo ta yena ni valandzeri va yena. Va teke langutelo ra leswaku ‘ku hava na un’we wa nkoka la landzelaka Yesu.’
Tsundzuka leswi humeleleke nkarhi wun’wana loko va rhume malandza ku ya “khoma” Yesu. Malandza ya vuye ximandla-mandla. Ha yini? Rhekhodo ya Bibele yi ri: “Malandza ma hlamula, ma ku: ‘A ku si va na munhu ni siku ni rin’we la vulavulaka ku fana ni munhu loyi.’” Ina, a va hlamarisiwa hi tidyondzo ta Kriste! Kambe, xana varhangeri va vukhongeri lava dyondzekeke va hlamule njhani? “Vafarisi va hlamule va ku: ‘Xana na n’wina mi xiseteriwile xana? I mani eka vakulukumba ni le ka Vafarisi loyi a tshamaka a pfumela eka yena xana?’” (Yohane 7:32, 44-48) Xisweswo ku tikukumuxa ku va sivele ku amukela Yesu. I ntiyiso, Bibele yi vula leswaku “lavo tala ni le xikarhi ka tindhuna a va pfumela ka yena; kambe, hikwalaho ka Vafarisi, a va nga swi vuli erivaleni hi ku chava ku hlongoriwa esinagogeni. Hikuva va rhandzile ku dzunisiwa hi vanhu ku tlula ku dzunisiwa hi Xikwembu.”—Yohane 12:42, 43.
Anakanya sweswo! Vanhu lava kahle-kahle a va khorwisekile leswaku Yesu a a ri na ntiyiso, kambe va ale ku va vadyondzisiwa va yena hi ku chava vanhu. Hi ku olova a swi nga koteki eka tindhuna teto ku tshika xiyimo xa tona eswivandleni swa ntirhisano, politiki ni vukhongeri leswaku ti va valandzeri va Yesu. A swi hlamarisi leswi Yesu a nga te: “Ndzi tiyisile ndzi ri ka n’wina: Swi ta nonon’hwa eka mufumi ku nghena eMfun’weni wa matilo!” (Matewu 19:23) Kutani, hi ntolovelo, vanhu vo tano a va tikukumuxa ngopfu lerova va nga landzela vukhongeri lebyi laveke leswaku ‘va tirhwexa mhandzi ya vona ya nxaniso kutani va landza Yesu’ hi ku titsongahata. (Matewu 16:24) Xisweswo Kriste u tshama a ku hi xikhongelo: “Ndza ku nkhensa Tatana, Hosi ya tilo ni misava, hikuva timhaka leti, u ti fihlele lavo tlhariha ni lava mano, kambe u ti pfuletele lavantsongo.” (Luka 10:21) Ku hambana ni tintlhari ta misava, vanhu vo tano a va wu amukela ntiyiso.—Ringanisa Matewu 18:3.
Xikwembu A Xi Yi Hi Nghohe
Mudyondzisiwa Yakobo u tsarile: “Xana Xikwembu a xi hlawulanga lava nga swisiwana emisaveni leyi leswaku va va lava fuweke hi tlhelo ra ku pfumela xana? Xana a xi va hlawulelanga ku dya ndzhaka ya Mfumo lowu xi wu tshembiseke lava va xi rhandzaka xana?” (Yakobo 2:5) Manuku ke, xana leswi swi vula leswaku, lava va nga na swa vona ni dyondzo yo tihanyisa a va siveriwa ku tirhela Xikwembu? Nikantsongo! Endzhaku ka loko mupfumeri wo sungula wa Matiko, Korneliyo, a amukele moya lowo kwetsima, Petro u xiyile a ku: “Ndza twisisa swinene sweswi leswaku Xikwembu a xi yi hi nghohe ya vanhu, kambe ematikweni hinkwawo, loyi a xi chavaka a vuya a endla leswi lulameke, xa n’wi tsakela.” (Mintirho 10:34, 35) Kumbexana Petro u tsundzuke marito ya Yehova lama yaka eka Samuyele, lama vuriweke malembe xidzana lama hundzeke: “Yehova a nga languti le’ŝi langutiwaka hi v̌anhu, hikuv̌a v̌anhu v̌a languta ngohe kambe Yehova o languta mbilu.”—1 Samuel 16:7.
Manuku, lexi tsakisaka, Bibele yi vula leswaku ‘vaprista lavo tala va tinyiketa eku pfumeleni.’ (Mintirho 6:7) Vakriste a va kumeka ni le ‘mutini wa Khezari’ lowu xiximiwaka. (Vafilipiya 4:22) Naswona hambi leswi vo tala va Vakriste a va ri na swilo leswi nga nyawuriki, a ku ri na van’wana ebandlheni lava a va fumile.—1 Timotiya 6:17.
Minkarhi Ya Manguva Lawa
Manuku ke, a swi fanelanga swi hi hlamarisa leswi ntiyiso namuntlha wu tswaleke mihandzu ngopfu-ngopfu exikarhi ka vanhu lava tolovelekeke. Yehova wa ha languta, hayi eka akhawunti ya munhu ya banki kumbe dyondzo yo tihanyisa, kambe embilwini. (Swivuriso 21:2) Nakambe, tsundzuka leswaku Yesu u te: “A ku na munhu la nga taka ka mina, loko a nga kokeriwi ka mina, hi Tatana la ndzi rhumeke.” (Yohane 6:44) Kunene, Tatana a a ta kokela lava titsongahataka ni lava dyondzisekaka eka yena, xana a a nga ta endla tano?
Hambi swi ri tano, leswi a swi vuli swona leswaku vanhu lavo dyondzeka ni lava vuriwaka lava nga ni vutshila a va vi Timbhoni ta Yehova. Loko Pawulo a nyikele ku paluxa ko olova, kambe ka matimba, ka ntiyiso emahlweni ka Hosi Agripa, hosi yi pfumerile: “U kusuhi ni ku nḍi khorwisa leŝaku nḍi v̌a mu-Kriste.” (Mintirho 26:27, 28, Bibele ya Xitsonga) Hi ku fanana, vanhu vo tala lava dyondzekeke va kokeriwile entiyisweni hi nhlamuselo leyi nga erivaleni ni leyi twalaka ya ntiyiso wa Bibele leyi Timbhoni ta Yehova ti yi nyikaka. Tsundzuka, munhu la titsongahataka a hi munhu loyi a nga dyondzangiki. Muxe a a vuriwa ‘la titsongahataka swinene ku tlula munhu un’wana ni un’wana la nge misaveni.’ (Tinhlayo 12:3) Kambe, a a “[dyondzisiwile] vutlhari hinkwabyo bya Vaegipta.”—Mintirho 7:22.
Hambi swi ri tano, swa xiyeka leswaku loko vanhu lava nga ni dyondzo yintsongo yo tihanyisa va sungula ku hlanganyela ni Timbhoni ta Yehova, hakanyingi va teka magoza ya ku antswisa vutshila bya vona bya dyondzo. Va ringeta ku antswisa mikhuva ya vona yo hlaya ni ya ku dyondza leswaku va ta dyondza tidyondzo ta masungulo ta Bibele ni ku fambisana ni tibuku ta Bibele leti landzelelanaka leti ti humesiwaka hi Timbhoni ta Yehova. Loko munhu lonene a lava ku dyondza Bibele kambe a siveriwa hi ku ka a nga tivi ku hlaya ni ku tsala, hakanyingi vuleteri bya mahala byi nga lunghiseleriwa hi bandlha ra kwalaho.
Sosayiti ya Watchtower yi humesa ni xibukwana lexi nge Learn to Read and Write. Xibukwana lexi xi pfune magidi yo tala ya vanhu ku dyondza ku hlaya eAsia, Afrika ni le Amerika Xikarhi na Dzonga. Etikweni rin’wana ra Latin Amerika, 51 249 va dyondze ku hlaya ni ku tsala hi mpfuno wa xibukwana lexi eka malembe ya 26 lama hundzeke! Emugangeni wun’wana lowuntsongo wa Latin Amerika, mukamberi wa Ndzawulo ya Dyondzo u hlangane ni vayimeri va tinhlengeletano to hlayanyana to hambana-hambana—ku katsa ni Timbhoni ta Yehova. Kwalaho Mbhoni yi va byele hi ta xibukwana xa Learn to Read ivi yi rhambela ntlawa lowu eka wun’wana wa minhlangano ya Timbhoni.
Ntlawa wu ve kona eka Xikolo xa Vutirheli bya le Tilweni—nhlangano lowu endleriweke ku pfuna vavanuna ni vavasati ku va vadyondzisi lava humelelaka. Lexi va hlamariseke, va vone wanuna loyi a va n’wi tiva a nga tivi ku hlaya ni ku tsala—a ri eplatifomo a nyikela nkulumo ya Bibele! Un’wana wa vaendzi, nhloko ya xikolo u te: “A swi koteki leswaku wanuna loyi minkarhi hinkwayo hi n’wi tiveke tanihi loyi a nga tiviki ku hlaya ni ku tsala a swi kota ku vulavula hi Xipaniya [ematshan’wini ya ririn’wana ra ka vona], ngopfu-ngopfu ku vulavula ni ntshungu, kambe wa swi kota.”
Kutani ematshan’wini yo kanganyisa vanhu lava nga hluvukangiki, Vakriste va ntiyiso namuntlha va va pfuna ku tiantswisa hi ku va pfuna ku tiva ntiyiso. Va hetisisa ntirho wa ku dyondzisa lowu Yesu a wu leriseke loko a te: “Yanani ha kona, mi ya hundzula vamatiko hinkwavo, . . . mi va dyondzisa ku hlayisa hinkwaswo leswi ndzi mi leriseke swona.” (Matewu 28:19, 20) Naswona hikwalaho, lembe rin’wana ni rin’wana makume ya magidi yo huma eka xiyimo xin’wana ni xin’wana xa vaaki ya joyina swivandla swa Timbhoni ta Yehova.