Swivutiso Swa Vahlayi

◼ Xana Yehova Xikwembu u vulavule na Adamu hi ku kongoma, kumbe u vulavule hi ku tirhisa Rito, N’wana wa Xikwembu la rhandzekaka?

Bibele a yi hi nyiki nhlamulo leyi kongomeke eka xivutiso lexi. Hambi leswi Xikwembu a xi ta va xi swi kotile ku vulavula hi ku kongoma ni n’wana wa xona la hetisekeke wa munhu aEdeni, kumbexana xi vulavule na Adamu hi ku tirhisa Rito.

Hakanyingi Bibele yi vulavula hi ku endla ka Xikwembu swilo loko entiyisweni xi swi endlile hi ku tirhisa ntsumi yin’we kumbe to tala. Hi xikombiso, Genesa 1:1 ya hi byela: “E ku sunguleni Šikwembu ši tumbulušile tilo ni misav̌a.” Loko leswi a ku ri swona ntsena leswi Bibele yi swi vulaka hi masungulo ya vuako, a hi ta heta hi leswaku Xikwembu xi swi vumbe hi ku kongoma, onge hi loko xi tirhise mavoko ya xona. Hambi swi ri tano, Matsalwa ya Vukriste ya Xigriki, ya ndlandlamuxa ku twisisa ka hina. Ha hlaya: ‘Ha [N’wana wa Xikwembu] Xikwembu xi tumbuluxile swilo hinkwaswo, ematilweni ni la misaveni, swilo leswi vonekaka ni leswi nga vonekiki . . . Swilo hinkwaswo swi tumbuluxiwile ha yena naswona swi tumbuluxeriwe yena.’ (Vakolosa 1:16, 17) Matsalwa man’wana ma tiyisa xiphemu xa N’wana eku vumbeni ka vuako. (Yohane 1:3, 10; Vaheveru 1:1, 2) Hikwalaho, xiphemu xa yena a xi ri tanihi mutirhi la titsongahataka eka Yehova, la sunguleke, a nyikeke matimba ni ku kongomisa ku tumbuluxa.—Psalma 19:1.

Xikwembu eka munhu wo sungula xi te: “U ta tidyela miri hikwayo ya ntanga.” (Genesa 2:16, 17) Yehova a nga lavanga endlelo ro tiendla kumbe ra elektroniki, ro tanihi xikurisa rito kumbe xiya-ni-moya lexi khomaka ekule. Tanihi laha Xihondzo xo Rindza xa August 1, 1989 xi vuleke ha kona: “Munhu a nga vonanga un’wana a ri eku vulavuleni. Rito a ri ta hi le xivandleni lexi nga vonakiki, naswona a ri vulavula na yena. A ku ri rito ra Muendli wa munhu, Muvumbi wa yena! . . . Munhu a nga lavanga xiamukeri xa manguva lawa xa sayense xa xiya-ni-moya leswaku a twa rito ra Xikwembu. Xikwembu xi vulavule na yena hi ku kongoma tanihi xivumbiwa xa xona.”

Xana Xikwembu xi vulavule hi ku tirhisa ntsumi, kumbexana Rito, leri veke Yesu? Sweswo swa koteka hakunene. Hambi leswi a a nga simeki dyondzo, C. T. Russell u tsarile: “Kumbexana Yesu a a ri Muyimeri wa Xikwembu eka Adamu eNtangeni wa Edeni.” (The Watch Tower, February 1, 1915) Mativula ya Xikwembu ma tirhe nkarhi wo leha eka xiphemu lexi tlakukeke xa “Rito,” kumbe Muvulavuleri wa Tata wakwe, eka tintsumi ni vanhu. (Yohane 1:1; 12:49, 50; Nhlavutelo 1:1, 2) Kutani hambi loko mhaka ya Genesa yi hlamusela yinhla ya leswaku Xikwembu xi vulavule hi ku kongoma na Adamu la nga yexe, sweswo a swi lawuri ku vulavula ka xona hi ku tirhisa ntsumi, ku katsa ni Rito, ku nga N’wana wa Yehova wa le tilweni. Ngopfu-ngopfu leswi a swi ta va tano loko ku xiyiwa leswaku Yehova u tirhise Rito ku vumba munhu ro sungula, naswona yena loyi a a ‘tsakela vana va vanhu.’—Swivuriso 8:22, 31; Yohane 1:3.

Hi xikombiso, xiya nkarhi lowu Muxe a yeke eNtshaveni ya Sinayi ha wona. Eksoda 19:21-24 ya hlamusela: “Yehova a ku ka Moše . . . Kutani Moše a ku ka Yehova . . . Kutani Yehova a ku ka yena.” Kutani mhaka ya ku nyikiwa ka Milawu ya Khume yi hlamuseriwa hi ndlela leyi: “Šikwembu ši v̌ulav̌ula marito wolawo hikwawo.” (Eksoda 20:1) Xana sweswo swi twala onge Xikwembu xi vulavule marito ya Nawu hi xiviri? Mhaka yo tano yi nga kuma nseketelo hikuva hi byeriwa leswaku Xikwembu xi vulavule na Muxe “v̌a langutene.”—Eksoda 33:11.

Hambi swi ri tano, hi na nhlavutelo yin’wana ehenhleni ka leswi. Muapostola Pawulo u tsarile ehenhleni ka Nawu: “Wu tile hi tintsumi, ti wu nyika muhlanganisi hi voko.” (Vagalatiya 3:19) Endzhakunyana, Pawulo hi ku kongoma u ringanise swiletelo leswi nyikiweke hi Xikwembu eNawini ni leswi Vakriste va swi kumeke ha Yesu: “Loko mhaka leyi vuriweke hi tintsumi yi tiyisiwile, ni loko ku tlula ka milawu ni ku tiarisa hinkwako ku kumile ku biwa . . . , xana hina hi nga pona hi ndlela yihi, loko hi nyenya ku ponisiwa lokukulu ko tano xana? Hosi [Yesu] yi vurile ta ku ponisiwa loku, ka ha ri eku sunguleni, kutani ku tlhela ku tiyisisiwa eka hina hi lava va tweke timhaka ta kona.” (Vaheveru 2:2, 3) Kutani Xikwembu a xi vulavulanga marito ya Nawu hi rito ra xona hi xoxe, naswona a xi tirhisanga Rito. Ematshan’wini ya sweswo, xi hlawule ku tirhisa tintsumi tin’wana.

Kambe ke, hi yihi yinhla-nkulu ke? Hakanyingi loko hi hlaya hi ku vulavula ka Xikwembu ni vanhu, hi xiya leswaku xi endle tano hi ku tirhisa swivumbiwa swa xona swa moya leswi yingisaka leswi xi vulavuleleke. (Ringanisa Genesa 18:2, 3, 33; 19:1; Eksoda 3:2-4; Vaavanyisi 6:11, 12, 20-22.) Ku tirha ka Yesu tanihi Rito ku ringanyeta leswaku a a ri yena loyi Xikwembu hakanyingi xi n’wi tirhiseke ku vulavula ni swivumbiwa swin’wana swa xona. Xana sweswo swi katse n’wana wa Xikwembu la hetisekeke, Adamu? Kumbexana.—Luka 3:38.

I ntiyiso leswaku loko Rito endzhakunyana ri ri emisaveni, Tatana u vulavule makhamba manharhu a twakala leswaku “Adamu [loyi] wo hetelela” a ta swi twa. (1 Vakorinto 15:45; Matewu 3:16, 17; 17:1-5; Yohane 12:28-30) Eka swiendlakalo leswi, ha yini Xikwembu a xi fanele xi vulavula ni N’wana wa xona wo vangama hi ku tirhisa ntsumi leyi hlanganisaka? Hi mfanelo, Yehova u vulavule hi ku kongoma; N’wana wa yena la hetisekeke na hambi ku ri vanhu lava nga hetisekangiki lava nga kusuhi, va twile rito ra Xikwembu hi roxe. Kutani loko Adamu munhu la hetisekeke a vumbiwile, Tata wa yena wa rirhandzu u fanele a tirhisane hi ku kongoma na xivumbiwa lexi xintshwa lexi xi hetisekeke. Hambi swi ri tano, hikwalaho ka leswi swi nga laha henhla, kumbexana u tirhise Rito.