Tivonele Ku Xava Kumbe Ku Xavisa Malunghelo Ya Moya!

SIMONI wa le Samariya a a xiximiwa ngopfu hi vaaki va ka vona. U hanye eka lembe-xidzana ro sungula C.E., naswona vanhu va nyanyuriwe hi mukhuva wa yena wa vungoma lerova a va ku: “Wanuna loyi i Matimba ya Xikwembu, lama nga vuriwaka Lamakulu.”—Mintirho 8:9-11.

Hambiswiritano, endzhaku ka loko Simoni a ve Mukreste la khuvuriweke, u xiye leswaku a ku ri ni matimba lamakulu ku tlula lawa a ri na wona. A ku ri matimba lama nyikiweke vaapostola va Yesu, lama endleke leswaku va swi kota ku nyika van’wana tinyiko ta mahlori ya moya lowo kwetsima. Simoni a tsake ngopfu lerova u nyike vaapostola mali ivi a kombela: “Na mina ndzi nyikeni matimba lawa, leswaku mani na mani loyi ndzi n’wi tlhandlekaka mavoko a kuma moya lowo kwetsima.”—Mintirho 8:13-19.

Muapostola Petro u tshinye Simoni, a ku: “Silivhere ya wena a yi love na wena, hikuva u ehlekete ku kuma nyiko ya mahala ya Xikwembu hi mali. A wu na xiphemu ni ku averiwa emhakeni leyi, hikuva mbilu ya wena a yi ololokanga emahlweni ka Xikwembu.”—Mintirho 8:20, 21.

Emhakeni leyi ya Bibele ku humelela rito “simony,” leri hlamuseriweke tanihi “xidyoho xa ku xava kumbe ku xavisa swikhundlha kumbe ku tlakusiwa ekerekeni.” New Catholic Encyclopedia yi vula leswaku ngopfu-ngopfu ku sukela hi lembe-xidzana ra vu-9 ku ya eka ra vu-11 “ku xava kumbe ku xavisa malunghelo a ku tele laha ku tshamaka tinghwendzha, vafundhisi va swiyimo swa le hansi, vabixopo hambi ku ri vapapa.” Nkandziyiso wa vukaye wa The Encyclopædia Britannica (1878) wu ri: “Nkambisiso wa matimu wa minhlangano ya le xihundleni ya Vapapa wu khorwisa xichudeni leswaku a ku si tshama ku va ni nhlawulo wa le kerekeni ivi ku nga katseki ku xava kumbe ku xavisa malunghelo, kasi eka swikombiso swo hlayanyana ku xava kumbe ku xavisiwa ka malunghelo loku endliweke eminhlanganweni ya le xihundleni ku ve lokukulu, hakanyingi a ku khomisa tingana, naswona hakanyingi a ku nga tumbetiwi.”

Vakreste va ntiyiso namuntlha va fanele va tivonela eka ku xava kumbe ku xavisa malunghelo. Hi xikombiso, van’wana va nga ha va dzunisa ku tlula mpimo kumbe va nyika tinyiko ta malwandla eka lava va nga va nyikaka malunghelo lama engetelekeke. Hilaha ku hambaneke, lava nga na lunghelo ro nyika malunghelo wolawo va nga ha kombisa ku tsakela lava va swi kotaka—lava hakanyingi va hisekelaka—ku va nyika tinyiko toleto. Swiyimo haswimbirhi swi katsa ku xava kumbe ku xavisa xikhundlha, naswona Matsalwa ma alana ni mukhuva wo tano. Petro u khutaze Simoni a ku: “Hikokwalaho, hundzuka eka vubihi lebyi bya wena, kutani u kombela Yehovha leswaku, loko swi koteka, u rivaleriwa rhengu ra mbilu ya wena [“makungu ya wena,” New Jerusalem Bible]; hikuva ndza swi vona leswaku u nyongwa ya vuxungu ni xiboho lexi nga lulamangiki.”—Mintirho 8:22, 23.

Lexi tsakisaka, Simoni u byi vonile vukulu bya ku navela ka yena loko biha. U kombele vaapostola a ku: “N’wina vavanuna, ndzi kombeleleni eka Yehovha leswaku ni xin’we xa swilo leswi mi swi vuleke xi nga ti ehenhla ka mina.” (Mintirho 8:24) Hi ku yingisa dyondzo ya nkoka leyi nga emhakeni leyi, Vakreste va ntiyiso va lwela ku papalata xidyoho xa ku xava kumbe ku xavisa malunghelo.